هیج کسی از امتحان الهی مُعاف نیست !!
مَا زَالَ الزُّبَيْرُ رَجُلاً مِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ حَتَّى نَشَأَ اِبْنُهُ الْمَشْؤُومُ عَبْدُاللّهِ . زُبَيْر (زُبَيْر بن عَوام) پیوسته مردى از طرفداران و از یاران خاصِّ ما اهل بيت (عَلَیهِمُ السَّلامُ) بود تا اين كه فرزند شوم و نامباركش عبد اللّه بوجود آمد و نُشو و نما کرد و بزرگ شد و مُنحرف گردید و او را (پدرش) را نیز گمراه ساخت.
(نَهجُ البَلاغَه فَیضُ الأِسلام حِکمت 444 . - نَهجُ البَلاغَه صُبحی صالِح حِکمت 453 )
«مَا زَالَ الزُّبَيْرُ رَجُلاً مِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ حَتَّى نَشَأَ اِبْنُهُ عَبْدُاللّهِ فَأَفْسَدَهُ» : يعني زُبَيْر (زُبَيْر بن عَوام) پيوسته همراه ما و حامی و حمایت کننده ما اهل بیت (عَلَیهِمُ السَّلامُ) بود تا وقتي كه پسرش عبدالله بزرگ شد و مُنحرف گشت و او را (پدرش) فاسد كرد .
( قامُوسُ الرِّجال از علّامه شیخ مُحمَّد تقی شُوشتری یا تُستَری معروف به شَیخ شُوشتری، ج 5، ص 449 . - شرح نَهجُ البَلاغَه اِبن ابِی الحَدید مُعتَزِلی ج 4 ص 79 . )
*** يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ تُلْهِكُمْ أَمْوَالُكُمْ وَ لاَ أَوْلاَدُكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللهِ وَ مَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ . ای کسانی که ایمان آورده اید ، مَبادا اموال و فرزندانتان شما را از یاد خدا غافل کنند و کسانی که چنین کنند از زیانکاران هستند . سوره مُنافِقون آیه 9 .
منابع حدیثِ فَوق : نَهجُ البَلاغَه فَیضُ الأِسلام حِکمت 444 . - نَهجُ البَلاغَه صُبحی صالِح حِکمت 453 - اُسدُالغابَة ج 3 ص 244 حدیث 2947 -شَرح نَهجُ البَلاغَه اِبن اَبِی الحَدید اَلمُعتَزِلی ج 2 ص 167 - اَلعِقدُالفَرید ج3 ص314 -شَرح نَهجُ البَلاغَه اِبن ابِی الحَدید مُعتَزِلی ج 4 ص 79 - دانشنامه اَمیرُالمُؤمنین (عَ) از آیت الله مُحمَّد مُحمَّدی رَی شهری ج4 ص 527 . - شَرح نَهجُ البَلاغَه اِبن اَبِى الحَدید ج 20 ص 102 حِکمت461 .
انسان ها به عِلَل مختلف از جمله به جهت تربیت و رشد و یا آشکار شدن ماهیّتِ درونی آنها پیوسته تا مادامی که در این عالم زندگی می کنند در معرضِ فِتنه ها و اِبتِلاء ها و امتحان ها و آزمایش های گوناگون هستند . خداوند متعال انسان ها را به امور مادی و معنوی و بواسطه نیکی ها و بدی ها و به خیر و شر و به فقر و غنا و سَرّاء و ضرّاء و خوشی و ناخوشی و بیماری و سلامتی و به صبر و بی صبری و به خشم و غضب و به خَوف و ترس و گرسنگی و تشنگی و به جنگ و صُلح و به شکست و پیروزی و به اوامر و نواهی و حرام و حلال و مَحرَم و نامَحرَم و اطاعت و عصیان و به هدایت و ضلالت و حقّ و باطل و به رعایت حق دیگران و عدم آن و به سکوت و سخن و به گفتار و کردار و به سود و زیان و فزونی و کاستی و گرانی و ارزانی و به مال و اموال و زن و فرزند و اولاد و مِلک و دارایی و ثروت و به زینت و جمال و کمال و مُلک و مقام و منزلت و شهرت و به علم و فضل و دانش و غیره مورد آزمایش قرار می دهد و هیج کسی از امتحان الهی مُعاف نیست !! در سوره اعراف آیه 168 آمده است : وَ بَلَوْناهُمْ بِالْحَسَناتِ وَ السَّيِّئاتِ : و آنان (بنی اسرائیل) را با نيكىها و بدىها آزموديم . و در سوره انبیاء آیه 35 آمده است : وَ نَبْلُوكُمْ بِالشَّرِّ وَ الْخَيْرِ فِتْنَةً : و شما را با بدیها و خوبیها آزمایش می کنیم . و در سوره عنکبوت آیه 2 چنین آمده است : أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا يُفْتَنُونَ : آیا مردم گمان کردند همینکه بگویند: «ایمان آوردیم» کفایت می کند و به حال خود رها می شوند و آزمایش نخواهند شد؟! . و در آیه 155 از سوره بقره آمده است : وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِينَ : قطعاً همه شما را با چیزی از ترس ، گرسنگی ، و کاهش در مالها و جانها و میوه ها ، آزمایش می کنیم و بشارت ده به استقامت کنندگان . و در سوره مُحَمَّد (ص) آیه 31 چنین آمده است : وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ حَتَّى نَعْلَمَ الْمُجاهِدِينَ مِنْكُمْ وَ الصَّابِرِينَ : ما همة شما را قطعاً آزمایش می کنیم تا معلوم شود، مجاهدان واقعی و صابرین از میان شما کیانند . و در آیه 154 از سوره آل عِمران آمده است : وَ لِيَبْتَلِيَ اللَّهُ ما فِي صُدُورِكُمْ وَ لِيُمَحِّصَ ما فِي قُلُوبِكُمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ : و «حادثه جنگ اُحُد» براى آن است كه آنچه را در سينههاى شماست ، خدا بيازمايد و آنچه را در دل داريد ، پاك و خالص گرداند و خداوند به آنچه در سينههاست آگاه و داناست . و در سوره آل عِمران آیه 186 چنین آمده است : لَتُبْلَوُنَّ فِي أَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ وَ لَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ مِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا أَذىً كَثِيراً وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ ذلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ : قطعاً شما در اموال و جانهاى خويش آزمايش خواهيد شد و از كسانى «یهودیان» كه پيش از شما كتاب آسمانى داده شدهاند و از كسانى «مُشرِکین» كه شرك ورزيدهاند ، آزار بسيارى مىشنويد و اگر صَبورى و پرهيزگارى پيشه كنيد پس قطعاً آن «صبر و شکیبایی» نشانه عزمِ استوار شما در كارهاست . یکی از مواردی که انسان ها مورد آزمایشِ جِدّی قرار می گیرند مسئله زن و همسر و فرزند و اولاد است . انسان ها طبعاََ و غریزةََ به خانواده و زن و همسر و بچه و فرزندان و اولاد خود وابستگی و علاقه دارند و این چیز طبیعی است و اسلام نه تنها این کار را مذمت نمی کند بلکه سفارش به تحکیمِ بُنیان خانواده و توصیه به محبت و نیکی و خدمت کردن به آنها نموده است . آنچه که از نظر آیات و یا روایات مورد مذمت و نهی قرار گرفته این است که انسان به گونه ای به همسر و زن و فرزند وابسته و علاقمند باشد که او را از مسیر حق مُنحرف سازد و زن و همسر و فرزند و خانواده خود را بر فرامین الهی مقدم بدارد و اوامر و نواهی و حدود الهی را پُشت سر اندازد و مرتکب نافرمانی و معصیت و گناه شود . گاهی برخی از چیزهایی که ما دوست می داریم در واقع بر ضرر ما است و گاهی هم چیزهایی را که ناپسند می داریم در واقع به نفع ما هست . در آیه 116 از سوره بقره چنین آمده است : وَ عَسى أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئاً وَ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَ عَسى أَنْ تُحِبُّوا شَيْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَكُمْ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ . « و چه بسا چيزى را ناخوش داريد، در حالى كه خير شما در آن است و چه بسا چيزى را دوست داريد، در حالى كه ضرر و شرّ شما در آن است. و خداوند صلاح شما را مىداند و شما نمىدانيد.» . چه بسا افرادی که سال ها برای اسلام و دین و قرآن کار کردند و زحمت کشیدند و رنج بردند ولی به جهت داشتن فرزندان ناسالم و یا داشتن همسر غیر متدیّن و غیر مُتعهّد به تدریج به اَشکال مختلف در مسیر کجراهه و راه انحرافی قرار گرفتند و عاقبت و سرانجام خوبی نداشتند . اینگونه افراد مشکل شان این است که در تعارض بین حق و حقیقت و خواسته های نامشروع خانواده و همسر زن و بچه ، با لَطائِفُ الحِیَل و حیله های شیطانی جانب همسر و زن و بچه خود را می گیرند اگر چه به قیمت نادیده گرفتن حق و ارزش ها و فرامین الهی باشد . یکی از آن موارد و مصادیق شگفت انگیز همین جریان زُبَيْر (زُبَيْر بن عَوام) و پسرش عبدالله هست که زُبَيْر گرفتار فتنه پسرش «عبدالله» شد و با اینکه زُبَيْر سابقه خوبی در خدمت به اسلام و حمایت از پیامبر (ص) و علی (عَ) و اهل بیت (عَلَیهِمُ السَّلام) داشت ولی علاقه او به فرزند و نفوذ فکری انحرافی فرزند در او سبب شد که مُنحرف شود تا جایی که در جنگ جمل در مقابل مولا علی (عَ) قرار گرفت و این مسئله و امثال آن جای هشدار و پند گرفتن است . مولا علی (عَ) در باره او و پسرش چنین فرمود : مَا زَالَ الزُّبَيْرُ رَجُلاً مِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ حَتَّى نَشَأَ اِبْنُهُ الْمَشْؤُومُ عَبْدُاللّهِ . یعنی : زُبَيْر (زُبَيْر بن عَوام) پیوسته مردى از طرفداران و از یاران خاصِّ ما اهل بيت (عَلَیهِمُ السَّلامُ) بود تا اين كه فرزند شوم و نامباركش عبد اللّه بوجود آمد و نُشو و نما کرد و بزرگ شد و مُنحرف گردید و او را (پدرش) را نیز گمراه ساخت . قرآن کریم اِخطار و هُشدار داده است که مال و اولاد و زن و فرزند شما را نفریبد و دچار گمراهی و انحراف نکند و در تعارض بین اینها (همسر و زن و اموال و اولاد) و حق و حقیقت و فرامین الهی ، جانب خدا و حق و حقیقت و فرامین الهی را بگیرید اگر چه به حسب ظاهر گاهی سبب ضرر و زیان شما است ولی در عوض ، خداوند متعال پاداش عظیمی به شما خواهد داد ، در سوره تَغابُن آیه 15 آمده است : إِنَّما أَمْوالُكُمْ وَ أَوْلادُكُمْ فِتْنَةٌ وَ اللَّهُ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ : اموال و فرزندانتان فقط وسیله آزمایش شما هستند و خداست که پاداش عظیم نزد اوست . و در سوره اَنفال آیه 28 آمده است : وَ اعْلَمُوا أَنَّما أَمْوالُكُمْ وَ أَوْلادُكُمْ فِتْنَةٌ وَ أَنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ : «و بدانيد كه اموال و فرزندانتان آزمايشى براى شما هستند و البتّه نزد خداوند براى كسانى كه از عُهده آزمايش برآيند ، پاداشى بزرگ است .» . از خداوند متعال مسئلت داریم که بحق محمّد و آل محمّد (عَلَیهِمُ السَّلامُ) در همه مواردی که در معرض آزمایش و امتحان الهی هستیم ما را سربلند و روسفید گرداند و عاقبت ما را ختم به خیر فرماید .
*** آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی
************************************
***پرواز بدون بال (دِلنوشته)+نرگس(هانیه) گیلانی جیلدانی لشت نشایی رشتی قُمی+ پایگاه اندیشوران حوزه + http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=18206 .+ کلیک کنید .
***پرواز بدون بال (دِلنوشته)+نرگس(هانیه) ...گیلانی لَشت نشایی جیلدانی قُمی+نسیم معرفت+http://nasimemarefat.parsiblog.com/Posts/5249/ . +کلیک کنید .
*** درس هایی از نَهجُ البَلاغه توسط آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی در مسجد امام خمینی پردیسان قم-چهار شنبه شب ها (شب های پنج شنبه) - بعد از نماز مغرب و عشا . +سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی لشت نشایی رشتی+http://hakim-askari.rozblog.com/post/693 .+کلیک کنید .
http://saadatmirghadimha.rzb.ir/post/8 .
***کتابخانه اینترنتی آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی ....+کلیک کنید
***کتابخانه اینترنتی آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی ....+کلیک کنید
*** شرح نهج البلاغه اِبن اَبِی الحَدید مُعتَزِلی+ بیست جلدی - کتابخانه دیجیتال + https://www.ghbook.ir/index.php?option=com_dbook&task=viewbook&book_id=1002641020&Itemid=167&lang=fa .+کلیک کنید .
***زن در آیینه جلال و جمال -آیت الله علامه عبدالله جوادی آمُلی+ http://hodat.ir/uploads/zan%20daa%20aeeneye%20jamal_43635.pdf .
***خَنساء شاعر نامدار عرب + تحقیقی از یک محقق افغانی از اهل سنّت-+ http://www.heratonline.com/Islam/articles/2016/khansa.pdf .
***پرواز بدون بال (دِلنوشته)+نرگس(هانیه) بابازاده گیلانی جیلدانی لشت نشایی قُمی - کلاس سوّم راهنمایی+سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی لشت نشایی رشت+http://hakim-askari.rozblog.com/post/696 .+کلیک کنید .
*** غایَةُ القُصوَی فِی تَرجَمَةِ العُروَةِ الوُثقی+جلد اول+از مرحوم شیخ عبّاس قُمی+ترجمه عُروَه+ مُصَحِّح : علیرضا اَسَدُاللّهی فرد + https://library.tebyan.net/fa/Viewer/Text/82470/0 .+کلیک کنید .
http://www.reyshahri.ir/post/65319/296-%d8%a7%d8%af%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d8%a7%d9%82%d9%88%d8 .+پایگاه رسمی آیت الله محمد محمدی ری شهری .