***استغفار،جلای قلب+حدیث اخلاقی+آیت الله محمدمحمدی ری شهری
استغفار، جلاي قلب
عَنِ النَّبِيِّ (صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَ آلِهِ) أَنَّهُ قالَ : إنّهُ لَيُغانُ عَلى قَلبِي وَ إِنّي لَأَستَغفِرُ اللّهَ فِي كُلِّ يَومٍ سَبعينَ مَرّةً. [1] [2]
در ارتباط با دو روايتي که در جلسه قبل درباره استغفار روزانه پيامبر (صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَ آلِهِ) قرائت شد، دو سؤال مطرح است : سؤال اول اين که با وجود آنکه هر دو روايت سند معتبري دارند، ولي چرا در يکي تعداد استغفار حضرت هفتاد بار و در ديگري صد بار گزارش شده است؟ جمع بين اين دو روايات چگونه است؟
سؤال دوم اين که استغفار معصومين (عَلَيهِمُ السَّلامُ) به چه معناست؟ اگر آنها گناه نميکنند، پس چرا و براي چه چيزي آمرزشخواهي ميکنند؟
در رابطه با سؤال اول ميتوان دو جواب داد؛ يکي اينکه روايتِ دالّ بر صد مرتبه مربوط به شبانه روز است، چنانچه فرمود: «في كلِّ يَومٍ و ليلَةٍ مِئَةَ مَرَّةٍ»[3]؛ ولي روايت دالّ بر هفتاد مرتبه تنها مربوط به روز است، چنانچه فرمود: «في كُلِّ يَومٍ سَبعينَ مَرَّةً»[4]. لذا با هم منافاتي ندارند.
دوم اينکه، عدد، در اين روايات، مفهوم ندارد بلکه براي افاده کثرت است. پس هفتاد بار يا صد بار، به معناي زياد استغفار کردن است.
سؤال دوم را نيز با استفاده از روايتي که در ابتداي جلسه بيان شد، پاسخ ميدهيم. در اين روايت از پيامبر (صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَ آلِهِ) نقل شده که فرمود: گاه دلم را تيرگى مىگيرد و من روزى صد بار از خدا آمرزش مىطلبم .
کلمه «يُغانُ» از ريشه «غَين» است که هم معناي «غَيم» [غَيْم يعني ابر و ابر هم به نوعي در برابر خورشيد پوشش مي دهد] و به معناي پوشيده شدن است.[5] حضرت براي رفع اين پوشش و تيرگي روزانه هفتاد مرتبه استغفار ميکند. پس استغفار معصومين (عَلَيهِمُ السَّلامُ) به خاطر گناه و يا حتي انجام مکروه نيست بلکه به خاطر تيرگي و پوششي است که بر اثر قرار گرفتن در حالتي غير از حالت اوج ارتباط با خدا در دل ايجاد ميشود ، چرا که حالات انسان هنگام ارتباط با خدا متفاوت و داراي مراتب است . حالي که انسان با خدا در هنگام نماز دارد با زماني که با ديگري حرف ميزند يا هنگامي که غذا ميخورد فرق دارد. پس توجهي که معصوم موقع انجام کارهاي عادي دارد پايينتر از آن مقام بالايي است که هنگام ارتباط با خدا دارد و اين خود ، يک نوع تيرگي است که با استغفار رفع ميشود.
در روايت ديگري، اين تيرگي و پوشش با تعبير «صَدْأ» به معناي زنگار[6] بيان شده است. از پيامبر (صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَ آلِهِ) نقل شده که فرمود: إنَّ لِلقُلوبِ صَدْأََ كَصَُداءِ النُّحاسِ، فَاجلُوها بِالأِستِغفارِ.[7]
يعني دلها همانند مِس، زنگار مىبندند، پس آن ها را با آمرزشخواهى ، صَيقل دهيد. بر اساس اين روايت، يکي از خواصِّ استغفار، جلا دادن و نوراني کردن دل است. کسي که از خدا آمرزش ميخواهد قلبش نوراني ميشود به ويژه اگر استغفار هنگام سَحَر باشد، چنانچه در قرآن استغفار کنندگان در سَحَر مورد مَدح قرار گرفتهاند . ?وَالْمُسْتَغْفِرينَ بِالْأَسْحار?[8]. + [الصَّابِرِينَ وَ الصَّادِقِينَ وَ الْقانِتِينَ وَ الْمُنْفِقِينَ وَ الْمُسْتَغْفِرِينَ بِالْأَسْحارِ پرهيزگاران ، همان صابران و راستگويان و فرمان بردارانِ فروتن و انفاق كنندگان و استغفار كنندگان در سَحَرها هستند.] .
خداوند به همه ما توفيق استغفار در سحر را عنايت فرمايد.
http://www.reyshahri.ir/post/65319/296-%d8%a7%d8%af%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d8%a7%d9%82%d9%88%d8 .+پايگاه رسمي آيت الله محمد محمدي ري شهري .
************************************
***پرواز بدون بال (دِلنوشته)+نرگس(هانیه) گیلانی جیلدانی لشت نشایی رشتی قُمی+ پایگاه اندیشوران حوزه + http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=18206 .+ کلیک کنید .
***پرواز بدون بال (دِلنوشته)+نرگس(هانیه) ...گیلانی لَشت نشایی جیلدانی قُمی+نسیم معرفت+http://nasimemarefat.parsiblog.com/Posts/5249/ . +کلیک کنید .
*** درس هایی از نَهجُ البَلاغه توسط آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی در مسجد امام خمینی پردیسان قم-چهار شنبه شب ها (شب های پنج شنبه) - بعد از نماز مغرب و عشا . +سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی لشت نشایی رشتی+http://hakim-askari.rozblog.com/post/693 .+کلیک کنید .
http://saadatmirghadimha.rzb.ir/post/8 .
***کتابخانه اینترنتی آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی ....+کلیک کنید
***کتابخانه اینترنتی آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی ....+کلیک کنید
*** شرح نهج البلاغه اِبن اَبِی الحَدید مُعتَزِلی+ بیست جلدی - کتابخانه دیجیتال + https://www.ghbook.ir/index.php?option=com_dbook&task=viewbook&book_id=1002641020&Itemid=167&lang=fa .+کلیک کنید .
***زن در آیینه جلال و جمال -آیت الله علامه عبدالله جوادی آمُلی+ http://hodat.ir/uploads/zan%20daa%20aeeneye%20jamal_43635.pdf .
***خَنساء شاعر نامدار عرب + تحقیقی از یک محقق افغانی از اهل سنّت-+ http://www.heratonline.com/Islam/articles/2016/khansa.pdf .