[1] سوره ی انفال آیه 41. وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَیْ‏ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبى‏ وَ الْیَتامى‏ وَ الْمَساکینِ وَ ابْنِ السَّبیلِ إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَ ...

[2] کنز العرفان، تصحیح عقیقی بخشایشی، ص 29.

[3] کنز العرفان، تصحیح عقیقی بخشایشی ، ص 179 و ص 242.

[4] ترجمه تفسیرالمیزان، ج 9، ص 118.

[5] ترجمه تفسیرالمیزان، ج 9، ص 120.

[6] وسائل الشیعه، ج 6، باب 8 (ابواب ما یحب فیه الخمس) ج، 5.

[7] ترجمه ی المیزان، ج 9، ص 137، 136

[8] ترجمه ی المیزان، ج 9، ص 118.

[9] الدر المنثور، ج 3، ص 186، به نقل المیزان، ج 9، ص 138.

[10] بدایة المجتهد، ابن رشد، کتاب الجهاد، ص 382، 383.

[11] بدایة المجتهد، ابن رشد، کتاب الجهاد، ص 382.

[12] پرسش ها و پاسخ ها، ج 10، ص 32 (احکام خمس)

[13] امام رضا (ع) می فرمایند: ان اخراجه (خمس) مفتاح رزقکم و تمحیص ذنوبکم. «پرداخت خمس کلید جلب روزی و وسیله آمرزش گناهان است» وسائل الشیعه، ج 6، ابواب الانفال، باب 3، ج 2.

[14] تفسیر نمونه، ج7 ص 184

[15] همان، ص 183.

https://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa986

******************************************************

• : ما هو دلیل وجوب الخمس و ما هی وجوه مصارفه فی الفقه الشیعی و لماذا أهل السنة لم یأخذوا بهذا الحکم؟
• 
  
  پرسش های مرتبط

  • دلیل وجوب خمس و مصرف آن از نظر شیعه چیست و چرا اهل سنت بدان پای بند نیستند؟
  • نحوه محاسبه خمس اقلام مصرفی باقی مانده در پایان سال خمسی چگونه است؟
  • چرا باید سهم امام (ع) را به مجتهد جامع الشرایط داد؟
  • آیا می توان خمس خانه خود را به فرزند طلبه خود بدهیم؟
  • خمس چیست؟ و بر چه مواردی تعلق می گیرد؟
  • آیا خانه‌ای که اجاره داده شده است، و نیز به بهای اجاره آن و اتومبیل خمس تعلّق می‌گیرد؟
  • 1. آیا منزلی که انسان در آن زندگی نمی‌کند خمس دارد؟ 2. آیا وکیل شرعی می‌تواند از سهم امام(ع) برای خرید منزل به کسی کمک کند؟ 3. آیا می‌توان خمس را به وکیل مرجع تقلید پرداخت کرد؟ 4. خمس کتاب چگونه است؟
  • آیا کسی که مبلغی را به عنوان خمس، دریافت می‌کند باید تحقیق کند که آیا دهنده‌ی خمس، از مرجع تقلید خود اجازه گرفته است؟

 

 

 

• درآمد روحانیت و حوزه های علمیه از کجا تأمین می شود؟
• آیا طلبه ای که کار فرهنگی می کند و دیگر درس خارج نمیرود، می تواند شهریه بگیرد؟
• 
  
• https://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa27736

 

گفتاری از حضرت آیت الله مصباح یزدی

در زمینه بحث انفاق، تذکر نکته ای که به هم لباسی های بنده و دوستان طلبه مربوط می شود خالی از لطف و فائده نخواهد بود؛چرا که گاهی دوستان ما ازین نکته غافل میشوند. غیر از بحث تزاحم تکالیف که اشاره کردیم درس خواندن یک طلبه نباید مانع از انجام واجبات دیگر نظیر بِرّ والدین و صِلَه رَحِم توسط او شود؛ مسئله دیگری که در اینجا وجود دارد انفاق واجبی است که گاهی به گردن برخی از ما طلبه ها می آید و ما از ان غافلیم .

همه می دانند که زندگی نوع ما طلبه ها از راه وجوهات شرعی اداره می شود. پول هایی که مردم به عنوان خمس و زکات و سایر وجوه به مراجع و علما می پردازند، توسط آن بزرگواران به عنوان شهریه در اختیار طلاب قرار می گیرد تا در مصارف زندگی خود هزینه کنند. این وضعیت موجب می شود که گاهی دوستان طلبه ما تصور کنند که چون زندگی ما از راه خمس و زکاتی که مردم می پردازند تامین می شود، پس دیگر بر خود ما پرداخت خمس واجب نیست. از این رو دیده می شود برخی از طلاب براساس چنین ذهنیتی، در زندگی خود حساب سال ندارند. این دوستان توجه نمی کنند که بر فرض هم چنین مسأله ای صحیح باشد اما گاهی یک طلبه ممکن است درآمدهایی از غیر راه شهریه و وجوهات شرعی داشته باشد. ندادن خمس علاوه بر آن که از گناهان کبیره است و آثار بسیار بدی نیز بجا می گذارد ، خوردن مال حرام [است و] ، غیر از جهنم و عذاب، قساوت قلب و شقاوت می آورد. کسی که اموال مردم و مال حرام در شکمش انباشته شده باشد، دیگر میل به عبادت و رغبت به کار خیر پیدا نمی کند، توفیقاتشان سلب می گردد و دعایش مستجاب نمی شود

در واقع دو نکته در این زمینه وجود دارد که دوستان باید توجه کننند:

نکته اول این که اگر چیزی از شهریه زیاد بیاید و خرج نشود، باید به بیت المال باز گردانده شود. شهریه ای که آقایان مراجع از محل وجوهات شرعی به طلاب می پردازد معمولاًًًًًًً به عنوان مصرف به آنها داده می شود. ازاین رو اگر فرضا طلبه ای مقداری از شهریه ای را که به این عنوان به او داده می شود مصرف نکرد، مالک آن اضافه نیست و باید آنرا به بیت المال باز گرداند. این نکته بسیار مهمی است که گاهی برای برخی دوستان طلبه سوء تفاهم می شود و از آن غفلت می کنند. برای آن که این مساله واضح ترشود خوب است به مساله شبیه آن توجه کنیم:

در پرداخت خمس و زکات و وجوهات شرعی برای آن که مردم به زحمت نیفتند و لازم نباشد مستقیماً به دفتر خود علما مراجعه کنند، معمولاً مراجع عظام تقلید در شهرها و مناطق مختلف وُکلایی دارند که مردم به آنها مراجعه می کنند. اکنون فرض کنید کسی از طرف مرجعی برای أخذ وجوهات اجازه دارد و مجاز هم هست که ثلث آن را در نیاز های شخصی خود ش صرف کند. در این جا موارد متعددی پیش می آید که مبالغی از وجوهات نزد وکیلی جمع می شود و او نیازی به استفاده از آن را ندارد. حال اگر فرضاً این این وکیل از دنیا برود، این گونه نیست که این اموال به وَرَثَه او منتقل شود، بلکه این اموال به امانت نزد او بوده و اکنون که از دنیا رفته به بیت المال باز می گردد. در مورد طلبه ای هم که شهریه به عنوان مصرف به او داده می شود مسأله دقیقا همین طور است و در صورت عدم مصرف، کل آن مازاد باید به بیت المال باز گردانده شود.

نکته دوم در همین زمینه این است که یک طلبه ممکن است غیر از شهریه درآمدهای دیگری هم داشته باشد. برای مثال، کتاب یا مقاله ای نوشته و حَقُّ التَّألیفی گرفته، یا منبری رفته و در إزای آن وجهی به او داده اند. این درآمدها دیگر شهریه و از محل وجوهات شرعی نیست تا گفته شود شهریه خمس ندارد، بلکه حساب آنها جدا است و در صورت اضافه آمدن از مخارج سال حتماً باید خمس آن پرداخته شود. بنابراین کسی نمی تواند با این عذر که من خودم از راه شهریه و مصرف خمس زندگی می کنم، خود را از داشتن حساب سال معاف و معذور بدارد. این که من همیشه بدهکار هستم و هشتم گرو نه است، دلیل مُوجّهی برای نداشتن حساب سال و پرداخت نکردن خمس نیست. مسلمان باید سال خمسی داشته باشد و در موعد مقررحساب زندگی اش را رسیدگی کند و حتی اگر مبلغ ناچیزی از درآمد سالش زیاد آمده خمس آن را بپردازد. حتی اگر صد تومان یا هزار تومان هم اضافه آمده باشد، باید خمس آن را پرداخت کرد. کسی که خمس مالش را، هر چقدر هم کم و ناچیز باشد، پرداخت نکند غاصب محسوب می شود و کارش مصداق بارز «غصب» است؛ آن هم نه غصبی مثل غصب های دیگر، بلکه این کار، غصب مال امام معصوم (عَلَیهِِ السَّلامُ)  و ذریه رسول خدا (صَلَّی اللهُ  عَلَیهِ وَ آلِهِ) و سادات و بدترین غصب ها است. از این رو نداشتن سال مالی و نپرداختن خمس مساله ای بسیار خطرناک است و نمی توان با این بهانه که «من درآمدی ندارم و خودم برای گذراندن زندگی از سهم امام مصرف می کنم» از زیر بار این شانه خالی کرد. حتی کسانی که از کمک های مالی خانواده شان استفاده می کنند، اگر می دانند که آنها اهل خمس نیستند و وجوهات نمی دهند، باید پولی را که از آنها دریافت می کنند تخمیس کرده و وجوهات آن را بپردازد و سپس مصرف کنند. مؤمنان باید در خانواده خود این مساله را به دختر و پسرهایشان هم که در ابتدای سن تکلیف هستند یاد بدهند و به آنها تاکید کنند که از همان ابتدای سن تکلیف برای خودشان سال خمسی و حساب سال باشند و حتی اگر یک دو ریالی هم خمس به آنها تعلق می گیرد آن را پرداخت کنند.

ندادن خمس علاوه بر آن که از گناهان کبیره است و آثار بسیار بدی نیز بجا می گذارد. خوردن مال حرام [است و]، غیر از جهنم و عذاب، قساوت قلب و شقاوت می آورد. کسی که اموال مردم و مال حرام در شکمش انباشته شده باشد، دیگر میل به عبادت و رغبت به کار خیر پیدا نمی کند، توفیقاتشان سلب می گردد و دعایش مستجاب نمی شود. ترتب این آثار سوء نیز فقط مربوط به کسانی نیست که میلیونی و میلیاردی خمس بدهکارند و نمی دهند، بلکه افرادی مثل ما هم که چندان مال و ثروتی ندارند ممکن است به این عواقب دچار شوند. بنابراین باید توجه کنیم که برای پرداخت خمس لازم نیست حتما سرمایه دار و صاحب درآمد و ثروت میلیاردی باشیم و با همین درآمد اندک و زندگی معمولی هم می توانیم به سهم خودمان مشمول پرداخت خمس واقع شویم.

در هر صورت، خلاصه قسمت اخیر بحث این شد که: ما طلاب باید توجه داشته باشیم پرداختن به درس و بحث و ادای این تکلیفِ واجب، ما را از انجام واجبات دیگر نظیر بِرّ والدین و کمک مالی به آنها در صورت توان، صِلَه رَحِم، رعایت حقوق همسر، فرزندان، بستگان و همسایگان باز ندارد. همچنین از انفاق های مالی واجب نباید غافل باشیم و گمان نکنیم که چون خود ما شهریه می گیریم و سهم امام مصرف می کنیم، نیاز به داشتن سال مالی و حساب سال و پرداختن خمس از سایر درآمدهایمان نداریم.

---

انتخاب از: سید مهدی موسوی

---

منبع : کتابِ رستگاران ، حضرت آیت الله محمدتقی مصباح یزدی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1387، ص256 ،258.

https://article.tebyan.net/112921/%D8%AE%D9%85%D8%B3-%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%A8

*****************************************************

 

پرسش : اگر فردی حاضر به پرداخت خمس نباشد و بگوید هر وقت خواستم به سفر‏‎ ‎‏حج بروم خمس می دهم، آیا کفایت می کند و آیا در این صورت مال او حرام نخواهد‏‎ ‎‏بود؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مالی که مُتعلَّق خمس شده تصرف در آن پیش از پرداخت‏‎ ‎‏خمس حکم غصب دارد.(امام خمینی)

منبع : استفتائات امام خمینی جلد 4 ص466 .) خمینی

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

 

 

سؤال : کسی که مقروض است و پول جمع می کند تا قرض خود را بدهد ، اگر از این پولی که جمع می کند‏‎ ‎‏سال بگذرد آیا خمس به آن تعلق می گیرد یا خیر ؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی ، پولی که جمع می کند سرسال خمس دارد ، مگر این که قرض برای مَؤونه همان سال‏‎ ‎‏باشد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3  .
*****************************************************

سؤال : شخصی دارای دو خانه است در دو شهر ؛ گاهی زن و بچه هایش داخل آن خانه‏‎ ‎‏زندگی می کنند و گاهی داخل آن خانۀ دیگر ؛ آیا هر دو خانه هایش جزء مؤونه حساب‏ می شود یا نه ؟ به طور واضح ، نظریۀ خود را مرقوم فرمایید .‏
‏‎

پاسخ : بسمه تعالی، اگر به هر دو خانه برای زندگی نیاز دارد، از مؤونه هستند.   (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3  .

*******************************************

خمس پول فروش خانهس فروش خانه

پرسش : شخصى از درآمد كسب، خانه اى خريده و چند سال در آن زندگى مى كند، سپس آن را مى فروشد تا خانه ديگرى تهيه نمايد؛ چنانچه اين پول تا سر سال خمسى باقى بماند، خمس دارد؟

پاسخ :

امام خمینی : پول فروش آن فورا خمس دارد؛ مگر اينكه خانه را با خانه ديگر معاوضه كند.

آيات عظام بهجت و نورى همدانی : اگر بدون پول فروش، نمى تواند خانه ديگرى تهيه كند، چنانچه تا سر سال خمسى باقى بماند، خمس ندارد.

آيات عظام تبريزى، سيستانى، صافى و فاضل لنکرانی : به مقدار سود آن (تفاوت ارزش خريد و ارزش فروش) سر سال خمسى، خمس تعلق مى گيرد.[۳]

آيات عظام خامنه اى و مكارم شیرازی : خمس ندارد.[۴]

آيه اللّه وحيد خراسانی  : بنابر احتياط واجب، به مقدار سود آن (تفاوت قيمت خريد و قيمت فروش) سر سال خمسى، خمس تعلق مى گيرد.[۵]

• [۱]امام خمینی ، استفتائات، ج ۱، س ۶۵ و ۱۷۳.
• [۲]بهجت، توضيح المسائل، ۱۳۹۱؛ نورى، استفتائات، ج ۱، س ۲۶۳.
• [۳]سيستانى، منهاج الصّالحين، م ۱۲۱۳؛ صافى، توضيح المسائل، ۱۷۹۰ و ۱۷۷۹؛ تبريزى، استفتائات س ۸۴۱؛ فاضل، جامع المسائل، ج ۲، س ۴۸۵.
• [۴]خامنه اى، اجوبة، س ۹۸۶؛ مكارم، استفتائات، ج ۱، س ۳۱۴.
• [۵]وحيد، توضيح المسائل، م ۱۷۷۸. (احكام خمس،پرسمان).
• 
  
• http://hadana.ir/%D8%AE%D9%85%D8%B3-%D9%BE%D9%88%D9%84-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87/
• 
  

سؤال : آیا اگر کسی علاوه بر منزل مسکونی خویش منزلی برای سکونت افراد تحت‏‎ ‎‏تکفل خویش ـ مثلاً مادرش ـ داشته باشد به آن خمس تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس ندارد.  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3  .
****************************************************

پرسش : پولی را از ارباح مکاسب وسط سال و غیره مثلاً قرض گرفته خرج‏‎ ‎‏وسایل‏‎ ‎‏قالیبافی برای فروش می کند؛ بعد از یک سال و چند ماه قالی بافته می شود؛ طریقه ‎‏تخمیس پول قالی چگونه است؟ در ضمن پولی را که قرض گرفته، به اقساط در چند‏‎ ‎‏ماه می پردازد.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، سر هر سال باید موجودی قالی را حساب کند و زاید بر‏‎ ‎‏مقداری که راجع به آن بدهکار است و مقداری که قبلاً خمس آن داده شده‏‎ ‎‏را تخمیس نماید . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

سؤال : آیا خمس به اجناسی که قیمت آن ها بسیار پایین است نیز تعلق می گیرد؟ مثلاً اگر یک بسته آدامس و‏‎ ‎‏یا چند عدد گچ بیشتر از یک سال بلااستفاده بماند باید خمس آن ها را پرداخت؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد.  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3  .
*****************************************************

‏‏سؤال :  آیا لوازم آرایشی که مورد استفاده قرار می گیرد مثلاً ماتیکی که از آن استفاده می شود، اگر بعد از یک‏‎ ‎‏سال مقداری از آن در ته قوطی بماند به آن مقدار باقیمانده خمس تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد. (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3
**********************************************

سؤال : بسمه تعالی‏ ، شخصی منزلی برای سُکنا دارد. بعداً که بچه هایش بزرگ می شوند این منزل را در‏‎ ‎‏اختیار بچه هایش می گذارد که آن ها در آن منزل بنشینند و خودش منزل دیگری از ربح‏‎ ‎‏مکاسب برای خودش تهیه می کند. البته منزل اول را به بچه ها نمی بخشد. بچه هایش‏‎ ‎‏هم فقیر نیستند؛ اما همین طور از جهت علاقه‏‏ پدر و فرزندی یا مادر و فرزندی‏‎ ‎‏می گوید: فعلاً شما در این منزل بمانید. آیا با این وصف، منزل اول از مؤونه او خارج‏‎ ‎‏است و مُتعلَّق خمس خواهد بود یا این که هنوز به مؤونه باقی است و‏‎ ‎‏خمس ندارد؟‏‎ ‎‏آیا فرق است بین این که منزل مزبور را در اختیار بچه ها گذاشته باشد یا این که هنوز در‏‎ ‎‏اختیار آن ها نگذاشته؛ ولی می گوید: من محتاجم به این که این منزل را در اختیار‏‎ ‎‏بچه هایم بگذارم و همچنین آیا فرق است بین فقر بچه ها یا غنای آن ها یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مسکن در اختیار فرزند قرار دادن اگر از شؤون لایق به حال‏‎ ‎‏شخص باشد به نحوی که ترک آن با فرض تمکّن عیب و وهن بر او‏‎ ‎‏محسوب شود و مسکن را پس از استغنای شخص خودش در اختیار‏‎ ‎‏فرزند گذاشته باشد، خمس ندارد و گرنه خمس دارد و در هر دو صورت،‏‎ ‎‏فقر و غنای فرزند میزان نیست.  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3

**********************************************
سؤال : حضور محترم رهبر کبیر انقلاب و مرجع تقلید شیعیان جهان، روح الله‌ الموسوی‏‎ ‎‏الخمینی حفظه الله‌ تعالی، محترماً به محضر گرامی عرضه می دارد:‏

‏‏این جانب که یک فرد کارگر می باشم و مدت بیست و یک سال است که در‏‎ ‎‏کارخانه ای کار می کنم و با حقوق هفت تومان شروع به کار کردم تا الآن که به 7339‏‎ ‎‏تومان ثابت رسیده ام. در سال 1357 وجوهاتم را داده ام و به مکه رفته ام و بعد از این‏‎ ‎‏تاریخ 200 هزار تومان خرج کردم و یک خانه در دهات ساختم برای خودم و‏‎ ‎‏می خواهم خانه ای را که در تهران دارم واگذار کنم به پسرم که به سن بلوغ رسیده است‏‎ ‎‏و پسر و دخترم دم بخت هستند. آیا خمس آن را باید بدهم یا برای پسر و دخترم‏‎ ‎‏خرج  کنم؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خانه ای که فعلاً مورد سکونت نیست اگر از ربح تهیه شده باید‏‎ ‎‏خمس آن را بدهید.  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3
**********************************************

سؤال : در مسائل اخیر که در جراید انتشار یافته، مرقوم شده: ماشین سواری اگر مورد‏‎ ‎‏احتیاج باشد، خمس ندارد. منظور از احتیاج، تا چه اندازه است؟ ولو این که هفته ای،‏‎ ‎‏یک یا دو بار مورد استفاده قرار گیرد و مع ذلک می تواند این یک یا دو دفعه را هم از‏‎ ‎‏وسایل عمومی استفاده کند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر در طول هفته یا ماه و سال، چند بار مورد استفاده واقع‏‎ ‎‏شود و مطابق شؤون شخص باشد، مؤونه محسوب می شود.  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3
**********************************************

سؤال : اشخاصی که ماشین شخصی دارند آیا خمس به آن تعلق می گیرد یا خیر و‏‎ ‎‏چنانچه با این وسیلۀ شخصی گاهی کار کند آیا خمس دارد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر وسیلۀ کسب تنها نیست و در زندگی به آن نیاز دارد،‏‎ ‎‏خمس ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3
**********************************************

پرسش : در توضیح المسائل آن حضرت سؤال شده از کسی که ماشین سواری می خرد‏‎ ‎‏که به تجارتخانه یا مزرعۀ خود یا هر شغلی دارد به سر شغل خود برود و این ماشین را‏‎ ‎‏از رِبح وسط سال می خرد، آیا خمس آن را باید بدهد یا نه؟ فرموده اید که «باید خمس‏‎ ‎‏آن را بدهد»، اما افواهاً شنیده می شود که فرموده اید: «این طور ماشین ها خمس ندارد»،‏‎ ‎‏خواهشمند است بفرمایید که باید خمس بدهد یا نه؟‏

‏‏پاسخ :بسمه تعالی، وسیلۀ سواری اگر برای رسیدن به شغل مورد حاجت است‏‎ ‎‏خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3

**********************************************

پرسش : آیا کسی اتومبیل سواری شخصی داشته‏‎ ‎‏باشد، البته این اتومبیل جهت رفت و آمد از منزل به اداره و رساندن بچه ها به مدرسه‏‎ ‎‏است ـ آیا این نوع اتومبیل خمس دارد یا خیر؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر جزو احتیاجات شخصی محسوب باشد خمس ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3
**********************************************

*دستگردان چیست ؟

دستگردانبه معنای گرفتن وجوه شرعی از مالک و بازگرداندن آن به وى است. عنوان دست گردان از عناوین جدید است که در کلمات معاصران در باب زکات و خمس مطرح شده است. دست‌ گردان این است که حاکم شرع‌ (مجتهد جامع شرایط) یا وکیل او و یا فرد مستحق، وجوه شرعى، از قبیل زکات و خمس را از مالک بگیرد و آن را دوباره به وى برگرداند. ...  اگر شخص ، مقدارى زیاد از وجوه شرعى بدهکار باشد، ولى در شرایط فعلى نتواند آن را ادا کند، در صورتى که قصد توبه دارد، بنابر قول برخى ، حاکم شرع ، مى‌تواند با دست گردان کردن، ذمّه‌ی او را فارغ سازد؛ هرچند بهتر آن است که با امید به تمکن مالى او در آینده، پرداخت تمامى آن هنگام تمکّن بر وى شرط شود؛ لیکن برخى، قائل به چنین ولایت ى براى حاکم شرع نشده و آن را تنها براى فرد مستحق با وجود داعی عقلایی جایز دانسته‌اند . به تصریح برخى، کسى که خمس بدهکار است و نمى‌تواند یکباره آن را بپردازد، مى‌تواند با دست گردان کردن آن با حاکم شرع- در صورت صلاحدید- آن را از وى قرض بگیرد و سپس به تدریج بپردازد. بنابر قول برخى، دِینى که از راه دست گردان بر ذمّه‌ی شخص مى‌آید از مئونه به شمار نمى‌رود؛ از این رو، بدهکار نمى ‌تواند مبلغ بدهى را از سود سال کسر کند و سپس خمس سود باقى مانده را محاسبه نماید؛ بلکه باید ابتدا- بدون در نظر گرفتن دَین- خمس سود حاصل را محاسبه کند و آن را بپردازد و سپس از باقى مانده ی آن، بدهی خویش را بپردازد . دست‌ گردان باید با مجتهد جامع شرایط یا نماینده ی وى صورت گیرد .  فایده‌ی دست گردان این است که خمس به ذمّه‌ی شخص، منتقل مى‌شود و در نتیجه مى‌ تواند در اموالى که خمس به آنها تعلّق گرفته تصرف کند و اگر با آنها تجارت کند، سود حاصل، از آنِ او خواهد بود، در حالى که بدون دست گردان، تصرف در آن اموال ، حرام و در صورت تجارت، تنها مالک بخشى از سود خواهد شد نه همه‌ی آن .

دستگردان خمس دو گونه متصوّر است :

۱- آنکه شخص تمامى مبلغ خمس را به حاکم شرع بپردازد و سپس آن را به قرض بگیرد.
۲- آنکه مقدارى از خمس را که نزدش ‌موجود است به حاکم بپردازد و حاکم پس از قبول ، آن را به وى قرض دهد، و سپس شخص براى بار دوم همان مبلغ را به حاکم بپردازد و حاکم دوباره آن را به وى برگرداند و همین طور تا پرداخت همه‌ی مبلغ بدهکارى. در این صورت نیز تمامى مبلغ خمس، به عنوان قرض به ذمه‌ی شخص، منتقل مى‌شود و او بدهکار خمس به حاکم مى‌گردد .

http://wikifeqh.ir/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86 .
**********************************************

پرسش : اگر کسی در اواسط سال خمسی اش یک فرش بخرد ولی تا پایان سال‏‎ ‎‏خمسی اش آن را استفاده ننماید، آیا خمس آن لازم است یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر زاید بر حاجت و شؤون او است باید تخمیس شود . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3
**********************************************

پرسش : کسانی که از منافع سال ماشین سواری یا ماده گاو و گوسفند برای زندگی خود‏‎ ‎‏یا دکان مِلکی برای کسب می خرند با فرض احتیاج، یا نه بلکه برای این که در رفاه‏‎ ‎‏باشند آیا جزء مؤونه محسوب می شود مطلقاً، یا نه مطلقاً، یا تفصیل است.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، ماشین سواری اگر در زندگی شخص مورد حاجت باشد از‏‎ ‎‏مؤونه است و خمس ندارد وگرنه خمس آن باید داده شود و گاو و گوسفند و‏‎ ‎‏دکان خمس دارند و از مؤونه نیستند . (امام خمینی)

 http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3
**********************************************

پرسش : در سال 60 برای سفر حج بیت الله‌ ثبت نام کرده ام و مبلغ بیست هزار تومان در بانک گذاشته ام. نوبت‏‎ ‎‏اعزام سفر به سال 62، یعنی پس از پایان سال خمسی خودم، افتاده است؛ ضمناً متذکر می شود که در‏‎ ‎‏سال 58 که در آن موقع هم ثبت نام می شد، در واقع مستطیع بوده ام و لکن غفلتاً توجهی به استطاعت‏‎ ‎‏خود نداشته ام و خود را مستطیع نمی دانسته ام، لذا در آن سال ثبت نام نکرده ام، آیا پولی که اکنون در‏‎ ‎‏بانک برای سفر حج در سال 62 موجود است خمس دارد یا نه؟ با توجه به استطاعت واقعی در سال‏‎ ‎‏58 مستدعی است توضیحاً جواب مرقوم فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از درآمد بین سال به بانک داده اید، در فرض مسأله خمس ندارد . (امام خمینی)

 http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3
**********************************************

پرسش :  اگر زنی مقداری طلا که برای زینت به کار می رود، خریداری کند ولی از آن ها‏‎ ‎‏استفاده نکند آیا باید خمس آن را بپردازد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، چنانچه از درآمد کسب تهیه کرده و مورد حاجت نیست‏‎ ‎‏خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3
**********************************************

پرسش : سوغاتی که زائرین از مکه و کربلا برای اقارب و دوستان می گیرند چنانچه تا‏‎ ‎‏وقت رساندن به آن ها چند ماهی از سال خمسشان بگذرد آیا از مؤونه سال قبل است‏‎ ‎‏که سفر کرده یا باید تخمیس گردد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی ، باید تخمیس شود . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3
**********************************************

پرسش : پسری کارگر از درآمد کسب، لوازم زندگی برای زمان ازدواج تهیه می کند؛ آیا با‏  سالگرد شدنِ لوازم ، خمس تعلق می گیرد یا خیر چون در آینده لازم می شود خمس‏‎ ‎‏ندارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر مورد نیاز او است که تهیه آن فعلاً از مؤونه محسوب شود،‏‎ ‎‏خمس ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3
**********************************************

پرسش : اشیایی از قبیل لباس و کتاب و کاغذ و دفترچه که مقداری از آن ها استفاده شده،‏‎ ‎‏اگر یک سال بدون استفاده بماند، آیا خمس به آن ها تعلق می گیرد؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر چیزهایی است که مورد حاجت و جزو شؤون شخص‏‎ ‎‏است، خمس ندارد وگرنه باید خمس آن داده شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .
**********************************************

پرسش : شخصی تا به حال حساب سال پرداخت نکرده و مدت 10 سال است کارمند دولت می باشد که‏‎ ‎‏حقوق اول استخدام مشارٌالیه با حقوق فعلیش مغایرت دارد؛ یعنی سالانه مبلغی به حقوقش اضافه‏‎ ‎‏شده. حالیه که قصد حساب کردن مال خودش را دارد آیا موجودی فعلی خودش را بایستی تخمیس‏‎ ‎‏کند یا مخارجی را هم که در این مدت نموده ـ اعمّ از لباس و مسافرت و لوازم منزلی که موجود دارد ـ‏‎ ‎‏بایستی حساب کند و از اولین حقوق استخدامش حساب شود یا همین موجودی فعلی را محسوب‏‎ ‎‏نماید؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، موجودی فعلی را حساب کند و آنچه در زندگی صرف کرده و معلوم نیست که از‏‎ ‎‏رِبح بین سال بوده را با حاکم شرع مصالحه کند .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .
**********************************************

پرسش : حقوق بازنشستگی در اثر اجرای مقررات به صندوق بازنشستگی ریخته می شود، لازم است کلاًّ‏‎ ‎‏محاسبه نماید و خمس آن را بدهد یا شرطی ندارد.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، تا دریافت نشده خمس آن واجب نیست . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : آیا به این گونه وسایل (گیتار، سه تار و...) خمس تعلق می گیرد؟ و قاطی کردن‏‎ ‎‏خمس این وسایل با دیگر چیزها اشکال ندارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید خمس پولی که صرف در خرید آن شده، داده شود . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شخصی که منزلی دارد به اندازه احتیاج خود ولی چون برای معاش روزانه خود‏‎ ‎‏کمبود دارد ناچار خود را در مضیقه می گذارد و بعضی از اتاق های منزل را اجاره‏  می دهد در این صورت این بعضی اتاق ها که اجاره داده خمس دارد یا خیر؟‏
‏‎

‏‏پاسخ : بسمه تعالی ، موارد مختلف است اگر به نحوی باشد که عرفاً از مؤونه خارج‏‎ ‎‏و تبدیل به سرمایه شده خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اشخاصی که در قم یا جای دیگر منزل دارند و خودشان طبق وظایف شرعیه، در‏‎ ‎‏یکی از ارگان ها در تهران اشتغال دارند و بعضی از اتاق های منزل خود در قم یا جای‏‎ ‎‏دیگر را دست مستأجر داده اند، ولی انگیزه برای حفظ منزل است و البته مختصر‏‎ ‎‏اجاره ای هم می گیرند. آیا این مقدار از منزل که دست مستأجر است با وصف مرقوم،‏‎ ‎‏خروج از مؤونه است و خمس دارد یا خیر؟ توضیح آن که این اجاره دادن موقت است‏‎ ‎‏تا وقتی که به آن وظیفه اشتغال دارند، یعنی هر وقت اشتغال آن ها تمام شد، قصد دارند‏‎ ‎‏که برگردند و تمام منزل را در اختیار و تصرّف خود درآورند.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مسأله، خمس واجب نیست . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : پرداخت حق بیمه منزل و خانه و اثاثیه و ماشین جزء مخارج سال حساب‏‎ ‎‏می شود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر بیمه اجباری و یا پرداخت آن به مقدار متعارف و از شؤون‏‎ ‎‏باشد از مؤونه است . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

‏‏پرسش :  آیا چهارپایانی را که برای نیاز زندگی و مصرف خویش نگهداری می کنند‏‎ ‎‏خمس دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از شؤون او باشد که حیوانات مذکور را داشته باشد خمس‏‎ ‎‏ندارد، و الاّ باید خمس آن ها را بدهد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : مبلغ 000 / 380 ریال بابت ثبت نام خود و همسرم به منظور تشرّف به خانۀ خدا به حساب بانکی‏‎ ‎‏واریز نموده ام که تا سال 1365 سعادت زیارت نداریم؛ بایستی خمس آن را پرداخت نمایم یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از سال های قبل مستطیع بوده و رفتن به سفر حج واجب نیاز دارد که پول در‏‎ ‎‏بانک بماند، خمس ندارد وگرنه خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : مبلغی جزئی به حساب فرزندانم و حساب قرض الحسنه واریز نموده ام؛‏‎ ‎‏بایستی خمس آن را پرداخت نمایم یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مبلغ واریز شده به حساب فرزندان اگر به ملک آن ها درآمده و‏‎ ‎‏از ملک شما خارج شده، خمس ندارد و پس انداز شما خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

‏پرسش : اشخاصی که یک باغ برای این که از میوه آن استفاده کنند یا یکی دو تا گوسفند برای‏‎ ‎‏به اصطلاح کاسه دوشی در منزل خود نگهداری می کنند که از شیر آن ها استفاده کنند‏‎ ‎‏می فرمایید که اگر درمحل آن ها عیب باشد که کسی باغ نداشته باشد یا گوسفند کاسه‏‎ ‎‏دوشی نداشته باشد خمس ندارد، آیا این حکم مختص اشخاصی است که فقط یک‏‎ ‎‏باغ یا یکی دو تا گوسفند دارند، یا این که اگر کسی ده باغ یا گوسفند زیادی دارد به‏‎ ‎‏اندازه ای که برای دیگران مؤونه است از این چند باغ و یا چند گوسفند مستثنا است و‏‎ ‎‏خمس بقیه را باید بدهد.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، با فرض این که دو گوسفند یا یک باغ از مؤونه است در فرض‏‎ ‎‏مذکور نیز استثنا می شود و از بقیه خمس بدهد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : بسمه تعالی‏ ، با درود بر رهبر بت شکن امام خمینی؛ سلام و درود خدا و بندگان خدا بر تو ای‏‎ ‎‏امام !‏ این جانب زن جوانی هستم که در مهر ماه سال پیش زندگی مشترکم را با شوهرم‏‎ ‎‏آغاز کردیم. در حال حاضر خانه ای هم نداریم و از نظر لوازمات زندگی در حد‏‎ ‎‏متوسطی هستیم و در ضمن در یک اتاق در منزل پدرم زندگی می کنیم . ‏با توجه به موارد ذکر شده از امام و مرجع بزرگ شیعیان جهان تقاضا دارد که ما را‏‎ ‎‏در مورد فریضه های خمس و زکات و سهم امام راهنمایی فرمایید و بفرمایید که آیا ما‏‎ ‎‏که هنوز خانه ای نداریم و کل دارایی هایمان؛ از قبیل فرش و جواهرات و پس انداز‏‎ ‎‏نقدیمان در حدود صد و پنجاه هزار تومان است. آیا خمس و زکات به ما تعلق‏‎ ‎‏می گیرد  یا خیر؟ و اگر تعلق می گیرد، بفرمایید به پس انداز نقدیمان تعلق می گیرد یا‏‎ ‎‏به  قالی ای که تا شده و گوشۀ اتاق گذاشته شده یا به جواهرات؟ البته از جواهراتم‏‎ ‎‏استفاده می کنم . ‏ از خداوند بزرگ، موفقیت و سلامتی شما را آرزومندم .‏

‏‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پس انداز نقدی اگر از حقوق و درآمد کسب است خمس‏‎ ‎‏دارد  و مقداری که در بین سال صرف در مایحتاج زندگی شود خمس‏‎ ‎‏ندارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

‏پرسش : کسی چند اصله درخت می خرد و در زمینی که به ارث به او رسیده می کارد و‏‎ ‎‏این درخت ها هم تا چند سال دیگر درآمدی ندارد. اگر اکنون پول خرید درخت را‏‎ ‎‏حساب کند و خمس آن را بدهد کافی است یا این که باید نمو درخت را هم حساب‏ کند؟ البته اگر در موقع بار گرفتن از مخارج سال زیاد بیاید خمس آن را خواهد داد.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر با رِبحِ قبل از ادای خمس ، درختان را خریده ، خمس آن ها‏‎ ‎‏را باید بدهد و نموّ درختان میوه دار خمس ندارد؛ مگر بعد از فروش . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

‏ پرسش : مقداری سرمایه دادیم به یک سید که زندگی خود را با آن اداره کند؛ اما اکنون اگر بخواهیم سرمایه را‏‎ ‎‏از او بگیریم زندگی او مختل می شود. اجازه می فرمایید آنچه به او دادیم خمس حساب کنیم یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، نمی توانید خمس حساب کنید . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اگر شخصی از عواید بین سال زمین موروثی را باغ کرد به قصد این که از‏‎ ‎‏میوه اش استفاده کند، نه به قصد تجارت، آیا نموّ درختان و زیادی قیمت باغ خمس‏‎ ‎‏دارد یا نه؟ در صورتی که در توضیح المسائل مسألۀ 1771 مرقوم فرموده اید: فقط باید‏‎ ‎‏خمس میوه را بدهد.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، درختانی که از عواید تهیه شده و میوه در زاید بر مؤونۀ سال‏‎ ‎‏، خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : کسی زمین را باغ درست می کند و درخت کوچک می کارد آیا بر این درخت ها‏‎ ‎‏خمس تعلق می گیرد یا خیر؟ بنابراین که درخت ها سال به سال بزرگ می شود و‏‎ ‎‏منفعتش هم زیاد می شود در این صورت حکمش چیست خمس تعلق می گیرد یا‏‎ ‎‏خیر؟ و نیز آیا این درختهای مذکور که برای زندگی و معیشت ضروری خود صاحب‏‎ ‎‏می باشد، یعنی زاید از سرمایه نیست خمس به آن ها تعلق می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر نهال ها مخمس باشد هر مقدار از درخت ها که پس از‏‎ ‎‏رسیدن وقت استفاده از آن صرف مؤونه شده خمس ندارد و بقیه خمس‏‎ ‎‏دارد و اگر نهال ها مخمس نبوده تمام درختها خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : درخت میوه ای را برای مصرف خویش و نیز فروش کاشته است. در صورتی که‏‎ ‎‏اصل زمین مُخَمَّس است، حکم خود درخت را از حیث خمس بیان فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مسأله، رشد و نموّ درخت خمس ندارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : وسایل و ابزار کشاورزی را نسبت به اصل خرید و استهلاک آن در رابطه با‏‎ ‎‏خمس چگونه ملاحظه کنند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، از سرمایه محسوب است، ولی بعد از تخمیس اصل آن، در‏‎ ‎‏ترقی قیمت آن خمس نیست و جبران استهلاک آن، از درآمد کسب اشکال‏‎ ‎‏ندارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

‏پرسش : مقداری زمین مزروعی از پدر حقیر ارث به این جانب رسیده و مقداری خودم به‏‎ ‎‏واسطۀ تحجیر مالک شده ام و مقدار دیگری هم خریده ام یک قسمت از اراضی‏‎ ‎‏مذکوره لیمو و پرتقال و نخل غرس نموده ام و باقی را جو و گندم زراعت می نمایم‏‎ ‎‏زکات جو و گندم را سر خرمن رو می کنم. در موضوع درخت ها آیا خمس به محصول‏‎ ‎‏آن ها تعلق دارد یا به اصل زمین و یا به بوته های اشجار و نموّ آن ها، لطفاً با عبارتی‏‎ ‎‏روشن و واضح که عوام بفهمند مرقوم دارید و تکلیف حقیر را روشن فرمایید. در‏‎ ‎‏صورتی که خمس به اصل زمین و درخت ها و نمو آن ها تعلق می گیرد کسی را تعیین‏‎ ‎‏فرمایید که درخت ها را جدا سازد یا قیمت نماید تا پنج یک ملک را تحویل به آن‏‎ ‎‏شخص نمایم. در خاتمه دوام عمر آن رهبر انقلاب را از خداوند خواستارم. ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، آنچه به ارث رسیده خمس ندارد و زمینی که به احیای ملک‏‎ ‎‏شده یا خریداری کرده اید جهت زراعت یا احداث باغ خمس دارد و نیز‏‎ ‎‏اصل درختان و زرع باید تخمیس شود و نمائات آن ها در زاید بر مؤونه‏‎ ‎‏سال خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

‏پرسش : محضر مقدّس زعیم عالی قدر و قائد عظیم الشأن، امام امّت، حضرت آیت الله‌‏‎ ‎‏العظمی، آقای حاج آقا روح الله‌ الموسوی الخمینی، مدّ ظله؛ تقاضا می شود مسألۀ زیر‏‎ ‎‏را پاسخ کتبی عنایت فرمایید:‏

‏‏خمس ابزار کشاورزی از قبیل: 1. تیلر کشاورزی؛ 2. تراکتور کشاورزی؛ 3. گاو‏‎ ‎‏کشاورزی؛ 4. موتورسیکلت برای کارهای کشاورزی .‏ خمس ابزارهای فوق الذکر باید داده شود یا داده نشود؟ خواهشمندیم که مسأله را‏‎ ‎‏خیلی ساده و روشن پاسخ بفرمایید. ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مذکورات خمس دارند .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

‏ پرسش : بذر مُخَمَّس را در سال بعد می تواند استثنا کند و خمس بقیه را بدهد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مقدار بذر استثنا می شود و خمس به بقیه تعلق می گیرد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اصل زمین های زراعی که موات بوده و احیا کرده اند و با آن کشاورزی می کنند؛‏‎ ‎‏آیا خمس دارد یانه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد .  (امام خمینی)

پرسش : باغی را (مثلاً انگور) احداث کرده تا هم از میوه آن برای مؤونه شخصی استفاده‏‎ ‎‏کند و هم مقدار اضافی را برای امرار معاش بفروشد؛ آیا اصل درخت های میوه خمس‏‎ ‎‏دارد یا نه و آیا جزء رأس المال هست یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد . (امام خمینی)

پرسش : باغی را خریده هم برای استفاده شخصی از میوه آن، و هم مقدار اضافی را برای‏ امرار معاش بفروشد. لطفاً مسأله خمس اصل باغ و میوه های آن را بیان فرمایید.‏

پاسخ : بسمه تعالی، اصل باغ خمس دارد و میوه در زاید بر مؤونه خمس دارد . (امام خمینی)

پرسش : زمین هایی را خریده برای کشاورزی آیا اصل زمین و ترقّی قیمت آن خمس‏‎ ‎‏دارد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد . (امام خمینی)

پرسش : کسی درخت کاشته میوه دار و غیر میوه دار این ها اگر به ثمر رسید خمس دارد یا‏‎ ‎‏نه؟ 

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : زیدی زمین زراعتی را از فواید بین سال خریداری نموده برای زراعت هایی که‏‎ ‎‏خودش به آن احتیاج دارد، مانند سیب زمینی و خیار و گوجه و گندم، آیا این زمین‏‎ ‎‏خمس دارد یا خیر؟‏

‏پاسخ : بسمه تعالی ، خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : این جانبان کشاورز هستیم و با وامی که دولت به ما می دهد و‏‎ ‎‏اقساط سال به سال آن را می پردازیم، چاه عمیق حفر می کنیم و سال حساب خمس‏‎ ‎‏داریم. آیا این چاه عمیق و موتورآب آن جزو سرمایۀ زراعت است که در بین هر سال‏‎ ‎‏که از اقساط وام آن می دهیم، سر سال باید آن را حساب نموده و خمس آن را بدهیم، یا‏‎ ‎‏پس از تمام شدن اقساط، مجموع آن را حساب نموده خمس آن را بدهیم و یا اصلاً‏‎ ‎‏سرمایۀ زراعت نیست و خمس به آن تعلق نمی گیرد؟ مرقوم فرمایید و همچنین زمین‏‎ ‎‏زراعت که خریداری می کنیم و در بین سال قیمت آن را می دهیم سر سال آن زمین را‏‎ ‎‏حساب نموده و خمس آن را بدهیم یا نه؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، زمین و چاه آب و موتور حکم سرمایه دارد، هر مقدار از آن که‏‎ ‎‏قسط آن تا سر سال پرداخت شده، خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اگر کسی که سال خمسی دارد تراکتوری را با شرکت دیگری برای کسب بخرد،‏‎ ‎‏در حالی که نیمی از سهم خود را بدهکار است، باید خمس تراکتور را بدهد؟ و آیا‏‎ ‎‏نمی تواند از منفعت سالانۀ خود برای پرداخت بدهی استفاده کند؟‏

پاسخ : بسمه تعالی، نسبت به مقداری که مالک شده و بدهی ندارد باید خمس‏‎ ‎‏بدهد و می تواند از منفعت سال، بدهی را بدهد؛ لکن باید خمس آن را هم‏‎ ‎‏بپردازد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اگر خمس گوساله ای را که هفت هزار ریال قیمت دارد بدهند و سال بعد که گاو‏‎ ‎‏شده است قیمت آن سی هزار ریال است آیا زیادی آن خمس دارد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس ندارد، مگر آن که کار او گاو فروشی باشد و آن را‏برای  فروش بزرگ کرده باشد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : یک نفر مقداری پول دارد و خمس آن ها را داده است. این پول را تا مدتی از سال یعنی شش ماه در‏‎ ‎‏اختیار دارد و سپس آن پول را خرج می کند و در آخر سال از درآمد خود مقداری پول پس انداز می کند،‏‎ ‎‏آیا می تواند پول مخمس سال قبل را از آن کسر کرده و خمس مابقی را بدهد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، نمی تواند کسر کند و باید خمس پس انداز را بدهد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اگر کسی خمس به او تعلق بگیرد و خمس ندهد آیا می شود به مهمانی او رفت یا احیاناً هدیه ای را از‏‎ ‎‏او پذیرفت یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر یقین نداشته باشید که در مال مورد ابتلاء شما خمس است، اشکال ندارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شخصی گاو خود را که برای استفاده، از آن محافظت می نمود، پس از چند سال‏‎ ‎‏آن را فروخته و پول آن را برای خرج ازدواج پسر خود صرف نموده، آیا خمس آن را‏‎ ‎‏بدهکار می باشد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر قبلاً خمس آن را داده، دیگر خمس ندارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : روستانشین، گاو شیرده و چند رأس گوسفند هم دارد؛ برای مؤونۀ لبنیاتی اش‏‎ ‎‏مثلاً گاو کافی است، لیکن جهت پختن نان و گرم کردن منزل در فصل سرما به سوخت‏‎ ‎‏حاصل از گوسفندان احتیاج دارد؛ خمس گوسفندان واجب است یا خیر؟ و در‏‎ ‎‏صورت وجوب، گوسفندان قیمتشان اگر بیش از گاو باشد مختار است که هر کدام را‏ مؤونه قرار دهد، یا چون گاو شیرش بیش از چندین رأس گوسفند است و رفع نیاز را‏‎ ‎‏می کند خمس گوسفندان را بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، گاو و گوسفند که برای استفاده از شیر و پشم و فَضَلات آن‏‎ ‎‏نگهداری می کند، حکم سرمایه دارد و باید تخمیس شود . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

‏‏پرسش :  آیا چهارپایانی را که برای نیاز زندگی و مصرف خویش نگهداری می کنند‏‎ ‎‏خمس دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از شؤون او باشد که حیوانات مذکور را داشته باشد خمس‏‎ ‎‏ندارد، و الاّ باید خمس آن ها را بدهد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اشخاصی که یک باغ برای این که از میوه آن استفاده کنند یا یکی دو تا گوسفند برای‏‎ ‎‏به اصطلاح کاسه دوشی در منزل خود نگهداری می کنند که از شیر آن ها استفاده کنند‏‎ ‎‏می فرمایید که اگر درمحل آن ها عیب باشد که کسی باغ نداشته باشد یا گوسفند کاسه‏‎ ‎‏دوشی نداشته باشد خمس ندارد، آیا این حکم مختص اشخاصی است که فقط یک‏‎ ‎‏باغ یا یکی دو تا گوسفند دارند، یا این که اگر کسی ده باغ یا گوسفند زیادی دارد به‏‎ ‎‏اندازه ای که برای دیگران مؤونه است از این چند باغ و یا چند گوسفند مستثنا است و‏‎ ‎‏خمس بقیه را باید بدهد.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، با فرض این که دو گوسفند یا یک باغ از مؤونه است در فرض‏‎ ‎‏مذکور نیز استثنا می شود و از بقیه خمس بدهد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شخصی به مقدار مصرف لبنیات منزل خود گاو و گوسفند دارد. آیا تخمیس‏‎ ‎‏آن ها هم مثل سرمایه اش لازم است یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، حکم سرمایه دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی روستایی که حساب سالیانه نداشته، تعدادی گوسفند دارد و برای‏‎ ‎‏اعاشۀ خود و عیالاتش احتیاج به شیر و دوغ آن ها دارد. آیا در موقع حساب دارایی‏‎ ‎‏خود باید خمس آن حیوان ها را بدهد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید خمس آن ها را بدهد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش :  شخصی دو عدد میش گرفته است که شیر او را به مصرف خانواده می رساند، آیا‏‎ ‎‏خمس دارد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اشخاصی که دامدار می باشند و دارای گوسفندانی هستند و تا به حال سال برای‏‎ ‎‏خودشان تعیین ننموده اند، حال می خواهند سال تعیین نمایند، آیا بر گوسفندان آن ها‏‎ ‎‏هم خمس تعلق می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، گوسفندان اگر از درآمد کسب تهیه شده، خمس دارد و‏‎ ‎‏همچنین اگر از نتاج گوسفند ارثی یا نتاج گوسفند بخششی باشد، خمس‏‎ ‎‏دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اشخاصی که کشاورز می باشند و جهت کشاورزی خود ملکی خریده اند و آن‏‎ ‎‏ملک ابزار کار آن ها می باشد، آیا به آن ملک هم خمس تعلق می گیرد یا خیر؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، زمین زراعتی و ابزار کشاورزی در حکم سرمایه است و‏‎ ‎‏خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : این جانب مقلد حضرت عالی می باشم. می خواهم سرمایه ام را که قریب 120 رأس‏‎ ‎‏گوسفند است خمس و سهم امامش را بدهم . آیا به همه گوسفندها خمس و سهم امام‏‎ ‎‏تعلق می گیرد یا قابل تخفیف است؟ غیر از این سرمایۀ دیگری هم ندارم. جواب‏‎ ‎‏مرقوم فرماید .‏

پاسخ : بسمه تعالی، سرمایه خمس دارد؛ مگر در صورتی که اگر خمس آن را بدهد‏‎ ‎‏نتواند زندگانی خود را اداره کند . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی دو صد رأس گوسفند دارد و دو صد هزار تومان املاک زراعی جهت‏‎ ‎‏مخارج خود خریده تا به حال ابداً وجوهات نداده و فعلاً می خواهد اموالش را حساب‏‎ ‎‏کند اما محصول تمام این دارایی مخارج اقتصادی او را کفاف نمی کند می شود نصف‏‎ ‎‏اموالش را حساب کرد و نصف دیگرش جهت مخارجاتش حساب نکرد یا خیر باید‏‎ ‎‏تمام دارایی او را حساب کرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید خمس همه را بدهد، بلی اگر واقعاً وضع او طوری باشد‏‎ ‎‏که به دادن خمس زندگی مناسب با حالش را نتواند ادامه دهد واجب نیست‏‎ ‎‏خمس بدهد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : کسی که با قرض، سرمایه ای را تهیه کرده است، پس از تحصیل سود و گذشت‏‎ ‎‏سال، از چه زمانی خمس بر او واجب است؟ و چگونه با پرداخت قرض، سرمایۀ‏‎ ‎‏مخمّسی خواهد داشت؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از سود، قرض سرمایه را ادا می کند، باید خمس بدهد و‏‎ ‎‏چنانچه در بین سال، قرض را ادا کرده، سر سال خمس دارد و در این‏‎ ‎‏صورت سرمایۀ مخمّسی دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : در عُروةُ الوُثقی دارد که اگر استفاده برد و خواست سرمایه قرار دهد یَجِبُ الخُمسُ‏‎ ‎‏ثُمَّ الأِتِّجارُ ،  آیا مراد این است که در آخر سال خمسی اش خمس سرمایه را بدهد، یا این که به مجرد سرمایه قرار دادن آن باید خمس آن را بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید در ابتدا پیش از به کارگیری سرمایه خمس آن را بپردازد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : در عُروةُ الوُثقی (کتابُ الخُمس، مسأله: 59): «فَإِذا لَم یَکُن لَهُ مالُُ مِن أَوَّلِ الأَمرِ‏‎ ‎‏فَاکتَسَبَ أَوِ استَفادَ مِقداراً وَ أَرادَ أَن یَجعَلَهُ رَأسَ المالِ لِلتِّجارَةِ وَ یَتَّجِرُ بِهِ ، یَجِبُ إِخراجُ‏‎ ‎‏خُمسِهِ عَلَی الأَحوَطِ ثُمَّ الأِتِّجارُ بِهِ» مراد این است که اگر شخصی در یک معامله مبلغی‏‎ ‎‏استفاده کرد (مثلاً دلالی کرد) و می خواهد آن را سرمایه قرار دهد؛ آیا باید همان وقت‏‎ ‎‏خمس آن را بدهد و بعد اِتِّجار کند یا تا آخِر سال حق دارد خمس را ندهد و بعد از‏‎ ‎‏تمام شدن سال خمس را بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، لازم نیست فوراً خمس بدهد و می تواند تا سر سال خمسی‏‎ ‎‏خود، ادای خمس را تأخیر بیندازد .(امام خمینی)

 

* منبع :  استفتائات امام خمینی جلد 4 ص 470 .

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .  

*********************************************

 

پرسش : اگر کسی یک ماشین کامیون دارد که با آن کار می کند و زندگی خود را اداره می کند.‏‎ ‎‏آیا باید خمس این ماشین را هم بدهد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، ماشین کار در حکم سرمایه است و خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : یک موتور سیکلت خریده ام به قیمت 7000 تومان که اختصاص دارد برای‏‎ ‎‏آمدن به سر خدمت و برگشتن به خانه؛ چون در بیراهه قرار گرفته ایم و وسیلۀ عمومی‏‎ ‎‏کم است.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، موتور سیکلت در صورتی که برای زندگی محل احتیاج نبوده‏‎ ‎‏و برای شغلتان که رفتن به محل کار است بوده خمس آن واجب است . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی فرش نیمه بافی دارد و جای آن در منزل او با زیلو یا موکت فرش شده‏‎ ‎‏آیا خمس آن فرش نیمه کاره واجب است؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اصناف بازار در سر سال خمس خود قسمتی از سرمایه شان جنسی است که به‏‎ ‎‏نسیه آورده اند که باید بعداً بفروشند تا این بدهی سرمایه را بدهند آیا این قسمت از‏‎ ‎‏سرمایه خمس دارد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، نسبت به مقدار بدهی خمس واجب نیست و بقیه باید حساب‏‎ ‎‏شود . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : مستأجر مبلغی به عنوان سپرده، معروف به سرقفلی به موجر پرداخت نموده؛‏‎ ‎‏اگر موجر در مدت مال الاجاره از سپرده استفاده نماید و یا ننماید، خمس به آن تعلق‏‎ ‎‏می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، سرقفلی ملک گیرنده می شود و جزء سرمایه و درآمد است و‏‎ ‎‏خمس به آن تعلق می گیرد؛ ولی اگر پول امانت یا قرض نزد او باشد، خمس‏‎ ‎‏ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اگر موجر به ادارۀ دارایی جمهوری اسلامی مالیات سپرده را به اندازۀ خمس بپردازد، وظیفۀ الهی او‏‎ ‎‏در این صورت چه می باشد؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مالیات کفایت از خمس نمی کند . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : این جانب از آن جناب تقلید می نمایم، به استحضار می رساند که دارای یک مغازۀ‏‎ ‎‏الکتریکی بوده که سرقفلی آن به مبلغ 000 / 380 تومان فروخته شده و مغازۀ دیگری از‏ مسجد جعفری گیشا سرقفلی آن را به مبلغ 000 / 850 تومان خریداری نموده ام. اینک‏‎ ‎‏با داشتن 5 فرزند از 12 ساله تا 2 ساله که یکی دختر و 4 دیگر پسر است و در خانۀ‏‎ ‎‏اجاره ای نشسته ام و ماهیانه با آب و برق مبلغ 2500 تومان کرایه می دهم؛ استدعا دارم‏‎ ‎‏در صورتی که تفاوت بین 380 تا 850 هزار تومان سرقفلی جدید (000 / 500 تومان)‏‎ ‎‏خمس به آن تعلق می گیرد مرقوم فرمایید. ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، سرقفلی در حکم سرمایه است و خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : زیدی منزل کوچکی داشته که از ارباح مکاسبش ساخته و تخمیس نموده بوده‏‎ ‎‏چون مورد شبهه بوده سپس با داشتن آن منزل ،  منزل دیگری وسیع تر و بهتر مطابق‏‎ ‎‏شأنش ساخته؛ ولی قسمت فوقانی آن در مدت دو سال است که ساخته شده مورد نیاز‏‎ ‎‏بوده ـ پیش بینی برای ازدواج پسرها بوده که شاید یکی بعد از شش ماه دیگر مثلاً‏‎ ‎‏ازدواج کند ـ آیا دستگاه فوقانی مؤونه و مستثنا است یا باید تخمیس شود و هکذا‏‎ ‎‏جنب همین ساختمان مغازه ای است که بچه هایش کاسبی می کنند آیا مبلغی که خرج‏‎ ‎‏مغازه از نظر ساختمان نموده باید تخمیس شود یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مغازه ها باید تخمیس شود و قسمت فوقانی اگر در موقع‏‎ ‎‏ساختن مورد حاجت نبوده باید تخمیس گردد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش :  این جانب در ایام زندگانی، سال برای خود تعیین نموده و در ضمن سال خود،‏‎ ‎‏ملکی برای تهیۀ معاش خود خریداری نموده ام، خرید املاک در حدود هشتاد و پنج‏‎ ‎‏هزار و پانصد تومان می باشد و حدود بیست و پنج هزار تومان از دولت قرض‏‎ ‎‏نموده ام، و درآمد زیادی ندارم؛ آیا در ملک نامبرده وجوه قرار می گیرد یا خیر؟ جواب‏‎ ‎‏مرقوم بفرمایید. ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در زاید بر مقدار قرض، خمس واجب است و چنانچه قرض‏‎ ‎‏را ادا نمایید، مقدار قرض هم خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اگر در ضمن سال خمسی ، اموالی که مورد معامله و کسب است به سرقت رفت‏‎ ‎‏یا تلف غیر عمدی شد،  در آخر سال ...  چگونه محاسبه کند؟ (در عُروه و توضیح المسائل‏‎ ‎‏اختلافی در مسأله تلف به چشم می خورد)‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر سرمایه یا مال التجاره، قسمتی در وسط سال تلف شود و یا‏‎ ‎‏آن که در معامله ای زیان پیدا شود، از بقیۀ درآمد همان رشته کسب جبران‏‎ ‎‏می شود و در آخر سال، باقیماندۀ درآمد پس از کسر تمام خسارات حساب‏‎ ‎‏می شود . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : در محلِّ کسبِ مِلکِ شخصی یا اجاره ای مخارجی می کند که بعضی مربوط به‏ کسب می شود و بعضی مربوط به کاسب، مانند تلفن و برق و آب و تهویۀ هوا، و‏‎ ‎‏بعض  مخارج اثری در کسب ندارد، مانند مخارج بنایی و کارگری یا تعمیرات و‏‎ ‎‏تزیینات مثل سنگ فرش و در و پیکر مغازه. اگر همۀ این ها خمس دارد چگونه‏‎ ‎‏قیمت گذاری کند در حالی که بعضی نایاب شده و چندین برابر قیمت پیدا کرده، مثل‏‎ ‎‏تلفن و وسایل تهویۀ آب؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، هرگونه مخارجی که مربوط به محل کسب یا مربوط به‏‎ ‎‏احتیاجات شخص به حساب کسب و محل کسب می شود خمس دارد ‏‎ ‎‏مگر این که عین آن تلف شده و صرف آن برای کسب به مورد بوده است . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : یک باب مغازه کوچک بدون اثاث (خالی) به صورت شریکی با دامادمان‏‎ ‎‏خریده ام به مبلغ 90 هزار تومان که مبلغ 45 هزار تومان آن را من داده ام، آیا به این‏‎ ‎‏مغازه خمس تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مغازه اگر پول خرید آن از درآمد کسب بوده خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اگر فردی ابزار کار خریده و می خواهد با آن امرار معاش نماید، آیا این ابزارها‏‎ ‎‏سر سال خمس دارند یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، ابزار کار، در حکم سرمایه است و خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اشخاصی ابزاری دارند که از پول غیر مُخَمَّس خریده اند مثل اَرّه نجّار و ماله بنّا و‏‎ ‎‏امثالهما، آیا کسانی که به وسیله این ابزار کار می کنند و مزد می گیرند و به تدریج از آن‏‎ ‎‏مزد مؤونه زندگی خود را تهیه می کنند مزد آن ها خمس دارد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس ندارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : بنده از چند سال پیش به مرور زمان، مغازه ای جهت کسب ساخته ام که بعد از دو‏‎ ‎‏سال به اتمام رسیده و اکنون در آن جا مشغول کسب می باشم؛ آیا مغازۀ کسب، خمس‏‎ ‎‏دارد یا خیر؟ و اگر دارد، باید به نرخ تمام شده در چند سال پیش پرداخت کنم یا به نرخ‏‎ ‎‏روز که ارزش دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، به قیمت فعلی خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : این جانب زندگی را از صفر شروع کرده و با پول قرضی، مقداری لوازم کار‏‎ ‎‏خریداری کرده و بعداً از بانک تعاونی وجه را قرض نموده و با آن محل کار خود یعنی‏‎ ‎‏مغازه را خریداری کرده و هنوز تقریباً بیست هزار تومان بدهی از بابت مغازه و تقریباً‏‎ ‎‏یک صد و نود هزار تومان بدهی از جهت خرید خانه دارم و در حال حاضر با محاصرۀ‏‎ ‎‏اقتصادی و نداشتن وسایل اولیۀ کار، خرجی یومیه هم به طور دلخواه از کار‏‎ ‎‏درنمی آید؛ لذا اگر بخواهم خمس مغازه و وسایل کار را بدهم، زندگی ام فلج خواهد‏‎ ‎‏شد؛ خواهشمند است تکلیف خمس وسایل کار و مغازه این جانب را که جزو سرمایه‏‎ ‎‏است تعیین فرمایید. ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مرقوم، لازم نیست خمس آن را بدهید . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : آیا به تمام سرمایه خمس تعلق می گیرد یا فقط به مقدار سود به دست آمده تعلق‏‎ ‎‏می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، سرمایه هم اگر از درآمد کسب و حقوق تهیه شده خمس‏‎ ‎‏دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شخصی مثلاً مبلغ پنجاه هزار تومان از بانک قرض نموده است به احتمال این که‏‎ ‎‏ممکن است لازم شود و قرض مبلغ مزبور را به قسط حقوقی خود می پردازد، آیا به‏‎ ‎‏این مبلغ هم خمس تعلق می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، هر مقدار از قرض را که پرداخت، در برابر آن مقدار که جزء‏‎ ‎‏سرمایه و درآمد سالیانۀ او محسوب می شود، خمس بدهکار می شود و بقیه‏‎ ‎‏را که بدهکار است خمس ندارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش :  اشخاصی کاسب و تاجر که آخر سال اموال موجودی خود را تخمیس می کنند‏‎ ‎‏چهار خمسِ اموال از مال التّجاره که برای خودشان می ماند اعمّ از پول نقد و جنس با‏‎ ‎‏ارباح سال بعد مخلوط می شود و قهراً مقداری از آن ها مصرف مؤونه آن ها می شود در‏‎ ‎‏آخر سال بعد به مقداری که آخر سال قبل تخمیس کرده بود اگر منها کند و خمس بقیه‏‎ ‎‏را بدهد کافی است یا این که چون معلوم یا محتمل است بعضی از آن پول یا جنس ها‏‎ ‎‏که تخمیس شده بود مصرف مؤونه شده باشد باید احتیاط کنند و آن مقدار که معلوم یا‏محتمل است از آن پول و جنس ها مصرف مؤونه شده باشد منها نکند و خمس همه‏‎ ‎‏آن ها را بدهد.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مقدار زاید بر سرمایه مُخمّس باید تخمیس شود و در بیش از‏‎ ‎‏آن مقدار خمس واجب نیست مگر نسبت به مقداری که یقین کنند از‏‎ ‎‏سرمایه در مؤونه صرف شده و از ربح بین سال باقیمانده است . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : فردی با 5000 تومان سر سالش رسیده و خمس آن هزار تومان می شود. باقی‏‎ ‎‏می ماند 4000. این 4000 تومان نیز‏‎ ‎‏خرج می شود. حال تا آخر سال 10000 سرمایه به‏دست می آوریم؛ آیا می توانیم این 4000 تومان را از آن‏‎ ‎‏وَضع (کسر) نماییم؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر پولی که خمس آن را داده در ضمن سرمایه هست، کسر‏‎ ‎‏کند و خمس باقیمانده را بدهد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اشخاصی که با پول غیر مُخَمَّس چیزی خریده اند و آن چیز از قیمت خرید‏‎ ‎‏خیلی تنزل کرده الآن که می خواهند حساب کنند و خمس بدهند اگر وکیلِ حاکم‏‎ ‎‏[حاکم شرع] معامله را امضا کند فرموده اید به قیمت فعلی باید خمس بدهد، در این گونه موارد که‏‎ ‎‏تفاوت روز خرید با روزی که می خواهند حساب کنند زیاد است و امضا موجب‏‎ ‎‏تفویت مقدار زیادی می شود برای وکیل جایز است امضا یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، موارد مختلف است و موازین باید مراعات شود .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : پولی را که تخمیس نشده، تبدیل به مصالح قالیبافی می کند؛ بعد از فروش،‏‎ ‎‏تخمیس آن چگونه است؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، هر مقدار از قالی که بافته می شود، باید علاوه بر خمس آن،‏‎ ‎‏خمسِ چهار خمس دیگر را حساب کند .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اشخاصی که سرمایۀ اول آن ها مُتعلَّق خمس بوده و خمس آن را نداده اند و چندین‏‎ ‎‏سال با همین سرمایۀ غیرمُخمَّس کسب کرده اند، و در ظرف این چند سال از منافع‏‎ ‎‏همان سرمایه، منزل و لوازم منزل، از قبیل فرش و ظرف و سایر مؤونۀ زندگی خود را‏‎ ‎‏تهیه کرده اند. آیا این گونه مؤونه ها خمس دارد یا خیر؟ و بر فرض وجوب خمس، به‏‎ ‎‏قیمت خرید باید بدهند یا به قیمت فعلی؟ و در صورت وجوب خمس به قیمت‏‎ ‎‏فعلی، به قیمت کمیته باید بدهد و یا به قیمت بازار آزاد؟ زیرا بعضی از اجناس به‏قیمتی که کمیته می دهد با قیمت آزاد خیلی تفاوت دارد. ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مرقوم، خمس آن ها را باید به قیمت عادلۀ روز بدهد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اشخاصی که با سرمایه غیر مُخمَّس کسب کرده اند، می فرمایید که «باید هرچه از‏‎ ‎‏این سرمایه به دست آورده اند تخمیس شود، حتی آنچه از این اموال تلف شده باشد‏‎ ‎‏باید خمس آن را بدهند». بنابراین این اشخاص موقعی که می آیند برای حساب و دادن‏‎ ‎‏خمس ، آیا فقط خمس اموال را از آن ها بگیریم کافی است یا این که باید خمس آن‏‎ ‎‏چهار خمس باقیمانده را هم بدهند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی ، پس از اخراجِ خمسِ مجموع و کسرِ مقدارِ مُخمَّسِ سرمایه از‏‎ ‎‏چهار خمس باقیمانده ، باید خمس بقیه را بدهد و مقدار تالِف را ضامن‏‎ ‎‏است .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : سرمایه که اگر بخواهند تخمیس کنند باید به شغل نازل تری بپردازند و‏‎ ‎‏فرموده اید خمس ندارد اگر این سرمایه در ظرف چندین سال جمع شد که بعد از‏‎ ‎‏چندین سال که جمع شد می خواهد سرمایه قرار دهد، در این صورت آن هم خمس‏‎ ‎‏ندارد، یا این تفصیل فقط مال سرمایه ای است که در ظرف یک سال جمع شده باشد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر پول جمع کرده و از ارباح مکاسب بوده و سال بر آن گذشته‏‎ ‎‏باید خمس بدهد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : آیا از قیمت ماشین سواری و ماشین اجاری و موتورآلات زراعتی باید خمس‏‎ ‎‏داده شود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، ماشین اجاری و موتورآلات زراعتی خمس دارد و ماشین‏‎ ‎‏سواری در صورتی که مورد نیاز و به مقدار شؤون باشد خمس ندارد؛ ولی‏‎ ‎‏اگر آن را بفروشند پول فروش آن خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : کسی با سختی سرمایه ای را تهیه کرده است که اگر خمس آن را بدهد، با بقیۀ آن‏‎ ‎‏نمی تواند کاری که با آن می خواهد امرار معاش کند شروع نماید؛ چه وقت باید خمس‏‎ ‎‏این سرمایه را بدهد؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر با دادن خمس نمی تواند امرار معاش نماید، خمس ‏‎ ‎‏ندارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : این جانب طبق تکلیف شرع مقدس، حساب سالیانۀ خمس آل عبا را در سالی‏‎ ‎‏محاسبه کرده و مبلغی بدهکار اهل خمس شدم و در سال دوم نیز به همین منوال‏‎ ‎‏محاسبه کردم، حساب را کمتر از سال قبل یافتم و بدهکار نشدم و سپس سال سوم را‏‎ ‎‏ملاحظه کردم و در این سال، سرمایه ای کمتر از سال اول و بیشتر از سال دوم حاصل‏‎ ‎‏دیدم؛ با این حساب آیا خمس با این وجه در این سال بدهکار هستم یا خیر؟ در‏‎ ‎‏صورتی که بدهکار هستم، آیا اگر چندین سال سرمایه ای به دست نیاوردم، می باید در‏‎ ‎‏اولین فرصتی که سرمایه در اول سال به دست می آید، آن را بدون نظر به پرداختی های‏‎ ‎‏سال های قبل باید حساب نمایم و یا این که توجهی به یکی از سال های قبل که مُتعلَّق‏‎ ‎‏خمس بودم بیندازم؟ خواهشمند است نظر مبارک را مرقوم فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در هر سال، مقدار اضافه بر مخارج از درآمد سالانه باید‏‎ ‎‏تخمیس شود؛ بنابراین سرمایۀ هر سال باید در آخر سال منظور شود، اگر‏‎ ‎‏چیزی اضافه باشد باید خمس آن را داد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : پس از اهدای سلام؛ به استحضار حضرت عالی می رساند که عده ای از صنف زرگر‏‎ ‎‏اظهار می دارند که سرمایۀ ما، مثلاً در سال اول پنج کیلو طلا است که قیمت آن یک صد‏‎ ‎‏هزار تومان بوده، ولی سال بعد پنج کیلو به 4 کیلو کاهش یافته، اما قیمت دو برابر سال قبل است؛ حال آیا مناط در پرداخت خمس، طلا است یا قیمت آن؟ خلاصه این که به‏‎ ‎‏حساب طلا سودی نبرده، بلکه ضرر هم نموده، ولی از نظر قیمت بیش از سال قبل‏‎ ‎‏دارد.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر سرمایۀ اصلی پول بوده که تبدیل به طلا به حساب مال‏‎ ‎‏التجاره شده، میزان، قیمت طلا در آخر سال است و همچنین اگر طلا به‏‎ ‎‏عنوان قیمت آن سرمایه بوده . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : پولی که در مضاربه قرار دارد جزو مخارج سالیانه است؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پول مضاربه مؤونه نیست، بلکه سرمایۀ کسب است .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : برای پرداختن خمسی که زرگر می پردازد وزن طلا را باید در نظر بگیرد و یا‏‎ ‎‏مبلغ را؟ مثلاً اگر سال گذشته بیست مثقال طلا داشته باشیم به قیمت بیست هزار تومان‏‎ ‎‏و خمس آن را بپردازیم، سال بعد این طلا از نظر وزن افزوده و یا کاسته و از نظر قیمت‏‎ ‎‏هر مثقال ترقی و یا تنزل کرده باشد؛ حال باید چگونه به این مسأله رسید؟ ‏

‏پاسخ : ‏بسمه تعالی، در فرض مذکور، میزان قیمت آن جنس است .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : این جانب شغلم زرگری می باشد. هم اکنون مدت یک سال است که کسب ما به‏‎ ‎‏کلی راکد بوده و از سرمایه مصرف شده و نسبت به سال قبل وزن طلای موجود کمتر‏‎ ‎‏شده، ولی ارزش آن بیشتر گردیده و مرتباً هم در حال نوسان می باشد و قیمت ثابتی‏‎ ‎‏ندارد. مِن بابِ مِثال، هفته قبل قیمت طلا مثقالی 120 تومان تنزل کرده است. لذا تقاضا‏‎ ‎‏دارم که‏‎‎‏روشن فرمایید از نظر وجوهات در موقع حساب سال، وزن طلا یا ارزش طلا‏‎ ‎‏را نسبت به سال قبل مبنا قرار دهیم ؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مذکور میزان ارزش طلا است . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اشخاصی که شغل آن ها خرید و فروش مسکوکات است، آیا خمس آن را باید‏‎ ‎‏روی عدد مسکوک حساب کند یا روی قیمت؟ مثلاً حساب کند سال قبل صد عدد‏‎ ‎‏داشته، امسال نود عدد یا این که قیمت بازار چند برابر گردیده؛ اگر روی عدد باشد،‏‎ ‎‏خمس ندارد چون کسر شده و اگر روی قیمت باشد، باید خمس دهد؛ چگونه حساب‏‎ ‎‏کند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، میزان، سرمایه است؛ اگر سرمایه، قیمت مسکوکات بوده، در‏‎ ‎‏آخر سال باید قیمت را حساب کند . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : آیا آن مقدار از منزل مسکونی که مورد احتیاج نیست ـ مثلاً نصف یا ثلث ـ و به‏‎ ‎‏اجاره داده شده، متعلق خمس می باشد یا خیر؟ و در صورت اول، اگر به اجارۀ آن‏‎ ‎‏جهت امرار معاش احتیاج داشته باشد، باز هم به او خمس تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : کسی است که دو محل درآمد یا چند محل درآمد دارد؛ مثلاً حقوق دولتی می گیرد‏‎ ‎‏و ماشین هم به کرایه می دهد، یا دو مغازه دارد که هر یک دخل و خرجش و ربح و‏‎ ‎‏خسرانش جدا است و مخارجش را از یکی تأمین می کند، مگر آن که مضطر به دیگری‏‎ ‎‏شود؛ و شروع به کسب دوم در ضمن سال خمسی کسب اول است. آیا می تواند دو‏‎ ‎‏سال خمسی قرار دهد یا الزاماً یک سال باید قرار دهد که همان سال کسب اول است؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، می تواند برای هر یک، سال جداگانه قرار دهد ولی در فرض‏‎ ‎‏سؤال، زیان در یکی از سود در دیگری جبران نمی شود .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : پدر و پسری است که در زندگی نسبت به همدیگر نهایت احترام قائل می شوند‏‎ ‎‏و یک جا تا به حال زندگی نموده اما تا حدی حساب مداخل هر یک در دست خود‏‎ ‎‏می باشد و سال خمس هر دو هم به نحو اشتراک یک روز بوده، آیا در آخر سال دخل‏‎ ‎‏هر کدام را با قرض دیگری می شود کسر و انکسار کرد یا هر کدام مداخل و قروضشان‏‎ ‎‏مربوط به خودشان است.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر شرکت نداشته اند هر کدام دخل و خرجشان عَلی  حِدَه ‎‏است.
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش :  بِسمِهِ تَعالَی ‏، حضور مُبارک رهبر عالی قدر انقلاب اسلامی ، آیت الله‌ العُظمی خمینی ، مَتَّعَ الله‌ُ‏‎ ‎‏المُسلِمینَ بِطُولِ بَقائِه‏ِ .   پس از تقدیم مراتب دعاگویی به شَرَف عرض حضرت قِبله گاهی می رساند دربارۀ‏‎ ‎‏اشیایی که قبلاً مورد احتیاج شخص بوده و از حکم خمس «اَرباح» استثنا شده، ولی‏‎ ‎‏فعلاً مورد نیاز نیست در «عُروَه» مسألۀ 67 از کتابِ خمس ، احتیاط وجوبی شده است .‏‎ ‎‏در حاشیه چنین مرقوم فرموده اید :‏  «وَ الأَقوَی عَدَمُ الوُجُوبِ إِذَا استَغنَی عَنها بَعدَ عامِ الرِّبحِ وَ کَذا فِی الحُلِیِّ» و در‏‎ ‎‏«تَحرُیر الوَسیله» مسأله شانزده مطابق «عروه» احتیاط وجوبی فرموده اید .‏ نظر مبارک فعلاً در این مسأله با کدامیک موافق است؟ و همچنین کسی در اَثنای‏‎ ‎‏سالِ رِبح ، مؤونه ای را تحصیل کرده و بعد از گذشتن سال ، مؤونه را فروخته تا بعداً‏‎ ‎‏مؤونه دیگری را تهیه کند .‏  ‏آیا بعد از تبدیل مؤونه به پول، تخمیس پول لازم است یا لازم نیست، و یا بعد از‏‎ ‎‏خروج سال پول دوم تخمیس واجب است؟  «سید موسی شبیری زنجانی»‏‏

‏‏پاسخ : بِسمِهِ تَعالَی، در هر دو مورد و موارد شبیه پس از خروج مؤونه باید خمس‏‎ ‎‏ما خَرَج را بدهد ، بلی اگر بین سالِ رِبح از مؤونه خارج شد تا پس از سال‏‎ ‎‏لازم نیست . چنانچه اگر تبدیل کند مؤونه ای را به مؤونه دیگر باز خمس‏‎ ‎‏ندارد . و اکنون نظر این جانب این است و مسأله احتیاطی نیست . توفیق و‏‎ ‎‏تأیید جناب عالی را خواهانم و مُلتمس دعا هستم. وَالسَّلامُ عَلَیکُم‏‎ ‎‏وَ رَحمَةُ  الله‌ِ . (امام خمینی)

* در  عُروَة الوُثقی جلد دوم در کتاب الخُمس در مسأله 67 چنین آمده است : لَو زادَ مَا اشتَراهُ وَ ادَّخَرَهُ لِلمَؤُونَةِ مِن مِثلِ الحِنطَةِ وَ الشَّعیر و الفَحمِ و نحوها مما یُصرَفُ عَینُهُ فیها یجب اخراج خمسه عند تمام الحَولِ و اما ما کان مبناه علی بقاء عینه و الانتفاع به مثل الفرش و الأَوانی و الأَلبِسَةِ و العبد و الفَرَسِ و الکُتُبِ و نحوها فالأَقوی عدم الخمس فیها ، نعم لو فُرِضَ الأِستِغناءُ عنها فالأَحوط اِخراجُ الخمس منها و کذا فی حُلِیِّ النِّسوان اذا جازَ وَقتُ لُبسِهِنَّ لَها . (عُروَةُ الوُثقَی جلد دوم ص 208 ، مسأله 67 .)

و در تحریرُ الوسیله جلد 1  در کتاب الخمس ص 359  در مسأله 16 چنین آمده است :  لَوِ اشتَرَی لِمَؤُونَةِ سَنَتِهِ من اَرباحِهِ بَعضَ الأَشیاء کالحِنطة و الشَّعیر و الدُّهنِ و الفَحمِ و غیرِ ذلک و زاد منها مقدارُُ فی آخِرِ السَّنَةِ یَجِبُ اخراجُ خمسه قلیلا کان او کثیراََ و اما لو اشتری فرشا او ظرفا او فَرَساََ و نَحوَها مِمّا یُنتَفَعُ بها مع بقاء عینها فالظاهر عدم وجوب الخمس فیها الا اذا خَرَجَت عن موردِ الحاجة فیجب الخُمسُ فیها علی الأَحوط . (تحریر الوسیله جلد اول ، کتاب الخمس ص 359 ، مسأله 16 .) .  ترجمه :  اگر بعضی از چیزها مانند گندم و جو و روغن و ذغال و غیر اینها را از اَرباح و سودها و منافع کسبش برای مخارج سالش بخرد و در آخر سال مقداری از آن ها  زیاد بیاید ، دادن خمس آن ها واجب است  چه کم باشد و چه زیاد .  و اما  اگر فرش یا ظرف یا اسب و مانند اینها را از چیزهایی که با باقی ماندن عین آن ها مورد استفاده قرار می گیرند بخرد ،  ظاهر آن است که خمس آن ها واجب نمی باشد مگر وقتی که از محلّ حاجت و نیاز خارج شده باشد که در این صورت احتیاطا خمس آن ها واجب است .

ضمنا قابل ذکر است که در کتاب  عُروَة الوُثقی دوجلدی چاپ 1410 «ه.ق» با تعلیقات و حواشی چهار مرجع از جمله امام خمینی که در اختیار بنده است در کتاب الخُمس آن در رابطه با مسأله 67  تعلیقه و حاشیه ای از امام خمینی وجود ندارد .

(  استاد سید اصغرسعادت میرقدیم لاهیجی )

‏http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اشیایی که از قبیل فرش و غیره مورد احتیاج شخص بوده و تهیه کرده ولی پس‏‎ ‎‏از چند بار مصرف دیگر احتیاجی به آن نیست آیا خمس آن را باید پرداخت کند یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از ارباح مکاسب به حساب مؤونه تهیه شده هر موقع که از‏‎ ‎‏مؤونه بودن خارج شده خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : یک باب مغازه کوچک بدون اثاث (خالی) به صورت شریکی با دامادمان خریده ام به مبلغ 90 هزار‏‎ ‎‏تومان که مبلغ 45 هزار تومان آن را من داده ام، آیا به این مغازه خمس تعلق می گیرد؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مغازه اگر پول خرید آن از درآمد کسب بوده خمس دارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : آیا به آنچه که اقوام و دوستان به عنوان چشم روشنی به منزل شخصی می آورند، خمس و غیره‏‎ ‎‏تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، هبه و هدیه خمس ندارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اسباب و اثاثیه ای که زن با خودش به عنوان جهیزیه از خانۀ پدرش می آورد خانۀ شوهر، آیا این ها‏‎ ‎‏هم خمس ...   دارد یا خیر؟ ...

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، جهیزیه خمس ندارد. لوازم زندگی تا از مورد حاجت بودن خارج نشده خمس‏‎ ‎‏ندارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

اَلسُّؤالُ : مَن کانَ لَهُ ثَوبُُ اِستَعمَلَهُ مُدَّةََ ، ثُمَّ تَرَکَهُ لِمُدَّةِ سَنَةِِ لِاستِغنائِهِ عَنهُ أَو لِبُعدِهِ عَنهُ مَعَ‏‎ ‎‏اِحتِیاجِهِ إِلَیهِ ، فَهَل یَجِبُ الخُمسُ فِی الصُّورَتَینِ؟‏

‏‏اَلجَوابُ : بِسمِهِ تَعالَی، لا یَجِبُ تَخمیسُهُ مَعَ الأِحتِیاجِ إِلَیهِ وَ یَجِبُ مَعَ الأِستِغناءِ عَنهُ . (اَلأِمامُ الخُمَینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : آیا به وسایل اضافی منزل ـ از قبیل فرش، پنکه، کولر، ظروف چینی و غیر  چینی‏‎ ‎‏و غیره ـ خمس تعلق می گیرد؟ و اگر می گیرد، به چه نحو؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر مورد حاجت نیست و از درآمد کسب تهیه شده خمس‏‎ ‎‏دارد و میزان، قیمت فعلی آن است . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر شخصی صاحب دختر باشد و از چند سال قبل از شوهر دادن دختر، مقداری وسایل منزل و طلا‏‎ ‎‏و پارچه و غیره جهت نامبرده تهیه کند، آیا به این ها هم خمس تعلق می گیرد؟ و به چه نحو باید عمل‏‎ ‎‏شود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر احتیاج دارد و لازم است به همین ترتیب تهیه شود خمس ندارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر کسی چیزی را که جزء مؤونه حساب می شود خریداری کند ـ مانند خانه و‏‎ ‎‏فرش و امثال آن ـ و بعد از چند سال احتیاجش برطرف شد، و قیمت آن از موقع خرید‏‎ ‎‏زیادتر شده، آیا زیادی آن خمس دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر با پول غیر مخمس خریده، موقعی که احتیاج برطرف شد،‏‎ ‎‏به قیمت فعلی خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : مجله و روزنامه که پس از خواندن بایگانی می شود خمس به آن تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از مورد حاجت بودن خارج شود و دارای ارزش باشد‏‎ ‎‏خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : در باب خمس راجع به چیزی که بعد از سال ربح از آن بی نیاز شده، در حاشیۀ‏‎ ‎‏عُروَه می فرمایید: «اَلأَقوَی عَدَمُ الوُجُوبِ إِذَا استَغنَی عَنها بَعدَ عامِ الرِّبحِ» ، حالا زیاد‏‎ ‎‏شنیده شده که نظر مبارک تغییر نموده و در فرض مسأله ، قائل به وجوب شده اید، آیا‏‎ ‎‏صحیح است یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، چیزی که از رِبحِ کسب به حساب مؤونه تهیه شده ، اگر بعد از‏‎ ‎‏سالِ کسب از مؤونه بودن خارج شده ، در همان موقعِ خروجِ از موردِ‏‎ ‎‏حاجت ، باید تخمیس شود . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : به حضرت مُستطاب عالی نسبت می دهند که اگر کسی خانه اش را‏‎ ‎‏فروخت که تبدیل به خانۀ دیگر نماید (بَدَل و مُبدَل مِنه در زمینۀ احتیاج و مؤونه بودن‏‎ ‎‏است) که فرموده اید : به مجرد این که خانه پول شد، از حکم مؤونه خارج شده، اول‏‎ ‎‏باید خمس آن داده شود، بعداً تبدیل شود. آیا این نسبت هم صحیح است یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، منزل مسکونی اگر از رِبح کسب تهیه شده، در صورت فروش‏‎ ‎‏آن بعد از سال کسب، وجه فروش آن باید تخمیس شود و لو آن که بخواهد‏‎ ‎‏آن وجه را در خرید مسکن مورد حاجت صرف کند، ولی اگر منزل‏‎ ‎‏مسکونی را به منزل دیگر مورد حاجت تبدیل کند، خمس ندارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : در رسالۀ عملیه حضرت آیت الّلهی آمده است: «هرگاه چیزی برای مؤونه از‏‎ ‎‏رِبح سال تهیه کنند و آن را در سال بعد بفروشند ، واجب است خمس آن را فوراً بدهند‏‎ ‎‏و اگر در فروش، ربح به دست آمده، ربح آن جزء درآمد سال فروش محسوب‏‎ ‎‏می شود»، بفرمایید اگر این مؤونه را به عنوان تعویض بفروشد، یعنی مثلاً فرش را‏   می فروشد که فرش دیگری تهیه نماید، آیا به طریق مذکور باید خمس ادا نماید یا‏‎ ‎‏چون سلب احتیاج نشده، حکم دیگری دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر مؤونه را به مؤونۀ دیگر تبدیل کند خمس ندارد، ولی اگر بعد‏‎ ‎‏از سال، مؤونه را بفروشد، پول فروش آن، بدون انتظار سرسال خمس دارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : آیا اشیایی که قبلاً مورد استفاده و از مؤونه بوده بعداً از استفاده خارج شده، آیا تا‏‎ ‎‏فروخته نشده مشمول خمس می گردد مجدداً یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از ارباح مکاسب باشد خمس دارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : در سال 54 زمین مختصری را که تقریباً 95 متر می باشد از طرف یکی از مراجع‏‎ ‎‏تقلید به عنوان سهم امام به ما دادند و ما نیز چون خانه نداشتیم، مقداری از اثاثیۀ منزل‏‎ ‎‏را فروخته و مبلغی نیز قرض کردیم تا آن را به صورت خانه درآوردیم و مدتی نیز در‏‎ ‎‏آن منزل سکونت داشتیم و بعداً به مدت دو ـ سه سال اعزام به شهرستانی شدیم و در‏‎ ‎‏آن جا به تبلیغ مشغول بودیم و این خانه در عرض این مدت خالی بود؛ آیا چنین منزلی‏‎ ‎‏مُتعلَّق خمس قرار می گیرد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، زمین آن خمس ندارد و مابقی اگر از ارباح مکاسب، بدون‏‎ ‎‏دادن خمس، در آن صرف شده با خروج از محل حاجت، خمس دارد و‏‎ ‎‏اگر محل حاجت است و لو به این که بعداً باید به آن خانه برگردید خمس‏‎ ‎‏ندارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : طبق جواب استفتایی سابقاً مرقوم فرموده اید: «اگر مؤونه را بعد از یک سال‏‎ ‎‏فروختند و بخواهند تبدیل به مؤونۀ دیگری کنند که احتیاج دارند، اگر چه بعد از‏  تخمیس از بقیه پول نتواند مؤونۀ لازم را تهیه کند، خمس ساقط نیست» و فعلاً نقل‏‎ ‎‏فرمودند که فتوا به عدم وجوب خمس داده شده؛ نظر مبارک در این موضوع تغییر‏‎ ‎‏کرده یا جهت دیگری دارد»؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر با پرداخت خمس پول فروش مؤونه نمی تواند آن مؤونۀ‏‎ ‎‏مورد حاجت را با بقیۀ پول تهیه کند، پرداخت خمس در این صورت لازم‏‎ ‎‏نیست .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی خانۀ کوچکی دارد و به خانۀ بزرگ تر نیازمند است؛ وی اول، خانۀ‏‎ ‎‏بزرگ تر را قولنامه می کند و بعداً خانۀ قبلی را می فروشد و بدهی خانه ای را که قباله‏‎ ‎‏کرده می پردازد. آیا به پول وصول شدۀ خانۀ کوچک تر خمس تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانۀ کوچک، از درآمد کسب و حقوق، بدون دادن خمس‏‎ ‎‏تهیه شده، پولِ فروشِ آن خمس دارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : با نهایت احترام به عرض می رساند: این جانب یک باب منزل مسکونی داشتم،‏‎ ‎‏آن  را به علت دور بودن به محل کارم به مبلغ 67000 تومان فروختم، ولی با این‏‎ ‎‏پول  در نزدیکی محل کارم نتوانستم منزلی تهیه نمایم؛ خانه ای در نزدیکی محل‏‎ ‎‏کارم  اجاره کردم و این مبلغ را در بانک مسکن گذاشتم تا پس از مدتی، مقداری وام‏‎ ‎‏بگیرم و منزلی تهیه نمایم؛ آیا به این پول پس از گذشت سال، خمس تعلق می گیرد‏‎ ‎‏یا  خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، منزل اگر از درآمد کسب تهیه شده و پول خرید آن مخمس‏‎ ‎‏نبوده، پول فروش آن خمس دارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : کسی که در عرض سال خانه مسکونی خود را می فروشد که خانه جدید‏‎ ‎‏خریداری کند وجه خانه را در جریان معامله می اندازد استفاده هم می برد در همان‏‎ ‎‏سال یا سال آینده خمس خود ربح و استفاده را باید بدهد یا وجه اصل خانه و‏‎ ‎‏استفاده  آن؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانه فروخته شده از درآمد کسب تهیه شده و خمس آن‏‎ ‎‏داده نشده پول خانه هم خمس دارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی خانه ای داشته، فروخته است و خانه ای کوچک تر خریده و از پول خانه‏‎ ‎‏برای رفتن حج در بانک گذارده است. بفرمایید خمس دارد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانه را از درآمد و حقوق بدون دادن خمس تهیه کرده،‏‎ ‎‏پول فروش آن خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : منزل یا مؤونه دیگری که از ارباح مکاسب تهیه شده و بعد از چند سال‏‎ ‎‏می فروشند، به قیمت روز فروش خمس دارد یا به قیمت خرید، و بر فرض قیمت‏‎ ‎‏فروش اگر از قیمت خرید تنزل کرده باشد و کمتر شده باشد اگر به قیمت روز‏‎ ‎‏فروش  خمس بدهد، کافی است یا مقداری که از قیمت خرید تنزل کرد ضامن‏‎ ‎‏است؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، میزان قیمت روز فروش است ولو کمتر از قیمت خرید باشد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : زیدی مبلغ چهار هزار تومان پس انداز نموده است؛ سپس با مبلغی قرض‏‎ ‎‏الحسنه خانه ای خریداری نموده و بعد از چند سال به مبلغ دویست و چهل و هفت‏‎ ‎‏هزار تومان فروخت و از آن مبلغ، به اضافۀ مبلغ دیگر، خانه ای خریداری نموده؛ آیا به‏‎ ‎‏مبلغ دویست و چهل و هفت هزار تومان که بنای حساب سال گذاشته، خمس تعلق‏‎ ‎‏می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ  : بسمه تعالی، مبلغ پس انداز و پولی که بابت ادای بدهی داده اگر از درآمد‏‎ ‎‏کسب بوده ، [و] پولِ فروشِ خانه خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر خانۀ مسکونی که از طریق دریافت وام خریداری شده، اکنون به قصد‏   پرداخت قروض و تعویض محل زندگی ـ و نه به قصد سودجویی ـ فروخته شود تا در‏‎ ‎‏محلی دیگر خانه ای خریداری شود، آیا پول موجود که از فروش خانه در دست‏‎ ‎‏می باشد، حتی اگر سال خمسی بر آن نگذشته باشد، مشمول پرداخت خمس می شود‏‎ ‎‏یا خیر؟ اگر مشمول پرداخت خمس می شود، ممکن است با پول باقیمانده نتوان خانه‏‎ ‎‏برای سکونت خرید، در این صورت باز هم باید خمس پرداخت شود؟ یا این که‏‎ ‎‏اصولاً خانۀ مسکونی موجود را نباید فروخت که در این صورت، زندگی در محل‏‎ ‎‏فعلی مشکل است (از جهات رعایت بعضی مسائل شرعی)؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، نسبت به هر مقدار که قرض خانه از درآمد کسب و حقوق‏‎ ‎‏پرداخت شده، پول فروش خانه خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شخصی خانه ای را در پانزده سال پیش تهیه کرده و مسلّم می داند که خمس‏‎ ‎‏بدهکار نیست و پول زمین خانه را خمسش را پرداخته است و هر وقت از خرج سال‏‎ ‎‏زیادتر داشته، خمس پرداخت نموده، ولی حالا فراموش کرده که آیا آنچه در خلال‏‎ ‎‏سال تهیه نموده خمس داده یا جزء مؤونه به حساب آورده؛ اکنون می خواهد خانه را‏‎ ‎‏ـ چون در جوار حمام است و زیاد ناراحت هستند خانواده اش ـ بفروشد و خانۀ‏‎ ‎‏دیگری تهیه کند؛ آیا به مجرد فروش باید خمس بدهد ولو این که این پول را گرفته و به‏فاصلۀ چند روز بابت بهای خانۀ جدید پرداخت می نماید؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مرقوم، باید پول فروش خانه را احتیاطاً بپردازد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی منزل مسکونی دارد، قصد فروش آن را نموده تا منزل بزرگ تری‏‎ ‎‏خریداری نماید، قبل از فروش منزل، منزلی نسیه به عنوان قرض خریداری کرده تا‏‎ ‎‏پس از فروش منزل قبلی، وجه خرید منزل نسیه را بپردازد؛ تکلیف این شخص را در‏‎ ‎‏مورد خمس آن معین فرمایید. ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر منزل را از درآمد کسب و حقوق، بدون دادن خمس تهیه‏‎ ‎‏کرده، پول فروش آن خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : جنسی «مثلاً فرش» برای منزل خریداری شده و حالا به علت نیاز می خواهند‏‎ ‎‏آن را بفروشند. تکلیف پولی که در این مدت به قیمت فرش اضافه شده چیست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر پول خرید فرش از درآمد کسب، غیر مُخَمَّس بوده، تمام‏‎ ‎‏پول فروش آن خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر چیزی از لوازم زندگی ـ مانند فرش ـ بعد از چند سال استفاده، فروخته شود،‏‎ ‎‏آیا به مبلغ فروش ، خمس تعلق می گیرد؟ در صورت عدم تعلق خمس، اگر بیش از مبلغ‏‎ ‎‏خرید، فروخته باشد نسبت به درآمد حاصله چه حکمی دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از درآمد کسب و حقوق تهیه شده بدون دادن خمس ، پولِ‏‎ ‎‏فروشِ آن خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : 1- شخصی حیاطش [خانه اش] را فروخته سیصد هزار تومان و صد هزار تومان هم گذاشته‏‎ ‎‏روی سیصد هزار تومان، یک حیاط دیگر [خانه دیگر] خریده چهارصد هزار تومان، حالا به آن‏‎ ‎‏سیصد هزار تومان که حیاط قبل را فروخته خمس تعلق می گیرد یا نه؟‏   2-  شخصی حیاط خودش را فروخته ، بعد از یک سال یک مقدار گذاشته روی آن‏‎ ‎‏پول ، حیاط دیگر خریده ، آیا خمس تعلق می گیرد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، 1 و 2. اگر منزل قبلی را از درآمد کار بدون دادن خمس تهیه‏‎ ‎‏کرده و در سال بعد فروخته، خمس پول را باید بدهد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی زمین خریده، در وقت ساختن حیاط [ساختن خانه]، یک عدد دکان هم ساخته از پول کارگری و توی آن‏‎ ‎‏دکان اجناس هم ریخته، به‏‎ ‎‏خود آن دکان خمس تعلق می گیرد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، دکان به قیمت فعلی خمس دارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی ماشین خریده برای سوار شدن خود و عیالش، حالا ماشین قبلی را‏‎ ‎‏فروخته و ماشین تویوتا گرفته برای کار کردن، آیا به ماشین قبلی که پیکان بوده خمس‏‎ ‎‏تعلق می گیرد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر در سال بعد فروخته خمس دارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3

*********************************************
پرسش : مدت بیست سال با حقوق کارگری، زمینی برای منزل تهیه کردم ـ البته با داشتن‏‎ ‎‏سال که هر سال، مازاد اضافی درآمد خود را حساب می کردم ـ در مدت این بیست‏‎ ‎‏سال هم آن زمین را به صورت ساختمانی در آوردم؛ البته باید عرض کنم چون عائلۀ‏‎ ‎‏من زیاد شد و احتیاج به منزلی بزرگ تر پیدا نمودم، آن منزل را فروختم و منزلی‏‎ ‎‏بزرگ تر تهیه نمودم و مقداری روی پول آن منزل قبلی گذاشتم و آن منزل را تهیه کردم؛‏‎ ‎‏استدعا دارم نسبت به پرداخت وجوهات، این جانب را آگاه فرمایید؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، به ترتیبی که نوشته اید منزلی را که فروخته اید باید خمس آن‏‎ ‎‏را بپردازید و چنانچه نقداً ندارید، می توانید تدریجاً و هر وقت داشتید‏‎ ‎‏بپردازید. ان شاء الله‌ موفق باشید . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی منزل مسکونی خویش را فروخته و قبل از فرا رسیدن سال خمسی با‏‎ ‎‏آن پول، خانه می سازد، آیا این پول متعلَّق خمس است یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر منزل فروخته شده از درآمد کسب، بدون دادن خمس تهیه‏‎ ‎‏شده و در سال بعد فروخته شده، باید پول آن تخمیس شود .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی منزل مسکونی خویش را فروخته . این شخص با همان پول و پول هایی دیگر، منزلی سه طبقه می سازد که یک طبقۀ آن کاملاً مطابق‏‎ ‎‏شأن او بوده و دو طبقۀ دیگر را به اجاره داده، حال خمس سه طبقه را بپردازد یا دو طبقۀ اضافی آن‏‎ ‎‏متعلَّق خمس است.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از پولِ مُتعلَّقِ خمس تهیه شده، باید خمس تمام داده شود . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر شخصی تنها خانه ای را که دارد و برای زندگی او و اهل او کوچک می باشد،‏‎ ‎‏بفروشد و در نظر داشته باشد پول آن را به همراه مقدار پولی که ذخیره کرده است و‏‎ ‎‏خمس آن را داده، جمعاً برای خرید یک خانۀ بزرگ تر به مصرف برساند، آیا خمس به‏‎ ‎‏پول خانۀ فروخته شده تعلق می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانه را از درآمد کسب و حقوق بدون دادن خمس تهیه‏‎ ‎‏کرده، پول فروش آن خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : خانه ای داشتم قدیمی، سال 59 فروختم به مبلغ 200 هزار تومان، وجه آن را به‏‎ ‎‏بانک گذاشتم که بانک هم مقداری وام به بنده بدهد تا این که خانه بخرم و لکن به‏‎ ‎‏قدری وضع خانه بالا و گران است که هنوز هم ما بی خانمانیم و نتوانستیم خانه بخریم ،‏  آیا واجب است بنده خمس پول خانه را بدهم؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانه از درآمد کسب بدون دادن خمس تهیه شده، باید‏‎ ‎‏خمس پول آن داده شود ، پس از اجازه فقیه .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : ضمن سلام؛ این جانب حیاط مسکونی [خانه مسکونی] خود را در اثر عدم تکافُؤ به نیازهای‏‎ ‎‏شخصی در مقابل 000 / 230 تومان فروخته و بلافاصله منزل دیگری در مقابل‏‎ ‎‏چهارصد هزار تومان خریده و در قبال حیاط خریده شده، مبلغ 000 / 145 تومان به‏   بانک مسکن و دوتا مؤمن بدهکارم و از مال دنیا چیز دیگری هم ندارم، آیا به مبلغ‏‎ ‎‏حیاط فروخته شده خمس تعلق می گیرد یا نه؟ خواهشمند است فتوای امام امت را در‏‎ ‎‏مورد یاد شده مرقوم فرمایید. اَجرُکُم عِندَالله‌‏ِ .

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر حیاط فروخته شده را از درآمد کسب و حقوق ، بدون دادن‏‎ ‎‏خمس، تهیه کرده اید پول فروش آن خمس دارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی از درآمد بین سال، خانه ای در تهران خریده و پس از چند سال‏‎ ‎‏سکونت، آن را فروخته، در منطقۀ دیگر زمینی خریده از پول آن و دو طبقه ساختمان‏‎ ‎‏ساخته؛ طبقۀ تحتانی به صورت مغازه و دو باب از پنج مغازۀ نامبرده را به مبلغ یک صد‏‎ ‎‏و ده هزار تومان به عنوان سرقفلی فروخته و دو قسمت طبقۀ فوقانی را جهت سکونت‏‎ ‎‏خود ساخته است و سه باب مغازه را هم خودش در آن ها کسب می کند؛ آیا پول‏‎ ‎‏ساختمان اول خمس دارد؟ و مغازه ها و سرمایۀ آن جزء سرمایه است و باید خمس‏‎ ‎‏بدهد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پول ساختمان اول خمس دارد و آنچه با آن پول، بدون دادن‏‎ ‎‏خمس، تهیه شده باید تخمیس شود .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شخصی ...  یک قطعه زمین از درآمد بین سال خریده و پس از چند سال به دو نفر از فرزندان‏‎ ‎‏خود می بخشد که برای خود خانه بسازند و ازدواج کنند، آیا زمین نامبرده را پدر باید خمس بدهد؟ و بر‏‎ ‎‏فرض وجوب خمس، به قیمت خرید باید خمس بپردازد یا به قیمت امروز؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر زمین را برای تهیۀ منزل نخریده، به قیمت فعلی خمس دارد و پدر باید خمس‏‎ ‎‏آن را بدهد و تا خمس نداده، فرزندان نمی توانند در آن تصرف کنند؛ مگر با اجازۀ حاکم شرع‏‎ ‎‏خودشان خمس را بپردازند .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی ... برای امرار معاش خود ،‏‎ ‎‏ماشین وانت باری می خرد و از حمل بار و مسافر و دریافت کرایۀ آن استفاده می کند، آیا ماشین، جزء‏‎ ‎‏سرمایه است و باید خمس آن را بدهد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اشخاصی که مؤونه خود را مثل منزل و فرش و غیرهما را از منافع بین سال خود‏‎ ‎‏تهیه کرده و بعد از یک سال یا چند سال می فروشند که مؤونه دیگری تحصیل کنند که‏‎ ‎‏لازم است ،  در جواب بعضی استفتاها مرقوم فرموده شد که به مجرد فروش باید‏‎ ‎‏تخمیس شود، بنابراین خمس قیمت فروش یا روز خروج از مؤونه را باید بدهد یا‏‎ ‎‏خمس روز خرید چون در جواب بعضی استفتاها مرقوم فرموده شده که خمس قیمت‏‎ ‎‏روز فروش واجب است و از جواب بعضی استفتاها استفاده می شود خمس روز‏‎ ‎‏خرید واجب فوری است و زاید آن جزو منافع سال فروش است که تا آخر سال‏‎ ‎‏وقت  دارد.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس قیمت فروش را فوراً باید بدهد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اگر کسی در بین سال از منافع و درآمد خود منزلی بسازد یا فرشی تهیه کند و بعد‏‎ ‎‏از یک سال یا بیشتر آن منزل را بفروشد و هنوز آخر سال خمسش نرسیده ـ یا اگر سال‏‎ ‎‏نداشته قبل از گذشتن یک سال از فروش آن ـ منزل دیگری که محتاج بوده خریده باید‏‎ ‎‏تخمیس گردد یا منزلی که خریده تخمیس شود یا چون مؤونه صرف در مؤونه شده‏‎ ‎‏ودر بین سال هم بوده خمس ندارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پول فروش خانه اول خمس دارد و اگر بدون تخمیس خانه‏‎ ‎‏دیگر خریده باید به حاکم شرع مراجعه کند . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : این جانب تا قبل از انقلاب محل کارم در اصفهان بوده و در اصفهان خانه ای‏‎ ‎‏برای سکونت خریداری نمودم که خمس پول آن را نداده ام؛ به علاوه زمینی نیز‏‎ ‎‏خریداری نمودم که با پول خمس داده بوده است. اکنون که پس از پیروزی انقلاب‏‎ ‎‏به  اردکان یزد منتقل شده ام، برای تهیۀ منزل مسکونی، خانه و زمین اصفهان را‏‎ ‎‏فروخته  و با پول آن دو، منزلی تهیه نموده ام و مقداری از پول آن دو (زمین و خانه)‏‎ ‎‏زیاد آمده است؛ خواهشمند است تکلیف این جانب را نسبت به مازاد پول تعیین‏‎ ‎‏نمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مرقوم، تمامِ پولِ فروشِ خانه خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : آیا می توان با پول خمس و سهم امام به کمیتۀ امداد امام خمینی کمک نمود یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، عجالتاً اجازه نمی دهم .    (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : با توجه به فتوای حضرت عالی در مورد شخصی که حیاط مسکونی [منزل مسکونی] خود را در‏‎ ‎‏بین سال خمسی می فروشد تا حیاط بزرگتری تهیه نماید که ظاهراً می فرمایید: به‏‎ ‎‏محض تبدیل شدن به وجه نقد، خمس همه ‏‏ آن را باید بدهد و با توجه به این که ممکن‏‎ ‎‏است موقع باز کردن حساب سال ، آن حیاط ، مصالحه شده باشد و از طرفی هم معمولاً‏  همه‏‏ پول حیاط یا بیشتر را صرف در خریداری حیاط جدید [منزل جدید] می کند، آیا‏‎ ‎‏راهی برای‏‎ ‎‏تخفیف این طور اشخاص وجود دارد و اجازه می فرمایید مقداری به ایشان بخشیده‏‎ ‎‏شود یا خیر؟

پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانۀ مسکونی از درآمد کسب تهیه شده، پول فروش آن‏‎ ‎‏خمس دارد و چنانچه خمس خانه را داده یا با او مصالحه شده، پول‏‎ ‎‏فروش آن خمس ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

* معنای دستگردان در خمس و ثمره  آن چیست ؟  جواب : دستگردان اين است كه حاكم شرع يا وكيل او با كسى كه خمس بدهكار است و توانايى دادن آن را به راحتى ندارد، مقدار خمس را اخذ و اعطا مى  كند و ثمره   ى آن اين است كه خمس از عين به ذمّه منتقل مى  شود و بدهكارِ خمس بعدا آن را ـ هر چند به تدريج ـ مى  دهد .  (آیت الله بهجت)

* معناى مصالحه كردن در خمس را با يك مثال روشن فرماييد كه آيا مصالحه، بخشيدن مقدارى از بدهى خمسى مكلَّف و پرداخت كننده خمس است يا چيز ديگرى است؟  جواب : معناى مصالحه بخشيدن نيست ؛ بلكه در موردى است كه مقدار خمس معلوم نيست كه حاكم شرع در اين جا با شخص ـ مثلاً ـ مصالحه به نصف مى  كند .  (آیت الله بهجت)

http://v0.bahjat.ir/index.php/ahkam/esteftahat/113-2011-09-06-09-22-38.html
*********************************************

دستگردان به معنای گرفتن وجوه شرعی از مالک و بازگرداندن آن به وى است. عنوان دست گردان از عناوین جدید است که در کلمات معاصران در باب زکات و خمس مطرح شده است.  دست‌ گردان این است که حاکم شرع‌ (مجتهد جامع شرایط) یا وکیل او و یا فرد مستحق، وجوه شرعى، از قبیل زکات و خمس را از مالک بگیرد و آن را دوباره به وى برگرداند.  شارع مقدس جهت رفع نیاز نیازمندان، براى آنان سهمى معیّن به عنوان زکات، خمس یا غیر آن در اموال اغنیاقرار داده است. از این رو، توسل به حیله براى عدم پرداخت آن و در نتیجه تضییع حق نیازمندان جایز نیست. براین اساس، حاکم شرع نمى ‌تواند مالى را به عنوان زکات یا خمس از مالک بگیرد و سپس آن را به وى ببخشد و با این حیله، ذمه‌ او را از حقّى که بر عهده‌اش آمده فارغ سازد. چنان که فقیرِ مستحق نیز حق ندارد با تبانی قبلى با مالک، آن را این چنین دست گردان کند. اگر شخص مقدارى زیاد از وجوه شرعى بدهکار باشد، ولى در شرایط فعلى نتواند آن را ادا کند، در صورتى که قصد توبه دارد، بنابر قول برخى حاکم شرع، مى‌تواند با دست گردان کردن، ذمّه‌ او را فارغ سازد؛ هرچند بهتر آن است که با امید به تمکن مالى او در آینده، پرداخت تمامى آن ، هنگام تمکّن بر وى شرط شود ؛ لیکن برخى، قائل به چنین ولایتی براى حاکم شرع نشده و آن را تنها براى فرد مستحق با وجود داعی عقلایی جایز دانسته‌اند.  به تصریح برخى، کسى که خمس بدهکار است و نمى‌تواند یکباره آن را بپردازد، مى‌تواند با دست گردان کردن آن با حاکم شرع- در صورت صلاحدید- آن را از وى قرض بگیرد و سپس به تدریج بپردازد.  بنابر قول برخى، دَینى که از راه دست گردان بر ذمّه‌ شخص مى‌آید از مئونه به شمار نمى‌رود؛ از این رو، بدهکار نمى ‌تواند مبلغ بدهى را از سودِ سال کسر کند و سپس خمسِ سود باقىمانده را محاسبه نماید؛ بلکه باید ابتدا- بدون در نظر گرفتن دَین- خمسِ سودِ حاصل را محاسبه کند و آن را بپردازد و سپس از باقىمانده  آن، بدهی خویش را بپردازد .  دستگردان باید با مجتهد جامع شرایط یا نماینده  وى صورت گیرد .
دستگردان خمس دو گونه متصوّر است
۱- آنکه شخص تمامى مبلغ خمس را به حاکم شرع بپردازد و سپس آن را به قرض بگیرد.
۲- آنکه مقدارى از خمس را که نزدش ‌موجود است به حاکم بپردازد وحاکم پس از قبول ، آن را به وى قرض دهد، و سپس شخص براى بار دوم همان مبلغ را به حاکم بپردازد و حاکم دوباره آن را به وى برگرداند و همین طور تا پرداخت همه‌ مبلغ بدهکارى. در این صورت نیز تمامى مبلغ خمس، به عنوان قرض به ذمه‌ شخص، منتقل مى‌شود و او بدهکار خمس به حاکم مى‌گردد.  فایده‌ دستگردان این است که خمس به ذمّه‌ی شخص، منتقل مى‌شود و در نتیجه مى‌ تواند در اموالى که خمس به آنها تعلّق گرفته تصرف کند و اگر با آنها تجارت کند، سود حاصل، از آنِ او خواهد بود، در حالى که بدون دست گردان، تصرف در آن اموال ، حرام و در صورت تجارت، تنها مالک بخشى از سود خواهد شد نه همه‌ی آن .    [http://wikifeqh.ir/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86]

*********************************************

پرسش : بعضی از مؤمنین سؤال می کنند: جاهایی به میهمانی دعوت می شویم که یقین داریم حساب سال‏‎ ‎‏ندارد؛ غذا خوردن و بقیۀ تصرفات ما در منزل این طور اشخاص چه صورت دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر وجود خمس در غذا و چیزهای دیگری که مورد استفاده است معلوم نباشد‏‎ ‎‏جایز است .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : کسی که خانه مسکونی خود را می فروشد، اگر خمس آن را بدهد نمی تواند با‏‎ ‎‏بقیه آن خانه دیگری که لازم دارد تهیه کند و ناچار باید قرض کند تا بتواند خانه‏‎ ‎‏مناسب حال خود و همچنین سایر شؤون را تهیه کند. در این صورت خمس لازم‏‎ ‎‏است یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس واجب است و می تواند  دستگردان  کند تا به تدریج ادا‏‎ ‎‏نماید . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3
*********************************************

پرسش : محترماً پس از ادای وظیفه دعاگویی، معروض می دارد این که فرموده اید که «اگر‏‎ ‎‏کسی خانۀ مسکونی خود را که از درآمد سال های قبل خریده است، برای تبدیل به‏‎ ‎‏احسن بفروشد، باید خمس آن را بدهد». حال اگر بخواهد خمس را بپردازد، دیگر‏‎ ‎‏نمی تواند خانه ای که در خور شأن او است تهیه کند؛ آیا در این صورت نیز باید خمس‏‎ ‎‏را بپردازد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مرقوم، دادن خمس لازم نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی منزلش را برای تهیۀ منزلی دیگر ـ به دلایلی ـ فروخته؛ در صورتی که‏‎ ‎‏خانۀ فروخته شده را از منافع بین سال قبل تهیه کرده باشد، آیا باید خمس آن را بدهد‏‎ ‎‏یا خیر؟ و در صورتی که خانه را از پول تخمیس شده خریده باشد و موقع فروش،‏‎ ‎‏استفاده برده باشد، با توجه به این که خانه ای دیگر ندارد و مجبور است خانه بخرد،‏‎ ‎‏باید خمس سود حاصل از فروش خانه را بپردازد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از درآمد سال، بدون پرداخت خمس تهیه شده، پول‏‎ ‎‏فروش آن خمس دارد و گر نه خمس ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : چنانچه کسی فرش و یا وسیلۀ نقلیه شخصی و یا غیر از آن ها را از منافع بین‏‎ ‎‏سال خریده باشد، اگر در سال های بعد برای تعویض و یا تهیۀ وسیلۀ مورد نیاز دیگر‏‎ ‎‏آن را بفروشد، آیا باید خمس آن را بدهد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پول فروش مذکورات در فرض سؤال، خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : کارگر یا کاسب جزء، خانه را به مبلغ مثلاً بیست هزار تومان به اقساط‏‎ ‎‏می خرد؛  پس از چند سال، این خانه را در اثر ترقّی محل به مبلغ دویست هزار تومان‏‎ ‎‏در بین سال خمسی می فروشد و بلافاصله خانۀ دیگری که یک اتاق اضافه دارد و‏‎ ‎‏مورد احتیاج او است، به مبلغ سیصد هزار تومان می خرد و صدهزار تومان هم از‏‎ ‎‏بانک  و غیره قرض می نماید و به اقساط می پردازد. بفرمایید: با این گونه نقل و انتقال‏‎ ‎‏در  بین سال خمسی، در صورتی که سلب احتیاج او از خانۀ مسکونی نشده، آیا‏‎ ‎‏این گونه ترقّیات سُوقِیّه و خرید و فروش در بین سال موجب پرداخت خمس می شود‏‎ ‎‏یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر اقساط خانه را از درآمد کسب و حقوق پرداخته اید، پول‏‎ ‎‏فروش خانه خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : کسانی که زمینی را می خرند و خانه می سازند و می فروشند به آن ها به اصطلاح، بساز و بفروش‏‎ ‎‏می گویند، یا پاساژ و سرا می سازند و مغازه های آن را به عنوان سرقفلی می فروشند و در رأس سال‏‎ ‎‏خمسی، این خانه ها یا مغازه ها را از آن ها می خرند و مالک برای این که گران تر بفروشد نمی فروشد و‏‎ ‎‏بعد از گذشتن سال خمسی قیمت تنزل می نماید، بفرمایید: آیا این هم مثل اجناس تجارتی است و‏‎ ‎‏قیمتِ رِبحِ قبل از سال را باید خمس بدهد یا هر وقت فروخت، خمس سود را بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، با مراجعه به حاکم شرع و اجازۀ فروش مذکور، نسبت به قیمت فروش خمس‏‎ ‎‏بدهد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : پس از ابلاغ سلام؛ چه می فرمایید دربارۀ کسی که خانۀ خود را فروخته و نصف‏‎ ‎‏خانه را قبلاً به عیال خود بابت مهریه واگذار کرده و اکنون نمی تواند با قیمت نصف‏‎ ‎‏خانه که مال خود او است، خانۀ دیگری مانند خانۀ اول تهیه نماید؛ آیا این شخص باید‏‎ ‎‏خمس سهم خود را پس از فروختن بپردازد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانه را از درآمد کسب و حقوق قبل از ادای خمس تهیه‏‎ ‎‏کرده، نسبت به نصف خودش باید خمس بدهد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش :  پس از سلام؛ لطفاً بفرمایید: اگر کسی خانه اش را بفروشد و خانه ای دیگر بخرد یا‏‎ ‎‏بسازد، به طوری که هنوز هم مقداری روی آن خانه بدهکار است، آیا پول خانۀ‏‎ ‎‏فروخته شده خمس دارد یا نه؛ اگر چه بر آن پول، سال نگذرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانۀ فروخته شده، از ارباح مکاسب و حقوق و درآمد‏‎ ‎‏بدون دادن خمس تهیه شده، پول فروش آن فوراً خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اشخاصی که منزل مسکونی خود را می فروشند برای این که منزل دیگری که‏‎ ‎‏احتیاج دارند بخرند سابقاً فتوای حضرت آیت اللهی این بود که باید فوری به قیمت‏‎ ‎‏فروش خمس آن را بدهند، بعداً از حضرت آیت اللهی نقل فرمودند که اگر به دادن‏‎ ‎‏خمس نتوانند با بقیه، منزل مورد احتیاج خود را بخرند خمس ندارد، بنابراین اگر‏  می توانند فعلاً قرض کنند و منزل را بخرند و بعد از مدتی قرض خود را از درآمد شغل‏‎ ‎‏خود بدهند در این صورت هم خمس ندارد یا این که فقط عدم وجوب خمس منحصر‏‎ ‎‏است به این که اگر خمس منزل فروخته شده را بدهند برای آنها هیچ امکانی نداشته‏‎ ‎‏باشد منزل دیگری تهیه کنند و در هر صورت این حکم مختص منزل است یا این که‏‎ ‎‏کلیه مؤونه زندگی ، حکم آن ها با منزل یکی است؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر قرض کردن میسور باشد در این صورت باید خمس مؤونه‏‎ ‎‏فروخته شده را بپردازد و حکمِ فروشِ مؤونه برای تهیه همان نوع فروخته‏‎ ‎‏شده ،  حکم فروش مسکن برای تهیۀ مسکن است .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : قبلاً اشخاصی که ماشین می خریدند هم برای کسب و هم برای سواری خانوادگی فرموده شده بود‏‎ ‎‏که آن مقدار که برای کسب است خمس دارد، بعداً از حضرت آیت اللهی نقل فرمودند که همه ماشین‏‎ ‎‏خمس ندارد، بنابراین اشخاصی که فعلاً طبق فتوای سابق با ما حساب کرده اند و دستگردان کرده اند،‏‎ ‎‏فعلاً که فتوا عوض شده آنچه سابق دستگردان شده بدهکارند یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر در استفاده شخصی به نحوی باشد که مورد حاجت صدق می کند خمس ندارد‏‎ ‎‏و در مواردی که به حساب بدهی دستگردان نمودند و بعداً معلوم شد بدهکار نیستند وجوب ادا‏‎ ‎‏ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اشخاصی منزل مسکونی خود را به علت کوچکی یا جهات دیگر می فروشند که‏‎ ‎‏منزل دیگری خریداری کنند؛ ممکن است پول منزل تا خرید منزل ثانی چند ماه بلکه‏‎ ‎‏تا یک سال طول بکشد، آیا در هر دو صورت باید مُخَمَّس شود یا در صورت دوم؟ و‏‎ ‎‏آیا فرقی بین عاجز (کسی که خمس را بدهد نمی تواند منزل مناسبی بخرد) و قادر‏‎ ‎‏هست یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانه فروخته شده از درآمد کسب و حقوق تهیه شده باشد،‏‎ ‎‏پول فروش آن خمس دارد و اگر نمی تواند با دادن خمس، خانه تهیه کند‏‎ ‎‏بعداً بپردازد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : خانه ای را فروختیم که بعد از مدتی جست وجو نتوانستیم خانه ای تهیه نماییم و‏‎ ‎‏سال مالی سر رسید که در این مدت با این پول، هیچ معامله انجام نشده، آیا خمس یا‏‎ ‎‏سهم امام (عَلَیهِ السَّلامُ) به آن تعلق می گیرد؟ مقصود از سال مالی، حساب سال است.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خانه اگر از درآمد کسب تهیه شده پول فروش آن خمس دارد؛‏‎ ‎‏مگر آن که با پرداخت خمس، نتواند خانۀ مناسب مورد حاجت با بقیۀ پول‏‎ ‎‏تهیه کند .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : این جانب در حدود سال 48 خانه ای را به قیمت 000 / 27 تومان در تبریز‏‎ ‎‏خریداری نمودم که البته 000 / 15 تومان آن را به طور وام از بانک مسکن و بقیه را با‏‎ ‎‏کمک ابوی و فروش اموال تهیه و پرداخت نمودم. ‏دو سال بعد با فروش این منزل، خانه ای را در تهران به قیمت 000 / 47 تومان به‏‎ ‎ ‏مساحت 63 متر خریداری نمودم که 000 / 15 تومان از این پول را از محل وام و‏‎ ‎‏000 / 24 تومان آن را از محل فروش حیاط تبریز و بقیه را با قرض الحسنه تأمین و‏‎ ‎‏پرداخت نمودم . ‏ در سال 1356 خانۀ مذکور را به دلیل تبدیل به احسن و دارای اولاد شدن به قیمت‏‎ ‎‏000 / 315 تومان فروختم و خانه ای را به قیمت 000 / 350 تومان خریداری نمودم به‏‎ ‎‏مساحت 83 متر که دارای سه اتاق در ارتفاع بود؛ البته از اول هم خرید این خانه با‏‎ ‎‏عجله و سرعت و علی رغم میل خریداری شد و در این مدت، همسرم به علت‏مریضی، مبتلا به دیسک کمر شد و رفتن از پله، مخصوصاً در این ساختمان که پله ها‏‎ ‎‏ارتفاعش از حد معمول بیشتر بود، از طرف دکتر منع شد و ما ناچار خانه را‏‎ ‎‏علی رغم  حدود 000 / 40 تومان خرج به قیمت خریداری شده، فروختیم و پول را در‏‎ ‎‏بانک مسکن به مدت یک سال به طور سپرده گذاشتم تا به امید خدا پس از یک سال،‏‎ ‎‏با  اعتبار پول سپرده و اخذ وام، خانه ای بهتر بخرم که در این فاصله، مسألۀ مجوّز‏‎ ‎‏مسکن مطرح و متعاقب آن، خانه ها به شدت گران شد، به طوری که الآن همان خانه‏‎ ‎‏به  هشت صد هزار تومان معامله می شود و من هم تا کنون موفق به اخذ مجوّز‏‎ ‎‏نشده ام.  تازه اگر مجوز هم بگیرم، دیگر حتی صاحب همان خانۀ فروخته شده‏‎ ‎‏نخواهم  شد ... آیا با توجه به عرایض بالا ، حقوق شرعی به گردن حقیر است یا خیر؟ و اگر‏‎ ‎‏هست، چگونه باید تأدیه نمایم؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، آنچه از مبلغ مذکور که از درآمد کسب باشد خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : منزلی را از منافع کسب خریده ام برای سُکنا، بعد از چند سال فروختم چهارصد‏‎ ‎‏هزار تومان، خمس دارد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

‏ پرسش : بسمه تعالی ‏ ‏ محضر امام امت، آیت الله‌ العظمی خمینی بت شکن، پس از عرض ادب و سلام‏ این جانب منزلی را با گرفتن وام قرض الحسنه و کمک دوستان خریداری کرده و‏‎ ‎‏بدهکاری ها را نیز پرداخت نموده ام، آن گاه به جهت مسائل اخلاقی بچه ها، منزل را‏‎ ‎‏فروخته به 300 هزار تومان، که مبلغ مذکور را در بانک مسکن، جهت دریافت وام و‏‎ ‎‏خریدن مسکنی مناسب تر، به ودیعت سپرده ام. ‏ استفتا این است که آیا این مبلغ، خمس دارد و چنانچه بخواهم خمس آن را یک جا‏‎ ‎‏بدهم، می توان گفت که مسألۀ خرید منزل منتفی می شود. ضمناً سپرده را حتماً باید‏‎ ‎‏یک سال تمام در بانک مسکن بگذارم. لطفاً راهنمایی فرمایید چه باید کرد؟‏  (12 / 2 / 1361‏)

پاسخ : بسمه تعالی، در فرض سؤال، بدهی اگر از درآمد کسب پرداخت شده، پول‏‎ ‎‏فروش منزل خمس دارد. می توانید با یکی از وکلای مُسلّمُ الوکالۀ‏‎ ‎‏این جانب دستگردان نمایید و به تدریج بپردازید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شخصی برای سکونت خود، در مدت چند سال خانه ای‏‎ ‎‏ساخته و چندین سال هم در آن سکونت نموده، و بعد از فروش، با پول آن خانه ای‏‎ ‎‏دیگر برای سکونت خود ساخته است. آیا به پول خانۀ فروخته شده، خمس تعلق‏‎ ‎‏می گیرد؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خانۀ مزبور، اگر از ارباح مکاسب تهیه کرده، خمس آن را بعد‏‎ ‎‏از فروختن بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : از آن جناب نقل شده که اگر کسی خانه یا ماشینی به ذمه بخرد و سپس ماشین یا‏‎ ‎‏خانۀ قبلی خود را بفروشد و دَین خویش را ادا کند، مَعَ ذلِک خمس قیمت خانه و‏‎ ‎‏ماشین فروخته شده را باید بپردازد. این نقل، صحت دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، چیزی که به حساب مؤونه بودن، از درآمد کسب تهیه شده،‏‎ ‎‏اگر بعد از سال خرید آن را بفروشد، پول فروش آن خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : کسی که منزل مسکونی خویش را اضطراراً برای خرید منزل مسکونی ضروری‏‎ ‎‏در محل انتقال جدید می فروشد، آیا در فاصلۀ ایام بیع و شرا وجه بهای منزل فروخته‏‎ ‎‏شده مشمول خمس می شود؟ و با فرض مشمولیت خمس و عدم پرداختش، در منزل‏‎ ‎‏مسکونی ابتیاعی جدید از وجه تخمیس نشده، نماز و تصرفات دیگر جایز است؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، منزل سابق اگر از درآمد کسب غیر مُخَمَّس تهیه شده پول‏‎ ‎‏فروش آن خمس دارد و تصرف در منزل اِبتیاعی با آن پول، موقوف بر‏‎ ‎‏اجازۀ حاکم شرع و پرداخت خمس است .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شهریه ای [حقوق ماهانه ای] که در جمهوری اسلامی به کارمند دولت پرداخت می شود اجر العمل است یا حق نفقه؟ و‏‎ ‎‏چنان که این وجه به طور مساوی میان نان خوران منزل به وسیلۀ کارمند توزیع شود، با علم به این که‏‎ ‎‏تارک واجبات شرعیه هستند، از بابت تخمیس وجوه متعلّقه به آنان، مسئولیتی به عهدۀ مالک اجر‏‎ ‎‏العملِ مفروض هست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، بابت مزد کار است و مقداری که خرج عائله می شود مؤونه محسوب است و‏‎ ‎‏خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر جنسی را در عرض سال (مثلاً چرخ خیاطی یا منزلی) را بفروشد و بخواهد‏‎ ‎‏چرخ جدید یا منزل بهتری را بخرد، آیا خمس به آن تعلق می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از درآمد کسب، پیش از پرداخت خمس به حساب مؤونه‏‎ ‎‏تهیه شده، پول فروش آن ، خمس دارد؛ مگر آن که در همان سال بفروشد و‏‎ ‎‏بخرد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : احتراماً؛ این جانب از سال 1342 مقلد حضرت امام بوده و پیوسته آخر هر سال‏‎ ‎‏مالی، خمس خود را به نماینده های امام پرداخته و رسید دریافت داشته ام. در رسالۀ‏‎ ‎‏قدیمی امام که با زحمت و رنج فراوان به دست آورده و با نگرانی و مواظبت فراوان آن‏‎ ‎‏را نگهداری می کردم، چنین فتوایی نبود که «اگر انسان خانه یا ماشینی بفروشد باید‏‎ ‎‏ما  به  التفاوت قیمت آن را خمس بدهد». عید گذشته من به چنین فتوای امام که در‏‎ ‎‏رساله های جدید ایشان آمده، برخوردم. ‏ در طول مدت 18 سال گذشته، من سه خانه خریده ام که با قرض از بانک رهنی و‏  بعد از اتمام قرض، اولی را فروخته و خانۀ بزرگ تری خریدم و بعد از ادای قرض آن و‏‎ ‎‏منتقل شدن از شهری به شهر دیگر، خانۀ دوم را فروختم و اکنون در خانۀ سوم‏‎ ‎‏نشسته ام. همچنین 2 ماشین خریده ام و بعد از مدتی نگهداری و مقداری خرج و تعمیر‏‎ ‎‏و استفاده، آن ها را فروخته ام و ماشین سومین را اکنون سوار می شوم . ‏ اینک خرید و فروش و خرج دقیق هیچ یک از آن ها را بلد نیستم. همچنین با توجه‏‎ ‎‏به این که مرتب تورّم بوده و ارزش پول کم می شود و اجناس و خانه ها گران و گران تر‏‎ ‎‏شده اند، حالا طبق فتوای امام، من از کجا بیاورم ده ها هزار تومان خمس بدهم؟ من‏‎ ‎‏یک معلم هستم. تکلیف مرا از حضرت امام بپرسید؛ زیرا خیلی ناراحتم .‏  همچنین من در خانه ای نشسته ام که یک نفر کارمند نیروی هوایی نشسته و دین‏‎ ‎‏درستی ندارد و با تسلطی که خانه اش روی خانۀ من دارد مرتباً مزاحم ما هستند و‏‎ ‎‏تذکرات سودی نبخشیده و مجبورم خانه ام را بفروشم و خانۀ دیگری بخرم. این خانه‏‎ ‎‏از سه سال پیش که خریداری شده تا حالا بیش از 4 برابر قیمت ها زیاد شده و اگر خانه‏‎ ‎‏را بفروشم و ما  به  التفاوت قیمتش را خمس بدهم، دیگر نمی شود خانه ای قابل‏‎ ‎‏نشستن بخرم. فوری جواب مرا بدهید ، متشکرم‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، ملکی که از درآمد کسب غیر مُخَمَّس تهیه شده خمس دارد و‏‎ ‎‏برای بررسی حساب به یکی از وکلای مسلّم الوکاله این جانب مراجعه‏‎ ‎‏نمایید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شخصی در بین سال فرش هایی تهیه کرده و بعد از چند سال برای تعویض‏‎ ‎‏فروخته که فرش جدیدی بخرد و در اثر بالا رفتن قیمت فرش نتوانسته مجدداً‏‎ ‎‏خریداری نماید وی‏‎ ‎‏مقداری از پول فرش ها را در بین سال برای ادای دین و مقداری‏ را‏‎ ‎‏هم برای خرج روزانه صرف نموده است و کمی هم از آن پول ها تا سر سال‏‎ ‎‏باقیمانده است. حالا بفرمایید، آیا خمس به او تعلق گرفته است یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از درآمدِ کسب تهیه شده و خمس آن ادا نشده به مجرد‏‎ ‎‏فروش باید تخمیس شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی برای اولین مرتبه اموالش را حساب کرده که خمس آن را رد کند و مقداری هم مدیون‏‎ ‎‏است  که باید از حالا تا یک سال به تدریج بپردازد آیا این بدهی را می تواند از اصل سرمایه کم کند‏‎ ‎‏یا  خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در صورتی که دَین مربوط به سرمایه یا مؤونه همان سال باشد، می تواند کسر‏‎ ‎‏نماید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر کسی یک خانه بیشتر ندارد و آن خانه را فروخت و پول نقد به دست آورد و‏‎ ‎‏خواست خانه وسیع تر مورد نیاز برای خود تهیه کند در سال مقرر خمس و‏‎ ‎‏وجوهاتش، آیا با احتیاج به آن وجه برای خرید خانه جدید، خمس بر او واجب است‏‎ ‎‏یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خانه اگر از درآمد کسب غیر مُخَمَّس تهیه شده، پول فروش آن‏‎ ‎‏خمس دارد؛ مگر آن که در صورت تخمیس نتواند با باقیماندۀ پول، خانۀ‏‎ ‎‏مورد لزوم را تهیه کند که در این صورت مجاز است تخمیس نکند .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شخصی قبل از فروش خانۀ مسکونی خود، خانه ای دیگر خریده و قیمت آن را‏‎ ‎‏عمدتاً به اعتبار فروش خانۀ اولیه اش نسیه گذارده است، اگر پس از فروش خانۀ اولیه‏‎ ‎‏باز هم مبلغی کسر بیاورد و مجبور گردد مبلغی وام بگیرد آیا بر قیمت فروش خانۀ‏‎ ‎‏اولیه خمس تعلق می گیرد؟ آیا بر پولی که از بانک قرض گرفته خمس تعلق می گیرد؟‏‎ ‎‏اگر تمام یا قسمتی از وام دریافتی تا سر سال خمسی او موجود باشد مشمول خمس‏ می باشد؟ آیا می تواند کل مبلغ وام را به حساب مؤونۀ این سال خود محسوب نماید؛‏‎ ‎‏هر چند قسمتی مهم از اقساط آن مربوط به سال های آتیه باشد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانۀ فروخته شده را از درآمد کسب بدون دادن‏‎ ‎‏خمس  تهیه کرده، پول فروش آن خمس دارد و وام خمس ندارد و هر‏‎ ‎‏مقدار  از اقساط آن که بین سال پرداخت شود به حساب مؤونۀ سال کسر‏‎ ‎‏می شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : بسمه تعالی ، ‏محضر مبارک مرجع عالی قدر، حضرت امام امت، مُدَّ ظِلُّهُ العالی‏ با اهدای سلام و تحیّات، حسب ضرورت مُصدِّع اوقات شریف شده، استدعا دارد‏‎ ‎‏نظر مبارک را در مورد مسأله ذیل مرقوم فرمایند : با مختصر اندوخته ای (حدود بیست و چند هزار تومان) که سال مالی بر آن‏‎ ‎‏نگذشته بوده، به اضافۀ حدود سی هزار تومان پول قرضی، اتومبیلی به مبلغ حدود‏‎ ‎‏شصت هزار تومان خریداری، و پس از چند ماه، اتومبیل به مبلغ حدود 150 هزار‏‎ ‎‏تومان فروخته شد، که به اضافۀ مقداری اندوخته که سال مالی بر آن نگذشته، جمعاً‏‎ ‎‏سیصد هزار تومان تهیه و به منظور خرید خانه، به بنیاد مسکن پرداخت شد، ولی پس‏‎ ‎‏از حدود دو سال سیصد هزار تومان را عیناً مُسترَد، و با مبلغ مذکور زمینی قولنامه کرده‏‎ ‎‏که پس از چند ماه قولنامه فسخ گردید و با مبلغ فوق (سیصد هزار تومان)، به اضافۀ‏‎ ‎‏مقداری اندوخته که سال مالی بر آن نگذشته و مبالغی قرض، سه دانگ خانه به مبلغ‏‎ ‎‏یک میلیون تومان خریداری شد و پس از حدود دو سال، به مبلغ یک میلیون و‏‎ ‎‏دویست هزار تومان فروخته شد و به اضافه مقداری قرض و اندوخته که سال مالی‏‎ ‎‏بر  آن نگذشته، زمینی به مبلغ 5 / 1 میلیون تومان خریداری و به صورت خانۀ‏‎ ‎‏مسکونی  درآمد و در حال حاضر مورد استفاده می باشد. از نظر تعلّق خمس از حضور‏  امام جمعۀ محترم موقت اصفهان مسأله فوق استفسار شد، ایشان اعلام داشتند‏‎ ‎‏بخشوده است. از باب تبرّک و تیمّن چنانچه در این مورد نظر دیگری هست، مرقوم‏‎ ‎‏فرمایند.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، به ترتیبی که نوشته اید، خمس بر وجوه مصرف شده واجب‏‎ ‎‏نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : بنده منزل مسکونی خود را فروختم که منزل دیگری بخرم و در صدد خریدن‏‎ ‎‏منزل بودم که اول سالم شد و منزل خریده نشد. آیا این وجه منزل خمس دارد یا خیر؟‏‎ ‎‏در صورتی که وجوه منزل اولم را داده بودم.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی به کارگری و قرض، خانه برای برای سکونت خود ساخته است. حالیه‏‎ ‎‏می خواهد آن خانه را بفروشد و منزل دیگری تهیه نماید. پول به غیر هم مقروض‏‎ ‎‏است به جهت ساختن آن خانه. آیا باید خمس قیمت آن خانه را بدهد یا خیر؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید نسبت به زاید بر مقداری که در خانۀ فروخته شده قرض‏‎ ‎‏دارد، خمس بدهد و در مقدار قرض، خمس واجب نیست. و در ترقی‏‎ ‎‏قیمت هم بالنسبه حساب می شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اگر کسی که سال خمسی دارد منزل مسکونی خود را بفروشد تا منزل مناسب و‏‎ ‎‏لازم دیگری بخرد، پولی که بابت فروش منزل اول اخذ می کند خمس دارد؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر منزل را از درآمد کسب، بدون دادن خمس تهیه کرده، پول‏‎ ‎‏فروش آن خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : چنانچه شخصی از روی اجبار و قرض داشتن، منزل مسکونی خودش را‏‎ ‎‏بفروشد و پس از پرداخت دیون، منزل دیگری که ارزان تر است را جهت سکونت‏‎ ‎‏بخرد و سال هم داشته باشد و این معاملات هم در بین سال انجام شود، تکلیفش از‏‎ ‎‏نظر پرداخت خمس چیست؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر منزل اول را از رِبحِ کسب بدون دادن خمس تهیه نکرده،‏‎ ‎‏در فرض مسأله، خمس واجب نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر شخصی قبل از این که منزل محل سکونتش را بفروشد، منزلی را که‏‎ ‎‏می خواهد بخرد قولنامه کرده و وجه پیش پرداخت آن را از محل فروش یک تخته قالی‏‎ ‎‏مورد استفاده در منزل و اتومبیل سواری مورد لزومش داده باشد و پس از آن، منزلش‏‎ ‎‏را فروخته و بدهی خود را از بابت منزل خریداری شده بدهد، باتوجه به این که منزل‏‎ ‎‏خریداری شده احتیاج به تعمیر دارد، آیا می تواند وجوهات را پس از تهیۀ قالی و‏‎ ‎‏اتومبیل مشابه و انجام تعمیرات پرداخت نماید؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر سال بر آن گذشته، باید اول خمس بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : چنانچه منزلی که دارم برای نیاز به منزلی بزرگ تر می خواهم بفروشم، تفاوت‏‎ ‎‏قیمت خرید را باید فی المجلس خمسش را بدهم یا باید بگذارم سر سال مالی،‏‎ ‎‏چنانچه اضافه درآمدی بود، مانده را خمس بدهم؟ در حالی که به علت نیاز به منزلی‏‎ ‎‏بزرگ تر، مقداری پول وام گرفته ام تا منزل جدیدی خریداری کنم .‏ 
پاسخ : بسمه تعالی، اگر وام خانه یا بعض آن پرداخت شده، بعد از فروش، نسبت‏‎ ‎‏به مقدار پرداخت شده خمس واجب است فعلاً .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : کارگری از درآمد کاری و پرداخت وامی که از بانک گرفته، منزلی جهت سکونت‏‎ ‎‏شخصی تهیه کرده و سپس فروخته تا تبدیل به منزل دیگر نماید. چون تا به حال‏‎ ‎‏حساب سال نداشته و هم اکنون برای خود حساب سال ترتیب داده است؛ آیا نسبت به‏‎ ‎‏موجودی فعلی که از آن جمله پول همان خانه است، خمس تعلق می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، نسبت به مقداری که فعلاً بدهکار است خمس ندارد و نسبت‏‎ ‎‏به بقیه اگر از ارباح مکاسب بوده و سال گذشته خمس واجب است .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شایع شده که فرموده اید: «هر کسی خانه ای یا فرشی و غیره بفروشد، و لو‏‎ ‎‏احتیاج دارد و می خواهد تبدیل کند، خمس دارد». عده ای کثیر خصوصاً از طلاب به‏‎ ‎‏این مسأله مبتلا شده اند. اگر فردی‏‎ ‎‏قرض کند و یک خانه بخرد و بخواهد بفروشد و‏‎ ‎‏قرض خود را بدهد یا تبدیل به احسن بکند. به محض فروش خمس دارد؟ مُتمَنِّی‏‎ ‎‏است جواب مرقوم فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر پول خانه قرض است یا از شهریه و وجوه شرعیه داده‏‎ ‎‏شده، خمس واجب نیست. و مورد مسأله جایی است که خانه با رِبح کسب‏‎ ‎‏تهیه شده بدون دادن خمس .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : در صورتی که خمس نداد، چنان که وضو گرفتن و غسل کردن در مال غیر مثل خانه و حمام و غیره‏‎ ‎‏بدون اجازه جایز نیست، این جا هم همین حکم را دارد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر آب مباح باشد وضو و غسل صحیح است .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : زیدی تا کنون سالی نداشته و فقط مقدار چهار هزار تومان پول سالگرد داشته و‏‎ ‎‏با گرفتن وام، شروع کرده خانه ای ساخته و پس از چند سال، خانه را فروخته، زمین‏‎ ‎‏دیگری خریده و ساختمان دیگری ساخته؛ وظیفۀ ایشان راجع به خمس چیست؟ و‏‎ ‎‏اگر با داشتن سال، چنین عملی انجام داده، چگونه است؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در صورتی که وام مذکور را از درآمد کسب و حقوق ادا کرده،‏‎ ‎‏پول فروش خانه خمس دارد و در غیر این صورت نسبت به مقدار وام،‏‎ ‎‏خمس واجب نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : یک نفر روضه خوان، هم ماشین دارد، هم موتور و از هر دو استفاده می کند،‏‎ ‎‏وظیفۀ او راجع به خمس چیست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر در زندگی به بیش از یکی از آن ها نیاز ندارد، خمس آن که‏‎ ‎‏زاید بر حاجت است را باید بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : به عرض مبارک می رساند فَدَوی مقیم تهران برای کهولت چندی است بازنشسته‏‎ ‎‏شدم، دو سال قبل منزلی خریدم فروختم بعداً ترقی فاحش کرد استطاعت خرید نشد،‏‎ ‎‏وجهش را بانک گذاشتم، منزل محقر دو نفری کرایه کرده ام، آیا باید خمس بپردازم ؟

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانه ای که فروخته اید را با درآمد کسب و حقوق بدون‏‎ ‎‏دادن خمس تهیه کرده اید پول فروش آن بدون انتظار سر سال خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : محترماً به عرض عالی می رسانم: مبنی بر این که بنده در حدود چهار سال متوالی با‏‎ ‎‏کمک حقوق کارگری خودم و فروش طلاهای زنم و اجرت بافتن قالی و با کمی‏‎ ‎‏بدهکاری که فعلاً از فروش همین خانه پرداختم. تصمیم دارم منزل بزرگ تری برای‏‎ ‎‏رفاهیت خانواده ام تهیه نمایم. البته با پول فروش همین خانه، زمینی خریداری و به‏‎ ‎‏مرور زمان چون خودم بنّا هستم خانۀ مورد نظر را بسازم.‏ لذا از حضور حضرت عالی استدعامندم نسبت به فروش خانه و خرید زمین جهت‏‎ ‎‏تهیه خانه مورد نظر نسبت به خمس و بدهی شرعی ام امر مقرر فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پول فروش خانه نسبت به آنچه از درآمد کسب و حقوق‏‎ ‎‏صرف تهیه آن کرده اید یا قرض آن را پرداخته اید، خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : این جانب در تاریخ 1354 منزلی به مبلغ 000 / 435 تومان خریدم و در حدود چند‏‎ ‎‏سال در منزل مزبور سکونت کردم. در سال 61 به علت تراکم جمعیت فرزندان و اهل‏‎ ‎‏و عیال، خانۀ مزبور را به مبلغ 000 / 950 تومان فروختم و در طی همین سال بدون‏‎ ‎‏گذشت سال از مبلغ نامبرده سه باب خانه جهت خود و برادرانم ابتیاع نمودم و در‏‎ ‎‏حدود پانصد هزار تومان هم از بابت هزینۀ ساختمانی مدیون هستم که بنا شده است‏‎ ‎‏اقساطی در آینده پرداخت کنم، آیا دربارۀ مازاد و ربحی که [بر] مبلغ 000 / 435 تومان تعلق‏‎ ‎‏گرفته است خمس تعلق می گیرد یا نه؟ با توجه به این که بدون تجاوز سال از همان پول‏‎ ‎‏خانۀ مسکونی خریده ام. اَطالَ الله‌ُ بَقائَکُم عَلَی رُؤُوسِ المُسلِمین‏َ .

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانۀ اول را با درآمد غیر مخمس تهیه کرده، پول فروش آن‏‎ ‎‏خمس دارد و خانه هایی که با آن تهیه کرده باید حساب شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی خانه مسکونی اش را به واسطه ضیق فروخته و پول قرض گرفته و به‏‎ ‎‏ضمیمه آن خانه دیگری خریده، بعد از چند سال به واسطه کثرت عائله باز آن را‏‎ ‎‏فروخته و به ضمیمه قرض یا ارباحِ همان سال خانه دیگری خریده ، آیا خمس به ثَمَن‏‎ ‎‏آن خانه ها تعلق می گیرد یا نه؟ به عبارت دیگر حالا به واسطه معاملاتِ این خانه ها‏‎ ‎‏، خمس بدهکار است یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانه از ارباح مکاسب تهیه شده بدون دادن خمس، پول‏‎ ‎‏فروش آن خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : حضور محترم حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مرجع شیعیان جهان‏پس از تقدیم سلام؛ در خصوص دو سؤال، از حضرت امام درخواست دارم که‏‎ ‎‏این جانب را راهنمایی فرمایند :‏

‏‏سؤال اول : این جانب به شراکت، منزلی را خریده بودیم؛ ولی به علت تنگی مکان،‏‎ ‎‏خانه را فروختیم و این جانب سهم خود را که مبلغ 000 / 500‏‎ ‎‏/ 1 ریال بود (یک صد و‏‎ ‎‏پنجاه هزار تومان) به بانک مسکن، به عنوان سپردۀ وام، به مدت یک سال گذاشتم تا‏‎ ‎‏پس از یک سال، خانه خریداری کنم. می خواستم از حضرت امام بفرمایند که آیا حج‏‎ ‎‏و یا خمس، بر این پول واجب است یا نه؟‏

‏‏سؤال دوم: این جانب، مدت سه سال است که ازدواج نموده و سال برای خود قرار‏‎ ‎‏نداده و خمس نپرداخته ام. به چه صورت می توانم بپردازم و در این رابطه به چه کسی‏‎ ‎‏مراجعه کنم؟ خواهشمندم راهنمایی فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانه ای را که فروخته اید، از درآمد و حقوق بدون دادن‏‎ ‎‏خمس تهیه کرده اید، پول فروش آن خمس دارد؛ و با فرض نیاز به خانۀ‏‎ ‎‏ملکی، در صورتی حج بر شما واجب می شود که پول خانه را هم داشته‏‎ ‎‏باشید؛ و شما برای حساب، به یکی از وکلای مسلم الوکالۀ این جانب‏‎ ‎‏مراجعه کنید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : این جانبان دو برادر می باشیم که دارای یک باب حیاط مسکونی [منزل مسکونی] بوده، به علت‏‎ ‎‏تنگی جا و بودن دو خانوار چند نفری، هرکدام به تنهایی قادر به خرید خانه نبودیم، لذا‏‎ ‎‏تصمیم به فروش آن شد که با گرفتن مبلغی قرض الحسنه و پولِ ساختمانِ قبلی ، خانه‏مناسب تری خریداری نماییم. با توجه به این که سال برای خود تعیین نموده ایم، آیا به‏‎ ‎‏پول خانه ای که فروخته شده خمس تعلق می گیرد یا خیر؟‏ وَالسَّلامُ عَلَیکُم وَ رَحمَةُ الله‌ِ وَ بَرَکاتُهُ .‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانه فروخته شده را از درآمد کسب خود تهیه کرده اید،‏‎ ‎‏خمسِ پولِ فروش را باید بدهید و اگر از درآمد کسب نبوده خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : چیزهایی که برای مؤونه زندگی می خرند مثل منزل و فرش و غیره بعد از چند‏‎ ‎‏سال آن ها را می فروشند که از پول آن ها منزل یا فرش دیگری که از مؤونه زندگی است‏‎ ‎‏بخرند، آیا بعد از فروش ، پول آن ها مُتعلَّق خمس است یا خیر؟ و در صورتی که‏‎ ‎‏تخمیس واجب باشد به مجرد فروش باید تخمیس شود یا این که اگر تا آخر سال از آن‏‎ ‎‏پول ،  مؤونه لازمه را نخرند بعد از تمام شدن سال باید خمس آن ها را بدهند ؟

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس پول را بدون استثنای مؤونه سال باید بدهند .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی ساختمان دو طبقه ای خریداری کرده که کلاً از وام بانک بوده‏‎ ‎‏منتها در دو مرحله؛ یعنی اول حدود نود هزار تومان وام گرفته و خانه ای به این مبلغ‏‎ ‎‏خریده، پس از چند سال این خانه را فروخته به 267 هزار تومان و وام تازه ای به مبلغ‏‎ ‎‏520 هزار تومان هم از بانک گرفته و خانه دو طبقه ای به مبلغ 660 هزار تومان خریده‏‎ ‎‏که طبقه دوّم آن را به اجاره واگذار کرده و مبلغ سه هزار تومان ماهانه اجاره می گیرد و‏‎ ‎‏در برابر ماهانه چیزی بیشتر از این مبلغ قسط وام خانه را می دهد، و در طبقه اول خود‏‎ ‎‏این برادر و خانواده اش سکونت دارد، مستدعی است وضع خمس این خانه را معین‏‎ ‎‏فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پول فروش خانه قبلی خمس دارد و خانه دوم به مقداری که‏‎ ‎‏مورد حاجت و استفادۀ خودش است خمس ندارد و مقداری که زاید بر  حاجت است و به اجاره واگذار نموده خمس دارد که هر مقدار از قسط آن‏‎ ‎‏پرداخت شده باید خمس آن را بپردازد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : مسئول محترم پاسخ دهنده به استفتائات حضرت امام «مُدَّ ظِلُّهُ»‏ پس از آرزوی موفقیت؛ به عرض می رساند آنچه که در نامه‏‏ ضمیمه ‏‎[***]‎‏ پاسخ به‏‎ ‎مسأله‏‏ شمار‏‏ۀ‏‏ 1 مرقوم فرموده اید مطلبی است روشن و معلوم ؛ منظور از طرح مسأله ‎‏شماره 1 این پاسخ نبود ، بلکه فرض مسأله در آن موردی است که شخص ، از مال‏‎ ‎‏خمس داده خانه را خریده باشد . ‏لطف فرموده، با مطالعۀ مسألۀ عُروَةُ الوَثقی و مورد سؤال شده زیر آن ، پاسخ مسأله‏‎ ‎‏را مرحمت نمایید . مزید تشکر است‏ .

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مرقوم ، خمس واجب نیست و فتوا تغییر نکرده‏‎ ‎‏است .

بسمه تعالی ، حضور مبارک حضرت حجت الاسلام آقای رسولی، «دامَ عِزُّهُ» پس از سلام و آرزوی موفقیت ؛ نسبت به دو مسألۀ زیر، نظر مبارک حضرت امام خمینی مورد نیاز است و چون شنیدم که جنابعالی در جریان مسألۀ اول آن می باشید ، از این جهت مُصدِّع اوقات شدم :  فِی عُروَةِ الوُثقَی ، کِتابِ الخُمسِ ، مَسأَلَةِ 53 : «إِذا کانَ عِندَهُ مِنَ الأَعیانِ الَّتِی لَم یَتَعَلَّق بِهَا الخُمسُ ، أَو تَعَلَّقَ بِها لکِنَّهُ أَدّاهُ ، فَنَمَت وَ زادَت زِیادَةً مُتَّصِلَةََ أَو مُنفَصِلَةََ ، وَجَبَ الخُمسُ فِی ذلِکَ النِّماءِ (1)، وَ أَمّا لَوِ ارتَفَعَت قِیمَتُها السُّوقِیَّةُ مِن غَیرِ زِیادَةِِ عَینِیَّةِِ  لَم یَجِب خُمسُ تِلکَ الزِّیادَةِ ؛ لِعَدَمِ صِدقِ التَّکَسُّبِ  وَ لا صِدقِ حُصُولِ الفائِدَةِ . نَعَم لَو باعَها لَم یَبعُد(2) وُجُوبُ خُمسِ تِلکَ الزِّیادَةِ مِنَ الثَّمَنِ ، هذا إِذا لَم تَکُن تِلکَ العَینُ مِن مالِ التِّجارَةِ وَ رَأسِ مالِها...» إِلَی آخِرِ المَسأَلَةِ .

(1) إِذا کانَ الأِستِیفاءُ [الأِستِبقاءُ] لِلأِکتِسابِ بِنِمائِها. (خمینی)

(2) بَل لا یَبعُد عَدَمُ الوُجُوبِ. (خمینی)

1. اکنون مطابق مسألۀ فوق [در کتاب عُروَة الوُثقی] و فتوای حضرت امام خمینی [ در ذیل و حاشیه و هامِش آن کتاب ]، کسی که منزل مسکونی خود را با پول مُخمَّس شده مثلاً به ده تومان خریده جهت سکونت و بعد از گذشت چند سال، در اواسط سال یا انتهای سال خانۀ فوق الذکر را به پانزده تومان فروخته و با این پول خانۀ دیگری جهت سکونت خود خریده، این شخص خمس این مبلغ زیادی را که فروخته ـ یعنی پنج تومان ـ بهرۀ فوق را نباید خمس آن را بدهد و مورد خمس قرار نمی گیرد. ولی به طوری که نقل شده، فتوای حضرت امام خمینی در مورد مسألۀ فوق تغییر کرده و چنین کسی باید خمس این زیادی در فروش را پرداخت نماید؛ لطف فرموده جواب مرقوم دارید.

بسمه تعالی ، اگر خانه را از ارباح مکاسب ، بدون دادن خمس، و لو در بین سال خریده پس از فروش، خمس پول آن را باید بپردازد و مُنافی مسألۀ فوق الذکر نیست .

2- کسی که خانۀ مسکونی خود را که در شُرُف خراب است ، خراب نموده جهت تجدید بنا، و منافع کسبی امسال را جهت تجدید بنای خانۀ مسکونی خود اختصاص داده، هنوز بنا ناقص و ناتمام است که سال جدید او فرا می رسد، آیا مقداری که از منافع در دست او باقیمانده ـ با این که بایستی این منافع در تکمیل خانۀ مسکونی او صرف شود ـ خمس به او تعلق می گیرد یا خیر؟

بسمه تعالی، باید خمس آنچه مصرف نشده ، داده شود.

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : زیدی از ارباح کسب یا حقوق، ماشین سواری خرید؛ پس از گذشت مدتی با‏‎ ‎‏سود مختصری می فروشد و بعد ماشین دیگری می خرد. آیا با فروختن باید خمس‏‎ ‎‏بدهد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید خمس بدهد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اتومبیلی را دو سال پیش از پول خمس نداده خریده ایم و حال می فروشیم، آیا‏‎ ‎‏باید بلافاصله قبل از این که سال برسد خمس خرید آن داده شود یا می توان تا رسیدن‏‎ ‎‏سال صبر کرد؟ و چنانچه سودی برده باشیم و بلافاصله اتومبیل دیگری بخریم و هنوز‏‎ ‎‏سال نرسیده بفروشیم آیا باید بلافاصله خمس تفاوت قیمت خرید دو اتومبیل را قبل‏‎ ‎‏از رسیدن سال پرداخت نمود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض سؤال پول فروش آن بلافاصله خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : آیا در روزی که به عنوان سال خمس تعیین شده، اگر گوشت و میوه و چیزهایی‏  از این قبیل در خانه باشد، به آن ها خمس تعلق می گیرد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، احتیاط کنید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : خمس در مورد زینت آلات و طلا و نقره چه حکمی دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر زاید بر شؤون باشد، خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : جهیزیه ای که برای دختر کنار گذاشته می شود و یا پولی که برای خرید جهیزیه کنار گذاشته می شود،‏‎ ‎‏خمس دارد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر پول کنار بگذارد، خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اگر در خانه مقداری مواد خوراکی ـ مثل برنج یا عدس و یا لوبیا و نخود ـ از‏‎ ‎‏چیزهایی که برای معاش روزانه است نگهداری می شود، اگر سالی بگذرد و مقداری‏‎ ‎‏باقی بماند، خمس و سهم امام دارد یا ندارد؟ و چه مقدار که باشد دارد؟ و ‏اگر کسی مقداری قند یا برنج و روغن برای احتیاط در خانه نگهداری می کند‏‎ ‎ ‏ـ  مثل ده کیلو قند و یا بیست کیلو برنج و یا یک پنج کیلو روغن ـ و سال بگذرد، خمس‏‎ ‎‏و سهم امام دارد یا ندارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی ، اگر از مصارف سال زیاد آمده، احتیاطاً حساب کنید و‏‎ ‎‏خمس آن ها را هم بپردازید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : در روستاها مردم همه باغ دارند و دام مثل گوسفند و گاو؛ از انگور و انار باغ،‏‎ ‎‏شیره و رُب درست می کنند و این ها سال می گذرد، گاهی دو سال یا کمتر و بیشتر‏‎ ‎‏می ماند؛ بر آن چیزی تعلق می گیرد یا نه؟ و چه مقدار که باشد تعلق می گیرد؟ از گوسفند، روغن و کشک درست می کنند و می گذارند که بخورند و سال بر آن‏‎ ‎‏می گذرد، چیزی بر آن تعلق می گیرد یا نه؟ و چه مقدار که باشد دارد؟‏‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در زاید بر مصارف بین سال، خمس دارد هر چند کم باشد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : خانم خانه داری چند پارچه دارد که یا خریده و یا سوغات برایش آوردند، بر این ها چیزی تعلق‏‎ ‎‏می گیرد و یا چقدر که باشد دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر با پول شوهر یا هدیه خریده یا سوغات است خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : در بعضی بلاد رسم شده است که وقتی کسی بمیرد تمام اهل بلد را اطعام می دهند‏‎ ‎‏و بعضی اشخاص را ممکن نیست ، ممکن است طی دو یا سه سال غَلَّه و روغن و غیره‏‎ ‎‏جمع نموده و به مصرف برساند آیا با تمام شدن و فراهم نمودن ـ سال گذشته ـ خمس‏‎ ‎‏تعلق می گیرد یا خیر مؤونه می باشد، تفصیلاً جواب فرمایید. أَفتُونا مَأجُورِینَ  ، اَجرُکُم‏‎ ‎‏عَلَی الله‌ِ .‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش :  بعضی اشخاص دو سه گوسفند دارند و پشم آن بعد از چند سال کفایت لباس بافتن می شود خمس‏‎ ‎‏تعلق می گیرد یا نه؟ جواب فرمایید. 

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر طوری است که لباس خود را باید به این راه تهیه کند خمس ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : به مواد غذایی روزانه که به صورت عادی و اندک در منزل وجود دارد، مانند‏‎ ‎‏برنج و روغن و حبوبات و امثالهم نیز خمس تعلق می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر سر سال زیاد بیاید، باید خمس آن را بدهند .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : چون آذوقه شهروندان، یک جا خریداری نمی شود، وقت حساب سال، مازاد آن‏‎ ‎‏وجوهات دارد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : جنسی را که برای خانه خریده ـ مانند خوراک و پوشاک ـ باید سر سال‏‎ ‎‏خمسی اش حساب نمود یا که یک سال از زمان خرید آن ها بگذرد؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، سر سال خمسی باید حساب شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : آیا خمس به اجناسی که قیمت آن ها بسیار پایین است نیز تعلق می گیرد؟ مثلاً‏‎ ‎‏اگر یک بسته آدامس و یا چند عدد گچ بیشتر از یک سال بلااستفاده بماند باید خمس‏‎ ‎‏آن ها را پرداخت؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اگر زنی طلای زینتی خود را که بدان نیز احتیاج دارد برای رفع نیازمندی های‏‎ ‎‏مؤونۀ زندگی بفروشد و در سال مصرف کند آیا مُتعلَّق خمس است یا نه؟‏ چنانچه پولش تا اتمام سال به مصرف نرسید و ماند برای سال دیگر آیا خمس دارد‏‎ ‎‏یا خیر؟ ‏و در هر صورت، سال های بعد چون نیاز به زینت دارد اگر بخواهد دومرتبه از‏‎ ‎‏درآمد کار، طلایی بخرد باید خمس آن را بدهد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، طلا اگر از درآمد کسب پیش از پرداخت خمس تهیه شده و در‏‎ ‎‏سال بعد به فروش رسیده، پول فروش آن خمس دارد و بعد اگر خواست از‏‎ ‎‏درآمد کسب به مقدار شؤون خود، زینت آلات تهیه کند، از مؤونه محسوب‏‎ ‎‏است و خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر زنی از وقت زینت کردنش گذشته، بفرمایید که اگر زینت آلاتش را‏‎ ‎‏بفروشد،‏‎ ‎‏باید خمس بدهد یا اگر نفروشد هم، خمس به عین آن تعلق می گردد؟‏ 
پاسخ : بسمه تعالی، اگر خمس آن ها را نداده و فعلاً نیاز به زینت ندارد، باید خمس‏‎ ‎‏آن ها را بدهد ـ ولو آن ها را نفروشد ـ به شرط آن که اصل آن ها از درآمد‏‎ ‎‏کسب و حقوق باشد؛ وگرنه خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : مقداری طلا در حدود 18 مثقال داشته ام؛ موقعی که فروختم 21800 تومان شد و‏‎ ‎‏20000 تومان آن را برای اسم نویسی مکه برداشتم؛ طبق قرعه کشی بایستی به سال‏‎ ‎‏1365 بروم ولی چون فرزندم شهید شده ممکن است که امسال بروم؛ بعضی گفته اند‏‎ ‎‏که این پول خمس دارد. می خواستم بدانم آیا صحیح است یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر طلاها از درآمد کسب و حقوق شما تهیه شده، پول فروش‏‎ ‎‏آن خمس دارد و اگر بخشش و مثل آن بوده خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : طلاهایی که زن ها به عنوان زیور داشته اند که لازم و نزد آن ها بوده اند، اگر آن ها‏‎ ‎‏را بفروشند ـ در حالی که از آن ها مستغنی نشده اند ـ برای رفتن مکه، خمس به پول‏‎ ‎‏آن ها تعلق می گیرد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، استطاعت به واسطه طلا آلات مذکور که مورد حاجت است و‏‎ ‎‏پول آن ، حاصل نمی شود؛ ولی اگر فروخته شد باید خمس آن داده شود در‏‎ ‎‏صورتی که آن ها را از درآمد کسب تهیه کرده باشد  .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************
پرسش : شخصی که حساب سال خمسی نداشته  و از حقوق اداری یا از کارگری، بدون‏‎ ‎‏این که پول را یک سال نگه دارد، مؤونۀ خود را تهیه کرده  که برایش معلوم‏ نیست که واقعاً تمام این مؤونه در بین سال خمسیش  داده شده یا تمام آن از منافع سال‏‎ ‎‏قبل بوده و در سال بعد خرج مؤونه کرده است که در نتیجه، آنچه را برای او  مشکوک است‏‎ ‎‏حاکم با وی  مصالحه می کند، بعد از چند مدت که آن مؤونه را فروخت فقط همان‏‎ ‎‏مقدار [مشکوک] که  [فرضا] فِی عِلمِ الله‌ معلوم بوده که در خارجِ سال خرج شده خمس ندارد یا تمام آن‏‎ ‎‏ـ  و لو این که واقعاً در بین سال خمسی واقع شده بود که واقعاً مستثنا بوده و مؤونه‏‎ ‎‏بوده  ـ خمس ندارد و لو بفروشد یا این که بعد از فروش باز احتیاج به مُصالَحَه با حاکم‏‎ ‎‏دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، نسبت به هر مقدار که خمس آن ادا شده یا با او مُصالَحَه شده‏‎ ‎‏خمس ندارد و نسبت به مقداری که خمس آن داده نشده و به حساب صَرف‏‎ ‎‏در مؤونه استثنا شده، باید تخمیس شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************
پرسش : اگر شخصی برای زندگی خود مؤونه ای کنار گذاشته باشد و پس از گذشت‏‎ ‎‏سال، چون کهنه شده، آن را بفروشد، به قصد این که به جای آن نو بخرد، و یا مؤونه‏‎ ‎‏دیگری که بیشتر مورد احتیاج می باشد، بگیرد. نظر حضرت عالی دربارۀ خمس آن‏‎ ‎‏مؤونه فروخته شده، چیست؟‏

‏‏پاسخ :  بسمه تعالی، خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************
پرسش : کارمندی که با پس انداز کردن و قناعت نمودن، اتومبیلی برای رفتن به سر کار و اداره اش و همچنین‏‎ ‎‏برای رفاه زندگی خانواده اش و تفریح و بردن بچه ها به مدرسه و سایر احتیاجات خریده است و از آن،‏‎ ‎‏استفادۀ کرایه کشی نمی کند؛ نظر حضرت عالی دربارۀ خمس آن چیست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مذکور خمس ندارد، ولی پول هایی که سال بر آن گذشته است، خمس‏‎ ‎‏دارد اگر از کسب باشد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************

پرسش : اشخاصی که مؤونه خود را بعد از یک سال می فروشند و احتیاج دارند که پول‏‎ ‎‏آن را تبدیل به مؤونه دیگری که محتاج هستند بکنند، اگر بخواهند خمس آن را بدهند‏‎ ‎‏آن چهار خمس بقیه برای تحصیل مؤونه ای که لازم و احتیاج دارند وافی نیست و‏‎ ‎‏ناچار باید قرض کنند ، در این صورت خمس ساقط است یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، ساقط نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************
پرسش : جهیزیه که برای اولاد تهیه می کنند می فرمایید خمس ندارد، چنانچه قبل از ازدواج‏‎ ‎‏بعضی از آن ها را بفروشند و چیز دیگری برای جهیزیه بخرند به مجرد فروش پول آن‏‎ ‎‏باید تخمیس شود یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید تخمیس شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************
پرسش : آیا لوازم آرایشی که مورد استفاده قرار می گیرد مثلاً ماتیکی که از آن استفاده‏‎ ‎‏می شود، اگر بعد از یک سال مقداری از آن در ته قوطی بماند به آن مقدار باقیمانده‏‎ ‎‏خمس تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************
پرسش : مقدار مصالح ساختمانی که از بنّایی زیاد آمده و سال بر آن گذشته،‏ حال  می خواهد بفروشد یا مورد استفاده مجدد قرار دهد، خمس به آن تعلق‏‎ ‎‏می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از درآمد کسب تهیه شده باید تخمیس شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************

پرسش : این جانب جهت احداث ساختمان، جواهرات‏‎ ‎‏همسرم را فروختم و به بانک مسکن شیراز سپردم و سپس متناوب با پس انداز کردن و‏‎ ‎‏افزودن به حساب بانک مسکن، پس از مدت دو سال ونیم به مبلغ 187 هزار تومان‏‎ ‎‏رسید، و مبلغ سیصد هزار تومان هم از بانک مسکن شیراز جهت ساختمان وام گرفتم،‏‎ ‎‏که جمعاً با وام دریافتی مبلغ 478 هزار تومان گردید که در حال ساختمان کردن‏‎ ‎‏می باشم .‏ چه مقدار خمس به مبلغ فوق شرعاً تعلق می گیرد که باید پرداخت نمایم؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مبلغی که از حقوق و درآمد کسب پس انداز شده و سال بر آن‏‎ ‎‏گذشته، خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************

پرسش : مبلغ بیست و یک هزار تومان جهت کاشی کاری مسجد المهدی (عَلَیهِ السَّلامُ) در شیراز پرداخت کرده ام و مبلغ‏‎ ‎‏پنج هزار تومان به خانوادۀ یکی از سربازانم که در جبهه شهید شد پرداخت نموده ام؛ می خواهم بدانم که‏‎ ‎‏امام امت اجازه می دهند مبلغ 26 هزار تومان که پرداخت نموده ام، از خمس این جانب کسر گردد و بقیۀ‏‎ ‎‏آن را بپردازم و یا این که قبول نیست و باید تمام بدهی خمس که تعیین می فرمایید پرداخت نمایم؟‏‎ ‎‏مستدعی است جواب را زودتر ارسال دارید .‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر در موقع پرداخت، وجه مزبور را بابت سهمین تسلیم نمودید قبول است.‏‎ ‎‏اِن شاءَ الله‌ُ موفق باشید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************
پرسش : عده ای هستند که وضع مادی خوبی ندارند و با سختی و مشقت سال ها از‏‎ ‎‏حقوق یا درآمد خود برای خرید منزل، مقداری پول پس انداز کرده اند و چنانچه‏‎ ‎‏بخواهند خمس این پول را بدهند، نمی توانند خانه بخرند. با در نظر گرفتن احتیاج‏‎ ‎‏چنین افرادی به داشتن خانۀ مسکونی، آیا واجب است خمس این پول را بدهند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، واجب است و می توانند با حاکم شرع  دستگردان  کنند و از او‏‎ ‎‏مهلت بگیرند . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************
پرسش : من یک‏‎ ‎‏کارگر هستم و در اصل، شغلم روزنامه فروشی می باشد؛ از پولی که درمی آوردم کمتر‏‎ ‎‏خرج می کردیم، هر بار مقدار خیلی کمی جمع می شد که البته خرجی خانه بود، به‏‎ ‎‏بانک گذاشتیم. بعد از مدت یک سال و نیم پول به مقدار 000 / 100 تومان رسید. پس‏‎ ‎‏از مدتی روی این پول وام گرفتیم و خانه ای خریداری کردیم و حال نمی دانیم که این‏  پول که در بانک به عنوان وام مسکن بود خمس دارد؟ و این خمس چقدر می باشد؟ با‏‎ ‎‏توجه به این که ماهیانه قسط به بانک می دهیم و قادر به پرداخت خمس نیستیم . ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر پول از درآمد کسب بوده و پس انداز شده و سال بر آن‏‎ ‎‏گذشته، خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************
پرسش : این جانب مستأجرم و خانه ندارم. از پولی که ماهانه خود و همسرم دریافت‏‎ ‎‏می کنیم، مقداری هر ماه در بانک مسکن پس انداز کرده ایم؛ فقط به منظور این که‏‎ ‎‏مسکنی به دست آوریم؛ پس از گذشت چندین سال، به تناسب مقدار پس انداز، به آن‏‎ ‎‏وام تعلق می گیرد، تا از آن وام، جهت خرید زمین یا خانه استفاده کنیم و بعد قسط آن را‏‎ ‎‏بپردازیم. آیا اکنون که یک سال از مدت آن پس انداز گذشته است، باید خمس آن را‏‎ ‎‏بدهیم یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پول پس انداز اگر از درآمد کسب و حقوق بوده خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************

پرسش : اگر شخصی پولی را که به دلیل قلّت، امکان خرید خانه با آن نمی باشد در بانک‏‎ ‎‏مسکن بگذارد تا پس از مدتی با استفاده از وام مسکن بتواند خانۀ ضروری اش را‏‎ ‎‏بخرد، آیا باید پول مزبور را به عنوان پس انداز محسوب نماید و خمس آن را بپردازد و‏‎ ‎‏یا خیر، پول پس انداز شده به این طریق عملاً در حکم مصرف می باشد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در حکم مصرف نیست و خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************
پرسش : چنانچه فردی هر ساله مبلغی را به منظور خرید خانۀ مسکونی که احتیاج دارد،‏  پس انداز کند و راه دیگری هم برای خرید خانه نداشته باشد، به نظر حضرت امام آیا‏‎ ‎‏این پس انداز جزء مؤونۀ سال او است یا مازاد بر مخارج است و باید خمس آن را‏‎ ‎‏بپردازد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، از مؤونه محسوب نیست و چنانچه از درآمد کسب و حقوق‏‎ ‎‏پس انداز کرده، باید خمس آن را بپردازد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************
پرسش : طلایی که مرد برای زن خود می خرد آیا باید خمسش را بدهد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر به مقدار شؤون باشد خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************
پرسش : طلایی که زن به صورت بخشش دریافت کرده، البته نه از شوهر بلکه از مادر یا خواهرش، آیا این‏‎ ‎‏طلا خمس دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، بخشش خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************
پرسش : اگر زن و شوهری هر دو کار می کنند و درآمد دارند آیا به پول زن هم خمس تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در زاید بر آنچه در بین سال خرج زندگی کرده خمس واجب است .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************
پرسش : کسی که در چندین سال پولی جمع کند که خانه تهیه نماید، آیا به آن پول،‏‎ ‎‏خمس تعلق می گیرد؟ و اگر پول نقد نبوده است بلکه به صورت زمین بوده یا مصالح‏‎ ‎‏چطور؟ و آیا می توان خمس را در چند سال پرداخت نمود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پول جمع شده را اگر از درآمد کسب و حقوق تهیه کرده‏‎ ‎‏خمس  دارد و اگر در بین سال پول را در مصالح صرف کرده خمس واجب‏‎ ‎‏نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .
********************************************

پرسش : در سال 1358 منزل نداشتم؛ تقریباً چهل هزار تومان پول داشتم که ایّام ماه‏‎ ‎‏ذی حجه رسید؛ در همین ایّام، منزل نیمه تمامی را به هفتاد هزار تومان خریدم. آیا‏‎ ‎‏مستطیع شدم یا خیر؟ ضمناً این منزل نیمه تمام را خرده خرده درست کردم؛ موقع سال‏‎ ‎‏خمس بنده رسید، ولی هنوز منزل تمام نشده بود که داخل حیاط بروم. آیا خمس تعلق‏‎ ‎‏گرفته است یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض سؤال، خمس منزل لازم نیست؛ بلی اگر 40000‏‎ ‎‏تومان مرقوم از درآمد کسب بوده و بعد از سال بدون دادن خمس صرف در‏‎ ‎‏خرید منزل شده، از قیمت فعلی، نسبت به آن باید خمس داده شود .  (امام خمینی
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .
********************************************
پرسش : امام عزیز سلام، قطعه زمینی را در سال 56 خریداری نموده ام به مساحت 250‏‎ ‎‏مترمربع، که نصف قیمتش را نقد و مابقی آن را اقساط پرداخته ام و حالا مبلغی وام‏‎ ‎‏گرفته ام و در حال ساخت است؛ این جانب درجه دار نیروی هوایی هستم و منزل‏‎ ‎‏سازمانی دارم و به خاطر این که بومی منطقه می باشم، قصد دارم در خانه ای که می سازم‏‎ ‎‏زندگی کنم و منزل سازمانی را به کسی که از شهر دیگر می آید بدهم تا استفاده نماید.‏‎ ‎‏آیا خانۀ مذکور خمس دارد یا خیر؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر پول نقدی که برای خانه پرداخته اید، از درآمد کسب و‏‎ ‎‏حقوق بوده و پس انداز کرده اید تا سال بر آن گذشته، نسبت به آن مقدار،  زمین خمس دارد و مابقی زمین و ساختمان خمس ندارد، به شرط آن که‏‎ ‎‏خانۀ ملکی مورد نیاز شما باشد  .   (امام خمینی
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .
********************************************
پرسش : اگر شخصی با احتمال این که سند زمینی اِفراز شود، مقداری پول ـ اعم از پس انداز‏‎ ‎‏و قرض ـ تهیه و سپس آن را نزد بانک مسکن به ودیعه (بدون دریافت بهره) جهت‏‎ ‎‏دریافت وام به منظور ساختن منزل مسکونی مورد نیاز خانواده اش، قرار دهد، در طول‏‎ ‎‏سال مالی اگر سند زمین مزبور درست نگردد و نامبرده نتواند خانه را بسازد، وضعیت‏‎ ‎‏خمس پول وی به چه صورت خواهد بود؟ و آیا در رابطه با وامی که از محل دیگر‏‎ ‎‏تهیه و در بانک مسکن به ودیعه گذاشته و تا کنون قسط آن تمام نشده، تخمیس لازم‏‎ ‎‏است یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پول پس انداز شده اگر از حقوق یا سایر درآمدهای کسبی‏‎ ‎‏باشد، در پایان سال خمس دارد .  (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .
********************************************

پرسش : بسمه تعالی ‏، خدمت رهبر و مرجع عظیم الشأن، روحُ الله‌ِ الموسوی الخمینی، مُدَّ ظِلُّهُ ، ‏ بنابر مسأله (1752) «هرگاه انسان از تجارت یا صنعت یا کسب های دیگر، مالی به‏‎ ‎‏دست آورد و چنانچه از مخارج سال خود او و عیالاتش زیاد بیاید، خمس آن را طبق‏‎ ‎‏دستور بدهد».‏ آیا جوانی که قصد ازدواج دارد و برای شروع زندگی احتیاج به حداقل 15 الی‏‎ ‎‏20 هزار تومان دارد و این پول را باید در چندین سال جمع نماید، آیا در این چند سال‏‎ ‎‏که پولش را ذخیره می کند تا بتواند ازدواج نماید، باید خمس آن را بپردازد و یا این که‏‎ ‎‏آن پول ، جزء مخارجش می گردد؟ و یا خانواده ای با 5 عائله که‏‎ ‎‏مستأجر می باشند و‏ نیاز مُبرمی به خانه دارند تا از وضع فلاکت بار مستأجری نجات یابند و برای این کار‏‎ ‎‏باید با قناعت زیاد، سالیانه پولی را کنار بگذارند، آیا زیادی پول را که برای تهیه‏‏ خانه‏‎ ‎‏ذخیره می نمایند، مشمول خمس می شود و یا این که آن پول جزء مخارجش محسوب‏‎ ‎‏می گردد؟‏ و یا خانواده ای در خانه ای که مخروبه است و احتیاج به تجدید بنا دارد، زندگی‏‎ ‎‏می نماید، برای ساختن خانه باید چندین سال پول خود را ذخیره بنمایند، آیا در این‏‎ ‎‏مدتی که پول خود را ذخیره می نمایند باید خمس آن را پرداخت نمایند یا این که‏‎ ‎‏پول های ذخیره شده برای رفع نیازشان که خانۀ مناسب زندگی است، جزء‏‎ ‎‏مخارجشان محسوب گردیده و مشمول خمس نمی گردد؟‏ (12 / 2 / 1362‏)

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، هرچه از درآمد کسب و حقوق، از مخارج سال زیاد بیاید،‏‎ ‎‏باید خمس آن را داد و تا مصرف نشده مؤونۀ سال محسوب نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .
********************************************

پرسش : شخصی که در آیندۀ نزدیک به پول احتیاج دارد و این پول را ندارد که تأمین‏‎ ‎‏نماید ـ مثلاً جوانی است که می خواهد خانه ای بخرد و ازدواج نماید، ولی در موقع‏‎ ‎‏خرید خانه، پول به اندازۀ کافی ندارد ـ آیا به منفعت درآمد او فعلاً که به دست می آورد‏‎ ‎‏و تصمیم دارد برای خرید خانه آن پول را نگه دارد، خمس تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پول پس انداز که درآمد کسب و حقوق است، خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .
********************************************
پرسش : این جانب تا سال 1354 سرِ سال داشته ام و وجوهات‏‎ ‎‏شرعی را پرداخت می نمودم، از آن به بعد تا حال پرداخت نشده است؛ وجوهات‏‎ ‎‏شرعیه را نپرداخته و حسابرسی ننموده ام. در خلال این چند سال یک باب منزل‏‎ ‎‏مسکونی خریده ام و مقداری تعمیرات داخل انجام داده ام. حالیه تقاضای بیان حکم‏‎ ‎‏مسأله را دارم؛ مرقوم فرمایید این باب منزل موردِ احتیاجِ مُتَعلَّقِ خمس می باشد یا‏‎ ‎‏خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر معلوم است که از ربح بین سال صرف در مؤونه کرده اید‏‎ ‎‏خمس ندارد والاّ باید به یکی از وُکلای مُسلَّم این جانب مراجعه و در مورد‏‎ ‎‏شک، مُصالَحَه کنید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3
********************************************

* معنای دستگردان در خمس و ثمره  آن چیست ؟  جواب : دستگردان اين است كه حاكم شرع يا وكيل او با كسى كه خمس بدهكار است و توانايى دادن آن را به راحتى ندارد، مقدار خمس را اخذ و اعطا مى  كند و ثمره   ى آن اين است كه خمس از عين به ذمّه منتقل مى  شود و بدهكارِ خمس بعدا آن را ـ هر چند به تدريج ـ مى  دهد .  (آیت الله بهجت)

* معناى مُصالَحَه كردن در خمس را با يك مثال روشن فرماييد كه آيا مصالحه، بخشيدن مقدارى از بدهى خمسى مكلَّف و پرداخت كننده خمس است يا چيز ديگرى است؟  جواب : معناى مصالحه بخشيدن نيست ؛ بلكه در موردى است كه مقدار خمس معلوم نيست كه حاكم شرع در اين جا با شخص ـ مثلاً ـ مُصالَحَه به نصف مى  كند .  (آیت الله بهجت)

http://v0.bahjat.ir/index.php/ahkam/esteftahat/113-2011-09-06-09-22-38.html
*********************************************

دستگردان به معنای گرفتن وجوه شرعی از مالک و بازگرداندن آن به وى است. عنوان دست گردان از عناوین جدید است که در کلمات معاصران در باب زکات و خمس مطرح شده است.  دست‌ گردان این است که حاکم شرع‌ (مجتهد جامع شرایط) یا وکیل او و یا فرد مستحق، وجوه شرعى، از قبیل زکات و خمس را از مالک بگیرد و آن را دوباره به وى برگرداند.  شارع مقدس جهت رفع نیاز نیازمندان، براى آنان سهمى معیّن به عنوان زکات، خمس یا غیر آن در اموال اغنیاقرار داده است. از این رو، توسل به حیله براى عدم پرداخت آن و در نتیجه تضییع حق نیازمندان جایز نیست. براین اساس، حاکم شرع نمى ‌تواند مالى را به عنوان زکات یا خمس از مالک بگیرد و سپس آن را به وى ببخشد و با این حیله، ذمه‌ او را از حقّى که بر عهده‌اش آمده فارغ سازد. چنان که فقیرِ مستحق نیز حق ندارد با تبانی قبلى با مالک، آن را این چنین دست گردان کند. اگر شخص مقدارى زیاد از وجوه شرعى بدهکار باشد، ولى در شرایط فعلى نتواند آن را ادا کند، در صورتى که قصد توبه دارد، بنابر قول برخى حاکم شرع، مى‌تواند با دست گردان کردن، ذمّه‌ او را فارغ سازد؛ هرچند بهتر آن است که با امید به تمکن مالى او در آینده، پرداخت تمامى آن ، هنگام تمکّن بر وى شرط شود ؛ لیکن برخى، قائل به چنین ولایتی براى حاکم شرع نشده و آن را تنها براى فرد مستحق با وجود داعی عقلایی جایز دانسته‌اند.  به تصریح برخى، کسى که خمس بدهکار است و نمى‌تواند یکباره آن را بپردازد، مى‌تواند با دست گردان کردن آن با حاکم شرع- در صورت صلاحدید- آن را از وى قرض بگیرد و سپس به تدریج بپردازد.  بنابر قول برخى، دَینى که از راه دست گردان بر ذمّه‌ شخص مى‌آید از مئونه به شمار نمى‌رود؛ از این رو، بدهکار نمى ‌تواند مبلغ بدهى را از سودِ سال کسر کند و سپس خمسِ سود باقىمانده را محاسبه نماید؛ بلکه باید ابتدا- بدون در نظر گرفتن دَین- خمسِ سودِ حاصل را محاسبه کند و آن را بپردازد و سپس از باقىمانده  آن، بدهی خویش را بپردازد .  دستگردان باید با مجتهد جامع شرایط یا نماینده  وى صورت گیرد .

دستگردان خمس دو گونه متصوّر است  :
۱- آنکه شخص تمامى مبلغ خمس را به حاکم شرع بپردازد و سپس آن را به قرض بگیرد.
۲- آنکه مقدارى از خمس را که نزدش ‌موجود است به حاکم بپردازد وحاکم پس از قبول ، آن را به وى قرض دهد، و سپس شخص براى بار دوم همان مبلغ را به حاکم بپردازد و حاکم دوباره آن را به وى برگرداند و همین طور تا پرداخت همه‌ مبلغ بدهکارى. در این صورت نیز تمامى مبلغ خمس، به عنوان قرض به ذمه‌ شخص، منتقل مى‌شود و او بدهکار خمس به حاکم مى‌گردد.  فایده‌ دستگردان این است که خمس به ذمّه‌ی شخص، منتقل مى‌شود و در نتیجه مى‌ تواند در اموالى که خمس به آنها تعلّق گرفته تصرف کند و اگر با آنها تجارت کند، سود حاصل، از آنِ او خواهد بود، در حالى که بدون دست گردان، تصرف در آن اموال ، حرام و در صورت تجارت، تنها مالک بخشى از سود خواهد شد نه همه‌ی آن .    [http://wikifeqh.ir/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86]

********************************************
پرسش : کسی که تدریجاً خانه مسکونی ساخته از پول غیر مُخَمَّس، حال می خواهد‏‎ ‎‏خمس بدهد، همان پول خرج شده باید خمس دهد، یا قیمت امروز؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض سؤال باید به قیمت روز تخمیس شود و اگر از رِبح‏‎ ‎‏بین سال صرف کرده خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : کسی که در عرض سال خانه مسکونی خود را می فروشد که خانه جدید خریداری کند، وجه خانه را‏‎ ‎‏در جریان معامله می اندازد استفاده هم می برد، در همان سال یا سال آینده خمس خود رِبح و استفاده را‏‎ ‎‏باید بدهد یا وجه اصل خانه و استفاده آن؟‏ 
پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانه فروخته شده از درآمد کسب تهیه شده و خمس آن داده نشده پول خانه‏‎ ‎‏هم خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : سرقفلی مشروع جزء سرمایه است یا خیر به عبارت دیگر زید مبلغ پانصد هزار تومان به مالک دکان‏‎ ‎‏در عرض سال خمسی سرقفلی می دهد آیا موقع حساب خمس، مبلغ نامبرده از مؤونه محسوب است‏‎ ‎‏یا خیر؟ بر فرض عدم مؤونه سالیانه ،  ترقی و تنزّل آن را باید حساب کرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، جزء سرمایه است و باید تخمیس شود و در صورت تخمیس ترقّی آن خمس‏‎ ‎‏ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : داشتن منزل مسکونی از احتیاجات و ضروریات اولیۀ هر کس می باشد و از‏‎ ‎‏طرفی برای افراد تمکن خرید یک مرتبه نیست و باید از طریقی برای خرید خانه‏‎ ‎‏پس انداز کنند و یا به صورت حساب سپرده ثابت در بانک بگذارند تا پس از یک سال‏‎ ‎‏دو برابر آن را وام بگیرند، حال این پول خمس دارد یا نه؟ و در صورت مثبت بودن‏‎ ‎‏جواب آیا طریقه ای وجود دارد که بتوان ضمن نگهداری سرمایه و حفظ آن برای‏‎ ‎‏خرید خانه، از خمس دادن معذور باشد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پس انداز اگر از حقوق است خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : من کارمند دولتم و به مرور زمان و با قناعت، مقداری پول جمع کردم تا برای خود‏‎ ‎‏و فرزندانم خانه ای بسازم؛ بر مقداری از این پول ها مدت یک سال گذشته و مقداری‏‎ ‎‏هم هنوز به سال نرسیده اند. در ضمن حدود 000 / 60 تومان قرض کرده و همه را در‏‎ ‎‏بانک مسکن گذاشته تا پس از 18 ماه وام بگیرم. حال این سؤالات مطرح است:‏ آیا به آن مقداری که حدود بیش از یک سال در دست من بوده خمس تعلق‏‎ ‎‏می گیرد؟‏ حدود سی هزار تومانی که هنوز یک سال از جمع آوری و پس انداز آن نگذشته‏‎ ‎‏و با توجه به این که الآن در بانک هست، باز خمس تعلق می گیرد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، نسبت به مقداری که از حقوق و درآمد کسب، پس انداز کرده و‏‎ ‎‏سال بر آن گذشته خمس دارد و در بقیۀ اَرباح، سَرِ سال  ، خمس واجب است‏‎ ‎‏و در قرض ، خمس واجب نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : زمینی به اندازۀ هزار متر، از قرار متری صد و پنجاه ریال، خریداری کردم.‏‎ ‎‏تا کنون آن را نفروخته و کلاً به قصد خانه دار شدن خریداری کردم، ولی موفق به‏‎ ‎‏ساختن آن و خانه دار شدن، نشده ام .‏  [آیا خمس دارد ؟]
پاسخ : بسمه تعالی، اگر از درآمد بین سال تهیه شده خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : مبلغ پانصد هزار ریال قرض کردم که اکنون 000 / 350 ریال نزد این جانب می باشد بقیه را بدهکار‏‎ ‎‏هستم .‏ [تکلیف خمسم را بیان فرمایید]

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، قرض خمس ندارد و پول اضافه اگر از درآمد کسب و حقوق است خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : همسرم مبلغ 240000 ریال از کار خود در مدرسه، در بانک پس انداز دارد.‏ [آیا خمس دارد ؟]

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید خمس این مبلغ را بدهند .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : کسی که برای خریدن منزل مقداری پول پس انداز کرده، آیا این پول خمس‏‎ ‎‏دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : آیا جوانانی که در صدد ازدواج می باشند و ضمناً مشغول جمع کردن پول جهت‏‎ ‎‏تهیه منزل و لوازم ضروری تشکیل زندگی می باشند به پولی که جمع کرده اند و می کنند‏‎ ‎‏خمس تعلق می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از درآمد و حقوق جمع می کنند سر سال باید خمس‏‎ ‎‏بدهند .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : جوانی هستم در شُرُف ازدواج، آیا با اجازۀ حضرت عالی می توانم پولم را جمع‏‎ ‎‏کرده، خانه و احتیاجات زندگی را در شأن خودم تهیه نمایم؟ در این صورت، خمس‏‎ ‎‏به پول جمع شده تعلق خواهد گرفت؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پس انداز اگر از درآمد کسب و حقوق باشد خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : من از سن 18 سالگی که خودم مشغول کار شدم شروع کردم به پس انداز جهت‏‎ ‎‏ازدواج و خرید یک منزل جهت زندگی. هم اکنون به لطف خدا هم خانه دارم و هم‏‎ ‎‏دارای زن و فرزند و مبلغ دویست هزار تومان به بانک مقروض هستم و هیچ پول نقد‏‎ ‎‏هم ندارم. هر دفعه که راجع به خمس سؤال کردم گفته اند خمس به من تعلق نمی گیرد‏‎ ‎‏و فقط اضافه آذوقه و چیزهای دیگر را هر سال حساب می کنم و خمس آن را‏‎ ‎‏پرداخت می کنم، آیا تا به حال این روش درست بوده، و اگر اشکال دارد راه درست‏‎ ‎‏چیست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، آنچه از سود پس انداز نمودید و سال بر آن گذشته خمس دارد‏‎ ‎‏اگر چه صرف در مؤونه زندگی کرده باشید . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : جهیزیه ای که برای دختر کنار گذاشته می شود و یا پولی که برای خرید جهیزیه‏‎ ‎‏کنار گذاشته می شود، خمس دارد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر پول کنار بگذارد، خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : پولی که برای جهیزیۀ دختر کم کم کنار می گذارند، باید خمس آن را داد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از ارباح مکاسب است، خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : طبق فتوا، پدر جهیزیه ای که برای دخترش در طول سال و از مخارج سالانه اش‏‎ ‎‏تهیه می کند خمس ندارد. پدری است که ضمن تهیۀ جهیزیه برای دخترش، وسایلی‏‎ ‎‏نیز برای پسرش می خرد تا موقع شروع زندگی خود در آینده سختی نکشد. آیا برای‏‎ ‎‏این وسایل خمس تعلق می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر مرسوم و مُتعارف نیست، خمس آن را بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : آیا می توان از الآن برای دختر 3 ساله پول و یا سکه به عنوان جهیزیه پس انداز‏‎ ‎‏کرد؟ آیا به این پس انداز خمس تعلق می گیرد؟ و اگر یک سال خمس بدهیم کافی‏‎ ‎‏است یا باید هر سال خمس بدهیم؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر در وسط سال به او بخشیده خمس ندارد و  مالی‏‎ ‎‏که خمس آن داده شده ، دوباره خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : بسمه تعالی‏با درود و سلام بر رزمندگان دلیر اسلام و شهیدان همیشه زندۀ تاریخ؛ سلام بر‏‎ ‎‏رهبر کبیر انقلاب امام خمینی . امام جان در این جا می خواستم چند سؤال را مطرح کنم؛‏‎ ‎‏عبارتند از:‏

‏‏1. خمس و زکات هر 1000 تومان پول چقدر می شود؟ ‏

‏‏2. آیا می توان خمس و زکات را برای پاک سازی شهرها یا برای رزمندگان فرستاد؟‏

‏‏3. آیا جهیزیۀ دختر خمس و زکات دارد؟ و اگر دارد، به چه صورت است؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، جهیزیه اگر از درآمد سال های قبل تهیه نشده باشد خمس‏‎ ‎‏ندارد و خمس را باید به مرجع تقلید یا وکیل او داد و خمس هزار تومان،‏‎ ‎‏دویست تومان است . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : بعضی از دختر خانم های آموزگار، حقوق دریافتی شان را کلّاً پس انداز می کنند‏‎ ‎‏و چون فعلاً در خانۀ پدر و مادر هستند احتیاجی به خرج کردن پول ندارند؛ از طرفی‏‎ ‎‏قصد تهیۀ خانه هم ندارند و فقط مقداری از این پول را جهیزیه تهیه می کنند؛ آیا این ها‏‎ ‎‏هم باید سال مالی داشته باشند یا خیر؟ آیا به پس انداز آن ها یا جهیزیه شان خمس و‏‎ ‎‏سهم امام تعلق می گیرد یا خیر؟‏
پاسخ : بسمه تعالی، اگر در بین سال جهیزیه تهیه کرده باشند خمس ندارد، ولی اگر‏‎ ‎‏پول پس انداز نموده، باید خمس آن را بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شخصی که دختر دارد و قدرت جهیزیه گرفتن ندارد یک قالی می زند که در‏‎ ‎‏عرض پنج، شش سال بافته می شود، می تواند هر سال هر مقدار آن که بافته شده را‏‎ ‎‏برای جهیزیه قرار دهد و به طور کلی قالی هر قدر تمام می شود برای جهیزیه باشد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض سؤال مانع ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی خانه مورد احتیاجش را ساخته و از آن استفاده می کند و لیکن برای‏‎ ‎‏تکمیل و توسعۀ آن مقداری مصالح خریده مثلاً گچ یا نرده و سیمان و تا سر سال‏‎ ‎‏مصرف نشده آیا خمس مصالح را باید بدهد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مذکور خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : آیا به پول یا مالی که انسان جهت مثلاً ازدواج و یا تحصیل کنار بگذارد، خمس‏‎ ‎‏تعلق می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از درآمد کسب باشد و سال بر آن بگذرد، خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : این جانب دختری هستم دبیر که هر ماهه مقداری از حقوق خود را جهت خرید‏‎ ‎‏وسایل یا به عنوان پیش قسطی برای خانه در بانک می گذارم و الآن حدود 000 / 60‏ تومان پول در بانک دارم، آیا خمس تعلق می گیرد یا نه؟ اگر می گیرد، مقدارش را برایم‏‎ ‎‏بنویسید.‏

‏پاسخ : بسمه تعالی، آنچه سر سال موجودی دارید، پنج یک آن را باید بدهید . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : این که گفته شده است اگر قناعت کنی و پولی جمع کنی، سر سال به آن خمس‏‎ ‎‏تعلق می گیرد، اگر قصد کاری را داشته باشی که احتیاج به پول زیاد دارد و‏‎ ‎‏کم کم آن را‏‎ ‎‏جمع کنی و به این ترتیب، خمس به آن تعلق گیرد، چگونه می توانی کاری را که احتیاج‏‎ ‎‏به پول زیاد دارد و این پول را کم کم جمع می کنی، صورت دهی؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، هرچه از درآمد سال ، زیاد بماند [زیاد بیاید] خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : احتراماً به عرض می رساند: اگر فردی که مجرد است و در نظر دارد ازدواج کند و‏‎ ‎‏برای همین امر، مقداری پول جمع کرده، آیا باید سر سال خمس آن را بدهد یا با آن‏‎ ‎‏پول می تواند ازدواج کند و دادن خمس لازم نیست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از درآمد کسب و حقوق، پول جمع کرده باید خمس بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر کسی در بیرون از خانه کار کند و از حقوقی که می گیرد پس اندازی نماید که‏  در آینده ازدواج نماید و یا از آن پس انداز ماشین بخرد و یا با آن پس انداز برای ادامۀ‏‎ ‎‏تحصیل به خارج برود، آیا خمس تعلق می گیرد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر سال بر آن بگذرد خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : خانم خانه داری هستم که خودم مقداری درآمد شخصی دارم و روز معینی هم‏‎ ‎‏در سال به حساب پس انداز خودم می رسم. دختر و پسری دارم که هر دو وقت‏‎ ‎‏ازدواجشان است؛ ولی به جهت پیدا نشدن هم کفو از نظر اسلامی، در این سال مقدار‏‎ ‎‏پولی که برای خرج ازدواج این ها کنار گذاشته بودم، باقیمانده و روز معین سال هم‏‎ ‎‏رسیده است. حالا وظیفه من در این باره چیست؟ آیا خمس این پول را باید بدهم یا‏‎ ‎‏این که چون به منظور این خرج است و تعلق به این پسر و دختر پیدا می کند نباید‏‎ ‎‏خمس بدهم؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : این جانب 30 ساله، دیپلمه، کارمند سازمان انتقال خون، تا پایان سال 60 مبلغی‏‎ ‎‏در حدود 25 هزار تومان در بانک، به عنوان پس انداز دارم؛ از این مبلغ، یک سال‏‎ ‎‏می گذرد؛ آن را برای خرج های ضروری و مخصوصاً برای عروسی خودم پس انداز‏‎ ‎‏کرده ام و خانۀ شخصی ندارم و در خانه ای رهنی با مادرم زندگی می کنم و مخارج‏‎ ‎‏مادرم نیز به عهدۀ من می باشد و وضع مالی خوبی هم ندارم. لطفاً بفرمایید: با شرایطی‏‎ ‎‏که من دارم، به پول من خمس تعلق می گیرد یا نه؟ و اگر 20% آن را باید بپردازم، آیا‏‎ ‎‏سال دیگر هم باید 20% دیگر از 25 هزار تومان پس انداز را به عنوان خمس بپردازم؟‏ بنده، خانواده ای سادات و فقیر و یتیم را سراغ دارم که می توان سهم سادات آن را‏‎ ‎‏به آنها بدهم؛ لطفاً بگویید: چند درصد، سهم سادات می باشد؟ و آیا می توان سهم امام‏‎ ‎‏را هم به آنها داد؟ و در غیر این صورت، به کجا می توان پرداخت؟ بنده رسالۀ امام را‏‎ ‎‏مطالعه کردم و جواب صریحی نیافتم.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مرقوم، خمس دارد و نسبت به سال های دیگر،‏‎ ‎‏نسبت به مال مُخمَّس، خمس ندارد و سهم سادات، نصف خمس است و‏‎ ‎‏مجازید به سادات فقیر بدهید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : معمولاً کسانی که می خواهند ماشین تهیه کنند، باید از مدتی قبل مبلغی را به‏‎ ‎‏بانک واریز نموده تا آنان را در قرعه کشی شرکت دهند؛ حال چنانچه کسی در بین سال‏‎ ‎‏خمسی خود، مبلغی را به بانک واریز نماید و تا آخر سال پول او در بانک بماند و‏‎ ‎‏قرعه کشی انجام نگیرد، آیا باید خمس آن مبلغ را ادا نماید یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید خمس آن را بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر کسی در بین سال خود، مبلغی را به منظور سفر به سوریه یا مکۀ معظمه به‏‎ ‎‏بانک واریز نماید و تا بعد از انقضای سال، نوبت او اعلام نگردد و پول او همچنان در‏‎ ‎‏بانک باشد، آیا خمس آن واجب است یا خیر؟ و نیز اگر نوبت او برای سال های بعد‏‎ ‎‏اعلام گردد، تکلیف او چیست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، نسبت به سفر سوریه باید خمس مبلغ را بدهد و نسبت به سفر‏‎ ‎‏مکه اگر سال اول استطاعت او نباشد خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر کسی در شش ماهۀ اول سال خود، درآمدی نداشته باشد و از سرمایۀ خود در مؤونه صرف کند و‏‎ ‎‏در شش ماهۀ بعد مقداری رِبح حاصل گردد آیا می تواند با آن مقدار رِبح، سرمایۀ خود را ترمیم کند،‏‎ ‎‏بدون آن که خمس آن مقدار را بدهد یا باید خمس آن رِبح حاصله را بعد از گذشت سال ادا نماید؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر سرمایۀ او در جریان کسب است می تواند از رِبح ، نقص سرمایه را تتمیم کند .   (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : زیدی احتیاج به ماشین سواری دارد؛ مبلغ سیصد هزار ریال به حساب دولت‏‎ ‎‏گذاشته تا به قید قرعه ـ معلوم نیست که چه زمان ـ به او تحویل داده شود؛ در این بین،‏  سال خمسی می رسد؛ آیا آن مبلغ باید مخمس بشود یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید حساب شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : بعضی اشخاص دو سه گوسفند دارند و پشم آن بعد از چند سال کفایت لباس‏‎ ‎‏بافتن می شود، خمس تعلق می گیرد یا نه؟ جواب فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر طوری است که لباس خود را باید به این راه تهیه کند‏‎ ‎‏خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : از پول نقدی که از سال قبل تخمیس شده و جداگانه نگه داشته ام، مبلغی خرج‏‎ ‎‏کرده ام و یا به کسی قرض داده ام. در صورتی که همزمان با آن، پول دیگری از درآمد‏‎ ‎‏سال برای خرج در حساب بانکی داشته ام که مقدور و فرصت نبوده از آن برداشت‏‎ ‎‏کنم. اکنون از موجودی درآمد سال که هنوز تخمیس نشده می توانم معادل مبلغ خرج‏‎ ‎‏شده به جای وجه خمس داده شده بگذارم؟ و نیز پول خمس داده شده ای را که قرض‏‎ ‎‏داده بودم و مسترد نموده اند، ولی با پول درآمد سال مخلوط و خرج شده است‏ می توانم از محل درآمد سال به جای آن بگذارم؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پول مُخمَّس خرج مؤونه سال شده از درآمد سال کسر‏‎ ‎‏نمی شود، بلکه از درآمد سال هرچه آخر سال زیاد مانده خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : چنانچه شخصی که خمس نمی دهد و یا اعتقاد ندارد و یا شخصی که اصلاً مسلمان نیست دعوت‏‎ ‎‏به صرف غذایی بنماید و مدعو ناگزیر از قبول دعوت باشد، در صورت خوردن غذای وی بایستی‏‎ ‎‏خمس غذای صرف شده را بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، دادن خمس در صور ذکر شده لازم نیست، مگر در صورتی که صاحب غذا معتقد‏‎ ‎‏به وجوب خمس باشد و یقین به وجود خمس در غذا داشته باشید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : به موجودی پایان سال که شامل نقدی و جنسی (منظور از جنسی مازاد کالایی‏‎ ‎‏است که جهت مصرف خانگی از قبیل خواروبار و غیره در ظرف سال خریداری‏‎ ‎‏شده اند یا از سال های قبل در منزل باقیمانده اند) است، خمس تعلق گرفته است و‏‎ ‎‏قاعدتاً مازاد موجودی نقدی و جنسی بعد از پرداخت خمس جزء موجودی تخمیس‏‎ ‎‏شده محسوب می شود. آیا معادل بهای موجودی جنسی را می توان از درآمد سال بعد‏‎ ‎‏(سال جاری) پول برداشته و به موجودی نقدی تخمیس شده واریز نمود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، معادل قیمت کالای مصرفی مُخمَّس، از درآمد سال بعد کسر‏‎ ‎‏نمی شود ولی می تواند آن را بفروشد و از درآمد سال ، کالای مصرفی مورد‏‎ ‎‏حاجت را دوباره تهیه کند . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی در ظرف سال به تدریج وجوهاتی بابت خمس و یا سهم امام (عَلَیهِ السَّلامُ) پرداخته است ولی در‏‎ ‎‏پایان سال خمسی محاسبه کرده و فهمیده که بیشتر از مبلغ مُتعلِّقه شرعیّه پرداخته است. آیا مبلغ مازاد‏ را می توان به حساب بدهکاری شرعیه سال بعد منظور و محسوب نمود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پرداختی زاید را نمی توان برای بدهی سال بعد که پیش می آید منظور نمود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : کسی که حساب سال خود را کرده و مبلغ ده هزار تومان پول مُخمَّس دارد، در‏‎ ‎‏ضمن سال که احتیاجش به این مبلغ افتاد در زندگی خرج و صرف کند و در اواخر‏‎ ‎‏سال یک منفعتی ببرد آیا می تواند به مقدار پول مُخمَّس را که خرج نموده از منفعت‏‎ ‎‏کسر کند و باقی را حساب نماید؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، نمی تواند از منفعت کسر کند .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : در توضیح المسائل از مسأله 1785 استفاده می شود که اگر غیر از سرمایه چیزهای‏‎ ‎‏دیگری مثل خوراکی دارد، که در سال قبل خمس آن ها را داده و در سال بعد آن ها را به‏‎ ‎‏مصارف روزانۀ خود مثل خوردن و غیره می رساند، نمی تواند از منافع سال بعد به‏‎ ‎‏همان مقدار کسر کند و خمسِ [باقیمانده از] منافع را فقط بدهد بلکه تمام [منافع] خمس دارد و در یکی از‏‎ ‎‏استفتاهایی که از محضر مبارک حضرت آیت اللهی شد، چنین آمده بود که می شود‏‎ ‎‏کسر کرد و [ مقدار کسر شده] خمس ندارد. تقاضا می شود که فتوای فعلی را امر بفرمایید مرقوم فرمایند.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مذکور کسر نمی شود و باید خمس بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : حساب تخمیس شده ـ اعمّ از جنسی و نقدی ـ چنانچه بعد از حساب، صرف و‏‎ ‎‏خرج شد و به طور کلّی چیزی از آن نماند، آیا سال آینده، شخصی که حساب سال‏‎ ‎‏دارد می تواند حساب جنسی و نقدی خرج و صرف شده را از جمع حساب سال آینده‏‎ ‎‏کسر کند یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، نمی تواند کسر نماید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اگر کارمند با وجود درآمد جدید (حقوق ماهانه) و یا به فرض که هنوز اجرتی‏‎ ‎‏دریافت نکرده، از پول مُخمَّس شده، برای نیازمندی های روزانه استفاده نماید،‏‎ ‎‏می تواند در آخر سال از مازاد به جای آن ها بگذارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، از درآمد سال، جبران مخارجی را که با پول دیگر صرف‏‎ ‎‏کرده، جایز نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : سابقاً عَلَی المَعمُول، حساب سال اشخاصی را می کردیم مثلاً تمام مازاد او از نقد‏‎ ‎‏و طلب و خواروبار و غیره ده هزار تومان می شد دو تومان آن را بابت خمس‏‎ ‎‏می گرفتیم و هشت تومان آن را به نام سرمایه برای او قرار می دادیم و سال بعد از کلیه‏‎ ‎‏تخمیس شده سال قبل با عواید سال بعد ده تومان می شد هشت تومان آن را به عنوان‏‎ ‎‏سرمایه از باقی منها کرده و خمس آن دو تومان را می گرفتیم آیا رأی حضرت رهبر بر‏‎ ‎‏خلاف این است؟ بیان فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، نسبت به کسانی که سرمایۀ آن ها در گردش کسب و تجارت‏‎ ‎‏است حکم همان است؛ ولی اشخاصی که مزد و حقوق ماهانه می گیرند در‏‎ ‎‏صورتی حکم مذکور جاری است که مبلغ تخمیس شده خرج نشده باشد  .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : کسی که مقداری از ساختمانش اضافه از حاجت بوده و حساب کرده و خمس آن را داده و باقی آن را‏‎ ‎‏جزو سرمایه قرار داده بعداً بعضی از اتاق های اضافی، مورد نیازش شده؛ نسبت به آن چه تکلیفی دارد؛‏‎ ‎‏آیا قیمت آن را از سرمایه کسر کند یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، سؤال مفهوم نشد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : کسی به چیزی که نیاز دارد تهیه نموده مثل این که پارچه خریده، ولی لباس هنوز ندوخته یا در‏‎ ‎‏تحویل خیاط است یا مثل عینک در مغازۀ عینک سازی است، سال خمسی سر رسیده آیا خمس دارد‏‎ ‎‏یا  نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض سؤال، خمس واجب نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : ماشین مخصوص سواری و رادیو ضبط و تلویزیون از مؤونه است یا خمس دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در حد شأن و نیاز از مؤونه محسوب است .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : پولی که به بانک ریخته جهت حج یا زیارت دیگر و هنوز نوبت نرسیده سال خمسی رسیده، خمس‏‎ ‎‏دارد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پول زیارت در فرض، خمس دارد و همچنین پول حج در صورتی که در سال اول‏‎ ‎‏استطاعت اقدام کرده و در آن سال نوبه به او داده نشده .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : سال گذشته شش هزار تومان (بابت سی هزار تومان مازاد) خمس و وجوهات‏‎ ‎‏پرداخت نموده بودم؛ آیا مازاد موجودی فعلی بنده باید نسبت به سی هزار تومان‏‎ ‎‏حساب شود یا نسبت به 24000 تومان؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، هر مقدار که بعد از تخمیس باقیمانده و سر سال موجود است،‏‎ ‎‏استثنا می شود و مازاد بر آن خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************

پرسش : کسی که درآمد خود را در بانک می گذارد (یا در صندوقی) و هرچه هم لازم‏‎ ‎‏دارد از آن می گیرد و آخر سال، خمس باقیمانده را می پردازد و سال های بعد هم به‏‎ ‎‏همین ترتیب عمل می کند و آخر هر سال، خمس تفاوت موجودی آن سال را با سال‏‎ ‎‏قبل می پردازد آیا کفایت می کند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، عمل به نحو مزبور کافی است .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : در رسالۀ جناب عالی مذکور است: «اگر چنانچه شخصی دو مال یکی مخمس و‏‎ ‎‏دیگری غیر  مخمس داشته باشد، می تواند مخارج سال خود را فقط از مال‏‎ ‎‏غیر  مخمس بپردازد». در این صورت بفرمایید آیا به صرف نیت، این دو مال جدا‏‎ ‎‏می شوند یا خیر؟ و در صورت منفی بودن جواب، راه جدا کردن این دو مال در‏‎ ‎‏صورتی که مخلوط شده باشند که البته مقدارشان معلوم است، چیست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مالک می تواند مال مخمس خود را جدا بگذارد و مؤونۀ خود‏‎ ‎‏را از درآمد وسط سال صرف نماید و مجرّد نیت کافی نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : من ده هزار تومان پول دارم که خمس آن را پرداخته ام و هم اکنون آن را در بانک‏‎ ‎‏قرض الحسنه قرار داده ام و در کنار آن از درآمد سالانه ام پولی که درمی آورم مقداری‏‎ ‎‏خرج می کنم و بقیه اش را پس انداز می کنم. حال آیا می شود بر این نیت باشم که سر‏‎ ‎‏سال خمس ، پولی را بدهم که هم از آن خرج کرده ام و هم جدای ده هزار تومان‏‎ ‎‏پس انداز کرده ام و منظورم کلاً این است که در طی سال خرجی را که می کنم و خمسی‏‎ ‎‏که می خواهم سر سال بدهم از ده هزار تومان نباشد؛ آیا چنین چیزی ممکن است؟ و‏‎ ‎‏خواهش می کنم که اگر این کار را نکنم بهتر است، بفرمایید. ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، امکان دارد و با نیت می تواند تعیین کند . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : این جانب دو سال پیش خانه ای به وسیله وام از بانک خریده ام و چون در آن موقع‏‎ ‎‏پول کم داشتم پدرم هم مبلغ پنجاه هزار تومان به این جانب کمک نمود، البته بدون‏‎ ‎‏شرط پرداخت، یعنی این که به من نگفت که باید حتماً پولم را پس بدهی، یا این که مثلاً‏‎ ‎‏سعی کن تا فلان وقت پولم را پس بدهی، البته این را هم نگفت که پولم را نمی خواهم،‏‎ ‎‏تقریباً کمک بلاعوض نمود، ولی حالا در هنگام محاسبه سال، ایشان به من می گوید که‏‎ ‎‏تو باید پولی را که من به تو داده ام جزء قرض هایت به حساب بیاوری  [تا از مازاد بر درآمد سال کسر گردد]  و من به ایشان‏‎ ‎‏گفته ام که این جانب قصد ندارم پول شما را پس بدهم و به همین دلیل نمی توانم آن را‏‎ ‎‏جزء قرض هایم به حساب بیاورم و اگر شما واقعاً می خواهید پولتان را پس بگیرید‏‎ ‎‏بگویید تا خرده خرده آن را به شما بدهم. ایشان می گویند نه، ولی تو باید آن را به‏‎ ‎‏عنوان قرض حساب کنی؛ چون هر وقت به آن پول احتیاج داشتم آن را از تو پس‏‎ ‎‏می گیرم و بنابر این در موقع حساب سال آن را جزء قروضات خود به حساب بیاور.‏‎ ‎‏اکنون تکلیف این جانب چیست؟ آیا می توانم پولی را که پدرم به من داده جزء‏‎ ‎‏قرض هایم حساب کنم؟ وَ مِنَ الله‌ِ التَّوفیقُ .‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، با فرض این که دو سال قبل پول از پدرتان گرفته اید از درآمد‏‎ ‎‏این سال که حساب می کنید کسر نمی شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شرکت نفت مبلغی برای خرید خانه به کارگران وام می دهد؛ آیا وجوهات‏‎ ‎‏شرعیه شامل این وام که به تدریج از حقوقمان کسر می شود می گردد؟ ضمناً بعضی از‏‎ ‎‏کارگران که منزل سازمانی از طرف شرکت دارند خانۀ خریداری شده با وام را به‏ دیگران نیز اجاره می دهند؛ حکم آن چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر وام را در مؤونه صرف کنند، خمس ندارد. و در غیر این‏‎ ‎‏صورت هر مقدار قسط آن ادا شده خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : آقایان کارگر که از  افغانستان  به خارج برای کار و کسب می آیند و در وطن مدیون‏‎ ‎‏هستند و بعد از ایشان، عیالشان قرض نموده به مصرف رسانیده اند و آقایان در مدت 3‏‎ ‎‏سال که این جا هستند پولی که کار کرده اند، سهم و خمس دارد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر دَین برای مؤونه سال باشد از درآمد سال کسر می شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : احتراماً به عرض عالی می رسانم: این جانب با داشتن تاریخ سال مبلغ 000 / 30‏‎ ‎‏تومان در تهیۀ عمارت مقروض هستم، 000 / 6 تومان دارم، از سَرِ سالم چند روزی‏‎ ‎‏می گذرد و [این شش هزارتومان] حقوق آخِر سال است و قبل از سال ندانستم به قرض خود بدهم، آیا‏‎ ‎‏مجازم آن مبلغ را به قرض خود بپردازم یا دادن خمس آن ضروری است؟ خواهشمند‏‎ ‎‏است جواب مرقوم و به مُهر شریف مزیّن فرمایید. سایۀ عالی مستدام .‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر همان سال قرض کرده اید یا برای ساختمان منزل بدهکار‏‎ ‎‏شده اید می توانید خمسِ مَبلغِ مرقوم را ندهید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شخصی برای اولین مرتبه اموالش را حساب کرده که خمس آن را رد کند و‏‎ ‎‏مقداری هم مدیون است که باید از حالا تا یک سال به تدریج بپردازد، آیا این بدهی را‏‎ ‎‏می تواند از اصل سرمایه کم کند یا خیر؟‏
پاسخ  : بسمه تعالی، در صورتی که دَین مربوط به سرمایه یا مؤونه همان سال باشد،‏‎ ‎‏می تواند کسر نماید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی از راه کار مقداری سرمایه تحصیل نموده و مقداری هم زمین موروثی‏‎ ‎‏دارد و در مقابل هم مقداری مقروض است و حسابی هم نداشته؛ آیا در مقابل آنچه‏‎ ‎‏مقروض است از سرمایه کسر کند و تتمه ای اگر باشد تخمیس کند یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر دَین بر سرمایه یا مؤونه زندگی در همان سال بوده، استثنا‏‎ ‎‏می شود و در غیر این صورت اگر ادا نکرده کسر نمی شود و باید خمس تمام‏‎ ‎‏آنچه از راه کسب به دست آورده و سر سال موجود است را بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی خمس مال خود را داده و در بین سال برای مایحتاج زندگی خود،‏‎ ‎‏مبلغی از اشخاص و یا مغازه قرض نموده است؛ از طرفی در بانک هم مبلغی پول‏‎ ‎‏موجود داشته که یا دسترسی نداشته یا نخواسته آن را بردارد؛ الآن تاریخ سال خمسی‏‎ ‎‏او فرا رسیده، آیا به همۀ پولی که در بانک دارد خمس تعلق می گیرد یا باید پولی را که‏‎ ‎‏در بین سال برای مخارج زندگی قرض نموده از آن پول کسر و به بقیۀ موجودی‏‎ ‎‏خمس بپردازد؟‏
پاسخ : بسمه تعالی، قرضی را که برای مخارج گرفته، می تواند سر سال از درآمد‏‎ ‎‏اضافی کم کرده و بقیه را تخمیس نماید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : به طوری که استحضار دارند در دهات، خرج سالیانه‏‏ خود را غلّات (گندم ـ‏‎ ‎‏جو) نگهداری می نمایند. شخصی که مقداری گندم برای خرج سالیانه خود نگه داشته‏‎ ‎‏و در عرض سال، احتیاج به بعضی از وسایل و‏‎ ‎‏مایحتاج زندگی دارد و برای احتیاط‏‎ ‎‏(مبادا این که قبل از خرمن که سال خمس او می باشد، خرجی وی تمام بشود یا سال‏‎ ‎‏آینده محصولات وی کفاف خرجی وی را ندهد) از فروختن گندم مازاد صرف نظر‏‎ ‎‏نموده و مقداری، از اشخاص و یا مغازه ها برای مخارج روزمر‏‏ۀ‏‏ خود قرض می کند،‏‎ ‎‏وقتی که سال خمسی وی فرا رسید، مثلاً 2 خروار گندم در منزل اضافه بر خرجی‏‎ ‎‏سالیانه موجود مانده و در مقابل، مبلغی در حدود مثلاً 000 / 15 ریال به مغازه ها‏‎ ‎‏بدهکار است، آیا به همه گندم مازاد، خمس تعلق می گیرد یا بایستی مبلغ بدهی را از او‏‎ ‎‏کسر نماید؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، می تواند مبلغ بدهی خود را از مازاد کسر نماید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی با وام بانکی، منزلی را خریداری نموده و اکنون منزل او با نرخ روز بیش از یک میلیون‏‎ ‎‏تومان ارزش دارد ولی سیصد هزار تومان به بانک بدهکار است و از درآمد ماهیانه در عرض سال مثلاً‏‎ ‎‏بیست هزار تومان پس انداز کرده الف. آیا به خانۀ او خمس تعلق می گیرد یا نه؟ ب. پولی که پس انداز‏‎ ‎‏کرده، باید بابت بدهی حساب کند یا خمس او را بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خانه اگر مناسب شأن او باشد خمس دادن واجب نیست و چنانچه سر سال از‏‎ ‎‏اقساط گذشته چیزی داده نشده، می تواند از پس انداز کسر نماید؛ ولی اقساط سال آینده را‏‎ ‎‏نمی توان کسر نمود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : اگر شخصی مبلغی ـ مثلاً ده هزار تومان ـ از اداره یا بانک وام بگیرد و این پول را عیناً به شخصی که‏‎ ‎‏احتیاج داشته قرض الحسنه بدهد و او هم قادر نیست یک جا این پول را بپردازد و فعلاً این پول نزد‏‎ ‎‏شخص دوم است، آیا شخص اوّلی که وام گرفته و قرض داده، باید خمس آن پول را بدهد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس آن واجب نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخص 75 ساله ای از کار افتاده، دارای یک زن مریض 70 ساله است و قبلاً در نزد شخصی دیگر کار‏‎ ‎‏می کرده و اینک به علت این که قادر به هیچ کاری نیست او را از کار برکنار نموده و مبلغی به عنوان‏‎ ‎‏بازخرید خدمت به او داده است. الآن موجودی‏‎ ‎‏این شخص شامل‏‎ ‎‏مبلغی است که قبلاً موجود داشته‏‎ ‎‏و مبلغی که از وسایل اضافی منزل فروخته، به اضاف‏‏ۀ‏‏ پول بازخریدی، جمعاً مبلغی در حدود‏‎ ‎‏000 / 150 تومان نقد در بانک دارد که خرجی این خانواده است تا مادامی که زنده هستند و از این پول،‏‎ ‎‏ماهیانه 1500 یا 2000 تومان بر می دارند و خرج می کنند و نان آور یا درآمد دیگری هم ندارند؛ آیا در‏‎ ‎‏آخر سال به باقیماند‏‏ۀ‏‏ پول این شخص، خمس تعلق می گیرد یا حکم آن چگونه است؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، بهرۀ پول، ربا و حرام است و چنانچه پول موجود در بانک از درآمد کسب بوده یا‏‎ ‎‏از فروش وسایل تهیه شده از درآمد کسب باشد و خمس آن داده نشده، باید تخمیس شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر سر سال خمس شخصی رسید و سرمایۀ او (اعم از موجودی و مطالبات) مثلاً‏‎ ‎‏ده هزار تومان بود. از طرفی پنج هزار تومان مدیون است؛ مثلاً می گوید: این ده توپ‏‎ ‎‏پارچه را نسیه از تهران خریدم و بابت آن ها هزار تومان به بزّاز تهران بدهکارم. (این‏‎ ‎‏قسمت را از مرحوم آیت الله‌ بروجردی سؤال کردیم؛ نوشته شده بود که از سرمایه‏‎ ‎‏مُستثنا می شود). و هزار تومان به خبّاز بدهکاریم و هکذا. آیا پنج هزار تومان برابرِ دَین‏‎ ‎‏خمس دارد یا نه؟ فرض مسأله جایی است که دَین [و بدهکاری و قرض] خود را ادا نکرده تا سال او رسیده‏‎ ‎‏است . ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، قرض هایی که برای مخارج سال خمس بوده و قرض هایی که‏‎ ‎‏در کسب حاصل شده است، باید استثنا شود. و خمس به آن ها تعلق‏‎ ‎‏نمی گیرد. و تفصیل در رساله های عملیه مذکور است .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************

پرسش : اشخاصی که در بین سال برای مؤونه زندگی قرض می کنند و در آخر سال که‏‎ ‎‏می شود مبلغی استفاده کرده اند که به اندازه قرضی است که کرده اند یا بیشتر اولاً به‏‎ ‎‏اندازه قرض را می شود وَضع [کسر] کرد و خمس آن را ندهد یا خیر؟ و بر فرض جوازِ وضع‏‎ ‎‏و عدم وجوب خمس ، در سال بعد اگر از رِبح همان سالِ بعد آن قرض سال گذشته را‏‎ ‎‏بدهد بدون دادن خمس با این که آن مبلغ که در سال قبل استفاده کرده بود و چون در‏‎ ‎‏مقابل آن قرض داشت خمس نداده بود موجود است و مصرف نکرده [آیا این صحیح است؟] یا این که در این‏‎ ‎‏صورت باید خمس آن مبلغ که قرض سال گذشته را داده بدهد یا خمس آن مبلغ که از‏‎ ‎‏سال قبل مانده و خمس آن را نداده.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، قرض بر مؤونه از رِبح استثنا می شود و اگر بعد از استثنا از‏‎ ‎‏رِبح سال بعد دَین را اداء کرد باید خمس آنچه را استثنا کرده فوراً بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : با این بدهکاری که تا آخر سال یا تا چند سال دیگر دارم، آیا لازم است آخر سال‏‎ ‎‏به حساب رسیدگی شود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، لازم است و بدهی بر مؤونۀ سال کسر می شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی که برای مؤونه خود قرض می کرد و آخر سال نمی آید حساب کند ، چند‏‎ ‎‏روزی یا یک ماهی تأخیر می اندازد موقع حساب می تواند به مقدار مؤونه که قرض‏‎ ‎‏گرفته از منافع همان سال وضع کند یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مانع ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی که حساب سال نگه نداشته و اموالی را ـ اعم از منقول و غیر منقول ـ‏‎ ‎‏خریده و از بابت خرید آن ها مبالغی هم بدهکار شده است، در حال حاضر تکلیفش‏‎ ‎‏چیست؟ آیا می تواند بدهکاری خود را جزء مؤونه حساب کند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، بدهی اگر برای خود آن اموال است از آن کسر می شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر کسی مقروض باشد آیا به مواد غذایی و غیره که در عرض سال خریده و اضافه‏‎ ‎‏آمده است خمس تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر دَین بر مؤونۀ سال باشد، می تواند از آنچه از درآمد کسب و‏‎ ‎‏حقوق سر سال باقیمانده کسر نماید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شخصی از بانک وامی گرفته جهت منزل یا کسب و غیره به مدت 15 سال؛‏‎ ‎‏یک سال از تاریخ گرفتن گذشته و هنوز مصرف نکرده، آیا این پول خمس دارد‏‎ ‎‏یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر کسی حساب سال خمسی دارد، در بین سال مقداری وام بگیرد، سر سال‏‎ ‎‏مقداری از آنچه وام گرفته زیاد بیاید، آیا خمس دارد یا نه؟ و در سال بعد آیا می تواند‏‎ ‎‏بدهکاری خود را که از سال قبل مانده از مؤونه بپردازد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس ندارد و می تواند از رِبح بین سال بپردازد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : محترماً این جانب مبلغی به طور قرض الحسنه به مدت یک سال از کسی دریافت‏‎ ‎‏نموده ام، که این مبلغ را کم کم در جایی پس انداز نموده تا در سررسید، یک جا کل مبلغ‏  را پرداخت نمایم؛ لذا اعلام فرمایید که آیا برای مبلغ پس انداز شده، در پایان سال مالی‏‎ ‎‏خمس تعلّق می گیرد یا نه؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر قرض را پس انداز کرده اید خمس ندارد؛ ولی اگر از حقوق‏‎ ‎‏پس انداز کرده اید، در صورتی که قرض برای مؤونه سال باشد، به مقدار آن‏‎ ‎‏خمس ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شخصی وسایلی از قبیل فرش و یا یخچال و یا سایر چیزهایی که جزء مؤونه‏‎ ‎‏حساب می شود خریداری می نماید ولی پول آن ها را در رأس سال نپرداخته و بدهکار‏‎ ‎‏است؛ آیا می تواند بدهکاری خود را از رِبح آن سال کسر و استثنا کند و یا خیر؟‏ در ثانی، چنانچه اجناس خریداری شده را مدت دار خریده و باید در سال آتی‏‎ ‎‏پرداخت نماید ولی چون از مؤونۀ امسال است، در این صورت می تواند از رِبح سال‏‎ ‎‏استثنا و کسر نماید و یا نمی تواند و باید رِبح به دست آمده کلاًّ تخمیس شود توضیحاً‏‎ ‎‏بیان فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، بدهی بر مؤونۀ سال از رِبح بین سال کسر می شود ولی چنانچه‏‎ ‎‏بدهی را باید به اقساط بپردازد، اقساط هر سال از مؤونۀ آن سال محسوب‏‎ ‎‏می شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی مبلغی از بانک قرض کرده و در مؤونه مصرف کرده ولی این پول را‏‎ ‎‏باید در سال های بعد به بانک بپردازد. آیا در رأس سال، این شخص می تواند مبلغی را‏  که برای مؤونه قرض کرده، از ربح به دست آمده در همان سال، کسر و استثنا نماید و یا‏‎ ‎‏نمی تواند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در این سال نمی تواند کسر کند و از ربح سالی که قرض را باید‏‎ ‎‏ادا کند کسر می شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شخصی از نظر نداشتن منزل مسکونی در مشقت است؛ اَرباح به دست آمدۀ خود را قبل از فرا‏‎ ‎‏رسیدن سال به زوجۀ خود می بخشد تا چنانچه به حد کافی رسید منزل مورد نیاز خود را بتواند تهیه‏‎ ‎‏نماید. بفرمایید در این مورد، اشکالی هم وارد است یا خیر؟ و آیا خمس به زوجه یا زوج تعلّق می گیرد‏‎ ‎‏یا نمی گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مزبور باید خمس بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3

*********************************************
پرسش : شخصی مقداری زمین موروثی دارد و مقداری هم مقروض می باشد؛ آیا وقت‏‎ ‎‏تخمیس لازم است زمین در مقابل قرض قرارداده شود و بقیه اموال او تخمیس گردد و‏‎ ‎‏یا از بقیه اموال قرض را پرداخت و یا کسر کند و بقیه باقیمانده را تخمیس نماید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، قرض اگر از برای مؤونه سال بوده، می تواند از اَرباح  ، کسر و‏‎ ‎‏خمس بقیه را بدهد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : زیدی در آخر هر سال که به حساب مازاد خود رسیدگی می کرد مثلاً اگر از نقد‏‎ ‎‏و جنس هزار تومان داشت و پانصد تومان مثلاً مقروض بوده، فقط خمس پانصد‏‎ ‎‏تومان را می داد، آیا به نظر مبارک شما صحیح است صِرف مقابله مازاد با دَین یا ادای‏‎ ‎‏آن قبل از تمام شدن سال از مؤونه است؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر قرض مذکور برای معاش بین سال بوده باید استثنا شود‏‎ ‎‏اگر چه نپرداخته باشد ولی در قروض دیگر تا نپرداخته مؤونه نیست و باید‏‎ ‎‏خمس بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : سوغاتی که زائرین از مکه و کربلا برای اقارب و دوستان می گیرند چنانچه تا وقت رساندن به آنها‏‎ ‎‏چند ماهی از سال خمسشان بگذرد آیا از مؤونه سال قبل است که سفر کرده یا باید تخمیس گردد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید تخمیس شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : فرموده اید احتیاط واجب در اموالی که نمی داند مکلف که در بین سال تهیه نموده یا بعد از گذشتن‏‎ ‎‏سال، صلح با حاکم شرع است، آیا کسی که سال نداشته در غیر سال اول به چه نحو می تواند بین سال‏‎ ‎‏و آخر سال را تمیز بدهد و اصولاً تعیین سال را برای تاجر و کاسب و امثال این ها واجب می دانید؟ یا‏‎ ‎‏خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، کسی که سال نداشته و اجمالاً می داند به او خمس تعلق گرفته با او به طور‏‎ ‎‏مصالحه انجام دهید و سال را از همان وقت مصالحه قرار دهید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : صاحبان اَغنام و اَحشام که در کوهستان ها به سر می برند دیده شده بعضی سال خمس خود را اول‏‎ ‎‏فروردین قرار داده اند، در حالی که کاه و علفی که تهیه نموده اند تا اول خرداد مثلاً باید به صَرف آن‏‎ ‎‏حیوانات برسانند، آیا به نظر حضرت آیت الله‌ از این قبیل اشیا جزء مؤونه سال قبل محسوب می شود،‏‎ ‎‏یا ملاک همان اضافه و مازاد است در آخِر سال کَیفَ کانَ.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در آخِر سال باید خمس بدهند .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3

*********************************************
پرسش : پدر و پسری است که در زندگی نسبت به همدیگر نهایت احترام قائل می شوند و یک جا تا به حال‏‎ ‎‏زندگی نموده اما تا حدی حساب مداخل هر یک در دست خود می باشد و سال خمس هر دو هم به‏‎ ‎‏نحو اشتراک یک روز بوده آیا در آخر سال دخل هر کدام را با قرض دیگری می شود کسر و انکسار کرد‏‎ ‎‏یا هر کدام مداخل و قروضشان مربوط به خودشان است.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر شرکت نداشته اند هر کدام دخل و خرجشان عَلَی حِدَه است .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : کسی که قرض دارد و می داند آخِر سال چیزی زیاد نمی آورد، آیا باید حساب‏‎ ‎‏سال داشته باشد و حساب کند یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض سؤال، لازم نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : سر سال من رسید و 5000 تومان منفعت سال دارم که باید خمس آن را بدهم‏‎ ‎‏ولی 5000 تومان یا بیشتر و کمتر بدهکاری دارم، تکلیف من چیست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، بدهی اگر بابت مؤونه باشد از درآمد کسر می شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : آیا با وجود حدود ده هزار تومان قرض، به پول پس انداز ـ حدود دو یا سه هزار‏‎ ‎‏تومان ـ خمس تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر پس انداز و قرض، مربوط به یک سال باشد و قرض، بابت‏‎ ‎‏مؤونه باشد، پس انداز آن سال، خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی سر سالش رسیده؛ ولی 20 هزار تومان به صندوق قرض الحسنه‏‎ ‎‏بدهکار است که ماهی هزار تومان می دهد. آیا این 20 هزار تومان را کم کند از منفعت‏‎ ‎‏خود یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر قرض برای مؤونه بوده، مبلغی که قسط همان سال است‏‎ ‎‏کسر می شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش :  کسی که برای خریدن خانه بدهکار بانک می باشد و روزی را سال نگهداشته و‏‎ ‎‏اقساط بانک همه ماهه باید پرداخت شود، سر سال وضعیت خمسش چگونه است؟ ، با‏‎ ‎‏توجه به این که به بانک بدهکار است ولی ممکن است علاوه بر پرداخت یکی از‏‎ ‎‏اقساط مبلغی نقد برایش بماند.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، هر مقدار از اقساط که در بین سال پرداخت شده جزء مؤونه‏‎ ‎‏همان سال محسوب است و خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر کسی سر سالش مقداری از درآمدش اضافه آمد، در صورتی که بدهکاری به‏‎ ‎‏افراد یا بانک ها دارد و هنوز وقت پرداخت آن قسط ها نرسیده، آیا این درآمد سالیانه‏ خمس دارد یا نه؛ در صورتی که اگر خواسته باشد بپردازد باز هم بدهکار می باشد؟‏‎ ‎‏و  آیا شهریۀ طلاب اگر مقداری از خرج آن ها اضافه بیاید سر سال خمس دارد‏‎ ‎‏یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، بدهی که باید سال بعد پرداخت شود از درآمد سال کسر‏‎ ‎‏نمی شود، و اضافۀ شهریه خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : بنده می خواستم زمینی را بخرم چون پول نقد می خواستند سی هزار تومان وام‏‎ ‎‏برداشتم و بعد معامله مان نشد و زمین مناسب دیگر پیدا نکردم و این پول را در بانک‏‎ ‎‏گذاشتم تا آماده باشد و این پول در بانک سال به رویش آمد و در مدت یک سال ده‏‎ ‎‏هزار تومان قسط او را داده ام و بیست هزار تومان هنوز مقروضم، کدام یک از این ها‏‎ ‎‏خمس دارد یا اصلاً ندارد، حُکمُ الله‌ را بیان فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مبلغ پرداختی قسط وام اگر از درآمد کسب پرداخت شده‏‎ ‎‏خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی به طور مثال پانصد تومان پول به کسی مقروض است و پانصد تومان‏‎ ‎‏هم سهم مبارک امام (عَلَیهِ السَّلامُ) بدهکار است و موجودی وی پانصد تومان است؛ پانصد‏‎ ‎‏تومان را به کی بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، هر دو، دَین است؛ اگر یکی دارای رُجحان باشد، ترجیح دهد‏‎ ‎‏والاّ مُخیّر است و چنانچه بتواند در فرض مسأله، به حاکم شرع مراجعه و‏‎ ‎‏اجازه بگیرد و صَرف در دَینِ غیر سهم کند . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************

پرسش : کسانی که در آخِر سال به حساب سال خود می رسند دُیونی دارند آیا کسر‏دُیون کفایت می کند یا باید ادا کنند به حکم اَداءِ الدُّیُونِ مِنَ المَؤُونَةِ؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر دَین برای مؤونه همین سال بوده استثنا می شود هر چند‏‎ ‎‏اداء نشده باشد و در سایر دُیون در صورتی که در بین سال ادا شده باشد‏‎ ‎‏استثنا می شود وگرنه مُستثنا نیست . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : کسی که مقداری برنج، ذرّت غذایی و بعضی از لوازم زندگی دارد که در سال‏‎ ‎‏استفاده نشده، یا محصول قبل، بعد از به دست آمدن محصول سال جدید، باقیمانده و‏‎ ‎‏طرف مقداری بدهکاری دارد، آیا به این اموال خمس تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باقیماندۀ اجناس خمس دارد و اگر بدهی برای مؤونه سال‏‎ ‎‏باشد کسر می شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : در موردِ «وام» ، با توجه به این که وام گیرنده هر ماه، مبلغی بابت اقساط وام به‏‎ ‎‏بانک پرداخت می کند و با توجه به این که مقداری از وام را از حقوق خود یا درآمد‏‎ ‎‏کسب به طور اقساط ماهیانه به بانک پرداخت کرده، ولی تمام مبلغ وام را دارد و خرج‏‎ ‎‏نکرده، حال وقتی که سر سال رسید و بخواهد خمس خود را حساب کند، چه صورتی‏‎ ‎‏دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، هر مقدار از وام را که ادا کرده خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : فردی احتیاج به مسکن دارد و خانه ای را به طور اقساط می خرد یا پول آن را‏‎ ‎‏قرض می نماید و در ظرف چند سال می پردازد. آیا به پولی که هر سال در بین سالش‏‎ ‎‏ادا می نماید خمس تعلق می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پولی که در هر سال بابت بدهی مسکنِ موردِ حاجت پرداخت‏‎ ‎‏می شود از مؤونه همان سال محسوب است و خمس ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : کسی که مقروض است و پول جمع می کند تا قرض خود را بدهد، اگر از این‏‎ ‎‏پولی که جمع می کند سال بگذرد آیا خمس به آن تعلق می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پولی که جمع می کند سرسال خمس دارد، مگر این که قرض‏‎ ‎‏برای مؤونه همان سال باشد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : برای ساختن خانۀ مسکونی، مبلغی در سال جاری به عنوان وام دریافت کرده ام‏‎ ‎‏که ماهیانه مبلغ 000 / 20 ریال بپردازم؛ چون بازپرداخت وام به سال بعد خواهد کشید،‏‎ ‎‏دو سؤال مطرح می شود : ‏الف. آیا این جانب موظّفم خمس این وام را در پایان سال 1361 بپردازم، با توجه‏‎ ‎‏به این که شروع ساختمان در سال 1362 شمسی خواهد بود؟‏  ب. آیا حق دارم از درآمد سال 1362 اقساط وام را بدون محاسبۀ خمس آن‏‎ ‎‏بپردازم؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، وام خمس ندارد و دادن اقساط از درآمد [همان سال] مانع ندارد و‏‎ ‎‏خمس  ندارد؛ مگر این که پولی که قسط وام آن پرداخت شده، سر سال باقی‏‎ ‎‏بماند .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شخصی که منزل مسکونی ای که در شأن اوست، در چند سال از رِبح کاسبی اش‏‎ ‎‏بخرد، آیا خمس دارد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر منزل را بر ذِمّه خریده و تدریجاً از اَرباح پرداخته، خمس‏‎ ‎‏ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : در صورتی که فردی سال داشته باشد و زمین درخت داری را برای اِمرار معاش، با پول قرضی به مبلغ‏‎ ‎‏دو هزار و پانصد تومان می خرد و پس از چند سال، خمس پول اصل زمین را می دهد و پس از پانزده‏‎ ‎‏سال، آن را به دوازده هزار تومان می فروشد. آیا خمس ترقّی و اصل آن زمین بر او واجب است؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر ترقّی قیمت بعد از ادای خمس حاصل شده، خمس آن واجب نیست . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : ساداتی که به ظاهر مؤمن و فقیر هستند، ولی در بعضی از کارها سهل انگاری می کنند، آیا می شود به‏‎ ‎‏آنان سهم سادات داد یا خیر؟‏

‏پاسخ : ‏بسمه تعالی، در صورتی که مُتجاهر به فسق نباشند مانع ندارد، ولی باید با اجازۀ حاکم شرع‏‎ ‎‏باشد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : شخصی برای تعمیر خانه و پرداخت قسمتی از پول اتومبیل، جهت استفاده‏‎ ‎‏شخصی، از مردم قرض می گیرد و تا پایان سال مالی می داند که نمی تواند قرض خود‏‎ ‎‏را پرداخت نماید، آیا بر قرضی که در سال بعد می پردازد خمس تعلّق می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر به حساب احتیاجات زندگی قرض نموده، پرداخت بدهی‏‎ ‎‏از درآمد سال بعد خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************

پرسش : شخصی دارای سه باب خانه است که اوّلی را در حدود 20 سال گذشته تهیه نموده و حساب‏‎ ‎‏سال داشته و در خلال سال تهیه نموده؛ دومی و سومی را در اَوان انقلاب یکی را خریداری و دیگری‏‎ ‎‏را ساخته و آن یکی را که ساخته هنوز تکمیل نشده؛ آیا سهمین این خانۀ در دست ساختمان، طبق‏‎ ‎‏پولی است که خرج شده و می شود یا طبق قیمت فعلی است؟ زیرا به علت نبودن پول، حدود سه سال‏‎ ‎‏طول کشیده که به تدریج ساخته شده و قبلاً زمین و مصالح ارزان بوده .‏ و خانه ای که ساخته خریداری نموده، آیا سهمین طبق قیمت خریداری شده باید پرداخت شود یا قیمت‏‎ ‎‏فعلی تخمیس شود؟ و چون پرداخت سهمین یک جا مقدور نیست، لازم است یکی از خانه ها را‏‎ ‎‏بفروشد و سهمین را بدهد یا این که به تدریج بپردازد اشکالی ندارد؟ نظر عالی را اعلام فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، به قیمت فعلی خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : پولی به مبلغ 18 هزار تومان در بانک اسلامی به سپرده گذاشتم و فعلاً قرض‏‎ ‎‏دارم. پس از آن که وامش تمام شد، آیا این پول خمس دارد؟ در صورتی که این پول هم‏‎ ‎‏قرض بوده، ولی پرداخت شده حکم آن چیست؟‏
پاسخ : بسمه تعالی، اگر قرض برای گذاشتن پول در بانک بوده و از اَرباح مکاسب‏‎ ‎‏ادا شده، باید خمس مبلغی که در بانک موجود است را بدهید و اگر وام‏‎ ‎‏دیگری در بین هست، تفصیلی دارد که در رساله عملیه ذکر شده است .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : خمس را از پول غیر مُخمَّس می شود داد یا خیر؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مانع ندارد ولی مقدار خمس موجود در آن، به جای خودش‏‎ ‎‏حساب می شود؛ مثلاً اگر بیست تومان بدهکار باشد و از پول غیر مُخمَّس‏‎ ‎‏خواست بدهد، باید بیست و پنج تومان بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************

پرسش : اگر مقداری پول قرض کرده باشم برای مخارج ازدواج یا خرید بعضی از‏‎ ‎‏وسایل مورد نیاز زندگی و مقداری از حقوقم را در هر ماه بابت این قرض بدهم، باز‏‎ ‎‏هم در این مورد خمس به اموال بنده تعلق می گیرد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، هرچه که در بین سال بابت بدهی مزبور پرداخت شده خمس‏‎ ‎‏ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

 

*********************************************
پرسش : شخصی که از یکی از بانک ها یا مؤسسه دیگری وام می گیرد تا در ظرف چند سال‏‎ ‎‏به اقساط ماهیانه بپردازد، آیا در رأس هر سالی که برای حسابرسی خمس خود معین‏ نموده، باید کلیه بدهکاری خود را به آن مؤسسه به حساب بدهی های خود بگذارد و‏‎ ‎‏یا اگر اقساطی از سال گذشته اش را نپرداخته، فقط بایستی به حساب بدهی های خود‏‎ ‎‏بگذارد؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، دَین اگر برای مؤونه است، قسط هر سال از درآمد آن سال‏‎ ‎‏استثنا می شود . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : در قباله و سند ازدواجمان ثبت شده است که بابت جهیزیه بیست هزار تومان به‏‎ ‎‏مُتعلِّقه بدهکارم و باید به مرور بپردازم و یا اثاث منزل و مایَحتاج زندگی را فراهم‏‎ ‎‏نمایم. حال آیا می بایست اول این مبلغ پول و دَین را ادا نمایم؟ ناگفته نماند، پیش از‏‎ ‎‏این که خمسی داده باشم ازدواج کرده بودم. چنانچه مبلغ جهیزیه را پس انداز نمایم تا‏‎ ‎‏بیست هزار تومان تکمیل شود، و این پس انداز در عرض دو سال باشد، خمس به آن‏‎ ‎‏تعلق می گیرد یا خیر؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، طلب زن تا ادا نشده ، استثنا نمی شود و اگر پس انداز کنید، باید‏‎ ‎‏خمس آن را بدهید . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : آیا شخصی می تواند در سر سال وام های طویل المدت را به تمامه کسر نموده و‏‎ ‎‏سپس تخمیس اموال کند یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، وام اگر برای مؤونه بوده، قسط هر سال از درآمد آن سال کم‏‎ ‎‏می شود . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : اجازه می فرمایید از سهم مبارک امام  (عَلَیهِ السَّلامُ)  خرج احداث و یا تعمیر مسجد شود به خصوص در‏‎ ‎‏صورت عدم تمکّن؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، محتاج به اجازه خاص است . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : شخصی که سال جهت تخمیس اموال نداشته ولی به تدریج در خلال چند سال مبلغی داده؛ فعلاً که‏‎ ‎‏اقدام به تخمیس سرمایه می کند، مقدار مزبور را می تواند به حساب بیاورد و کسر کند یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر بابتِ سَهمین داده و مورد هم مصرف سهمین بوده قبول است .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : شخصی به مقدار مصرف لبنیات منزل خود گاو و گوسفند دارد. آیا تخمیس آن ها هم مثل سرمایه اش‏‎ ‎‏لازم است یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، حکم سرمایه دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : شخصی که سال دارد، در بین سال خانه ای که مورد احتیاجش است می خرد و با‏‎ ‎‏خریدن خانه، مبلغی بدهکار می شود که باید ظرف دو سال پرداخت نماید؛ الآن که‏‎ ‎‏اول سالش رسیده، آیا لازم است بدهکاری خود را از سرمایه کسر نماید یا نه؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اقساط بدهی بابت خانه در هر سال، جزء مؤونۀ آن سال‏‎ ‎‏محسوب است و از درآمد آن سال کسر می شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************‏ 

پرسش : بسمه تعالی ‏حضور مبارک زعیم عالی قدر، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی «مُدَّ ظِلُّهُ‏‎ ‎‏العالی» از درگاه احدیّت سلامت ، توفیق و طول عمر آن رهبر ارجمند را مسألت‏‎ ‎‏می نمایم و توأمان با احترام ، استفتای مشروحۀ زیر را از نظر مبارک می گذرانم و امید‏‎ ‎‏بذل عنایت دارم :‏ آیا به مبالغ باقیمانده از مخارج سال و یا پس انداز خمس تعلق می گیرد در حالی که‏‎ ‎‏برابر آن و شاید چند برابر ، بدهی وجود دارد؟‏  توضیح این که بدهی، مربوط به اخذ وام از بانک برای تهیۀ منزل است و در حدود‏‎ ‎‏یک سال از اقساط اصل بدهی و بهرۀ آن، پرداخت و حدود چهارده سال دیگر از‏‎ ‎‏اقساط باقی است. اکنون چند حالت ممکن است تصور گردد : 1. ان شاءَ الله‌ پس از تحقق کامل حکومت حَقّۀ اسلامی ظرف چند سال آتی ممکن‏‎ ‎‏است بهره، از اقتصاد مملکت حذف وحتی عطف به ماسبق گردیده و فقط اصل مبلغ‏‎ ‎‏را مطالبه بنمایند؛ در این صورت شاید صواب این باشد که فعلاً پرداخت اقساط ادامه‏‎ ‎‏یابد تا پس از تقریباً شش سال، وجوه پرداختی به بانک به عنوان تأدیۀ اصل بدهی‏‎ ‎‏تلقّی و با استفاده از معافیت بهره بتوان سند خانه را آزاد نمود. در چنین حالتی همه‏‎ ‎‏ساله مبلغی پس انداز باقی می ماند.‏  2. علاوه بر پرداخت اقساط ، پس اندازهای هر سال جمع آوری شود تا بتوان پس از‏‎ ‎‏چند سال، با قدرت مالی کافی به بانک مراجعه نمود و با پرداخت اصل بدهی،‏‎ ‎‏خواستار تعدیل بهرۀ مُتعلِّقه و آزاد نمودن سند گردید.‏ در هر دو حالت ، آیا به پس اندازها خمس تعلق می گیرد یا خیر؟‏ چنانچه مبالغ پس انداز بیش از مخارج عائله و سفر حج باشد، آیا مستطیع بودن‏‎ ‎‏محقق شده است و سفر حج واجب گردیده یا خیر؟‏ وَالسَّلامُ عَلَیکُم وَ رَحمَةُ الله‌ِ وَ بَرَکاتُهُ ، با تجدید احترام‏ .  (14 / 6 / 1358‏)

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اقساط هر سال از دَینِ خانه، مؤونه همان سال است که خمس‏‎ ‎‏ندارد و پس انداز زاید بر آن باید تخمیس شود؛ و اگر در وقت ادای اقساط‏‎ ‎‏بتواند دَین را ادا کند، در فرض مذکور استطاعت حاصل می شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************

پرسش : قرض بین سال را از مالی که خمس به او تعلق دارد در سال های بعد می تواند داد‏‎ ‎‏و همچنین قرض سال قبل را یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، ادای قرض بابتِ سرمایه و قرضِ دستگردانِ بدهیِ خمس ، از‏مؤونه نیست و قرض بابتِ مؤونه سالِ رِبح ،  از رِبح استثنا می شود و سایر‏‎ ‎‏قرض ها در صورت ادا در سالِ رِبح جزو مؤونه محسوب می شود و خمس‏‎ ‎‏ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : ‏ بسمه تعالی ، ‏محضر مُبارک رهبر انقلاب و مرجع عظیم الشأن، امام خمینی‏ این جانب ساکن شهرستان لنگرود می باشم و چون مقلد حضرت امام می باشم‏‎ ‎‏نظرات ایشان را در مورد مسألۀ زیر خواستارم :‏ این حقیر یک منزلی داشتم که کوچک بود و تصمیم به تعویض آن نمودم. چون که‏‎ ‎‏از نظر جا و مکان در تنگنا بودیم لذا منزل قدیمی را فروخته و مبالغی هم که در زیر‏‎ ‎‏درج می شود از سرمایه ام ـ که تماماً خمس آن را پرداخت کرده بودم ـ روی هم‏‎ ‎‏پرداخت کردم برای خرید و در ضمن، چون باز کسری داشتم در خلال حدود دو سال‏‎ ‎‏که کاسبی می کردم الباقی کسری را در حین درآمدم پرداخت کردم. سؤال می شود آیا‏‎ ‎‏این مبلغ اضافی را که در خلال کار کردن داده ام برای خرید خانه، خمس به آن تعلق‏‎ ‎‏می گیرد یا نه؟ و از قبل هم مقداری به حضرت ایشان بدهکار بودم که توسط نمایندۀ‏‎ ‎‏محترم ایشان در لنگرود به طور اقساط پرداخت می کردم و چون پول، جهت خرید‏‎ ‎‏خانه کسر داشتم اجازه گرفتم که این خانه را بخرم و بدهی قبلی را که حدود‏‎ ‎‏(000 / 330) ریال می باشد به طور اقساط بپردازم؛ فقط راجع به مبلغ الباقی که از درآمد‏‎ ‎‏گذاشته ام می خواهم بدانم آیا خمس بدهم یا نه؟‏ کل سرمایه که خمس آن را پرداخت کرده ام: 179 / 127 / 9 و‏‎ ‎‏فروش خانه قدیمی:‏‎ ‎‏000 / 115 / 3 که مجموعاً 179 / 242 / 12 ریال می باشد.‏ خرید خانۀ جدید همراه با فرش و موکت: 160 / 378 / 17‏  این مبلغ یعنی 981 / 135 / 5 ریال را در حین کاسبی کردن از درآمدم در مدت یک‏سال و اندی پرداخت کرده ام که خمس آن را نپرداخته ام .‏ توضیحاً: چون از نمایندۀ محترم شما اجازه گرفته بودم که اجازه دهید سال دوم‏‎ ‎‏حساب شما را (شخصی) رسیدگی کنم و پس از انقضای دو سال در تاریخ مقرّره‏‎ ‎‏رسیدگی کردم با ایشان که مبلغ فوق (981 / 135 / 5 ریال) را آیا خمس آن را بدهم یا‏‎ ‎‏خیر؟ خداوند سایه شما را از سر ما کم نکند. والسلام‏

‏‏پاسخ : پاسخ : بسمه تعالی، از درآمد کسب، هر مقدار که در بین سال صرف ادای بدهی‏‎ ‎‏خانۀ مسکونی شده خمس ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : این جانب که کارمند بانک ملّی هستم، از وامی که معمول است به کارمندان‏‎ ‎‏می دهند منزلی در هفت سال پیش خریدم ، ولی به علت عائلۀ زیاد و کوچکی منزل،‏‎ ‎‏برای خرید منزل بزرگ تری یا توسعۀ ساختمان منزل فعلی، مبلغی مجدداً وام دریافت‏‎ ‎‏نمودم که هنوز موفق به انجام هیچ کدام از آن ها نشده ام، در حالی که پول موجود و‏‎ ‎‏حساب سالم فرا رسیده است (سال مالی 15 / 7 / 61) البته هنگام دریافت وام، قصد بر‏‎ ‎‏این بوده است که اگر موفق به خرید منزل و یا تکمیل ساختمان نشوم، وام مذکور را به‏‎ ‎‏حساب بانک واریز کنم .‏ قابل توضیح است که اقساط این وام، ماهانه از حقوقم کسر می شود، آیا من‏‎ ‎‏می توانم به تعداد اقساطی که از وام پرداخت نموده ام مُحاسبه و در حساب سال،‏‎ ‎‏منظور دارم یا باید خمس تمام پول وام را که موجود است و برای منظور فوق الذکر‏‎ ‎‏دریافت شده، بپردازم؟ زیرا به علت مشکلات ناشی از جنگ و کمبودها در منطقه‏‎ ‎‏موفق به خرید منزل مورد نظر یا توسعۀ ساختمان نشده ام و در صورتی که بعد از‏حساب سال، موفق به خرید منزل بشوم چگونه عمل کنم؟ و اگر بخواهم پول را به‏‎ ‎‏حساب بانک واریز کنم چگونه عمل کنم در حالی که در اصل، پول مال من نیست ... نظر مبارک را نسبت به‏‎ ‎‏چگونگی محاسبۀ بدهی و ادای دین بفرمایید؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، هر مقدار از اقساط وام که پرداخت نموده اید خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : چنانچه منزلی که دارم برای نیاز به منزلی بزرگ تر می خواهم بفروشم، تفاوت قیمت خرید را باید فی‏‎ ‎‏المجلس خمسش را بدهم یا باید بگذارم سر سال مالی، چنانچه اضافه درآمدی بود، مانده را خمس‏‎ ‎‏بدهم؟ در حالی که به علت نیاز به منزلی بزرگ تر، مقداری پول وام گرفته ام تا منزل جدیدی خریداری‏‎ ‎‏کنم.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر وام خانه یا بعض آن پرداخت شده، بعد از فروش، نسبت به مقدار پرداخت‏‎ ‎‏شده خمس واجب است فعلاً .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : این جانب مبلغ 25000 تومان از بانک فرهنگیان، جهت خرید زمین، جهت‏‎ ‎‏احداث خانه وام گرفتم. اگر تا آخر سال زمین نخریدم و با توجه به این که ماهانه‏‎ ‎‏مبلغی  در حدود 1200 تومان بابت قسط می پردازم، باید وجوهات آن را چطور‏‎ ‎‏بدهم؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، هر مقدار که تا آخِر سال قسط آن را داده، خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی مبلغی وام جهت سرمایه کسبی و یا خرید منزل مسکونی از بانک یا‏‎ ‎‏اشخاص قرض می گیرد تا در چند سال به تدریج بپردازد؛ آیا در موقع حساب سال،‏‎ ‎‏این شخص باید مقداری را که در سال های آینده بدهکار است از موجودی خود کسر‏‎ ‎‏کند و چنانچه باقیمانده ای داشت تخمیس نماید و یا حکم دیگری دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اقساطی که برای دَینِ منزل هر سال می دهد، از مؤونه همان‏‎ ‎‏سال کسر می شود؛ ولی اقساط سرمایه را باید تخمیس نماید .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : کسی که در آخر سال مثلاً پانصد تومان اضافه بر مؤونه دارد و صد تومان آن را‏‎ ‎‏بابت خمس به حاکم شرع یا مأذون از طرف او می دهد و قرض می گیرد که در بین‏‎ ‎‏سال از عواید کسب ادا نماید، آیا در وقت ادای دین اول باید آن منفعت را تخمیس کند‏‎ ‎‏و سپس ادای دین نماید یا بدون تخمیس می تواند آن را از عواید و منفعت بپردازد و آیا‏‎ ‎‏بر فرض تخمیس قبل از ادا مطلقاً حکم همین است که بعضی فرموده اند یا موارد‏‎ ‎‏استثنایی هم دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید اول تخمیس کند و بعد آن قرض را بدهد و فرقی بین‏‎ ‎‏موارد نیست . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : کسی که بدهی خمس مالش را دستگردان می نماید و آن را از درآمد سال جدید‏‎ ‎‏می دهد، آیا خمس آن مقدار که از درآمد پرداخت نموده، را باید بدهد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید خمس آن را بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : کسی که خمس خود را با حاکم شرع در رأس سال حساب کرده و مثلاً مقدار‏‎ ‎‏هزار تومان شده است، اگر این پول را از این مال ندهد و بخواهد از خرج سالیانۀ سال‏‎ ‎‏دیگری که کسب و کار کرده بدهد، آیا دادن خمس از این مال جدید صحیح می باشد‏‎ ‎‏یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خواست از درآمد جدید بپردازد، باید خمس آن را بدهد.

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی مبلغی در آخر سال بابت سهمین بدهکار می شود با کسانی که از‏‎ ‎‏طرف شما مأذونند که طول مدت یک سال بپردازد آیا از منافع بین سال که به تدریج‏‎ ‎‏می پردازد باید اول تخمیس کند بعد بدهد یا لازم نیست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید اولاً خمس آن را بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : کسی که پول حج خانۀ خدا را از درآمد سالش پس از مؤونه به بانک داده و در‏‎ ‎‏سال های آینده نوبت به او می دهند، آیا باید خمس آن ها را بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر سال اول استطاعت او است باید خمس آن را بدهد و اگر‏‎ ‎‏از قبل مستطیع بوده، واجب نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : کسی که شریک دارد و می داند شُرکای او خمس نمی دهند و حاضر به تقسیم هم نمی شوند آیا‏‎ ‎‏می شود بدون اجازۀ آن ها سهم خمس سرمایۀ آن ها را بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، حق ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : یک نفر اهل منبر که خانه شخصی ندارد، زمینی خریده برای خانه مسکونی؛ حال که نمی تواند آن را‏‎ ‎‏بسازد آیا می شود از سهم امام  (عَلَیهِ السَّلامُ)  به او کمک کرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، موکول به اجازۀ مرجع تقلید است . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : این جانب فردی کاسب هستم که همه ساله‏‎ ‎‏خمس پول های اجناسی را که می فروختم، می پرداختم. امسال نیز اجناس را نقد کرده‏‎ ‎‏و پول آن ها را جهت رفتن به حج به حساب ریختم و قرار شده در سال 1362 به مکه‏‎ ‎‏بروم؛ و چون هنوز از آن پول ها یک سال نگذشته، خواهشمند است در مورد خمس‏‎ ‎‏آن، وضعیت مرا روشن فرمایید .‏ لازم به تذکر است که بنده در یک خانۀ کوچک با مساحت شصت و پنج متر مربع‏‎ ‎‏زندگی می کنم و دارای هفت فرزند (سه پسر و چهار دختر) می باشم، که یکی از آن‏‎ ‎‏پسرها ازدواج کرده و پسر بزرگ ترم عقب ماندۀ ذهنی و 32 ساله می باشد، که تحت‏‎ ‎‏تکفّل اینجانب می باشد، همچنین بقیه فرزندانم نیز تحت تکفّل من می باشند و سه‏‎ ‎‏دختر کوچکم محصّل می باشند. ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر در سال های قبل، رفتن به حج بر شما واجب بوده، وجه‏‎ ‎‏مزبور خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : کسی که دو سال ـ یا بیشتر ـ پول پیش داده به بانک برای رفتن به مکّۀ مُکرّمه‏‎ ‎‏ـ  زادَهَا الله‌ُ شَرَفاً ـ و بر حسب قُرعه، رفتن تا حال تأخیر افتاده و پول او در بانک مانده،‏‎ ‎‏آیا خمس دارد یا نه؟ و صاحب آن ، سالِ حساب خمس دارد و پول را در بین سال به‏‎ ‎‏بانک داده و دو سال یا بیشتر بر آن گذشته.‏
پاسخ : بسمه تعالی، اگر پیش از گذاشتن پول در بانک مستطیع بوده و برای راه‏‎ ‎‏یافتن به سفر حجِّ واجب ،  لازم بود پول در بانک بماند خمس ندارد و گرنه‏‎ ‎‏خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : سال خمسی این جانب نزدیک است و مبلغ بیست هزار تومان جهت عزیمت به‏‎ ‎‏مکۀ معظمه نیز به حساب اوقاف واریز نموده ام؛ فعلاً در سال 1363 قرعه به نام بنده‏‎ ‎‏اصابت نموده؛ آیا به مبلغ فوق، خمس تعلق می گیرد یا خیر؟ و نیز برادری در سال‏‎ ‎‏1365 قرعه به نامش خورده، تکلیف ایشان چطور است؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر در سال های پیش مستطیع بودید که برای سفر حجِّ واجب‏‎ ‎‏لازم بوده پول از قبل پرداخت شود مبلغ مزبور خمس ندارد، وگرنه خمس‏‎ ‎‏دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی که در سال های قبل مُستطیع بوده و اکنون برای حج ثبت نام می کند، آیا به‏‎ ‎‏پولی که به این منظور از درآمد بین سال به حساب می ریزد ـ چه در همان سال مُشرَّف‏‎ ‎‏شود یا در سال های بعدی ـ خمس تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، چنانچه در همان سال مُشرَّف شود، یا انجام آن در سال های‏‎ ‎‏بعدی منوط به باقیماندن پول در حساب باشد خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : پولی که برای سفر حج داده می شود و اسم مُتقاضی در قرعه کشی برای‏‎ ‎‏سال های بعد بیرون می آید، آیا آن پول از مؤونۀ سال محسوب می شود که مُتعلَّق‏‎ ‎‏خمس نیست یا مثل سپرده است که انتهای سال، خمس آن باید داده شود؟ و همچنین‏‎ ‎‏هرگاه همان سال قرعه به اسم او درآید لیکن زمان مسافرت به مکه بعد از سال خمس‏‎ ‎‏او باشد آیا خمس به آن پول تعلق می گیرد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر سال اول استطاعت او است، در فرض مذکور باید خمس‏‎ ‎‏بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : طلاهایی که زن ها به عنوان زیور داشته اند که لازم و نزد آن ها بوده اند، اگر آن ها را بفروشند ـ در‏‎ ‎‏حالی که از آن ها مستغنی نشده اند ـ برای رفتن مکه، خمس به پول آن ها تعلق می گیرد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، استطاعت به واسطه طلا آلات مذکور که مورد حاجت است و پول آن، حاصل‏‎ ‎‏نمی شود؛ ولی اگر فروخته شد باید خمس آن داده شود در صورتی که آن ها را از درآمد کسب‏‎ ‎‏تهیه کرده باشد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : در سال 60 برای سفر حج بیت الله‌ ثبت نام کرده ام و مبلغ بیست هزار تومان در‏‎ ‎‏بانک گذاشته ام. نوبت اعزام سفر به سال 62، یعنی پس از پایان سال خمسی خودم،‏‎ ‎‏افتاده است؛ ضمناً متذکر می شود که در سال 58 که در آن موقع هم ثبت نام می شد، در‏‎ ‎‏واقع مستطیع بوده ام و لکن غفلتاً توجهی به استطاعت خود نداشته ام و خود را مستطیع‏‎ ‎‏نمی دانسته ام، لذا در آن سال ثبت نام نکرده ام، آیا پولی که اکنون در بانک برای سفر حج‏‎ ‎‏در سال 62 موجود است خمس دارد یا نه؟ با توجه به استطاعت واقعی در سال 58‏‎ ‎‏مستدعی است توضیحاً جواب مرقوم فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از درآمد بین سال به بانک داده اید، در فرض مسأله خمس‏‎ ‎‏ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : مُتقاضیان حج که معمولاً برای قبولی تقاضایشان مبلغی به بانک می ریزند و‏‎ ‎‏نوبتشان هم در سال های بعد می رسد، آیا همان مبلغ، از مخارج سال تقاضا محسوب‏‎ ‎‏می شود و یا داخل پس انداز و زاید بر مؤونه محسوب می شود و باید خمس آن را هم‏‎ ‎‏بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر قبلاً حج بر او مستقر نشده، در فرض مسأله، پس انداز‏‎ ‎‏محسوب است و باید تخمیس شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : ودیعۀ سفر حج که سال گذشته در بانک گذاشته شده است آیا از مؤونه حساب‏‎ ‎‏می شود یا خمس آن باید اخراج شود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر طوری است که تا این پول را ندهد، نمی تواند به حج برود‏‎ ‎‏و حج بر او واجب است، از مؤونه محسوب است .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی سال 60 مُستطیع شد و پول به حساب حج ریخته و نامش سال 61‏‎ ‎‏برای حج بیرون آمده. با فرا رسیدن سال آیا خمس آن مبلغ باید داده شود یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر قبلاً مُستطیع نبوده، باید خمس آن را بدهد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : آیا پولی که به بانک واریز گردیده جهت تشرّف به حج، آیا خمس تعلق‏‎ ‎‏می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر قبلاً مستطیع بوده و رفتن به حج واجب منوط به‏‎ ‎‏باقی ماندن پول در بانک است خمس ندارد وگرنه خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : افرادی پول برای رفتن به سفر حج در حساب ریخته اند که در سال های آینده‏‎ ‎‏مُشرَّف شوند، آیا بر این وجه اگر خمس نداده باشند، خمس تعلق می گیرد یا جزو‏‎ ‎‏مؤونۀ سال جاری که در حساب ریخته اند محسوب می شود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر قبلاً حج بر آن ها مستقر نشده، باید خمس آن را بدهند .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : چون قرار است سال آینده ـ به حول و قوّۀ الهی ـ به خانۀ خدا مشرّف شویم (به‏‎ ‎‏همراه همسرم) مقداری پول به حساب مربوطه واریز کرده ام ولی خمس آن را‏‎ ‎‏نپرداخته ام، آیا پرداخت خمس، امسال باید انجام شود یا سال آینده؟ در ثانی آیا‏‎ ‎‏مقداری هم که سهم همسرم می باشد خمس به آن تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از سال های قبل مُستطیع بوده اید و پولی که در بانک‏‎ ‎‏گذاشته اید از رِبح بین سال بوده، خمس واجب نیست و الاّ باید خمس آن‏‎ ‎‏را همین امسال بپردازید. و حکم خمس در بارۀ همسر شما نیز همین است . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : کسانی که پول جهت تشرّف به حج در سال های آینده پرداخته اند آیا در سر‏‎ ‎‏سال خمسی، مبلغ مذکور را باید جزء موجودی سال خود حساب نمایند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر سال اول استطاعتشان پول را داده اند خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : مبلغ 000 / 380 ریال بابت ثبت نام خود و همسرم به منظور تشرّف به خانۀ خدا‏‎ ‎‏به حساب بانکی واریز نموده ام که تا سال 1365 سعادت زیارت نداریم؛ بایستی‏‎ ‎‏خمس آن را پرداخت نمایم یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از سال های قبل مستطیع بوده و رفتن به سفر حج واجب‏‎ ‎‏نیاز دارد که پول در بانک بماند، خمس ندارد وگرنه خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : افرادی که از درآمد همان سال برای سفر حج ثبت نام می کنند و مبلغی به بانک‏‎ ‎‏می پردازند و سال های بعد آنها را به حج می برند، آیا پس از اتمام سال به آن پول‏‎ ‎‏خمس تعلق می گیرد یا نه؟ در صورتی که اگر بخواهد از بانک مطالبه کند نامش را از‏‎ ‎‏لیست حجّاج محو می کنند؛ پس معذور است از مطالبه کردن.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از قبل مستطیع بوده و حج رفتن بر او واجب شده، پول‏‎ ‎‏ذکر شده خمس ندارد و اگر سال اول استطاعت است خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : پول حجی که واریز شده و نوبت حج، دو سال بعد می باشد، آیا با گذشتن یک‏‎ ‎‏سال، خمس به آن پول تعلق می گیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از قبل مستطیع بوده و رفتن به سفر حج واجب، منوط به‏‎ ‎‏باقیماندن پول در حساب است، خمس ندارد وگر نه خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : آیا پولی که برای ثبت نام حج در بانک می ماند، به این پول، حق الله‌ تعلق می گیرد‏‎ ‎‏یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر سال اول استطاعت باشد و سال بر آن بگذرد، خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : پولی که به بانک ریخته جهت حج یا زیارت دیگر و هنوز نوبت نرسیده سال‏‎ ‎‏خمسی رسیده، خمس دارد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پول زیارت در فرض، خمس دارد و همچنین پول حج در‏‎ ‎‏صورتی که در سال اول استطاعت اقدام کرده و در آن سال نوبه به او داده‏‎ ‎‏نشده .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی اهل وجوهات است و مبلغ چهل هزار تومان وسط سال به منظور‏‎ ‎‏زیارت بیت الله‌ الحرام برای خودش و همسرش به‏‎ ‎‏بانک پرداخته و اما حرکت به مکه‏‎ ‎‏مُعظَّمه یکی یا دو ماه بعد از گذشت سال است، آیا باید خمس پول مزبور را بپردازد یا‏‎ ‎‏خیر؟ و آیا در این مسأله، فرقی بین حج واجب یا استحبابی می باشد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در صورتی که حج، قبلاً واجب شده باشد، در فرض سؤال،‏‎ ‎‏خمس واجب نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : وجوهی که بابت هزینۀ حج پرداخت شده، بعد از مدتی که به آخِر سال خمس‏‎ ‎‏می رسد، آیا تنها در سال اول، اگر حج رفت خمس ندارد یا و لو قُرعه به نام او در‏‎ ‎‏سال های آینده هم اصابت کرده باشد، خمس ندارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر قبلاً حج بر او استقرار پیدا نکرده و در همان سال، قُرعه به‏‎ ‎‏اسم او اصابه نکرده، باید تخمیس شود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : حاجی بیست هزار تومان برای رفتن زیارت حج بیت الله‌ الحرام ـ در وقتی که‏‎ ‎‏در وسط سال حسابش می باشد ـ به دولت می دهد. اگر امسال قرعه به نام او نیفتاد و بنا‏‎ ‎‏شد سال های بعد به حج برود و پول هم نزد دولت است، آیا این بیست هزار تومان را‏‎ ‎‏سرسال حساب، باید خمسش را داد و جزو موجودی است یا آن که هر سال که بنا شد‏‎ ‎‏به مکه برود، خمس او را بدهد؟‏ دیگر آن که همین حاجی امسال مُستطیع شده و تا موقع حج فوت کرده ؛ لازم است‏‎ ‎‏برای او نایب بگیرند؟ و آیا فرق دارد اگر هم حج بر او مستقر شده باشد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر حج بر او مستقر شده و نمی تواند به حج برود مگر این‏‎ ‎‏پول  را در این سال بپردازد، خمس ندارد؛ و اگر مستطیع نشده مگر در‏‎ ‎‏همین سال، در فرض مسأله باید خمس بدهد؛ و در صورت فوت، حج‏‎ ‎‏واجب نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : مبلغی که برای رفتن به مکۀ معظمه به بانک سپرده شده و سال بر آن گذشته آیا‏‎ ‎‏خمس بر آن تعلّق می گیرد یا خیر؛ با توجه به این که فرد مستطیع می خواهد با آن پول‏‎ ‎‏به مکه برود؟‏
پاسخ : بسمه تعالی، اگر سال اول استطاعت او بوده و در بانک گذاشته، خمس دارد‏‎ ‎‏و اگر از سال های قبل استطاعت داشته واجب نیست .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : آغاز و پایان سال خمسی این جانب هر ساله ششم دی ماه سال شمسی می باشد. بر‏‎ ‎‏همین اساس در تاریخ 6 / 10 / 60 حساب سالم را رسیده و خمس سالیانه ام را داده ام و‏‎ ‎‏سپس در تاریخ 9 / 12 / 60 برای سفر حج، خود را مستطیع دانسته و ثبت نام کرده ام و‏‎ ‎‏مبلغ بیست هزار تومان جهت حج بیت الله‌ در بانک گذاشته ام. نوبت اعزامی حقیر‏‎ ‎‏برای رفتن سفر حج به سال 62 افتاده است؛ آیا در پایان سال خمسی این جانب یعنی‏‎ ‎‏در تاریخ 6 / 10 / 61 که مجدداً حساب خمسی سالیانه ام را می رسم، مبلغ بیست هزار‏‎ ‎‏تومان ذکر شدۀ فوق را که جهت سفر حج در بانک سپرده ام، باید به حساب آورده و‏‎ ‎‏خمس آن را بدهم و یا این که آن پول خمس ندارد؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، چنانچه از سال های قبل مستطیع نبوده اید و در همان سال به‏‎ ‎‏حج نمی روید خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : افرادی که در سال گذشته تقاضای سفر حج نموده اند و مبلغ بیست هزار تومان‏‎ ‎‏از درآمد همان سال ، پیش از رسیدن به سال جدید شرعی حسابشان ، در اسفند 60،‏‎ ‎‏پول رد کرده اند و در خرداد یا تیرماه 61 سال حساب آن ها بوده و در قرعه هم سال‏‎ ‎‏اول قرار نگرفته اند وبرای سال های بعد (62 تا 65) قرار گرفته اند، تکلیف آنان برای‏‎ ‎‏سهمین این مبلغ چیست؛ باید بپردازند یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر سال اولِ استطاعت او است خمس دارد .   (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : اینجانب از ماه مبارک رمضان سال 1360 مبلغ بیست هزار تومان جهت حج به‏‎ ‎‏بانک پرداخت کرده ام که قرار است در سال 1365 بروم .‏ [تکلیف شرعی بنده را بابت خمس بیان فرمایید]

پاسخ : بسمه تعالی، اگر پیش از پرداخت پول، مستطیع بودید و برای راه یافتن به سفر حج واجب، لازم بود پول در بانک بماند، خمس ندارد وگرنه خمس‏‎ ‎‏دارد. (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : از بابت خمس سهم امام  (عَلَیهِ السَّلامُ)  سال 1358 نیز ما در شک هستیم که مبلغ شصت هزار تومان پرداخت شده‏‎ ‎‏یا خیر؟ ناگفته نماند، بنده مبلغ صد هزار تومان نیز مالیات بر درآمد به دولت بدهکار می باشم . ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مالیات ، بابت سهمین محسوب نیست و در مورد شک در پرداخت، باید یقین‏‎ ‎‏حاصل کنید که خمس واجب را ادا نموده اید . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : پس از سلام، این جانب مبلغ بیست هزار تومان قرض کردم و برای تشرّف به مکه‏‎ ‎‏به بانک سپردم، برای سَنَۀ شصت و سه قرعه به نام این جانب افتاده است. در ضمن،‏‎ ‎‏مایَملِک این جانب فقط منزل مسکونی است که مبلغ یک صد و پنجاه هزار تومان به‏‎ ‎‏بانک ملی بدهکارم و منزل، مقداری اضافه بر شأن این جانب است؛ به هر حال، مبلغ‏‎ ‎‏فوق الذکر را که قرض کرده ام، ماهانه اقساط آن را پرداخت می نمایم و تا این تاریخ‏‎ ‎‏حدود 11 ـ 12 هزار تومان آن پرداخت شده، آیا این مُبلغ متعلَّق خمس واقع می شود یا‏‎ ‎‏نه؟ (منظور، مبلغ بیست هزار تومان). ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از سال های قبل استطاعت داشته اید خمس ندارد و در غیر‏‎ ‎‏این صورت، هر مقدار از اقساط را که پرداختید باید تخمیس نمایید . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : برادران و خواهرانی که مستطیع شده اند و جهت ثبت نام، مبلغ لازم را به بانک‏‎ ‎‏ملی تحویل داده اند که برای سال های آینده (62 به بعد) نوبت اعزام آن ها معین شده،‏‎ ‎‏آیا پرداخت خمس مبلغ مذکور، لازم است؟ با توجه به این که حق برداشت پول را‏‎ ‎‏ندارد و اگر هم بردارد، نوبت او حذف می شود.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از سال های قبل، مُستطیع و واجِبُ الحج بوده، پول مذکور‏‎ ‎‏خمس ندارد؛ ولی اگر سال اول استطاعت است، در فرض سؤال، خمس‏‎ ‎‏دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : تکلیف خمس کسانی که برای حج ثبت نام کرده اند و برای سال های آینده نوبت‏‎ ‎‏ایشان افتاده چیست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر قبلاً حج برایشان مستقر نبوده باید خمس بدهند . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی در ماه جُمادَی الأُولَی بیست هزار تومان برای سفر حج به بانک تحویل‏‎ ‎‏داده و قصد پس گرفتن ندارد؛ اگرچه قرعه به نامش بیرون نشود. حتی حاضر است که‏‎ ‎‏اگر فوت کرد یکی از فرزندانش برود. سال حساب خمسش نیمۀ شعبان است. آیا این‏‎ ‎‏مبلغ را باید حساب کند یا این که چون تحت تصرفش نیست، مثل این که به کسی‏‎ ‎‏قرض داده باشد که هر وقت به دستش آمد خمسش را بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر قرعه برای همین سال به نام او درآمد خمس ندارد و اگر‏‎ ‎‏برای سال های بعد درآمد باید حساب کند، مگر این که قبلاً استطاعت‏‎ ‎‏داشته و نتواند به حج برود مگر این که این پول را بدهد. . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : مبلغ بیست هزار تومان از درآمد سال را جهت عزیمت به خانۀ خدا پرداخت‏‎ ‎‏نموده ام؛ قرعه برای همین امسال به نام من اصابت نموده است و فعلاً سر سال خمسی‏‎ ‎‏این جانب است. آیا به این مبلغ خمس تعلق می گیرد یا خیر؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر مستطیع هستید و نمی توانید بروید مگر به دادن این پول‏‎ ‎‏در این سال، خمس ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : کسی که از عواید اثنای سال خمسی اش، بیست هزار تومان به بانک داده و‏‎ ‎‏ثبت نام کرده و موقع حج رفتنش قرعه به پس از انقضای سال خمسی اش، یا به  سال های آینده اصابت نموده است؛ آیا در آخر سال خمسی اش، بر آن بیست هزار‏‎ ‎‏تومان هم خمس واجب می شود یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از سال های قبل حج بر او مستقر نشده و در این سال به‏‎ ‎‏حج نمی رود، باید خمس بدهد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : اهل علم مُروِّج و مُدرِّسی که از مُجتهد جامع الشرایطی مأذون است که از سهم مبارک امام (عَلَیهِ السَّلامُ)  اخذ‏‎ ‎‏و در کسری مؤونه اش صرف کند، آیا می تواند سهم مبارک را در ساختمان خانه و خرید اَثاثُ البَیت‏‎ ‎‏مُحتاجُُ اِلَیها صرف کند یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، به هر نحو اجازه دارد باید عمل کند . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : فردی که زوجه اش سیِّده است می تواند خمس به او بدهد که مطابق شأن خودش دست بند و غیره‏‎ ‎‏تهیه کند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، بدون اجازه خصوصی از حاکم شرع نمی تواند . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : دختری کارمند اداره است یا در خانه کار می کند و از درآمدش به تدریج برای خودش ظرف چند سال‏‎ ‎‏جهیزیه تهیه می کند؛ آیا در تعلق نگرفتن خمس مثل جهیزیه ای‏‎ ‎‏می باشد که پدر تهیه می کند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، فرق نمی کند . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : پسری کارگر از درآمد کسب، لوازم زندگی برای زمان ازدواج تهیه می کند؛ آیا با سالگرد شدنِ لوازم‏‎ ،  ‎‏خمس تعلق می گیرد یا خیر چون در آینده لازم می شود خمس ندارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر مورد نیاز او است که تهیه آن فعلاً از مؤونه محسوب شود، خمس ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : اینجانب دبیر دبیرستان های تبریز هستم. هر سال آخِر ماه شعبان بدهی خود را از‏بابت خمس حساب کرده و پرداخت می نمایم. امسال، ان شاء الله‌ تعالی، قصد تشرُّف‏‎ ‎‏به بیت خدا را دارم. مبلغی معادل سی و هشت هزار تومان به ادارۀ ارشاد اسلامی از این‏‎ ‎‏بابت پرداخت کرده ام. با توجه به این که سفر حج بعد از ماه مبارک رمضان انجام‏‎ ‎‏خواهد گرفت و وجه مذکور در عرض سال پرداخت شده است؛ آیا برای این مبلغ هم‏‎ ‎‏خمس تعلق می گیرد یا جزو مؤونه می باشد؟‏

پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مذکور خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : اگر شخصی در اولین سال استطاعت، برای حج ثبت نام کند، آیا به مبلغ واریز شده‏‎ ‎‏برای حج، خمس تعلق می گیرد؛ چه در همان سال مشرف شود یا سال های بعدی؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مرقوم، چنانچه در همان سال به حج نرود خمس‏‎ ‎‏دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : اشخاصی هستند که سال گذشته برای مکه پول دادند؛ ولی نرفتند و پول آن ها در‏‎ ‎‏اوقاف ماند که امسال ان شاء الله‌ بروند ـ البته اگر پول را از اوقاف مطالبه کنند‏‎ ‎‏می دهند.  ولی بعد از گرفتن پول معلوم نیست که آن ها را در سال آینده مکه ببرند ـ در‏‎ ‎‏این صورت این پول جزء مؤونه است یا این که خمس دارد؟ بر فرض عدم وجوب‏‎ ‎‏خمس، اگر سال گذشته پول سپردند، ولی اسم آن ها درنیامد و به آن ها گفته شد که‏‎ ‎‏اگر  پول خود را نگیرید سال آینده ممکن است که با قرعه اسم شما بیرون بیاید و‏‎ ‎‏بروید مکه. البته احتمال دارد که در سال آینده هم اسامی آن ها بیرون نیاید. در‏‎ ‎‏این  صورت هم خمس واجب نیست و آن پول جزء مؤونه است یا این که خمس‏‎ ‎‏باید  بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، بنابر احتیاط خمس بدهند .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : پولی که در بانک ها داده اند برای زیارت حج، ولی مشخص نیست که‏‎ ‎‏امسال‏‎ ‎‏می روند یا سال بعد، بفرمایید خمس دارد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر بدون این که امسال پول بدهد نمی تواند به حج برود خمس‏‎ ‎‏ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : حجّاج در بین سال از اَرباح مکاسب ،  پول به کاروان می دهند؛ اما حرکت برای‏‎ ‎‏حج پس از سال آنها واقع می شود. به این پول خمس تعلق می گیرد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مبالغی را که بر حسب قرارداد و تَعارُف لازم است از قبل‏‎ ‎‏بپردازند، جزء مؤونه سالِ پرداخت محسوب است و خمس ندارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی می خواهد امسال به حج برود و برای مخارج ضروری ـ مانند پول‏‎ ‎‏گوسفند قربانی و غیره ـ طبق قاعده و قرار دولت، مبلغی معین به عنوان خرید ارز به‏‎ ‎‏بانک سپرده است، آیا می تواند آن وجه پرداختی را هم جزء مخارج کلی حج خود‏‎ ‎‏محسوب نماید؟ در غیر این صورت، اگر قبل از عزیمت به حج، سال خمسی او‏‎ ‎‏رسیده باشد آن پول را می تواند جزء مؤونۀ این سال خود حساب کند یا باید جزء‏‎ ‎‏مؤونۀ سال آتی خود محسوب نماید؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پول پرداختی بابت ارز، خمس دارد و اگر بعد از سال وصول‏‎ ‎‏کرد باید پیش از مصرف کردن، خمس آن را بدهد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : خرج حج واجب عیال که شخصاً مستطیع است اما نقداً ندارد که مخارج خود را بپردازد، اگر‏‎ ‎‏شوهرش بپردازد جزء مؤونه حساب است؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، تحمل مصارف حج زوجه، اگر مطابق شأن زوج باشد، جزء مؤونه محسوب ‏‎ ‎‏است . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی که حساب سال نگه نداشته و اموالی را ـ اعم از منقول و غیر منقول ـ خریده و از بابت‏‎ ‎‏خرید آن ها مبالغی هم بدهکار شده است، در حال حاضر تکلیفش چیست؟ آیا می تواند بدهکاری خود‏‎ ‎‏را جزء مؤونه حساب کند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، بدهی اگر برای خود آن اموال است از آن کسر می شود . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی قبل از فروش خانۀ مسکونی خود، خانه ای دیگر خریده و قیمت آن را عمدتاً به اعتبار‏‎ ‎‏فروش خانۀ اولیه اش نسیه گذارده است، اگر پس از فروش خانۀ اولیه باز هم مبلغی کسر بیاورد و‏‎ ‎‏مجبور گردد مبلغی وام بگیرد آیا بر قیمت فروش خانۀ اولیه خمس تعلق می گیرد؟ آیا بر پولی که از‏‎ ‎‏بانک قرض گرفته خمس تعلق می گیرد؟ اگر تمام یا قسمتی از وام دریافتی تا سر سال خمسی او‏‎ ‎‏موجود باشد مشمول خمس می باشد؟ آیا می تواند کل مبلغ وام را به حساب مؤونۀ این سال خود‏‎ ‎‏محسوب نماید؛ هر چند قسمتی مهم از اقساط آن مربوط به سال های آتیه باشد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر خانۀ فروخته شده را از درآمد کسب بدون دادن خمس تهیه کرده، پول فروش‏‎ ‎‏آن خمس دارد و وام خمس ندارد و هر مقدار از اقساط آن که بین سال پرداخت شود به حساب‏‎ ‎‏مؤونۀ سال کسر می شود . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : زمین زراعتی و باغ و سایر اعیانی که انسان به آن تأمین معاش بنماید خمس آن‏‎ ‎‏را باید از عین پرداخت کند یا از درآمد آن ها؟ و چنانچه باید از عین آن ها باید پرداخت‏‎ ‎‏کند چون قیمت آن ها بالا است تکلیف چه می شود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس به عین تعلق می گیرد و می تواند قیمت فعلی را بپردازد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : با توجه به این که حقوق کارمندان، در خارج از کشور به ارز خارجی پرداخت‏‎ ‎‏می گردد و در نتیجه، مازاد خرج و پس انداز افراد نیز به نرخ دولتی و ارز خارجی‏‎ ‎‏به جای می ماند و با در نظر گرفتن این که ارزش واقعی ارز خارجی، بیشتر از نرخ دولتی‏‎ ‎‏می باشد، آیا خمس این مال بایستی به ارز خارجی پرداخت شود یا معادل نرخ دولتی‏‎ ‎‏آن به ریال نیز قابل پرداخت می باشد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، به همان ارزی که حقوق دریافت می دارید، خمس واجب‏‎ ‎‏می شود . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : شخصی دارای مبلغی سرمایه است که خمس آن را داده، آیا می تواند با‏‎ ‎‏افراد  دیگر ـ که بعضاً خمس نداده اند ـ مشترکاً برای کار تولیدی یا تجارت‏‎ ‎‏سرمایه گذاری کنند و به نسبت سرمایه یا قراری که می گذارند در سود و زیان حاصل‏‎ ‎‏شریک باشند؟ + ‏شرکت تولیدی یا تعاونی بزرگی است که سرمایۀ آن از تعداد زیادی سهام مُتعلِّق‏‎ ‏به اشخاص مختلف تشکیل شده است. اگر یقین باشد که در بین صاحبان سهام افرادی‏‎ ‎‏هستند که اهل نماز و خمس و سایر فرایض نیستند، آیا جایز می باشد با مالی که‏خمس  آن داده شده از سهام آن شرکت خرید و طبق مقررات شرکت، در منافع آن‏‎ ‎‏شریک شد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اصل شرکت اشکال ندارد، ولی اگر یقین دارد مال بعض شُرکاء‏‎ ‎‏غیر مُخمَّس بوده، تصرف در مال مشترک پیش از پرداخت خمس یا اجازه‏‎ ‎‏مرجع تقلید جایز نیست . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : دو نفر تاجر با هم در تجارت شریک هستند، یکی از آنان خمس نمی دهد، آیا بر‏‎ ‎‏دیگری (با علم به این که مالُ التجارۀ آن شریک مُتعلَّق خمس است و آن را پرداخت‏‎ ‎‏نمی کند) جایز است بر این شراکت باقی بماند؟ و بر فرض عدم جواز، اگر جدا شدن و‏‎ ‎‏تفکیک شرکت برای او یا مشکل است و یا موجب ضرر و خسارت می شود، در این‏‎ ‎‏صورت هم واجب است جدا شود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، یا باید جدا شود یا از حاکم شرع اجازه بگیرد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : سرمایه گذاری در شرکت های خصوصی و یا شرکت های تعاونی، با علم به‏‎ ‎‏این که یک یا چند نفر از سهام داران سهم امام و سادات نمی پردازند، چه صورت‏‎ ‎‏دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر وجوه خود را بپردازد با اجازه حاکم شرع مانع ندارد .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

اَلسُّؤالُ : بِسمِ الله‌ِ الرَّحمنِ الرََّحیمِ ، ‏حَضرَةُ الإِمامِ الخُمَینِی زَعیمِ الأُمَّةِ الأِسلامِیَّةِ المُحتَرَمِ ، اَلسَّلامُ عَلَیکُم وَ رَحمَةُ الله‌‏ِ ‎‏وَ بَرَکاتُهُ، وَ بَعدُ :‏ تَوَفَّی والِدِی وَ عَلَیهِ بَعضُ الحُقُوقِ الشَّرعِیَّةِ بِقِیمَةِ الدِّینارِ العِراقِی، وَ اُریدُ ـ أَنَا‏وَصِیُّهُ ـ اُؤَدِّیها فِی إِیرانَ بِالتُّومانِ الإِیرانِی .‏ فَهَل نُقَدِّرُ الدِّینارَ حَسبَ القِیمَةِ الرَّسمِیَّةِ فِی البَنکِ أَم حَسَبَ قِیمَةِ السُّوقِ السَّوداءِ؟‏

‏‏اَلجَوابُ : بِسمِ الله‌ِ الرَّحمنِ الرََّحیمِ، لابُدَّ مِن دَفعِ عَینِ الدَّنانیرِ أَو قِیمَتِهَا الواقِعِیَّةِ بِسِعرِ‏‎ ‎‏یَومِ الأَداءِ مُراعِیاً فِی تَقویمِها مُقَرَّراتِ الدَّولَةِ الإِسلامِیَّةِ . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : کسی منزلی برای خودش داشت، اما منزلی خرید برای این که تا 5 سال دیگر‏‎ ‎‏پسرش را داماد کند و به قصد تجارت و خرید و فروش نبود و به خیال خودش فکر‏‎ ‎‏کرد خمس ندارد؛ ولی بعد از دو سال فهمید که آن منزل خمس دارد. حالا که‏‎ ‎‏می خواهد بدهد، خمس قیمت قدیم را باید بدهد یا جدید را؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از درآمد کسب خریده، باید به قیمت روزِ پرداخت‏‎ ‎‏خمس، خمس بدهد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی که حساب سال جهت تخمیس دارد و سرمایه اش مُخمَّس است، اگر‏‎ ‎‏چند سال قبل منزلی دو طبقه ساخته که یک طبقه اش مورد احتیاج او است و یک طبقه‏‎ ‎‏هم زیادی است و اجاره داده و سر سال قسمت زیادی [طبقه زیادی] را تخمیس ننموده، فعلاً فقط‏‎ ‎‏خمس قیمت خرج شده جهت احداث طبقه مزبور به عهده او است یا خمس قیمت‏‎ ‎‏روز را باید بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس قیمت روز را باید بپردازد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : خانه ای در دست ساختمان است؛ آیا سهمین آن برابر پولی است که از ابتدا تا‏‎ ‎‏کنون خرج می گردد یا به قیمت فعلی محاسبه می شود؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، با فرض تعلق خمس، باید به قیمت فعلی پرداخت شود . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : در هفت سال قبل با پولی که مقداری از آن پول مُخمَّس و مقداری غیر مُخمَّس‏‎ ‎‏بوده، خانه ای به مبلغ 000 / 450 تومان خریده ام که اینک حدود یک میلیون تومان شده؛‏‎ ‎‏اولاً بفرمایید که الحال از کدام قیمت باید آن را تخمیس کرد؟ ثانیاً اگر برای تبدیل، آن‏‎ ‎‏را فروختیم، از کدام مبلغ باید خمس داد؛ از قیمت سابق یا قیمت فعلی؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از درآمد کسب غیر مُخمَّس که سال بر آن گذشته، در خرید‏‎ ‎‏خانه صرف شده، به نسبت همان مبلغ به قیمت فعلی خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : املاکی قبلاً خریداری شده به بهای روز، ولی فعلاً از حیث قیمت، بهای آن چندین برابر‏‎ ‎‏است؛ در مورد خمس، آیا بهای امروز باید محسوب گردد و یا این که خرید ملک؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر با درآمد کسب غیر مُخمَّس خریداری شده ، در صورت‏‎ ‎‏اجازۀ حاکم شرع، به قیمت فعلی خمس دارد .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : اموال و ماتَرَک مُتَوفَّی که باید تخمیس گردد، معیار پرداخت سهمین، برحسب‏‎ ‎‏قیمت روز خرید شخص مُتَوفَّی است، یا بر حسب قیمت روز فوت مُتَوفَّی است، یا بر‏‎ ‎‏حسب قیمت روز تقسیم ماتَرَک می باشد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، میزان، قیمت روز ادای خمس است . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : زید از رِبح در اَثنای سال که هنوز خمس به او تعلق نگرفته است و سالش نرسیده‏‎ ‎‏است، کَفَنی برای خود و عائله اش خرید می نماید؛ سر سالش که رسید، باید خمس‏‎ ‎‏قیمت آن کفن را بدهد یا خمس ندارد؟ و بر فرض داشتن خمس، به قیمتی که خریده‏‎ ‎‏است خمس بدهد یا قیمت فعلی؛ هرگاه قیمت زیاد شده باشد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید خمس آن را به قیمت فعلی بدهد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی سال‏‎ ‎‏شرعی برای خود تعیین ننموده و می خواهد قیمت مایَملِک خود را تعیین نموده و سال‏‎ ‎‏مالی قرار دهد و یا سال دارد، می خواهد قیمت اجناس به دست آمده در بین سال را‏‎ ‎‏تعیین نماید، در حالی که تفاوت قیمت اجناس از نرخی که دولت جمهوری اسلامی و‏‎ ‎‏منصوبین دولت تعیین نموده اند، با نرخی که به صورت آزاد در بازار خرید و فروش‏ می شود، زیاده است؛ مستدعی است بیان فرمایید که اجناس باید با نرخ تعیین شده از‏‎ ‎‏طرف دولت محاسبه شود یا نرخ بازار؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، میزان، نرخ عادِله است . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : شخصی پس از مراجعت از حج، سر سال خمسی اش رسیده و هنوز آنچه برای‏‎ ‎‏سوغات خریده توزیع نکرده؛ بفرمایید که باید اجناسی را که به نام اشخاص خرید،‏‎ ‎‏حساب کند و خمس بدهد و در صورتی که باید حساب کند، به قیمت خرید یا به‏‎ ‎‏قیمت ایران و روز؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید به قیمت فعلی حساب کند . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : این جانب جهت کسب با پول وجوهات نداده، چرخ بافندگی خریداری نمودم.‏‎ ‎‏حالیه ترقّی نموده، الآن می خواهم وجوهش را بدهم قیمت خرید را حساب کنم یا‏‎ ‎‏اینکه ترقّی آن را هم باید بدهم جواب مرقوم فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، به قیمت فعلی تخمیس شود . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : کسی که سال شرعی ندارد و پدرش هم خمس نداده، اکنون که می خواهد‏‎ ‎‏خمس میراث و اموال خود را بپردازد بفرمایید قیمت میراث از چه زمانی باید حساب‏ شود زمان حیات پدر یا زمان فوت پدر و انتقال ارث، یا زمان تعیین سال شرعی؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، میزان در حساب و پرداختِ خمس ،  قیمت فعلی است . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی کارمند دولت از فروشگاه دولتی برای‏‎ ‎‏مصرف خانه، برنج و روغن و پارچه خریده و سال از آن گذشته و مصرف نکرده‏‎ ‎‏است؛ می خواهد خمس بدهد، آیا قیمت فروشگاه یا قیمت بازار را در نظر بگیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مسأله، قیمت فعلی فروشگاه کافی نیست و باید به‏‎ ‎‏قیمت عادلۀ بازار که منعی از فروش به آن نیست حساب کند . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : به طور کلی در حساب سال آیا قیمت جنس خریده شده ملاک حساب است یا‏‎ ‎‏قیمت روز؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر جنسی مُتعلَّق خمس باشد باید به قیمت عادله روز حساب‏‎ ‎‏شود . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : سرمایۀ اصل کسب را به قیمت خرید سابق خمس باید داد و یا به قیمت روز؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، به قیمت فعلی خمس دارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : زیدی از منافع کسب قطعه ای زمین خریده و می خواهد به فرزندانش ببخشد و‏‎ ‎‏نیز ماشین وانت بار هم برای وسیله زندگانی خود دارد، آیا پس از رسیدن سال خود‏‎ ‎‏باید خمس زمین و ماشین را بپردازد؟ و اگر سال معین نداشته و چند سال گذشته به‏ قیمت خرید خمس بپردازد یا به قیمت روز؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد و میزان قیمت فعلی است . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : نهال هایی جهت درخت کاری غَرس شده است و قیمت آن ها در حدود سی‏‎ ‎‏هزار ریال می باشد. در سال آینده که باغی بزرگ می شود و درخت ها بزرگ می گردند‏‎ ‎‏قیمت آن ها ده برابر می شود. خمس زیادی را چگونه باید داد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس آن ها را به قیمت فعلی باید بدهد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : در تخمیس مِلک، باید قیمت سند را (هنگام خرید) ملاحظه کنند و یا قیمت‏‎ ‎‏بازار را؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، قیمت عادله بازار میزان است . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : اجناسی که برای مایَحتاج منزل به توسط کوپن به دست می آید و قیمت آن ها با‏‎ ‎‏قیمت آزاد تفاوت دارد اگر مازاد مؤونه قرار گرفت برای خمس آیا قیمت کوپنی‏‎ ‎‏حساب کند یا خیر؟ مثلاً قند آزاد کیلویی 25 تومان یا 30 تومان است و حال آن که به‏‎ ‎‏نرخ کوپنی سه تومان می باشد. ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از عین جنس، خمس را ادا نمی کند، باید قیمت عادله‏‎ ‎‏بازار را مراعات نماید . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : شخصی از ابتدای زندگی اش چند رشته شغل داشته از قبیل خرید و فروش‏‎ ‎‏گوسفند، گندم و جو و معاملات فرش و در همۀ رشته ها شریک داشته و چند سالی‏‎ ‎‏است که با شخص دیگر کامیون باری خریده و با کامیون کار می کند. فعلاً می خواهد‏‎ ‎‏خمس مالش را بدهد. آیا قیمت کامیون که موقع خرید مثلاً پانصد هزار تومان بوده و‏‎ ‎‏بازار آزاد امروز بیشتر شده است باید قیمت سابق را حساب کند یا قیمت بازار فعلی، و‏‎ ‎‏به نحو کلی آیا اشیایی که قیمت سابقش با بازار امروز چند برابر شده موقع خمس و‏‎ ‎‏حساب آن کدام قیمت را باید حساب کرد؟ جواب را مرقوم فرمایید.‏

‏‏پاسخ  :  بسمه تعالی، میزان قیمت فعلی است و باید به قیمت عادله روز حساب‏‎ ‎‏شود . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی دارای خانه ای است که در روستا با خشت و گل درست کرده و در یک‏‎ ‎‏قسمت آن که معروف به حیاط خلوت است آجر به کار رفته است و تمام کارهای آن‏‎ ‎‏را  استاد بنا و عَمَله انجام داده اند. حال می خواهد حساب مالش را بکند. آیا خانه را‏‎ ‎‏هم  به قیمت فعلی باید حساب کند یا فقط قسمتی که مصالح آن آجر و غیره‏‎ ‎‏می باشد؟  و لوازم خانگی از قبیل فرش و ظروف و پارچه که مورد نیاز اوست آن ها‏را  هم باید حساب کند یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر اعیان به کار رفته در منزل و مزد استاد و عَمَله از مال غیر‏‎ ‎‏مُخمَّس بعد از گذشت سال تهیه و پرداخت شده باید خانه به قیمت فعلی‏‎ ‎‏حساب شود و اگر سال او معلوم نیست باید با حاکم شرع مُصالَحَه نمایند و‏‎ ‎‏در غیر این صورت خانه ای که از مؤونه است خمس ندارد .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی حدود سی سال قبل پدرش فوت کرده و ارثی که به این شخص رسیده تعدادی گوسفند و‏‎ ‎‏مبلغ ده هزار تومان پول آن زمان بوده. این پول را از آن زمان به معامله زده و به مرور زمان فعلاً دارای‏‎ ‎‏دو کامیون ، گوسفند و فرش نایینی می باشد و مقداری ملک هم خریده. حال می خواهد خمس مالش را‏‎ ‎‏بدهد آیا باید به غیر از ده هزار تومان سهم ارث بقیه را حساب نماید که اضافه شده و قیمت آن بالا رفته‏‎ ‎‏است یا خیر؟ جواب را مرقوم فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، آنچه بر مقدار ارث اضافه شده و سود برده در زاید بر مؤونه سال باید حساب‏‎ ‎‏شود .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : محترماً به عرض مبارک می رساند: افرادی که سر سال می خواهند حساب خمس‏‎ ‎‏مالشان را بکنند، آیا اشیایی که سرمایه قرار داده اند ـ مثل ماشین بارکشی، یخچال که‏‎ ‎‏داخل مغازه است و قیمت عادله و دولتی آن ها کمتر است، مثلاً ماشین به قیمت دولتی‏‎ ‎‏دویست هزار تومان است، اما قیمت بازار سیاه آن چهارصد هزار تومان است قیمت‏‎ ‎‏کدام را حساب کند؟‏

‏‏بسمه تعالی، قیمت عادله میزان است .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی دو عدد میش گرفته است که شیر او را به مصرف خانواده می رساند، آیا خمس دارد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : شخصی هر سال، روز اول ماه مبارک رمضان خمس سال خود را می داده است. امسال اول صبح،‏ فرشی مورد احتیاج بوده، خرید و بعد از ظهر همان روز، حساب مالش را کرده؛ آیا این فرشی که جزء‏‎ ‎‏لوازم زندگی او است باید خمس آن را بدهد یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، خمس آن واجب نیست .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : با نهایت ادب، توضیح این که یک دستگاه کامیون از شرکت خاور خریداری‏‎ ‎‏کرده ام، که دولت قیمت آن را تعیین کرده است. با توجه به این که شخصی مستضعف‏ می باشم و به وسیلۀ آن امرار  معاش می کنم، حالیه اظهار می دارند جهت وجوهات باید‏‎ ‎‏خارج از قیمت دولت، کامیون قیمت شود، یعنی در بازار سیاه قیمت نمایند. استدعا‏‎ ‎‏دارد طبق دستور اسلام حکم آن را بیان فرمایند، که آیا به قیمت دولت ملاک است یا‏‎ ‎‏قیمت آزاد؟ از نظر شرع مطهر تکلیف روشن شود.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، کامیون اگر از درآمد کسب تهیه شده، به قیمت فعلی خمس‏‎ ‎‏دارد و میزان قیمت فعلی، قیمت عادلۀ بازار است .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : شخصی می خواهد سال قرار بدهد یک بنز ده تُن دارد . قیمت این ماشین به نرخ‏‎ ‎‏دولتی مبلغ چهارصد و پنجاه هزار تومان، و در بازار آزاد مبلغ یک میلیون یا زیادتر‏‎ ‎‏است. آیا این شخص به قیمتی که دولت می دهد باید حساب کند یا قیمت بازار آزاد تا‏‎ ‎‏خمس را بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، به قیمتی که عادله و مطابق مقررات باشد خمس دارد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : ماشینی مثل نیسان یا بنز خاور کرایه کش در تاریخ چهار سال پیش سال 1358 به‏‎ ‎‏مبلغ صد هزار تومان خریداری شده است و اکنون بازار سیاه چهارصد هزار تومان به‏‎ ‎‏فروش می رسد. خواهشمند است بفرمایید کدام قیمت برای خمس ملاک است؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس به قیمت عادله روز حساب می شود . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************
پرسش : مقداری پارچه و لباس و دیگر مؤونه برای مصرف سالش خریده و سال بر آن‏‎ ‎‏گذشته، حال که می خواهد خمسش را بپردازد قیمت زمان خرید جنس را حساب کند‏‎ ‎‏یا قیمت سر سال خمسی اش که فرا رسیده یا این که زمانی که می خواهد مورد استفاده‏‎ ‎‏مجدد قرار دهد؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، قیمتِ سَرِ سالِ خمسی .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************

پرسش : بِسمِهِ تَعالَی ، ‏سَلامُُ عَلَیکُم وَ رَحمَةُ الله‌ِ وَ بَرَکاتُهُ ، جناب آیت الله‌ العُظمی، نایب الأِمام و مرجع‏‎ ‎‏تقلید شیعیان جهان، حضرت امام خمینی‏  مقداری پول (000 / 300) به عنوان سپرده بانکی به مدت تقریباً یک سال و‏‎ ‎‏خرده ای در بانک بوده و خمس آن به واسطۀ ندانستن مسأله، داده نشده و با آن پول به‏‎ ‎‏اضافۀ مقدار (000 / 400 ریال) زمینی تهیه نموده و در آن مشغول به ساختمان شده ام و‏‎ ‎‏اکنون این ساختمان را به اتمام رسانده و ساکن هستم؛ مقدار 000 / 200 / 1 ریال‏‎ ‎‏بدهکارم که فعلاً مقداری از آن را نیز پرداخته ام؛ آیا تصرف و نماز خواندن اینک در آن‏‎ ‎‏ساختمان اشکال دارد یا نه؟ و اگر دارد، باید چه کار بکنیم؟ ارادتمند شما‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، تا حساب خمس خود را روشن و تصفیه نکرده اید، نمی توانید‏‎ ‎‏تصرف کنید .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : زن و مرد کارمندی هستند که فقط یکی از آنها خمس می پردازد و هر دو‏‎ ‎‏مشترکاً وسایل خانه را خریداری می کنند؛ تکلیف خواندن نماز در خانه و استفاده از‏‎ ‎‏وسایلی مثلاً فرشی که روی آن نماز خوانده می شود چیست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در صورت یقین به وجود خمس در آن مال تا خمس ادا نشود‏‎ ‎‏نمی توانند تصرف کنند.(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : اگر شخصی در پایان سال، حساب خمس خود را بنماید، ولی هنوز آن را پرداخت‏‎ ‎‏نکرده است، می تواند در بقیه آن تصرف کند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، تا خمس را ادا نکرده، نمی تواند در بقیه تصرف کند . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************

پرسش : آیا تصرف در مالی که خمس آن پرداخت نشده است جایز است؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، جایز نیست، مگر آن که با اجازۀ مرجع تقلید یا وکیل او باشد .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : در صورتی که از مال خمس نداده، سرقفلی محل کسب پرداخت شده باشد و پس‏‎ ‎‏از گذشت چند سال بخواهند خمس آن را حساب نمایند، آیا بر مبنای قیمت پرداختی‏‎ ‎‏اوّلیّه خمس محاسبه می گردد و یا بر مبنای معاملات رایج فعلی و مشابه آن؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مُعامَله در مقدار خمس، فضولی است؛ اگر مرجع تقلید یا‏‎ ‎‏وکیل مُجاز او معامله را امضا کند، خمس به قیمت فعلی باید ادا شود و اگر‏‎ ‎‏صلاح ندید معامله را امضا کند، خمس قیمت پرداختی باید ادا شود .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : اگر فردی حاضر به پرداخت خمس نباشد و بگوید هر وقت خواستم به سفر‏‎ ‎‏حج بروم خمس می دهم، آیا کفایت می کند و آیا در این صورت مال او حرام نخواهد‏‎ ‎‏بود؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مالی که مُتعلَّق خمس شده تصرف در آن پیش از پرداخت‏‎ ‎‏خمس حکم غصب دارد.(امام خمینی)

منبع : استفتائات امام خمینی جلد 4 ص466 .

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : اگر کسی از پول خمس نداده سُکنایی تهیه کند و قصد دادن خمس را هم داشته‏‎ ‎‏باشد، ولی فعلاً نتواند بدهد، نماز او در چنین جایی چه صورتی دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از درآمد کسب، پس از گذشتن سال بر آن، خانه خریده،‏معامله در مقدار خمس، محتاج به اجازۀ حاکم شرع است؛ باید به مرجع‏‎ ‎‏تقلید یا وکیل مُجاز او مراجعه کند و پس از اجازۀ معامله، مقدار خمس را‏‎ ‎‏بپردازد و یا دستگردان نماید تا در تصرفات و نماز در آن خانه مُجاز‏‎ ‎‏شود .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************
پرسش : به استحضار مبارک می رساند: اینجانب که فردی کارگر هستم و حساب مال خود‏‎ ‎‏را رسیدم، 46500 تومان خمس آمد بر گردنم که پرداخت کردم. بعد متوجه شدم که‏‎ ‎‏6500 تومان اضافه که نمی بایست می دادم، دادم، آیا به نظر مبارکت می توانم اضافه را‏‎ ‎‏پس بگیرم یا خیر؟ و آیا می شود پای حساب سال آینده حساب کنم؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر عین آنچه داده اید موجود نیست نمی توانید پس بگیرید،‏‎ ‎‏ولی می توانید به حساب آینده محسوب دارید . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************

پرسش : شخصی در ظرف سال به تدریج وجوهاتی بابت خمس و یا سهم امام (عَلَیهِ السَّلامُ)‏‎ ‎‏پرداخته است ولی در پایان سال خمسی محاسبه کرده و فهمیده که بیشتر از مبلغ‏‎ ‎‏مُتعلِّقه شرعیّه پرداخته است. آیا مبلغ مازاد را می توان به حساب بدهکاری شرعیّه‏‎ ‎‏سال بعد منظور و محسوب نمود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، پرداختی زاید را نمی توان برای بدهی سال بعد که پیش می آید‏‎ ‎‏منظور نمود .(امام خمینی)

منبع : استفتائات امام خمینی جلد 4 ص467 . 

 

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************

 

پرسش : اگر انسان اشتباهاً مقداری خمس و سهم امام به مرجع تقلید داد و بعد متوجه‏‎ ‎‏شد، آیا می تواند بعداً برای حقوق متعلقه به حساب بیاورد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید مطلب را تذکر دهد.(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

********************************************

پرسش : آقای «الف» پولی را به عنوان هدیه، به آقای «ب» می پردازد و آقای «ب» به گمان این که آقای «الف» اهل خمس نیست، خمس آن پول را‏‎ ‎‏می پردازد. بعداً کاشف به عمل می آید که آقای «الف» اهل خمس بوده اند. حال‏‎ ‎‏بفرمایید که آیا آقای «ب» می توانند اقدام به پس گرفتن آن مقداری که به عنوان خمس‏‎ ‎‏پرداخته، نماید یا خیر؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، چنانچه عین پولی که داده، باقی باشد می تواند پس بگیرد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 . 

*********************************************

پرسش : اگر مَرکَب، ماشین را شامل نشود، اگر کسی سابقاً خمس ماشین‏‎ ‎‏سواری را پرداخته، می تواند مبلغ پرداختی را در سال های آتیه ـ اگر بدهی بابت خمس‏‎ ‎‏پیدا کرد ـ کسر نماید یا خیر؟ مُتمنّی است جواب را مرقوم فرموده؛ چون زیاد، مورد‏‎ ‎‏ابتلا می باشد.‏

پاسخ : بسمه تعالی، نمی تواند محسوب دارد.  .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .   

*********************************************
پرسش : شخصی که خمس بدهکار است مبلغی به سیّد فقیر داده است نه به قصد بدهی‏‎ ‎‏خودش، بلکه به قصد خمس از طرف شخص دیگری که از جانب وی وکیل هم‏‎ ‎‏نبوده، بلکه داده است که بعداً از آن شخص بگیرد البته مطمئن بوده که اگر به سیّد بابت‏‎ ‎‏خمس بدهد آن غیر خواهد داد، آیا می تواند شخص پرداخت کننده آن خمس را بابت‏‎ ‎‏بدهی خودش محسوب نماید؟ والسلام‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، نمی تواند بابت بدهی خودش محسوب دارد و بابت بدهی‏‎ ‎‏دیگری که به او نگفته و او را وکیل نکرده نیز محسوب نمی شود .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .  

*********************************************
پرسش : اگر کسی می داند که زید خمس بدهکار است و از مال زید بدون اطلاع او‏‎ ‎‏برداشت و بابت خمس به حاکم شرع داد و حاکم هم اطلاع نداشت که این عمل‏‎ ‎‏فضولی است، آیا ذمه زید بری می شود یا خیر و آیا فرق است بین این که زید بعد از‏‎ ‎‏اطلاع این عمل را امضا کند و بین این که بگوید راضی نبوده و نیستم یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، کفایت نمی کند و فرقی بین دو صورت ذکر شده نیست بلی اگر‏‎ ‎‏عین مال موجود باشد صاحب مال می تواند فعلاً بابت خمس حساب کند .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .  

*********************************************
پرسش : در عُروةُ الوُثقی (کتابُ الخُمس، مسأله: 59): «فَإِذا لَم یَکُن لَهُ مالُُ مِن أَوَّلِ الأَمرِ‏‎ ‎‏فَاکتَسَبَ أَوِ استَفادَ مِقداراً وَ أَرادَ أَن یَجعَلَهُ رَأسَ المالِ لِلتِّجارَةِ وَ یَتَّجِرُ بِهِ ، یَجِبُ إِخراجُ‏‎ ‎‏خُمسِهِ عَلَی الأَحوَطِ ثُمَّ الأِتِّجارُ بِهِ» مراد این است که اگر شخصی در یک معامله مبلغی‏‎ ‎‏استفاده کرد (مثلاً دلالی کرد) و می خواهد آن را سرمایه قرار دهد؛ آیا باید همان وقت‏‎ ‎‏خمس آن را بدهد و بعد اِتِّجار کند یا تا آخِر سال حق دارد خمس را ندهد و بعد از‏‎ ‎‏تمام شدن سال خمس را بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، لازم نیست فوراً خمس بدهد و می تواند تا سر سال خمسی‏‎ ‎‏خود، ادای خمس را تأخیر بیندازد .(امام خمینی)

 

* منبع :  استفتائات امام خمینی جلد 4 ص 470 .

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .  

*********************************************

پرسش : در عُروةُ الوُثقی دارد که اگر استفاده برد و خواست سرمایه قرار دهد یَجِبُ الخُمسُ‏‎ ‎‏ثُمَّ الأِتِّجارُ ،  آیا مراد این است که در آخر سال خمسی اش خمس سرمایه را بدهد، یا این که به مجرد سرمایه قرار دادن آن باید خمس آن را بدهد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید در ابتدا پیش از به کارگیری سرمایه خمس آن را بپردازد . (امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : آیا باید پول یک سال بماند تا خمس به آن تعلق گیرد یا از اضافۀ مخارج سالانه‏‎ ‎‏حتی اگر مقداری از آن، یک سال نمانده باشد، باید خمس داده شود؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اَرباح مکاسب سر سال خمس دارد و قبل از سال هم می تواند‏‎ ‎‏خمس بدهد، ولی باید مراعات کند که ضرر برای اَرباب خمس نشود .  (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : آیا می توان نصف خمسی را که به سادات تعلق می گیرد خود به آن ها دهیم یا باید خمس به نمایندۀ‏‎ ‎‏امام در شهرها داده شود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، شما مجازید سهم سادات خودتان را به سید فقیر و متدین بدهید . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : زنان شوهردار و یا دخترانی که در خرج پدر خود هستند و شغل شخصی از‏‎ ‎‏قبیل بافندگی و یا سلمانی و غیره دارند این خانم ها سال خمس باید بگیرند و یا از‏‎ ‎‏همان بهره ای که از شغل روزانه خود می برند باید خمسش را در همان روز بدهند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، می توانند برای خود سال قرار دهند  .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : به عرض انور عالی می رساند: شخص کافر ذِمّی، چند قطعه زمین جهت عمارت و‏‎ ‎‏ساختمان از مسلمان خریده بوده (در زمان طاغوت) و به مُسلِم فروخته است. یک‏‎ ‎‏قطعه نیز به وقف حسینیه داده است. بفرمایید: اگر به رضایت خود خمس آن ها را‏‎ ‎‏ندهد؛ آیا جایز است از بقیۀ طلب هایی که دارد نگه داشت و به دفتر حاکم شرع داد یا‏ نه؟ مُستدعی است، جواب را مرقوم فرمایید. جَعَلَنِیَ الله‌ُ فِداکَ . ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، امر آن با حاکم شرع است .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر جنسی که می خواهیم ردّ مَظالِم آن را بدهیم و قیمت آن را نمی دانیم و یا‏‎ ‎‏شک داریم، چگونه باید پرداخت کرد و همچنین باید قیمت حال را حساب کرد یا‏‎ ‎‏همان وقت را؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر مال حلال مخلوط به حرام است و مقدار حرام و مالک آن‏‎ ‎‏معلوم نیست، باید خمس عین مال یا خمس قیمت فعلی آن را بپردازید .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : از آن جا که در خانواده ای زندگی می کنم که از مال حلال مخلوط به حرام زندگی مان می چرخد و‏‎ ‎‏بزرگ خانواده هم، مال حلال مخلوط به حرام را نمی خواهد جدا کند و خمس هم نمی دهد و من هم‏‎ ‎‏هیچ کاری نمی توانم بکنم، تکلیف پولی که می گیرم و لباس های مورد استفاده و اشیا و غذاهایی که‏‎ ‎‏می خورم و مکان نمازم چیست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر یقین دارید اموالی که تحت تصرف شما قرار می گیرد از مال حرام است یا با‏‎ ‎‏مال حرام تهیه شده، تصرف جایز نیست؛ مگر آن که با اجازۀ حاکم شرع، مال حرام یا مقدار‏‎ ‎‏خمس مال را جدا کنید .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : بسمه تعالی ‏، حضور برادران عزیز دفتر امام خمینی، سلام، امیدوارم که در پناه خداوند عزیز و‏‎ ‎‏منّان سلامت باشید و در راه خدا، هیچ گاه از انجام کارهای خیر باز نمانید .‏ برادر عزیزی که این نامه را می خوانید ، من یکی از بندگان گناهکار خدا هستم و‏‎ ‎‏مدت دو سال پیش در جایی کار می کردم و الآن بیکار هستم . و چون در این ماه مبارک‏‎ ‎‏رمضان که گذشت در مساجد بودم و پای صحبت های روحانیون نشستم از آخرت و‏‎ ‎‏عذاب الهی وحشت کردم و ترس من را از خود بی خود کرد . ماجرای من از این قرار‏‎ ‎‏است که من در یک جایی (حُجره) کار می کردم و بعد مسئول خرید اجناس از بازار‏‎ ‎‏شدم و چون پول زیاد دستم بود ، شیطان در من رخنه کرد و مقداری از پول ها را با‏‎ ‎‏فاکتورهای جعلی برمی داشتم و از آن جایی که مبلغی حقوق می گرفتم ، پول حلال‏‎ ‎‏مخلوط به حرام جمع کردم و حال از این کار خود بسیار پشیمان هستم و چون فردی‏‎ ‎‏مسلمان و باتقوا هستم، از این کار خود سخت دل تنگ شده ام و می خواهم راهی پیدا‏‎ ‎‏کنم تا از این عذاب وجدان راحت شوم، ولی از آن جایی که مبلغی از پول ها را خرج‏‎ ‎‏کرده ام و مقداری که از نصف بیشتر می باشد و در حدود 000 / 6 تومان است، در اختیار‏‎ ‎‏دارم. وظیفۀ من چیست؟ مرا راهنمایی کنید، تا از عذاب وجدان که من را رنج می دهد،‏‎ ‎‏راحت شوم.‏  ( 6 / 5 / 1361‏) .

 

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، از پول خرج شده هر مقدار یقین دارید مال غیر بوده، باید‏‎ ‎‏عوض آن را به مالک برسانید و نسبت به پول موجود که مقداری از آن مال‏‎ ‎‏غیر است، باید از مالک کسب رضایت نمایید یا به او رد کنید .(دفتر امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : یکی از مراجع تقلید سابق، فتوا به جواز استفاده از حقوق دولتی نظام طاغوت‏‎ ‎‏داده به شرط تخمیس ، و مرجعی جواز تصرف از ناحیۀ خویش صادر فرموده اند؛ آیا‏‎ ‎‏عمل به احکام و فتاوی مزبور، رافع تکلیف بوده است؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، حقوقی که در مقابل کارهای حلال اخذ شده حلال است، و‏‎ ‎‏غیر از خمسِ اَرباحِ مکاسب، خمس دیگری ندارد  .(دفتر امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : پول هایی که به جبهه و دیگر مستمندان و دارُ الأَیتام داده می شود، می توانیم ردّ‏‎ ‎‏مَظالِم حساب کنیم یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مَظالِم باید به فقرا داده شود .( امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

* رد مظالم چیست و چگونه باید پرداخت شود؟! 

 

---

 

 

همه ما وقتی به گذشته خود نگاه می کنیم میبینم که زمانی که اطلاعات مذهبی ما کم بوده است یا اینکه به لحاظ رشد عقلی به رشد کاملی نرسیده بودیم،گاهی حقوق دیگران را رعایت نمی کردیم.

---

 

 

 

 

واژه مَظالِم جمع مَظلِمَه عبارت است از چیزى كه به ستم از كسى گرفته شده است و در اصطلاح اموال حرامى است در دست انسان و صاحبان آن را نمى‏شناسد. در این صورت باید با اجازه مجتهد جامع شرایط به فقیر بدهد . (لسان العرب و دهخدا، ماده «ظلم»)

 

عدم رعایت حقوق دیگران دو قسم دارد: یک قسم امور مالی و قسم دیگر امور غیر مالی.  همه ما میدانیم که اگر کسی مالی پیش ما داشته باشد حال پول باشد یا جنس فرقی نمی کند باید به آن شخص برگردانیم و توبه ما قبول نمی شود تا این کار را بکنیم ، اما سؤال اینجاست گاهی ما به خاطر علل مختلفی(کمی سن و...) دیگر به خاطر نداریم که از چه کسی پول قرض گرفته یا خدای ناکرده بدون اجازه برداشته ایم و بعدا هم پرداخت نکرده ایم یا به اموال کسی ضربه ای زده ایم و جبران نکرده ایم، و حالا هم دیگر آن اشخاص را نمی شناسیم چکار باید کنیم؟

 

 

جواب :

 

اگر صاحبش را می شناسد باید به او برگرداند یا حلالیت بطلبد. و اگر به هیچ وجه انسان صاحبان آن ها را نمیشناسد، یا میشناسد ولی پیدا کردن صاحبان آن ها ممکن نیست، در این صورت با اجازه مرجع تقلید اموال و یا قیمت آن ها را (در صورتی که اموال از بین رفته باشد) به فقرا صدقه بدهد.

 

 

مُحاسَبَه ردّ مظالِم

 

اگر شخص مقدار آن را می داند همان مقدار را در صورت نومیدی از یافتن صاحبان آن با اجازه مرجع تقلید، صدقه بدهد، اگر مقدار آن را نمی داند به هر مقداری که یقین دارد، آن را صدقه بدهد. اگر مقدار را به هیچ وجه نمی داند  باید یک پنجم مالی  که در آن حرام قرار دارد را به نیت ادای وظیفه اعم از خمس و صدقه با اجازه مرجع تقلید صدقه بدهد.

https://article.tebyan.net/286988/%D8%B1%D8%AF%D9%91-%D9%85%D8%B8

*********************************************

پرسش : برای دارُ الأَیتام اجازه می دهید از خمس بدهیم یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، سهم امام را بدون اجازۀ خاصّه نمی توانید صرف نمایید و در سهم سادات‏‎ ‎‏خودتان مجازید به سید فقیر و متدیّن بپردازید .( امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : بعد از سلام، شخصی سرمایه اش از مشروب فروشی به دست آمده و حالیه‏‎ ‎‏توبه  کرده است. آیا می تواند این سرمایه را حلال کند. یعنی راهی برایش هست.‏‎ ‎‏مثلاً  خمس و سهم امام بدهد یا خیر؟ مستدعی است که جواب را کتباً مرقوم‏ بفرمایید؛  مزید تشکر است.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مذکور به دادن خمس ، حلال نمی شود و هر مقدار از‏‎ ‎‏شراب فروشی به دست آورده، اگر صاحبانشان را نمی شناسد از طرف‏‎ ‎‏آنها صدقه بدهد .( امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : در ردّ مَظالِم اگر پرداخت کننده فقیر باشد، می توان به او اجازه داد که خودش‏‎ ‎‏بابت ردّ مظالم، قبول نماید و یا باید حتماً دستگردان نمود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، به خود آن شخص نمی توان داد .( امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اگر طلبی از اشخاصی دارد، می تواند به جای ردّ مظالم حساب نماید؛ در صورتی‏‎ ‎‏که شخص مدیون ورشکسته شده و فراری از وطن است؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مظالم باید به فقیر صدقه داده شود و طلب، بابت آن محسوب‏‎ ‎‏نیست بنا بر احتیاط  .( امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : آیا ردّ مظالم را می توان به حساب جنگ زدگان ریخت یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید از طرف مالک واقعی آن به فقرا صدقه دهد .( امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************

پرسش : پرداخت رد مظالم به فقرا در روستاها کم و بیش اتفاق می افتد آیا محتاج به‏‎ ‎‏اجازۀ مجتهد می باشد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خود مکلف مجاز است به فقرا بپردازد..( امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************

 

پرسش : چنانچه زیدی به علت اِستیصال و عدم تکافوی مخارج زندگی و عدم اطلاع،‏‎ ‎‏مبلغی از بیت المال استفاده کرده که در بین آن مبلغ مقداری هم مُتعلِّق به اشخاص‏‎ ‎‏مختلف بوده و در نتیجه حلال به حرام مخلوط شده است و اکنون می خواهد طوری‏‎ ‎‏عمل نماید که خسارات را جبران کند و در آخرت گناهی متوجه وی نگردد و حقّی از‏‎ ‎‏حَقُّ النّاس به گردن نداشته باشد. ضمناً از اشخاصی که به آنها مدیون است هیچ گونه‏ نشانه و اطلاعی ندارد.‏ [لطفاً تکلیف را معیّن نمایید.‏]

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر مبلغی که به غیر وجه شرعی گرفته خرج شده و مدیون آن‏‎ ‎‏است، باید دَین خود را ادا کند و مورد تحلیل به خمس نیست [یعنی با خمس دادن حلال نمی شود]، و اگر‏‎ ‎‏مأیوس از پیدا شدن صاحبان آن ها است از طرف ایشان صدقه بدهد. و اگر‏‎ ‎‏عین مال مخلوط به حرام باشد، تفصیل آن در رساله ذکر شده است . ( امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************
پرسش : اگر وجهی را مالک ندانست به عنوان مظالم باید بدهد یا خمس؟ چه کند؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، باید به حاکم شرع بدهد یا با اجازۀ او به مصرفی که مورد هر‏‎ ‎‏دو جهت است برساند .( امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************
پرسش : در مواردی که ردّ مظالم را بدون اجازه پرداخته اند، اجازۀ بعد از پرداخت کافی‏‎ ‎‏است یا باید مجدداً با اجازه پرداخت نمایند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، چنانچه به این قصد پرداخته اند که بعداً اجازه بگیرند، کافی‏‎ ‎‏است .( امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************
پرسش : آیا ردّ مظالم را باید تحت نظر فقیه جامع الشرایط و حاکم شرع پرداخت یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، منوط به اجازۀ حاکم شرع است .( امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************
پرسش : کسی مال غصب در ذِمّه دارد و صاحب مال را نمی شناسد می تواند به پدر یا‏‎ ‎‏برادر خود که فقیر است ردّ مَظالِم بدهد تا از ذمه آن برئ شود؟ شما بیان فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، به برادر مانع ندارد و اگر پدر واجب النفقه او است نمی تواند‏‎ ‎‏به او بدهد .( امام خمینی)
http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************

پرسش : گاهی سؤال می شود با وجود این که اسلام هرگونه تبعیض نژادی را برانداخته‏‎ ‎‏است چرا در مصرف خمس و زکات بین سادات و غیر سادات فرق می گذاریم آیا این‏‎ ‎‏نوعی از تبعیض نژادی نیست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، تبعیض نژادی نیست و مصرف وجوه شرعیه به نظر حاکم‏‎ ‎‏شرع و با ضوابط خاصی است و سادات را شرع از زکات ممنوع نموده‏‎ ‎‏است .( امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************
پرسش : زن سیّده زوجش نفقه او را می دهد لکن اولادی دارد از شوهر قبلی، آن ها‏‎ ‎‏مستأجرند از فروش فرش و طلا با قرض دو سه نفر فامیل جمع می شوند یک خانه‏ برای رفع بعض نواقص می سازند اجازه می فرمایید که به شوهر سیّده مرقومه از سهم‏‎ ‎‏سادات بدهم بعض نواقص خانه را تأمین نمایند به واسطه زوجه سیده یا نه؟ و‏‎ ‎‏هم چنین اشخاص می توانند به این قبیل سیده که نفقه اش را زوجش ادا می نماید سهم‏‎ ‎‏سادات بدهند یا خیر؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، کسی که نفقه اش از طرف شوهر تأمین می شود فقیر نیست و‏‎ ‎‏نباید سهم سادات را به او بدهند .( امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************
پرسش : افرادی به نام سادات و به لباس سادات در روستاها دوّار و سیّارند و از این باب‏‎ ‎‏مستمرّی هر ساله می گیرند و ما نه یقین به اصل سیادت آنها داریم و نه یقین به‏‎ ‎‏استحقاق ایشان، اگر پولی به این قبیل افراد داده شود بابت خمس و سهم سادات‏‎ ‎‏محسوب و اِسقاطِ ذِمّه انسان می شود یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، محسوب نمی شود..( امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************

پرسش : بسمه تعالی ‏، محضر مبارک رهبر انقلاب، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی دام ظله، سلام‏‎ ‎‏عرض می کنم، سلامتی وجود شریفتان را از خدای قادر مُتعال خواستارم .‏ ای امام، پدر من چهل سال پیش رفته جایی ازدواج کرده و گفته من سید هستم.‏‎ ‎‏بنده که پسر ایشان هستم پنج ساله بودم که پدرم فوت کرده و بنده حالا سی ساله ام و‏‎ ‎‏در لباس شریف روحانیت هستم و همه جا من را در لباس سیدی می شناسند حالا‏‎ ‎‏جای پدرم را پیدا کرده ام و همۀ مردم می گویند که فلانی سید نبوده حالا اگر از سیدی‏‎ ‎‏بیرون شوم آبرویم در خطر است وظیفه بنده چیست؟ هرچه بفرمایید سر تسلیم فرود‏‎ ‎‏می آورم. ‏

 

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر یقین دارید که سید نیستید نباید لباس مخصوص به سادات را بپوشید، ولی با گفته مردم نمی شود گفت پدر شما سید نبوده‏‎ ‎‏است، در این صورت لباس مخصوص سادات را مانع ندارد بپوشید، لکن‏‎ ‎‏از گرفتن سهم سادات احتیاط کنید  .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : شخصی مبلغ پنج هزار تومان به خالۀ خود بابت سهم سادات داده، او یک پیرزن‏‎ ‎‏است که حقوق شوهر خود را می گیرد، می گوید: خانه ام خرابی دارد، آیا این پول به من‏‎ ‎‏می رسد خرج بنّایی کنم یا نه؟ اگر داشته و دروغ بگوید چطور؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر مستحق نیست به او نمی رسد . امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : خواهشمند است طبق مسألۀ 1834 که فرموده اید: «خمس دو‏‎ ‎‏قسم است: یک قسم آن سهم سادات است و باید با اذن مجتهد جامع الشرایط به سیّد‏ فقیر یا سیّد یتیم و یا به سیّدی که در سفر مانده شده بدهند» ...  اگر فقیری سیّد نباشد، آیا مُجاز است که خمس را به او بپردازیم یا خیر؟‏

 

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مُجاز نیست سهم سادات بدهند . امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : فردی که زوجه اش سیّده است می تواند خمس به او بدهد که مطابق شأن‏‎ ‎‏خودش دست بند و غیره تهیه کند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، بدون اجازه خصوصی از حاکم شرع نمی تواند . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : ساداتی که به ظاهر مؤمن و فقیر هستند، ولی در بعضی از کارها سهل انگاری‏‎ ‎‏می کنند، آیا می شود به آنان سهم سادات داد یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در صورتی که مُتجاهر به فسق نباشند مانع ندارد، ولی باید با‏‎ ‎‏اجازۀ حاکم شرع باشد .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : به عرض می رساند: شخصی عام [غیرسیّد] دخترش را به یک نفر سیّد شوهر داده است،‏‎ ‎‏دامادش پس از چند سال فوت نموده و‏‎ ‎‏دارای سه اولاد است و دارایی ای که کفاف‏‎ ‎‏هزینه زندگانی آنان را بنماید ندارند. آیا اجازه می فرمایید پدر و یا برادر و خواهر‏ زوجه (دختر عام) اگر زکاتی به آنها تعلق گرفت به دختر عام بپردازند ؛ با علم بر این که‏‎ ‎‏از آن زکات مصرف اولادش هم خواهد نمود؟ و چنانچه خمس به آنها تعلق گرفت‏‎ ‎‏می توانند و اجازه می فرمایید برای مصرف صِغار مرقومه پرداخت نمایند؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در فرض مذکور، جایز نیست و اگر کسی که انفاق کند بر‏‎ ‎‏صغار، نباشد، نفقۀ آن ها بر عهدۀ جدّ مادری است .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : من ضمن کمک به دو خواهرم ـ که وضع مالی آن ها رضایت بخش نیست ـ‏‎ ‎‏به جاهای دیگر نیز کمک می کنم و علاوه بر دو‏‎ ‎‏خواهرم، دارای مادری هستم که تحت‏‎ ‎‏تکفل من است و زندگی جداگانه ای دارد که ماهیانه خرجی او را می دهم. آیا می شود‏‎ ‎‏مبلغی از خرجی او از سهم سادات یا امام منظور شود؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، مادر واجب النفقه است و نفقه او را نمی توانید بابت وجوه‏‎ ‎‏محسوب دارید .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : من به عنوان یک طلبه می توانم از سهم امام  (عَلَیهِ السَّلامُ)   از پدر و بستگانم برای خریدن‏‎ ‎‏کتاب های ضروری و نوارهای ضروری استفاده کنم یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در همین مورد و امثال آن که جزء نفقۀ شما نباشد مانعی ندارد .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : محترماً به استحضارتان می رسانم که این جانب مقلد حضرت امام دارای چهار سر‏ عائله می باشم. شغلم زراعت و کشت گندم و جو می باشد. زمین شخصی این جانب‏‎ ‎‏خرج این جانب را نمی دهد. با توجه به این که یکی از دخترانم که در خانۀ من زندگی‏‎ ‎‏می کند فلج می باشد، آیا سهم امام و سادات درآمدم را می توانم به شخص مزبور‏‎ ‎‏بدهم  یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، دختر شما واجب النفقه شما است و اگر مخارج خودش را‏‎ ‎‏ندارد شما باید به او بدهید و نمی توانید از وجوه شرعیه حساب کنید .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

********************************************

پرسش : اگر علویّۀ شوهرداری مقدار طلایی از زرگر نسیه بخرد، آیا از سهم سادات‏‎ ‎‏می شود قرض او را داد یا نه؟ نظریۀ خود را به طور واضح مرقوم فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر در حدّ شأن و احتیاج است مانع ندارد  .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************
پرسش : بیان فرمایید که آیا برای سیدۀ مریضی که دارای شوهری بی چیز است، از‏‎ ‎‏وجوهات شرعی می توان پرداخت؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر فقیر است شما مُجازید از سهم سادات خودتان به قدر‏‎ ‎‏حاجتش به او بدهید .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************
پرسش : در تخمیس مِلک، باید قیمت سند را (هنگام خرید) ملاحظه کنند و یا قیمت بازار را؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، قیمت عادله بازار میزان است .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : آیا چهارپایانی را که برای نیاز زندگی و مصرف خویش نگهداری می کنند خمس دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر از شؤون او باشد که حیوانات مذکور را داشته باشد خمس ندارد، و الاّ باید‏‎ ‎‏خمس آن ها را بدهد .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : پدر خانمم روحانی است و زن سیّده دارد؛ نامبرده به علت کهولت سن و بالا‏‎ ‎‏بودن مخارج زندگی نمی تواند به خرج او برسد؛ البته چند سر عائله دارد؛ آیا می شود‏‎ ‎‏مقداری از سهم سادات را به زن سیّدۀ او داد؟ و آیا ردّ مظالم به ایشان تعلق می گیرد؟ و‏‎ ‎‏آیا می شود قضای روزه و کفارۀ آن را به ایشان داد در صورتی که نمی تواند روزه‏‎ ‎‏بگیرد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر فقیر است از کَفّارات و مَظالِم می توانند به او بدهند و‏‎ ‎‏چنانچه زن سیده، فقیر باشد و شوهر او نتواند نفقۀ او را بدهد، به مقدار‏‎ ‎‏مخارج خودش می تواند سهم سادات بگیرد؛ ولی باید با اجازه باشد  .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : اینجانب در مهرماه سال 1354 ضمن تحصیل در دانشگاه، مشغول تدریس به‏‎ ‎‏صورت غیر  رسمی در یکی از دبیرستان های تهران شدم و آخر برج، اولین حقوقم را‏‎ ‎‏دریافت کردم و پایان مهرماه سال 1355 ـ 1356 تا 1360 را هر ساله حساب کرده و‏‎ ‎‏خمس آن را جدا نمودم و بدون این که از حضرت عالی یا یکی از نمایندگان محترمتان‏ اجازه داشته باشم و بر اثر اطلاع نداشتن از مسأله، آن ها را تماماً به پدرم که از سادات‏‎ ‎‏صَحیحُ النَّسَب هستند و احساس می کردم که احتیاج دارند می دادم. به عرض می رسانم‏‎ ‎‏که جز این وجه، هر وقت به شهرستان محل سکونت خانواده ام می رفتم ـ چه نقداً و‏‎ ‎‏چه به صورت جنسی ـ به آنان کمک می نمودم. البته ایشان از موضوع اطلاع نداشته و‏‎ ‎‏ندارند. تا این که مطلع شدم باید اجازه می داشته ام. خواهشمندم دستور فرمایید: اکنون‏‎ ‎‏به چه نحو باید عمل کنم و در مورد گذشته چه راهی باید پیش بگیرم؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، آنچه به غیر واجب النفقۀ خودتان در موردش و به نیت خمس‏‎ ‎‏داده اید، قبول است .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : کشاورزی که سال خمسی نگرفته و تازه می خواهد خمس بدهد، آیا وسایل کشاورزی او (گاو و‏‎ ‎‏وسایل دیگر) و اثاث خانه و خود منزل او خمس دارد؟ آیا مِلکی که در آن کشاورزی می کند ـ در‏‎ ‎‏صورتی که خریده باشد ـ خمس دارد؟ اگر دارد باید خمس پولی که خریده بدهد یا قیمت کنونی؟ ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، چنانچه از رِبح کسب تهیه شده باید خمس آن را به قیمت فعلی بدهید، ولی آنچه‏‎ ‎‏از رِبح قبل از گذشتن سال در مؤونه صرف شده خمس ندارد . (امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : کسی که برای خریدن منزل مقداری پول پس انداز کرده، آیا این پول خمس دارد؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس دارد .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

پرسش : شهریه طلبه اگر از مؤونه سال زیادی کند، یعنی درآمد دیگjavascript:;ر دارد، از پول درآمد‏‎ ‎‏دیگر مصرف کند، پول شهریه پس انداز شود، خمس دارد یا نه؟ شما بیان فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، خمس ندارد لکن زیادتر از مصرف سالش نگیرد .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : از پول شهریه به طوری که از مؤونه سال زیاد شود خانه بخرد یا‏‎ ‎‏زمین بخرد یا باغ بخرد یا تجارت کند این ها خمس دارد یا نه؟ شما بیان فرمایید.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، آنچه را در مؤونه مصرف کند خمس ندارد و اگر تجارت کرد‏‎ ‎‏یعنی با شهریه خرید و فروش کرد خمسِ رِبح آن را بعد از اخراج مؤونه‏‎ ‎‏پس از اجازه از فقیه باید بدهد ولی نباید این قدر بگیرد .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************
پرسش : آیا از پول شهریه، طلبه در اموری مثل مسافرت، بخشیدن به مستمندان و...‏‎ ‎‏می تواند استفاده کند؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، صَرف در مخارج متعارف مانع ندارد .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************
پرسش : طلابی که از حضرت عالی شهریه می گیرند اگر از مخارج سال آن ها اضافه بیاید،‏‎ ‎‏در حالی که از منبر نیز درآمد دارند، تکلیفشان چیست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در زیادی شهریه خمس واجب نیست و اگر پول منبر از مؤونه‏‎ ‎‏زیاد آمد، باید تخمیس شود .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************
پرسش : مُحصلینی که کتاب می خرند بعد مورد استفادۀ آنها نیست و یا در سر سال آنها به مانند دفتر و‏‎ ‎‏وسایل تحصیل ، زیاد می آید، آیا به این ها خمس تعلق می گیرد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در کتب و وسایل تحصیلِ مورد نیاز خمس واجب نیست .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************
پرسش : سربازهایی که در جبهه از دشمن، لباس و ساعت و چیزهای دیگری برمی دارند، اجازه می فرمایید ‏مِلک خود کنند؟ و آیا خمس بر آن ها تعلق می گیرد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، غیر آلات و ادوات جنگی، چیزهای مختصری که به دست رزمندگان می افتد مانع‏‎ ‎‏ندارد برای خود بردارند و خمس واجب نیست .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************
پرسش : فتوای جنابعالی در مورد غنیمت جنگی از قبیل لباس و کفش و...، غیر از تسلیحات چیست؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، این گونه مختصرات برای رزمندگان حلال است .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************
پرسش : محترماً به عرض می رساند چون اینجانب سال هاست که سهم امام (عَلَیهِ السَّلامُ) را به اجازه‏‎ ‎‏آقای [آیت الله] حاج شیخ بهاءالدین محلّاتی «رَحمَةُ الله‌ِ عَلَیهِ» به صِلَه اَرحام خود می پرداختم که‏‎ ‎‏فرمودند اگر این شرایط در آنها موجود باشد من به شما اجازه می دهم که سهم‏‎ ‎‏امام (عَلَیهِ السَّلامُ) را به ایشان بدهید :  اولاً آن ها نماز خوان باشند و پرهیزکار و ثانیاً از حیث‏‎ ‎‏معیشت، عرصه به آنها تنگ باشد. این شرایط در آنها موجود بود، حتی سن آنها به‏‎ ‎‏شصت و هفتاد رسیده که مریض و در منزل می باشند، اکنون از جنابعالی تقاضا دارم‏‎ ‎‏که اجازه فرمایید به مصرف مذکور برسانم، نظر به این که قبلاً به اجازه آیت الله‌ محلاتی‏‎ ‎‏«رَحمَةُ الله‌ِ عَلَیهِ» بوده و ایشان به رحمت ایزدی پیوسته اند. ‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، سهم سادات را مُجازید به سادات فقیر عفیف مُتدیّن‏‎ ‎‏بپردازید .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

 

*********************************************

پرسش : سهم سادات را بدون اجازه جناب عالی می توان به سادات داد یا نه؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، متوقف بر اجازه است .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : با احترام؛ اینجانب از جنابعالی اجازه می خواهم که افراد مستضعف که به‏‎ ‎‏کلینیک اینجانب مراجعه می نمایند، وجهِ ویزیت آنها را مُسترد داشته و همچنین‏‎ ‎‏وجه داروی آنها را گاهی اوقات پرداخت نمایم و این وجه به عنوان سهم مبارک امام‏‎  (عَلَیهِ السَّلامُ) ‎‏و سادات محسوب شود.‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، در صورت فقر آنان، مُجازید سهم سادات را به سادات و سهم‏‎ ‎‏مبارک امام به سادات و غیر سادات محسوب کنید. ان شاء الله‌، موفق‏‎ ‎‏باشید .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************
پرسش : چندی وقت قبل، شخصی با ما حساب کرده، در مقابل بدهی خود چک داد؛ مبلغی‏‎ ‎‏هم اجازه گرفت که برای مسجد خرج کند. ایشان خیال کرده که از همین مبلغی که در‏‎ ‎‏مقابل آن چک به ما داده، اجازه به او داده شده؛ ولی اجازه که داده شده بود به گمان‏‎ ‎‏این که هنوز هم بدهکار است و از تتمّۀ بدهی می خواهد خرج مسجد کند؛ به هر حال‏‎ ‎‏این شخص الآن مبلغی خرج مسجد کرده و می خواهد از آن چک که به ما داده کم کند،‏‎ ‎‏جایز است که به او رد کنیم یا خیر؟‏

‏‏پاسخ : بسمه تعالی، اگر دیگر بدهی ندارد، به مقداری که اجازه داده شده مانع‏‎ ‎‏ندارد .(امام خمینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

***نسیم معرفت***

اَلسُّؤالُ : هَل یَجُوزُ صَرفُ حَقِّ الإِمامِ (عَلَیهِ السَّلامُ) عَلَی : اَلِف :  اَلعَمَلِ الإِسلامِی فِی العِراقِ أَو إِیرانَ  ،   ‏ب :  اَلمَساجِدِ فِی اَلجَزائِرِ ،  ج :  شِراءِ کُتُبِِ إِسلامِیَّةِِ ،  د : فُقَراءِ فِی هذَا البَلَدِ (اَلجَزائِرِ)؟‏

 

‏‏اَلجَوابُ : بِسمِهِ تَعالَی، أَمرُ سَهمِ الإِمامِ وَ السّادَةِ المُبارَکَینِ بِیَدِ الحاکِمِ الشَّرعِیِّ،‏‎ ‎‏وَ یَحتاجُ صَرفِهِ فِی المَوارِدِ إِلَی الإِجازَةِ الخاصَّةِ مِنهُ ، مَعَ تَعیینِ قَدرِ الحُقُوقِ .(الأِمامُ الخُمَینی)

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

 

‏

 

***نسیم معرفت***

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ ‏‏ ، لِحَضرَةِ مَولانا ، آیَةِ الله‌ِ الإِمامِ الخُمَینِی اَلمُحتَرَم‏ِ .  سَیِّدِیَ اَلعَزیزَ أَسأَلُ الله‌َ تَعالَی أَن تَکُونَ بِخَیرِِ وَ عافِیَةِِ مِنَ الحالِ وَ الأَحوالِ ، وَ راجِیاً‏‎ ‎‏لَکُمُ الخَیرَ وَالسَّعادَةَ وَ النَّصرَ مِنَ الله‌ِ عَزَّ وَجَلَّ .‏ أَمّا بَعدُ : اُفیدُ سَعادَتَکُم أَنَّ هذِهِ الجَمعِیَّةَ الإِسلامِیَّةَ تَحتَ أَوامِرِکَ، تُؤَیِّدُکَ بِأَنَّکَ إِمام‏‎ ُ‎‏الطّائِفَةِ وَ تُؤیِّدُ الثَّورَةَ الأِیرانِیَّةَ الإِسلامِیَّةَ ؛ وَ عَدَدُ أَعضائِها 500 شَخصِِ [خَمسُ مِأَةِ شَخصِِ]، کُلُّهُم شِیعَةُ اِثنَی‏‎ ‎‏عَشَرِیَّةِِ مِن لُبنانَ وَ إِمریکا ، وَ کُلُّنا تَحتَ أَوامِرِکَ وَ نُقَلِّدُ جَنابَکُم فِی الاُُمُورِ الدِّینِیَّةِ وَ غَیرِها .‏‎ ‎‏هذِهِ الجَمعِیَّةُ أَکبَرُ جَمعِیَّةِِ إِسلامِیَّةِِ فِی الوِلایاتِ المُتَّحِدَةِ وَ کُندا ، وَ هِیَ فِی لُوس آنجِلِسَ‏‎ ‎‏وِلایَةِ کالِفُورنِیا.‏ مَولانَا العَزیزَ نَحنُ بِحاجَةِِ مِن جَنابِکُم إِلَی تَصریحِ الخُمسِ بِسَهمِ الإِمامِ (عَلَیهِ السَّلامُ) ؛ وَ بِما أَنَّنا‏‎ ‎‏کُلَّنا نُقَلِّدُ جَنابَکُم، فَبِحاجَةِِ إِلَی تَصریحِِ لِوَضعِ سَهمِ الإِمامِ فِی مَکانِهِ . أَرجُو مِنکُمُ‏‎ ‎‏الجَوابَ عَلَی هذَا العُنوانِ : أَعلاهُ الأِسمُ «زَیدُُ أَسفِی» فِی جنوبِ لُبنانَ ، شِیعِیُُّ اِثنَی عَشَرِیُُّ‏ تَعلِمَةََ وَ تَخرِجَةََ مِن جامِعَةِ مَشهَدَ إِیرانَ ، کُلِّیَّةِ الفِقهِ ، رَئیسُ الجَمعِیَّةِ الإِسلامِیَّةِ فِی إِمریکا‏‎ ‎‏وَ عِندَنا مَسجِدُُ وَ مَدرَسَةُُ فِی لُوس آنجِلِسَ . وَ دُم سالِماً بِرِعایَتِهِ تَعالَی‏  (20 / 8 / 1982‏)

‏‏

 

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ ، أَجَزنا لَکُم فِی أَن تُصَرِّفُوا ما یَتَعَلَّقُ بِأَموالِکُم مِن‏‎ ‎‏حَقِّ الأِمامِ (عَلَیهِ السَّلامُ) ، فِی نَشرِ الدَّعوَةِ الإِسلامِیَّةِ وَ فِی الإِعانَةِ لِلمُستَضعَفینَ مِنَ‏‎ ‎‏المُسلِمینَ فِی لُبنانَ، أَغاثَهُمُ الله‌ُ تَعالَی مِن شَرِّ الأِستِعمارِ  وَ فِتَنِ مَن یُتاجِرُ‏‎ ‎‏بِدِمائِهِم. وَ أَیَّدَکُمُ الله‌ُ تَعالَی فِی خِدمَةِ الدِّینِ وَ أَهلِهِ . (الأِمامُ الخُمَینِی)

* استفتائات امام خمینی «ره» جلد 4 ص 534.

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************

***نسیم معرفت***

 

اَلسُّؤالُ : سَماحَةُ آیَةِ الله‌ِ العُظمَی اَلإِمامِ الخُمَینِی، دامَ ظِلُّهُ ‏ . إِنِّی مِن أَهالِی بَغدادَ وَ کانَ لَدَیَّ مَبلَغُُ حَوالِی (50) دِیناراً بِهِ عُنوانُ سَهمِ الإِمامِ [بِعُنوان سَهمِ الإِمامِ«عَلَیهِ السَّلامُ»]‏‎ ‎‏وَ أَرسَلتُهُ إَلَی السُّجَناءِ المُؤمِنینَ فِی سِجنِ (أَبِی غُرَیبِِ) وَ قَد نَوَیتُ أَنَّهُ دَینُُ [عَلَیَّ] عَلَی أَصلِ‏‎ ‎‏اِستِحصالِ إِجازَةِِ مِن سَماحَتِکُم بِقَبُولِهِ کَسَهمِ إِمامِِ مَعَ العِلمِ أَنِّی لَم اُخبِرهُم بِذلِکَ ، أَفتُونا‏‎ ‎‏مَأجُورینَ .‏

 

‏‏اَلجَوابُ : بِسمِ الله‌ِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ ، إِن صَرَفتَ المَبلَغَ فِی مَصلَحَةِ السُّجَناءِ بِظُلمِِ‏‎ ‎‏مِنَ  المُؤمِنینَ عَلَی حِسابِ حَقِّ الِإمامِ  «عَلَیهِ السَّلامُ»  فَقَبُولُُ وَ أَنتَ بَریءُُ إِن شاءَ‏‎ ‎‏الله‌ُ  تَعالَی . (الأِمامُ الخُمَینِی)

 

* کتاب استفتائات امام خمینی (س)ج. 4صفحه586 .

 

http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_120783/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D9%85%D8%B3 .

*********************************************