***نسيم معرفت***
**اهميت اربعين حسيني در کلام مقام معظم رهبري حضرت آيت الله خامنه اي
اهميت اربعين از کجاست؟ صِرف اينکه چهل روز از شهادت شهيد مي گذرد، چه خصوصيتي دارد؟ اربعين خصوصيتش به خاطر اين است که در اربعين حسيني ياد شهادت حسين زنده شد و اين چيز بسيار مهمي است. شما فرض کنيد اگر اين شهادت عظيم در تاريخ اتفاق مي افتاد يعني حسين بن علي و بقيه شهيدان در کربلا شهيد مي شدند، اما بني اميه موفق مي شدند همانطور که خود حسين را و ياران عزيزش را از صفحه روزگار برافکندند و جسم پاکشان را در زير خاک پنهان کردند، ياد آنها را هم از خاطره نسل بشر در آن روز و روزهاي بعد محو کنند. ببينيد در اين صورت آيا اين شهادت فايده اي براي عالَم اسلام داشت؟ يا اگر هم براي آن روز يک اثري مي گذاشت، آيا اين خاطره در تاريخ هم، براي نسل هاي بعد هم، براي گرفتاري ها و سياهي ها و تاريکي ها و يزيدي هاي دوران آينده تاريخ هم اثري روشنگر و افشا کننده داشت؟ اگر حسين شهيد مي شد، اما مردم آن روز و مردم نسل هاي بعد نمي فهميدند که حسين شهيد شده، آيا اين خاطره چه اثري و چه نقشي مي توانست در رشد و سازندگي و هدايت و برانگيزانندگي ملت ها و اجتماعات و تاريخ بگذارد؟
مي بينيد که هيچ اثري نداشت، بله حسين که شهيد مي شد، خود او به اَعلي عِلِّيّينِ رضوان خدا مي رسيد، شهيداني که کسي نفهميد و در غربت، در سکوت، در خاموشي شهيد شدند، به اجر خودشان در آخرت رسيدند، روح آنها فُتوح و گشايش را در درگاه رحمت الهي به دست آورد، اما آيا چقدر درس شدند، چقدر اُسوه شدند، درس، آن شهيدي مي شود که شهادت او و مظلوميت او را نسل هاي معاصر و آينده او بدانند و بشنوند، درس و اُسوه آن شهيدي مي شود که خون او بجوشد و در تاريخ سرازير بشود، مظلوميت يک ملت آن وقتي مي تواند زخم پيکر ستم کشيده شلاق خورده ملت ها را شفا بدهد و مرهم بگذارد که اين مظلوميت فرياد بشود، اين مظلوميت به گوش انسان هاي ديگر برسد، براي همين است که امروز ابرقدرت ها صدا توي صدا انداختند که صداي ما بلند نشود، براي همين است که حاضرند پول هاي گزاف خرج کنند تا دنيا نفهمد که جنگ تحميلي چرا به وجود آمد، با چه انگيزه اي، با دست که، با تحريک که. آن روز هم دستگاه هاي استکباري، حاضر بودند هر چه دارند خرج کنند به قيمت اين که نام و ياد حسين و خون حسين و شهادت عاشورا مثل درس در مردم آن زمان و ملتهاي بعد باقي نماند و شناخته نشود. البته در اوائل کار درست نمي فهميدند که چقدر مطلب با عظمت است. هر چه بيشتر گذشت، بيشتر فهميدند.
در اواسط دوران بني عباس حتي قبر حسين بن علي (عَلَيهِِ السَّلامُ ) را ويران کردند، آب انداختند، خواستند از او هيچ اثري باقي نماند. نقش ياد و خاطره شهيدان و شهادت اين است، شهادت بدون خاطره، بدون ياد، بدون جوشش خون شهيد، اثر خودش را نمي بخشد و اربعين آن روزي است که برافراشته شدن پرچم پيام شهادت کربلا در آن روز آغاز شد و روز بازماندگان شهداست. حالا چه در اربعين اول، خانواده امام حسين (عَلَيهِِ السَّلامُ ) به کربلا آمده باشند و چه نيامده باشند.
اما اربعين اول آن روزي است که براي اولين بار زائران شناخته شده حسين بن علي به کربلا آمدند؛ جابربن عبدالله انصاري است و عطيه از اصحاب پيغمبر، از ياران امير المومنين آمدند آن جا و جابربن عبدالله حتي نابينا بود - آن طور که در نوشته ها و اخبار هست - و دستش را عطيه گرفت و برد روي قبر حسين بن علي گذاشت و او قبر را لمس کرد و گريه کرد و با حسين بن علي (عَلَيهِِ السَّلامُ ) حرف زد و با آمدن خود و با سخن گفتن خود خاطره حسين بن علي را زنده کرد و سنت زيارت قبر شهداء را پايه گذاري کرد. يک چنين روزمهمي است روز اربعين.
هدف از حرکت امام حسين (عَلَيهِِ السَّلامُ )
حرکت امام حسين (عَلَيهِِ السَّلامُ ) براي اقامه حق و عدل بود. «...إِنَّما خَرَجْتُ لِطَلَبِ الاِْصْلاحِ فى أُمَّةِ جَدّى، أُريدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَأَنْهى عَنِ الْمُنْكَرِ»[1]
در زيارت اربعين که يکي از بهترين زيارات است، مي خوانيم: «... وَ مَنَحَ النُّصْحَ وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِيكَ لِيَسْتَنْقِذَ عِبَادَكَ مِنَ الْجَهَالَةِ وَ حَيْرَةِ الضَّلَالَةِ ...». آن حضرت در بين راه، حديث معروفي را که از پيامبر (صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَآلهِ وَسَلَّمَ) نقل کرده اند، بيان مي فرمايند: «اَيُّهَا النّاسُ؛ اِنَّ رَسُولَ اللّهِ (صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَآلهِ وَسَلَّمَ) قالَ : «مَنْ رَاى سُلْطاناً جايِراً مُسْتَحِلاًّ لِحُرُمِ اللهِ، ناکِثاً لِعَهْدِ اللهِ، مُخالِفاً لِسُنَّهِ رَسُولِ اللهِ، يَعْمَلُ فِي عِبادِاللهِ بِالاِثْمِ وَ الْعُدْوانِ فَلَمْ يُغَيِّرْ عَلَيْهِ بِفِعْل، وَ لاَ قَوْل، کانَ حَقّاً عَلَى اللهِ اَنْ يُدْخِلَهُ مَدْخَلَهُ... »[2] تمام آثار و گفتار آن بزرگوار و نيز گفتاري که درباره ي آن بزرگوار از معصومين رسيده است، اين مطلب را روشن مي کند که غرض، اقامه ي حق و عدل و دين خدا و ايجاد حاکميت شريعت و برهم زدن بنيان ظلم و جور و طغيان بوده است. غرض، ادامه ي راه پيامبر اکرم (صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَآلهِ وَسَلَّمَ) و ديگر پيامبران بوده است که: « (السَّلامُ عَلَيْكَ ) يَا وَارِثَ آدَمَ صَفْوَةِ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ نُوحٍ نَبِيِّ اللَّهِ... »[3] و معلوم است که پيامبران هم براي چه آمدند: « لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ سوره حديد آيه 25 ». اقامه ي قسط و حق و ايجاد حکومت و نظام اسلامي.
اهميت اربعين
اساساً اهميت اربعين در آن است که در اين روز، با تدبير الهي خاندان پيامبر (صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَآلهِ وَسَلَّمَ) ياد نهضت حسيني براي هميشه جاودانه شد و اين کار پايه گذاري گرديد. اگر بازماندگان شهدا و صاحبان اصلي، در حوادث گوناگون - از قبيل شهادت حسين بن علي (عَلَيهِِ السَّلامُ ) در عاشورا - به حفظ ياد و آثار شهادت کمر نبندند، نسل هاي بعد، از دستاورد شهادت استفاده ي زيادي نخواهند برد.
درست است که خداي متعال، شهدا را در همين دنيا هم زنده نگه مي دارد و شهيد به طور قهري در تاريخ و ياد مردم ماندگار است ؛ اما ابزار طبيعي يي که خداي متعال براي اين کار - مثل همه ي کارها - قرار داده است، همين چيزي است که در اختيار و اراده ي ماست. ما هستيم که با تصميم درست و بجا، مي توانيم ياد شهدا و خاطره و فلسفه ي شهادت را احيا کنيم و زنده نگهداريم.
رمز زنده ماندن واقعه ي عاشورا
اگر زينب کبري (سَلامُ اللهِ عَلَیها) و امام سجّاد ( صَلَواتُ اللهِ عَلَیهِ) در طول آن روزهاي اسارت - چه در همان عصر عاشورا در کربلا و چه در روزهاي بعد در راه شام و کوفه و خود شهر شام وبعد از آن در زيارت کربلا و بعد عزيمت به مدينه و سپس در طول سالهاي متمادي که اين بزرگواران زنده ماندند - مجاهدات و تبيين و افشاگري نکرده بودند و حقيقت فلسفه ي عاشورا و هدف حسين بن علي و ظلم دشمن را بيان نمي کردند، واقعه ي عاشورا تا امروز، جوشان و زنده و مشتعل باقي نمي ماند.
چرا امام صادق (عَلَيهِِ الصَّلاةُ وَ السَّلامُ ) - طبق روايت - فرمودند که هر کس يک بيت شعر درباره ي حادثه ي عاشورا بگويد و کساني را با آن بيت شعر بگرياند، خداوند بهشت را بر او واجب خواهد کرد؟ چون تمام دستگاههاي تبليغاتي، براي منزوي کردن و در ظلمت نگهداشتن مسأله ي عاشورا و کلاً مسأله ي اهل بيت، تجهيز شده بودند تا نگذارند مردم بفهمند چه شد و قضيه چه بود. تبليغ، اين گونه است. آن روزها هم مثل امروز، قدرتهاي ظالم و ستمگر، حداکثر استفاده را از تبليغات دروغ و مغرضانه و شيطنت آميز مي کردند. در چنين فضايي، مگر ممکن بود قضيه ي عاشورا - که با اين عظمت در بياباني در گوشه يي از دنياي اسلام اتفاق افتاده - با اين تپش و نشاط باقي بماند؟ يقيناً بدون آن تلاشها، از بين مي رفت.
آنچه اين ياد را زنده کرد، تلاش بازماندگان حسين بن علي (عَلَيهِِ السَّلامُ ) بود. به همان اندازه که مجاهدت حسين بن علي (عَلَيهِِ السَّلامُ ) و يارانش به عنوان صاحبان پرچم، با موانع برخورد داشت و سخت بود، به همان اندازه نيز مجاهدت زينب (عَلَيهَا السَّلامُ ) و مجاهدت امام سجّاد (عَلَيهِِ السَّلامُ ) و بقيه ي بزرگواران، دشوار بود. البته صحنه آنها، صحنه ي نظامي نبود؛ بلکه تبليغي و فرهنگي بود. ما به اين نکته ها بايد توجه کنيم.
درس اربعين
درسي که اربعين به ما مي دهد، اين است که بايد ياد حقيقت و خاطره ي شهادت را در مقابل طوفان تبليغات دشمن زنده نگهداشت. شما ببينيد از اول انقلاب تا امروز، تبليغات عليه انقلاب و امام و اسلام و اين ملت، چه قدر پرحجم بوده است. چه تبليغات و طوفاني که عليه جنگ به راه نيفتاد جنگي که دفاع و حراست از اسلام و ميهن و حيثيت و شرف مردم بود. ببينيد دشمنان عليه شهداي عزيزي که جانشان - يعني بزرگترين سرمايه شان - را برداشتند و رفتند در راه خدا نثار نمودند، چه کردند و مستقيم و غيرمستقيم، با راديوها و روزنامه ها و مجله ها و کتاب هايي که منتشر مي کردند، در ذهن آدم هاي ساده لوح در همه جاي دنيا، چه تلقيني توانستند بکنند.
حتّي افراد معدودي از آدمهاي ساده دل و جاهل و نيز انسان هاي موجّه و غير موجّهي در کشور خودمان هم، در آن فضاي مُلتهِب جنگ، گاهي حرف هايي مي زدند که ناشي از ندانستن و عدم احاطه به حقايق بود. همين چيزها بود که امام عزيز را برمي آشفت و وادار مي کرد که با آن فرياد ملکوتي، حقايق را با صراحت بيان کند.
اگر در مقابل اين تبليغات، تبليغات حق نبود و نباشد و اگر آگاهي ملت ايران و گويندگان و نويسندگان و هنرمندان، در خدمت حقيقتي که در اين کشور وجود دارد، قرار نگيرد، دشمن در ميدان تبليغات غالب خواهد شد. ميدان تبليغات، ميدان بسيار عظيم و خطرناکي است. البته، اکثريت قاطع ملت و آحاد مردم ما، به برکت آگاهي ناشي از انقلاب، در مقابل تبليغات دشمن بيمه هستند و مصونيت پيدا کرده اند. از بس دشمن دروغ گفت و چيزهايي را که در مقابل چشم مردم بود، به عکس و واژگون نشان داد و منعکس کرد، اطمينان مردم ما نسبت به گفته ها و بافته ها و ياوه گوييهاي تبليغات جهاني، بکلي سلب شده است.
دستگاهِ ظالمِ جبارِ يزيدي با تبليغات خود، حسين بن علي (عَلَيهِِ السَّلامُ ) را محکوم مي ساخت و وانمود مي کرد که حسين بن علي (عَلَيهِِ السَّلامُ ) کسي بود که بر ضد دستگاه عدل و حکومت اسلامي و براي دنيا قيام کرده است!! بعضي هم، اين تبليغات دروغ را باور مي کردند. بعد هم که حسين بن علي (عَلَيهِِ السَّلامُ )، با آن وضع عجيب و با آن شکل فجيع، به وسيله ي دژخيمان در صحراي کربلا به شهادت رسيد، آن را يک غلبه و فتح وانمود مي کردند! اما تبليغات صحيحِ دستگاهِ امامت، تمام اين بافته ها را عوض کرد. حق، اين گونه است.
از بيانات حضرت آيت الله العظمي خامنه اي مدظله العالي29/ 06/ 68[4]
پي نوشت: