نسيم معرفت

به نام خدا

سخناني کوتاه و پُرمحتوي ازحضرت آيت الله سيد اصغرسعادت ميرقديم لاهيجي

1- بيناييِ حقيقي به بصيرت است نه به بَصَر . آن که دو چشم سر دارد دامنه ديدش محدود است و آن که چشم دلش باز است نگاه او به وسعت همه هستي است .

2- دلي که در آن عشق نباشد تاريک خانه است .

3- آدمي هم مي تواند پرواز کند لکن با بال عشق .

4- انسان شاه بيت آفرينش است .

5- دنيا نزد عارف لُنگ حمّام است که به ضرورت از آن مُتمتِّع مي شود .

6- حسرت آن خُورَد که از عمر و زندگي بهره نَبَرد .

7- قرارگاه دل آدمي ذِکرُالله است . قَولُهُ تَعالَي : الَّذينَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِکْرِ اللَّهِ أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ ( سوره رعد آيه 28)

8- خُرد شدن در کارهاي خُرد از کم خِرَدي است .

9- در گلزارِ دل نغمه يار خوش است .

10- کسي که دل گنجشکي دارد قرار ندارد .

11- در آشفته بازار رياکاري دل بي ريا خريدارم .

12- از ابر خُشک توقُّعِ بارش نيست .

13- با نردبان پوسيده بالا مرو که سخت آسيب بيني .

14- اگر آدمي را صبر نباشد در آسياب حوادث خُرد مي شود .

15- عقربه زندگي را به سوي خدا بچرخان تا زندگيت معني پيدا کند .

16- بر صفحه دل بايد نگاشت که : فقط خدا و بس . قَولُهُ تَعالَي : حَسْبُنَااللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَکيلُ ( آل عمران آيه 173)

17- دل آدمي آيينه جمال حضرت حق است که به انوار الهي مُشعشَع مي شود به شرطي که به غُبار گناه و معصيت منکوس نگردد .

18- عمده تنازُعات بني آدم بر سوء تفاهمات است که منشأ آن هم تسويلات شيطاني است .

19- هر بند و ريسماني ممکن است گُسسته گردد مگر ريسمان الهي که ناگسستني است . قَولُهُ تَعالَي :وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَميعاً وَ لا تَفَرَّقُوا وَ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْواناً وَ کُنْتُمْ عَلي‏ شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْها کَذلِکَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَکُمْ آياتِهِ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ ( آل عمران آيه 103 )

20- از استمرار غفلت برحَذَر باش که موجب غلاف دل است و دلي که در غلاف باشد از درک حقيقت باز ماند و صاحب چنين دلي در دنيا و آخرت زيانکار است . قَولُهُ تَعالَي :وَ قالُوا قُلُوبُنا غُلْفٌ بَلْ لَعَنَهُمُ اللَّهُ بِکُفْرِهِمْ فَقَليلاً ما يُؤْمِنُونَ( سوره بقره آيه 88 )

21- در مکتب هواي نفس ، جز درس گمراهي حاصل نشود .

22- يکي از عجايب حال آدمي آن است که پندارد آنچه بجا آرد کيفر ندارد .

23- همه عوالِم هستي و وجود (اعم از ماديّات و مجردات بغير از وجود حضرت حق سبحانه وتعالي ) در پرتو نورانيت حقيقت محمديَّه (صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَآلهِ وَسَلَّمَ) و ذوات مُقدّسه معصومين ( عليهم السلام ) قراردارند و اگر آني از اين نورانيت خارج گردند همه عوالِم هستي در تاريکي محض و فنا فرو مي روند .

24- طوفان هواي نفس اگر شدّت بگيرد از همه طوفان ها مخرّب تر است .

25- جوانان گل هاي خوشبو و بانشاط و طراوتي هستند که اگر از آنان مراقبت نشود پژمرده مي شوند.

26- اُفُق انديشه و فکر عارف به وسعت همه هستي است .

27- غير خدا را در دل جا دادن جفاي به دل است .

28- بر درب ورودي دل بايد نوشته شود : غير خدا ممنوع

29- آدمي هم نيازمند تنظيم و تراز کردن و بالانس است بلکه تراز نمودن و بالانس آدمي ضروري تر است . اگر انسان تراز و بالانس نشود کجي او از هرچيزي خطرناک تر مي باشد .

30- ضعف آدمي همين بس که در هر شبانه روز ويا کمي بيشتر : 1- نمي تواند که نخورد و نياشامد 2- نمي تواند که نخوابد 3- نمي تواند قضاي حاجت نکند .

31- آدم خودبين در خود مي سوزد و نتيجه خود خواهيش به مُحاق رفتن خود است .

32- کِشتي هواي نفس جز غرق شدن و هلاکت نتيجه اي ندارد .

33- دنيا دانشگاه بزرگ درس و تربيت است . هرکس در اين دانشگاه تربيت نشود در سراي آخرت زيانکار است .

34- بدترين انسداد ، انسداد باب دل است . قَولُهُ تَعالَي : وَ قالُوا قُلُوبُنا غُلْفٌ ( سوره بقره آيه 88 ) .

35- اگر مي خواهي دَور بگيري و رشد کني بايد دَور خيلي از چيزها را قلم بگيري .

36- شادي و لبخند و محبت ، هديه هاي الهي هستند . با لبخند و محبت ، دل ها صيد مي گردد . دل ها ، عاشق و شيداي محبتند .

37- دنيا سراي عبور است نه غرور . اهل غرور ، نيز روزي به گور مي رسند .

38- هر کس در بند آن است که خواهان آن است . در بند آني که خواهان آني .

39- هرکه با بدان نشيند زيان بيند .

40- نيايش ، پيرايشِ روح از آلايش ها است .

41- نماز واقعي ، بهشتِ نقد مؤمن است .

42- هرگاه گمان کني که از ديگران بهتري آغاز سرازيري تُست و هرگاه خود را کوچکتر از ديگران بداني بدان که شروع سرافرازي تُست .

42-

بِسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ

يَا اَيُّهَا الفُضَلاءِ وَ الأَحِبّاءِ الکِرامِ

اَقُولُ لَکُم کَلاماََ جَيّدا فَخُذُوهُ جَيِّداََ

اَلأَرواحُ ثَلاثَة :

رُوحُُ يُبغِضُکَ شَديداََ وَ رُوحُُ يُحِبُّکَ شَديداََ وَ رُوحُُ مُتَوَسِّطُُ بَينَ الحالَتَينِ

مَن يُبغِضُکَ شَديداََ تامّاََ عالِماََ وَ قاصِداََ لايُحِبُّکَ اَبداََ اِلاّ بِالأِعجازِ

وَ مَن يُحِبُّکَ شَديداََ تامّاََ عامِداََ وَ عالِماََ لايُبغِضُکَ اَبَداََ

وَ مَن کانَ مُتَوَسِّطُ الحالَتَينِ فَهُوَ کَثيرُُ فَحالُهُ مُعَلّقُُ بِالأَحوالاتِ وَ الحَوادِثِ المُختَلِفَةِ

فَکُن کَيِّساََ فِي المُعاشَرَةِ بِالنِّسبَةِ اِلَي مُتَوَسِّطِ الحالِ وَ لاتَجعَل نَفسَکَ فِي مَوضِعِ العَداوَةِ

اَلسَّيِّد اَصغَر السَّعادت الميرقديم الاهيجي

2 / 2 / 1394

ترجمه :

به نام خداوند بخشايشگر مهربان

اي گروه فضلاء ودوستان بزرگوار.

کلام نيک ونغزي به شما عرض مي نمايم پس به نيکي آن را دريافت کنيد

ارواح (قلوب و دل ها) سه دسته هستند:

روح وقلبي که شديدا با تو دشمني دارد و روح ودلي که شديدا به تو عشق ومحبت دارد و روح وقلبي که بين اين دو حالت قرار دارد.

واما کسي که از روي قصد ونيت وآگاهانه ، شديدا وبه نحو کامل با تو بغض ودشمني مي کند هيچگاه تو را دوست نخواهد داشت مگر اينکه معجزه اي رخ دهد

وکسي که از روي قصد ونيت وعلم وآگاهي ، به شدت وبه نحو کامل به تو محبت مي ورزد هرگز با تو بغض و دشمني نمي نمايد.

وکسي که حالش بين اين دوحالت باشد پس چنين افرادي بسيارند و حال چنين کساني معلّق ودر گرو حالات وحوادث مختلفه است.

پس نسبت به کسي که دوستي ودشمني اش با تو معلوم نيست( متوسّط الحال است) زيرکانه وهوشمندانه رفتار کن وخودت را در موضع دشمني قرار نده.

43- شخصيت آدمي وقتي به فراز آيد وجان به تعالي واهتزاز آيد که سلوک تواضع به اقتدار وعزت درپيش گيرد وجامه مذموم کبر برخود نگيرد وباد نخوت وغرور به غبغب نيندازد. آنکه جامه ننگين تکبر بپوشد نگون بخت است وبه وهم وخيال ، خويش را خوشبخت پندارد در حالي که جامه کبريايي فقط خداوند سبحان را سزاوار است وهرکس اين جامه بپوشد رسوا شود وخداي از او بيزار است. هرکه کبر خواهد سروري نيابد.

44- آدمي بايد خويشتن را به کم حرفي بيارايد تا درونش صفا آيد . کم گوي گزيده گوي چون دُرّ .

45- شراره حقيقت هنگامي برشراشر وجوت مستولي مي شود که تشنه حقيقت باشي و شراب حقيقت را با عشق تَجرُّع نمايي.

توضيح :

(تَجَرُّع يعني جُرعه جُرعه و به تدريج...)

برخي افراد به جهت ظرفيت بالايي که برخاسته از شناخت والا و درک عميق و عنايت الهي مي باشد ، جام حقيقت را يک باره مي نوشند و به حق و حقيقت مي رسند که اينان به غايت اندکند و برخي ديگر چاره اي جز تَجَرُّع ندارند و کم کم به حقيقت راه مي يابند که گروه اينان بسيارند و برخي نيز به يک باره از حقيقت اِعراض مي کنند که تعدادشان قليل است و برخي نيز به تدريج به مرحله استنکاف و انکار حقيقت مي رسند که تعداد اينان نيز بسيارند . خوشا آنان که به يکباره و يا به تَجَرُّع به حق و حقيقت راه مي يابند .

46- قول خالي از اشکال وبرخوردار از سَداد در باب سخن گفتن ، همان اعتدال در سخن است درموضع خودش.گهي سخن کوتاه گوياتر وبه درايت نزديکتر است وگاه سخن دراز که مفيد فائده باشد ، ضرورت است .

47- جنس آدمي از همه اجناس عالم عجيب تر و شگفت آورتر است. هرجنسي را مي توان شناخت جز جنس آدمي که به آساني قابل شناخت نيست ...

48-[کساني که عبد خالص پروردگارهستند بر دل ها حکومت مي کنند]

49- هويّت آدمي در اُفُقِ انديشه اوست . هرچه دامنه انديشه بلند و وسيع باشد به همان اندازه از تنگ نظري فاصله پيدا مي کنيم .

50- دلتنگی برای عاشق ، نقص و عیب نیست . عاشقی که دلتنگی نکند عاشق نیست .

51- عاشقی که ذوب در معشوق باشد ، خلاق تر می شود .

52-کَلان نگر باشید نه خُرد نگر که موجب خُردی و دور از خِرَدوَرزی است .

53- رَفیق ناباب زُغالی است که برایت سیاهی و روسیاهی آوَرَد و رفیق صالح و نیکوکار نگین أصیل و درخشانی است که بر قَدر و قیمتت بیفزاید و آینده ات را درخشان سازد . پس صالحان را به همنشینی بُگزین و از طالِحان و نااهلان بگریز و دوری گزین .

54- آنکه لاد را بر بُن لادِ مُحکم بنهد به فساد و خرابی نگراید .

55- به نام خدا . به نام خدایی که در همه حال نظاره گر اعمال ماست

# پنچ چیزاست که عزت آورد:

1- یاد حضرت پرردگار

2-وقار در رفتار

3-صداقت در گفتار

4-همنشینی با اَخیار

5-پرهیز از اعمال ناهنجار

56- پنج چيز دل عاشق را دگرگون مي کند :

به نام خدا

*** پنج چیز دل عاشق را دگرگون می کند : .... ......

1- یاد معشوق

2- جمال معشوق

3- کمال معشوق

4- حال معشوق

5- نگاه معشوق

عشق سکّوي پرواز است . پرواز به سوي معشوق . جاذبه عشق برخلاف جاذبه مادی نِیوتُن ، کِشش روحی و روحانی به سمت بالا و مرکز حقیقی عشق است . اساس آفرينش بر عشق است و عشق ريشه دارترين حقيقت عالَم وجود است . در عشق نشاط و غم است که غمش هم به نشاط بر مي گردد . طنين عشق زيباترين طنين در عالَم هستي است که اگر کسي در عشق صادق و يکرنگ باشد و گوش باطني و حقيقيش شنوا باشد به خوبي آن را مي شنود . سراسر هستي سرود عشق است . خدايي که هم عاشق و هم معشوق است ، آوازش پيوسته در گوش دل است ولي کو دل که دهد گوش به آواز خدا . همه عشق ها ريشه در يک معشوق دارد و بس . همه عشق ها تجلي يک عشق بي نهايت است زيرا که معشوق حقيقي بي انتهاست لذا مسير عشق پايان ندارد . آنکه در اَزَل هم عاشق بود و هم معشوق و با خويش عشقبازي مي کرد قطره اي از عشق را در دل آدميان چکاند . ببين که چه غوغايي است از عشق در ميان اين موجودات بشري . قِصّه عشق واقعا عجيب و شگفت انگيز است . می توان عاشق شد و عشق را احساس کرد ولی حقیقت و چیستی عشق مُعمّایی لامَکشُوف است . عشق فراز است نه فرود ، تَعالِی است نه تنزّل ، سَیر است نه سکون ، شدن است نه بودن و چه بسا بالاتر اینکه عشق فناست که در بَطن آن بقاست . عاشق در معشوق فانی می شود و بقای عاشق در بقای معشوق است و هر معشوقی که فانی و فناپذیر است معشوق حقیقی نیست و هیج عشقی بجز عشق الهی نیست «لا عِشقَ اِلّا عِشقُ اللهِ» و هر عشقی در عالم تا به عِشقُ الله نرسد عشق نیست و اگر عشق بنامند جز مَجاز نخواهد بود . عشق ، دلدادگی صادقانه به معشوق است . عشق یک رنگی است نه دورنگی . عشق هیچگاه با دورنگی جمع نمی شود و عاشق دو رو در قاموس عشق نمی گنجد . زندگی بی عشق یعنی زندگی بدون آب و هوا . کسی که عشق ندارد حیات ندارد بلکه مُرده ساکن یا مُرده مُتحرِّکی بیش نیست . عشق به عاشق ، زندگی جدید و نگاهی مُتفاوت و مُتعالی می دهد . نگاه عاشق نگاهی خاصّ است و عاشق ، جور دیگری می بیند . عاشق اگر معشوق را نبیند عاشق نیست ، البته نه به چشم سَر بلکه به چشم سِرّ و دیده باطن . دیده باطن اگر بینا شود - صد حقیقت نزد تو پیدا شود . اگر دیده حقیقت بینِ عاشق ، بینا شود همه جا با معشوق و در حضور اوست و مَستِ جَلَوات معشوق می شود و به هر سو بنگرد جمال معشوق را به تماشا می نشیند . چه زیبا گفت باباطاهر عُریان ، عُریان از تَعَلُّقات نه بَرهنگی تَنِ ظاهری :

به صحرا بنگرم صحرا ته وینم

به دریا بنگرم دریا ته وینم

بهر جا بنگرم کوه و در و دشت

نشان از روی زیبای ته وینم

..... ..... «هر چه گویم عشق را شرح و بیان» - عشق نیست ،توصیف عشقست و نشان .

«مایه خوشدلی آنجاست که دلدار آنجاست» * بی عشق هر آنچه باشد بیجاست

خوشتر از عشق ندیدم که به دل بنشیند * عاشق آن است که معشوقِ نکو بگزیند

57- بهار ، در حقیقت طراوتِ روح و ایّامِ روح پروری و نمایشگاه خالقّیت پروردگار و از زمان های مُناسب برای معرفت کردگار است که شَیخِ اَجَلّ سعدی شیرازی می گوید : برگ درختان سبز در نظر هوشیار * هر ورقش دفتری است معرفت کردگار

58- تواضع سبب شکوفایی شخصیت آدمی است و تکبّر نشانه شکست شخصیّتی است

59- کسی که قدر شناس پروردگارش نباشد از سگ هم پست تر است

60 - گِرد اهل معنا بگرد تا از گِرد و غُبار هوی پرستی رها شوی و از زنگار معصیت برکنار گردی . جَلالُ الدّین مُحمَّد بَلخی رُومی معروف به مولوی می گوید : همنشین اهل معنا باش تا - هم عطا یابی و هم باشی فَتا . و فَتا در لُغت به معنای جوانمرد است و جوانمرد کسی است که از هوی و هَوَس و خودپرستی و خودخواهی دور باشد .

61- گفتار اگر در بند اندیشه باشد نشانه خردمندی است. اندیشه اگر بعد از سخن گفتن باشد علامت ضعف خردورزی است. همیشه نخست اندیشه کنیم انگاه سخنی بگوییم تا کمتر دچار زیان و ضرر باشیم . این سخن مذکور لایق مراعات برای همه است ولی بر سیاستمداران و حکومت داران شایسته تر است . سعدی عَلَیهِ الرّحمَه در دیباچه گلستانش می گوید :
اول اندیشه و انگهی گفتار
پای بَست آمده است و پس دیوار

62- مُعلِّم سه ویژگی ممتاز دارد :

1- تعلیم دهنده است

2- شخصیّت ساز است

3- تزریق فکر و اندیشه در مُتعلِّم می کند

63-#برای زندگی تلاش کنیم ولی از خدا غافل نباشیم. دنیا سرگرم کننده است که گاهی هدف از آفرینش گُم می شود. دل به دنیا بستن عین جاهلی است.

** آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی

**********************************************

**سخنانی کوتاه از آیت الله سید اصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+وبلاگ آیت الله قنبر مشفق لاهیجانی