معانی و مراتب پنج گانه اجتهاد بر پایه مبانی و ادله اعتبار «فقاهت»

شبکه اجتهاد (@ijtihad1388) | Twitter

 

نتیجه تصویری برای تپه نامیله

 

به نام خدا


*** اگر خدا بخواهد روزی دهد روی تپّه نامیله هم می دهد+پایگاه اندیشوران حوزه....  ...+http://saadat.andishvaran.ir/fa/ShowNote.html?ItemId=16857 +کلیک کنید .

 

جناب حجت الأِسلام آقای مرتضی بیات همدانی مَلایری که از فضلاء بزرگوار و برخوردار از فرهنگ و شعر و هنر خطّاطی و نیز از مدّاحان و ذاکرین اهل بیت (عَلَیهِمُ السَّلامُ) است و در درس خارج فقه اینجانب مَبحث خمس شرکت می کنند در روز یکشنبه تاریخ سیزدهم بهمن 1398 در مسجد امام خمینی شهر پردیسان قم برای بنده نقل کرده که چند مدت مانده به انقلاب اسلامی ایران و اواخر دوره حکومت فاسد پهلوی ، چند نفر (چهار ، پنج نفر) از مردان اَهالی روستای نامیله که اکنون معروف به شهرک اندیشه و از توابع شهرستان مَلایر از استان هَمَدان است جهت پیدا کردن شغل و کار به تهران می روند و در آنجا مشغول به کار می شوند . بعد از مدتی یکی از آنها به  علتی از کار منصرف می شود و  به محل و روستای خود یعنی نامیله بر می گردد . این روستا در ورودی مَلایر قرار دارد و به اصطلاح ، چسبیده به ملایر است . وقتی که به نامیله می رسد دچار نگرانی و سرگشتگی و پریشانحالی می شود که اگر به خانه برود و در باره کار مورد سؤال قرار گیرد چه جوابی به خانواده اش و دیگران بدهد ؟! تو همین فکرها و حَیص و بَیص ها و گیر و دارها  بود که ناگاه تصمیم می گیرد که برای رفع ملالت و پریشانحالی ، لحظاتی روی تپّه نامیله که در همان نواحی بود برود . حرکت می کند و می رود روی تپّه نامیله می نشیند و در آنجا ضمن اینکه در باره وضعیت و حال و زار خودش داشت فکر می کرد در همان حال نیز با یک چوبی که در دست داشت به روی زمین می زد ناگاه دید که حُفره و سوراخی و روزنه ای در زمین  ایجاد شد و بعد با دستان خود آن حُفره را شکافت و دید که یک ظرف سُفالین پُر از جواهرات آشکار شده است . آن را بر می دارد و با خوشحالی به خانه می رود و بعد ها  سر و وضع زندگی اش بسیار خوب و عالی می شود و به تدریج در آن  منطقه و محل معروف شد که : اگر خدا بخواهد روزی دهد روی تپّه نامیله هم می دهد !!!  تپه نامیله که قِدمت تاریخی آن به قبل از میلادِ مسیح (ع) و یا به ماقبل تاریخ  می رسد یکی از مهمترین آثار تاریخی استانِ همدان و شهرستان مَلایر است که در منطقه  ورودی مِحور مَلایر به اراک واقع شده است . شهرستان مَلایر در مسیر تردد زائران عَتَبات عالیات قرار دارد و هر سال زائران اربعینِ حسینی و عاشقان و محبّان امام حسین (عَلَیهِ السَّلامُ)  از این مسیر برای رفتن به کربلا تردّد می‌کنند . و تپّه نامیله و منطقه نامیله از مناطقی است که زائرین کربلا جهت استراحت در آنجا توقف و اُطراق می کنند .

** آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی

 

 

***************************************

 

***موضوعات و عناوین شبکه اجتهاد... + لطفا روی عناوین زیر کلیک کنید :+تنظیم توسط استاد سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی

 

*** موضوعات و عناوین فقهی و اقتصادی و اعتقادی و سیاسی و تحلیلی شبکه اجتهاد+مشهد مقدس+تنظیم توسط استاد سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی لشت نشایی.


***امر به معروف غیر از موعظه و ارشاد است/ آمر به معروف در مقام «ولی» امر به معروف می‌کند+آیت الله جوادی آملی+9 آذر 1391 .

***اهمیت و وجوب عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام+نظرات بزرگان و مراجع+29 آبان 1391  .

*** سینه زنی+دلیل و فلسفه آن+نظرات بزرگان و مراجع+1391 .

*** مرثیه خوانی+نظرات بزرگان و  مراجع+1391 .

*** مسائل مالی عزاداری +نظرات بزرگان و مراجع+1391 .

*** وقف و عزاداری+نظرات بزرگان و مراجع+1391 .

*** نذر و هدیه در عزاداری+نظرات بزرگان و مراجع+1391 .

*** نماز و عزاداری+نظرات بزرگان و مراجع+1391 .

*** آرایش و اصلاح+نظرات بزرگان و مراجع+1391 .

*** احکام عزاداری در حسینیه و مسجد+نظرات بزرگان و مراجع+1391 .

*** موسیقی در عزاداری+نظرات بزرگان و مراجع+1391.

*** شبیه خوانی+نظرات بزرگان و مراجع+1391 .

***عَلَم های عزا+نظرات بزرگان و مراجع+1391 .

***قَمه‌زنی، لَطمه‌زنی، سینه‌خیز رفتن+نظرات بزرگان و مراجع+1391 .

*** سینه‌خیز رفتن+نظرات بزرگان و مراجع+1391 .

*** لطمه‌زنی +نظرات بزرگان و مراجع+1391 .

*** زنجیرزنی+نظرات بزرگان و مراجع+1391 .

*** مسائل متفرقه عزاداری +نظرات بزرگان و مراجع+1391 .

*** حفظ حرمت ماه محرم و صفر+نظرات بزرگان و مراجع+1391 .

*** عزاداری؛ باید‌ها و نبایدها+نظرات بزرگان و مراجع+1391.

 

**************************

*** نقدنامه منسوب به آخوند خراسانی در ردّ ولایت فقیه+آسیب شناسی حکومت دینی از منظر آخوند خراسانی+حجت الاسلام دکتر حسین ناصری مقدم+فصلنامه حوزه شماره 162+1392 .

*** شهید سید محمدباقر صدر؛ مغز متفکر اسلامی+1392 .

*** استطاعت و قرض داشتن+نظرات بزرگان و مراجع+1392 .

*** استطاعت با دریافت مهریه، هدیه و …+نظرات بزرگان و مراجع+1392 .

*** استطاعت خَدَمَه کاروان‌ها+نظرات بزرگان و مراجع+1392 .

*** تعریف استطاعت+نظرات بزرگان و مراجع+1392 .

*** سود سپرده حج+نظرات بزرگان و مراجع+1392 .

*** خمس هزینه حج+نظرات بزرگان و مراجع+1392 .

*** حج برای اموات+نظرات بزرگان و مراجع+1392 .

*** دریافت وام حج+نظرات بزرگان و مرراجع+1392 .

*** هزینه ها و امور زندگی+نظرات بزرگان و مراجع+1392 .

*** موانع استطاعت+نظرات بزرگان و مراجع+1392 .

*** راهنمای رشته تخصصی فـقـه مُقـارَن+نظرات بزرگان و مراجع+1392 .

*** گزارشی از نخستین رشته تخصصی فقه مُقارَن در حوزه های علمیه(فقه بین مذهبی مثل«اَلخِلاف از مرحوم شیخ الطّائفه -شیخ ابوجعفر محمد بن حسن بن علیّ طُوسی از علمای قرن چهارم هجری قمری»)+1392 .

*** برخی از آثار با موضوع «فقه مُقارَن»+ مثل فقه «اَلخِلاف از مرحوم شیخ طوسی»+1392 .

*** مهم ترین منابع فقه مُقارَن+1392 .

*** کتابشناسی توصیفی فقه مُقارَن+حجت الاسلام مهدی مهریزی+1392 .

*** فوائد فقه مُقارَن/ آیت الله ناصر مکارم شیرازی+سخنرانی مُعظَّمُُ لَه می باشد +1392 .

*** فقه مُقارَن در اندیشه بزرگان+1392 .

*** پرونده فقه مُقارَن+1392 .

*** مفهوم و فلسفه فقه تربیتی+محمد جعفر چناری و هادی شریفی صحی+1392 .

*** گفت‌وگو باحجت الاسلام سید نقی موسوی: فقه تربیتی؛ چیستی، بایدها و ظرفیت‌ها+1392 .

*** ضرورت فقه تربیتی (اهداف و کاربردها)+حجت الاسلام محمد مهدی خسروی+1392 .

*** تعامل فقه و تربیت+هادی رازقی+1392 .

*** قواعد مرتبط با فقه تربیتی+مهدی عصمتی+1392 .

*** خلاصه کتاب: فقه تربیتی، نوشته آیت الله علیرضا اعرافی+1392 .

گزارش تفصیلی ، نگرشی بر تعامل فقه و تربیت، نوشته حجت الاسلام علی همت بناری+1392 .

*** آشنایی با اندیشوران+1392 .+آیت الله علیرضا اعرافی+حجت الاسلام دکتر عباسعلی شاملی+حجت الاسلام علی همّت بناری+حجت الاسلام سیدنقی موسوی+بهروز رفیعی و +1392 + +http://www.andishvaran.ir/fa/default.html  .+ ....+....+....+ آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی-پایگاه اندیشوران حوزه : http://saadat.andishvaran.ir/fa/ScholarMainpage.html .

***منابع فقه تربیتی(۱): مهم‌ترین کتب مرتبط با فقه تربیتی+حجت الاسلام سید مجتبی مرادی+حجت الاسلام مجتبی عزیزی+1392 .

*** منابع فقه تربیتی: مقالات مرتبط با موضوع فقه تربیتی+حجت الاسلام سید مجتبی مرادی+مجتبی عزیزی

*** نظارت همگانی و متقابل در نظام اسلامی+حجت الاسلامحسین جوان آراسته+1392 .

*** مبانی آزادی و الزامات آن در عرصه سیاسی/ حجت الاسلام سید سجاد ایزدهی+1392 .

*** احکام حکومتی و مِنطَقَةُالفَراغِ با تکیه بر اندیشه‌های فقهی آیت الله شهید سید محمد باقرصدر/ مسعود راعی – سید اسماعیل حسینی قلندری+1392 .

*** فقه حکومتی؛ نرم افزار توسعه انقلاب اسلامی/ عباسعلی مشکانی سبزواری – ابوالفضل سعادتی+1392 .

*** نسبت حکم حکومتی با احکام و فتاوای مجتهدین در نظام سیاسی اسلام/ محمود کریمی- سلمان مرتضوی+1392 .

*** ضوابط صدور «احکام حکومتیِ تکلیفی»+حجت الاسلام ذبیح الله نعیمیان+1392 .

*** نظریه اطاعت از حاکم جائر در فقه سیاسی اهل سنت/ محمدعلی میرعلی+1392 .

*** نظریه بیداری اسلامی براساس اندیشه سیاسی مقام معظم رهبری/ موسی نجفی+1392 .

*** بررسی و تحلیل عناصر استبدادستیز در نظریه ولایت فقیه/ مهدی امیدی- مهدی قربانی+1392 .

*** امکان یا امتناع «تأمین مشروعیت» در الگوی «خلافت اسلامی»+حجت الاسلام ذبیح الله نعیمیان+1392 .

*** تحلیل انتقادی نظریه حکومتی سنت گرایان در عصر غیبت/ ابوذر رجبی+1392 .

*** سیر تاریخی فقه حکومتی شیعه نزد قُدَماء+رضا میرزایی سرای ملکی+1392 .

*** فلسفه سیاسی اسلام ، امکان یا امتناع؟/ مرتضی یوسفی راد+1392 .

*** قرآن و هویت متکی بر اسلام سیاسی/ محمدجواد غلامرضا کاشی – الهه صادقی+1392 .

 

 

**************************


 

*** هدایای فاطمی = زندگینامه و معارف فاطمی و اشعار فاطمی و پاسخ به شبهات و کودک و نوجوان+1393  .

*** پیامک‌های نوروز فاطمی=نثرهای نوروز فاطمی و اشعارنوروز  فاطمی و کلمات قِصار فاطمی+1393 .

*** نرم افزارهای فاطمی+1393 .

*** نامگذاری فاطمی+1393 .

*** عید نوروز در اسلام+...اما مراجع تقلید، بر این باورند که نصّ معتبرى مبنى بر اینکه عید نوروز از اعیاد دینى یا ایام مبارک شرعى‏ باشد، وارد نشده است. (سایت آیت‌الله خامنه‌ای، سایت آیت‌الله مکارم)+1393 .

*** شادی، تفریح و بازی+نظرات بزرگان و مراجع+1393 .

*** سفر و گردشگری+حَقُّ المارَّة+نظرات بزرگان و مراجع+1393 .

*** هدیه و عیدی+نظرات بزرگان و مراجع+1393 .

*** آداب و رسوم+1393 .

*** مبانی کلامی سَلَفِیانِ تَکفیری+سید حسین نظام الدّین+1393 .

***آراءُ عُلَماءِ المُسلِمینَ وَ فَتاواهُم فِی تَحریمِ تَکفیر أَتباعِ المَذاهِبِ الإِسلامِیَّةِ+فُؤاد کاظم مقدادی+1393 .

*** شُبُهاتُ التَّکفیرِ+عُمَربن عبدالعزیز قُرَشی+1393 .

***همزیستی مسلمانان با کفّار از نگاه فقه اهل بیت(ع)+عقیل عبّاس معروفی+1393 .

*** 17000  پرسش و پاسخ در رابطه با وهّابیّت+1393 .

***نرم افزار موبایل دانستنی های وَهّابیّت+1393 .

*** اَلرَّدُّ عَلَی تَکفیرِ الشِّیعَةِ+1393 .+ضِیاءُ اَلمَشهَدِی+1393 .

*** به سوی حقیقت+نرم افزار+1393 .

*** کتابخانه اعتقادات و پاسخ به شبهات+1393 .

*** هدیه و پیوند اعضا از نگاه شیعه و مذاهب اربعه+عقیل عباس معروفی+محمد خان (هندی) وَصی +1393 .

***نرم افزار موبایل نقد وَهّابیّت+1393 .

***پاسخگویی به شبهات وَهّابیّت+1393 .

*** نرم افزارِ شاخ شیطان+1393 .

***حُرمَةُ الغُلُوِّ فِی الدِّینِ  وَ تَکفیرِ المُسلِمینَ+ابراهیم عبدالله ناجِح+1393 .

*** تکفیر در اسلام+پدید آورنده: رضا محمد زاده +استادراهنما:غلامحسین ابراهیمی دینانی+استاد مشاور:سید محمد باقر حجتی+احمد طاهری عراقی+1393 .

***یاوران دَجّال+نرم افزار است+1393 .

*** داعِیَةُُ وَ لَیسَ نَبِیّاً ؛ قَراءَةُُ نَقدِیّةُُ لِمَذهَبِ الشَّیخِ مُحَمَّدِ بنِ عَبدِالوَهّابِ فِی التَّکفیرِ+حَسَن بِن فَرحان+این کتاب با عنوان مبلغ، نه پیامبر: قرائتی انتقادی بر مسلک تکفیری شیخ محمد بن‌عبدالوهاب به کوشش یوسف مُرتَضَوِی ترجمه و به همت مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب در سال ۱۳۸۷ منتشر شده است.+1393 .

***تکفیر شیعه؛ مُدّعِیات و مُستَنَدات+عمّار خزاعی فدائن+1393 .

*** اَلحُکمُ وَ قَضِیَّةُ تَکفیرِ المُسلِمِ+سالم اَلبَهَنساوِی+1393 .

*** جَلاءُ الغُمَّةِ عَن تَکفیرِ هذِهِ الأُمَّةِ+عثمان بِن عبد العزیز بِن منصور اَلناصری+1393 .

*** تکفیر از دیدگاه شیخ مفید و ابو حامد غزالی+سمیّه اشرفی+1393 .

***اَلتَّکفیرُ ؛ نَشأَتُهُ ، أَهدافُهُ ، ضَوابِطُهُ+محمد عطاءالله+1393 .

*** تکفیر اهل قبله ، مفهوم ، دیدگاهها و خاستگاه‌ها+محمد شریف حیدری+1393 .

*** اَلتَّکفیرُ فِی مِیزانِ القُرآنِ وَ السُّنَّةِ+محمد سعد+1393 .

***تکفیر مخالفان در قرآن و روایات اهل بیت (علیهم السلام)+محمد شاه حسینی+1393 .

*** اَلتَّفکیرُ فِی زَمَنِ التَّکفیرِ ، ضِدُّ الجَهلِ وَ الزَّیفِ وَ الخُرافَةِ+نصر حامد ابوزید+1393 .

***بررسی ریشه‌های تکفیر در اندیشه‌ فقهی (مطالعه موردی در موضوعات نَصب و رَفض: ناصبی ها و رافضی ها)+محمود توکلیان اکبری+1393 .

*** تَکفیر +مجید صفا تاج +1393 .

*** بررسی و نقد تکفیر غزالی نسبت به فیلسوفان مسلمان+کبری میرزازاده+1393 .

***تعدّد مذاهب‌ از دیدگاه فقها و اندیشمندان مسلمان+سید جلال میرآقایی+پاسخ آیت اللّه العظمی مکارم شیرازی به فتوای ۳۸ تن از علمای‌ وهابی مبنی بر تکفیر شیعیان و جواز قتل آنان....+1393 .

*** تَطهیرُ المَناهِجِ مِنَ التَّکفیرِ+عبدالله دشتی+(«پرهیز از اندیشه‌های تکفیری» ترجمه تَطهیرُ المَناهِجِ مِنَ التَّکفیرِ: ترجمه  از کاظم حاتمی طبری)+1393 .

*** بررسی تطبیقی شفاعت ، توسّل و زیارت از دیدگاه امامیه ، اَشاعِرَه و وَهّابیّت+یس خسروی+1393 .

*** اَلتَّحذیرُ مِنَ المُجازَفَةِ بِالتَّکفیرِ+محمد بِن علوی مالکی+1393 .

*** پدیده افراط در تکفیر+یوسف عبدالله قَرضاوی مِصریُّ الأَصل+مترجم: مسعود انصاری تالش+1393 .

*** بررسی و تحلیل شفاعت از دیدگاه قاضی عبدالجَبّار ، فخر رازی ، محمد بن عبدالوَهّاب و علامه طباطبایی+زُهره حمزه زاده+1393 .

*** بَلاءُ التَّکفیرِ+بَسّام اَلصَّبّاغ اَلسُّورِی -پژوهشگر سُوری+1393 .

*** حیات سیاسی و فرهنگی اِبن تَیمِیَّه+فاطمه علیپور+1393 .

*** بررسی تطبیقی دیدگاه فخر رازی، خواجه نصیرالدین طوسی و اِبن تَیمِیَّه در مسأله رُؤیت خداوند متعال+محمد سرداری اردکان+استاد راهنما:احمد عابدی+1393 .

*** اَلإیمانُ وَالکُفرُ فِی الکِتابِ وَ السُّنَّةِ : رِسالَةُُ مُوجَزَةُُ تَبحَثُ عَن حَقیقَةِ الإیمانِ وَالکُفر ِ وَ حُدُودِهِما وَالفَرقِ بَینَ الإِسلامِ وَالإیمانِ وَ حُکمِ تَکفیرِ أَهلِ القِبلَةِ وَ تَدعُو إِلَی الوَحدَةِ الإِسلامِیَّةِ+آیت الله جعفر سبحانی تبریزی+1393 .

*** بازخوانی تکفیر و تکفیرگرایی در بین مسلمانان+علی اکبر نیکزاد تهرانی+1393 .

*** تاثیر اندیشه‌های کلامی اِبن تَیمِیَّه بر وَهّابیّت+محمد عیسی محمدی+1393 .

*** رابطه عقل و دین از دیدگاه مُلّاصدرا و اِبن تَیمِیَّه+مدینه کرمی+1393 .

*** بررسی فتوای تکفیر در نگاه مذاهب اسلامی+حسین رجبی+1393 .

*** اسلام و خشونت (نگاهی نو به پدیده تکفیر)+حسین احمد ، اَلخَشِن+مترجم:موسی دانش+1393 .

*** پرهیز از اندیشه‌های تکفیری+عبدالله دشتی+1393 .

*** اَلتَّکفیرُ بَینَ الدِّینِ وَ السَّیاسَةِ+محمد یونس مصری+1393 .

*** اَلإسلامُ وَ العُنفُ قَراءَةُُ فِی ظاهِرِهِ التَّکفیرُ+حسین احمد ، اَلخَشِن+1393 .

*** ظاهِرُهُ التَّکفیرُ فِی المُجتَمَعِ الإِسلامِیِّ (مِن مَنظُورِ العُلُومِ الإِجتِماعِیَّةِ لِلأَدیانِ)+دکتر عبداللطیف اَلهِرماسِی+1393 .

*** اَلعَقلُ الإِسلامِیُّ بَینَ سِیاطِ التَّکفیرِ وَ سُباتِ التَّفکیرِ+حسین احمد اَلخَشِن+1393 .

*** عِلاجُ التَّعَصُّبِ وَ التَّکفیرِ+بَسّام اَلصَّبّاغ اَلسُّورِی+سخنرانی مؤلف در سمینار تقریب بین مذاهب اسلامی در سال ۲۰۰۸ میلادی برابر با سال 1387 «ش» در تهران  +1393 .

*** پدیدهء غلو و زیاده‌روی در تکفیر+یوسف قَرضاوی مِصریّ الاصل+1393 .

*** فَتاوَی العُلَماءِ فِی تَحریمِ تَکفیرِ المُسلِمینَ+زین العابدین شابَغدادی+1393 .

*** فِتَنُ التَّکفیرِ یَینَ العَرَبِ المُعاصِرینَ+بَسّام اَلصَّبّاغ اَلسُّورِی+1393 .

*** فِتنَةُ التَّکفیرِ بَینَ الشِّیعَة وَ الوَهّابِیَّةِ وَ الصُّوفِیَّةِ+دکتر محمد عَمارَة مِصری+1393 .

*** لاتَکفیرَ فِی القُرآنِ +حَسَن اَلشّابَندَر(اَلسَّوید) از پژوهشگران سوری است+1393 .

*** لِماذا وَ کَیفَ یَتَحَوَّلُ الاِختِلافُ الفِکرِیُّ إِلَی تَکفیرِِ أَو زَندَقَةِِ أَو قَتلِِ أَو صَُلبِِ أَو جَلدِِ أَو نَفیِِ أَو حَبسِِ أَو إِتِّهامِِ …؟ اَلتَّفکیرُ وَ التَّکفیرُ+احسان توفیق بعدرانی از پژوهشگران سوری+1393 .

*** مُبلّغ، نه پیامبر: قرائتی انتقادی بر مَسلک شیخ محمد بن عبدالوَهّاب+حسن بِن فَرحان مالِکی+1393 .

*** اَلفُصُولُ المُهِمَّةُ فِی مَعرِفَةِ الأَئِمَّةِ+علامه سید عبدالحسین شَرَفُ الدِّین عامِلی+1393 .

*** اَلنَّزعَةُ التَّکفیرِیَّةُِِ فِی فِکرِ الوَهّابِیَّةِِ(فی فِکَرِ الوَهّابِیَّةِ) +اَلکِیانِی اَلمُرتَضَوِی+1393 .

*** نقد و بررسی اندیشه تکفیر+مُشاور اَلبَهَنساوِی+1393 .

*** وَهّابِیان تکفیری+علی اصغررضوانی کاشانی+1393 .

*** ه‍ش‍دار از خ‍طر ت‍ک‍فی‍ر+اَبُوالحارِث علیّ ابن الحسین  حَلَبی+کت‍اب ح‍اض‍ر ح‍اوی آرای م‍ح‍م‍د ن‍اص‍ر الدی‍ن آل‍ب‍ان‍ی، ع‍ب‍دال‍ع‍زی‍ز ب‍ن ع‍ب‍دال‍ل‍ه ب‍ن‌ب‍از، م‍ح‍م‍دب‍ن ص‍ال‍ح ع‍ث‍ی‍می‍ن، در ب‍اب م‍س‍ئ‍ل‍ه «ح‍کم ب‍ه غ‍ی‍ر م‍ا أن‍زل آل‍ل‍ه» م‍ی‌ب‍اش‍د+1393 .

*** هشدار در خصوص تکفیرهای بی‌رویّه+محمد بن علوی مالکی+1393 .

***سلفی‌گری در بوته نقد+علی اصغر رضوانی کاشانی+1393 .

***آرای وهابیت در ترازوی قرآن و سنت+احمد حسین فلاح+1393 .

*** اَلبَحثُ عَن أَدِلَّةِ التَّکفیرِ وَ التَّفسیقِ+از «بُستی»از علماء و شاعران قرن چهارم«ه.ق»+بُست از مناطق افغانستان است+1393 .

*** عُمدَةُ المَقالِ فِی کُفرِ اَهلِ الضَّلالِ+حَسَن بِن علی کَرَکِی عامِلی+1393 .

*** اَلتَّکفیرُ وَ التَّفسیقُ وَ التَّبدیعُ صِفاتُُ مَوضُوعِیَّةُُ صَریحَةُُ ، اَم مَظاهِرُ طائِفِیَّةُُ قَبیحَةُُ؟!+1393 .

*** افکار اِبن تَیمِیَّه در بوته نقد+آیت الله سیدعلی حسینی میلانی+1393 .

*** آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی در جمع حوزویان مشهد: راه اسلام راه تقریب، برادری و تفاهم است+1393 .

*** آیت‌الله شیخ جعفرسبحانی تبریزی در مشهد: با جریان‌ تکفیری باید مبنایی و ریشه‌ای برخورد کرد نه شعاری و سطحی+1393 .

*** آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی تبیین کرد : +تکفیر شناسی+تکفیری‌ها از خود وَهّابیّت نیز عدول کرده‌اند+1393 .

*** آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی: شناخت شرایط و مبانی تکفیر، مانع تکفیر می‌شود+1393 .

*** اثبات کفر «داعِش» با ادلّه اهل‌سنت+سخنرانی :آیت الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی+1393 .

*** آیت‌الله شیخ جعفرسبحانی تبیین کرد: اشتباه جریان‌های تکفیری در مساله شفاعت+1393 .

***از پیوستن جوانان به داعِش تا لزوم آگاه‎سازی از خطرات تکفیر+آیت الله سبحانی+1393 .

*** آیت‌الله سبحانی در جمع حوزویان مشهد: جریان تکفیر تلاش ۱۴۰۰ ساله اسلام را ازبین می‌برد/ برخورد دوگانه تکفیری‌ها درقبال اسلام+1393 .

*** آیت‌الله سبحانی: تکفیری‌ها اسلام را مطابق عقیده خود تفسیر می‎کنند/ پاسخ به اندیشه تکفیر با قرآن+1393 .

*** نگاهی فقهی به قیمت‌ها و نرخ بهره+حجت الاسلام دکتر سیدعبّاس موسویان+1393 .

*** خسارت تأخیر تأدیه در قانون و فقه+حجت الاسلام دکترسیدعباس موسویان+1393 .

***بانک در اسلام(عملیات بانکداری، با حدود ۲۸۰۰ سال سابقه (صدقی، ج ۱، ص ۲) ممکن نیست منحصر به غرب باشد. عملیات اصلی بانکی، مثل مبادله به کمک چک، بیشتر در شرق متداول بوده و حتی کلمه چک، واژه فارسی است که با همین تلفظ در فرهنگ غرب راه یافته است (بهمند و محمود بهمنی، ص ۸۰).)+حسین حشمتی مولایی+1393 .

*** جریمه دیرکرد در نظام بانکی+مرتضی اصفهانی+1393 .

*** پرونده بانکداری اسلامی+1393 .

*** اتّحادِ «اِمارت و وِلایت» (اتحاد امامت و اِمارت)مُکمّل بحث ولایت فقیه است+حجت‌الاسلام والمسلمین استاد سید صَمصام‌ُ الدّین قَوامی امام جمعه پردیسان قم و مدیر بنیاد مدیریت اسلامی+1393 .

*** بررسی موانع انقلاب در آثار فقهای شیعه/ نظریه فقهی امام(ره) پایه‌های انقلاب را تامین کرد+حجت الاسلام سروش مَحلّاتی+1393 .

*** 13 کتاب، پیرامون «فقه و انقلاب»+کتاب ولایت سیاسی فقیهان از محمد علی قاسمی+1393 .

*** تصور فقهای گذشته شیعه درباره ایجاد حکومت شیعی/ خدمت بزرگ حضرت امام خمینی به تحوّل فقه+آیت الله شیخ عبّاس کعبی خوزستانی اهوازی لشکرآبادی+1393 .

*** ویژه‌نامه فقه و انقلاب+1393 +گفتاری از آیت‌الله واعظ‌ زاده خراسانی؛ این سه رهبر جوان انقلابی اگر نبودند انقلاب پیروز نمی‌شد : آیت الله امام خامنه ای و آیت الله واعظ طَبَسی و حجت الاسلام شهید سید عبدالکریم هاشمی نژاد در مشهد+مهدی نصیری : امام خمینی بر مبنای فقه انقلاب کرد نه فلسفه+علمای مشهد مُنادیان انقلاب و نهضت امام خمینی (ره)+مجموعه مقالات فقه سیاسی و انقلاب اسلامی +1393 .

*** مهدی نصیری: امام خمینی بر مبنای فقه انقلاب کرد نه فلسفه+1393 .

*** گفتاری از آیت‌الله واعظ‌ زاده خراسانی؛ این سه رهبر جوان انقلابی اگر نبودند انقلاب پیروز نمی‌شد:آیت الله امام خامنه ای وآیت الله واعظ طَبَسی و حجت الاسلام شهید سید عبدالکریم هاشمی نژاد در مشهد +1393 .

***علمای مشهد مُنادیان انقلاب و نهضت امام خمینی (ره)+1393 .

*** امام موسی صدر؛ الگوی گفت‌وگو میان ادیان و مذاهب+دکتر محسن کمالیان+1393 .

*** خانواده صدر بزرگ‌ترین خاندان روحانی شیعه است/پژوهشگران در احادیثی که به ذَم ّ صحابه می‌پردازند تحقیق کنند/نباید اختلافات را تا سطح تکفیر بالا ببریم+آیت الله محمد واعظ زاده خراسانی+دبیرکل اسبق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی+1393 .

*** مُدارا به معنای کوتاه آمدن از«جامعه» و «عاشورا» نیست/ تقیه را از باب تَزاحُم و احکام اوّلیّه می‌دانم+آیت الله شیخ مُحسن اراکی دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی+1393 .

*** «الگوی گفتگو»؛ سخنرانی امام موسی صدر در کلیسای کَبُوشَیین بیروت+1393 .

*** کتاب‌های مرتبط با موضوع مدارای مذهبی+1393 .

***مقالات مرتبط با موضوع مدارای مذهبی+1393 .

*** فقه اهل‌بیت(ع) تنها سفینه نجات بشریت از امواج فتنه‌ها است/ علمای حوزه‌ روش فقهای سَلَف را تبیین کنند+آیت الله لطف الله صافی گلپایگانی+1393 .

*** آیت‌الله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی: احادیث قطع‌آور نیستند اما بهترین منبع‌اند/ به علم رجال اهتمام بیشتری داشته باشیم+1393 .

*** استنباط حدیث و اقتضائات فرهنگی زمان صدور+حجت الاسلام مهدی مهریزی+1393 .

*** مُحدِّثان قدیم شیعه و تحلیل کتابشناسی حدیث+طَبَقاتِ روایت+...+سید محمد عمادی حائری+1393 .

*** پرسش‌هایی از فقیه رجالی آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی+1393 .

*** حجت‌الاسلام رضا مُختاری تشریح کرد: رویکردی نو در تدوین جوامع حدیثی و احادیث فقهی+1393 .

*** در نگاه مهدی مهریزی: آسیب‌شناسی استناد به حدیث در حوزه مسائل اجتماعی+1393 .

حجت‌الاسلام استاد علی نصیری گیلانی مطرح کرد: سرمایه اصلی فقه ما در روایات است/ تبیین روش‌های چهارگانه اجتهاد+1393 .

*** پژوهشگر علوم حدیث: نگرش امروزی باعث ضعیف شدن بیشتر احادیث می‌شود/ لزوم توجه به نگاه فهرستی در نقل احادیث+حجت الاسلام دکتر مهدی خدامیان آرانی+1393 .

*** ویژه پنجمین همایش عرصه‌ها و روش‌های حدیث‌پژوهی+1393 .

*** پایان‌نامه‌های مرتبط با موضوع مُدارای مذهبی+مدیریت بحران در مناطق اشغالی فلسطین-بررسی حلِّ تنازُع از طریق همزیستی اَدیان+استاد راهنما امیرنیاکویی گیلانی+.....  ......  .....+1393 .

*** ویژه‌نامه همایش «مبانی مدارای دینی و مذهبی و الگوی امام موسی صدر»+1393 .

 

 

**************************


 

*** فقها، مانع شادی مردم نیستند+حجت الاسلام استاد محمد باقری شاهرودی+1394 .

***شهید صدر، رایَت جهاد و اجتهاد+بهمن دِهِستانی پژوهشگر فقه مُقارَن در حوزه علمیه مشهد مقدس+1394 .

*** دو اشکال به شهید صدر/ اقتصاد اسلامی باید رفتار غیرمسلمانان را هم تبیین کند+حجت الاسلام دکتر سید حسین میرمُعزّی عضو هئتت علمی گروه اقتصاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی+1394 .

***بررسی نظریه شهید صدر در «مبانی فقه حکومتی»+آیت الله  سید محمد مهدی میرباقری قمی(متولّد1340 «ه.ش») رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم+1394 .

*** جایگاه «مکتب» در فقه نظام‌سازی شهید صدر+دو عنصر اساسی در نظریه شهید صدر(ره) وجود دارد که نظریه ایشان را با بقیه نظریه‌ها متفاوت کرده است؛ عنصر اول، «مِنطَقَةُ الفَراغِ» و عنصر دوم، مسئله «مکتب» است.+آیت الله سید محمد مهدی میرباقری قمی(متولّد1340«ه.ش» در قم)رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم+1394 .

*** کتاب «اِقتِصادُنا» راهگشای اقتصاد مُقاوَمَتِی/ «بانکداری بدون ربا» شهید صدر همچنان قابل استناد است+حجت الاسلام دکتر سید عباس موسویان+1394 .

***از اندیشه‌های شهید صدر و امام موسی صدر غفلت کرده‌ایم+دکتر عادل پیغامی+1394 .

*** «اِقتِصادُنا»ی شهید صدر، نقطه شروع ادبیات اقتصاد اسلامی+دکترمحمد جواد توکلی گلپایگانی (متولّد1351«ه.ش») +1394 .

*** نوآوری شهید صدر در طرح روش‌شناسی اقتصاد اسلامی+دکتر محمد جواد توکلی گلپایگانی(متولّد1351«ه.ش»)+1394 .

*** شهید صدر؛ مُبدِعِ روش استنباط قواعد اقتصادی از مُعامَلات+حجت الاسلام علی معصومی نیا اصفهانی محقق و پژوهشگر اقتصاد اسلامی+1394 .

*** فقدان پژوهش جِدّی در خصوص بانکداری اسلامی پس از شهید صدر+امیر کشانی+1394 .

***مکتوب و منتشر شد؛ اندیشه‌های «حُکمی» و «اجتهادی» شهید صدر+ابوالفضل عنابستانی(عنابستان در 30 کیلومتری سبزوار درخراسان رضوی)+حجت الاسلام خسرو پناه+1394 .

*** «تمدن صدر» در اندیشه شهید صدر+دکتر محمد حسین جمشیدی+1394 .

*** «فاطمیه» یا «نوروز»؟!+سید مهدی نریمانی زمان آبادی+1394 .

***سخنان رهبری (امام خامنه ای)در نماز جمعه در سالگرد شهادت آیت‌الله سید محمد باقر صدر+1394 .

*** چند رسانه‌ای: شهید صدر در قاب تصویر و صدا+1394 .

***چرا روحیّه فقهی تشیّع، ترویج عزاداری است نه شادی؟ / شهروند درجه دو فقه!+مصطفی دُرّی+1394 .

*** آشنایی بیشتر با اندیشه شهیدمحمدباقر صدر+دوازده یادداشت و گفتگو و ...+1394 .

***از علم و جهاد تا اجتهاد و شهادت آیت الله سید محمد باقر صدر+1394 .

***بزرگترین خاندان روحانی شیعه+(خاندان صدر+شجره مبارکه)+آیت الله شهید محمد باقر صدر+1394 .

*** «تفکر سازمان یافته» شهید صدر+گفتگویی با شاگرد شهیدآیت الله سید محمد باقر صدر+آیت الله محسن اراکی+1394 .

***«اِقتِصادُنا» بیشتر به احکام اوّلیّه نظر دارد تا ثانویه/ اقتصاد اسلامی باید به‌روز باشد+آیت الله فاضل مالِکی+1394 .

*** حیات و اندیشه سیاسی نابغه خاندان صدر+حجت الاسلام محمد جوهری+1394 .

*** دیدگاه‌های فقهی شهید آیت‌الله صدر+شهید صدر کتاب جواهر را شرح کاملی بر روایات کُتُب اربعه می دانست+حجت الاسلام علی اکبر ذاکری+1394 .

***روش‌شناسی فقه شیعه ازدیدگاه شهید صدر+شهید صدر ادّعا دارد که ما حتی یک حکم فقهی جزیی هم نداریم که منبع تولید آن عقل بوده باشد و در نهایت نتیجه می گیرد که با ارجاع اجماع به قول معصوم (ع) تنها منابع تولید معرفت شرعی ، کتاب و سُنّت است و یگانه منابع ما را کتاب و سُنّت می داند!!!+سید سجّاد موسوی+1394 .

*** جُستارهایی در روش شناسی اصولی شهید سیدمحمدباقر صدر+حجت الاسلام مصطفی شریفی پور+1394 .

**** اشکالات «اُصولُ الفِقه» از دیدگاه شهید صدر(ره)+حجت الاسلام رضا اسلامی+1394 .

***شهید صدر در بیان مرحوم علامه سید محمد حسین  فضل‌الله عراقی که ساکن در لبنان بود و از مراجع شیعیان لبنان بود+1394 .

*** نقد و بررسی نظریّه «حَقُّ الطّاعَة»+حجت الاسلام محمد حسن گلی نظریّه پرداز+1394 .

*** مقالات مرتبط با موضوع شهید آیت الله سید محمد باقرصدر+1394 .

*** معرفی نرم افزار: دائِرَةُالمَعارِف اَلاِمام اَلشَّهید السَّیِّد مُحمَّدباقر الصَّدر+1394 .

*** گزارش تفصیلی اجتهاد از مراسم بزرگداشت سی‌وپنجمین سالگرد شهید صدر+آیت الله محسن اراکی +...+1394 .

*** تلاش‌هایی پراکنده در موضوعی مهم! +یاشار صدری+1394 .

***ویژه‌نامه فقه و مسأله «تفریح و شادی»+گفتگو با آیت الله سیداحمد مَدَدی+...+1394 .

***احکام روزه مطابق با فتاوای ده تن از مراجع معظم تقلید: نیت و زمانِ روزه+1394 .

*** بررسی مبنایی اختلافات در رُؤیت هِلال(۲): اقوال و مبانی در رُؤیت هِلال با چشم مُسلَّح+حجت الاسلام سید مهدی نریمانی زمان آبادی از فضلای حوزه علمیه مشهد مقدس+1394 .

*** بررسی مبنایی اختلافات در رؤیت هلال(۱): «ادبیات تحقیق»؛ ده موضع اختلاف در رؤیت هلال+حجت الاسلام سید مهدی نریمانی زمان آبادی از فضلای مشهد مقدس+1394 .

***عید فطر؛ امر حکومتی یا فقهی؟+حجت الاسلام علیرضا مُوَحِّد نژاد+1394 .

*** نرم‌افزار بومی پیش‌بینی رؤیت هلال ماه‌های قمری+1394 .

***در گفتگو با حجت‌الاسلام علیرضاموحّدنژاد؛ همه چیز درباره استهلال و بررسی آن توسط رهبر انقلاب+امام خامنه ای+1394 .

***رییس مرکز ملی پاسخگویی به شبهات دینی پاسخ داد: اختلاف فقها در تعیین عید فطر معقول است یا نامعقول؟+حجت الاسلام سادات منصوری+1394 .

*** شبیه‌ساز آسمان+1394 .

***احکام روزه مطابق با فتاوای ده تن از مراجع معظم تقلید: انواع روزه+1394 .

*** احکام روزه مطابق با فتاوای ده تن از مراجع معظم تقلید: روزه مسافر+1394 .

***احکام روزه مطابق با فتاوای ده تن از مراجع معظم تقلید: قضا و کفّاره+1394 .

***احکام روزه مطابق با فتاوای ده تن از مراجع معظم تقلید: دانستنی‌ها و اصطلاحات+1394 .

*** جایگاه روزه‏ +1394 .

*** احکام روزه مطابق با فتاوای ده تن از مراجع معظم تقلید: مُبطِلات روزه+1394 .

***بررسی مبنایی اختلافات در رُؤیت هلال (۳): اقوال و مبانی در اشتراط اتّحاد اُفق+1394 .+حجت الاسلام سید مهدی نریمانی زمان آبادی از فضلای مشهد+1394 .

***آیت‌الله ناصر مکارم شیرازى: اختلاف در رُؤیت هلال شوّال،شیرینی عید فطر را تلخ می‌کند/شورای اِستهلال را پیشنهاد می‌کنم+1394 .

*** در مهمانی مَلَکُوت+1394 .

نحوه شکل‌گیری بانکداری اسلامی و نظرات شهید صدر+حجت الاسلام سید مهدی نریمانی زمان آبادی از فضلای مشهد+حجت الاسلام ربّانی مسؤل دفتر و یکی از نمایندگان آیت الله سیستانی در مشهد مقدس است+1394 .

***بررسی چهار راهکار فقهی برای جایگزینی «جریمه دیرکرد»+حجت الاسلام سید مهدی نریمانی زمان آبادی از فضلای مشهد مقدس+1394 .

***فقه اسلامی برای جبران نقدینگی چه می‌گوید؟/ بررسی شرایط لیزبَک (Leaseback)++دفترآیت الله سیستانی+آیت الله حاج شیخ مهدی مروارید+آیت الله قاضی زاده+حجت الاسلام دکتر سیدعباس موسویان+...+1394 .

*** تعجیل در پرداخت؛ تمدید قرارداد مُضارَبَه+حجت الاسلام سید مهدی نریمانی زمان آبادی از فضلای مشهد مقدس+1394 .

*** بررسی فقهی «انحراف از مسیر قانونی در فروش اقساطی»+حجت الاسلام سید مهدی نریمانی زمان آبادی مشهدی+حجت الاسلام دکتر سید عباس موسویان+1394 .

***«سود سهام و بورس» با حضور علمای مشهد بررسی شد+دفترآیت الله سیستانی+دکتر حجت الاسلام سیدعباس موسویان+...+1394 .

*** متن کامل اعلامیه حقوق بشر اسلامی+1394 .

***اوصاف حقوق بشر در نظام حقوقی اسلام+حجت الاسلام دکتر محمد رضا باقرزاده+1394 .

***نسخه‌ای همیشه‌تازه؛ رویکرد «امام علی(ع)» به حقوق انسان+دکتر سیدمحمد هاشمی استاد برجسته حقوق بشر+1394 .

*** جلوه‌های حقوق بشر در رساله حقوق امام سجاد(ع)+مصطفی شریفی پور+1394 .

*** گفت‌وگوی آیت‌الله جوادی آملی با استاد حقوق بشر دانشگاه ژنو-پُروفسورمارکوساسولی استاد برجسته حقوق بین الملل+1394 .

***رویکردهای‌ غرب و اسلام در تدوین مسائل حقوق بشر+علامه محمد تقی جعفری تبریزی+1394 .

*** نگاه فقها و مراجع به مسئله حقوق بشر+1394 .

*** در گفتگو با اجتهاد: توجه ویژه اسلام و فقه‌شیعی به حقوق بنیادی بشر+آیت الله شیخ عباس کَعبی خوزستانی اهوازی+1394 .

***معرفی مهم‌ترین آثار درباره حقوق بشر اسلامی+1394 .

***مجموعه مقالات پیرامون حقوق بشر اسلامی+مسعود راعی+1394 .

*** نگاهی به آخرین پایان‌نامه‌های حقوق بشر اسلامی+1394 .

*** مواجهه فقها و روشنفکران با اعلامیه حقوق بشر+دکتر عبدالله نصری+1394 .

***درس خارج فقه حقوق و آزادی‌های عمومی در اسلام+حجت الاسلام استاد محمد جواد اَرَسطا+1394 .

***انتشار مجموعه مقالات بیست و ششمین همایش «بانکداری اسلامی»+1394 .

***حجت الاسلام احمدمُبلّغی تاکید کرد: دستگاه فقهی حوزه؛ نیازمند تحرک بیشتر برای پاسخ به نیازهای روز است+1394 .

***در فصلنامه «دانش حقوق عمومی» بخوانید؛ تحلیل فرایند نظارت شرعی شورای ‌نگهبان بر مُصوَّبات مجلس+1394 .

***شماره جدید فصلنامه «اقتصاد اسلامی» منتشرشد+محمد علی ابوترابی+هُدی زنده دل شهرنوی+نسرین رضایی مقدم+نصرالله خلیلی تیرتاشی+1394 .

***صَلاةُ الجُمُعَةِ؛ جدیدترین اثر فقهی آیت‌الله محسن اراکی+1394 .

*** انتشار دو کتاب فقهی–حقوقی توسط مرکز آموزش‌های تخصصی فقه+حسین صبوری+1394 .

***منتشرشد؛ هفتمین و هشتمین مجلۀ کتاب شیعه ویژه اجازات+مَوسُوعَةُ اِجازاتِ الشِّیعَةِ+با سردبیری محسن صادقی+1394 .

***انتشار دو اثر فقهی از علامه  آیت الله حاج سید محمد حسین حسینی طهرانی(ره)+1394 .

***نخستین شماره فصلنامه «مطالعات مالی و بانکداری اسلامی» منتشر شد+1394 .

***در شماره ۱۴ فصلنامه صدرا بخوانید؛ پرونده‌‌ ویژه نسبت «فقه» و علوم انسانی+1394 .

***از سوی دانشگاه امام صادق(ع)؛ انتشار سومین شماره دوفصلنامه «تحقیقات مالی اسلامی»+1394 .

***معرفی کتاب؛ سیر تاریخی تدوین کتب «فقه مُقارَن»+دکتر محمد مُعینی فر+1394 .

***+پایگاه اطلاع رسانی امام خامنه ای+درگفتگو با آیت‌الله نُورالدّین اِشکوری از شاگردان شهید آیت الله سیدمحمدباقر صدر رئیس پژوهشگاه تخصصی شهید صدر: اختیارات ولی فقیه از دیدگاه شهید صدر+1394 .

***نسخه موبایلی مباحث سیاسی بِحارُالانوار و حقوق مُتّهمان +ابوالفضل سلطان محمدی+ دانلود+1394 .

***از سوی دانشگاه امام صادق(ع) منشر شد؛ اقتصاد و اجتهاد؛ جَستاری بر دامنه اجتهاد دینی در اقتصاد اسلامی+محمد رضا مهدیار اسماعیلی+1394 .

***در برنامه فقه پویا انجام می‌شود؛ بررسی مسأله تعلیق و تعطیلی حج از سوی حاکم اسلامی+حجت الاسلام مهدی درگاهی و حجت الاسلام رضا عندلیبی+1394 .

***«اختصاص جزئیت و شرطیت به غیرجاهل قاصر و مُضطرّ»+سلسله نشست های علمی+حجت الاسلام صادق محمدی+1394 .

***آغاز ثبت‌نام طلاب در مدرسه مجازی «فقه جعفری» در اهواز+حجت الاسلام افضلی+1394 .

*** تدریس «مسائل فقه‌حکومتی» توسط آیت‌الله سید احمد عَلَم‌ُالهدی در مشهد+1394 .

***فراخوان سؤالات شرعی مخاطبان درباره احکام «پوشش و آرایش»+پایگاه اطلاع رسانی امام خامنه ای+1394 .

***برنامه درسی استادان سید احمد مَدَدی، محمد مهدی شب‌زنده‌دار، عبدالله احمدی‌شاهرودی و مهدی گنجی و محمد تقی شهیدی پور+1394 .

***برنامه دروس خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد+1394 .

***مراسم آغاز سال تحصیلی حوزه علمیه خراسان با سخنرانی آیت‌الله سید محمد مهدی خلخالی+1394 .

***آغاز درس خارج «فقه مُقارَن» با موضوع تقیّه+آیت الله سید محمد حسینی قزوینی+1394 .

***آغاز درس‌های خارج فقه نظام‌سیاسی، اقتصادی و فرهنگ آیت‌الله  محسن اراکی+1394 .

***همراه با کارگاه‌های علمی؛ برگزاری همایش فقاهت و تمدن‎سازی در قم+حجت اسلام استاد محمد تقی اکبرنژاد+1394 .

***در مشهد توسط آیت‌الله علم‌الهدی برگزار شد؛ گزارش تصویری؛ اولین روز درس خارج مسائل فقه‌حکومتی+1394 .

***برگزاری درس خارج «فقه‌رسانه» در شهرک مهدیه قم+حجت الاسلام عبّاس رفعتی نائینی+1394 .

***نقد و بررسی «فِقه‌ُالحَدیث؛ مَباحِث نقل به معنا»+دکتراحمد پاکتچی+آزیتا افراشی+محمد کاظم رحمتی+عباس بصیری+1394 .

***بررسی مقاله حسابداری تخصیص منابع در «بانکداری اسلامی»+مهدی طغیانی+1394 .

***نشست تولید محوری در «اقتصاد اسلام» از دیدگاه امام موسی صدر+با سخنرانی دکتر فرشاد مؤمنی+1394 .

***یادداشت روز؛ آیا بانک ویژه اسلامی رنگ واقعیت به خود می‌گیرد؟+اکبر ابراهیمی+1394 .

***برپایی نمایشگاه «فقه و زندگی» در حرم رضوی+حجت الاسلام سیدجلال حسینی+1394 .

***عضو شورای فقهی بانک مرکزی اعلام کرد: امکان اجرای سیستم بانکداری دوگانه نیست+حجت الاسلام محمد نقی نظرپور عضو شورای فقهی بانک مرکزی+1394 .

***آیت‏‌الله شیخ حسین نوری  همدانی: در مسأله مهم ولایت فقیه هنوز به نظری محکم و متقن نرسیدیم!!!!+ایشان فقاهت را در 10 عنوان دانست و ابراز داشت:فقیه به کسی گفته می شود که در 10 عنوان : کلام و فلسفه ، معارف عبادی،معارف اخلاقی، معارف اقتصادی، معارف مدنی، معارف فرهنگی،معارف سیاسی ،معارف حکومتی،معارف قضایی و معارف جهادی تبحّر داشته باشد .

***حجت الاسلام دکتر احمدعلی یوسفی لاهیجی تشریح کرد؛ پیشنهاد رئیس‌جمهور برای تشکیل بانک ویژه اسلامی و یک نقد+تا زمانی‌که ساختار پولی و مالی مناسب از دل نظام اقتصادی اسلام کشف نشود هرگونه اقدام برای تحقق بانکداری اسلامی باعث هدردادن منابع کشور می‌شود+1394 .

***معضلات پاسخ به احکام در گفتگو با مرکز ترویج احکام: فقه غیرکاربردی و ضعف مهارت در پاسخگویی به مسائل شرعی+حجت الاسلام سید محمد تقی علوی مسؤل مرکز ترویج احکام شرعی+1394 .

***مَجمَعُ البُحُوثِ الإِسلامی مصر اعلام کرد؛ صدور بیش از ۲ هزار فتوا از سوی اَلاَزهَر در سه ماهه اخیر خبر داد+مُحیِی الدّین عفیفی دبیر کل«مَجمَعُ البُحُوثِ الإِسلامی مصر»+1394 .

***صوت ؛ ولایت فقیه از نجف تا جماران؛ گفتاری از حسن رحیم‌پور ازغدی+1394 .

***انتقاد شدید رئیس امور دینی ترکیه(محمد قورماز) از مدیریت حج عربستان+1394 .

***سه روز عزای عمومی در کشور اعلام شد؛ پیام مهم رهبر انقلاب در پی فاجعه مرگبار سرزمین مِنا در عربستان+1394 .

***یادداشت؛ ولایت فقیه موافقت‌ها و مخالفت‌ها+مقاله اصغر طاهر زاده استاد دانشگاه اصفهان در نقد کتاب حکومت ولایی محسن کَدیوَر+1394 .

***سه روز عزای عمومی در کشور اعلام شد؛ پیام مهم رهبر انقلاب در پی فاجعه مرگبار سرزمین مِنا در عربستان+1394 .

***یادداشت ؛ بخش دوم ولایت فقیه موافقت‌ها و مخالفت‌ها/ نقدی بر کتاب حکومت ولائی محسن کَدیوَر از جانب اصغر طاهر زاده استاد دانشگاه اصفهان+1394 .

***تسلیت آیت‌الله شیخ حسین  وحید خراسانی به داغدیدگان فاجعه غمبار مِِنا در عربستان+1394 .

***آیت‌الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی به مناسبت فاجعه سرزمین مِنا در عربستان: وقوع چنین حوادثی، تکلیف را برای امّت اسلامی زیادتر کرد+1394 .

***آیت‌الله سید موسی شُبَیری زَنجانی: تدبیری اندیشیده شود تا جهان اسلام شاهد چنین وقایعی نباشد+1394 .

***آیت‌الله شیخ حسین نوری همدانی: مسلمانان در برابر جنایات آل سعود ساکت نباشند+(حادثه مِنا در عربستان)+1394 .

***آیت‌الله شیخ حسین مظاهری: خاندان بی‌کفایت آل‌سعود لیاقت برگزاری حجّ ابراهیمی را ندارد+(حادثه مِنا در عربستان)+1394 .

***بیانیه دفتر آیت‌الله سید علیّ سیستانی درباره فاجعه مِنا در عربستان؛ از تکرار اینگونه حوادث تلخ و غم‌انگیز جلوگیری شود+1394 .

***آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی: دولت سعودی مسببان فاجعه مِنا را معرفی و مجازات نمایند+فاجعه مِنا در عربستان+1394 .

***آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در پیامی به مناسبت فاجعه مِنا در عربستان: تنها چاره صیانت از حقوق مردم بیداری خود آنهاست+1394 .

***آیت‌الله سید محمد تقی مدرسی: دلیل کشته شدن حجاج، سرگرم شدن عربستان به جنگ علیه یمن بود+حادثه مِنا+1394 .

***پیام آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی به مناسبت فاجعه در سرزمین منا در عربستان+1394 .

***تاکید آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی بر تشکیل جلسات مشورتی اداره حرمین شریفین+1394 .

***آیت‌الله سید محمود هاشمی شاهرودی در پیامی عنوان کرد: علما با وحدت کلمه تغییر در مدیریت مراسم حج را خواستار شوند+1394 .

***پیام جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در پی حادثه منا در مکه در عربستان؛ حادثه دلخراش حج امسال سندی مکرر از بی‌لیاقتی آل سعود است+1394 .

***تجمع علما و طلاب حوزه قم و مشهد در اعتراض به فاجعه مِنادر مکه در عربستان+1394 .

***یادداشت روز/ فقها و دیپلمات‌ها و راه‌حلی برای مشکلات حجاج+حجت الاسلام استاد محمد تقی فضل مَیبُدی+1394 .

***حجت الاسلام داود فِیرَحِی رساله «تَنبیه‌ُ الاُمَّةِ وَ تَنزیه‌ُ المِلَّة» از مرحوم آیت الله محمد حسین نائینی را شرح می‌کند+1394 .

***حادثه دلخراش حج امسال سندی مکرر از بی‌لیاقتی آل سعود است+حادثه مِنا در عربستان+آیت الله شیخ محمد یزدی+1394 .

***تسلیت آیت‌الله شیخ حسین  وحید خراسانی به داغدیدگان فاجعه غمبار مِنا در عربستان+1394 .

***فقها و دیپلمات‌ها و راه‌حلی برای مشکلات حجاج+حجت الاسلام استاد محمد تقی فضل مَیبُدی+1394 .

***از تکرار اینگونه حوادث تلخ و غم‌انگیز جلوگیری شود+(فاجعه مِنا در مکه در عربستان)+بیانیه دفتر آیت الله العُظمی سید علی سیستانی+1394 .

***تدبیری اندیشیده شود تا جهان اسلام شاهد چنین وقایعی نباشد+حادثه مِنا در مکه در عربستان+آیت الله سیدموسی شُبَیری زنجانی+1394 .

***مسلمانان در برابر جنایات آل سعود ساکت نباشند+حادثه مِنا در مکه در عربستان+آیت الله شیخ حسین نوری همدانی+1394 .

***خاندان بی‌کفایت آل‌سعود لیاقت برگزاری حجّ ابراهیمی را ندارد+آیت الله شیخ حسین مظاهری+حادثه مِنا در مکه در عربستان+1394 .

***دولت سعودی مسببان فاجعه منا را معرفی و مجازات نمایند+آیت الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی+حادثه مِنا در مکه در عربستان+1394 .

***وقوع چنین حوادثی، تکلیف را برای امّت اسلامی زیادتر کرد+آیت الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی+حادثه و فاجعه مِنا درمکه در عربستان+1394 .

***تنها چاره صیانت از حقوق مردم بیداری خود آنهاست+پیام آیت الله عبدالله جوادی آملی به خانواده های جانباختگان حادثه مِنا در مکه در عربستان+1394 .

***دلیل کشته شدن حجاج، سرگرم شدن عربستان به جنگ علیه یمن بود+آیت الله سید محمد تقی مدرسی یزدی+1394 .

***پیام آیت‌الله شیخ جعفرسبحانی تبریزی به مناسبت فاجعه در سرزمین منا در مکه+1394 .

***علما با وحدت کلمه تغییر در مدیریت مراسم حج را خواستار شوند+آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی+1394 .

***تاکید آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی بر تشکیل جلسات مشورتی اداره حرمین شریفین+1394 .

***انتقاد شدید رئیس امور دینی ترکیه (محمد قورماز)از مدیریت حج عربستان+1394 .

***آیت الله اکبرهاشمی رفسنجانی بَهرمانی خواستار شد: عقلاء و محققان جهان اسلام مسئله مِِنا را به بحث بگذارند+حادثه و فاجعه مِنا در مکه در عربستان+1394 .

***رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله امام خامنه ای در ابتدای جلسه درس خارج فقه؛ حُکّام عربستان به جای فرافکنی، با عذرخواهی مسئولیت خود را بپذیرند+حادثه و فاجعه مِنا در مکه در عربستان+1394 .

***ماه‌گرفتگی بامداد دوشنبه ۶ مهر ۱۳۹۴ – چگونه نماز آیات بخوانیم؟!+1394 .

***حُکّام عربستان به جای فرافکنی، با عذرخواهی مسئولیت خود را بپذیرند+آیت الله العظمی امام خامنه ای+حادثه و فاجعه مِنا در مکه در عربستان+1394 .

***بسته ویژه خبری واکنش مراجع و علما به فاجعه مِنــــا در مکه در عربستان+1394 .

***عقلاء و محققان جهان اسلام مسئله مِنا را به بحث بگذارند+آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی بَهرمانی+حادثه و فاجعه مِنا در مکه در عربستان+1394 .

***آیت‎الله‎ عبدالله جوادی آمُلی ‎: حرامی‎ها را از حرم دور کنید+حادثه مِنا در مکه در عربستان+1394 .

***شَیخُ الاَزهَر (احمد اَلطَّیَّب!) از سعودی‌های ملعون و خبیث تقدیر کرد!!!+حادثه و فاجعه مِنا در مکه در عربستان+1394 .

***سخنان مهم آیت‌لله شیخ محمد یزدی درباره فاجعه مِنــــا با نبود امنیت‌ می‌توان در «وجوب‌ حج» ‌تشکیک‌ کرد+حادثه و فاجعه مِنا+1394 .

***با نبود امنیت‌ می‌توان در «وجوب‌ حج» ‌تشکیک‌ کرد+آیت الله شیخ محمد یزدی+حادثه و فاجعه مِنا در مکه در عربستان+1394 .

***شَیخُ الاَزهَر(اَحمَد اَلطَّیَّب!) از سعودی‌های خبیث و پلید و ملعون تقدیر کرد!!!+1394 .

***مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم: اداره حج به نهادی اسلامی متشکل از شورای کشورهای اسلامی سپرده شود+1394 .

***هشدار رهبر انقلاب حضرت آیت الله امام خامنه ای به سعودی‌های ملعون و خبیث: اندک بی احترامی به حجاج موجب عکس‌العمل “سخت” و “خَشِن” می‌شود+حادثه و فاجعه مِنا در مکه در عربستان+1394 .

حجت الاسلام دکتراحمدعلی یوسفی گیلانی لاهیجی پاسخ می‌دهد: آیا جبران کاهش ارزش پول در قَرض‌ُالحَسَنَه ، ربا محسوب می‌شود؟!+1394 .

***اندک بی‌احترامی به حجاج موجب عکس‌العمل “سخت” و “خَشِن” می‌شود+مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی امام  سید علی خامنه ای+حادثه و فاجعه مِنا در مکه در عربستان+1394 .

***اداره حج به نهادی اسلامی متشکل از شورای کشورهای اسلامی سپرده شود+مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم+حادثه مِنا در مکه در عربستان+1394 .

***آشنایی با ویرایش جدید کتاب «جریمه تأخیر تَأدِیَه»+حجت الاسلام دکترسیدعباس موسویان+فرشته مُلاّکریمی+1394 .

***اقدامات آل سعود نه تنها اسارت حج بلکه استثمار حج است+حجت الاسلام دکتر مرتضی جوادی آملی+حادثه مِنا+1394 .

***حجت‌الاسلام دکترمرتضی جوادی آملی؛ اقدامات آل سعود نه تنها اسارت حج بلکه استثمار حج است+حادثه مِنا+1394 .

***حُکم فقهی حجِّ جان‌باختگان مِنا در مکه+خبرگزاری حج+حادثه مِنا در مکه در عربستان+1394 .

***سید سجاد ایزدهی مدرس خارج فقه‌سیاسی : سِِرّ کارآمدی نظم‌ سیاسی مردم‌سالار+1394 .

***مطابق با فتوای آیت‌الله امام خامنه‌ای؛ پاسخ به سؤالات شرعی مخاطبان درباره مسائل تحصیلی+1394 .

***حُکم فقهی حجِّ جان‌باختگان مِنا+خبرگزاری حجّ+حادثه و فاجعه مِنا+1394 .

***به مناسبت درگذشت مُلامحمدکاظم خراسانی؛ گام برداشتن آخوند خراسانی در مسیر تاسیس فقه‌سیاسی نوین+سیرانوش موسوی+1394 .

***گزارش؛ پارچه انگلیسی و فتوای علمای اصفهان+اقتصاد مقاوَمَتِی+محمد رضا داوودی+1394 .

***رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم: پذیرش ولایت برای فقیه از ضروریات فقه شیعه است+حجت الاسلام  احمدواعظی رئیس دفترتبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم +1394 .

***جبران کاهش ارزش بدهی ناشی از تورّم با مصوّبه کمیته فقهی+مجید پیره کارشناس مالی اسلامی سازمان بورس+1394 .

***توصیه‌های آیت‌الله ناصرمکارم شیرازی برای عزاداری ماه محرّم الحرام+1394 .

***عضو هیئت‌علمی دانشگاه علامه طباطبایی(تهران) عنوان کرد: اختلاف‌نظر فقها درباره جبران کاهش ارزش پول در قرض‌الحسنه+حجت الاسلام مجید حبیبیان نقیبی+حجت‌الاسلام حبیبیان اظهار کرد: در مورد جبران کاهش ارزش پول در قرض‌الحسنه بین فقها اختلاف‌نظر وجود دارد اما تاکنون هیچکدام از فقهای امامیه فتوا به جبران کاهش قدرت خرید نداده است. +1394 .

***از سوی مؤسسه عالی بانکداری ایران صورت گرفت؛ انتشار مجموعه مقالات بیست و ششمین همایش «بانکداری اسلامی»+1394 .

***گزارش روز/ حقوقدانان چه می‌گویند؛ راهکارهای حقوقی پیگیری فاجعه مِنا+1394 .

***در شماره ۶۶ پژوهشنامه متین بخوانید؛ آثار فقهی نظریّه «تاویل» با رویکردی بر آرای امام خمینی+حجت الاسلام مجید انصاری+آیت الله سید محمد موسوی بُجنوردی+1394 .

***معرفی دو اثر جدید رجالی؛ نگاهی به «مُسنَد سَهلِ بنِ زِیادِ الآدَمِى و رِجالُ الشِّیعَةِ فِى الصِّحاحِ السِّتَّةِ+به قلم استاد شیخ محمد جعفر مُروِّجی طبسی+این دو کتاب از سوی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) منتشر شد+مرحوم آیت الله فاضل لنکرانی+1394 .

*** معرفی کتاب :  کتابِ نوآوری‌های اصولی و فقهی به قلم آیت الله ابوالقاسم کارگزاریعقوبی کاشمَری نماینده ولی فقیه در خراسان شمالی +1394 .

***در قالب کتاب منتشر شد؛ پژوهشی در باب «قرض‌الحسنه» در اسلام+مرتضی پویان+1394 .

***انتشار مجموعه مقالات بیست و ششمین همایش «بانکداری اسلامی»در سه جلد با عنوان «تجربه جهانی بانکداری اسلامی روش های تأمین مالی، ابزارها، خدمات و محصولات»+1394 .

***حادثه مِنا اگر قتل عمد نبود قتل شبه عمد است+علامه جوادی آملی+1394 .

***بیانیه نشست حقوقی فاجعه مِنا+(سازمان بسیج حقوقدانان)+1394 .

***حقوقدانان چه می‌گویند؛ راهکارهای حقوقی پیگیری فاجعه مِنا+1394 .

***گزارش روز/ آنچه در دیدار وزیر بهداشت(دکترسیدحسن قاضی زاده هاشمی) با مراجع قم گذشت+حادثه و فاجعه مِنا درمکه-عربستان+1394 .

آنچه در دیدار وزیر بهداشت(دکترسیدحسن قاضی زاده هاشمی) با مراجع قم گذشت+فاجعه مِنا+1394 .

***تحت اشراف آیت‌الله علی اکبر سیفی مازندرانی؛ پذیرش طلاب در مرکز آموزشی پژوهشی «مَعهَدُ الاِجتِهادِ الفَعّالِ»+1394 .

***با حضور کارشناسان برگزار می‌شود؛ نشست علمی «طلاق زدایی در نظام حقوق خانواده»+حجت الاسلام فَرَجُ الله هدایت نیا+حجت الاسلام جواد حبیبی تبار+1394 .

***در برنامه «فقه پویا» صورت می‌گیرد؛ بررسی فقهی توسعه مسجد الحرام+حجت الاسلام مهدی درگاهی+حجت الاسلام رضا عندلیبی+1394 .

***در دانشگاه مفید؛ برگزرای نشست «قواعد فقهی سازگار با سیاست پولی»+روح الله عبادی+حجت الاسلام سیدضیاءالدّین کیا اَلحُسَینِی+1394 .

***با حضور حجت‌الاسلام احمدمبلّغی صورت می‌گیرد؛ بررسی «اقتضائات فقه پژوهی در جهان معاصر» در مشهد+1394 .

آغاز درس خارج «فِقهُ المَسجِد» +توسط :آیت‌‌الله محسن اراکی+1394 .

***طی همایشی صورت می‌گیرد؛ بررسی «حقوق زنان در اسلام» با حضور حجت‌الاسلام  مهدی مهریزی+1394 .

***در برنامه «فقه پویا»؛ «تعلیق و تعطیلی حج» بررسی می‌شود+حجت الاسلام مهدی درگاهی+حجت الاسلام رضا عندلیبی+1394 .

***نظریات شهید صدر درباره اقتصاد اسلامی چه بود؟+دکتر حسن سبحانی+دکتر سید احسان خاندوزی+نقد و بررسی کتاب«اِقتِصادُنا» از آیت الله شهید محمد باقر صدر+1394 .

***در موسسه فهیم برگزار می‌شود؛ بررسی رویکردهای حفظ «حقوق شهروندی»+دکتر رضا عیسی نیا رودسری گیلانی(متولّد1343«ه.ش») و دکتر سید صادق حقیقت+1394 .

*** با حضور استادان و دانشجویان؛ نقش «فقه خانواده» در پیشرفت فرهنگی بررسی می‌شود+1394 .

***تا ۱۰ آذرماه ۹۴؛ فراخوان مقاله بیست‌و‌نهمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی+1394 .

***از سوی انجمن علمی اصول فقه حوزه؛ برگزاری کارگاه آموزشی «اصول فقه» در هفت جلسه+1394 .

***پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب امام خامنه ای منتشر کرد : پاسخ به سؤالات شرعی مخاطبان درباره احکام عزاداری+حجت الاسلام محمد حسین  فلاح زاده+1394 .

***در کتابخانه ملی؛ «منشور قضاء» اثر مرحوم آیت‌الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی رونمایی می‌شود+آیت الله هاشمی شاهرودی دارای چندین کتاب به زبان عربی و فارسی است که از آن میان می توان به«قِرائاتُُ فِقهِیَّةُُ مُعاصَرَةُُ در دو جلد» و«بُحُوثُُ فِی فِقهِ الشِّرکَةِ» و «مُعجَمُ الجَواهِرِ در شش جلد» و رسالت حسینی«ع» و «تفسیر آیه مَوَدَّتِ ذی القربی» اشاره نمود+1394 .

***از سوی آستان قدس رضوی؛ پاسخ به سوالات شرعی حادثه مِنا تدوین شد+مهدی لسانی رئیس اداره پاسخگویی به سؤالات دینی آستان قدس رضوی+1394 .

***از سوی آستان قدس رضوی؛ پاسخ به سوالات شرعی حادثه منا تدوین شد+مجموعه سوالات و شبهات فقهی حادثه دلخراش منا+مهدی لسانی+1394 .

***فردا در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار می‌شود :همایش بررسی ابعاد حقوقی، سیاسی، فقهی فاجعه مِنا+حجت الاسلام سید علی قاضی عسکر اصفهانی+1394 .

***در نشستی علمی بیان شد؛ روایتی از تاریخچه بانکداری به اصطلاح بدون ربا+حجت الاسلام دکتر رجایی+دکتر صمصامی+1394 .

***یادداشت/ قلمرو فقه مطلوب در راهبردشناسی نظام دینی+حامد پورستمی+1394.

***گزارش نشست علمی ؛ بررسی فقهی رفتارهای افراطی در عزاداری اهل‌بیت (علیهم‌السلام)+حجت الاسلام استاد حمید کمالی اردکانی دبیر علمی نشست+حجت الاسلام استاد محمد تقی اکبرنژاد+این همایش توسط مؤسسه تحقیقاتی فقاهت و تمدن سازی اسلامی و به دعوت پژوهشکده حج و زیارت انجام شد+1394 .

***فاجعه تلخ مِنــا نباید به سکوت و فراموشی بگذرد+حضرت آیت‌الله امام خامنه‌ای با انتقاد از سکوت دولت‌ها و به‌خصوص دولت‌های غربی و سازمان‌های مدعی حقوق بشر در قبال این مصیبت بزرگ تأکید کردند: این حادثه به هیچ‌وجه نباید فراموش شود و دستگاه دیپلماسی و سازمان حج موظف هستند که این موضوع را به صورت قاطع دنبال کنند.+1394 .

***تأمّلی در فقه عزا؛ بررسی فتوای میرزای نایینی در جواز قمه‌زنی+حجت الاسلام مهدی مسائلی+مرحوم آیت الله حاج میرزا محمدحسین نایینی غَرَوی در این فتوا موضوع ضرر قمه‌زنی برای بدن را بررسی کرده است و طبق نظر وی، آسیب جزئی و زودگذری که در اثر قمه‌زنی به بدن وارد می‌شود، حرام نیست؛ اگرچه همچنان بر این مطلب تأکید می‌کند که اگر قمه‌زنی به بدن زیان برساند، انجام آن حرام است.+1394 .

***با حضور کارشناسان برگزار شد؛ بررسی ابعاد حقوقی، سیاسی و فقهی فاجعه مِنا+حجت الاسلام سید طه مِرقاتی خویی+دکترمحمدرضا ضیایی بیگدلی+دکتر دهقانی فیروز آبادی+دکترقاسم زمانی+1394 .

***بررسی ابعاد حقوقی، سیاسی و فقهی فاجعه مِنا+حجت الاسلام سید طه مِرقاتی خویی+دکتر قاسم زمانی+دکتر محمد رضا ضیایی بیگدلی+1394 .

***توسط بانک مرکزی انجام شد؛ طراحی ابزارهای اسلامی جهت ارائه تسهیلات قاعده‌مند+1394 .

***معرفی کتاب توسط نویسنده؛ مدل عملیاتی کتاب «بازار سرمایه اسلامی» بر اساس شرایط اقتصادی ایران ارائه شد+در نخستین جشنواره علامه طباطبایی«ره» کتاب«بازار سرمایه اسلامی» اثر حجت الاسلام دکتر سید عباس موسویان حائز رتبه نخست شد+1394 .

***نیاز بسیاری از علوم به تدوین دائره‌المعارف اندیشوران+حجت الاسلام تحسین بدری مدیر گروه موسوعه ها و فرهنگ نامه های پژوهشگاه مطالعات تقریبی...+حجت‌الاسلام بدری با بیان اینکه موسوعه‌نگاری یک فن و علم است، گفت: گروه موسوعه‌ها و فرهنگ‌نامه‌های پژوهشگاه، «مَوسُوعَه اُصول فقه» را در ۵ جلد تدوین کرده است+1394 .

***فراخوان مقاله بیست‌و‌نهمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی+1394 .

***بررسی ابعاد حقوقی، سیاسی و فقهی فاجعه مِنا+حجت الاسلام سید طه مِرقاتی خویی+دکترقاسم زمانی+دکترمحمدرضا ضیایی بیگدلی+دکتردهقانی فیروزآبادی+1394 .

***همایش مِلّی «عالِم واقف» برگزار می‌شود+همایش ملی آیت الله العظمی سید حسین طباطبایی بروجردی با عنوان عالم واقف با همت اداره و امورخیریه شهرستان بروجرد و...+آیت الله بروجردی در سِنّ86 سالگی رحلت کرد...+حجت الاسلام رضاگودرزی+1394 .

***گزارش تفصیلی/بررسی فقهی افراط در عزاداری+حجت الاسلام استادحمید کمالی اردکانی+حجت الاسلام استادمحمد تقی اکبرنژاد+این همایش توسط مؤسسه تحقیقاتی فقاهت و تمدن سازی اسلامی و به دعوت پژوهشکده حج و زیارت انجام شد+1394 .

***گزارش نشست: سیر نزول آیات قرآن درباره زنان با تأکید بر تغییر دیدگاه‌ جامعه+نبود آیاتی در مذمت دختران در قرآن، اینکه «مُتعَةُ الطَّلاق» چیست؟! و انواع مدیریت زنان که در قرآن نام برده شده، از مهم‌ترین موضوعاتی بود که در نشست «تحلیل سیر نزولی آیات قرآن درباره زنان با تأکید بر جایگاه مدیریتی زنان» مطرح شد.+حجت الاسلام مهدی مهریزی مشهدی صاحب دانشنامه عقائد اسلامی (متولِّد 1341«ه.ش» در مشهد مقدس)+درباره «مُتعَةُ الطّلاق» به قلم حجت الاسلام مهدی مهریزی رجوع کنید به سایت«راسِخون» که به طور مُفصّل به آن پرداخته شده و آیات مربوطه و نظرات و اقوال مختلف بیان شده است.(مُتعَةُ الطَّلاق-سایتِ راسخون)+1394 .

***نشست نظریه تعادل عمومی در اقتصاد اسلامی در مؤسسه امام برگزار می‌شود+1394 .

***مقایسه روش‌شناسی اجتهاد در فقه با اخلاق+حجت الاسلام استادمحمد عالم زاده نوری+حجت الاسلام استادمحمد تقی اکبر نژاد+1394 .

***تغییر معنای «وهن» تحت تأثیر عرف غربی+رقّاصم و رقّاصم ، رقّاصه عبّاسم؟!!!+«مُباحثات»: مقصود از عنوان وهن اسلام که در ایام محرم زیاد به‌گوش می‌رسد و بعضاً و به حمل شایع، شور حسینی را تحت‌الشعاع شعور حسینی تضعیف می‌کند چیست؟ مرحوم آیت‌الله خویی در «صِراط‌ُالنّجاة» در پاسخ به همین سؤال می‌فرمایند: «مراد از وهن، وهن نزد عُرفِ سائد است». ‏[۱]‎ عرف سائد در اصطلاح یعنی این‌که خود عرف فی نفسه و بدون تأثیرپذیری از جایی دیگر این را مصداق وهن بداند؛ مثلاً عرف هیچ‌گاه قبول نمی‌کند که عالِمِ طرازِ اوّلی به سینما برود و سامع موسیقی و لو غیرلهوی باشد؛ این عمل را برای او وهن می‌شمرد...+1394 .

***کنفرانس بین‌المللی اقتصاد، مدیریت، حسابداری، علوم انسانی و بانکداری اسلامی در تهران برگزار می‌شود+1394 .

***نگاهی به جایگاه تقلید و تفکر در اسلام+در این نوشتار که از سوی مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم تهیه شده، به یکی از شبهاتی که با تکیه بر آموزه تعبد دینی، مسئله تقلید از عالمان دین را زیر‌سوال برده است، توجه شده و به بررسی و نقد آن پرداخته شده است.+1394 .

***استادحجت‌الاسلام ابوالقاسم  علیدوست: فقهی که کاشف شریعت است به مسائل روز پاسخ می دهد...+فقه ما پاسخگوی حوادث واقعه است و نظام استنباط ، نیازمند ترمیم و تکمیل و توسیع(نظام تحوّل متکامل) است که در این صورت پاسخگو خواهد بود+1394 .

***برگزاری همایش فقه و هنر در دی ماه توسط مدرسه اسلامی هنر+1394 .

***داعش و سنگسار؛عبور ‫داعش‬ از فقه ‫سلفی‬؟!+1394 .

***در مدرسه فیضیه قم؛ تدریس آثار شهید محمد باقر صدر آغاز شد+1394 .

*** «مُباحَثات» : خلط معنای «وهن» با «استهزا»+این نوشته نقدی است بر یادداشت «تغییر معنای وهن تحت تأثیر عرف غربی+1394 .

***یادداشت؛ اعتبارات کوتاه مدت در بانکداری اسلامی+ساسان شاه ویسی+1394 .

***رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی: برای آشتی دادن جامعه امروز با اسلام، فقه را کوچک نکنید+حجت الاسلام احمد مُبلِّغی+1394 .

***آموزش غیرحضوری سطح ۴ برای اولین بار در حوزه خراسان+1394 .

***(مُباحَثات) :توجه به زمینه‌های روان‌شناختی عزاداری قمه‌زنی از باب مُواسات با اهل‌بیت(ع)+بررسی فتوای مرحوم میرزای نائینی در جواز قمه زنی ...+1394 .

***ماهیّت فقهی مرگ مغزی» و آثار آن بررسی شد+حجت الاسلام و المسلمین محمدعندلیب زاده همدانی+1394 .

***معیار تشخیص حیوانات حلال گوشت از حرام گوشت و شرایط ذبح شرعی+حجت الاسلام استادحسینی خراسانی+1394 .

***اعلام فراخوان مقاله همایش بین‌المللی سیره پیامبر رحمت(ص)+1394 .

***گزارش ویژه الازهر درباره لزوم وحدت شیعه و سنی+1394 .

***بررسی مبانی ولایت مطلقه فقیه و پاسخ به پرسش‌ها+سجاد واعظی+1394 .

***در مدرسه فقهی امام محمدباقر؛ ماهیت بانکداری بدون ربا در ایران بررسی می‌شود+دکتر حسین صمصامی+1394 .

***فراخوان مقاله؛ بیست و هفتمین همایش علمی – تحقیقی مذاهب اسلامی+1394 .

***حق تألیف از دیدگاه «قانون و فقه»+سیدعباس حسینی‌نیک+1394 .

***نشست «ارتباط فقه با باروری‌های پزشکی» برگزار شد+1394 .

***مناسبات علوم انسانی و فقه؛ بارقه‌ای در مسیر شدن+حجت الاسلام والمسلمین استاد ابوالقاسم علیدوست اَبَرکوهی یزدی+متولِّد 1340«ه.ش»+1394 .

***برگزاری نشست «نظریّه تقلب نسبت به قانون و رابطه آن با قاعده لاضَرَر»+حجت الاسلام مصطفی دانش پژوه و ...+1394 .

***روش شناسی اندیشه‌های فقهی امام خمینی+سید جواد وَرَعِی+1394 .

***معرفی نرم‌افزار «هدی» + دانلود+1394 .

***رونمایی از مجموعه کتاب “انوار الفقاهه”+ تالیف فقیه بزرگ و نامدار شیعه «شیخ حسن کاشف الغطاء»+ده جلد است+1394 .

***«احکام سفر عَتَبات عالیات مطابق با فتاوای مراجع معظم تقلید :خامنه ای-سیستانی-مکارم شیرازی » ویژه اربعین منتشر شد+حجت الاسلام علیرضا محمدی نژاد+1394 .

***کتاب «زَیدیّه و حدیث امامیّه» راهی بازار نشر شد+سرکارخانم اعظم فرجامی+1394 .

***در نشستی علمی؛ ابعاد حقوقی فاجعه مِنا بررسی شد+حمید محمدی+مصطفی فضائلی+حجت الاسلام محسن غدیری+1394 .

***فاصله گرفتن از واقعیت پیرامون، از آسیب‌های فقه است+حجت الاسلام علی شفیعی مدیر گروه فقه دفتر تبلیغات اسلامی خراسان+1394 .

***نگاه حکومتی مبتنی بر فقه باید در همه ارکان جامعه جاری باشد+حجت الاسلام سیدصادق محمدی رئیس انجمن علمی اصول فقه+1394 .

***بخش اول/ گذرنامه بانوان و رضایت همسران؛ در فقه و قانون+مقاله مُفصّل و جالبی است+1394 .

***اعلام فراخوان مقاله همایش بین‌المللی سیره پیامبر رحمت(ص)+1394 .

***در راستای تحوّل در حوزه علمیه؛ بررسی تاریخ فقاهت در رادیو معارف+حجت الاسلام استاد محمد تقی اکبر نژاد+1394 .

***مدرسه فقهی امام محمدباقر(ع)؛ ماهیت بانکداری بدون ربا در ایران بررسی می‌شود+دکتر حسین صمصامی+1394 .

***دیدگاه فقه اسلامی نسبت به رفتارهای افراطی در عزاداری ها+حجت الاسلام دکتر محمد تقی اکبرنژاد تبریزی(متولِّد 10 / 10 / 1358 )+محمد امین امامی پناه+1394 .

***نشست نقد و بررسی کتاب ؛ «بانکداری اسلامی در ایران: تاریخچه، عملکرد و برنامه‌ریزی به قلم مهدی رضوی»+روح الله عبادی+حسن گلمرادی+1394 .

***برگزاری همایش ملی آیت‌الله العظمی سید ابوالقاسم موسوی خویی در اول آذر+1394 .

***نشست علمی «طرحی نو در علم اصول» برگزار می‌شود+حجت الاسلام استاد محمد تقی اکبرنژاد تبریزی+حجت الاسلام استاد ابوالقاسم علیدوست اَبَرکوهی یزدی+1394 .

***در رادیو اقتصاد صورت می‌گیرد؛ بیان نکات فقهی درباره پیش فروش+مجید رضا عرب احمدی+آقایی+1394 .

***یادواره علمی مُهاجِر اِلَی الله، استاد ناصر قربان‌نیا(حقوقدان ارزشمند)+آیت الله علی اکبر رشاد و ...+1394 .

***بررسی «انتخابات از نگاه فقه» با حضور حجت الاسلام استاد مهدی مهریزی و حجت الاسلام استاد روح الله شریعتی+1394 .

***رییس دانشکده صدا و سیمای قم خبر داد؛ برگزاری دوره‌ خارج فقه دین و رسانه در دانشکده صدا و سیما+حسین گودرزی رئیس دانشکده صدا و سیمای قم+1394 .

***رونمایی از ملاحظاتی درباره قانون مجازات اسلامی 92 + 1394 .

***از سوی پژوهشکده حجّ وزیارت صورت گرفت؛ فراخوان پذیرش مقاله «پژوهشنامه حج و زیارت»+1394 .

***راه اندازی رشته «فقه سیاسی» در مدرسه نواب مشهد+1394 .

***فراخوان‌های فقهی+1394 .

***مهم‌ترین فراخوان‌های شهریورماه 1394 +  1394 .

***تازه‌‌های نشر آذر ماه 1394 +1394 .

***مهم‌ترین فراخوان‌های مهرماه 94  +1394 .

***مهم‌ترین فراخوان‌های آبان‌ماه  94 +1394 .

مهم‌ترین فراخوان‌های فقهی آذرماه  94 + 1394 .

***آیت‌الله ناصر مکارم‌ شیرازی: غربی‌ ها قابل اعتماد نیستند+1394 .

***رهبر انقلاب+امام خامنه ای: امت اسلامی باید تمدن نوین اسلامی را پایه‌ریزی کند/چرا باید در مورد «شیخِِ مُصلِحِِ تقریبی و مُؤمن نیجریّه» فاجعه آفرینی شود و و حدود یک هزار نفر کشته شوند و فرزندان او به شهادت برسند و دنیای اسلام ساکت بماند؟+علامه شیخ ابرهیم زکزاکی نیجریّه ای+کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی+1394 .

***آیت‌الله مصلحی اراکی: اسلام با موسیقی حلال مخالف نیست/ ارائه الگوهای مثبت برای هنر موسیقی از بزرگترین کارهای فرهنگی و تبلیغی است+1394 .

***بیانیه پایانی بیست و نهمین کنفرانس بین المللى وحدت اسلامی+1394 .

***باید راهکارهای عملی برای مقابله با بحران های جهان اسلام یافت+آیت الله محمد علی تسخیری تنکابنی نجفی. متولِّد1323«ه.ش»در نجف اشرف +1394 .

***فتنه‌انگیزی از خوارج به ارث رسیده، صاحبان مذاهب ، هیچ یک از اهل قبله را تکفیر نکرده‌‌اند(یکی از شرکت کنندگان در کمسیون «کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی)+دکتر منوچهرمتّکی+1394 .

***بیست و نُهمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی؛نقطۀ عطف اتحاد امت اسلامی+1394 .

***پیشنهاد تشکیل شورای سراسری علمای اسلامی در کمیسیون مَساعِی حَمیدَه+آیت الله محمد علی تسخیری تنکابنی نجفی+علامه مُفتی بدرالدّین حَسُون سُوری و ...+1394 .

***حضور ییش از سیصد میهمان داخلی در کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی+حجت الاسلام سید حامد عَلَمُ الهُدی+1394 .

***دین باید جزئی از حکومت باشد، بی‌دینی آسیب زیادی به جامعه می‌زند+حجت الاسلام عَمّار حکیم رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق+1394 .

***باید مذاهب را، طرق مختلف به سمت هدفی واحد ببینیم+حجت الاسلام دکترحسن روحانی+کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی در تهران+1394 .

***چرا باید در مورد شیخِ مصلحِ تقریبی، دنیای اسلام ساکت بماند؟!+امام خامنه ای+علامه شیخ ابراهیم زکزاکی نیجریّه ای+بیست و نُهمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی +1394 .

***بررسی الگوی رابطه فرد و دولت در نظام سیاسی اسلامی+شریف لک زایی+1394 .

***بیانیه پایانی بیست و نهمین کنفرانس بین المللى وحدت اسلامی+1394 .

***نتایج و دستاوردهای بیست ونهمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی+1394 .

***نخستین همایش ملی فقه پویا؛ رویکرد نوین در مسئولیّت مدنی+1394 .

***دولت عربستان «شَیخ باقِر اَلنَّمِر» رهبر شیعیان این کشور را اعدام کرد+1394 .

***سخنان رهبر انقلاب(امام خامنه ای) درباره شهادت عالم مؤمن و مظلوم شَیخ نَمِر+1394 .

***«رابطه وحدت و خشونت: بررسی «رادیکالیسم اسلامی نوین» بررسی می‌شود+حجت الاسلام دکتر داود فِیرَحِی+1394 .

***آثار برگزیده جشنواره کتاب دین در چهار گروه علمی مشخص شد+1394 .

*** کارت اعتباری اسلامی+دکتر احسان برین+1394 .

***تعطیل شدن یا نشدن حج درحوزه اختیارات مقام معظّم رهبری است+حجت الاسلام سید علی قاضی عسکر اصفهانی +1394 .

***تمایزات فقه و فقه سیاسی – علی اصغر نصرتی+1394 .

***آرشیو کامل بیست و شش ساله آینه پژوهش+1394 .

***توجیه مجمع پژوهش‌های اسلامی مصر برای عدم تکفیر داعِش از سوی اَلاَزهَر+1394 .

***اتّهام‌زنی مُجدّد اَلاَزهَر به فیلم محمد رسول‌الله(ص)+1394 .

***نشست «تأثیر اندیشه سَلَفَیَّه در تحولات جهان اسلام» برگزار شد+حجت الاسلام استاد سید مهدی علیزاده موسوی+1394 .

***استراتژی‌های وحدت چگونه تولید خشونت می‌ کند؟+«رابطه وحدت و خشونت: بررسی رادیکالیسم اسلامی نوین»+حجت الاسلام دکترداود فیرحی+1394 .

***نشست بررسی جُرم رُوسپیگری و عوامل آن برگزار شد+حجت الاسلام فاضل حسامی جامعه شناس+حجت الاسلام دکتر غلامرضا پیوندی+دکتر محمود میرخلیلی+حجت الاسلام دکتر علی محمدی جورکویَه+1394 .

***معرفی کتاب: «حقوق اسلامی و دولت»+1394 .

***(مُباحَثات)گزارش مراسم رونمایی از کتاب «اَلصِّحابَةُ الکِرامِ-تألیف علامه شیخ محمد علی نجف آبادی اصفهانی-اَلنَّجَفی» ؛ اثری سترگ در معرفی صحابه امامیّه+این اثر ارزشمند توسط پژوهش گران و محققان مرکز احیای آثار اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی طی ۹ سال مورد پژوهش و بازبینی و احیا قرار گرفت+1394 .

***قواعد بانکداری اسلامی بر نفی ضَرَر تمرکز دارد+حجت الاسلام دکتر سیدعباس موسویان+1394 .

***کنفرانس «اسلام و بنای اصول اخلاقی اقتصادی جدید» برگزار می شود+1394 .

***نگاهی به اقسام عقد شراکت+دکتر نعمت آقایی کارشناس فقهی و ...+1394 .

***13  اسفندماه؛ دومین کنفرانس ملی علوم انسانی اسلامی در قم برگزار می شود+1394 .

***بانکداری اسلامی تنها با اصلاح قانون مرتفع نمی شود+حجت الاسلام دکتر سید عباس موسویان- متولِّد 1339«ه.ش» در  شهرستان عَجَب شیر از استان آذربایجان شرقی+1394 .

***فتوای اَلازهَرِ مِصر در مورد نقاب زدن بانوان+پوشاندن صورت از نامحرم برای خانم ها یک سنت اسلامی است که بر زنان واجب نیست و البته منعی هم از آن وجود ندارد، بلکه اقدامی پسندیده است و اگر فتنه ای در میان باشد این کار ارجحیت نیز خواهد داشت و برای دفع مفسده و گناه واجب خواهد بود. +1394 .

***عضو مجمع تحقیقات اسلامی مصر: زمان تکفیر داعِش فرا رسیده است!!!+مُحمَّد شَحّات اَلجُندی+1394 .

***بررسی وضعیت ربا در نظام بانکداری کشور+سید بهاءالدین حسینی هاشمی+1394 .

***کیفیت احراز اجتهاد قانونی به روایت آیت الله محمد یزدی+عضو شورای نگهبان تشخیص اجتهاد را مربوط به فقهای شورای نگهبان دانست و تنها فقهای شورای نگهبان را صالح برای اعلام علمیت و اجتهاد افراد معرفی کرد. همچنین آیت الله یزدی سنت حوزه را مبنی بر صدور اجازه اجتهاد از سوی مراجع تقلید، متعلق به گذشته دانست. +1394 .

***حجت الاسلام استاد علی اکبر رشاد (رئیس شورای مدیریت حوزه علمیه استان تهران) برضرورت دایر کردن کرسی های فقهِ هنر تاکید کرد+1394 .

***رهبر انقلاب+امام خامنه ای:‌ هنر، از اموری است که فقه باید به آن بپردازد+از حوزه‌ى علمیّه انتظار نیست که سینماگر یا شاعر یا نقّاش یا مجسّمه‌ساز یا معمار تربیت بکند امّا انتظار هست که مبانى اسلامى را در باب موضوع هنر بیان بکند؛ اوّل کشف کند و تحقیق کند و عمق‌یابى کند، بعد هم آن را تبیین کند.

***مُفتی اهل سنت خاش: خرید، فروش و استعمال مواد مخدّر حرام است+مُفتی عبدالحکیم عُمَر زِهِی +1394 .

***«مُباحَثات» : هِرمِنُوتیک (hermeneutic) و علم اصول؛ حجت‌الاسلام احمد واعظی در کرسی نقد علمی+هِرمِنُوتیک و علم اصول شاخه های دانشی به هم ناظر و دارای پیوند تاریخی به لحاظ تکوین و  تَکَوُّن و شکل گیری نیستند و غرض و موضوع مشترک و واحدی ، شکل دهنده این دو نبوده است ...+1394 .

***«مُباحَثات» : فقیهان و اقتصاد مُدرن ؛ نگاهی به برخی مهم‌ترین تلاش‌های فقهی درباره‌ی اقتصاد+آیت الله شهید سید محمد باقر صدر+1394 .

***معرفی کتاب؛ درآمدی بر بانکداری اسلامی+دکتر احمد شعبانی و همکاران+1394 .

***بررسی فقهی ماده ۱۹ آئین‌نامه مُعوّقات بانکی در شورای فقهی مرکز تحقیقات مجلس شورای اسلامی+حجت الاسلام  دکتر سید عباس موسویان عَجَب شیری-استان آذربایجان شرقی(متولِّد 1339 ) و ...+1394 .

***در آیین رونمایی از کتاب «نظریّه» عنوان شد؛ تکلیف متفکران مسلمان با بانکداری اسلامی مشخص نیست+حجت الاسلام دکتر سید عباس موسویان عَجَب شیری-آذربایجان شرقی+1394 .

***استفاده از ظرفیت‌های فقه سبب کاهش خطا در قانون‌گذاری+استاداسماعیل آقا بابایی +1394 .

***نشست تخصصی تمایزات منابع علم فقه و اصول فقه برگزار شد+حجت الاسلام سیف الله صرامی+حجت الاسلام دکتر حائری+حجت الاسلام  شفیعی و ...+1394 .

***«سلسله نشست‌های تخصصی روش‌شناسی اجتهاد» در قم برگزار می‌شود+حجت الاسلام سیدجعفر علی اکبری+1394 .

***آزمون دکتری جامعه المصطفی العالمیه برگزار شد+1394 .

***مسؤول مؤسسه فقه و تمدن سازی: کشف روش‌های نوین در زمینه اجتهاد مرهون تلاش‌های علمایی چون شیخ طوسی است+حجت الاسلام استاد محمد تقی اکبرنژاد تبریزی+1394 .

***انتشارات بریل منتشر می کند: مجله ای برای مطالعات شیعی+حسن انصاری+1394 .

***فتوای هسته‌ای رهبر انقلاب نشان دهنده عظمت فقه است/ دین به صورت عمیق در خانواده‌ها حضور ندارد+آیت الله استاد محمد جواد فاضل لنکرانی+1394 .

***در رادیو اقتصاد بررسی می‌شود؛ احکام فقهی حقوقی اجاره+دکتر نعمت آقایی+1394 .

*** 8بهمن ماه؛ همایش نکوداشتآیت الله  آقامجتبی تهرانی برگزار می‌شود+1394 .

***فردا؛ کنفرانس «دین، صلح و امنیت جهانی» برگزار می‌شود+1394 .

***گزارشی از همایش یک روزه «دین و شادی»؛ دینداران از بی‌دینان شادترند+محمد رضا کلاهی+سید محمود نجاتی حسینی+سارا شریعتی+حسن محدثی+حجت الاسلام سروش محلّاتی+1394 .

***فراخوان فصلنامه «مطالعات مالی و بانکداری اسلامی»+1394 .

***فقه حکومتی مترادف با فقه سیاسی نیست+حجت الاسلام سید سجاد ایزدهی+1394 .

***بانکداری بدون ربا و اقتصادشبه‌دولتی+حجت الاسلام دکتر سید عباس موسویان عَجَب شیری +عضو شورای فقهی بانک مرکزی و کارشناس بانکداری اسلامی با اشاره به فرآیند طولانی تدوین لایحه قانون بانکداری، گفت: اهتمامی که مسئولان مربوطه باید داشته باشند، دیده نمی‌شود و با دقت و سرعت به مساله نمی‌پردازند. +1394 .

***ضرورت توجه به فقه اجتماعی+قُدس آنلاین+1394 .

***عضو گروه فقه جهاد دانشگاهی: مسائل درمان ناباوری از نظر فقهی تبیین شود+حجت الاسلام دکترسید طه مِرقاتی خویی+1394 .

***در نشست علمی صورت می‌گیرد؛ بررسی جایگاه فقهی و حقوقی شورای نگهبان در قانونگذاری+حجت الاسلام استادمحمد قایینی+حجت الاسلام استادمحمد جواداَرَسطا+1394 .

***تمکین به رای شورای نگهبان در مکتب امام خمینی و رهبر انقلاب+پایگاه خبری ریشه+1394 .

***بررسی ۳۰۹ مقاله در اولین همایش «فقه اطلاعاتی»+1394 .

***تازه‌های نشر؛ ویژه‌نامه تخصصی «فقه‌الاخلاق» را بخوانید+1394 .

***یادداشت حجت‌الاسلام حسین سوزنچی؛ پیشنهادهایی برای «تحول در فقه» از منظر علامه آیت الله شهید مرتضی مطهری+1394 .

***طی نشستی در قم بررسی شد؛ فتواهایی که شورای نگهبان می‌تواند ملاک قرار دهد+حجت الاسلام محمد قایینی و محمد جواد اَرَسطا+1394 .

***بخش اول؛ ادله فقهی انتخاب و نصب کارگزاران نظام توسط ولی فقیه+محسن ملک افضلی اردکانی++عباس سلیمانی+ 1394 .

***گزارش؛ آنچه در کنگره بین‌المللی «خطر جریان‌های تکفیری در دنیای امروز»، مطرح شد+آیت الله ناصر مکارم شیرازی+آیت الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی+دکترعلی اکبرولایتی+1394 .

***تازه‌های نشر؛ کتاب «خبرگان و پرسش‌های مبنایی» + دانلود+1394 .

***آیت‌الله محمد جواد فاضل لنکرانی: تایید و یا رد افراد باید با حجّت بسیار قوی، شرعی و قطعی باشد+1394 .

***یادداشت روز/ چگونه فقاهت و هنر را به یکدیگر نزدیک کنیم؟+محمد رضا سرشار+1394 .

***علت انحصار خبرگان در فقها چیست؟+حجت الاسلام رضا محمدی+1394 .

***کاش همه­‌ گناهان، بدحجابی بودند!+حجت‌الاسلام مصطفی دُرّی (پژوهشگر، نویسنده و استاد سطوح عالی حوزه­‌ی علمیه­‌ی قم)+1394 .

***پوشـش و مـسؤولیت حکومت در فقه اهل تسنّن+حجت الاسلام محمدهادی فاضل+محمد هادی فاضل متولّد نجف اشرش و از اساتید سطوح عالی فقه و اصول است ....+1394 .

***رویکردها و پرسش‌های اساسی پیرامون «الزام قانونی حجاب»+حجت الاسلام مجتبی الهی خراسانی-مُدرِّس حوزه علمیه مشهد+1394 .

***حدّ پوشش زنان در مقابل مَحارِم+... در باب نکاح در کُتُب فقهی ، زن های زیادی هستند که ازدواج با آنها حرام است . ازدواج با یک زن از سه جهت ممکن است حرام باشد:1- به دلیل وجود رابطه سببیّت . مثل مادر ، خواهر، عمّه ، خاله (مَحارمِ اصل) .  2- به دلیل ازدواج مثل خواهر زن و مادر زن . (مَحارِم سببی) . 3- به دلیل رضاع و شیرخوردن . مثل خواهررضاعی ، مادررضاعی،عمّه رضاعی و ...(مَحارِم رضاعی) و ...  اما همه آن زنها در باب نظر و نگاه ، مَحارِم به حساب نمی آیند ...+حجت الاسلام  دکترعلی شریفی+1394 .

***برگزاری درس موضوع‌شناسی احکام فقهی در قم+حجت الاسلام محمد حسین فلاح زاده+آیت الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی در باره اهمیت موضوع شناسی احکام فقهی فرمودند: کار این مؤسسه ، فقه را احیا می نماید+همچنین آیت الله ناصر مکارم شیرازی در این خصوص فرمودند: پنجاه درصد کار مرجعیّت شناخت موضوع است +1394 .

***جدیدترین شماره مجله «مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی» منتشر شد+1394 .

***اعلمیت «اَنوارُالفَقاهَة از شیخ حسن کاشِف الغِطاء» در مقایسه با سایر آثار اسلامی+آیت الله سید موسی شُبیری زنجانی در اثر جدید خود به نام «جرعه‌ای از دریا» به کتاب «انوار الفقاهه» پرداخته و اعتقاد دارد، هر فردی اگر «انوار الفقاهه»‌ را با «جواهر الکلام» مقایسه کند به اعلمیت نوشته شیخ حسن کاشف الغطاء اعتراف می‌کند+1394 .

***«اجتهاد» بررسی می‌کند: حجاب ؛ تکلیف یا قانون؟+پرونده ویژه «حجاب؛ تکلیف یا قانون؟» با آثار و گفتارهایی از سیداحمد مددی‌موسوی، سیدمحمدعلی ایازی، محمدرضا زائری، مهدی مهریزی، مجتبی الهی‌خراسانی، محمدحسین ترکاشوند، حسین سوزنچی، زهره رجبیان و دیگر اساتید و فضلا+1394 .

***فقهی که در حقوق تأثیرگذار ‌باشد، فقه حکومتی است+دکتر علیرضا عالی پناه+1394 .

***معرفی کتاب: سلسله گفتگوها در باب «فقه هنر»+حجت الاسلام مهدی هُما زاده+1394 .

***انتقاد آیت‌الله نوری همدانی از تعطیلی مساجد در روز جمعه+حجت الاسلام سید حسن ربّانی رئیس مرکز خدمات حوزه های علمیه+1394 .

***«گفتارهای بنیادین برگردانِ فارسی مُحاضراتُُ تأسیسیَّةُُ»+شش درس گفتار ارزشمند+ تازه‌ترین اثر فقهی ترجمه شده آِیت الله شهید سید محمد باقرصدر+گفتار اول:پایه گذاری منطق ذاتی+گفتار دوم:شبکه مالکیت ها درفقه اسلامی+گفتار سوم:حواله درفقه اسلامی+گفتارچهارم:قالب ریزی فقهی معاملات بانکی+گفتارپنجم:مالکیت زمین های مُرده و احکام آن+گفتارششم:احیای زمین های مُرده+ترجمه :توسط:حجت الاسلام سیدابوالقاسم حسینی ژرفا+1394 .

***برگزاری نخستین دوره درس خارج «وقف» در قم -توسط آیت الله عبدالله خائفی گیلانی+حجت الاسلام احمد شعبانی گیلانی+1394 .

***احراز صلاحیت داوطلبان و چند نکته‌­ی فقهی+علی اصغرهمایون+1394 .

***اشکال از «قانون و مردم» است یا «شورای نگهبان»؟+آیت الله سید محمدعلی مدرسی طباطبایی+1394 .

***حضور رئیس دفترتبلیغات اسلامی(حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی) در تحریریه شبکه اجتهاد+1394 .

***ویژه‌نامه پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری منتشر شد+1394 .

***بررسی مسئله «اِرتداد» از منظر اسلام و حقوق‌ بشر+فتوای تاریخی امام خمینی درباره ارتداد سلمان رُشدی+حجت الاسلام سیف الله صرامی-رئیس پژوهشگاه فقه و حقوق+1394 .

*** 13 مقاله در باب «حکومت اسلامی» در یک کتاب+مجموعه مقالات حکومت اسلامی به کوشش حسینعلی بای+مقاله حکومت و مشروعیت از علامه محمد تقی مصباح یزدی+1394 .

***مستنداتِ فقهی برخی از نوآوری‌های قانون مجازات اسلامی جدید+مسعود امامی دبیر علمی شورای فقهی مرکزتحقیقات+1394 .

***اولویت فتوای شورای فقهای طراز اول نسبت به یک فقیه اعلم در قانون‌گذاری+از نظر فقهی ما چه حجیت و اعتباری می‌توانیم برای نظر اجتهادی فقهای شورای نگهبان در مورد تأیید قوانین و بررسی مصوبات مجلس ارائه بدهیم؟ البته منظور، اکثریت فقهای شورای نگهبان است در جایی که اختلاف نظر پیدا می‌کنند. به چه دلیل فقهی فتوای فقهای شورای نگهبان باید ملاک باشد؟+حجت الاسلام محمد جواد اَرَسطا+1394 .

***جدیدترین فتاوای رهبر معظم انقلاب(امام خامنه ای) در خصوص احکام انتخابات+1394 .

***گزارش مُناظَرَه حجت الاسلام داود فیرحی و حجت الاسلام جواد فخّار طوسی با موضوع «حق رأی در اسلام»+محمد حسن ضیایی فر+حجت‌الاسلام فیرحی معتقد است حقوق ربطی به مسائل شرعی یا نخبگانی ندارد، بلکه جزء حقوق انسانی است. در سوی دیگر حجت‌الاسلام فخار طوسی مدعی است امکان خطا برای توده مردم زیاد است و عقل اقتضا می‌کند که رأی‌ها را به آنها نسپریم!+1394 .

***از قراردادهای مالی جدید در اسلام تا جریمه تأخیر تأدیه در ایران+مجموعه مقالات «قراردادها» به کوشش حسینعلی بای، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی+1394 .

***شناخت فقه اهل‌بیت (ع)در اَلاَزهَر مصر نتیجه اقدامات سازنده شهید امام موسی‌ صدر است...از زمانی که امام موسی صدر عضو «مَجمَعُ البُحُوثِ الاِسلامِی» شد این تغییرات سازنده ایجاد شد+حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عبدالکریم بی‌آزارشیرازی+1394 .

***«اَلمُؤتَلِفُ مِنَ المُختَلِفِ بَینَ اَئِمَّةِ السَّلَفِ» در شش جلد اثری درباره فقه مُقارَن- اثری از اَبُوعلیّ اَلفَضل‌بن‌الحَسَن الطَّبَرسی(مرحوم طَبَرسی)+1394 .

***ماهیت فقهی انتخابات، از سنخ شناسایی امین است، نه وکالت+حجت‌الاسلام ذبیح‌الله نعیمیان، عضو هیأت علمی گروه حکومت اسلامی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی قم،+1394 .

***آیت الله علیرضا اعرافی: راه رهایی جهان اسلام از آشوب‌ها بازگشت به فقه سیاسی است+1394 .

***شیخ اَلاَزهَرمصر (اَحمَد اَلطَّیِّب) : شیعه و سنی دو بال اسلام هستند؛ علمای اَلاَزهَر و شیعه دیدار کنند+1394 .

*** بایسته‌هایی در باب توسعه‌ فقه؛ بازگشت به منابع اصلی فقه ضروری است+محمد سعید پروین+1394 .

***معاون شیخ اَلاَزهَر مصر: کُتُب حدیثی قابل اجتهاد و نقد هستند+عباس شومان+1394 .

***تازه‌های نشر بهمن ۹۴ در موضوع خانواده و فرهنگ+1394 .

***موضوع شناسی اَلَکُل و خَمر در قم تبیین شد+عباس عمادی دبیر گروه پزشکی مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی+حجت‌الاسلام مصطفی اسکندری عضو هیأت علمی گروه «پزشکی و تغذیه» مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی،+1394 .

***نظر آیت‌الله محمد علی تسخیری تنکابنی نجفی(متولِِّد نجف اشرف) درباره ویژگی‌های مجلس خبرگان و وظایف آن+1394 .

***حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد اَرَسطا،: زد و بندهای انتخاباتی توجیه شرعی ندارد+1394 .

***آیت الله  علی‌اکبر رشاد : بنا نیست اصول‌فقه به غیرفقه مصطلح بپردازد+حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حمید پارسانیا: حوزه شتاب زده وارد عرصه علوم انسانی نشود+1394 .

***تازه‌های نشر بهمن ۹۴ با موضوع حکومت و قانون+1394 .

***بررسی جایگاه فقهی حقِّ رأی و تبیین نظریّه مشروعیت حکومت+حجت الاسلام دکتر سیدکاظم سید باقری و حجت الاسلام دکترمحمد هادی مفتّح  و حجت الاسلام دکتر سید سجاد ایزدهی+1394 .

***نرم‌افزار مجموعه آثار «آیت‌الله سید حسین طباطبایی بروجردی» تولید شد+۲۰ عنوان کتاب در ۴۰ جلد از آثار آیت‌‌الله سید حسین بروجردی (ره)‌ +1394 .

***اساتید به مباحث ولایت‌فقیه اهتمام بیشتری داشته باشند+آیت الله شیخ حسین نوری همدانی+1394 .

***نسخه دوم مجموعه آثار آیت‌الله شیخ محمد سند بحرینی از علمای بحرین تولید شد+1394 .

***نخستین همایش ملی «فقه پویا» با رویکرد نوین در مسئولیت مدنی+محسن شکرچی+حجت الاسلام پنجعلی حصاری+1394 .

***فراخوان مقاله/ گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی و جهان معاصر+1394 .

***تبیین جایگاه اقتصاد اسلامی در نظام آموزشی حوزه+حجت‌الاسلام والمسلمین محمد حکیمی، پژوهشگر علوم اسلامی و از نویسندگان کتاب «اَلحَیات»+1394 .

***کتاب «پول و بانکداری اسلامی» در مشهد منتشر شد+به قلم حجت‌الاسلام دکتر جواد ایروانی+1394 .

***جایگاه حُکم اوّلی، ثانوی و حکومتی در مواجهه حکومت با اقلیّت‌های دینی+حجت‌الاسلام دکتر مصطفی دانش‌پژوه+حجت‌الاسلام دکتر سید حمید جزایری+حجت‌الاسلام دکتر محمد غفوری نژاد ،+1394 .

***آغاز ثبت‌نام آزمون ورودی مدرسه عالی نواب مشهد+1394 .

***خسروپناه تبیین کرد: ماهیت و انواع حُکم در نظام فقهی + صوت+حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه استاد حوزه علمیه،+1394 .

***برگزاری کرسی نقد «عرصه عمومی و خصوصی در فقه شیعه»+دکتر محمد پزشکی+حجت‌الاسلام کاظم سیدباقری+حجت‌الاسلام سید سجاد ایزدهی+حجت‌الاسلام روح‌الله شریعتی+1394 .

***جایگاه اقتصاد اسلامی در مباحث آموزشی حوزه خالی است+حجت‌الاسلام والمسلمین محمد حکیمی پژوهشگر علوم اسلامی و از نویسندگان کتاب «اَلحَیات»+1394 .

***برگزاری کرسی نقد «جمهوری اسلامی و شهروندی» در قم+دکتر رضا عیسی نیا رودسری گیلانی+دکتر شریف لک‌زایی و دکتر محمد پزشگی+دکتر علی اکبر معلم++1394 .

***عبور از فقه و اصول، آفت طلاب امروز+متأسفانه برخی طلاب می‌گویند ما نمی‌خواهیم به درس‌ فقه و اصول بپردازیم و تفسیر یا کلام را دوست داریم! ...+حجت الاسلام مجتبی اسکندری+1394 .

***تازه‌های نشر اسفند 94 با موضوع اجتهاد و اصول فقه+1394 .

***تازه‌های کتاب؛ هِرمِنُوتیک(hermeneutic) و اجتهاد در فقه سیاسی+1394 .

***بررسی تأثیر ادبیات در اختلاف فتوا به صورت تطبیقی+حجت‌الاسلام ابراهیم درویشی، دانش‌آموخته رشته تخصصی ادبیات عرب با نام «تأثیر ادبیات در اختلاف فتوا به صورت تطبیقی»+حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی و ...+1394 .

*** آیت الله محمد جواد فاضل‌لنکرانی در مجمع علما و فضلای دامغان: ولایت‌ فقیه نباید در مصادره یک گروه قرار گیرد+1394 .

*** مُرید صَدیق امام خمینی«ره» و همسنگر دوران غربت مقام معظم رهبری(امام خامنه ای) پَر کشید+1394 .

***تازه‌های نشر اسفند 94 با موضوع حکومت و قانون+1394 .

***تازه‌های نشر اسفند 94 با موضوع خانواده و فرهنگ+1394 .

***نشست علمی «موضوع شناسی مسجد» برگزار می‌شود+حجت‌الاسلام مهدی اعلائی پژوهشگر موضوع شناسی مسجد+حجت‌الاسلام تقی قرائتی برادر حجت الاسلام استاد مُحسن قرائتی، رییس مؤسسه مسجد+1394 .

***از تئوری‌های حقوق مدنی فرانسه تا استنباط احکام فقهی+علیرضا یزدانیان+1394 .

***حجت الاسلام استاد محمد حسین فلاح زاده اَبَرکوهی یزدی(مُتولِّد 1338 «ه.ش»): ساده‌گویی مهمترین اصل در بیان احکام است+1394 .

***«تبیین فقهی» محیط زیست؛ رسالت فقهای اسلامی+“شاخصه‌‌های صیانت از محیط زیست” از آیت الله ناصر مکارم شیرازی+ +1394 .

***فلسفه فقه و هنر، طرح بایدها و نبایدها است+حجت‌الاسلام محمدعلی فیض‌آبادی،...+1394 .

***نگاهی به نظریه سازمان‌های مقلد در «فقه مدیریت»+آیت الله سید صمصام‌الدین قَوامی امام جمعه محترم پردیسان قم+1394 .

***تأسیسی بودن زبان شارع لازمه اصول فقه احکام حکومتی+حجت‌الاسلام علی میثمی تهرانی+1394 .

***کرسی نقد «بررسی فقهی بلند مرتبه سازی در شهر اسلامی»+حجت الاسلام علی الهی خراسانی+1394.

***تبیین و بررسی «فقه دفاع و امنیت» در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)+آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی+1394 .

***معرفی ۶۲ اثر؛ تازه‌های نشر فقه، حقوق و اقتصاد اسلامی+1394 .

***بررسی فقهی «وقف پول» همراه با مستندات و آثار اقتصادی آن+تألیف دکتر تقی ابراهیمی سالاری+دکتر سید مهدی نریمانی زمان آبادی+سید محمد سید حسینی+1394 .

***انتصاب اعضای شورای عالی و مدیر حوزه علمیه خراسان از سوی رهبر انقلاب (امام خامنه ای)+ تکمیلی+1394 .

***پنج ضابطه اساسی برای بلندمرتبه‌سازی در شهر اسلامی+حجت الاسلام علی الهی خراسانی+1394 .

***پیام قدردانی علمای مشهد از تاکید رهبر انقلاب(امام خامنه ای) بر استقلال حوزه علمیّه خراسان+1394 .

***فراخوان «اِقتِراح» با هدف تقویت آزاداندیشی و انعکاس ایده‌ها و دیدگاه‌های فقهی+1394 .

***برگزاری اولین آزمون مشترک ورودی مدارس و مراکز فقهی در قم+1394 .

***شمول فقه دفاع و امنیت از سوی حوزه بازشناسی شود+آیت الله احمد عابدی-رئیس دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم+1394 .

***آیت‌الله مصطفی اعتمادی استاد گرانمایه حوزه علمیه قم درگذشت + زندگینامه+1394 .

***روش‌شناسی «استنباط در فقه امنیت» از سوی استادابوالقاسم علیدوست اَبَرکوهی یزدی-متولِّد1340 «ه.ش»+1394 .

***درخواست شیخ اَلاَزهَر مصر(شیخ احمد اَلطَّیِّب) برای برگزاری نشست علمای شیعه و سنی+1394 .

***بیانات بسیار مهم رهبر انقلاب(امام خامنه ای) در جمع اعضای مجلس خبرگان+1394 .

***آیت الله محمد جوادفاضل لنکرانی تاکید کرد: ضرورت بررسی احکام امنیت فکری در فقه اسلامی+1394 .

***علمای اَلاَزهَر مصر فتوا دادند: طلاق باید مستند باشد+دکتر اَحمَد اَلطَّیِّب شیخ اَلاَزهَر+1394 .

***نیازمند رویکرد جدید در «تعریف فقه» هستیم+حجت الاسلام مجتبی نامخواه+حجت الاسلام دکتر قاسم ابراهیمی+1394 .

***بررسی روش اعتراض سیاسی حضرت زهرا(س)+حجت الاسلام دکتر سید سجاد ایزدهی+حجت الاسلام دکترمحمد هادی مفتح+حجت الاسلام عباس جعفری فراهانی+1394 .

***در ذکر مناقب اهل‌بیت (ع) مسائل اختلاف‌افکن مطرح نشود+مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی امام سید علی خامنه ای+1394 .

***پرونده‌‌ «موضوع شناسی فقهی» در شماره ۱۶ فصلنامه صدرا+1394 .

***فاطمه(س) مبنای وحدت است یا عامل تفرقه بین شیعه و سنی؟+حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم+1394 .

خُطبه فَدَکِیَّه عقلانیت اسلام را بیان می‌کند/ انتقاد از بی‌توجهی به اجرای قانون امربه‌معروف و نهی از منکر+آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی+1394 .

***نگاهی به منش اجتماعی آیت‌الله شیخ حسین  وحید خراسانی+1394 .

*** 330 مسئله پژوهشی در فقه، اصول و حقوق اسلامی+حجت‌الاسلام والمسلمین استاد ابوالقاسم علیدوست اَبَرکوهی یزدی+1394 .

***گزارش تفصیلی/ بررسی فقهی بلندمرتبه‌سازی در شهر اسلامی+بررسی نظرات آیت الله العظمی محمد اراکی پیرامون شهر شرعی+حجت الاسلام علی الهی خراسانی+1394 .

***رفع تحیر از مکلفان در موسیقی، وظیفه نهاد فقه است+حجت الاسلام محمد دکترحسن عرب زاده+1394 .

***فصلنامه علمی پژوهشی «فقه» در گام 79 + 1394 .

***سه پیامد ویرانگر ربا برای «اقتصاد»+آیت الله شیخ حسین مظاهری+1394 .

***مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی در قم آغاز بکار کرد+1394 .

***هشدار آیت‌الله حسن عالمی نماینده ولی فقیه در وزارت جهاد کشاورزی نسبت به ترویج برندهای غذای غیرحلال+1394 .

***ابراز تأسف آیت‌الله سید موسی شبیری از دخالت افراد غیر خبره در سیاست+1394 .

***کاوش‌های آیت‏‌الله شیخ محسن اراکی، دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در مبانی نظری حکومت دینی+1394 .

***هشدار رهبری(امام خامنه ای) به طرح‌هایی برای «انقلاب‌زدایی» از حوزه‌ی علمیه+1394 .

***ویژگی‌های «قَواعِدُ الفِقهِیَّةِ فِی فِقهِ الاِمامِیَّةِ» از نگاه مؤلف(آیت‌الله سید هاشم حسینی بوشهری)+آیت‌الله حسینی بوشهری مؤلف این کتاب، اظهار داشت: وجه تمایز این کتاب با سایر کتاب‌های موجود این است که به عنوان متن درسی تألیف شده است و استانداردهای متون درسی را دارد+حجت الاسلام محمد حسن زمانی معاون امور بین الملل حوزه های علمیه نیز گفت :درس قواعد فقهی و فقه مقارن در دستور کار حوزه قرار بگیرد +1394 .

***توجه به رابطه بین فقه و علوم انسانی در فرآیند تحول علوم انسانی+مسعود مُعینی پور، دانش آموخته حوزه علمیه قم و دارای تالیفات و مقالات فراوانی در حوزه جامعه شناسی انقلاب و مسائل دینی+1394 .

***بررسی فقهی قمه‌زنی، تعزیه خوانی، لباس سیاه و حمل عَلَم و نخل+کتاب «شعائر حسینی» اثر حجت‌الاسلام نادعلی علی‌نیا‌خطیر به بررسی فقهی قمه‌زنی پرداخته است +1394 .

***سه اشکال شرعی بیمه شخص ثالث+محمد جواد توکّلی عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره)+1394 .

***اما و اگرهای کفایه و نظام آموزشی حوزه علمیه+نظرآیت الله شیخ عباس محفوظی رودسری گیلانی درباره کتاب کفایةُالاصول مرحوم ملا محمد کاظم خراسانی معروف به آخوند خراسانی +حجت الاسلام شیخ محمد رسول محقق بلخی +1394 .

***شماره جدید فصلنامه علمی پژوهشی «حقوق اسلامی» را بخوانید+1394 .

***برای اجتهاد در مسائل هنری، باید با نظام موضوعات هنر آشنا بود+حجت‌الاسلام سید حمید میرخندان عضو هیئت علمی دانشکده صدا و سیما قم+1394 .

***در حاشیه برگزاری آزمون مشترک مراکز فقهی؛ یک آزمون برای نُه مؤسسه!+حجت الاسلام استاد مهدی رهنما دبیر شورای مؤسسات تخصصی فقهی قم+1394 .

***نگرانی از تعطیلی فقه شیعی در برند حلال+آیت‌الله حسن عالمی نماینده ولیّ در وزارت جهاد کشاورزی+در استاندارد حلال بسیاری از کشورها هیچ‌توجهی به فقه شیعی نشده است/ حلال بودن خوراکی‌ها حالا دیگر فقط مفهومی در میان مسلمانان نیست بلکه برند حلال به عنوان یکی از برندهای برگزیده در تمام دنیا و حتی در میان غیرمسلمانان برای خودش جا باز کرده است+روزنامه جوان+   29 اسفند 1394  .

 

 

**************************


 

***تبیین 10 اقدام در اقتصاد مُقاوَمَتِی، مقابل دوگانه کاذب تسلیم یا تحریم+تبیین از سوی مقام معظم رهبری حضرت آیت الله امام خامنه ای+اول فروردین 1395  .

***موانع مشارکت همگانی در فریضه امر به معروف و نهی از منکر+دکتر سید حسین شرف‌الدین از اساتید جامعه شناسی، برخی موانع و محدودیت‌های موجود در مسیر مشارکت همگانی در فریضه امر به معروف و نهی از منکر را بیان کرد+1395 .

***ولایت فقیه با موافقت مردم تحقق می‌یابد+آیت‌الله مصباح یزدی مشروعیت حکومت را از سوى خدا و نقش مردم در زمان غیبت را تحقق بخشیدن به حکومت دانست و گفت: فقیه در زمان غیبت حق ولایت دارد این حق با موافقت مردم تحقق مى‌یابد+آیت‌الله شیخ محمد تقی مصباح یزدی+1395 .

***نهی از منکر با پرخاش را صحیح نمیدانیم+الآن همین جریان عفاف و بدحجابی و کم‌حجابی و امثال آنها با ساده‌ترین نهی از منکر حل می‌شود، ما نهی از منکر را با پرخاش صحیح نمی‌دانیم»+آیت الله عبدالله جوادی آملی+1395 .

***بررسی «غنا در فقه شیعی» توسط استاد خارج فقه‌ هنر+انتشارات «مدرسه اسلامی هنر» کتابی را با عنوان «غنا در فقه شیعی» از حجت‌الاسلام  سید عبّاس سیّد کریمی(حسینی)، استاد درس خارج فقه هنر در این مدرسه، منتشر کرده است که در بردارنده‌ مباحث فقهی استدلالی مسائل غنا و موسیقی است.+1395 .

***گذرنامه بانوان و رضایت همسران؛ در فقه و قانون+موضوع این سلسله نوشتار که در ضمن چهار مرحله بیان شد بررسی فقهی و قانونی نیاز بانوان به رضایت همسر برای صدور گذرنامه و یا خروج از کشور بود. این نوشتار، به بیان نتیجه این سلسله مباحث می‌پردازد+حسن فرشتیان- حقوقدان+1395 .

***نقد نگرش‌های حدّاقلّی در فقه سیاسی+نویسنده کتاب در صدد است با عنایت به مبانی فقه شیعه و آموزه‌های آن، ضمن اثباتِ گستره فراگیر فقه شیعه در سه بُعدِ «جاودانگی»، «فرامکانی» و «تعمیم به همه شئون زندگی بشری»، دیدگاه‌ها و نگرش‌های متفاوت در فقه سیاسی را بررسی کند...+حجت الاسلام دکتر سید سجّاد ایزدهی+1395 .

***دروس حوزه در سال ۹۵ با پیشگامی مراجع (ازجمله آیت‌الله‌ ناصرمکارم شیرازی از مراجع معظم تقلید و مُفسر قرآن کریم)آغاز شد+1395 .

***تقویت شورای فقهی بانک مرکزی، تضمین شرعی بودن عملیات بانکی+حجت‌الاسلام والمسلمین محمد رجایی باغسیایی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس و کارگروه اصلاح قانون عملیات بانکی بدون ربا+1395 .

***هیچ افق روشنی برای حج تمتع 95 وجود ندارد+سعید اوحدی-رئیس سازمان حجّ و زیارت+1395 .

***راهبردها و راهکارهای تحقق «اقتصاد مُقاوَمَتِی»+اقتصاد مقاومتی باید روی جزئیات زندگی و مصادیق پیاده سازی شود تا همه تشکیلات،‌ تکلیف خود را بدانند و اگر صرفاً روی کلیات بحث شود، نتیجه خاصی حاصل نخواهد شد/ متأسفانه در مسائل اقتصادی پنج مولفه تحریم، *(انحصارطلبی، ایجاد وابستگی، زندگی تجملاتی و مصرفی و اشاعه اسراف و تبذیر)* جامعه را تهدید می‌کند .+آیت الله ناصر مکارم شیرازی+1395 .

***استنباط «فِقه ‌نظام» مهم‌ترین نوآوری آیت الله شهید سید محمد باقرصدر+شهید صدر برای نخستین بار در فقه معاصر به استنباط نظام از منابع فقهی اقدام کرد. ایشان به دنبال این بود که ما بتوانیم از احکام فقهی ابواب مختلف به نظام فقهی اقتصادی منسجمی برسیم که بتواند به صورت نظام‌مند و سیستماتیک، سیستم‌‌هایی را برای مدیریت بازار، تولید، توزیع و مصرف در جامعه ارائه دهد.+آیت‌الله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم+1395 .

***تشریح ۱۰ مصوّبه کمیته فقهی بورس در سال1394 .+مجید پیره کارشناس مالی اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار+ 1395 .

***وحدت گرایی را از شهید ثانی یاد بگیریم+استاد رحیم پور ازغدی گفت: همان دوران که شهید ثانی بخاطر اختلافات مذهبی کشته شده، نگاه علمای درجه اول اهل سنت و حتی حکومت اهل سنت به شهید ثانی و نگاه ایشان به آنها نگاه مثبتی بوده است.+استاد رحیم پور اَزغَدی+1395 .

***وحدت فعّال و مُنفعِل در گفتگو با حجت‌الاسلام محمدرضا زائری+1395 .

***چگونه قانون مدنی ایران بر اساس فقه امامیه تدوین شد؟+دکتر حمید بهرامی احمدی+1395 .

***نمایی از اندیشه‌های سیاسی بزرگ مرجع جهان تشیع+مؤسسه فقاهت و تمدّن سازی اسلامی+حجت الاسلام استاد محمد تقی اکبر نژاد تبریزی+1395 .

***نگاهی بر کتاب «اَلاَقطابُ الفِقهِیَّةُِ عَلَی مَذهَبِ الاِمامِیَّةِ»+کتاب «اَلاَقطابُ الفِقهِیَّةُِ عَلَی مَذهَبِ الاِمامِیَّةِ»از جمله دست نوشته‌های ارزشمند محقق نامی قرن دهم، شیخ محمدبن زین‌الدین معروف به اِبن اَبِی جُمهُور اِحسائی است. کتاب مذکور منحصر به قواعد فقهی نیست، بلکه در آن تعدادی از قواعد اصولی و قواعد عربی نیز طرح شده است+ دانلود+1395 .

***ورود وهابیون به مساجدِ بریلوی‌های هند ممنوع شد+1395 .

***حقوق کارمندان بانک‌های ربوی حرام است+حقوق کارمندان بانک‌های ربوی حرام است زیرا حقوق حلال در برابر کار حلال گرفته می‌شود+آیت الله عبدالله جوادی آملی+1395 .

***بازخوانی مقاله «اصول اساسی حکومت اسلامی» به قلم آیت‌‌الله ناصر مکارم شیرازی+1395 .

***پاسخ حجت الاسلام استاد عبدالحسین خسروپناه به شبهه مخالفت فقه با حقوق+1395 .

***تأسیس دوره دکتری «فِقه‌ُالقُرآن» در جامِعَةُالمُصطفی(ص)+1395 .

***عید باستانی نوروز، از نگاه فقیه عَرَب+آیت الله سید عبدالرضا شهرستانی+آیت الله سید عبدالرضا شهرستانی، کتابی با عنوان «النوروز فی الاسلام» در ۱۸ صفر سال ۱۳۷۱ ق نگاشته است که به زیبایی مسئله نوروز را با نگاه تازه فقهی به بحث گذاشته است. با این‌که این کتاب بعد از تقریباً بیست سال، توسط حجت الاسلام علی کاظمی ترجمه شده و در دو هزار نسخه، توسط انتشارات اعلمی تهران در تاریخ ۵/۳/۱۳۵۴ (۱۳۹۴ ق) به چاپ رسیده است، به نظر می‌رسد، در فضای علمی و رسانه‌ای کشور مغفول مانده است.+1395 .

***اسلام هر سودی را حرام نکرده است؛ بلکه سودهایی که در راه قرض و وام گرفته شود، حرام می‌باشد...+آیت الله سید محمد علی علوی گرگانی+1395 .

***واکنش عضوشورای فقهی بانکی به یک فتوا(نظرآیت الله جوادی آملی)+حجت الاسلام دکتر سید عباس موسویان عَجَب شیری آذربایجانی عضو شورای فقهی بانک مرکزی با بیان اینکه فرمایش آیت‌الله جوادی‌آملی یک هشدار به نظام بانکی است، گفت: نباید این مساله خلط شود، زیرا منظور ایشان قطعا این نیست که دستمزد کارمندان بانک‌های ایرانی حرام است... +1395 .

***سودهای بانکی که به وسیله عقود اسلامی به دست می‌آید حلال است+آیت الله ناصر مکارم شیرازی+1395 .

***پذیرش دانش پژوه در مرکز فقهی قائم (ع)در سال تحصیلی 96- 95 .+1395 .

***نگاهی به زندگی و اندیشه مرحوم شَیخ مُفید اَلفَقیه+آیت‌الله شیخ مفید الفقیه از شاگردان مراجع و علمای بزرگ نجف بود که دو فرزندش در انتفاضه شعبانیه به شهادت رسیدند و پس از بازگشت به لبنان، با تاسیس حوزه علمیه و تدریس خارج فقه به کمک حرکت دینی در آن دیار شتافت. +1395 .

***آرای فقهی «آیت‌الله جوادی‌آملی» در باب نظام بانکداری اسلامی+حجت‌الاسلام دکتر مرتضی جوادی آملی مدرس حوزه و دانشگاه+1395 .

***انتشار (دانشنامه امام خمینی«ره») به سه زبان+دکتر علی داستانی- معاون پژوهشی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی «ره»+1395 .

***برگزاری دوره مجازی آموزش نجوم و رصد با محوریّت اِستِهلال+1395 .

***موسویان: قانون بانکداری بدون ربا نیازمند بروزرسانی مُجدّد است+حجت‌الاسلام دکتر سیدعباس موسویان دبیر کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس +1395 .

***عرضه نرم افزار آثار سیّد مُرتضی عََلَم‌ُالهُدی+1395 .

***سرمنشأ مشکل رباخواری در سیستم بانکی کجاست؟+هم اکنون ربا در عملکرد بانک‌ها کتمان کردنی نیست، ولی تعیین مصادیق کار مشکلی است و نمی‌توان گفت، فعالیت‌ها ربوی بوده است.اکنون بسیاری از اقدامات بانکی در شکلی که انجام می‌شود ربوی نیست، ولی در باطن اتفاقاتی می‌افتد که شائبه ربوی بودن را ایجاد کرده است.+سخنان آیت الله عبدالله جوادی آملی در باره رَبَوِی بودن بانک ها ... +... اما در این میان وَلیُِّ الله سیف مشکل را به گردن قانون می اندازد ...+حجت الاسلام دکتر سید عباس موسویان+حجت الاسلام دکترغلام رضا مصباحی مقدم مشهدی (متولد 1330«ه.ش»)+1395 .

***مُفتی عربستان سعودی سال گذشته روزانه 14 فتوا صادر کرد؟!!! +1395 .

***برگزاری هفته بزرگداشت شهید صدر +آیت الله شهید سید محمد باقرصدر+ برنامه‌ها +1395 .

***سومین دوره آزمون ورودی مرکز فقهی امام علی(ع) برگزار می‌شود+1395 .

***نرم‌افزار «جامِع»، آثار علمی آیت‌الله محسن اراکی تولید شد که مشتمل بر ۲۰ جلد کتاب در موضوعاتی همچون اصول فقه، فقه، امامت، تاریخ، اقتصاد، عرفان، فلسفه می‌باشد. اصول عرفان ناب اسلامى در معارف سجادى (علیه‌السلام)، اصول فقه نوین، امامت در قرآن، آزادى و علیت در فلسفه اسلامى معاصر و فلسفه مغرب زمین ... +1395 .

***دومین دوره پذیرش رشته «مَذاهب اسلامی» در مشهد مُقدّس+1395 .

***آغاز پذیرش مقاطع سطح و خارج مدرسه عالی فقه و اصول در قم+1395 .

***«دفاع مشروع» در آراء و اندیشه فقهاء +دفاع مشروع در فقه اسلامی- نوشته حجت الاسلام ابراهیم بهشتی دامغانی از محققان باسابقه مرکز فقهی ائمّه اطهار (ع)+1395 .

***نامه «شهید صدر» به یک عالم پاکستانی درباره اجتهاد پویا+مجتهد در فقه هر چقدر هم برپا باشد، امّا نظرات او نمی‌تواند اساس مطلق زندگی اسلامی در طول زمان باشد. این بدین معناست، که ما به اجتهادی زنده و پویا و متنوع نیازمند هستیم-آیت‌الله شهید سید محمدباقر صدر در نامه‌ای به علّامه سیّد حامِدعَلیّ المُوسوی النَّجَفی، عالم پاکستانی درباره فقه اسلام و لزوم اجتهاد زنده و پویا نکاتی را عنوان کرده است. بِسمِِ اللّهِِ الرَّحمنِِ الرَّحیمِ . جناب علاّمه بزرگوار سیّد حامِد عَلیّ المُوسوی النَّجَفی دامَت بَرَکاتُهُ . اَلسَّلامُ عَلَیکُم وَ رَحمَةُ اللهِِ وَ بَرَکاتُهُ وَ بَعدُ - نامه بزرگوارانه شما را دریافت کردیم ...+1395 .

***اجازه می‌خواهم نام او را «فَقیهِ مُهَندِس» بنامم+کتاب «امامان اهل بیت علیهم السلام، مرزبانان حریم اسلام» اثر شهید آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر، با حضور دکتر محسن اسماعیلی، دکتر محمدحسین رجبی دوانی، حجت‌الاسلام مهدوی‌راد و مهندس فیروزان در نشست هفتگی شهر کتاب مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت +کتاب «امامان اهل بیت مرزبانان حریم اسلام» نوشته شهید صدر، توسط رضا ناظمیان و حسام حاج مؤمن ترجمه و به زبان فارسی برگردانده شده است+1395 .

***اصول سه‌گانه اندیشه «شهید صدر» برای تکامل جامعه+سید محمدباقر صدر در تاریخ ۲۵ ذی القعده ۱۳۵۳ در شهر مقدس کاظمَین دیده به جهان گشود.و دومین فرزند خانواده بود. علامه شهیدصدر، فقیهی جامِعُ الشرایط، فیلسوفی اجتماعی، مُفسِّری بزرگ، مُتفکری آگاه به فرهنگ و علوم زمانش‏، نویسنده ای توانمند و پرکار و سیاستمداری هوشمند و شجاع و دردمند بود. اجدادش همه از عالمان دین بودند: پدرش سید حیدر در جوانی درگذشت...+1395 .

***مَباحِث «ولایت فقیه» در حوزه سبب تقویت روحیه انقلابی می‌شود+آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی +1395 .

***رونمایی از «مَوسُوعَه فقهی اِعتِکاف»+حجت‌الاسلام سیدباقر تکیه‌ای، معاون فرهنگی ستاد مرکزی اعتکاف در دیدار با آیت‌الله حسین نوری همدانی+1395 .

***ریشه‌کنی تکفیر نیازمند عَزم جدّی نخبگان جهان اسلام است+ آیت‌الله مکارم شیرازی، در دیدار جمعی از پژوهشگران فرانسوی که در مدرسه امام کاظم(ع) قم برگزار شد گفت: اسلام دین محبت، دوستی و زندگی مسالمت آمیز با همه مردم دنیا است. ایشان افزود: این مساله یک ادعا نیست، یک واقعیت است که سراسر قرآن به این مساله شهادت می‌دهد که اسلام دین منطق و رحمت است +1395 .

***حل چالش‌های نظری اقتصاد ایران مُبتنی بر نظام اندیشه‌ اقتصادی شهید صدر+امروزه مشاهده می‌شود که پایه و بخش عمده‌ی مباحث اقتصاد خُرد در سطوح کارشناسی ارشد و دکترای دانشگاه‌های معتبر دنیا، دقیقاً به همان مباحثی می‌پردازند و رهیافت‌های روشی و نظری‌ای را پی می‌جویند که «اِقتِصادُنا»(از شهید آیت الله سید محمد باقر صدر) بیش از نیم‌قرن پیش مورد توجه قرار داده است+دکتر عادل پیغامی استادیار دانشکده‌ی معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع)  ( سایت Khamenei.ir)+1395 .

***تضمین استقلال حوزه علمیه خراسان، مهم‌ترین دستاورد انتصاب اعضای شورای عالی است+حجت الاسلام مجتبی الهی خراسانی، از مدرسان سطوح عالی و خارج حوزه علمیه خراسان+1395 .

***(مُباحَثات) : جریمه دیرکرد؛ از حرمت فقهی تا ضرورت بانکی+مسأله حلّیت یا حرمت اخذ جریمه دیرکرد، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در نظام بانکداری اسلامی است؛ از سویی اخذ جریمه دیرکرد با ظواهر فقهی در تضاد است و از سوی دیگر، برداشتن آن سبب اخلال در نهاد بانکداری می‌شود. اما نکته کلیدی دیگر، چرایی بیان این سخنان در سپهر عمومی است. شبکه اجتهاد: آیت‌الله جوادی آملی، ۱۱ فروردین سال جاری در دیدار با استاندار و شهردار قم، سخنانی گفت که یک بار دیگر مسأله ربا در بانک‌ها را بر سر زبان‌ها انداخت+آیت الله جوادی آملی بانک ها را کمرشکن خواند و گفت خدا هیچ مسلمان و حتی هیچ کافری را گرفتار آنها نکند !!! ...+1395 .

***دومین شماره مجله «مطالعات رسانه و امّت» منتشر شد+1395 .

***گزارشی از مراسم معارفه اعضای شورای عالی حوزه علمیه خراسان+1395 .

***موضع مراجع تقلید درباره‌ بازی clash of clans یا جنگ قبایل(بازی کَلاش)+در این بازی می‌توان با ایجاد یک شهر، روستا یا پادگان نظامی و آموزش نیرو دست به غارت و کشتار دیگران زده و غنایم جنگی به‌دست آورد. برخی کارشناسان معتقدند که این بازی مهیج در کنار تقویت توان مدیریتی و ذهن استراتژیستی افراد می‌تواند خشونت‌زا باشد و بستر لازم را برای ورود افراد به گروه‌ها و سازمان‌های خشونت‌گرا فراهم کند؛ پدیده‌ای فراگیر که امروزه موجب نگرانی اکثر دولت‌ها و اهالی کشورهای مختلف شده است.بیش از پنج سال پیش در «پایتخت فنلاند» یک شرکت بازی‌های رایانه‌ای، بازی مُهَیِّجی به نام «clash of clans» یا «جنگ قبایل»(بازی کَلاش) را به بازار عرضه کرد …+ 1395 .

***میراث «مَقاصِد شرعی» و طرح اقتصادی شهید صدر+آیت‌الله محمدعلی تسخیری +1395 .

***تبیین «فقه حکومتی» و موضوع‌شناسی علوم انسانی+نشست علمی تخصصی «فقه حکومتی و موضوع شناسی علوم انسانی» به همت موسسه معارف و اندیشه تمدنی اسلام با حضور فضلا و طلاب حوزه علمیه قم+حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر علیرضا پیروزمند، معاون فرهنگستان علوم اسلامی+1395 .

***مشترکات؛ مظلوم‌ترین واژه‌ی تقریبی!+در فضای تقریب(تقریب مذاهب اسلامی)، به کلمۀ “مشترکات” فراوان پرداخته شد؛ ولی شاید مظلوم ترین واژه ای که در فضای تقریب وجود دارد، همین واژه است!!!+جت‌الاسلام و المسلمین احمد مُبلِّغی خُرّم آبادی+1395 .

***بررسی «مبانی فقهی امر به معروف و نهی از منکر» به قلم حجت الاسلام سید جواد وَرَعِی(طباطبائی حسینی) (طباطبائی حسینی) +نویسنده در این کتاب مبانی فقهی امر به معروف و نهی از منکر را با روش اجتهادی بررسی کرده و نیم نگاهی به جنبه‌های کلامی و اخلاقی این فریضه داشته است ...+1395 .

***مطالعه ویژه‌نامه «شهید صدر» (شهید آیت الله سید محمد باقرصدر )در آخرین شماره هفته‌نامه پنجره+1395 .

***خطاب‌های «شهید صدر» به علوم انسانی+شهید صدر معتقد بود نتایجی که عالمان در دانشگاه و حوزه به دست می‌آورند، به صراحت نوشته و به بحث گذاشته شود. شهید صدر به عدم گفت‌وگوی عالمان دینی و دانشگاهیان انتقاد داشت و معتقد بود که باید همدیگر را نقد کنیم و حسادت علمی را کنار بگذاریم. در همین راستا وی معتقد بود باید در متهم کردن نظرات هم به غیرعلمی بودن و علمیت نداشتن، احتیاط کرده و به تبیین درست این مساله بپردازیم+ نشست «شهید صدر از فاتحان نهضت تولید علم در عرصه علوم انسانی + استاد حسن رحیم‌پورازغدی+1395 .

***روی خوش هنر هفتم به سبک زندگی عالمان شیعی+فیلم «شهید» که برای اولین بار در جشنواره جهانی فیلم فجر به اکران در می‌آید، به بخش‌های جذابی از مبارزه شهید صدر علیه رژیم صدام پرداخته شده و همچنین حمایت ویژه این عالم بزرگوار از انقلاب اسلامی و مردم ایران روایت شده است.+ فیلم سینمایی «شهید» محصول کشور عراق که به زندگی و مبارزات شهید آیت‌الله محمدباقر صدر می‌پردازد+1395 .

***نقد بررسی روش شناسی احادیث اجتماعی+حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدرضا ضمیری عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور قم و رئیس دانشگاه پیام نور واحد جعفریّه طی سخنانی به بررسی روش شناسی احادیث اجتماعی پرداخته است . وی گفت : احادیث سخنانی هستند که ناظر به فعل، قول و تقریر معصومین (علیهم‌السلام) هستند. با توجه به این که انسان‌ها دارای حداقل چهار نوع رابطه هستند[1-رابطه انسان با خدا 2- رابطه انسان با خودش 3- رابطه انسان با دیگران و جامعه 4-رابطه انسان با طبیعت]، مقصود از احادیث اجتماعی احادیثی است که ناظر به رابطه انسان‌ها با یکدیگر است....+1395 .

***گزارش مناظره «ذی‌حق بودن مردم در حکومت از منظر امام خمینی(ره)»+با حضور حُجَج‌اسلام کاظم قاضی‌زاده و غلامرضا بهروزی‌لک در موسسه فرهنگی و پژوهشی فهیم قم +1395 .

***فقها عقود بانک‌ها را با دقت مطالعه کنند+شورای نگهبان وجه التزام تأخیری را پذیرفته است+کسی میلیارد میلیارد گرفته و برده است و سود سرشار و ثروتی هم در روی زمین دارد و به بانک جواب نمی‌دهد؛ بانک به او می‌گوید باید وَجهِ اِلتزام بدهی؛ بعد می‌گویند این شبهه دارد؛ در حالی‌که این شبهه ندارد؛ شورای نگهبان وَجهِ اِلتزام تأخیری را پذیرفته است.+بانکداری و امور مرتبط با آن از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی مورد توجه مراجع عظام تقلید بوده و تاکنون نظرات بسیار مختلف و در عین حال صریحی توسط این بزرگان بیان شده است. اما همچنان این چالش پابرجاست...+گفتگوی مجلّه فکری تحلیل حوزه  و روحانیت با حجت الاسلام حسن نظری شاهرودی از اساتید «فِقهُ الاِقتِصاد»+1395 .

***برگزاری کلاس «حدیث خوانی» در حوزه علمیه قم+کلاس «حدیث خوانی» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین احمد عابدی به همت مدرسه عالی فقه و اصول حوزه علمیه قم +1395 .

***حلّ مسائل فقهِ هنر با نگاه «فِقه اَکبری»؛ در گفتگو با حسینی‌ژرفا+[فقه یعنی فهم عمیق و ژرفا که بر دو قسم است : 1- فقه اکبر که معارف الهی و قرآنی و ... است 2- فقه اصغر که فقه رائج در حوزه های علمیه است .]+حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابوالقاسم حسینی ژرفا از اساتید مدرسه اسلامی هنر قم و از شعرا و نویسندگان حوزوی گفت : مهم ترین غفلتمان از اصل موضوع شناسی در حوزه ها است یعنی ما از موضوعات فقهی هنری هیچ شناخت روشن و دقیقی نداریم . حوزه های علمیه بویژه در زمینه هنر باید افق نگاه خود را ، افق دین شناسانه با فقه اَکبری کنند ... احساس می کنم که روش فقهی کنونی حوزه نه تنها در زمینه هنر بلکه در زمینه سیاست ، اقتصاد ، فرهنگ ، کافی نیست . نمی گویم که اصولا ازش کاری بر نمی آید ، کارهایی از آن بر می آید اما کافی نیست . ما باید نگاه فقه اکبری به تعبیر حضرت علامه جوادی آملی به قضایای امروز خود از جمله هنر داشته باشیم که این نگاه رائج فقهی حوزه آن دیدگاه فقه اکبری را تأمین نمی کند !! +1395 .

***راهکار شورای نگهبان برای جلوگیری از مُعوّقات بانکی و دیدگاه متفاوت مراجع+حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سید عباس موسویان عَجَب شیری  اهل استان آذربایجان شرقی+1395 .

***آغاز پذیرش طلاب در مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی (ثبت نام در قم)+مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی تحت اشراف مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله امام خامنه‌ای مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی  برای تربیت فقیهان و محققان برجسته و برخوردار از توانایی تولید علم در تخصص‌های فقهی مورد نیاز جامعه و نظام اسلامی +1395 .

***آیت‌الله سید محمد موسوی نژاد استاد برجسته حوزه مشهد (مدیر یکی از قدیمی‌ترین و موفق‌ترین مدارس علمیه خراسان،) درگذشت+1395 .

***آمادگی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برای راه اندازی بخش فقه زکات+آیت‌الله شیخ محمد جواد فاضل لنکرانی در دیدار با مدیرکل زکات کشور ...+1395 .

***ضرورت همراهی طنز فاخر با موازین فقهی+هنرمندان باید مرز بین حلال و حرام و اصلاح و افساد را به خوبی بدانند و از دانش فقها استفاده کنند؛ ممکن است یک هنرمند با تبحر خود حلالی را حرام جلوه داده و حقی را ناحق و باطلی را حق جلوه دهد.+آیت‎الله شیخ محمد جواد فاضل لنکرانی، در دیدار محسن مؤمنی شریف، رئیس حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی +1395 .

***موضوع‌شناسی حلقه مشترک فقه حکومتی و علوم انسانی+حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند، قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم +1395 .

***تأثیرات فقه سیاسی شیعه بر جمهوری اسلامی ایران+فصلنامه حکومت اسلامی شماره 64 . +1395 .

***افراد غیرمسئول نباید حرف از تعطیلی «حج» بزنند+حجت‌الاسلام سید علی قاضی عسکر اصفهانی + 1395 .

***اولین فقیهی که بحث «فقه‌ نظام» را مطرح کرد+آیت‌الله اراکی با بیان اینکه شهید صدر آغازگر طرح فقه نظام در جامعه ما بود، گفت: ما باید جایگاه ویژه شهید آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر را پاس بداریم. ایشان اولین فقیهی بود که بحث فقه نظام را برای اولین بار مطرح کرد.+1395 .

***اصول عملیه چه کاربردی در مباحث حقوقی دارد؟+... حقیقت این است که از کاربرد برخی از اصول عَمَلیّه در حقوق نمی توان چشم پوشید بویژه دو اصل عملی استصحاب و برائت که هریک نقش کارگشایی برای رفع شک و تردید در فرایند صدور حکم دارند+چکیده نشست های علمی حوزوی-دفتر چهارم-- حسین قافی+1395 .

***پیام آیت‌‌الله سید علی سیستانی در پی ارتحال آیت الله  سید محمد موسوی‌نژاد مدیر موفق و استاد برجسته اخلاق حوزه علمیه مشهد+1395 .

***همایش «شهید صدر؛ ساخت نظام‌های اسلامی و مسأله حجّیت» در مشهد مقدس+علامه شهید سید محمد باقرصدر+با حضورحجت‌الاسلام والمسلمین علی اکبر رشاد، مدرس خارج فقه و اصول و رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی، مدرس خارج فقه و اصول و عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب+1395 .

***بررسی مبانی فقهی شیوه‌های قبله‌یابی+حُجَج‌اسلام والمسلمین علیرضا فراهانی‌منش و رضا قلمکاریان از کارشناسان نجوم اسلامی+1395 .

***آغاز باشکوه تشییع پیکر آیت الله سید محمدموسوی نژاد استاد اخلاق حوزه علمیه خراسان+1395 .

***پیکر آیت الله سید محمد موسوی‌نژاد در حرم مطهر رضوی(ع) آرام گرفت+1395 .

***چند نما از مراسم تشیع پیکر استاد اخلاق حوزه علمیه خراسان  آیت‌الله سیدمحمد موسوی‌نژاد+1395 .

***تشکیل اولین جلسه شورای عالی حوزه علمیه خراسان+1395 .

***شهید صدر نواندیش است نه نوگرا +فقه نظام‌ساز باید به سؤالات جامعه پاسخ دهد+همایش «علامه شهید صدر؛ ساخت نظام‌های اسلامی و مسأله حجیت» عصر امروز، با سخنرانی حُجَج‌اسلام  علی‌اکبر رشاد و رضا اسلامی در جمع فضلاء و طلاب در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان+ 1395 .

***آیت‌ الله مُحی‌ِالدّین حائری شیرازی از مسائل «فقه رسانه» می‌گوید+1395 .

***سخنان صریح آیت‌‌الله شیخ حسین  وحید خراسانی  درباره حفظ جان و مال غیر شیعه+1395 .

***دفاع ۲ پایان‌نامه‌ فقهی در مدرسه دارالشفاء قم+بررسی «حکم فقهی طعام کفار از دیدگاه صاحب جواهر، محقق نراقی و صاحب حدایق» و بررسی «مبانی فقهی تکالیف و حقوق دولت در امر به معروف و نهی از منکر»+علی اصغربیگی+1395 .

***آنچه آیت‌الله علامه جوادی آمُلی در دیدار با اهالی سینما گفت+آیت‌الله جوادی آملی توصیه کرد: هنر باید با فقه و اخلاق تعامل مشترک داشته باشد+ 1395 .

***هفتمین شماره فصلنامه «پژوهش‌های فقهی حقوقی» منتشر شد+1395 .

***بررسی کتاب «فِقهُ الاِنتِخاب» با نقّادی آیت الله قربانعلی دُری نجف‌آبادی نماینده ولی فقیه و امام جمعه اراک و استاد حوزه علمیه +نشست علمی نقد و بررسی کتاب «فقه الانتخاب» به همت انجمن علمی مدیریت اسلامی حوزه با حضور مؤلف اثر حجت‌الاسلام والمسلمین سیدصمصام‌الدین قوامی رییس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی و استاد حوزه و دانشگاه +دبیر جلسه:حجت الاسلام دکتر علی آقا پیروز+1395 .

***رئیس مجلس خبرگان رهبری: حاکمیّت در اسلام تعدّد بردار نیست+آیت‌الله شیخ محمد یزدی معتقد است فقهاء به عنوان حاکم شرعی به شمار می‌روند و حاکمیت در اسلام تعدد بردار نیست و تنها یک فقیه، باید توسط فقهاء به عنوان حاکم انتخاب شود تا قدرت او بیشتر شود و باقی فقهاء تابع او باشند. +1395 .

***اظهارات یک کارگردان درباره «فقه هنر» و نیاز هنرمندان+پرویز شیخ‌طادی نویسنده و کارگردان سینمایی می‌گوید: ما به شدت نیازمند «فقه هنری» هستیم اما اینقدر این دو را از هم جدا کرده‌اند که اصلاً تکلیف ما روشن نیست و نمی‌دانیم ما مطربیم یا هنرمند؟!+1395 .

***نظریه‌ای نو برای روزآمد کردن فقه+به اعتقاد احمد مبلّغی، متفکرین دینی باید مطالعات خود را معطوف به کشف سازوکاری برای فهم صحیح نص بر اساس مقتضیات روز کنند و با استفاده از خصایص شریعت به مثابه یک عنصر روشی، از آن به عنوان یک سازوکار اجتهادپسند بهره بگیریم+1395 .

***بررسی اندیشه‌های تقریبی «علمای نجف»+نشست علمی «بررسی اندیشه‌های تقریبی علمای نجف» به همت دانشگاه ادیان و مذاهب با سخنرانی آیت‌الله محمدهادی یوسفی غروی استاد حوزه و محقِّق تاریخ اسلام،+1395 .

***اصول فقه جواهری و راهبردهای فقه حکومتی+از دیدگاه حجت‌الاسلام استاد ابوالقاسم علیدوستِ اَبَرکوهی یزدی  اصول فقه، فقط اصول‌ فقه نیست بلکه اصول فهم و اندیشیدن است و گستره‌اش بیشتر از فقه است+1395 .

***فقه سیاسی و تجدّد: تحلیل گفتمانی فقه سیاسی مشروطیت+دو نظریه «سلطنت مشروطه مشروعه» و «سلطنت مطلقه» نظریاتی جدید در سنت فقه شیعه به شمار می‌آیند که در دوره مشروطه در سنت فقهی شیعه و در تقابل با همدیگر تدوین شدند+نظریه «کنش ارتباطی هابرماس»+محمد پزشکی استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی+1395 .

***چرا شورای عالی «فقه رسانه» نداریم؟!!+نشست علمی «ضرورت و اهمیت فقه رسانه» با سخنرانی آیت‌الله محی الدّین حائری شیرازی امام جمعه سابق شیراز و حجت‌الاسلام عبدالله جلالی پژوهشگر ارشد حوزه رسانه در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) قم +1395 .

***دو خبر فقهی از دانشگاه عدالت+درس خارج «قواعد فقه» توسط حجت‌الاسلام محمدحسن گلی‌شیردار و کارگاه دانش افزایی «فقه و اصول» در دانشگاه عدالت+درس خارج قواعد فقه (قاعده لاتُعادُ)+ دانشگاه عدالت در قم یحت اشراف آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی+1395 .

***تبیین روش‌شناسی «فقه حکومتی» توسط حجت الاسلام دکتر نجف لَک‌زایی+1395 .

***مشارکت وزیر جنگ با مرجع تقلید در نگارش رساله عملیه! +بحث مرحوم میرزا خلیل کمره‌ای در ترکیب حکومتی بین متخصصین و مجتهدین و نوع همکاری آنها جالب توجه است تا این حد که یک نظامی برجسته به مرجع تقلید کمک کند تا رساله اش را بهتر بنویسد و در شناخت موضوعات به وی کمک کند تا کار ضعیفی در نیاید+حجت‌الاسلام والمسلمین رسول جعفریان استاد و پژوهشگر حوزه دین و تاریخ+1395 .

***پذیرش دانش‌پژوه در مرکز آموزشی «مَعهَدُ الاِجتِهادِ الفَعّالِ»+تحت اشراف آیت الله علی اکبر سیفی مازندرانی+1395 .

***بارگذاری اولین مجله الکترونیکی «شهید صدر» به زبان عربی+1395 .

***پایان‌نامه «آراء اصولیان مُعاصِر در مَبادی علم اصول» دفاع می‌شود+محمدمهدی خسروی از دانش‌پژوهان مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی+1395 .

***آیا ازدواج سفید، جزو حریم خصوصی است و نمی‌شود آن را جرم دانست؟+سلسله نشست‌های حقوقی خانواده با عنوان «هم زیستی بدون ازدواج»... در تالار شیخ انصاری دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران  .+ در این نشست حجت‌الاسلام دهقانی‌نیا، رئیس شعبه ۲۷۰ مجتمع خانواده وَنَک و مدرِّس دانشگاه، زهرا داوَر، مدرِّس دانشگاه علوم قضایی، محسن برهانی، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و حجت‌الاسلام رضانیا استاد حوزه و دانشگاه سخنرانی کردند و ابعاد حقوقی و کیفری معضل ازدواج سفید را مورد بررسی قرار دادند. محسن برهانی عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران ... +1395 .

***جایگاه عقل در علم اصول ارتقاء یابد/ عدم کاربرد علم غیب در فقه+مفسر بزرگ قرآن کریم در درس تفسیر خود تاکید کرد: باید جایگاه عقل در علم اصول به جایگاه واقعی برسد تا بسیاری از مشکلات کلامی مانند علم غیب ائمه(ع) و کاربرد آن در فقه رفع شود...باید عقل در علم اصول رتبه والایی بیابد ... حیات اصول به این است که عقل را جلو بیاورد زیرا عقل مبانی و مبادی و جان کندن علمی دارد... علم اصول باید ثابت کند علم امام «ع»در مسایل فقهی کارآیی ندارد و اگر این مسئله در گذشته درست شده بود مشکلی مانند شهید جاوید و غائله هایی مانند علم امام«ع»را نداشتیم .+علامه آیت الله عبدالله جوادی آمُلی+1395 .

***«فَتاوای اَلمِیزان» و تلاش علّامه برای خلط نکردن فقه و تفسیر+حجت الاسلام دکترحمیدرضا بصیری در نشست «روش‌شناسی قرآنی علامه طباطبایی و تأثیر آن بر متفکران معاصر»: علامه به صراحت خلط مباحث تفسیری و فقهی را نقد می‌کرد و این در حالی است که از فَتاوای اَلمیزان می‌توان توضیح‌المسائل کوچکی تدوین کرد. +1395 .

***«احکام اِعتِکاف» به شیوه‌ای نوین تدوین شد +حجت‌الاسلام علیرضا محمدی‌نژاد+1395 .

***آیت‌الله قربانعلی دری نجف :نیازمند استخراج قواعد جدید فقهی هستیم ... قوانین فقهی اختصاص به آن 300 قاعده ای که فقهاء بیان کرده اند ندارد ، قواعد جدیدی را می توان از قرآن و سنّت استخراج کرد ...+«فِقهُ الاِدارَه» در ۵ جلد به چاپ می‌رسد+حجت الاسلام استاد صَمصام الدّین قوامی +1395 .

***بررسی «وَجهِ اِلتزام» در مرکز تحقیقات اسلامی مجلس+تفاوت «جریمه» با «وجه التزام» این است که جریمه «به موجب الزام قانونی» دریافت می‌شود اما وجه التزام «به موجب التزام شخصیِ مبتنی بر قرارداد» اخذ می‌گردد؛ به همین دلیل، جریمه برخلاف وجه التزام، که به بانک داده می‌شود، باید به دولت پرداخت شود ...+حجت الاسلام دکترسید عباس موسویان عَجَب شیری آذربایجانی  دارای دو مدرک دکترا است 1- دکترای فقه اقتصادی 2- دکترای تفسیر قرآن کریم و نیز دارای کارشناسی ارشد اقتصاد نظری از دانشگاه شهید بهشتی است .+1395 .

***جایگاه فقهی امام خمینی«ره» در حوزه تبیین می‌شود +حجت‌الاسلام والمسلمین سعید ضیائی‌فر، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی +1395 .

***مصوّبات کمیته فقهی سازمان بورس کتاب شد+1395 .

***انواع روش‌شناسی فقه سیاسی و کاربرد آن در فقه+حجت‌الاسلام والمسلمین دکترنجف لک‌زایی رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به انواع روش‌شناسی فقه سیاسی و کاربرد آن در فقه گفت: امام خمینی(ره) تنها فقیهی است که برای شناسایی فقه سیاسی، سیستمی بحث می‌کند؛ زیرا با روش‌شناسی در فقه می‌توان نظام سیاسی فقها را دسته‌بندی کرد...+1395 .

***انتقاد آیت‌الله شیخ حسین نوری‌همدانی از بی‌توجهی دولت به موضوع حجاب+دولت باید با ابلاغ مصوبه‌ای به دستگاه‌های مربوطه در جهت اشاعه فرهنگ حجاب و عفاف تلاش بیشتری از خود نشان دهد+1395 .

***سخنان آیت‌‌الله شیخ جعفر سبحانی نسبت به وضعیت اجتماعی شهر تهران+1395 .

***بررسی پیشینه، جایگاه و مسائل فقهی اِعتِکاف+حُجَج‌اسلام  علیرضا تکیه‌ای و استادمحمد تقی اکبرنژاد+1395 .

***برگزاری مراسم دومین سالگرد آیت‌الله سید محمدباقر شیرازی از علما و اساتید برجسته حوزه علمیه مشهد+ سخنران :حجت‌الاسلام حبیب‌الله فَرَحزاد، استاد حوزه و دانشگاه  +1395 .

***لزوم استخراج «فقه اجتماعی» از عهدنامه مالک اشتر+حجت الاسلام استاد محمدجواد اَرَسطا کرمانشاهی(متولد 1344«ه.ش») +1395 .

*** حجت‌الاسلام  سعید ضیایی‌فر عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی: نگاه فرافقهی، فقه امام (ره) را ممتاز کرده است+ 1395 .

***بازخوانى اندیشه‌هاى آیت‌الله سید محمدتقی مدرّسی یزدی  در مشهد +1395 .

***بررسی حقوق زن در «فِقه حَنَفِی» در دانشگاه مذاهب اسلامی+دکتر محمد صالح مصلح از اساتید برجسته اهل‌سنت افغانستان+1395 .

***آیت الله سید مصطفی محقق‌داماد احمد آبادی متولِّد 1324«ه.ش»، حجت الاسلام استاد ابوالقاسم علیدوست و حجت الاسلام دکتر داود فیرحی از «چیستی و گستره‌ی اجتهاد» می‌گویند+1395 .

***تبیین آراء اصولیان معاصر در مَبادی علم اصول و اثبات صُغرای دلیل شرعی+تدوین : توسط : حجت‌‌الاسلام محمدمهدی خسروی از دانش‌پژوهان مرکز تخصصی آخوند خراسانی در رشته فقه مُقارَن+1395 .

***تمایل علمای مِصر به نحوه «فقه شیعه» در طلاق+«طلاق شفاهی» بحث و جدل فراوانی را بین علما و جامعه مصر به وجود آورده است، چرا که طبق باورها در این کشور زن و شوهر در صورت به زبان آوردن عبارت طلاق از سوی مرد، از یکدیگر جدا می‌شوند+این باور مشکلات بسیاری را در جامعه ایجاد می‌کند، چرا که در صورت عصبی شدن مرد و طلاق دادن او به صورت شفاهی، زن و شوهر دیگر بدون شاهد و یا حتی ثبت ماجرا از یکدیگر جدا می‌شوند. بسیاری از فقهای اهل سنت طلاق شفاهی را رد می کنند...+1395 .

***«بررسی تطبیقی طَواف نساء و وداع» در یک نشست علمی+حجت‌الاسلام سیدحامد حسین هاشمی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی و حجت‌الاسلام حمید کمالی اردکانی، عضو گروه فقه و حقوق پژوهشکده حج و زیارت و حجت‌الاسلام علی جلائیان اکبرنیا، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی+1395 .

***پذیرش طلاب در مدرسه فقهی آل‌ یاسین(ع) در قم+1395 .

***تدریس خارج «فقه اِعتِکاف» توسط آیت‌الله محسن اراکی در قم+برای اولین بار درس خارج «فقه اعتکاف» با تدریس آیت‌الله شیخ محسن اراکی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با حضور علاقه‌مندان در قم  +1395 .

***ثبت‌نام در مدرسه فقهی اهل‌البیت(ع) تحت اشراف آیت‌الله میرسیدمحمد یثربی کاشانی+1395 .

***حجت الاسلام احمد مبلِّغی :فقدان شعور لازم نسبت به “اندیشه صیانت از جماعت مُسلمین” منجر به خلق داعش شد+احمد مبلغی گروه‌های نوظهور تروریستی مانند داعش را حاصل بذرهای فاسدی دانست که بدخواهان امت اسلامی در زمین مناسبات مضطرب، مختل و فاقد شعور لازم نسبت به «اندیشه صیانت از جماعت مسلمین» افشانده و به آن رشد بخشیده‌اند+1395 .

***طرح دارُالأِفتاء مصر برای قانونی کردن محدودیت صدور فتوا+دارالإفتاء مصر قانونی را به پارلمان ارائه داده که طبق آن فقط افراد متخصص حق صدور فتوا داشته باشند و این افراد از میان علمای دارُالأِفتاء، مجمع تحقیقات الازهر و هیئت علمای بزرگ الازهر انتخاب خواهند شد+1395 .

***اعلام فراخوان مقاله «پژوهشنامه مطالعات تطبیقی مذاهب فقهی»+1395 .

***درسنامه «فِقهُ الحَدیث» منتشر شد+1395 .

***طرح عملیات بانکی «بدون ربا» به سرانجام می‌رسد!+حجت الاسلام حسین زاده بحرینی+حجت الاسلام دکتر سید عباس موسویان+1395 .

***نکاتی پیرامون «رؤیت هلال»:  آیا رؤیت در هر منطقه‌ای از نقاط جهان کافی است یا در این زمینه شرط خاصی وجود دارد؟+درزمینه کیفیت ثبوت اول ماه پرسش‌های متعددی مطرح است: ۱٫ آیا اول ماه با حکم حاکم شرع ثابت می‌شود؟ ۲٫ آیا با پیشگویی مُنجِّمان اول ماه ثابت می‌شود؟ ۳٫ اگر تنها با رؤیت هلال اول ماه ثابت می‌شود، رؤیت در محلی که در آن قرار داریم یا شهرهای هم‌افق آن لازم است یا خیر؟ ۴٫ اگر جواب مثبت است، راه شناخت منطقه هم‌افق چیست؟ ۵٫ اگر جواب منفی است آیا رؤیت در هر منطقه‌ای از نقاط جهان کافی است یا در این زمینه شرط خاصی وجود دارد؟ ۶٫ آیا معیار در رؤیت، دیدن با چشم معمولی است یا رؤیت با تجهیزات رصدی هم کافی است؟+ 1395 .

***از اندیشه تا گام‌های تقریبی «علمای نجف»+حجت‌الاسلام والمسلمین استاد محمد هادی یوسفی غَرَوِی(متولد 1327 «ه.ش»در نجف اشرف) : شیخ طوسی به بهانه برائت، کار را به جایی رساند که برخی اصحابِ تراجمِ کتابِ علما از اهل‌سنت، شیخ طوسی را شافعی شمرده‌اند و این نشانه آن است که ایشان رعایت جهات را می‌نمود و در این باب فراتر از شیخ مفید گام برداشته است.+1395 .

***پول رَبَوَی با کلاه شرعی حلال نمی‌شود+آیت الله جوادی آملی +1395 .

***«اجتهاد»، منطق فهم اسلام و تفقه روشمند است+حجت‌الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه پژوهشگر فلسفه دین و رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه +1395 .

***رئیس قضا: بدحجابی و بی‌حجابی جُرم است+آیت الله شیخ صادق آملی لاریجانی+1395 .

***تبیین «حقّ و حُکم» در اندیشه فقهی امام خمینی(ره)+حجت‌الاسلام  سید مهدی احمدی+1395 .

***حلقه‌های مفقوده در نظام سازی اسلامی+چرا ما اینقدر به دنبال فکر نظام ساز هستیم؟!!+حجت الاسلام علی اکبر رشاد+حجت الاسلام رضا اسلامی+حجت الاسلام مجتبی الهی خراسانی مدیرکل آموش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان+آیت الله شهید سید محمد باقر صدر+1395 .

***«مُعامَله و آثار فقهی و حقوقی آن» بررسی می‌شود+دکتر محمود حکمت نیا+1395 .

***انتشار کتاب فقه‌سیاسی امام علی(ع) در عراق+به همّت بخش تحقیقات آستان مقدس حضرت عباس(ع)، اولین شماره از مجموعه «کُنُوزُ الآلِ» با عنوان فقه سیاسی امام علی (علیه‌السلام) منتشر شد+1395 .

***سخنرانی منتخب مجلس خبرگان رهبری در باب «فقه اجتماعی»+حجت‌الاسلام‌  سید محمدمهدی میرباقری رئیس فرهنگستان علوم اسلامی، در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)+1395 .

***آغاز پذیرش دانش‌پژوه در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) شُعبه مشهد+1395 .

***بازکاوی حضور زنان در قلمرو اِفتاء و قضاء+نظر بزرگان و مراجع+از سوی شریعت هیچ دلیلِ معتبری بر منعِ بانوان از تصدیِ پُست‌های اجرایی، مدیریتی و ولایی اقامه نشده است، حتی از برخی موارد می‌توان استفاده کرد که بانوان از همان ابتدایِ عصرِ اسلام در امور سیاسی و اجرایی و نظامی مشارکت فعال داشته‌اند. پس اگر بانویی، دیگر شرایطِ تصدی‌گری امور اجرا، مدیریت و ولایت را داشته باشد، می‌تواند به این امر مبادرت ورزد....+گفتگویی با حجت الاسلام سید مهدی نریمانی زمان آبادی پژوهشگر و مدرّس فقه مُقارَن درحوزه و دانشگاه+حجت الاسلام علی اکبر الهی خراسانی+1395 .

***عار یا شعار؛ قمه‌زنی در ترازوی «عقل و شرع»+حجت‌الاسلام مهدی مسائلی+1395 .

***اجتهاد مُکمِّل نبوّت است/ مصداق شناسی جزء حوزه اجتهاد نیست/ اجتهاد هنر مؤمنانه زندگی کردن است+حجت‌الاسلام  دکتر سید مصطفی محقق داماد و حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، ...+1395 .

***طرح پیشنهادی آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی به علمای اَلاَزهَر مصر برای حل مسئله حج+1395 .

***تبیین جایگاه طواف نساء و وداع در فقه فَریقَین+حجت‌الاسلام‌ سیدحامد هاشمی عضو هیئت علمی دانشگاه رضوی+1395 .

***حوزه به معنای واقعی مجتهد پرور باشد نه اهل شعار+آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی با با بیان این مطلب که «مجتهد به معنای واقعی آن کم است» تاکید کرد: حوزه به معنای واقعی باید حوزه مجتهد پرور باشد نه اهل شعار. آنچه قدیم بود این بود که طلبه به درس اهمیت ویژه می‌داد. +1395 .

***انتقاد و توصیه‌های قضایی آیت‌الله ناصرمکارم شیرازی+1395 .

***نقدکتاب «حجاب شرعی» با حضور مؤلّف و اساتید صاحب‌نظر+آذرتاش آذرنوش+حسین داورزنی+بهزاد حمیدیه+امیرحسین ترکاشوند نویسنده کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر(ص)+1395 .

***پاسخ آیت‌الله مظاهری به 2700 پرسش‌ فقهی+1395 .

***برگزاری نشست هم‌اندیشی «خطر جریان‌های افراطی ـ مذهبی در جهان معاصر»+پروفسور حسین علمدار نویسنده برجسته آمریکایی+1395 .

***ضرورت بازتعریف عواطف انسانی در «فقه خانواده»+حجت‌الاسلام رضا اسکندری+حجت‌الاسلام احمد  احمدی تبار+1395 .

***«حُکم»؛ از حقیقت تا اقسام و قلمرو آن+حجت‌الاسلام  سیدمجتبی نورمفیدی مؤلف کتاب «حکم» (حقیقت، اقسام، قلمرو)،(سه جلد است) در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه‌ علمیه در موسسه فرهنگی فهیم قم +1395 .

***رونمایی از کتاب «اسلام و مقتضیات زمان» اثر حجت الاسلام محمد سروش محلاتی+1395 .

***حوزویان عالمانه و مُنصفانه احادیث اهل‌سنت را نقد کنند+آیت‌الله سیدهاشم حسینی بوشهری+1395 .

***موضوع‌شناسی بانک خون بند ناف و احکام فقهی آن+حجت‌الاسلام  قاسمی پژوهشگر موضوع شناسی بانک خون بند ناف+1395 .

***«سَلَف و اوراق سَلَف؛ بررسی فقهی ـ اقتصادی» منتشر شد+کتاب «سلف و اوراق سلف؛ بررسی فقهی- اقتصادی» به قلم حامد تاجمیر ریاحی و فرزانه اشعریون‌ قمی‌زاده، از اکثر قریب به اتفاق پژوهش‌های مهم در زمینه سلف و اوراق سلف در کشور و نیز در سطح بین‌المللی بهره برده است+1395 .

***تشابه‌ها و تمایزهای دو مبنا در مشروعیت حاکمیت فقها+حجت‌الاسلام رضا صنعتی+حجت‌الاسلام رضا صنعتی: اگر ما از اول از تعبیر حاکمیّت فقیه استفاده می‌کردیم، بهتر بود تا بگوییم ولایت فقیه+1395 .

***بررسی فقهی گشت نامحسوس پلیس امنیّت اخلاقی+1395 .

***فایل صوتی؛ هِرمِنُوتیک و اصول فقه+حجت‌الاسلام  دکتر عبدالحسین خسروپناه استاد حوزه علمیه+1395 .

***«فقه و اصول» کیان علمی شیعه است+آیت‌الله شیخ جعفرسبحانی تبریزی با بیان برجستگی‌های شیعه نسبت به دیگر مذاهب، گفت: علم فقه و اصول کیان علمی شیعه است و در طول چهارده قرن که از ظهور اسلام می‌گذرد برجستگی شیعه به واسطه فقاهت و اجتهاد بوده است.+1395 .

***ویژگی‌های مدرسه عالی فقه‌‍واصول برای تربیت مجتهدان طراز اول+تحت اشراف آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی +1395 .

***زمان‌پریشی داعش؛ مَجالی برای فقه مترقی شیعه+فقه شیعی برخلاف فقه داعشی واپس‌گرا، خشونت‌پرداز و زمان‌پریش نیست./ پدیداری نیرویی به نام داعش موجب ارتقای وجاهت فقه شیعه و فرهنگ مدارای ایرانیان در افکار عمومی جهان شده است+قدیر نصری، دانش‌آموخته اندیشه سیاسی اسلام و غرب، عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی و مدیر گروه روندهای فکری مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه، در گفتگو با ایکنا.+1395 .

***فقه اجتماعی و کاستی‌های جدّی روش تفقّه+امام خمینی«ره» : اَلاِسلامُ هُوَ الحُکُومَة بِشُؤُونِها ...(كِتابُ البَيعِ للأمامِ الخُمَینِی، ج 2، ص: 633 .)+حجت الاسلام سید پیمان غنایی+1395 .

***لزوم ایجاد شورای فقهی برای نظارت بر سیستم بانکی کشور+حجت‌الاسلام محمدحسین حسین‌زاده بحرینی+آیت‌الله شیخ حسین  نوری همدانی +1395 .

***آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی: حوزه علمیه مشهد عقب‌گرد داشته است!!+آیت‌الله سبحانی بر احیای گسترده محافل علمی در حوزه علمیه مشهد تاکید کرد و گفت: اکنون همانند ۶۰ سال قبل، شخصیت‌های بزرگ در حوزه علمیه مشهد تربیت نمی‌شوند!!! +1395 .

***کسانی که طعم دین و فقه را نچشیده‌اند! +آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)+1395 .

***تبیین افق‌های پژوهش‌های فقهی و اصولی در مشهدمقدس+ حجت‌الاسلام والمسلمین علی شفیعی، مدیر و عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق اسلامی مرکز پژوهش‌های علوم اسلامی و انسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی+1395 .

***مُفتیان سَلَفی امر فتوا را به اهلش واگذار کنند+احمد کریمه استاد اَلاَزهَر مصر در انتقاد از برخی جریان‌های اسلامی همچون سَلَفیه و اِخوانُ المُسلمین، فتواهای آن‌ها را در راستای شکم و شهوت آنها دانست و از آنها خواست امر فتوا را به اهلش واگذار کنند+1395 .

***علما حاضرند برای از بین بردن ربا با مسئولان بانک‌ها گفت‌وگو کنند+آیت‌الله شیخ حسین نوری همدانی گفت: در گذشته هرچه درباره ربا گفتیم، اثر نکرد و برای ما ننگ است که در جمهور اسلامی بانک‌ها به این سمت حرکت کنند+1395 .

***بررسی حُکم حجاب عمومی زنان بر اساس آیه ۵۹ سوره اَحزاب+حجت‌الاسلام مهاجر میلانی عضو مرکز تحقیقات زن و خانواده+1395 .

***تبیین «مسائل فقهِ پیشرفت» توسط آیت‌الله شیخ عبّاس کَعبی خوزستانی اهوازی لشکرآبادی مدرّس خارج فقه و اصول، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و نماینده مردم استان خوزستان در مجلس خبرگان رهبری،+1395 .

***بررسی تحلیلی روایات فقهی امام کاظم(ع) در قالب کتاب+“عَبدُ السّادَة مُحمَّد اَلحَدّاد” نویسنده پایان‌نامه «امام موسی بن جعفر«ع» و رِوایاتُهُ الفِقهِیَّةُ»، در تحقیق خود به بررسی تحلیلی احکام روایت شده از امام کاظم(ع) و تبیین ویژگی‌ها و زندگی امام کاظم(ع) پرداخته است+1395 .

***ردّ برداشت‌‌های ناقص از گفتار رهبرانقلاب درباره «صَلاه مُسافِر»+سپهر خلجی مدیرروابط عمومی دفترمقام معظم رهبری امام خامنه ای...+1395 .

***آنچه مُنتقدان از کتاب «حجاب شرعی» گفتند+نویسنده : امیرحسین تُرکاشوند مؤلف اثر+مُنتقِد:آذرتاش آذرنوش قمی دارای دو دکترای زبان و ادبیّات عرب از فرانسه(متولد 1316 «ه.ش») او نخستین کسی بود که در ادبیّات عرب دکترا گرفته است- حسین داورزنی -بهزاد حمیدیه+حجاب در عصر پیامبر«ص»+1395 .

***فراخوان مقاله «مطالعات مُقارَنَه‌ای مذاهب اسلامی»+1395 .

***رساله‌ای از یک عالم سُنّی بر ضد روش تکفیر+اواخر قرن دوازدهم هجری، یکی از علمای عثمانی، فتوای به حرمت سیگار داد و بالاتر آن که گفت اگر کسی آن را حلال بداند کافر است. عالم دیگری به نبرد با وی شتافت و با رویه تکفیرگرایی او به مقابل برخاست. وی در این رساله، روی این اصل تاکید کرد که تکفیر روش مجتهدان و فقیهان متین نیست و این رویه افراد ساده اندیش است که به خاطر اندک چیزی دیگران را تکفیر می‌کنند.+حجت الاسلام رسول جعفریان استاد و پژوهشگر حوزه دین و تاریخ+1395 .

***ضرورت تغییر رویکردهای موجود در «فقه»+حجت‌الاسلام والمسلمین علی شفیعی، مدیر و عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق اسلامی مرکز پژوهش‌های علوم اسلامی و انسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی...+1395 .

***بانکداری ما نه تنها اسلامی نیست حتی مَحاسِن بانکداری غربی را (هم) ندارد+آیت الله ناصر مکارم شیرازی+برخی خیال می‌کنند که مشکل بانکداری امروز ما فقط جریمه و دیرکرد است؛ ولی در اصل با مشکلات بسیاری روبروست/ سود بانکی در کشورهای غربی بین ۴ تا ۶ درصد است؛ اما در بانکداری اسلامی تا ۲۸ درصد از مردم سود می‌گیرند و اخیرا یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی اعلام کرده که تا ۳۵ درصد هم سود گرفته می‌شود؛ آن هم در قالب عُقُود شَرعیّه !!!+1395 .

***شاخصه‌های نصب و عزل کارگزاران در سیره عملی حضرت علی(ع)+نوشته حجت‌الاسلام یوسف قاسمی +1395 .

***معرفی جدیدترین کتب فقهی فروردین 95 + 1395 .

***نقد و بررسی کتاب «آستانه تَجدُّد» اثر داود فیرحی+نقد و بررسی کتاب «آستانه تجدد: در شرح «تَنبیهُ الاُمَّةِ وَ تَنزیهُ المِلَّةِ رساله ای سیاسی از مرحوم نایینی» اثر حجت‌الاسلام  دکتر داوود فیرحی استاد حوزه و دانشگاه+نشست علمی «نقد و بررسی کتاب «آستانه تجدد» با حضور مؤلف کتاب و نقدهای حجت‌الاسلام سید جواد ورعی، در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه‌ علمیه در موسسه فرهنگی فهیم قم+1395 .

***بررسی ظرفیّت‌های «دانش فقه» در ایجاد گفت‌وگو +حجت‌الاسلام سیدمحمود امام، استاد حوزه و دانشگاه،+1395 .

***برگزاری آئین بزرگداشت آیت‌الله میلانی(ره) در مشهد+آئین بزرگداشت چهلمین سال رحلت آیت‌الله سید محمدهادی حسینی میلانی، طی مراسمی در مدرسه علمیه مبارکه امام صادق(ع) مشهد+آیت‌الله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی (استاد برجسته حوزه علمیه خراسان و شاگرد مطرح آیت‌الله خویی و امام خمینی(ره))، آیت‌الله سیدفاضل میلانی (رییس کالج بین‌المللی مطالعات اسلامی و مسئول امور مذهبی و فرهنگی بنیاد آیت‌الله خویی در لندن) و آیت‌الله سیدعلی میلانی (رئیس بنیاد فرهنگی امامت و استاد مطرح حوزه علمیه قم .+1395 .

***پذیرش طلاب در مدرسه تخصصی فقه امام خمینی(ره) در قم+1395 .

***«موضوع‌شناسی رقص و حرکات موزون» بررسی می‌شود+حجت‌الاسلام  محمد رضائی آدریانی+حجت‌الاسلام  حمیدرضا مظاهری سیف +1395 .

***اولین نشست کنفرانس علوم دینی و مبارزه با افراطی‌گری+حجت‌الاسلام احمد مُبلِّغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی+1395 .

***شرح فقهی اصول اول تا هشتم قانون اساسی؛ جدیدترین اثر آیت‌الله شیخ عبّاس کَعبی خوزستانی اهوازی+1395 .

***حجت‌الاسلام  دکتر غلامرضا مصباحی‌مقدم، نماینده مجلس شورای اسلامی : بانکداری هم شورای فقهی لازم دارد و هم شورای نگهبان . ما وضعیت فعلی بانکداری را آسیب‌شناسی کردیم و نتیجه این شد که وجود شورای نگهبان کفایت نمی‌کند و نیازمند دستگاهی درون نظام بانکی هستیم که بر تهیه آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و قراردادها و اجرای آن‌ها نظارت کند. اهمیت این موضوع و تفاوت آن با سایر دستگاه‌ها این است که ما با یک مسئله مهم جنگ با خدا و رسول طرف هستیم؛ این موضوع خیلی حساس است و قابل اغماض نیست. +1395 .

***در استنباط فقه اجتماعی از تأثیر پارادایم‌های غربی عبور کنیم+حجت‌الاسلام‌  سید محمدمهدی میرباقری رئیس فرهنگستان علوم اسلامی و استاد حوزه علمیه قم(متولد 1340 «ه.ش»در قم .) +1395 .

*** آقای میلانی مرجع طراز اول و دارای کرامت بود+آقای میلانی علاوه بر این که از مراجع طراز اوّل بودند به طرق معتبر دارای کرامت بودند/ حاشیه آقای میلانی بر «اَلفِقهُ عَلَی المَذاهِبِ الأَربَعَةِ» قابل توجه بود/ از نظر مالی و بعضی جهات، آقای میلانی مدرسۀ حَقّانی را اداره می‌کردند.+خاطرات کوتاه آیت‌الله سیدموسی شُبَیری زنجانی از مرحوم آیت‌الله سیدمحمدهادی میلانی(میلان روستایی در آذربایجان شرقی است و نیز میلان نام یکی از ایل ها و ایالات کُرد ایران در کوه های مرزی استان آذربایجان غربی می باشد و همچنین میلان دوّمین شهر پُرجمعیت کشور ایتالیا است)+1395 .

***رویکرد فقه شیعه نسبت به تکنیک‌های مُدرن درمان ناباروری+ورونیکا سوبوتکو (استاد مطالعات شرق شناسی دانشگاه بوهه میای غربی جمهوری چک)، دکتر علوی قزوینی (استاد دانشگاه تهران) و دکتر شجاعی+1395 .

***ساختار جدید علم اصول با محوریّت «حُکم» تنظیم شود+حجت‌الاسلام  سیدمُجتبی نورمفیدی مؤلف کتاب «حکم» (حقیقت، اقسام، قلمرو): علم فقه علم حکم شناسی است و علم اصول منطق استنباط حکم است و لذا مدار مباحث باید بر حکم بنا شود. با توجه به این مسئله علم اصول فعلی با شرایط مطلوب بسیار فاصله دارد. بحث حکم باید در یک نظام منطقی در بخشی از علم اصول گنجانده شود. ...+1395 .

***مخالفت بانک مرکزی با قانونی شدن شورای فقهی توجیه منطقی ندارد+حجت الاسلام دکتر سید عبّاس موسویان عَجَب شیری- آذربایجان شرقی+1395 .

***«اجتهادِ تمدن‌ساز»؛ +نظام سازی دارای ۱۵ خاصیت است... +گفتاری از آیت الله علیرضا اعرافی+1395 .

***موضوع‌شناسی رقص و حرکات موزون+«موضوع شناسی رقص و حرکات موزون» که به پژوهشی در این باب توسط حجت‌الاسلام  محمد رضایی آدریانی اختصاص داشت، از سوی حجت‌الاسلام حمیدرضا مظاهری سیف مورد نقد و بررسی قرار گرفت...+1395 .

***«تَنبیهُ الأُمَّةِِ وَ تَنزیهُ المِلَّةِ از مرحوم آیت الله نائینی، دولت مُدرن را از نگاه فقه و اصول شیعه تشریح کرده است+فیرحی: همه‌ی  کتاب «تَنبیهُ الأُمَّةِِ وَ تَنزیهُ المِلَّةِ» ، نوآوری است و به هیچ‌وجه تکراری در آن دیده نمی‌شود+کتاب آستانه تجدّد که شرحی بر«تَنبیهُ الأُمَّةِِ وَ تَنزیهُ المِلَّةِ» است حاصل پنج سال کار پژوهشی حجت الاسلام دکتر داود فیرحی می باشد ...+1395 .

***استبدادگریزی و استبدادستیزی «ولایت فقیه»+ مقام معظم رهبری حضرت آیت الله امام خامنه ای : ... بعضی ها خیال می کنند که این ولایت  مطلقه فقیه که در قانون اساسی آمده معنایش این است که رهبری مُطلَقُ العِنان است و هر کار که دلش بخواهد می تواند بکند ، معنای ولایت مطلقه فقیه این نیست ، رهبری بایستی مو به مو قوانین را اجرا کند و به آن ها احترام بگذارد - همچنین در سخنان دیگری فرمودند : مسؤولان قوه مجریه ، نمایندگان مجلس ، مسؤلان قوه قضائیه ، با اختیارات کامل  و قانونی ، وظائف خود را انجام می دهند و ممکن است تصمیماتی بگیرند که رهبری با آن مخالف باشد اما رهبری نه حق دارد و نه قادر است که در این مسائل دخالت کند ...+حجت الاسلام دکتر فَرَج الله هدایت نما عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی+1395 .

***برداشت‌ غلط از «جهاد»، اصلی‌ترین عامل مُشوَّش ساختن چهره اسلام است+حجت الاسلام احمد مُبلِّغی+1395 .

***ثبت‌نام جذب پاسخگویان به سؤالات شرعی در حرم رضوی(ع)+1395 .

***بدون «فقه» نمی‌شود به درون دین رسید+آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی+1395 .

***همایش «اُفُق فقاهت» با سخنرانی حجت الاسلام شیخ جواد مَروِی در مشهد+1395 .

***بایسته‌های اسلامی‌سازی علوم‌انسانی و جایگاه فقه در این فرآیند+جایگاه فقه در اسلامی سازی علوم چیست و برای دستیابی فقه موجود به چنین جایگاهی، چه گام‌هایی باید برداشته شود؟ «شهید آیت الله سید محمدباقر صدر»، «حجت الاسلام استاد سیدمُنیرالدین حسینی اَلهاشِمی» و «آیت الله عبدالله جوادی آملی» پاسخ می‌دهند.+حجت‌الاسلام علی محمدی، پژوهشگر فرهنگستان علوم اسلامی قم+1395 .

***ناگفته‌هایی از زندگی «صاحِب عُروَه»+شیخ محمدحسین کاشف‌الغطاء می‌گوید ما شب تا صبح بیداری می‌کشیدیم تا عبارت‌های عروه الوثقی را به صورت روان دربیاوریم. غیر از این مسأله که تتبع مرحوم سید در فقه زیاد بوده است و آنقدر سید مطمئن بوده‌اند در هر مسئله‌ای تمام فروع را ذکر کرده‌اند که بعد از اتمام کتاب گفته بودند: من یک سکه طلا جایزه می‌دهم، اگر طلبه‌ای بگوید در مسئله‌ای فقهی، فرعی جا مانده و مُتعرِّض نشده‌ام+حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمد طباطبایی یزدی از نوادگان علامه مجاهد، آیت‌الله سید محمد کاظم یزدی(ره) در گفتگو با «حوزه»،+1395 .

***مُستطیع شدگان امسال تکلیفی برای حج ندارند+آیت‌الله جوادی آملی آتش زدن سفارت عربستان را کاری ناپسند توصیف کرد و اظهار داشت: انجام حج بدون عزت واجب شرعی نیست بنابراین کسانی که امسال مستطیع شده‌اند تکلیفی برای سفر حج ندارند.... زبان بین‌المللی اسلام زبان تعهد است.+1395 .

***«فقاهت» اصل اساسی رویکردها در حوزه است+حجت‌الاسلام  سید مصباح عامِلی، مُدیر حوزه علمیه خراسان+1395 .

***فَقیهُُ واحِدُُ خَیرُُ مِن اَلفِ عابِدِِ+ یک فقیه از هزار عابد افضل است. عابدی که امام می فرمایند که عبادتش «مَقبُوله مَبرُورَه» است. هزار عابد یک طرف و یک فقیه واحد با افضلیت نسبت به آن عابد هم یک طرف. تمام نکته این روایت در این است که فقیه حافظ نفوس است اما عابد حافظ نفس است...ما اگر عقلمان کامل شود نه به علم مغرور می شویم  و نه به عمل ...+آیت‌الله شیخ حسین وحید خراسانی+1395 .

***ما حجّی عزّتمندانه می‌خواهیم/ سه نقطه آسیب‌پذیر در وزارت ارشاد+آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در دیدار علی جنّتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی+1395 .

***وقتی امنیت و عزت ما در خطر است، دیگر حج واجب نیست+آیت‌الله شیخ حسین نوری همدانی، در دیدار با علی جنّتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی+1395 .

***فراخوان مقاله دوفصلنامه فقه حکومتی+1395 .

***تصاویر اجتهاد از آئین بزرگداشت آیت‌الله میلانی در مشهد+بزرگداشت چهلمین سال رحلت آیت‌الله سید محمدهادی حسینی میلانی+1395 .

***احاطه بر مَسالِک فقاهت و اجتهاد و تأکید بر تزکیه، مَعالِم شسیره علمی و عملی آیت‌الله العُظمی سید محمد هادی حسینی  میلانی +آیت‌الله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی استاد برجسته حوزه علمیه خراسان و شاگرد مطرح آیت‌الله خویی و امام خمینی(ره)، آیت‌الله سیدفاضل میلانی رییس کالج بین‌المللی مطالعات اسلامی و مسئول امور مذهبی و فرهنگی بنیاد آیت‌الله خویی در لندن و آیت‌الله سیدعلی میلانی رئیس بنیاد فرهنگی امامت و استاد مطرح حوزه علمیه قم+1395 .

***پرونده‌ای در بزرگداشت سیدمحمدکاظم یزدی؛ صاحِب عُروَه+چرا کتاب عُروَه بر کتاب شرایع محقِّق حِلّی که به آن «قرآنُ الفِقه» می گفتند مقدّم شد؟!!+1395 .

***«احکام پزشکی» مطابق فتاوای رهبری(امام خامنه ای) مکتوب شد+1395 .

***کتاب «بررسی ابعاد حقوقی فاجعه مِنا» رونمایی می‌شود+حجت‌الاسلام رضا عندلیبی، مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشکده حج و زیارت،+1395 .

***موافقت دولت مصر با تأسیس مرکز همگرایی شیعه و سنّی+احمد کریمه استاد فقه مُقارَن دانشگاه اَلاَزهَر مِصر از موافقت جناح‌های امنیتی دولت این کشور با تأسیس مرکز همگرایی مذاهب اسلامی خبر داد و گفت: این مرکز یک مرکز مدنی است و وابسته به اَلاَزهَرِ شریف و وزارت اوقاف نمی‌باشد.+1395 .

***ولایت‌فقیه، حاکمیّت ارزش‌هاست/ در نظام فقهی شیعه دیکتاتور صالح نداریم+عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در فقه شیعه ولایت‌فقیه حاکمیت فرد نیست، بلکه حاکمیت ارزش‌هاست؛ یعنی فرد باید این ارزش‌ها را در جامعه اجرا کند. آن شخص باید هم آگاه به ضوابط و ارزش‌ها باشد و هم قدرت مدیریت و رهبری داشته باشد.+استاد حسن رحیم پور اَزغَدِی+1395 .

***علت مخالفت با شورای‌ فقهی در طرح جدید بانکداری چیست؟+1395 .

***وضع قوانین یکپارچه سازی فتوا در دارُالاِفتای مصر+یکی از علمای مصر تاکید کرد که برای جلوگیری از سرگردانی سوال کنندگان، قوانینی فقهی وضع شده که بر اساس آن پاسخ صد مُفتی موجود در دارالافتا یکسان سازی می‌شود.+مجدی عاشور، مشاور علمی مفتی مصر+1395 .

***آغاز ثبت‌نام از طلاب مُستعدّ مشهدی در گرایش فقه و اصول+1395 .

***پرونده نُشُوز زن و مرد در «فقه و قانون»+تمکین و نشوز یکی از مباحث حقوق خانواده است. تمکین به معنای انجام وظایف زناشویی و نشوز، نقطه‌ مقابل آن است. +مَنبَع : مِهرخانه+1395 .

***تَأَمُّلاتِ فقهی درباره بازیگری زنان در سینما و تلویزیون+فقه حکومتی اساساً بایستی برای حل چنین مناقشاتی یک مرکز سیستماتیک جامع و مانع تمهید کند تا حوزه فرهنگ و هنر به نحوی واکسینه شده و ناظری دقیق و خبره و هوشیار را به عنوان پشتوانه تئوریک و حتی عملیاتی خود داشته باشد....+محمد رضا مُحقِّق ، دانش آموخته خارج فقه و اصول حوزه علمیه ، مُدرّس و منتقد سینما- روزنامه کیهان+1395 .

***انتظار جامعه امروز از «علم فقه»+مشخصه فقه منفعل آن است که منتظر می‌ماند تا افراد دیگری تمدن‌سازی کنند و بعد بیایند و مسأله شرعی‌اش را بپرسند. بگویند ما می‌خواهیم در عرصه بانک، سیاست، اقتصاد، تحزب، زادوولد و…، به فلان طرح و نسخه وارداتی عمل کنیم؛ آیا جایز است یا خیر؟!! مُفتی هم پاسخ دهد که جائز است یا خیر !! +فقه منفعل - فقه فعّال+1395 .

***اعتراض شدید آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی به یک خلاف آشکار+پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله ناصر مکارم شیرازی +و نیز رجوع کنید به پایگاه خبری تحلیلی قُدس آنلاین+فائزه هاشمی-منتشرشده در تاریخ 27 اردیبهشت 1395 .+1395 .

***انتشار نخستین رساله مُصَوَّر برای جانبازان+نخستین کتاب «رساله مُصَوَّر جانبازان» مطابق با فتاوای هفت نفر از مراجع گران‌قدر، گامی مهم در راستای پاسخگویی فقهی به مسائل و احکام خاص جانبازان است و این از خصوصیات فقه پویای شیعه است که در هر زمان بنا به مقتضیات ، قابلیت ارائه احکامی مناسب و درخور را دارد. این رساله مطابق با فتاوای هفت نفر از مراجع تقلید؛ آیات عِظام؛ امام خمینی(ره)،  آیت‌الله خامنه‌ای، آیت‌الله مکارم شیرازی، آیت‌الله سیستانی، آیت‌الله بهجت، آیت‌الله صافی گلپایگانی و  آیت‌الله جعفر سبحانی به عنوان تحولی نو در بیان احکام دینی است+1395 .

***نشست «موضوع شناسی فقه فضای مَجازی» برگزار می‌شود+با حضور آیت‌الله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه در قم+ بررسی و تبیین ابعاد فقهی موضوعات فضای مجازی توسط حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی صرامی+1395 .

***نخستین جشنواره حدیثی ثِقَةُ الاِسلام کُلَینی در قم+با سخنرانی آیت‌الله سیدهاشم حسینی‌بوشهری +1395 .

***فقه منهای ولایت فقیه در خدمت سکولار است و هیچ ارزشی ندارد+آیت‌الله سید محمود‌هاشمی شاهرودی نایب رییس مجلس خبرگان رهبری با تأکید بر این که درک ولایت فقاهت هدف اصلی علم فقه و اصول است، از کسانی که در حوزه ولایت فقیه را جدای فقاهت می‌دانند انتقاد کرد و گفت: فضلای حوزه بفهمند اگر خود را سرباز امام زمان(عج) و شاگرد مکتب امامین صادِقَین(ع) می‌دانند فقه منهای ولایت فقیه در خدمت سکولار است و هیچ ارزشی ندارد.+ جمعی از طلاب، اساتید و فضلای حوزه علمیه در جهت تلاش برای تحقق فرمایشات رهبر معظم انقلاب (امام خامنه ای) در خصوص انقلابی ماندن حوزه‌های علمیه،  با حضور در بیت آیت‌الله سید محمود‌هاشمی شاهرودی با ایشان گفتگو کردند…+1395 .

***رونمایی از مجموعه «فلسفه علم اصول» اثر آیت‌الله شیخ صادق آمُلی لاریجانی+1395 .

***تبیین مُؤلِّفه‌های تأثیرگذار فقه بر سینما+حُجَج‌اسلام  سیدکریمی و جباران و کارگردان مطرح کشور شهریار بحرانی+1395 .

***با تأخیر 30 ساله؛ پروژه «فقه مدیریت شهری» کلید خورد+حجت‌الاسلام مصطفی دٌری نماینده بنیاد پژوهش‌های قرآنی حوزه و دانشگاه در تهران و قم+1395 .

***جامع‌ترین نرم‌افزار «رجال شیعه» با ۹۸ عنوان کتاب رونمایی شد+کتابخانه دیجیتال رجال شیعه، ۹۸ عنوان کتاب در ۲۷۳ جلد در موضوعات مربوط به علم رجال و نیز اطلاعات بیش از ۶۴۰۰۰ مورد از اعلام اشخاص برگرفته از ۴۲ منبع معتبر رجالی را در خود جای داده است.+جشنواره حدیثی ثِقَةُالاسلام کُلَینی در قم+1395 .

***جایگاه هیئت نظارت شرعی در سنجش بانکداری اسلامی+کامران ندری، عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع)، در پاسخ به این پرسش که قانونی شدن جایگاه شورای فقهی بانک مرکزی را تا چه اندازه مهم می‌دانید؟ به ایکنا گفت: وقتی اعلام می‌کنیم در حال انجام عملیات بانکی بدون ربا هستیم باید جایی هم وجود داشته باشد که شرعی بودن این عملیات و انطباق آن با قانون عملیات بانکی بدون ربا را تأیید کند. +1395 .

***الزامات پنج‌گانه فقه فضای مَجازی+آیت‌الله شیخ محسن اراکی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم ، احکام فقه مَجازی را به پنج مبحث تقسیم کرد و گفت:  درباره فضای مَجازی دو نوع تکلیف به عنوان فقه کلان و فقه خرد داریم، و تفکیک میان این دو مسأله بسیار مهم است. برای دانستن فقه فضای مَجازی باید نخست «فقه ارتباطات» را به خوبی تبیین کرد....+1395 .

***گزارشی از رونمایی کتاب فلسفه علم اصول تألیف آیت‌الله صادق آمُلی لاریجانی/ علم اصول فعلی نیازمند پالایش است+1395 .

***تعریف متفاوت مُفتی مصر از «جهاد»+دکترشَوقِی ابراهیم عَلّام مُفتی مصری در حاشیه «کنفرانس بین‌المللی فتوا» که با عنوان «نفی شبهه‌های افراطی‌گری و تکفیر» در قاهره برگزار شد، گفت: جهاد از نظر اَلاَزهَر، عبارت است از خودسازی، تعلیم و تزکیه نفس و این برداشت با برداشت گروه‌های تروریستی و افراطی که جهاد، را در کشتن و جنگیدن خلاصه کرده‌اند، به کلی متفاوت است....+1395 .

***رونمایی از اولین نشریه «روش شناسی اجتهاد»+ نخستین نشریه روشی در علوم حوزوی تحت عنوان «روش شناسی اجتهاد»، طی مراسمی با حضور اساتید و محققان حوزوی در مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی ... حجت‌الاسلام  احمد مُبلِّغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در این نشست گفت: پایه ریزی نظام آموزشی ما بر اساس علم روش شناسی، یک نظام چابک، کارآمد و مفید تر خواهد شد...+هیئت تحریریه این نشریه حُجَج اسلام حسنعلی اکبریان-احمد عابدی-ابوالقاسم علیدوست-محمد عندلیب-احمد مُبلِّغی-محمد سعید واعظی هستند .

***بررسی روایات اخذ اُجرت برای اذان+متن حاضر، تنظیم سه جلسه درس خارج فقه استاد آیت‌الله سیداحمد مَدَدی است که در تاریخ ۲۰،۲۱ و ۲۴ بهمن ماه سال ۱۳۹۴ ایراد شده است...+این متن توسط حجت الاسلام یحیی عبداللهی پژوهشگر گروه اصول فرهنگستان علوم اسلامی قم تهیه شده است ...+1395 .

***مُدارای مذهبی، استراتژی قبل از ظهور+روش عملی فقهای گذشته نشان می‌دهد که آن‌ها در دوران غیبت حضرت ولیعصر(عج) نه اهل تأیید جائران بوده‌اند و نه مردم را دعوت به تسلیم نسبت به آن‌ها کرده‌اند، ولی پیوسته بنا بر تعامل و مدارای مذهبی داشته‌اند تا عصر حضور فرا رسد و این همان چیزی که از تعالیم ائمه استفاده می‌کردند. به نظر می‌رسد امروز که درگیری‌های مذهبی و فرقه‌ای هر روز افزایش می‌یابد، جا دارد که شیعه دیدگاه تاریخی خود را بار دیگر، مطرح کند و مبانی و اصول آن را تبیین نماید.+حجت‌الاسلام  محمدسروش محلاتی+1395 .

***«حُجّیّت خبر واحد» تقریری از درس خارج آیت‌الله سید علی سیستانی+حجت‌الاسلام سیدمحمدعلی ربانی از اساتید و فضلای حوزه علمیه، تقریر بحث «حجیت خبر واحد» درس آیت‌الله سیستانی را به رشته تحریر در آورده است...+مجموعه‌های تقریری گنجینه‌ای بزرگ برای حوزه‌ها  و راهی مطمئن برای آشنایی با نظریات گوناگون در مَباحِث علمی است+1395 .

***«بررسی فقهی عقد بیمه» کتاب شد+کتاب «بررسی فقهی عقد بیمه» در چهاربخش «کلیات»، «صحت عقد بیمه بر اساس ادله‌ی عام»، «عقد بیمه با عقود معین» و «موانع صـــحت عقد»، نوشته‌ی ناصر نیکخو امیری از سوی انتشارات سمت منتشر شد+1395 .

***فراخوان مقالات علمی -پژوهشی مجله «فِقه مُقارَن»‌(فقه تطبیقی و مُقایسه ای)+1395 .

***برگزاری سومین اجلاسیه ستاد اِستِهلال مناطق قومی کشور-بیش از 50 عالم تراز اول اهل سنّت از شوراهای فتوا و روحانیت استان های خراسان-گیلان-آذربایجان شرقی و غربی-بوشهر ...+1395 .

***آغاز بکار پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری با ریاست آیت‌الله شیخ احمدجنتی+1395 .

***سخنی با مُؤلِّف کتاب سی و سه جلدی فلسفه علم اصول!+چرا به نام عمق بخشیدن، با افزودن بر قیل و قال‌ها و افزودن بر شرایط فهم دین، حوزه‌ را زمین‌گیرتر می‌کنید؟! مگر اصول فقه چیزی جز چند قاعده عقلایی است؟+حجت‌الاسلام استاد محمدتقی اکبرنژاد تبریزی (متولد:10 /  10  /  1358«ه.ش»)از مدرسان حوزه علمیه قم و مدیر مؤسسه فقاهت و تمدن‌سازی اسلامی+1395 .

***فراخوان مقاله همایش ملّی بررسی جریان‌های سَلَفی- تَکفیری+1395 .

***شروط ضمن عقد نِکاح نیازمند نظریه پردازی است+امروز در جامعه مشکلات و چالش‌هایی در رابطه با بحث نکاح و شروط ضمن آن وجود دارد که یا ضمانت اجرا نداشته و یا ضمانت اجرای آن ضعیف است و قطعاً باید مورد بحث فقهی قرار بگیرد. شروط ضمن عقد نکاح نیازمند نظریه پردازی و پرداختن به ابعاد گوناگون آن است...+حجت الاسلام مهدی سنجرانی عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق  مرکز تحقیقات زن و خانواده +حجت‌الاسلام  حسنعلی علی‌اکبریان عضو هیئت علمی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی+حجت‌الاسلام استادسیدمحمدصادق عَلَم‌ُالهُدی+1395 .

***برای تحقق تمدن اسلامی نیازمند فقه حکومتی هستیم+حجت‌الاسلام سیدعلی خمینی فرزند مرحوم حجت الاسلام سید احمد خمینی در همایش ملّی اندیشه‌های خمینی(ره)  در دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم... +1395 .

***پیشنهاد تأسیس مدرسه تقریب بین مذاهب با مشارکت مراجع و علما+هفتمین مجمع جهانی اسلام، با حضور نمایندگان اندیشکده‌ها، پژوهشگران، مقامات سیاسی و نمایندگان مجالس از کشورهای سراسرجهان اسلام به میزبانی دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران و مؤسسه “تاسام” ترکیه در روزهای ۴ و ۵ خرداد ۱۳۹۵ در شهر تاریخی یزد برگزار شد+1395 .

***طلاب مانند سابق به مباحث فقه و اصول اهمیت نمی‌دهند...استاد برجسته خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم تصریح کرد: متأسفانه طلاب مانند سابق به مباحث فقه و اصول اهمیت نمی‌دهند، وجود مراکز و مؤسسات نباید مانع پرداختن به این مهم شوند، بلکه باید تلاش کنید خسارتی در بحث فقه و اصول پیش نیاید...آیت‌الله مکارم شیرازی در دیدار اعضای ستاد برگزاری نکوداشت مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی گفتند: فعالیت‌هایی که از سوی انجمن فقه اصول در زمینه پیوند حوزه و دانشگاه و همچنین تطبیق فقه و اصول صورت گرفته، جای بسی خوشحالی است. غنای اصول فقه شیعه قابل توجه است ... تا علم اصول نباشد ، علم فقه به تنهایی به جایی نمی رسد ...+آیت الله ناصرمکارم شیرازی+1395 .

***گزارشی از اختتامیه سومین اجلاسیه ستاد اِستِهلال مناطق قومی کشور+1395 .

***موارد اختلافات فتوایی پیرامون نحوه رُؤیت هلال/ اشکالات اعلام عمومی رُؤیت هِلال+نشست علمی «بررسی مبانی فقهی و نجومی رُؤیت هلال» به منظور بررسی وضعیت رؤیت‌پذیری هلال ماه‌های رمضان و شوال ۱۴۳۷ قمری در مجمع جهانی صادِقَین(علیهماالسلام)، با حضور حُجَج‌اسلام مُوحِّدنژاد، سیدرضا قلمکاریان اصفهانی و محمدرضا الهی+1395.

***چه کنیم تا تکفیر نشویم؟+حجت الاسلام رسول جعفریان استاد و پژوهشگر حوزه دین و تاریخ+1395 .

***معرفت شناسی، عامل تأثیرگذار در اجتهاد فقیه+پنجمین نشست تخصصی اصول و فلسفه فقه با عنوان «مبانی انسان‌شناسی علم فقه» با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مهدی مهریزی پژوهشگر و مؤلف در حوزه فلسفه فقه در جمع اساتید و فضلای حوزه علمیه در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی... +1395 .

***ضرورت ایجاد تقویم شرعی واحد برای جهان اسلام+رئیس سازمان امور دیانت ترکیه(محمد گورمز) بر ضرورت ایجاد تقویم شرعی واحد در جهان اسلام و تأثیر آن بر وحدت و اتفاق نظر مسلمانان تاکید کرد+1395 .

***رونمایی از 4 عنوان کتاب جدید انجمن اصول فقه+همزمان با پنجمین مجمع عمومی انجمن علمی اصول فقه حوزه، از جدیدترین منشورات علمی این انجمن با حضور آیت‌الله حسینی بوشهری مدیر حوزه‌های علمیه و آیت‌الله علوی بروجردی رونمایی شد+حجت الاسلام استادسید محمد صادق محمدی رئیس انجمن اصول فقه حوزه+1395 .

***انتشار جدیدترین شماره فصلنامه نقد کتاب «فقه و حقوق»+سومین و چهارمین شماره از فصلنامه نقد کتاب «فقه و حقوق» با سردبیری حجت‌الاسلام دکتر سید محمدعلی احمدی ابهری منتشر شد. در مقاله‌ای از این فصلنامه با فقه تربیتی و تبیین مرز آن با اخلاق آشنا می‌شویم+1395 .

***مؤلفه‌های تأثیرگذار فقه بر سینما+بررسی فقهی نگاه به تصویر و فیلم، تبیین انواع نگاه حلال و حرام، لزوم پژوهش جدی در روایات و تعارضات روابط زن و مرد، ضرورت جاری شدن روح دین در رسانه، ادعای محقق کرکی بر حرمت مجسمه‌سازی، نگاه به تصویر نامحرم در آیینه از منظر صاحب عروه و صاحب جواهر؛ از جمله موضوعاتی است که حُجَج‌اسلام سید‌کریمی، جباران و شهریار بحرانی مطرح کردند+1395 .

***روایت رییس قوه قضاییه از کمبود قاضی در دستگاه قضا+آیت الله شیخ صادق آمُلی لاریجانی+1395 .

***کتاب «اَلبَیع» جدیدترین اثر آیت‌الله موسوی بُجنُوردی+کتاب «اَلبَیع» (مجموعه مباحث بیع و خیارات) اثر آیت‌الله سید محمدمهدی موسوی بُجنُوردی از سوی انتشارات صحیفۀ خِرَد چاپ و منتشر شد. کتاب «اَلبَیع» اثر فقیه محقق آیت‌الله سید محمدمهدی موسوی بجنوردی، حاصل سال‌ها تدریس درس خارج فقه مُعظَّم‌ُُلَه به زبان عربی مکتوب و توسط نشر صحیفۀ خِرَد روانه بازار نشر گردید. این اثر حاوی مجموعه مباحث کتاب بیع و خیارات بوده و علیرغم فشردگى، دربردارندۀ همۀ موضوعات مرتبط با این دو مبحث مهم است+1395 .

***اولین شماره دو فصلنامه تخصصی «مطالعات فقه معاصر»+اولین شماره دو فصلنامه تخصصی «مطالعات فقه معاصر» (بهار و تابستان ۱۳۹۵)، با مدیر مسئولی حجت‌الاسلام  سیدجواد وَرَعی محقق و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم چاپ و منتشر شد+1395 .

***نخستین اجلاس ملّی «زکات» آغاز بکارکرد+آیت‌الله محمد جواد فاضل لنکرانی، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، آیت‌الله حسن عالمی، رئیس شورای عالی زکات، آیت الله شیخ علی اکبر  رشاد+حجت الاسلام محسن قرائتی+1395 .

***دفاع دو پایان‌نامه فقهی در حوزه علمیه مشهد+«بررسی حُکم خُمس در سهام و اوراق بهادار» و شمول «قاعده دَرء» نسبت به حدود، قصاص، دیات و تعزیرات در متون فقهی فَریقَین»، با حضور اساتید راهنما و ناقد، در جمع طلاب حوزه علمیه مشهد +حجت‌الاسلام مهدی عصمتی+حجت‌الاسلام  دکتر رضا دانشور ثانی +دکتر عباسعلی سلطانی+1395 .

***ادله امام خمینی(ره) در نفی شبهه مشروعیت حاکمان جائر+به گفته حجت الاسلام سیدسجّاد ایزدهی، امام خمینی(ره) با ادله خویش شبهه مشروعیت حاکمیت حاکمان جور را نفی می‌کنند و می‌فرمایند: «این‌ها… دو تا روایت از این طرف از آن طرف می‌گردند پیدا می‌کنند که خیر «با سلاطین مثلاً بسازید، دعاکنید به سلاطین» این خلاف قرآن است».+1395 .

***قداست اجتهاد و دلواپسی‌های وحید بهبهانی+از لابه‌لای نوشته‌های وحید پیداست که این استاد مُجَدِّد، اگرچه به‌دنبال حذف جریان اخباری (اخباری گری) بوده است، ولی در عین حال دغدغه‌هایی نیز در باب اجتهاد داشته است. سخنانی که حاکی از نگرانی‌های وحید در باب اجتهاد و آینده مجتهدان است...محمدباقر اصفهانی معروف به وحید بهبهانی، در سال ۱۱۱۷ ق در اصفهان به دنیا آمد. پدرش علامه بزرگ ملامحمد اکمل، عالمی زاهد و باتقوا و مادرش نوه دختری علامه مجلسی اول بود. وی به القاب دیگری همچون «استاد اکبر»، «اُستادُ الکُل»، «علامه ثانی» و «مُحقِّق ثالث» نیز مشهور است. از اساتید وی می‌‌توان به سیدمحمد طباطبایی بروجردی و صدرالدّین همدانی ... اشاره نمود...+1395 .

***«حبس زدایی و زندان زدایی» جدیدترین اثر آیت‌الله سید محمود هاشمی شاهرودی+1395 .

***لزوم بررسی توسعه اموال مشمول زکات واجب توسّط فُقهاء +آیت الله شیخ جواد فاضل لنکرانی+1395 .

***احتمال رُؤیت هلال ماه رمضان ۱۴۳۷ قمری در غروب ۱۷ خرداد+حجت‌الاسلام سیدرضا قلمکاریان اصفهانی+1395 .

***هنوز اصل ولایت فقیه برای عمده حوزویان جا نیفتاده است+آیت الله شیخ علی اکبر سیفی مازندرانی+1395 .

***تدوین «استاندارد غذای حلال» با انطباق ۹۸ درصدی با فقه شیعه+1395 .

***حُجیّّت شُهرت فتوایی قُدَما با رویکردی به آرای امام خمینی«ره»+بعضی از فقیهان همچون مرحوم خویی شهرت فتوایی را فی نفسه حجت نمی‌دانند و تنها ادله موافقان حجیّت شهرت فتوایی را رد می‌کنند و با نفی اعتبار شهرت در موارد زیادی آرای متقدمین را به چالش کشیده و در مقابل، بزرگانی چون آیت‌الله بروجردی و امام خمینی و آیت‌الله بجنوردی شهرت فتوایی قدما را حجت می‌دانند. +علی بهرامی‌نژاد استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی تهران و سیدمصطفی موسوی بجنوردی عضو هیأت علمی دانشگاه و دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی واحد یادگار امام دانشگاه آزاد اسلامی تهران،...+1395 .

***حوزه پیشگام تولید ادبیات فقهی رسانه باشد++عضو هیئت مدیره انجمن ارتباطات و تبلیغ حوزه علمیه گفت: اگر حوزه پیشگام تولید ادبیات فقهی رسانه نباشد این ادبیات توسط دیگران با ماهیتی متفاوت تولید خواهد شد.دکتر کمال اکبری رییس سابق دانشکده صدا و سیما در دیدار اعضای انجمن ارتباطات و تبلیغ حوزه+1395 .

***فتوای مرجعیت عراق دربارۀ غنیمت گرفتن اموال داعِش+مرجعیت دینی در عراق بر حرام بودن تعرض به اموال عناصر داعشی فراری در خانه‌های مناطق آزاد شده تاکید کرد و آن را «ارث» اهالی آن‌ها دانست.  عبدالمهدی کربلائی نماینده مرجعیت دینی در کربلا در خطبه نماز جمعه با استناد به یکی از خطبه‌های امام علی (ع) گفت: برخی اموال خانه‌ها را به این بهانه که متعلق به جنگجویان است، غارت می‌کنند اما امام علی (ع) به آنها می‌گویند که “این اموال میراث ورثه کسانی است که با شما می‌جنگند و دلیلی شرعی برای (برداشتن) اموال آن‌ها ندارید”+1395 .

***نظر ستاد اِستِهلال دفتر رهبر انقلاب (امام خامنه ای)درباره روز اول ماه رمضان 1437 «ه.ق»+1395 .

***کسی حق ندارد بر سر اختلافات فقهی وحدت اسلام را زیر پا بگذارد+آیت‌الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی +1395 .

***روایت دسته اول از شجاعت امام خمینی و ۱۵ خرداد 42 .+آیت‌الله سید موسی شُبَیری زنجانی، شجاعت امام خمینی را از ویژگی‌های بارز شخصیت بنیان‌گذار انقلاب اسلامی ایران دانست و خاطرنشان کرد: انسان‌های شجاع طرز فکرشان با انسان‌های معمولی متفاوت است؛ لذا فکر انقلاب در دیگران وجود نداشت. آقای خمینی دلِ قوی داشت و در شجاعت جزء نوادر قرون و در این جهت مشابه مرحوم مُدرِّس بود که در شجاعت نادره‌ای بود... + آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی.+1395 .

***از سیر نگارش کُتب حدیثی شیعه تا تبویب روایات و نیازهای کنونی+حجت‌الاسلام  منصور میراحمدی+1395 .

***احکام فقهی دریافت وام با فاکتور صُوری+یقینا ارائه فاکتور صوری، به این معناست که بیعی اتفاق نیفتاده و چون بیع صورت نگرفته، وکیل، در انجام وکالتی که به او محول شده، قصور کرده است و دریافت و استفاده از وام از این طریق از نظر شرعی اکل مال به باطل است.+حجت‌الاسلام هادی مَزینانی، معاون ضوابط شرعی سازمان سیاسی عقیدتی ناجا، +1395 .

***کتابی درباره شیوه تعامل قُدَما با ضعف حدیث+کتاب «حدیث ضعیف» اثر حجت‌الاسلام امین حسین‌پوری در گروه علمی حدیث، درایه و رجال که از سوی دفتر نشر دارالحدیث به چاپ رسیده، در هفدهمین همایش کتاب سال حوزه به عنوان اثر شایسته تقدیر انتخاب شد+1395 .

***الزام حکومت به حجاب از منظر فقه ،  مُسلَّم و قطعی است+برخی با کنار نهادن دوگزاره، حجاب یک امر عبادی است و نمی‌توان به امور عبادی الزام کرد، نتیجه گرفته‌اند که حکومت نمی‌تواند امر به حجاب بکند، در صورتی که امر عبادی، عملی است که قصد قربت در آن لازم دارد حال آنکه در حجاب کسی قائل به قصد قربت نیست+حجت‌الاسلام داود مهدوی‌زادگان عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسان+1395 .

***چهار دغدغه فقهی نظام بانکداری+ حجت‌الاسلام سیدعباس موسویان عَجَب شیری-آذربایجان شرقی(متولد1339«ه.ش»)+1395 .

***امام خمینی «ره»، از اندیشه‌ اجتهادی تا رویکرد حکومتی+همزمان با سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)، شماره چهارم سالنامه‌ امام خمینی(ره) به صاحب امتیازی آستان مقدس امام خمینی(ره) و مدیرمسئولی علی جوادی‌راد و سردبیری علی عباسی در ۱۷۶ صفحه چاپ و منتشر شد.+آشنایی با امام خمینی «ره» مرا مُتحوِّل کرد- دکتر یحیی بُونو+1395 .

***حُکم «خُمس» در سهام بورس و اوراق بهادار+مؤلف این پایان‌نامه با موضوع شناسی مسئله به بررسی حکم خمس در سهام بورس و اوراق بهادار پرداخته و اظهار می‌کند: با توجه به اصل وجوب خمس در ارباح مکاسب و به حکم اجماع و اتفاق علما، سودهایی که از راه سرمایه گذاری کسب می‌شوند و تا سال خمسی صرف مؤونه نشده و چیزی از آن اضافه بماند، پرداخت خمس آن واجب است+با حضور حجت‌الاسلام‌ هادی بازووندی تدوینگر این پایان نامه ...+1395 .

***اعلام حلول ماه مبارک رمضان ۱۴۳۷ در برخی کشورها+1395 .

***تأثیر و کارکرد احکام و فتاوای ناظر به عرصه اجتماعی+پرسش اصلی این است اگر یک استنباط فقهی یا یک رای فقهی خرق جامعه کند و به «اللّهُمَّ شَتِّتْ شَمْلَهُمْ و فَرِّقْ جَمْعَهُمْ» در میان متدینان و مؤمنان بینجامد که تبدیل به ضد خود شده است می‌توان از آن دفاع کرد؟ آیا اگر این رأی فقهی نظامات اجتماعی را به هم بریزد می‌توان از استناد آن به شارع و حجت بودن آن سخن گفت؟+حجت الاسلام علی شفیعی مدیر و عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق اسلامی+1395 .

***شفافیّت فقهی در مورد برخی بحران‌های خانوادگی وجود ندارد+حجت الاسلام اکبر ایمان نژاد +حجت‌الاسلام دکتر سید مهدی احمدی نیک+1395 .

***«فقه» و ظهور دولت مُدِرن+مرحوم نائینی به دنبال دولت ملّی کوچکی بود که مخالف شریعت نباشد، بلکه دنبال تحقق حقوق عمومی مردم باشد، حقوق عمومی که با جمع‌آوری، توزیع و مصرف درست مالیات گره خورده است. او تاریخی نگاه نمی‌کرد، بلکه تصورش این بود که دولت درست، دولت حدّ اقلّی است. به همین خاطر معتقد بود هرچه به وظایف دولت اضافه شود، به سمت دولت ناقص و در نهایت فاسد نزدیک می‌شود .  حجت‌الاسلام دکتر داود فیرحی، استاد اندیشه سیاسی دانشگاه تهران،  شرحی بر کتاب (تَنبیه‌ُالاُمَّةِ وَ تَنزیه‌ُالمِلَّةِ فِی لُزُومِ مَشرُوطِیَّةِ (دُستُورِیَّةِ) الدَّولَةِ المُنتَخَبَةِ لِتَقلیلِ الظُّلمِ عَلَی اَفرادِ الاُمَّةِ وَ تَرقیَِةِ المُجتَمَعِ ، نوشته که تحت عنوان «در آستانه تجدد منتشر شده است» +پنجاه سال بعد از انتشار کتاب«تَنبیه‌ُالاُمَّةِ وَ تَنزیه‌ُالمِلَّةِ»یعنی سال 1334 خورشیدی یعنی دوسال بعد از کودتای 1332 مرحوم آیت الله سید محمود طالقانی تلخیصی از این کتاب ارائه داد و تصحیحی نیز بر آن داشته است ....+1395 .

***سامانه تلفنی ۳۲۰۲۰ در ماه رمضان شبانه روزی شد+ فعالیت سامانه پاسخگویی به سؤالات شرعی آستان قدس رضوی+1395 .

***شیعیان ایران صادقانه در پی وحدت مسلمین هستند/ موانع تقریب به زودی برداشته می‌شود+شیخ احمد کریمه استاد فقه تطبیقی دانشگاه اَلازهَر مصر گفت؛ به زودی اطلاعات مستندی منتشر خواهد کرد که موازنه تعصب در منطقه را دگرگون خواهد کرد، و موجب رفع موانع فراروی تقریب بین اهل سنت و تشیع خواهد شد.+1395 .

***با فتوای قرضاوی دیگر کسی نیاز به ازدواج ندارد!+آیت‌الله سبحانی با بیان این‌که اگر قرار باشد برخی فتوای (شیخ یوسف) قَرضاوی رایج شود دیگر کسی نیازی به ازدواج نمی‌بیند، تصریح کرد: کسانی که شیعه را به سبب حکم مُتعَه منحرف می‌دانند، توجه دقیقی به آیات قرآن ندارند +آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی  در دومین جلسه درس تفسیر خود در ماه مبارک رمضان که در مدرسه حُجّتیّه برگزار شد، در بخشی از سخنانش با اشاره به حرمت همجنس بازی و اِستِمناء در اسلام گفت : یوسف القَرضاوی بیان کرده است که اگر جوانی از ترس فساد و زنا، استمنا کند، این کار جایز است!!!+(شیخ یوسف قرضاوی پدر معنوی اِخوانُ المُسلمین است !!!)+1395 .

***راهکار فقهی برای جریمه تأخیر در تأدیه دیون بانکی+حُجَج‌اسلام سیدعباس موسویان، مجید رضایی، سعید واعظی، خالد غفوری، محمد رحمانی و مسعود امامی +...حکومت اسلامی می تواند از باب ولایتی که بر اموال مردم دارد و بر اساس مصلحت مُوَلَّی عَلَیهِم ، قانونی برای جریمه متخلِّفان در خصوص تأخیر در تأدیه دیون وضع نماید و جریمه ای برای آن قرار دهد ...+1395 .

***گفته‌های آیت الله محمد جواد فاضل‌لنکرانی در دیدار با رهبران کاتولیک جهان+1395 .

***جَزم فقیهانه در بیان یک حکم شرعی+این نخستین بار نیست که آیت‌الله خامنه‌ای موضع فقهی خود را درباره حرمت اهانت به مقدسات مذاهب اسلامی اعلام می‌کنند. با این همه، آن چه به تازگی توسط نشریه «خط حزب الله شماره 36» انتشار یافت، حاوی نکات درخور تأملی از این موضع فقهی بود. این نکات بدیع را به ویژه می‌توان از استخدام و به‌کارگیری واژه‌ها و تعابیر خاص در بیانات رهبر انقلاب دریافت.+آیت الله العُظمی امام سید علی خامنه ای+بهروز بیهقی+1395 .

***توسعه‌ی فقه‌های‌ مُضاف و یک الگوی مُوفّق + مُباحثه کمپانی!!  +حجت الاسلام مُجتبی الهی خراسانی مدیرکل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و مُدرِّس سطوح عالی و خارج حوزه علمیه مشهد ...+1395 .

***اجرای کلان‌پروژه «تدوین روایات سیاسی کُتُب اربعه حدیثی»+ حجت‌الاسلام  سیدسجاد ایزدهی+1395 .

***«فقهِ هنر» در دو نگاه جامع و تَعیُّنات موردی+به قلم حجت‌الاسلام  ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم ، در شماره جدید قَبَسات نگاشته شده است+حجت الاسلام استاد علی اکبر رشاد مدیر مسؤل قَبَسات+1395 .

***خاطرات و گفتگوهای سیاسی آیت‌الله مؤمن قُمی مکتوب شد+کتاب «خاطرات و گفتگوهای سیاسی» آیت‌الله محمد مؤمن قمی با تدوین حجت‌‌الاسلام محمدمهدی بهداروند و یاسر عسگری به همت دفتر نشر معارف چاپ و منتشر شد+1395 .

***پاسخ امام خمینی «ره» به علت تشکیل ندادن حکومت از سوی آیت‌الله حائری یزدی+نوه آیت‌الله حائری یزدی(ره) گفت: روزی بزرگانی خدمت امام راحل رسیدند و از ایشان پرسیدند که چرا آیت‌الله حائری یزدی(ره) با جایگاهی که داشت، تشکیل حکومت اسلامی نداد که امام راحل فرموده بود در زمان رضاشاه حفظ حوزه علمیه قم، کمتر از تشکیل جمهوری اسلامی نبوده است....+1395 .

***نگهداری ۷۰۰ اثر از مرحوم شیخ مُفید در کتابخانه آستان قدس رضوی(ع)+1395 .

***سه پیشنهاد استاد حوزه علمیه قم به دولت یازدهم+حجت‌الاسلام محمد سروش محلّاتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم ... +1395 .

***طرح شورای رهبری بی‌اساس و مبانی لازم شرعی را ندارد+آیت الله محمد علی تسخیری تنکابنی نجفی عضو مجلس خبرگان رهبری(ایشان متولد 1323 شمسی در نجف اشرف می باشد) +1395 .

***وظایف دفاتر مَرجعیّت بعد از فوت مرجع+تقریبا 99 درصد از مراجع بقاء بر میّت را جائز می دانند ، در میان آنان بیش از 50 درصد بقاء را واجب می دانند ...+آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی+1395 .

***نقدی بر «حدود اختیارات حاکم در حقوق کیفری اسلام»+به قلم حجت‌الاسلام سیدجواد وَرَعی+1395 .

***بررسی ابعاد و مسائل «اذن ولیّ در ازدواج باکِره»+... حکم فقهی بر دلیل شرعی از کتاب و سنت مبتنی می گردد نه بر تفاسیر ذهنی و حکمت های توجیهی ما ! لذا لازم است در بررسی مَباحِث فقهی ، روشمندی خاص آن را مدّ نظر داشت ...+حجت الاسلام مهدی سجادی+1395 .

***نگاهی به بایسته‌های مقابله با تحمیل انزوا بر فقه اهل‌بیت(ع) در جهان اسلام!!!+بهمن دهستانی پژوهشگر فقه مُقارَن و دانش‌آموخته حوزه علمیه خراسان+1395 .

***فتوا علیه بیگانگان صادر کردم، نه علیه اهل‌ تسنن!+آیت‌الله سیدعلی سیستانی، +1395 .

***نقش شیخ طوسی در تحول و پویایی فقه حکومتی+تاریخ علم فقه، گواه این نکته است که فقه شیعه و ادله استنباط احکام شرعی در زمان شیخ طوسی دستخوش تحول عظیمی شد و ایشان برای نخستین بار فقه شیعه را با تألیف کتاب «مبسوط» و گنجاندن فروع فقهی و ارائه نظریات دقیق، وارد مرحله جدیدی کرد، از این جهت ایشان را مُهذِّب مذهب شیعه در اصول و فروع نامیدند+پایگاه اطلاع رسانی وسائل+1395 .

***تناسب بین حکم و موضوع از دیدگاه آیت‌ا‌لله سید موسی شُبَیری زنجانی+در این نوشتار، بعد از تعریف تناسب بین حکم و موضوع به «رابطه‌ای بین حکم و موضوعِ مناسب آن که باعث می‌شود ذهن انسان از لفظ موضوع به موضوع متناسب با حکم متبادر شود»، به تبیین کاربردهای تناسب بین حکم و موضوع پرداخته‌ که از جمله این کاربردها می‌توان موارد ذیل را برشمرد: تضییق موضوع، توسعه موضوع، تعیین نوع دخالت عنوان در حکم، کشف ملاک و تعیین طریقی یا نفسی بودن عنوان...فصل‌نامه علمی- تخصصی «تا اجتهاد» به مدیر مسئولی محمدمهدی گلشن و سردبیری مهدی همتی - مدرسه فقهی امام محمدباقر(ع)+1395 .

***درآمدی بر روش آموزش و پژوهش در «علم اصول»+آیت الله سیدمهدی میرباقری قمی+1395 .

***بررسی نظرات فقها درباره تولید و صادرات حرام در نظام اسلامی+ماهنامه «پیشه و تجارت همدان»با مدیر مسؤلی علی اصغرزبردست+«راهگشای فقیهان-راهگشایی فقیهان»+ارزیابی حدود و ثُغور مَکاسب مُحرَّمه و احتمال قبض و بسط آن در نظام اسلامی و ضرورت‌های مقابله با فساد اقتصادی+1395 .

***راه‌اندازی بخش رساله‌های عملیه درفضای مَجازی+به همت کارشناسان مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی همزمان با ماه مبارک رمضان بخش رساله ‌ای عملیه و استفتائات مراجع عظام تقلید به شیوه نوین و قالبی بدیع در پایگاه اطلاع رسانی حوزه نت منتشر شد.+ نورسافت+، مجموعه رساله‌های عملیه و استفتائات مراجع عظام تقلید دربردارنده بیش از ۲۰ هزار مسأله و استفتاء از مراجع عظام تقلید حضرت امام خمینی (ره)، مقام معظم رهبری(امام خامنه ای) و آیات عظام فاضل لنکرانی، محمدتقی بهجت، ناصر مکارم شیرازی، سیدعلی سیستانی، سیدموسی شُبَیری زنجانی، وحید خراسانی، جعفر سبحانی، حسین مظاهری و حسین نوری همدانی می‌باشد+1395 .

***ثبت‌نام دوره رسمی «فقه مُقارَن» در حوزه علمیه مشهد+1395 .

***سابقه و ثمرات نگرش تاریخی در استنباط فقهی+نقش تاریخ در فقه و اصول، قطعا نقش بسیار مؤثری است؛ البته در نجف، هیچ‌گاه عنصر تاریخ در فقه لحاظ نمی‌شد؛ بیشتر در اصول و تجربیات، ذهنیات و احتمالات بود. اما در حوزه علمیه قم که متأثر از آیت‌الله بروجردی است، یکی از همت‌های ایشان این بود که عنصر تاریخی را در فقه و حتی در اصول جاری کنند. ورود عنصر تاریخی در تفکرات ما بسیار کارگشا است-بحث های تاریخی می توانند زاویه ها و ریشه های یک بحث و نقطه تأثیر آن بحث در کل تفکر دینی و چگونگی شکل گیری معارف دینی را روشن کند و در نتیجه ای که می خواهیم در نهایت بگیریم کاملاََ مُؤثر است...+آیت‌الله سید احمد مَدَدی از استادان قدیمی خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و از شاگردان آیت‌الله خوئی(ره)+باید کار گذشتگان را دائماً تکمیل کنیم و به پیش ببریم. مثلاً علامه یا محقق (رضوان الله علیهما) در کتب فقهی خود، روایات را می‌آورند، ولی بررسی متنی در مصادر اولیه نمی‌کنند. مثلاً علامه غالباً از کتاب «تهذیب» حدیث نقل می‌کند و طبق همان کتاب نیز حکم می‌کند؛ گاهی طبق سند کتاب تهذیب، می‌گوید این حدیث ضعیف است. ولی همان حدیث، در کتاب «کافی»، با سند صحیح است. معلوم می‌شود که ایشان اصلاً کافی را ندیده است. واقعاً تعجب‌آور است. چون ملاحظه متون مختلف، جزو اولیات کار ماست.+1395 .

****مرجعیت در عرصۀ اجتماع و سیاست+کتاب حاضر، مجموعه‌ای از اسناد و گزارش‌های دولتی درباره آیات عظام میرزا محمدحسین نائینی، سیدابوالحسن اصفهانی، حاج آقا حسین قمی، حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی و حاج آقا حسین بروجردی است که نقش آنان را در فراز و فرودهای تاریخ معاصر، از مشروطه تا انقلاب اسلامی را به اختصار بازگو می‌کند.+کتاب «مرجعیت در عرصهُ اجتماع و سیاست» به کوشش سید محمدحسین مَنظُورُالأَجداد در سال ۱۳۷۹ توسط نشر شیرازه به چاپ رسید+1395 .

***امکان سنجی رویکرد متفاوت دینی نسبت به هنرهای تجسمی+من نمی‌خواهم کسی را متهم کنم. آیا مثلا در بحث بانکداری آیا واقعاً مشکل بانک ما الآن منشائش نبود فتواست یا برخی ناتوانی‌ها، عدم مدیریت‌ها؟ اگر هنرمند ما ناتوان است، یا نمی‌خواهد، ما نباید این را متوجه بخش فقه بکنیم. اگر کسی بگوید اسلام با هنر مخالف است باید توبه کند. +حجت‌الاسلام ابوالقاسم علیدوست اَبَرکوهی یزدی استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و از مولفین و مصنفین در زمینه‌های مسائل روزآمد فقه+1395 .

***پاسخ به مقلدان آیت‌الله امام خامنه‌ای درباره احکام پوشش و آرایش+حجت‌الاسلام محمدحسین فلاح‌زاده عضو دفتر استفتائات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای و رئیس مرکز موضوع‌شناسی احکام فقهی+1395 .

***همه ابزارهای سرمایه‌گذاری در بورس ، شرعی است/ بررسی‌های کمیته فقهی به صورت مُقارَِن است+حجت‌الاسلام  غلامرضا مصباحی‌مقدّم رئیس کمیته فقهی بورس در همایش سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه از منظر فقهی گفت : هم‌اکنون هیچ ابزاری در بازار سرمایه ایران وجود ندارد که قبل از به‌کارگیری آن، مشروعیت آن‌ها از سوی کمیته فقهی بورس بررسی نشده باشد و مردم متدین نگران نباشند...-حجت‌الاسلام مصباحی‌مقدم تأکید کرد: مردم متدین کشور که همواره از بابت سرمایه و دارایی‌های خود در بازارهای مالی مختلف دغدغه دارند، امروز می‌گویم که با اطمینان کامل در بورس سرمایه‌گذاری کنند و نگران مشروعیت دارایی‌ها و سرمایه خود در این بازارها نباشند...حجت‌الاسلام مصباحی مقدم با ابراز خرسندی از بهره‌برداری کمیته فقهی از ظرفیت‌های فقها عنوان کرد: همه خدمات فقهی در این کمیته به شکل مُقارَِن یعنی بررسی هم‌زمان دیدگاه اهل سنت در کنار دیدگاه شیعه درنظر گرفته می‌شود. هم‌اکنون سازمان بورس براساس مبانی فقهی اسلام و مشترکاتی که دراین زمینه وجود دارد توانسته ارتباطات مؤثری با بانک‌ها و مراکز مالی جهان اسلام برقرار کند که از این جمله می‌توان به روابط برقرار شده بانک توسعه اسلامی و امضای تفاهم مشترک با آن‌ها اشاره کرد.+1395 .

***عبور از پارادایم شخصیت‌گرایی در اصول فقه+مستحکم‌ترین پارادایم در دانش اصول فقه معاصر که ریشه‌های آن در پهنای تاریخ گسترده است، «پارادایم شخصیت‌گرایی» به‌شمار می‌رود. به‌نظر می‌رسد شخصیت‌گرایی و مدل عبد و مولا در علم اصول، تمام ویژگی‌های یک پارادایم علمی را داراست. می‌توان با تحقیق تفصیلی به کلیت، تأثیرپذیری و هویت‌بخشی و حضور در پیش‌فرض‌ها و الگوواره بودن شخصیت‌گرایی در اصول بسان یک پارادایم پی‌برد-یادداشت پیش‌روی به قلم حجت‌الاسلام علی الهی‌خراسانی پژوهشگر و مدرس حوزه علمیه مشهد با عنوان «عبور از پارادایم شخصیت‌گرایی در اصول فقه» است که در پی می‌آید ...+1395 .

***«تاریخ فقه اسلامی» در سَدَه‌های نخستین+کتاب «تاریخ فقه اسلامی» در سده‌های نخستین (از آغاز اسلام تا شکل‌گیری مکتب اصحاب حدیث متأخر) به قلم حامد خانی، مخاطبان را به نقاط ناپژوهیده در حوزه‌ی مطالعات تاریخ فقه اسلامی و منابع دست اول آشنا می‌کند. ...+1395 .

***پاسخی به نامه آیت‌الله سیدعباس مُدرّسی یزدی+پس از نگارش نامه‌ای از سوی آیت‌الله سیدعباس مدرسی یزدی در خصوص حجاب دخترانی که در خارج از کشور مشغول تحصیل هستند و مجبور به ترک حجاب می‌شوند، حجت‌الاسلام وحید علیان‌نژاد مسئول پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت‌الله مکارم شیرازى به این نامه پاسخ داد...+1395 .

***مسئولان سعودی به دلیل قتل مسلمانان در مِنا توبه کنند+شیخ یوسف قَرضاوی مُفتی قطری – مِصریُّ الاَصل در سخنانی با اظهار اینکه عربستان طی سال‌های گذشته امنیت حرمین شریفین را به شرکت اسرائیلی “G۴S” سپرده است، از مسئولان عربستان سعودی خواست به دلیل قتل مسلمانان در فاجعۀ منا در سال گذشته، توبه کنند...+1395 .

***اعتبار ۳۰ میلیارد تومانی برای ترویج فقه امام شافعی+حجت‌الاسلام سیدمحمد حسینی‌شاهرودی نماینده ولیّ فقیه در استان کردستان گفت: در ایران زمینه برای ترویج افکار امام شافعی فراهم است زیرا که نظام جمهوری اسلامی ایران افکار و اندیشه‌های وحدت بخش امام شافعی را می‌پسندد و هیچ مشکلی بین مذهب جعفری و مذهب شافعی وجود ندارد...+1395 .

***یک فتوا و یک آزمون؛ پیش زمینه‌های ذهنی خود را مهار کنیم+...در چند روز گذشته فتوائی از آیت‌الله مکارم شیرازی در فضای مجازی منتشر شد که براساس آن در صورت «ضرورتِ حضور و تحصیل در دانشگاه‌های خارج از کشور» و نیز «الزام دانشگاه‌های خارج از کشور به ترک حجاب»، به دانشجویان متدین اجازه ترک حجاب «در حد ضرورت» داده می‌شود...+نکته قابل توجه این است که این فتوای آیت‌الله مکارم شیرازی در سال ۸۸ در کتاب «احکام خانواده در پرتو فقه اسلامی مطابق با فتاوای آیت‌الله مکارم شیرازی» توسط وحید علیان‌نژاد تألیف شده و از سوی انتشارات امام علی بن ابی طالب(ع) وابسته به دفتر این مرجع تقلید به چاپ رسیده است.+1395 .

***زوایه دیگر به فتوای آیت‌الله مکارم پیرامون حجاب+این فتوا به نوعی در دفاع از علم بود، البته نه مستقیماً، بلکه فقط برای این که اگر دختران درس نخوانند، یک جای دیگر کار دین ما لنگ خواهد شد، چون مجبوریم از مردان در اموری استفاده کنیم که در واقع در آن امور نیاز به متخصص زن داریم...+حجت‌الاسلام  رسول جعفریان استاد و پژوهشگر حوزه دین و تاریخ، یادداشتی را با عنوان «ستیز ما با علم» پیرامون استفتاء از آیت‌الله مکارم شیرازی درباره حجاب دختران در خارج برای تحصیل نگاشته است...+1395 .

***ضرورت‌ها تا کجا می‌تواند احکام اولیه را تحت الشعاع قرار دهد؟+نمی‌توان با صدور مجوز تنها برای رفع حجاب جهت تحصیل آن هم در موارد بسیار ضروری توسط آیت‌الله مکارم، این حکم را به سایر موارد تسری داد و آن را دستمایه‌ای برای هیاهو و جنجال آفرینی کرد. تشخیص اهم و مهم بر عهده فقیه است که هر موضوع تازه‌ای باید در معرض استفتای جدید قرار گیرد.+حجت‌الاسلام  سعید داودی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی+1395.

***نقد و پیشنهاداتی پیرامون فتوای حجاب+حجت الاسلام محسن مهاجرنیا در یادداشتی با هشدار به  وجود دستهایی در شکستن مرجعیت و اقتدار دینی گفت: برخی از مردم عادی که دغدغه و تعصب نسبت به حجاب دارند در شبکه‌های اجتماعی بین فتوا و یک موضع‌گیری سیاسی فرق قائل نیستند و شعار خطرناک «مرجع تقلید ما بصیرت بصیرت» سر می‌دهند، آیا نباید حوزه و مدیریت حوزه انقلابی به فکر صیانت از هویت و موجودیت خویش برآید و نگذارد چوب حراج به سرمایه‌های علمی و معنوی او زده شود؟... +1395 .

***تحصیل علم واجب‌تر است یا رعایت حجاب+استاد ابوالقاسم علیدوست اَبَرکوهی یزدی با تاکید بر اینکه ممکن است در شرایط حَرَج و اضطرار، کسب علم بر اجرای یک حکم دیگر اولویت داشته باشد به این پرسش پاسخ داد که کدامیک از منابع چهارگانه اجتهاد و استنباط نقش بیشتری در حکم آیت‌الله‌ ناصر مکارم شیرازی درباره تَزاحُم علم‌آموزی و حجاب را دارد ؟...حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و نویسنده کتاب فقه و مصلحت، با اشاره به مسایل مطرح شده در چند روز اخیر در زمینه فتوایی در مورد حجاب دختران و زنان مسلمان در برخی دانشگاه‌های خارج کشور، به ایکنا گفت: هر حکمی که در اسلام داریم اعم از حرام و یا واجب در دو صورت قابل استثنا است؛ یعنی عمل به آن واجب، واجب نیست و ارتکاب حرام، نیز حرام نیست...+1395 .

***جزییات پروژه علمی «پوشش در اسلام»+امروزه پوشش خاصی میان مسلمانان جهان وجود دارد که دارای ویژگی‌های مشترکی بوده و از فتوای فقیهان در مذاهب مختلف اسلامی اثر گرفته است. این پوشش را به اختصار پوشش فقهی می‌نامیم. مطابقت این پوشش با پوششی که اسلام آن را در شبه‌جزیره رواج داد، هم بین فقهای اسلامی مسلم است و هم از باورهای نهادینه‌شده در فرهنگ مسلمانان است. با این وجود در سالیان اخیر این مطابقت از سوی برخی محققان با چالش‌هایی مواجه شده است...حجاب، همیشه و همواره از واجبات اسلامی به‌شمار می‌رفت. از اساسی‌ترین آمورزه‌های اسلام به زنان صدر اسلام حجاب بود؛ امری که تاکنون نیز مورد مراقبت زنان قرارگرفته است و در این مسیر حتی گاه جانفشانی‌ها نیز کرده‌اند، اما این موضوع مهم گاه با چالش‌ها و شبهاتی نیز همراه بوده است؛ شبهاتی که گاه رنگ استدلالاتی دینی به خود می‌گیرد و گاه از سر عناد و لجبازی است؛ گاه با زیر سؤال بردن مبانی فقهی بیان شده و گاه با تردید در عرف و نوع پوشش عصر نزول. در همین راستا و برای پاسخگویی به بسیاری از این شبهات در بعد تاریخی و مطالعات اسلامی، مرکز تحقیقات زن و خانواده، به دنبال انجام پروژه‌ای علمی- پژوهشی با موضوع پوشش در اسلام  ، مِهرخانه گفت‌وگویی داشته با حجت‌الاسلام مجید دهقان، مدیر و سرویراستار علمی این پروژه در مورد اقدامات صورت‌گرفته و اهداف و برنامه‌های آتی آن....+1395 .

***حرمت بلندمرتبه‌سازی در شهر براساس آداب فردی! +آنچه پیش رو می‌آید بخشی از دلایل آیت‌الله محسن اراکی بر حرمت بلندمرتبه‌سازی است. این دلایل با فرض پذیرش رویکرد ایشان مورد نقد قرار گرفته است-توسعه عمودی در شهر از جمله مباحث «فقه زندگی شهری» است که در بخش «چشم‌انداز و فضاهای شهری» مطرح می‌شود. اینکه فقه زندگی شهری به چه معناست و دارای چه رویکرد متفاوتی با فقه عبادات است پژوهش مستقلی را می‌طلبد اما مهم آن است که پردازش ابعاد زندگی شهری وابسته به شناخت شهر است...+1395 .

***هفت رَهاوَردِ فقهی برای بورس+حجت‌الاسلام مصباحی‌مقدّم، رئیس کمیته شورای فقهی بازار سرمایه +حجت‌الاسلام دکتر سید‌عباس موسویان عَجَب شیری آذربایجانی دبیر کمیته فقهی سازمان بورس+1395 .

***نکاتی درباب توسعه قلمرو و تحوّل فقه+وقتی بنا شد ابواب جدیدی اضافه شود، مصدر و مأخذ می‌خواهد. ما همان روایات و آیات سابق را داریم. آیا همین‌ها کفایت می‌کنند یا باید بر آن‌ها بیفزایند؟ منابع روایی فعلی ما کم است و باید به آن‌ها اضافه شود. مثلاً ۳۵۰ تا۵۰۰ آیه را به‌عنوان «آیات‌الاحکام» برشمرده‌اند. به‌راستی از مجموع همه‌ی آیات قرآن، فقط این تعداد قابلیت استفاده‌ی فقهی دارند؟...+ مسئله‌ی اول اینکه فقه یعنی قانون‌مندی‌های دین ما. بنابراین دو نکته‌ی خیلی مهم مطرح است. یکی اینکه فقه ما به دلیل ادعای پویایی، باید همه‌ی ابعاد افعال مکلف را پاسخ‌گو باشد و دیگری اینکه باید همه‌ی اصناف، اقشار و ازمنه را در بر بگیرد. مثلاً آیا یک روستایی با آدمی که در شهر پُرجمعیت زندگی می‌کند، در همه‌ی زمینه‌ها، از نظر کمّی و کیفی، مسائلش یکی است؟ آیا کسی که در تهران زندگی می‌کند به‌نسبت با مسائل متنوع‌تر، متعددتر و متکثرتری مواجه نیست؟ فقه باید به ابعاد افعال این‌ها جواب بدهد، چون دین ما کامل و خاتِم است و شامل همه‌ی احوال، افراد و زمان‌ها می‌شود. پس بِالضَّروره به این مسائل جواب می‌دهد. حال سؤال این است که احکامش کجاست؟...در جلد نُه و ده «اَلحَیات»، بابی داریم به نام «ضوابط در روایات اجتماعی». همچنین در جلد هشتم، بابی داریم به نام ضوابط در روابط خانوادگی که این باب می‌تواند منبعی باشد برای فروع جدید فقهی در مسائل مربوط به حوزه‌ی خانواده. +حجت الاسلام محمد حکیمی+ برادران حکیمی در خدمت مخلصانه به نشر آحادیث اهل بیت (علیهم السلام) با انتشار کتاب «اَلحیاة» خوش درخشیدند و در خاطره ها ، خوش نام هستند و ان شاءالله خواهند بود(استاد سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی) .+1395.

***انتقاد آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی به سوء استفاده از یک فتوا+آیت‌‌الله مکارم شیرازی در حرم رضوی توضیحاتی درباره فتوای ۱۵ سال قبل خود درباره حجاب دخترانی که در خارج از کشور تحصیل می‌کنند ارائه و از سوء استفاده‌های صورت گرفته از این فتوا انتقاد کرد. +1395 .

***آیا با فتاوای موجود، می‌توان به آینده هنر اسلامی دل بست؟!! ....+ چگونه می‌توان اثر موسیقی‌های حماسی ای هم چون «وطنم» و «ایران، ای سرای امید» را در افزایش و تعمیق علایق ایرانیان نسبت به سرزمین و حکومت شان نادیده گرفت. کدام انسان منصفی می‌تواند تأثیر سریال‌هائی همچون «یوسف پیامبر»، «مختارنامه»، «امام علی»(ع) را در آشنائی مردم با تاریخ اسلام و پیامبران الهی، هیچ انگارد....تأثیر موسیقی و به خصوص هنرهای نمایشی در ایجاد موج اجتماعی و تأثیرگذاری بر توده مردم در جهان مُدِرن، تا آنجاست که برای هر ایده نو در عرصه علوم انسانی و طبیعی، به سرعت فیلم یا مستندی ساخته می‌شود تا تأثیرگذاری آن را افزون کند....فقه جواهری و دستگاه استدلالی آن به‌ اندازه کافی، ساز و کارهای مناسب برای تطبیق فقه با شرائط نوپدید هر دوره را دارد؛ لذا با نگاهی نو به اَدِلّه فقهی و بررسی دوباره آن‌ها – بدون تأثیرپذیری از هیمنه اجماع و شهرت فقهاء- می‌توان قضاوت دیگری را در رابطه با این موضوعات داشت؛ کاری که فقه پژوهانی هم چون حجّت الإسلام مهدی مهریزی در رابطه با حقوق زنان با تکیّه بر منابع فقهی سُنّتی انجام دادند.+....راهکاری که به گفته ایشان(امام خامنه ای)، همان طور که اجماع فقهاء در وجوب «مَنزُوحات بِئر» را به استحباب تبدیل کرد، می‌تواند فقه را نیز با هنرهای تجسّمی و موسیقی آشتی دهد. بیان ساز و کارهای این راهکار و میزان موفّقیّت آن، مجال دیگری را می‌طلبد.+حجت‌الاسلام مُصطفی دُرّی، پژوهشگر و مدرّس سطوح عالی حوزه علمیه قم+1395 .

***تقریرنگاری خارج اصول؛ کاستی‌ها و بایسته‌ها+تقریرنگاری هرچند به یقین فرآورده‌های چشم‌گیری داشته است – چه آن که تقریرات درس‌ها اینک منابع گران‌سنگی است که درس‌های خارج را به حق سیراب می‌کند – اما در کنار توجه به این واقعیت نباید به اشکالات تقریرنگاری بی توجه ماند و زوایا و ابعاد این حرکت نظر از نوباید انداخت+حجت‌الاسلام  احمد مبلّغی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی...+1395 .

***از سوژه تا قاب‌های دینی در سریال‌های امروزی+اگر بخواهیم رسانه‌ دینی داشته باشیم و یک فیلمی که سبک زندگی دینی را نشان بدهد، باید فرهنگی که برای تولیدکننده، کارگردان و دیگران جا افتاده و ساخته شده را عوض کنیم. باید واقعیت‌های موجود را تغییر دهیم؛ به همسران بازیگران آموزش دهیم تا نقش همسر شوهرشان را بازی کنند، چرا ما همیشه از غریبه استفاده می‌کنیم. چه اشکالی دارد زن و شوهر جلوی فیلم دست به دست هم دهند-حجت‌الاسلام  عباس رفعتی نائینی، چند سالی است تدریس فقه در ابواب مرسوم را به کناری نهاده و خارج فقه و رسانه را در مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهم السلام) در قم تدریس می‌کند....+1395 .

***شیعه و سُنّی؛ «وحدت» خشونت‌آمیز یا «هم‌زیستی» مسالمت‌آمیز؟+(علی اَشرف فَتحی – مُباحَثات)...دو فقیه برجسته معاصر قم، مرحوم آیت‌الله سید احمد زنجانی و فرزندش آیت‌الله سید موسی شُبَیری زنجانی در آثار خود نگاه ویژه‌ای را نسبت به مسأله تقریب طرح کرده‌اند. زنجانیِ پدر در کتاب «اَلکَلامُ یَجُرُّ الکَلامَ» که در اواخر سلطنت رضاشاه نوشته شده است، ذیل عنوان «اِتِّحاد اسلام» به نقد برخی تلاش‌های تقریب‌گرایانه و البته هویّت‌زدای نواندیشان دینی پرداخته است...+با این حال به‌نظر می‌رسد مسأله کنونی جهان اسلام، بیش از آن‌که اختلافات فقهی و حتی کلامی باشد، ریشه‌های سیاسی و فرهنگی و حتی اقتصادی دارد. بسیاری از کسانی که به خشونت‌های فرقه‌ای و مذهبی روی می‌آورند، کوچک‌ترین اطلاعی از این اختلافات فقهی و کلامی ندارند و رفتارهای توحّش‌بار آنها تابعی از شرایط اقتصادی و فرهنگی حاکم بر محیط رشد آنها و نیز رقابت‌های سیاسی قدرت‌های بین‌المللی و منطقه‌ای است. اینجاست که شاید بپذیریم راهکار مرحوم آیت‌الله سید احمد زنجانی (پدر بزرگوار آیت الله سید موسی شُبیری زنجانی) با واقعیات جهان اسلام سازگاری بیش‌تری دارد؛ اینکه «کاسه اجابت» شیعه با «آش دعوت» اهل سنت منطبق باشد؛ این بیش از آنکه یک اختلاف کلامی و فقهی باشد، یک بده‌بستان با بسترها و انگیزه‌های سیاسی و اقتصادی است+1395 .

***اعتراض به طرح یکسان‌سازی خطبه‌های نماز جمعه در مصر+علما و شخصیت‌های مختلف مصری به طرح یکسان‌سازی خطبه‌های نماز جمعه این کشور اعتراض کردند . - در پی پیشنهاد محمد مُختار جمعه، وزیر اوقاف مصر برای یکسان‌سازی خطبه‌های نماز جمعه مصر تحت عنوان «خطبه‌های مکتوب»، هیأت کِبار علما و ائمه جمعه مصر اعتراض‌های تندی به این طرح کرده و آن را توهین‌آمیز نامیدند. بر اساس این گزارش، علما و خطبای مصری با توهین‌آمیز خواندن این اقدام تهدید کرده‌اند که در صورت اجبار آنها به قرائت متن صادره از وزارت اوقاف، از ایراد خطبه‌های نماز جمعه کناره‌گیری خواهند کرد-در همین حال، محمود مُهَنّا، عضو شورای کِبارُ العُلَماء مصر با اشاره به اینکه این ایده از عربستان الگوبرداری شده گفت، تجربه اجرای این طرح در عربستان ، تجربه شکست‌خورده‌ای است و باهدف حفظ حکومت پیاده می‌شود...+1395 .

***بررسی فقهی آثار اجتماعی و فرهنگی ایجاد نیاز کاذب+(نویسندگان: طاهر علی محمدی، دانشیار دانشگاه ایلام، عبدالجبار زرگوش نسب، استادیار دانشگاه ایلام، عارف بشیری، دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه ایلام.)+1395 .

***اُمَّت اندیشی؛ یک غائب بزرگ در عناصر تشکیل‌دهنده روش فقه+امروزه خیلی از فتواها هیچ حرمتی برای امت از خود نشان نمی‌دهند و هیچ رعایتی و تقیدی به چارچوب‌های امت و لوازم بقاء امت از خود بروز نمی‌دهند. بلکه برعکس درهای تفرقه و قتل و اصطکاک و برخورد را به روی مسلمانان گشوده‌اند.+حجت‌الاسلام احمد مبلغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در کنفرانس «علوم اسلامی و تصفیه و اصلاح آن در جهت مبارزه با افراط‌گرایی» در کشور عراق، با طرح این سؤال که عوامل نهفته در ورای خشونت در روابط امت اسلامی چیست؟ اظهار داشت: در این زمینه چند عامل مهم در تولید خشونت در روابط امت با یکدیگر مؤثر هستند....+1395 .

***آیت‌الله بروجردی یک قدم برای «مرجعیت» و «ریاست» برنداشت+آیت‌الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی با بیان اینکه بی‌شک در عصر آیت‌الله بروجردی(سید حسین طباطبایی بروجردی)، در بین همه علمای فِرَق، کسی اعلم از ایشان در فقه فِرَق نبود، گفت: مرحوم استاد اعظم یک قدم برای «مرجعیّت» و «ریاست» برنداشت و در امر ترویج دین و دفاع از حدود و ثُغور اسلام و مذهب، آنچه را در توان داشت انجام می‌داد...آیت‌الله شیخ لطف‌الله صافی گلپایگانی از مراجع تقلید شیعه به مناسبت سالگرد رحلت استاد خویش آیت‌الله بروجردی نوشت: «سیزده شوّال، سالروز رحلت مرحوم استاد اعظم حضرت آیت‌الله العظمی بروجردی «اَعلَی اللهُ مَقامَهُ»، زعیم بزرگ شیعه است که در عصر خود، نمونه‌ی ممتاز و آسمانی، از رجال ایمان و خداپرستی و خداخواهی و وجودش سرشار از عقیده و توحید بود...+1395 .

***ثبت‌نام دوره رسمی «فِقه مُقارَن» و «فقه خانواده» در سطح چهار+1395 .

***شروط آیت‌الله محمد اسحاق فیّاض از مراجع تقلید نجف اشرف : برای تَصدّیِ زنان در پُست‌های اجرایی+آیت‌الله فیاض از مراجع تقلید نجف گفت: برای زن مسلمان جایز است مسئولیت هر کاری را که با تکالیف اسلامی او در تضاد نباشد برعهده گیرد، خواه این کار، اجتماعی باشد نظیر ریاست دولت و خواه فردی باشد همچون رانندگی و خلبانی و هیچ تفاوتی میان زن و مرد وجود ندارد....+1395 .

***(مُباحَثات) : مرحوم آیت الله بروجردی با توسعه‌ علم اصول و دقت در مسائل غیرضروری مخالف بود+آیت‌الله بروجردی می‌فرمود: «علم اصول با جذب مباحثی از علوم دیگر و فرض فروع غیرلازم متورّم شده و بسیاری از مباحث آن، برای استنباط احکام کاربرد عملی ندارد و جز تضییع عمر نتیجه‌ای نخواهد داشت». می‌فرمود: «استاد ما آخوند خراسانی با تألیف کفایه خواست علم اصول را خلاصه کند؛ ولی حاشیه‌نویسان به توسعه‌ی آن افزودند»...سیزدهم شوال امسال (۹۵/۴/۲۸ش) برابر است با پنجاه و هفتمین سالگرد رحلت آیت‌الله‌ بروجردی. به همین مناسبت «مُباحَثات» بخش کوتاهی از کتاب «خاطرات آیت‌الله ابراهیم امینی» (منتشرشده توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی) را برای انتشار انتخاب کرده‌ است؛ آیت‌الله امینی در این بخش از خاطرات خود، به‌ ویژگی‌های علمی و درسی استادش آیت‌الله‌ بروجردی پرداخته است...+1395 .

***تأمّلی در مبنای حکومتی آیت‌الله بروجردی+نظریه حکومتی آیت الله بروجردی چیست؟ آیا او مانند استادش آخوند خراسانی فکر می کند و یا به تشکیل حکومت اسلامی باور دارد و یا …؟+ حجت‌الاسلام  محمد سروش محلاتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، به مناسبت سالگرد رحلت فقیه بزرگ آیت‌الله بروجردی، طی مقاله‌ای که در روزنامه جمهوری اسلامی با عنوان «تامّلی بر مبنای حکومتی آیت‌الله بروجردی» به چاپ رسیده، برای اولین بار به استناد مدارک مُتقن، بسیاری از نسبت‌هایی که به ایشان داده شده را نقد می‌کند...پس از آنکه ملا احمد نراقی یک فصل از «عوائد» خود را به بحث مستقل و مبسوط از ولایت حاکم اختصاص داد، بلافاصله فقیه معاصرش میرفتاح مراغی نیز از همان شیوه تبعیت نمود و با دقت بیشتر، ابعاد ولایت فقیه را بررسی و نقد نمود و در همین فضای مباحثه و مناقشه، شاگردان شیخ انصاری از استاد خود خواستند که در ضمن بحث از اولیاء عقد در کتاب البیع، در این موضوع توقف نموده و آن را با تفصیل مورد تحقیق قرار دهد. به این سبب بود که در فاصله زمانی نیم قرن، پایه‌ها و مبانی این مساله فقهی، استقرار و استحکام یافت، ولی پس از گذشت یک قرن، این بحث وارد مرحله جدیدی شد و یک شعبه از ولایت که به تصدی حکومت و رتق و فتق امور سیاسی و کشورداری مربوط بود، مورد بحث جدی‌تر قرار گرفت که با ورود امام خمینی به این قلمرو، همه مباحثات بر این محور متمرکز گردید. در این سیر علمی، آیت‌الله حاج آقا حسین بروجردی، از فقهای بزرگ عصر اخیر است که علاوه بر ورود به این موضوع، نکات بدیع و تازه‌ای نیز در آن مطرح کرده است. این مقاله درصدد واکاوی آراء این فقیه برجسته و تبیین آراء فقهی اوست که علاوه بر آن، مبانی و ادله آن آراء، تفاوت آن با نظرات اساطین مُتقدّم و تمایز آن با آراء اعلام متاخر، مورد اشاره قرار می‌گیرد. البته چون رویکرد اصلی مقاله، مساله حکومت اسلامی است، از این رو مبنای ولایت فقیه، به عنوان پشتوانه‌ای برای اختیارات غیر حکومتی فقیه، از قبیل رسیدگی به اموال غُیَّب و قُصَّر و دیگر امور حِسبِیَّه – به معنای خاصّ – مورد نظر نیست.+1395 .

***همایش ملّی تقریب مذاهب اسلامی در اندیشه امام خمینی و امام خامنه ای+1395 .

***راه‌اندازی رشته فقه و حقوق اسلامی به‌صورت مَجازی+شورای گسترش آموزش عالی با ایجاد رشته «فقه و حقوق اسلامی» در مقطع کارشناسی به شیوه الکترونیکی در دانشگاه قرآن و حدیث موافقت به عمل آورد.+1395 .

***جای مسائل فقهی زیست مُحیطی بسیار خالی است+عضو فرهنگستان علوم، جای مسائل فقهی زیست محیطی را بسیار خالی دانست و یادآور شد: فقها باید در رساله های خود یک باب را به بیان مسائل شرعی محیط زیست اختصاص دهند و بر حق الناس بودن آن تاکید بورزند. کسی که مقید به نماز اول وقت است، باید برای دفن زباله های خود نیز برنامه دینی داشته باشد...+حجت‌الاسلام دکتر سیدمصطفی محقّق داماد قمی ، حقوق دان برجسته دانشگاه شهید بهشتی(متولِّد 1324 «ه.ش» در قم) +1395 .

***فقیه، مهندس نیست! +متن پیش‌روی می‌کوشد با طرح دیدگاه شهید صدر در ساخت نظریه اسلامی (فقه نظریه)، روشن کند این فرایند علمی و تلاش فکری و معرفتی، چه نسبت و تشابهی با مهندسی و کار مهندسان دارد!+حجت‌الاسلام علی الهی‌خراسانی پژوهشگر و مدرس حوزه علمیه مشهد، در نقد مقاله دکتر علی پایا با عنوان “فقیه به‌منزله‌ یک مهندس”، طی یادداشتی در شماره هفدهم فصلنامه علوم انسانی اسلامی صدرا با عنوان «فقیه، مهندس نیست!» آورده است: فقه، به مثابه ابزار و صناعت و مهندسی نیست! بلکه از جنس معرفت و شناخت عمیق و تولید گزاره و نظریه است...+1395 .

***واکنش به سخنان وزیر ارشاد درباره موسیقی+معاون پژوهش مؤسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی با اشاره به سخنان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی(سید رضا صالحی امیری بابُلی مازندرانی) درباره لزوم آشنایی حوزه با موسیقی و دستگاه‌های آن تأکید کرد: معتقدم اگر لازم باشد در هر موضوعی ازجمله موسیقی باید ازنظر کارشناسان و متخصصان مربوطه استفاده کنیم و نظر کارشناسی درباره قیود و شرایط غنا و موسیقی تعیین شود.+حجت‌الاسلام حجت‌الله بیات، معاون پژوهشی مؤسّسه موضوع‌شناسی احکام فقهی+1395 .

***هشت سؤال و جواب مهم در مورد فتوای حجاب+خوب است این افراد به این سؤال مهم پاسخ دهند که آیا برای کشوری که محدودیتهایی برای زنان مسلمان وجود دارد طبیب زن لازم است یا نه؟ همچنین دبیر برای مدارس دخترانه و استاد دانشگاه برای دانشگاههای تک جنسیتی و پلیس زن و بازرس زن؟ - انتشار فتوای حجاب دانشجویان مسلمان ترکیه به صورت محدود و از باب ضرورت، عکس العمل‌ها و واکنش‌های متفاوتی داشت. حجت‌الاسلام وحید عَلیان‌نژاد، در یادداشتی به هشت پرسش و شبهه‌ای که پیرامون این فتوا(فتوای آیت الله ناصرمکارم شیرازی) مطرح شده، یا ممکن است مطرح شود را به همراه پاسخ آورده است ......+این حکم همانگونه که گذشت مصداق قاعده اضطرار و ضرورت است...+1395 .

***مبانی راهبردی تأثیر مقتضیات زمان و مکان بر «فقه»+آیین اسلام برای همه مردم و همه زمان‌ها آمـده اسـت، لذا اسلام پاسخگوى همه احتیاجات انسان است، لیکن شکل پاسخگویى به نیازهاى انسان در زمان‌هاى مختلف فرق می‌‌کند که این با دخالت زمان و مکان در اجتهاد قابل تحقق است. آنچه امروز به عنوان مسائل مستحدثه مطرح است، دستاورد عنصر زمان است؛ که پرسمان‌ها و مسائل نوپیدا در حوزه‌های گوناگون مسایل عبادی تا مسایل معاملات و پدیدارهای طبی و همانند آن را در بر می‌گیرد....+پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ دفتر آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی+1395 .

***پرونده‌‌ «فقه اجتماعی» و «شهید صدر» در شماره ۱۷ فصلنامه صدرا+هفدهمین شماره فصلنامه تخصصی علوم انسانی اسلامی صدرا با پرونده‌های ویژه‌ای چون «فقه اجتماعی» و «مغز متفکر اسلامی»، همراه با آثار و گفتاری از شخصیت‌‌های مطرح حوزه و دانشگاه چاپ و منتشر شد. - به همت مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا، هفدهمین شماره فصلنامه تخصصی علوم انسانی اسلامی صدرا با مدیرمسئولی رضا غلامی و سردبیری مسعود معینی‌پور منتشر شد. این شماره صدرا، یادداشت‌ و گفتگوهایی از آیات و حُجَج‌اسلام، تسخیری، آصفی، هادوی تهرانی، رشاد، اسلامی، پارسانیا، علیزاده، واعظی، سیدجوادی، اکبرنژاد، رحیم پورازغدی، پایا و… منتشر کرده است+1395 .

***انسان‌شناسی سیاسی از منظر فقهی+هدف اصلی تحقیق «انسان‌شناسی سیاسی از منظر فقهی» توسعه فقه به حوزه اجتماع و سیاست برای ایفای نقش فعال در جوامع بشری است. این کتاب در چهار بخش و بیست فصل مستقل نگاشته شده است+اثر محمد حسنی +1395 .

***علمای شیعه و سُنّی در فتوایی مشترک حکم به تحریم کشتار مسلمانان دهند+دکتر احمد اَلطَّیِّب شَیخُ الأََزهَر مصر+1395 .

*** 9 تصوّر اشتباه درباره «ربا»+بنده سه میلیون تومان از بانک وام گرفته‌ام و باید پنج میلیون تومان برگردانم؛ آیا این ربا در بانکداری کشور نیست؟ آیا نرخ سود بالای بانکی، نشانه ربوی بودن نظام بانکی ما نیست؟ چرا کشورهای غربی با سه درصد سود وام، ادعای اسلامی بودن ندارند ولی نظام بانکی ما با نرخ‌های بالای بیست درصد خود را اسلامی و غیر ربوی می‌داند؟- سؤالات فوق از جمله پرسش‌هایی است که هر روزه از سوی مشتریان نظام بانکی طرح می‌شود. سؤالاتی که در کنار اینکه نشانگر نارضایتی افراد از عملکرد نظام بانکی است حاوی نکته‌ای مهم‌تر و دقیق‌تر نیز است و آن اینکه عموم افراد تعریف صحیح و علمی از ربا ندارند و بر هر مازاد پرداختی در وام که آن را نامنصفانه بدانند مُهر ربا می‌زنند. در این یادداشت قصد داریم مفهوم ربا را به زبان ساده طرح نموده و به برخی از تصورات غلط و نادرست در این زمینه پاسخ دهیم...+توضیح سه قسم از ربا : 1- ربای قرضی 2- ربای جاهلی 3- ربای معاوضی یا معاملی ...+وَهّاب قَلیچ (عضو هیئت علمی پژوهشکده پولی و بانکی)+1395 .

***نیم‌نگاهی به نرم‌افزار کتابخانه «اَحادیث فَریقَین»+نرم‌افزار کتابخانه «احادیث فریقین» با موضوع حدیث و علوم حدیث، حاوی متن کامل 145 جلد کتاب از منابع اولیه شیعه و اهل سنّت، به زبان عربی، به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور در قم تولید شد+1395 .

***بررسی احکام و حقوق زوجه غائب مَفقُود الأَثَر در مذاهب اسلامی+بدون شک یکی از اسباب انحلال نکاح، موت یکی از زوجین است. این امر در مرگ واقعی بدون اشکال خوانده می‌شود اما در اینکه موت فرضی که با تحقق شرایطی از جمله طولانی بودن مدت غیبت زوج صورت می‌پذیرد، حکم موت واقعی را دارد و موجب انحلال نکاح می‌گردد یا به انشای طلاق از سوی ولی غایب و یا حاکم نیازمند است؛ اختلاف نظر می‌باشد. این رساله (سطح 4)با اثبات اینکه موت فرضی کفایت نکرده و نیاز به انشای طلاق دارد، به بررسی احکام می‌پردازد. ...+حجت‌الاسلام محمد عرب شاهی+حجت‌الاسلام  محمد مروارید به عنوان استاد راهنما، حجت‌الاسلام  محسن جهانگیری به عنوان استاد مشاور و حُجَج‌ الاسلام ربانی بیرجندی و درایتی به عنوان اساتید داور این رساله همکاری داشتند.+1395 .

***مبانی و موضوعات حرمت اَبَدِیّه نکاح از منظر فقه فَریقَین+این رساله پس از طرح کلیات، حرمت ابدی نکاح به سبب قرابت، حرمت ابدی نکاح به سبب عقد نکاح، حرمت ابدی نکاح به سبب انحلال نکاح و حرمت ابدی نکاح به سبب وطی در پنج فصل به نگارش در آمده است.+رساله سطح چهار حوزه علمیه خراسان، توسط حجت‌الاسلام مصطفی رفسنجانی+مصطفی رفسنجانی در طول یکسال توانست با استفاده بیش از 230 منبع از منابع غنی فارسی و عربی در مبحث فقه و در ارتباط با موضوع پایان نامه، از جمله اَلفِقهُ عَلَى المَذاهِبِ الأَربَعَةِ، مُختَلَفُ الشِّیعَةِ فِی أَحکامِ الشَّریعَةِ (علامه حِلّی)، اَلمَبسُوط (سَرَخسی)، کتاب نکاح (زنجانى)، اَلخِلاف (شیخ طُوسى)، اَلفِقهُ عَلَى المَذاهِبِ الخَمسَةِ (شیخ محمد جوادمُغنِیَه) و مَوسُوعَه (آیت الله خوئی) بهره برد و رساله خود را با موفقیت تدوین کند. +1395 .

***تقدیر آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی از «شَیخُ الاَزهَر»+بسم الله الرحمن الرحیم در اخبار آمده بود که جناب اَحمَد اَلطَّیِّب شیخ اَلاَزهَر مصر از همه علمای اسلام اعم از شیعه و اهل‌سنت دعوت کرده که مُتّفقاً حکم به تحریم جنایات وحشتناک ضد بشری که از سوی گروهی افراطی سر می‌زند، بنمایند....+1395 .

***پیامی که نتوانستیم به «سست حِجابان» برسانیم!+حجاب هر اندازه که مهم باشد نمی‌توان نتیجه گرفت «مقام معنوی هر فرد مقید به حجاب «لزوما» از هر فرد بدحجاب بالاتر است». نهی کننده از منکر، تنها می‌تواند شاکر خداوند باشد که این حرام خاص را که مخاطب او مرتکب می‌شود به توفیق الهی در حال حاضر انجام نمی‌دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام  دکتر محمد مطهری، استاد حوزه و دانشگاه در یادداشتی با عنوان «پیامی که نتوانستیم به «سست حِجابان» برسانیم!» آورد: من به عنوان یک روحانی وقتی از مسجد خارج می‌شوم، اگر دختر بدحجابی را ببینم که همزمان از یک پارتی مختلط با دوستان پسرش بیرون بیرون می‌آید، باید میان دو موضوع تفکیک کنم: اینکه او با بدپوششی خود و شرکت در مجلس آنچنانی، گناهان بزرگی مرتکب شده یک موضوع است، اما نمی‌توانم موضوع دومی را نتیجه بگیرم که من چون این گناهان را مرتکب نشده ام لزوما نزد خداوند از او عزیزترم....+پیامی که نتوانستیم به سست حِجابان رسانده و بلکه در ذهن و قلب خود به عنوان تذکردهنده جایگیر کنیم همان است که امام خمینی (ره) به بیان دیگری در کتاب چهل حدیث خود به آن اشاره می‌کنند و این فراز، حسن ختام این نوشتار است:«به نفس و شیطان بگویید ممکن است این شخصی که مبتلاست به معصیت، دارای ملکه‌ای باشد یا اعمال دیگری داشته باشد که خدای تعالی او را به رحمت خود مستغرق کند و نور آن خُلق و ملکه، او را هدایت کند و منجر شود کار او به حسن عاقبت، و شاید به واسطه همین بدبینی تو، کارت منجر به بدی عاقبت شود» (چهل حدیث، ص۶۷). :+ +1395 .

***فاصله دیدگاه قوانین مجلس با فقه به حداقل برسد+رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه با ارایه مشورت فقهی به مجلس، در پی تعامل بهتر مجلس و شورای نگهبان هستیم گفت: باید فاصله دیدگاهی قوانین مجلس با فقه به حداقل برسد.-حجت‌الاسلام احمد مبلّغی در نشست مشترکی با حجت‌الاسلام  مهدی شب‌زنده‌دار،  عضو فقهای شورای نگهبان و رئیس مجمع مشورتی فقه این شورا، گفت: با ارایه مشورت فقهی به مجلس، در پی تعامل بهتر مجلس و شورای نگهبان هستیم....+1395 .

***پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌قعده ۱۴۳۷ قمری+1395 .

***قلمرو ولایت و محدوده اختیارات فقها از منظر آیت‌الله بروجردی+حجت الاسلام محمد سروش محلاتی معتقد است با تحلیل آیت‌الله بروجردی(سید حسین طباطبایی بروجردی)، قلمرو ولایت فقها، از ولایت ائمه (ع)، محدودتر است و نمی‌توان همه اختیارات معصوم (ع) را برای فقها، اثبات کرد.-حجت‌الاسلام محمد سروش محلاتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، به مناسبت سالگرد رحلت فقیه بزرگ آیت‌الله بروجردی، طی مقاله‌ای که در روزنامه جمهوری اسلامی با عنوان «تامّلی بر مبنای حکومتی آیت‌الله بروجردی» به چاپ رسیده، برای اولین بار به استناد مدارک مُتقن، بسیاری از نسبت‌هایی که به ایشان داده شده را نقد می‌کند. بخش اول چندی قبل ارائه شده و اینک قسمت دوم این مقاله...+1395 .

***بررسی فقه نظریات اسلامی و نظام سازی فقهی+کرسی آزاداندیشی فقه نظریات اسلامی و نظام سازی فقهی از دیدگاه آیت‌الله سید محمد باقر صدر و آیت‌الله هاشمی شاهرودی به میزبانی دانشگاه عدالت+حجت‌الاسلام والمسلمین ملک‌زاده، مدرس خارج حوزه علمیه قم به عنوان ارائه کننده، حجت‌الاسلام والمسلمین اسلامی محقق و مدرس حوزه و دانشگاه به عنوان ناقد و حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سعدی مدرس دروس خارج حوزه علمیه و رئیس دانشکده الهیات دانشگاه امام صادق (ع) به عنوان داور در این کرسی آزاد اندیشی+1395 .

***فتوایی که به ضرر وحدت باشد جایز نیست+شیخ عبدالکریم الخَصاوَنه مُفتی اردن+1395 .

***زمینه‌سازی فقهی آل‌ سعود برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل+سید حسن نصر الله دبیرکل حزب الله لبنان+1395 .

***نگاهی به آخرین شماره «آموزه‌های فقه مَدَنی» و «آموزه‌های حقوق کیفری»+«جریان خیارات در اقاله»، «واکاوی وضعیت حقوقی معامله با جهت نامشروع در فقه امامیه با مطالعۀ تطبیقی در حقوق موضوعه ایران و مصر»، «مبانی تداوم شخصیت حقوقی انسان پس از مرگ در مذاهب خمسه …+1395 .

***قانون مدنی الگوی کار در «فِقه الاِدارَة» است+حجت الاسلام صمصام الدین قَوامی امام جمعه پردیسان قم و رئیس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی گفت: هنوز فقه به آن حد نرسیده است که یک کرسی دائم داشته باشد و ما برویم و سؤالات مدیران و وزرا و امیران لشکر را جواب دهیم.-+وی تصریح کرد: ما باید در این تئوری‌ها از مدل قانون مدنی تبعیت کنیم. «قانون مدنی» فقه شیعه را گرفت و قانون کرد؛ مثل طلاق و ارث. الآن در این کشور قانون شیعی هست، نه فتوا؛ فتاوای فقها را، لباس قانون پوشاندند و به آن ادبیات قانونی دادند: مواد قانونی جای مسئله را گرفت. تهذیب شد و اضافات غیرکاربردی‌اش حذف شد. «قانون مدنی» مدل خوبی است. فتواها را درمی‌آوریم و به قانون‌گذار می‌دهیم. وقتی به قانون تبدیل شد، لازم‌الاجرا می‌شود.- امام جمعه پردیسان قم همچنین تصریح کرد: حقوق برای اداره مدنیت است. ضامن اجرایش هم ایمان نیست، زندان یا جریمه است. ولی در فقه، فرد خمسش را قربه‌الی‌الله می‌دهد. قداست فقه در حقوق نیست. ما می‌خواهیم در کاربرد همان فتوا و تقلید و رساله بگویند که قربه‌الی‌الله اجرا می‌کنیم. ما در این زمینه خیلی کار داریم.+1395  .

***تأمّلاتی پیرامون فتوای تجویز ترک حجاب در موارد خاص+زوم توجّه به تأثیرات یک حکم فقهی و فتوا و نحوۀ تبیین آن در نگرش افراد به شبکۀ احکام شرعی و حتّی اعتقادات و اخلاق است. گاهی یک فتوا باعث می‌شود نگاه افراد به منظومۀ آموزه‌های دینی تغییر نماید. این نکته صحیح است که نباید پیش ذهنی‌های مقلّدین موجب رد فتوا و حکم مرجع تقلید شود، ولی بحث در آن است که برای بسیاری از متخصصین نیز سؤالات فراوانی دربارۀ این فتوا و توضیحات و جوابیه‌های متفرّع بر آن وجود دارد.+فتوای آیت الله ناصر مکارم شیرازی در باره حجاب و بازتاب های آن در محافل مختلف+حجت‌الاسلام  محمدحسن علی‌آبادی از محققین و اساتید سطوح عالیه حوزه علمیه مشهد +1395 .

***حدود مفهومی و مصداقیِ قیاسات فقهی+متن حاضر تلاشی است در جهت صورت بندی نقدهای مرحوم علامه سید مُنیرُالدّین حسینی اَلهاشِمی در حوزه موضوع شناسی فقه شیعه و تصویری اولیه از تحولی که وی در این پایگاه به دنبال آن بوده است...نوشتار پیش رو تقریری آزاد از مشاوره دانش‌پژوهان گروه روش تفقه فرهنگستان علوم اسلامی قم است با حجت‌الاسلام سید محمد مهدی میرباقری درباره «نقدهای علامه سید مُنیرالدّین حسینی الهاشمی(ره) در حوزه موضوع شناسی فقه شیعه» که توسط حجت‌الاسلام حسین مهدی زاده دانش پژوه گروه روش تفقّه، تقریر شده است +1395 .

***گزارشی از سمینار تخصصی بین‌المللی حقوق بشر اسلامی+سمینار تخصصی بین‌المللی حقوق بشر اسلامی با حضور مهمانان داخلی و خارجی آیات و حُجَج‌اسلام اعرافی، فاضل لنکرانی، رشاد، علیدوست، خلیلی، دکتر اسماعیلی، دکتر میمول احسن خان، دکتر حافظ عباس در قم برگزار شد...+1395 .

***نکته‌ مفقوده در حاشیه‌‌های فتوای حجاب+مشکلی که این‌گونه فتاوا دارد، نگاه فردی به مقولات اجتماعی است. آنچه مورد نظر است نقطه آغاز رهایی از فقه فردی، تغییر «صورت مسئله‌های بسیطی» است که در مقابل دستگاه فقاهت قرار داده می‌شود. مسئله «موضوع شناسی فردی» در حال حاضر مهم‌ترین پاشنه آشیل فقاهت موجود است-در خصوص بازنشر فتوای آیت‌الله مکارم شیرازی درباره رعایت حجاب در کشورهایی که قانون منع حجاب دارند، در این مدت واکنش‌ها و توضیحات زیادی داده شده است و افراد متعددی مانند آقایان سروش محلاتی، طاهرزاده، کاشانی اظهار نظرهایی کرده‌اند، و در این میان نیز فتاوای بزرگانی بازنشر داده شده است...+1395 .

***تفاوت روحانیت مشروطه ‌خواه و مشروعه خواه در تطبیق مصادیق بود+حجت الاسلام احمد رهدار، رئیس «مؤسسه فتوح اندیشه» گفت: علمای مشروعه و مشروطه‌ خواه در مبانی و اهداف با هم اختلافاتی نداشتند لذا اختلاف مبنایی دراهداف نبوده بلکه در روش‌ها وتطبیق مصادیق اختلافاتی بوده است+1395 .

***تاریخ‌ نگاری فقهی نقّاشی و مجسّمه سازی+تصویر یا ناقص است یا کامل، در هر صورت یا کاربرد عبادی دارد یا ندارد. این تقسیمات باعث گردیده است که فقهاء در حکم آن نیز اختلاف نظر داشته باشند. در این نوشته سعی می‌شود گزارش فشرده از آراء فقهاء نسبت به تمامی صورت‌ها ارائه گردد -صویر گری در مجموع چهار فرض دارد: ۱- تصویر بدون جسم، از اشیاء بی جان. ۲- تصویر بدون جسم از اشیاء جاندار. ۳- تصویر همراه با جسم از اشیاء بی جان. ۴- تصویر همراه با جسم از جانداران+دکتر علی شریفی- قُدس‌آنلاین+1395 .

***آیا آیت‌الله بروجردی «حکومت مطلقه فقیه» را باور دارد؟+نظریه فقهی آیت‌الله بروجردی درباره ولایت‌فقیه، یکی از مُضیّق‌ترین نظریات در این موضوع است. در نظر ایشان، ولایت‌فقیه، از آنچه شیخ انصاری پذیرفته است، فراتر نمی‌رود و بیش از ضروریات را دربر نمی‌گیرد. ...+جت‌الاسلام  محمد سروش مَحَلّاتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، +1395 .

***پایان مناقشات مربوط به شورای فقهی در نظام بانکداری+هم مجلس ، شورای فقهی را در لایحه بانکداری خود گنجانده است و هم وزیر اقتصاد چندی پیش از پیش‌بینی شورای فقهی در لایحه بانکداری دولت خبر داده است. به این ترتیب هر دو لایحه دولت و مجلس، شورای فقهی را برای نظارت بر اجرای شرع مقدس اسلام در اقدامات نظام بانکداری لحاظ کرده‌اند...+همچنانکه دیدیم تشکیل شورای فقهی به عنوان یک رکن در لایحه بانکداری مجلس قرار گرفت و یکی از اعضای این شورا چندی پیش در سخنرانی خود در یکی از برنامه‌های بورسی، ‌در میان حاضران و رسانه‌ها خطاب به ولی‌ُّالله سیف و علی طیّب‌نیا از آن دو خواست که با تشکیل شورای فقهی به عنوان یک رکن در بانک مرکزی موافقت کنند چرا که معتقد بود این شورا، مانند شواری فقهی بورس، استقلال بانک مرکزی را به خطر نمی‌اندازد...+البته یکی از خبرهایی که روزهای اخیر در فضای رسانه‌ای کشور مطرح گردید، دستور رهبرمعظم انقلاب(امام خامنه ای) مبنی بر تشکیل شورای فقهی بانک مرکزی به عنوان یکی از ارکان اصلی بانک مرکزی به عنوان نهاد اصلی سیاستگذار نظام پولی و بانکی کشور است. خبری که از سوی حجت‌الاسلام مصباحی مقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس پیشین کمیسیون اقتصادی و برنامه و بودجه مجلس و از چهره‌های صاحب‏نظر در مباحث اقتصاد اسلامی بویژه مباحث پول و بانک در اقتصاد اسلامی مطرح شده است.+1395 .

***جایگاه فقه و تَفَقُه در عصر کنونی+اصلا فقه در زمانه امروز کارکردی دارد و آیا پاسخگوی نیازهای امروز ماست؟ وضعیت امروز فقه و تفقه در حوزه‌های علمیه حاکی از چیست، رسوب یا پویایی آموزه‌ها؟ چرا پس از گذشت قرن‌ها هنوز سوالاتی بی‌جواب و حتی عرصه‌های دست نیافتنی در فقه وجود دارد؟!-عدم تَفَقُه در فقه سال‌هاست منتقدانی دارد و در سال‌های اخیر این انتقادها از سوی بسیاری از جمله برخی از حوزویان مکررا در حال تکرار است. برخی معتقدند باید مرزهای دانش را به سمت فقه‌های نوین گسترش دهیم تا حوزه از محدوده تنگ و مداربسته فقه و اصول بگذرد....+1395 .

***حَجَرُالاَسوَد و جایگاه آن در فقه+کتاب «حَجرالاسود و جایگاه آن در فقه» نوشته حجت‌الاسلام رضا عندلیبی، مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشکده حج و زیارت است که ازسوی نشر مشعر در مرداد ماه ۱۳۹۵ در ۱۶۰ صفحه منتشر شده است+1395 .

***از مراحل دست‌یابی به نظام‌های دینی تا نظریات شهید صدر+حسینعلی سعدی: چرا شهید صدر از فقه به سراغ نظام سازی رفته است؛ گزاره‌های فقهی گزاره‌های هنجاری است؛ ایشان از این گزاره به سراغ استکشاف رفته است؛ امروزه نقد جدی به مباحث جدی ایشان مطرح است که بقیه علوم اسلامی در بحث نظام سازی از نظر ایشان به حاشیه رفته است و ایشان به آن‌ها توجه نکرده است...کرسی آزاداندیشی با موضوع «فقه نظریات اسلامی و نظام سازی فقهی از دیدگاه آیت‌الله سید محمدباقر صدر و آیت‌الله‌ سید محمود هاشمی شاهرودی»، توسط اداره کل پژوهش دانشگاه عدالت در راستای طرح کمیته تحول در علوم انسانی با همکاری مؤسسه دایرةُ المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل‌بیت(ع) و شورای عالی انقلاب فرهنگی، در مؤسسه دایرةُ المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل‌بیت(ع) برگزار شد.+1395 .

***دولت پاکستان به خواسته‌های شیعیان پاسخ دهد+آیت الله ناصر مکارم شیرازی+1395 .

***از کاربرد عقل در فقه تا عقلانیت فقهی+عقل کاشف است و شریعت و دین مَکشُوف ، البته عقل خالق نیست از این رو نمی‌تواند قانون خلق و جعل کند بلکه آنچه را که قانون است و اراده شارع به آن تعلق گرفته عقل کشف می‌کند. -حجت‌الاسلام  ابوالقاسم علیدوست اَبَرکوهی یزدی از اساتید درس خارج حوزه علمیه قم، سال‌هاست به منقّح کردن عرصه‌های نوپدید فلسفه فقهی و فلسفه اصول اهتمام نموده که ثمره این تحقیقات در قالب تألیفاتی همچون کتاب «فقه و مصلحت»، «فقه و عرف» و «فقه و عقل» و ده‌ها مقاله و مصاحبه علمی قابل مشاهده است.+کارکردهای چهارگانه استقلالی، ابزاری، ترخیصی و تسبیبی عقل. ..+مرحوم مظفر حدیثی را در اصول فقه نقل می‌کند که گویی نوعی مذمت عقل یا نوعی محدودیت در کارکرد عقل است «اِنَّ دِینَ اللهِ لا یُصابُ بِالعُقُولِ»-در واقع این حدیث می‌گوید که با عقول نمی‌شود به دین خدا رسید حال اگر دین هم مطلق باشد چه شریعت چه باورها چه اخلاق …را ه را می‌بندد .  ایشان این روایت را از مرحوم شیخ انصاری در کتاب رسائل بازگو کرده و مشخص نیست شیخ آن را از کجا گرفته است؟!!  این حدیث با این عبارت و سیاق وجود ندارد و حتی با سندی ضعیف هم در منبعی ذکر نشده است....عقل سند می‌شود؛ سند کشف اراده شارع، همانند قرآن.+1395 .

***امام صادق (ع) را توصیه به زهد نکنید!+ارتکازات شرعی در موضوعات مختلف، اگر با تلاش و تدقیق فقهی همراه نباشد، گاه نتیجه‌‌ی عکس می‌‌دهد. برای فقه‌‌پژوهان، بارها اتفاق افتاده است که پس از بررسی یک مسأله‌‌ی فقهی، به نتیجه‌‌ای عکسِ مرتکز متشرعی در آن مسأله دست یافته‌‌اند؛ امری که روشن می‌‌کند ارتکاز متشرعه در آن مسأله، ناشی از روایات معصومین (علیهم‌‌السلام) و ادله‌‌ی شرعی نبوده است، بلکه فهم‌‌های نادرست یا روش‌‌های نامناسب تبلیغ دین، آن را موجب شده‌‌اند. مسأله‌‌ی الگوی مصرف نیز از همین قبیل است....+حجت الاسلام مُصطفی دُرّی پژوهشگر فقه و اصول+1395 .

***فقه تربیتی؛ آداب مشترک تعلیم و تعلّم+جلد هفتم «فقه تربیتی» با زیرموضوع «آداب مشترک تعلیم و تعلم» از آثار آیت‌الله علیرضا اعرافی منتشر شد . این اثر با تحقیق و نگارش احمد امامی راد و نظارت سیدنقی موسوی در 324 صفحه توسط انتشارات موسسه اشراق و عرفان به چاپ رسید. در مقدمه ناشر چنین آمده است: فقه تربیتی به مثابه دانش نوپا در مطالعات تربیتی و بابی جدید در فقه، درصدد بررسی مسائل مُربّیان و مُتَربّیان در محیطها و تعیین حکم شرعی آنان است....+1395 .

***نتیجه گزارش‌های استهلال ماه ذی‌قعده ۱۴۳۷ قمری+1399 .

***مبانی فقهی آیت‌الله بروجردی و اقدامات ولایی+...نقل‌های متعددی وجود دارد که آیت‌الله بروجردی در برخی موارد به استناد ولایت فقیه، اقدامی نموده یا حکم فقیه جامع الشرائط را نافذ دانسته است. مثلا یکی از شاگردان ایشان می‌گوید: «آیت‌الله بروجردی، نسبت به حکم فقها احترام و ادب زیادی داشتند، مثلا وقتی بنا شد در نجف اشرف از سوی ایشان امتحانی برگزار شود، آیت‌الله اصطهباناتی امتحان را تحریم کرد، و آیت‌الله بروجردی، برای اینکه حکم ایشان نقض نشود، دستور دادند که امتحان برگزار نشود. وروی همین مبنا که حکم فقیه را نافذ می‌دانستند زمانی که می‌خواستند برای قتل رزم آرا آیت‌الله کاشانی را محاکمه کنند ایشان اجازه ندادند و گفتند: «فقیه می‌تواند مطابق استنباط و اعتقادش حکم کند و نباید برای این حکم محاکمه شود» (لطف‌الله صافی، فخر دوران، ص۹۸)+حجت‌الاسلام  محمد سروش محلّاتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، +1395 .

***نقد نامه منسوب به آخوند خراسانی در ردّ ولایت فقیه+حجت الاسلام دکتر حسین ناصری مقدم عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد+1395 .

***انتشار نخستین شماره دوفصلنامه «گفتمان فقه حکومتی»+اولین شماره دوفصلنامه گفتمان فقه حکومتی(بهار و تابستان ۱۳۹۵)، با گفتار و آثاری آیات و حجج‌اسلام سید احمد مددی، ابوالقاسم علیدوست، سیدمحمدمهدی میرباقری، سعید ضیائی‌فر، یحیی عبداللهی، عباسعلی مشکانی و حسین عندلیب منتشر گردید+1395 .

***تفاوت فتوا در «اسراف» و «تبذیر»+علی شریفی از اساتید جامِعَةُ المُصطَفَی العالَمِیَّةِ+1395 .

***سلسله مَباحِثی درباره «فقه رسانه»+کتاب «فقه رسانه» محصول جلسات درسی حجت‌الاسلام  علی نهاوندی مدرس حوزه و مدیرکل پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما  چاپ و منتشر شده است+1395 .

***درس خارج «قواعد فقه حکومتی» برگزار می‌شود+این کرسی بحث در مسجد خاتم الانبیاء(ص) پردیسان قم با موضوع «قاعده حفظ نظام، قاعده وجوب حقّ النّاس، قاعده لاضَرَر، قاعده نَفی سبیل، قاعده تسلط و قاعده اِلزام»...+آیت‌الله سید احمد خاتمی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم +1395 .

***توضیحاتی درباره دستور رهبری برای تشکیل شورای فقهی بانک مرکزی+حجت‌الاسلام  غلامرضا مصباحی مقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام  با اشاره به پاسخ رهبر انقلاب(امام خامنه ای) به نامه معاون اول رئیس‌جمهور(اسحاق جهانگیری) ابراز داشت: ایشان فرمودند که شورای فقهی باید به‌عنوان یک رکن در بانک مرکزی برای نظارت بر عملکرد شرعی ایجاد شود. رهبری پای مسأله شورای فقهی را محکم و آن را ابلاغ کردند.+1395 .

***دو وظیفه سنگین علمای اسلام در مقابله با پدیده تکفیر+آیت الله ناصر مکارم شیرازی+1395 .

***فِقه‌ُالاِقتِصاد مهجور است+«مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۳) چرا بحث از اسراف و تبذیر در فقه شیعی کم‌‌رنگ است و در باب مشخصی از آن سخن گفته نشده است؟ آیا نمی‌‌توان همین امر را موجب بی انگیزگی فقها در ارائه‌‌ی الگویی از مصرف از میان ادله‌‌ی شرعی دانست؟ ما بحث اقتصاد اسلامی را به طور دقیق و ریز در حوزه کار نکرده‌ایم و متخصص هم نداریم. افراد بسیار کمی در اقتصاد با رویکرد اقتصادی کار کرده‌اند. آقای مصباحی مُقدَّم که در مجلس هستند از قدیم یادم است ایشان در اقتصاد اسلامی کار کردند+حجت الاسلام استاد محسن غَرَویان(متولِّد 1338«ه.ش» در نیشابور-مشهد)+1395 .

***افتتاح رسمی مرکز تقریب میان شیعه و سنّی در مصر+شیخ احمد کریمه، استاد فقه مُقارَن دانشگاه اَلاَزهَر از افتتاح رسمی مرکز تقریب میان شیعه و سُنّی مصر در پایان ماه جاری خبر داد. +1395 .

***برخی تصویرشان از فقه خیلی محدود است/ نقش فقه فقط ترسیم کننده خطوط قرمز نیست+حجت‌الاسلام  دکتر احمد واعظی رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه برخی افراد، تصویرشان از فقه خیلی محدود است و فکر می‌کنند فقیه کارش این است که هر سوالی مطرح می‌شود مُجاز یا غیر مُجاز بودن آن را اعلام کند، تصریح کرد: نقش فقه فقط ترسیم کننده خطوط قرمز نیست و جانب ایجابی هم دارد و در عرصه اجتماع هر جا پای استنباط از منابع دینی است فقه و فقاهت آنجا حضوری فعال خواهد داشت..... +1395 .

***تأسیس رشته فقه بین‌الملل؛ پیش‌نیاز طرح «سفیر فقیه»+حجت‌الاسلام احمد رهدار، رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات اسلامی فُتُوح اندیشه با بیان اینکه ظرفیت فقهی مذاهب اسلامی از حکمت غربی بیشتر است، از تدوین طرح «سفیر فقیه» خبر داد و گفت: از پیش زمینه‌های طرح سفیر فقیه، ایجاد رشته فقه بین‌الملل در حوزه علمیه است...+1395 .

***استفتائات قضائی از آیت‌الله شیخ لطف الله  صافی گلپایگانی+کتاب استفتائات قضائی از آیت‌الله صافی گلپایگانی با عنوان «آیین قضاوت در اسلام» چاپ و منتشر شد.+ بخش استفتائات دفتر آیت‌الله صافی گلپایگانی  با گردآوری قریب به یکصد و بیست هزار استفتاءِ رسیده از داخل و خارج کشور و تبویب و موضوع‌بندی آنها در حدود ۶۰ موضوع فقهی، امکان بهره‌برداری اقشار مختلف محققان در موضوعات مختلف را فراهم نموده است که یکی از آنها، موضوع قضاوت می‌باشد، و می‌تواند منبع بسیار مهمّی برای پژوهشگران این عرصه باشد +1395 .

***نقش صوری شورای‌ فقهی در لایحه جدید قانون بانک‌ مرکزی+با وجود دستور رهبر معظم انقلاب اسلامی (امام خامنه ای)درباره تبدیل شورای فقهی به یکی از ارکان بانک مرکزی، مسئولان این بانک در لایحه جدید قانون بانک مرکزی، همچنان نقش و جایگاه مشورتی برای شورای فقهی در نظر گرفته‌اند. حُجَج‌اسلام غلامرضا مصباحی مقدّم و سید عباس موسویان دو تن از اعضای شورای فقهی بانک مرکزی خبر دادند که مقام معظم رهبری در پاسخ به نامه اسحاق جهانگیری معاون اول دولت یازدهم، دستوری صادر کردند مبنی بر اینکه شورای فقهی بانک مرکزی به عنوان یکی از ارکان این بانک تاسیس شود....+1395 .

***ویژه‌نامه «راهکارهای اصلاح حجاب جامعه»+ویژه نامه راهکارهای اصلاح حجاب جامعه به عنوان اولین پیوست راهکارهای اجرایی در راستای پروژه آسیب شناسی وضعیت دینی-فرهنگی جامعه توسط موسسه صراط المبین منتشر شد+1395 .

***نقد فقهی اظهارات آیت‌الله حسینعلی منتظری درباره اعدام‌های سال 67 +حجت الاسلام سیدضیاء مرتضوی طی مقاله‌ای فقهی، به بررسی محتوای دیدگاه مرحوم منتظری پیرامون مُجازات منافقین پرداخته و به تَهافُت‌ها و تناقض‌ها در فتاوای آقای منتظری اشاره کرده است. به تازگی فایلی صوتی از آیت‌الله منتظری توسط یکی از نزدیکان وی منتشر شده که در آن وی به شدّت علیه برخی از احکام فقهی استاد خود حضرت امام خمینی «قُدِّسَ سِرُّهُ» مبنی بر مُجازات منافقین، موضع گرفته و آن را تقبیح کرده است. این فایل صوتی، مورد استقبال رسانه‌های ضدانقلاب و باعث مظلوم نمایی گروه جنایتکار به اصطلاح «مُجاهدین خلق» شده است. حجت‌الاسلام  سیدضیاء مرتضوی که خود از شاگردان منتظری است ...+1395 .

***هیچ‌کدام از شهرهای ما از لحاظ فقه عمران، اسلامی نیستند !!+آیت‌الله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم+1395 .

***تلاش های فقهی برای مقابله با مصرف گرایی+«مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۴) نمونه‌هایی از ارائه‌ی الگوی مصرف در باب الگوی مصرف، نمونه‌هایی هم از روایات و فقه ذکر می شود. اولاً روایاتی داریم مثل روایت داود رِقِّی از امام صادق (علیه السلام) : « إِنَّ اَلْقَصْدَ أَمْرٌ يُحِبُّهُ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِنَّ اَلسَّرَفَ أَمْرٌ يُبْغِضُهُ اَللَّهُ حَتَّى طَرْحُكَ اَلنَّوَاةَ فَإِنَّهَا تَصْلُحُ لِلشَّيْءِ وَ حَتَّى صَبُّكَ فَضْلَ شَرَابِكَ»(الکافی ج 4 ص52- بِحارُ الأنوار : ۷۱/۳۴۶/۱۰.) -داوود رِقّى می گويد امام صادق (عليه السّلام) فرمود: ميانه‌روى، كارى است كه خداوند «عزّ و جلّ‌» آن را دوست دارد و  اسراف ، كارى است كه خداوند آن را دشمن دارد حتی مانند دور افكندن هستۀ خرما که آن هم  اسراف است زيرا هسته خرما نیز ممکن  برای چیزی صلاحیت داشته و مفید و سودمند باشد و قابل استفاده و مورد مصرف قرار گيرد و همچنین آبی که برای آشامیدن استفاده می کنید ، ریختن اضافی و باقیمانده آن نیز  اسراف است و خداوند آن را دشمن می دارد - این در حقیقت روایتی است که به کنترل مصرف دعوت می‌کند؛ میانه‌روی در مصرف؛ میانه‌روی در همه‌ امور. ولی مثالی که می‌زند جالب است که مصرفتان را کنترل کنید که این میانه‌روی امری است که محبوب خداست....+حجت الاسلام مرتضی اسکندری مُدرِّس خارج فقه حوزه علمیه مشهد مقدس+1395 .

***مبانی ولایت فقیه مرحوم آیت‌الله شیخ اسماعیل صالحی مازندرانی مکتوب شد+این کتاب که به همت حجت الاسلام سیدکمال‌الدین عِمادی عضو هیأت علمی بنیاد بین المللی اِسراء قم تدوین شده است مَباحِث درس‌های خارج فقه آیت‌الله صالحی مازندرانی(ره) درباره «ولایت فقیه» طی ۷۸ جلسه در سالهای ۱۳۶۹ و ۱۳۷۰ در جمع فضلای حوزه علمیه قم است- این کتاب در هفت فصل تنظیم و تدوین شده است+آیت‌الله صالحی مازندرانی(ره)، از اساتید برجسته حوزه علمیه قم و از علمای مبارز نهضت امام خمینی(ره) بود که رهبر معظم انقلاب(امام خامنه ای) در پیامی به مناسبت درگذشت‌شان، ایشان را از «ذخایر حوزه علمیه» و «حامیان و مدافعان صادق و صمیمی انقلاب» برشمرد.+1395 .

***نظام سازی تربیتی با استفاده از احکام فقهی+شناختن انواع مسایلی که در حوزه تعلیم و تربیت وجود دارد و در نتیجه موضوعاتی که فقه باید به دنبال یافتن حکم آنها باشد و نیز تحلیل تربیتی احکام فقهی، نیازمند تخصص در زمینه علوم تربیتی است که در دنیای امروز دانشی گسترده بوده و به دلیل شدت تأثیر آن در جنبه‌های مختلف زندگی بشر از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای در رشته‌های علوم کاربردی برخوردار است....+هادی رازقی – مجله پژوهش و حوزه، شماره 9  +1395 .

***سرفصل‌هاى مطالعاتى فقه حجاب+ حجت‌الاسلام  احمد مبلغی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی+1395 .

***حق آیندگان از منابع زیرزمینی+ «مجله الکترونیکی فقه و مصرف»(۵) از لحاظ فقهی، منابع زیرزمینی هر کشور متعلِّق به مردمان و ساکنان همان کشور است یا آن‌که محدوده‌های قراردادی سرزمینی منجر به اختصاص آن به کشور خاصی نشده و متعلق به تمام مردم جهان است؟ یکی از چیزهایی که معلوم نیست مبدأ آن از کجاست، همین منابع زیرزمینی است. مثلاً فرض کنید گاز زیرزمینی که مشترک بین ایران و عراق است. نمی‌توان گفت که مبدأ آن از ایران بوده است یا از عراق، و مثل آب نیست که بگوییم از سرچشمه بالا دارد می‌آید. در یک چنین چیزهایی باید قاعدتاً خودشان به توافق دَولَتَین برسند...+آیت الله محمد علی گرامی قمی+1395 .

***فقه حکومتی ، استنباط مصالح و مفاسد در مقام تَزاحُم است+عضو هیأت علمی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی با اشاره به جایگاه قاعده مصلحت در فقه حکومتی گفت: تأکید اصلی فقه حکومتی بر مدار استنباط ضابطه‌مند مصالح و استنباط و ارائه شاخصه‌هایی برای ترجیح مصالح و مفاسد در مقام تَزاحُم است که باید آنها را در سیاست‌ورزی داخلی و خارجی و حیطه‌های مختلف سیاست‌ورزی در اختیار کارگزاران قرار داد...یکی از موضوعات آینده سیاست که به فقه سیاسی باز می‌گردد، کیفیت مصلحت‌سنجی، مصلحت‌ورزی و اِعمال مصلحت است. در این زمینه، حجت‌الاسلام‌  ذبیح الله نعیمیان، عضو هیأت علمی گروه حکومت اسلامی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی قم و از اساتید حوزه و دانشگاه به سوالات «وسائل» پاسخ داده است....+1395 .

***تأثیر نظریات حکم شناسی در مباحث فقهی و اصولی+ بلال شاکری مؤلف این اثر پیرامون محتوای پروژه، با بیان اینکه مباحث حکم شناسی از دیرزمان مورد توجه اصولیان بوده است، گفت: مباحث حکم شناسی در طول تاریخ تحولات و تطورات علم اصول فقه فراز و نشیب‌هایی را به خود دیده است و در برخی زمان‌ها مورد توجه بوده و در برخی زمان‌های دیگر مغفول واقع شده است...وی ادامه داد: پایه و اساس مباحث حکم شناسی، شناسایی حقیقت و ماهیت حکم شرعی است؛ چرا که تا حقیقت حکم شرعی مورد تحلیل و شناسایی قرار نگیرد، نمی‌توان سایر مباحث مرتبط با حکم شرعی را مورد تدقیق و تحلیل قرار داد. بر این اساس در این پژوهش به بررسی تحلیل‌های ارائه شده در حقیقت حکم شرعی پرداخته شده است....+1395 .

***استنباط احکام حکومتی تنها کارکرد فقه حکومتی نیست/ موانع دستیابی به اصول فقه حکومتی+مدیر گروه آموزشی فقه و مبانی اجتهاد با بیان اینکه قلمرو فقه حکومتی بسیار وسیع‌ است و استنباط احکام حکومتی تنها کارکرد فقه حکومتی نیست، گفت: استخراج نظام، تبیین چارچوب‌های آن، مسائل محوری مورد نیاز در این سیستم‌ها و بیان موقِف عملی دین در هر مورد بسی فراتر از استنباط حکم حکومتی صِرف است. اما مقید کردن مسائل این دانش به کارآمدی یا اجرای احکام که برخی به آن اشاره کرده‌اند، قابل پذیرش نیست...+حجت الاسلام علی رحمانی+1395 .

***انتشار نخستین شماره فصلنامه موضوع شناسی فقهی+اولین شماره فصلنامه تخصصی موضوع شناسی فقهی به صاحب امتیازی حجت‌الاسلام محمدحسین فلاح‌زاده، بهار ۱۳۹۵ در قم چاپ و منتشر شد-«ساحتِ قدسی فتوا» به قلم مجتبی احمدی، «موضوع شناسی دانشی نو» به قلم عباس ظهیری، «بن‌یاخته‌های خون بند ناف، کارآزمایی بالینی» به تحقیق گروه علمی فصلنامه، «مفهوم‌شناسی رشوه» به قلم محمدسعید جواهری، «غناء در پویۀ تاریخ» به قلم روح‌الله حاجی اسمعیلی و نیز «سخن فصل» به قلم سردبیر+1395 .

***تآکید رهبر انقلاب(امام خامنه ای) بر توسعه مباحث فقهی در حوزه‌های علمیه+رهبرمعظم انقلاب اسلامی در جمع اعضای هیئت رئیسه مجمع عمومی جامعه مدرسین در رابطه با نقش اساتید و محققین حوزه گفتند: حوزه علمیه قم خیلی کارها را هنوز انجام نداده، کار زیاد شده، اما کارهای انجام نگرفته چندین برابر کارهای انجام شده می‌باشد، باید مباحث فقهی توسعه پیدا کند، کارهای انجام نگرفته را باید شناسایی، انجام و توسعه داد...+ حجت‌الاسلام  احمد فرخ فال، با اشاره به دیدار اعضای هیئت رئیسه مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم روز دوشنبه ۲۵ مرادماه با مقام معظم رهبری، به بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار اشاره کرد +1395 .

***هنوز «مصرف مطابق شأن» مبهم است! +اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۶) مراد از روحیه‌ی مصرف‌گرایی چیست؟ آیا وجود این روحیه در افراد، فی نفسه مذموم است؟ پاسخ به این سؤال، تابع این است که ما مصرف‌گرایی را چه‌گونه معنا کنیم. باید دقت بیشتری در مفهوم مصرف‌گرایی داشته باشیم. شاید بعضی از سوء تفاهم‌ها و اختلاف نظرها در این موضوع به همین مفهوم‌شناسی برگردد. من می‌خواهم در سه سطح، مفهوم مصرف‌گرایی و مصرف را معنا کنم تا شاید بتوانیم بگوییم که حکم مسأله، متناسب با این‌که به موضوع چه‌گونه نگاه می‌کنیم، متفاوت می‌شود. اجمالاً می‌گوییم مصرف‌گرایی یعنی گرایش به مصرف....+حجت الاسلام علیرضا پیروزمند از مُحققان فرهنگستان علوم اسلامی است+1395 .

***برگزاری نشست «فقه و حقوق شهروندی» در مشهد+به همت گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی، سومین نشست تخصصی فقه شهر و شهرنشیتی با موضوع «فقه و حقوق شهروندی» با سخنرانی حجت‌الاسلام سروش محلاتی در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی +1395 .

***بر اساس تجربیات جدید، ابواب جدید فقهی پایه‌گذاری شود+اگر فقه ما بخواهد به الگوپردازی کمک نماید، باید براساس تجربیات جدید، ابواب جدیدی را پایه‌گذاری کند -معتقدیم اسلام دین تمدنی بوده و می‌تواند بشریت را در همه ساحت‌ها به شکل نظام‌وار هدایت کند و انقلاب درصدد تحقق گفتمان تمدنی و بازتولید گفتمان اسلامی است+آیت الله علیرضا اعرافی مَیبُدی یزدی+1395 .

***تعیین مُجازات قانونی برای اهانت کنندگان به مقدسات مذاهب+امام جمعه مسجد مکی و مدیر حوزه علمیه دارالعلوم زاهدان ضمن محکوم کردن اهانت به مقدسات شیعه و اهل سنت، خواستار «تعیین مجازات قانونی برای اهانت کنندگان به مقدسات مذاهب» شد. ...+مولوی عبدالحمید اسماعیل زِهِی در خطبه‌های نمازجمعه اهل سنت زاهدان +1395 .

***ضرورت اصلاح ساختار بانکداری/ شورای فقهی به تنهایی معجزه نمی‌کند+ حجت‌الاسلام  حسن نظری شاهرودی، در خصوص دیدگاه خود مبنی بر ارتقای شورای فقهی به سطح یکی از ارکان اصلی بانک مرکزی به حوزه گفت: گرچه این اقدام فی نفسه خوب است؛ اما با توجه به این که مشکل بانکداری در کشور ما یک مشکل ساختاری است، می‌بایست اول از همه این ساختار را با نگاه دینی و آموزه‌های اسلامی اصلاح کنیم...+1395 .

***در اختلاف موضوعی نظر چه کسی حاکم است؟+یادداشت حاضر، نقد حجت‌الاسلام  رضا اسلامی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است بر مصاحبه‌ی استاد کاظم قاضی‌زاده با «مُباحَثات»،‌ درباره‌ی حواشی فایل صوتی منتشرشده از مرحوم آیت‌الله حسینعلی منتظری بود؛ این فایل صوتی مربوط به جلسه‌ی آیت‌الله منتظری با برخی مسئولین قضایی است درباره‌ی اعدام‌های منافقین در سال ۱۳۶۷ش. +1395 .

***ظرفیت «حَلَقات» شهید صدر در جایگزینی با متون آموزشی اصول فقه+در این گزارش، نظر مراجع و بزرگان حوزه در رابطه با کتاب «حلقات» را از نظر می‌گذرانیم تا خبر از تمایل عمومی بسیاری از نخبگان حوزه نسبت به ورود این کتاب به جایگاه رسمی تدریس در حوزه علمیه دهیم... تقدیر الهی این بود که همت و تلاش آیت‌ا‌لله شهید سید محمدباقر صدر (رضوان الله علیه) که به گفته بزرگان و به شهادت آثارش از نوابغ عصر ماست، بیش از همه علوم معطوف به علم اصول شود و از اقبال بلند حوزه‌های علمیه ما، این مغز متفکر، خود به تدوین کتابی درسی در زمینه اصول فقه برای حوزه پرداخت(کتاب «دُرُوسُُ فِی عِلمِ الاُصُولِ»؛ یعنی «حَلَقات».)...+«چه لزومی دارد ما این همه در مباحثِ غیر لازمِ اصولِ، معطّل شویم؟ در این زمینه، مرحوم شهید صدر (رضوان الله علیه) کار خوبی کرده‌اند. آن کاری که ایشان در باب اصول کردند و آن پیشنهادی که در زمینه‌ی درس و تعلیم اصول دادند، پیشنهاد خوبی است» (بیانات امام خامنه ای  در دیدار جمعی از نخبگان حوزوی ۱۳/۹/۷۴)+ محمدحسین سُهَیلی طلبه حوزه علمیه قم و دانشجوی دکتری رشته فقه و حقوق اسلامی+1395 .

***بررسی خدمت نظام وظیفه از منظر فقه+کسانی که موظف به مشارکت در تأمین امنیت جامعه هستند، طبق فقه می‌توانند شخص دیگری را با پرداخت هزینه و اجرت جایگزین خود برای انجام این تکلیف کنند...+1395 .

***چرا تاکنون «فقه‌حکومتی» در حوزه‌های علمیه نهادینه نشده است؟+حجت الاسلام احمد مبلغی با برشمردن سه معنای مختلف از فقه حکومتی و تبیین آنها، به ارائه راهکارهایی برای نهادینه کردن فقه حکومتی در حوزه علمیه پرداخت و گفت: ساختار موجود فقه ، کلیشه‌ای است و گنجایش پوشش دادن به مسائل جدید را ندارد لذا باید تغییر یابد....+1395 .

***اسراف در مصارف مذهبی+«مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۷)- با توجه به روایت‌هایی که داریم، مثل لاسَرَفَ فِی الخَیرِ وَ لاخَیرَ فِی السَّرَفِ( حدیث مذکور از پیامبر اکرم «ص» است .غَوالِی اللَّئالی ج 1 ص 291 - سَفینَةُ البِحار ج1 ص 616 ) آیا می‌توانیم نتیجه بگیریم که برگزاری مناسبات مذهبی به هر شکل و کیفیت و تجملی از نظر اسلامی مطلوب است؟!!!+1395 .  

 

***جزئیات ساماندهی دروس سطوح عالی حوزه+ حجت‌الاسلام  فرخ فال مدیر حوزه علمیه استان قم+1395 .

***نگاهی به مقالات پنجمین شماره دوفصلنامه «فقه مُقارَن»‎ +سرمقاله دوفصلنامه با عنوان «آرمان فقه مُقارَن» از دکتر عابدین مؤمنی، «طواف نساء امامیان و طواف وِداع سُنّیان؛ گسست‌ها و پیوست‌ها» از سید حامدحسین هاشمی، «مُتعَه طلاق در مذاهب فقهی اسلامی» از مرتضی رحیمی و محمدهاشم پورمَولا، «مِثلی و قِیمی از منظر فقه اسلامی و حقوق ایران» از مهدی رهبر و مُنیره خَطیبی+  -1395 .

***خطّ سیر «فقه» و «فقها» در دوران قاجار+حجت الاسلام عبدالحسین خسرو پناه+بعد از ائمه اطهار (ع) فقها براساس اخبار فتوا می‌دانند مثل مکتب قم، امثال مرحوم کلینی که در حوزه ری بودند این‌ها صرفاً به روایات بسنده می‌کردند. بعدش ما شاهد یک اجتهاد هستیم که از زمان شیخ مفید و شیخ مرتضی، شیخ طوسی و علامه حلی ادامه دارند تا رسیده به شهید اول و محقق اردبیلی و غلبه اخباریون که در ادامه شاهد یک مرحله جدید از اجتهاد هستیم که با بالندگی اصول انجام می‌گرفت، یعنی اصول فقهی که آقا وحید بهبهانی شروع کرد و شاگردانش هم همین راه را رفتند....+1395 .

***رویکرد علما در مقوله‌ی الگوی مصرف / حجت الاسلام ناصرالدّین انصاری قمی +1395 .

***صدور 22 فتوا در حرمت اهانت به صحابه +شیخ کریمه استادِ فقه اَلاَزهَر مصر گفت: من ۲۲ فتوا از مراجع ایران و عراق و لبنان در اختیار دارم که همگی توهین به صحابه و همسران پیامبر(ص) را حرام می‌دانند و از کسانی که به صحابه و همسران پیامبر(ص) توهین می‌کنند برائت جسته اند.+1395 .

***دولت برای برداشتن موانع ازدواج جوانان همت کند+آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی در دیدار رییس دفتر رییس جمهور با ابلاغ سلام به رییس‌ جمهوری و سایر مسؤولان دولت، بر ضرورت توجه به سه معضل باقیمانده از سالهای گذشته و نهادینه شده در جامعه، یعنی ازدواج جوانان، کاهش جمعیت و وضعیت حجاب در جامعه  تاکید کرد+1395 .

***خلاء نظارت و حسابرسی شرعی ضعف اصلی لوایح بانکی بانک مرکزی/ شورای فقهی بدون ابزار نظارت کارایی ندارد+کامران ندری مدیر گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی+1395 .

***حکومت اسلامی، آخوند خراسانی، موافقت یا مخالفت؟+نشست «حکومت اسلامی، آخوند خراسانی، موافقت یا مخالفت؟» با بحث و گفت‌و‌گوی حجت‌الاسلام حمید پارسانیا و استاد علی اکبر ثُبوت، پژوهشگر تاریخ و فلسفه اسلامی، -پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات - در جامعه امروز ما سوالات و ابهامات زیادی در مورد رابطه دین وحکومت وجود دارد؛ خصوصا که حتی علمای دینی نیز در این خصوص دیدگاه هایی بسیار مُتکثِّر و متفاوت وحتی متضادی دارند. اما این که مرجع بزرگ تقلید یکصد سال گذشته آخوند خراسانی، صاحب کتاب مهم کفایه و رهبر دینی نهضت مشروطه، مخالف حکومت اسلامی و روحانیون باشد، بسیاری را دچار ابهام و سوال کرده است. این ادعا برگرفته از گفت وگوی منسوب به آخوند با شاگردش میرزای نائینی است که شاگرد جوانش آقابزرگ تهرانی ناظر آن بوده است.…اکبر ثبوت؛ نوه برادر شیخ آقابزرگ تهرانی و محقق دایره‌المعارف بزرگ اسلامی این ادعا را مطرح و در این زمینه کتابی هم با نام «دیدگاه‌های آخوند خراسانی و شاگردانش» برای انتشار آماده کرد اما مجوز این کتاب هیچ گاه صادرنشد....+1395 .

***«احکام پوشاک»؛ هر آنچه که باید بدانید و عمل کنید+کتاب «احکام پوشاک» اثر حجت‌الاسلام محمود صادقی به همت پژوهشکده امر به معروف و نهی از منکر، در ۱۲ فصل مکتوب و روانه بازار نشر شده است.+1395 .

***تألیف عُروَةُ الوُثقای حکومتی زیر نظر مراجع تقلید+آیت‌الله سید احمد خاتمی با تأکید بر ضرورت تعمیق و ترویج فقه حکومتی در حوزه‌های علمیه و لزوم پرهیز از برخوردهای کلیشه‌ای با فعالان و آزاد اندیشان فقهی، پیشنهاد داد عروه الوثقای حکومتی زیر نظر مراجع تقلید تدوین گردد...+1395 .

***بررسی میراث فقهی درباره «غنا» و «موسیقی»+از میان مباحثی که پیشینیان به تفصیل به آن پرداخته و رساله‌های مستقل و متعددی در باره آن نوشته‌اند، مساله «غنا» است، که از مسائل مبتلا به و حساس روز است و خوشبختانه تعداد زیادی از رساله‌های مربوط به غنا از دست تَطاوُل روزگار مصون مانده و به ما رسیده است+مجله فقه اهل بیت فارسی، شماره 9  . +1395 .

***نگاهی به جدیدترین شماره «تقریرات»+در شماره‌ جدید این دوماه‌‌نامه، مقالات، گزارش‌ها و مصاحبه‌هایی درباره صدمین سالروز تولد آیت‌الله‌ صافی گلپایگانی، کارکرد سیاسی و اجتماعی استخاره، پروژه فکری اصلاح دینی سید کمال حیدری و حوزه علمیه افغانستان آمده است+دوماه‌نامه فرهنگی «تقریرات» به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی علی اشرف فتحی+در پرونده استخاره، گفت‌وگوی یک انسان‌شناس فرانسوی با آیت‌الله‌ گرامی قمی منتشر شده که نکات مهمی را درباره استخاره‌های مشهور این مجتهد مطرح قم دربر دارد. در این گفت‌وگو آیت‌الله گرامی گفته که استخاره‌هایش ناشی از الهام درونی و اشراق باطنی است و از تجربیات خود درباره استخاره‌ سخن گفته است.+در گفت‌وگوی تقریرات با یک فیلسوف جوان افغان مقیم آمریکا(دکتر اخلاق)...+1395 .

***محورهای هفت‌گانه برای تقویت درس خارج حوزه+آیت‌الله علیرضا اعرافی در جمع مدیر و معاونین حوزه علمیه استان قم به تشریح محورهایی برای تقویت درس خارج حوزه پرداخت و گفت: باید از این سرمایه عظیم درس خارج بهره‌برداری کرد و مهندسی کلانی برای آن تعریف نمود، بدون اینکه سازکار آن بهم بریزد.+1395 .

***تجارت با دشمن+حجت الاسلام امیر غَنَوِی از اساتید حوزه علمیه و از نظریه پردازان در علوم انسانی و از شاگردان مُبرّز مرحوم حجت الاسلام  استاد علی صفایی+«مجله الکترونیکی فقه و مصرف»(۹) اولین مسأله در موضوع این است که ما اگر شیوه‌ای از معامله را بپذیریم و این به اصطلاح جزء چارچوب‌های ممنوعه‌ی معاملات ما نباشد یا به تعبیر دیگر از فیلتر مکاسب محرمه، سالم رد شود، این معامله به‌طور طبیعی برای ما مشکلی ندارد؛ خواه بیع باشد، اجاره باشد، یا هر نوع معامله‌ی دیگر. پس ما یک فیلتر جدی داریم که البته بحث مهمی است و خود آن نیاز به گفت‌وگوی مستقل دارد. اگر از آن فیلتر رد شد ما دیگر مشکلی در اصل معامله نمی‌بینیم...+1395 .

***اصول پنج‌گانه حاکم بر بانکداری اسلامی+«سود مشروع»، «تعاون»، «توسعه و عمران»، «تقدیر معیشت» و «تعمیق معنویت و ارتباط با خدا»، پنج رکن مهم و اساسی بانکداری اسلامی است. اهمال در یکی از این اصول بانکداری را از اسلامی بودن و فعال شدن در عرصه اقتصاد باز می‌دارد.-جلب سود مشروع است و کسانی که تصور می‌کنند ما بانکداری اسلامی را بنا می‌کنیم بدون اینکه سودی در کار باشد قطعاً با بانکداری آشنایی کامل نداشته و نمی‌تواند خدمتی را در این زمینه به جامعه ارائه کنند. با توجه به آیه “وَأحَلَّ اللّهُ الْبَیْعَ وَ حَرَّمَ الرِّبا”(سوره بقره آیه 275)، جلب سود بر اساس اسلام یک راه میانه‌ای بین رکود و سودهای نامشروع که ربا است می باشد ، هر چه زمان به جلو می‌رود تطبیق این دیدگاه اسلامی نیازمند دقت بیشتر می‌شود و گویی ما روی پل صراط هستیم که یک طرف آن رکود و طرف دیگر آن ربا است و باید با دقت حرکت کرد....+حجت الاسلام احمد مُبَلِّغی خرّم آبادی+1395 .

***نَِبراسُ الأَذهانِ فِی اُصُولِ الفِقهِ المُقارَنِ+مجموعه حاضر، رویکردی تطبیقی در مورد مسائل مربوط به اصول فقه شیعه و مذاهب اربعه اهل سنت و مذهب زیدیه است. در این اثر دیدگاه‌های برخی از اصولیان شیعه و اهل سنت با هم مقایسه شده و مبانی و مصادر اجتهاد از منظر آنان با یکدیگر تطبیق داده شده است - کتاب ۵ جلدی «نَِبراسُ الأَذهانِ فِی اُصُولِ الفِقهِ المُقارَنِ» به زبان عربی به قلم حجت‌الاسلام  سیدمیرتقی حسینی گرگانی استاد خارج فقه و اصول و عضو هیأت مدیره انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم نگاشته شده است...+1395 .

***تئوری حکومتی عصر غیبت بر اساس دیدگاه شیخ مفید+شیخ مفید از فقهای برجسته و متقدم شیعه است که درباره حاکمیت و حکومت در عصر غیبت، دارای تئوری حکومتی و نظراتی است که در قالب اندیشه و فقه سیاسی شیعه قابل بازشناسی و تدوین است. فصلنامه «حکومت اسلامی» در آخرین شماره خود طی مقاله‌ای به بررسی «تئوری حکومتی عصر غیبت بر اساس دیدگاه شیخ مفید (ره)» پرداخته است...+شماره ۷۸ فصلنامه علمی- پژوهشی «حکومت اسلامی» وابسته به دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، با مدیر مسئولی آیت‌الله سیدمحمود‌ هاشمی شاهرودی+1395 .

***پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه ذی‌حجه 1437 قمری + نتیجه اِستهلال+محسن فصاحت +1395 .

***توصیه‌های آیت‌الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی به شورای عالی حوزه‌های علمیه+آیت‌الله صافی گلپایگانی تأکید کرد: هر چه بیشتر استقلال حوزه‌های علمیه برقرار باشد و تمام تصمیمات و برنامه‌ریزی‌های مربوط به حوزه، در همه جهات، زیر نظر حوزه و علماء و حوزویان باشد، خطّ موفّق و واقعی که از اوّل، اسلاف این نهاد با برکت و مهمّ داشته‌اند محفوظ می‌ماند، و از انحراف در این مسیر جلوگیری می‌کند...+1395 .

***قانونی که درحال تصویب است مساله ربا در بانک‌ها را حل نمی‌‏کند+علما و مراجع تقلید بارها بر رَبَوِی بودن معاملات بانکی در کشور تأکید کرده و خواستار اصلاح این روش بوده و هستند و معتقدند بانکداری راه حلال را پیشه نکرده و در حال تبدیل شدن به بانکداری اسلامی توأم با ربا است...-حجت‌الاسلام سیدناصر موسوی لارگانی نماینده مردم در سه دوره مجلس شورای اسلامی و نایب‌رئیس اول کمیسیون اقتصادی مجلس دهم و دکتر غلامحسین تقی نَتّاج مدیرعامل بانک قَوّامین که تحقیق و پژوهش‌های بسیاری در زمینه بانکداری اسلامی داشته ...+1395 .

***چهل و هشتمین فصلنامه «حقوق اسلامی» منتشر شد+چهل و هشتمین فصلنامه علمی ـ پژوهشی «حقوق اسلامی» (بهار ۹۵) از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد. - فصلنامه علمی ـ پژوهشی «حقوق اسلامی» به منظور طرح و توسعه مطالعات بنیادی در باب فقه و حقوق اسلامی منتشر می‌‌شود. عناوین مقالات ارائه شده در این شماره عبارتند از: «اصل سرزمینی؛ مبنای نظری و آثار آن در نظام حقوق مالکیت فکری» محمود حکمت‌نیا، «عوامل دخیل در اِضرار و تبیین ملاک تمییز آن ها» محمدهادی صادقی و محمد میرزایی، «روایات قابل استناد در فقه» سعید ضیائی فر و امیرحسین صفاحسینی، «حکمت‌های کیفر در نظام جزایی اسلام» غلامرضا پیوندی ،تأمّلی در باره «قانون ممنوعیت بکارگیری تجهیزات دریافت از ماهواره» و چالش های فقهی و حقوقی آن ، جواد یعقوبی ، محمد یعقوبی و حسین ناصری مُقدَّم ،  کارکردگرایی در موضوعات عرفی احکام شرعی ، مسعود فیّاضی + 1395 .

***آخوند خراسانی شرایط اجتماعی را برای تحقق ولایت فقیه مناسب نمی‌دید+باید دید صحبت آخوند دقیقا چیست؟ او اصل ولایت فقیه را قبول ندارد و یا می‌گوید نمی‌توانیم آن را اجرا کنیم؟ باید دید حرف آن موقع آخوند در زمان کنونی کاربرد دارد یا نه؟ استدلال‌های آخوند در حاشیه مکاسب و یا دیگر کتاب‌ها صریح است و حد وسط را امور حسبیه می‌داند. شما اگر اختیارات فقیه را در حد امور حسبیه هم در نظر بگیرید آیا می‌توان منکر حکومت اسلامی شد؟...+نشست «حکومت اسلامی، آخوند خراسانی، موافقت یا مخالفت؟» با سخنرانی حجت‌الاسلام  دکتر حمید پارسانیا استاد دانشگاه تهران و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی+1395 .

***تحول در متون درسی با رویکرد روشنفکری به صلاح حوزه نیست+حجت الاسلام سید محمد باقر خسروشاهی عضو شورای مدیریت حوزه علمیه تهران با تأکید بر این که تحول در متون درسی حوزه باید با حفظ فرهنگ سنتی باشد، گفت: اگر بنا باشد گروهی را مأمور کنیم که متن جدیدی را تدوین کنند و همان متن هم بخواهد در حوزه تدریس شود، بی فایده بوده و از سوی دیگر اگر این متن با رویکرد روشنفکری تغییر کند، به صلاح حوزه نیست...+1395 .

***آیندگان، مالک منابع نیستند+حجت الاسلام محمد قایینی استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم+«مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۰) به لحاظ فقهی ، آیا منابع زیرزمینی هر کشور، متعلِّق به مردمان و ساکنان همان کشور است یا آن‌که محدوده‌های قراردادی سرزمینی منجر به اختصاص آن به کشور خاصی نشده و متعلق به تمام مردم جهان است؟ بحث منابع زیرزمینی از قبیل معادن و از جمله نفت، جزو اَنفال است و به طبیعت حال، انفال مربوط به امام «ع»است. آنچه مشهور بین فقهاست، معادن با استخراج تملّک می‌شود. کسی که متصدّی استکشاف مَعدِن و استخراج آن معادن باشد از نظر فقهی مالک محسوب می‌شود و یکی از موارد خمس نیز همین بحث معادن است... …+1395 .

***بایستگی‌های روش‌شناسی در فقه تمدنی/ بدون فقه جواهری دچار توهم فقه خواهیم شد+ حجت‌الاسلام ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به اهمیت پرداختن به فقه تمدنی و لزوم اطلاع از بایستگی‌ها برای روش شناسی در فقه تمدنی، گفت: وقتی ما می‌گوییم تمدن یعنی تمدن اسلامی، یعنی کاری بشود که اهداف خداوند در بعث رسولان و در اِنزال کتب آسمانی و تشریع مقررات دینی، در تمام شؤون زندگی انسانها پیدا شود. ...+1395 .

***فقه شیعه به موازات زمان گسترده شده است+حجت‌الاسلام حسن نظری شاهرودی :حوزه امروز متفاوت با گذشته است- اگر امروز صاحب جواهر زنده بود و قصد تحریر یک دوره فقه کامل مطابق با نیازهای روز را داشت، باید قریب به ۸۰ جلد می‌نوشت؛ بنابراین ماهیت فقه شیعه اینگونه است که از نظر عرضی و سطحی، سیر تکاملی داشته و به موازات زمان و نیازها گسترده تر شده است.+1395 .

***از ایجاد نهضت فراگیر ملّی برای تسهیل ازدواج تا ارتقاء معیشت و اقتصاد خانواده‌ها+حضرت آیت‌الله امام خامنه‌ای رهبر مُعظّم انقلاب اسلامی در اجرای بند یک اصل ۱۱۰ قانون اساسی سیاست‌های کلی «خانواده» را که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شده است، ابلاغ کردند+1395 .

***نگاهی به شماره اول و دوم فصلنامه «جَستارهای فقهی و اصولی»+فصلنامه «جستارهای فقهی و اصولی» اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، با مدیر مسئولی حجت‌الاسلام  مجتبی الهی‌خراسانی و سردبیری حجت‌الاسلام دکتر حسین ناصری مقدّم منتشر شد+1395 .

***تجمّل‌گرایی و ذبح توحید+اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۱) دین مُبین اسلام با جعل قواعدی مانند «اَلنّاسُ مُسَلَّطُونَ عَلَی أَموالِهِم»، قایل به آزادی افراد در تصرفات مالی‌‌‌‌‌شان شده و از طرفی، با بیان حرمت اسراف، تبذیر، لباس شهرت، تجمّل و مانند آن، توجه خود به جامعه و آینده‌‌‌‌‌ آن را به رخ کشیده اس‍ت. آیا این امر، سرگردانی اقتصاد اسلامی بین نگاه اومانیستی و سوسیالیستی را نمی‌‌‌‌‌رساند؟ فکر می‌کنم چون ذهن‌های ما به فقه فردی عادت کرده است، وقتی مسایل، اجتماعی می‌شود، نمی‌توانیم پیش برویم. انگار برایش جهت و دلیلی نمی‌توانیم پیدا کنیم....+حجت الاسلام استاد محمد تقی اکبر نژاد تبریزی مُدیر مؤسسه فقاهت و تمدّن سازی+1395 .

***تأکید آیت‌‌الله ناصرمکارم شیرازی  بر حفظ سرمایه و سنت‌های حوزه علمیه+سنت‌های حوزه، نتیجه زحمات علمای بزرگ آن است که باید حفظ شود؛ اخیراً مشاهده می‌شود که فرهنگ دانشگاهی در حال تسلط بر بخشی از فرهنگ حوزوی است که مناسب نمی‌باشد و حوزه باید مسیر خود را حفظ نماید...+1395 .

***نیازمند فهم پرسش‌های نو برای ورود به ابواب جدید فقه هستیم+آیت الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه با اشاره به اینکه اگر بخواهیم در ابواب جدید فقه ورود کنیم، نیازمند فهم پرسش‌های نو هستیم، اظهار داشت: امروز پرسش‌هایی نو در علوم و مکاتب گوناگون جهان وجود دارد که پرداختن به آن هیچ اشکالی نداشته و مهم آن است که تحت تأثیر داوری‌های آنان قرار نگیریم؛ اگر سؤالات و موضوعات علوم و مکاتب گوناگون را دریافت کرده؛ مورد مُداقّه قرار داده و پرسش‌های نو را رویاروی فقه عظیم قرار دهیم، امری ممدوح بوده و بالاتر از آن، وظیفه حوزه‌های علمیه می‌باشد....+1395 .

***در فقه اجتماعی نهادینه سازی نکردیم/ نظام بانکی باید بر اساس ایجاد عدل حرکت کند+آیت الله محسن اراکی+1395 .

***حُکّام سعودی امسال «صَدّ عَن سَبیل‌ِاللّه» کرده‌اند/ جهان اسلام فکری اساسی برای مسئله حج کند+حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی به مناسبت فرارسیدن مَوسم حج ابراهیمی، پیام مهمی خطاب به برادران و خواهران مسلمان در سراسر جهان صادر نمودند. این پیام، امسال در حالی منتشر می‌شود که با کارشکنی‌های حُکّام سعودی، هیچ زائر ایرانی در مراسم حجّ بیت‌اللهِ الحَرام حضور ندارد.  حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پیام امسال خود تأکید نمودند: «جهان اسلام، اعم از دولتها و ملّتهای مسلمان باید حاکمان سعودی را بشناسند و واقعیت هَتّاک و بی‌ایمان و وابسته و مادّی آنان را بدرستی درک کنند؛ باید به‌خاطر جنایاتی که در گستره‌ی جهان اسلام به بار آورده‌اند، گریبان آنها را رها نکنند  …+1395 .

***درس خارج فقه آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در سال تحصیلی جدید+1395 .

***رسیدن به مقام اجتهاد مرهون نظم و فهم دروس است+آیت‌الله شیخ جعفرسبحانی تبریزی رسیدن به مقام اجتهاد را مرهون دو عامل نظم در درس و فهم مطالب دانست و گفت: مرجعیت و اجتهاد قُلّه درس در حوزه علمیه است، اما هرکسی نمی‌تواند به راحتی به این درجه برسد.  آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی در آغاز درس خارج فقه خود در مسجد اعظم با اشاره به آغاز سال تحصیلی ۹۶-۹۵ بر رعایت نظم در دروس تاکید کرد و اظهار داشت: مرجعیت و اجتهاد قُلّه درس در حوزه علمیه است، اما هرکسی نمی‌تواند به راحتی به این درجه برسد...+1395 .

.

***پژوهشگاه «فقه نظام» در قم افتتاح شد+آیین افتتاحیه پژوهشگاه «فقه نظام»با حضور جمعی از فضلای حوزه علمیه قم در مؤسسه نُورُالثَّقَلَین برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله محسن اراکی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، حجت‌الاسلام حاج ابوالقاسم نماینده مردم زنجان در خبرگان ، حجت‌الاسلام  تلخابی نماینده مردم قزوین در مجلس خبرگان و جمعی از اساتید حوزه در این مراسم حضور داشتند...+1395.

***ایجاد ۵ رشته کاربردی برای اداره نظام بر مبنای فقه اسلام+رئیس پژوهشگاه فقه نظام به تشریح فعالیت‌های این موسسه در زمینه تولید علم و گفتمان سازی در عرصه‌های مختلف فقه اجتماعی پرداخت.حجت‌الاسلام  محمد حاج ابوالقاسم دولابی معروف به حاج ابوالقاسمی(متولد1354«ه.ش» در مشهد مقدس) در تشریح فعالیت‌های پژوهشگاه فقه نظام گفت: یکی از رسالت‌های حوزه‌های علمیه پاسخگویی به نیارها و سؤالات مردم در ابعاد مختلف است؛ پس از پیروزی انقلاب اسلامی عرصه‌های جدیدی فراروی علما و اندیشمندان گشوده شده است که در گذشته از این عرصه‌ها مورد سؤال قرار نمی‌گرفتند. وی افزود: عرصه‌هایی که علاوه بر اهمیت بالا، پیچیدگی‌های خاص خود را دارد ... +1395 .

***بسیاری از استفتائات را به فقیه حاکم ارجاع می‌دهیم+آیت‌الله سید محمد علی عَلَوی گرگانی :  ... بعضی از قوانین حقوق و دیات را باید از قوانین اهل سنت استفاده و در فقه شیعه پیاده کرد؛ لذا مرحوم آیت‌الله بروجردی توجه به فقه عامّه را مورد توجه قرار می‌دادند. ایشان با اشاره به اینکه به برکت حرکت امام خمینی(ره) در عصر حاضر مقام اجرا بدست فقیهان افتاده است، ابراز داشت: فقه حکومتی در واقع فقهی اجرایی است.+1395 .

***پاسخ‌های صریح به منتقدان اجرای طرح ساماندهی دروس سطح حوزه+حجت الاسلام احمد فرخ فال مدیر حوزه علمیه استان قم+1395 .

***رابطه حوزه علمیه نجف و قم تقویت شود/ حوزه نجف نیازمند تشکیلاتی چون جامعه مدرسین است+ آیت‌الله سید علی‌اکبر حائری از مدرسان سطح خارج حوزه علمیه نجف و شاگرد شهید آیت الله سید محمد باقر صدر...+1395 .

***تصاویر درس خارج فقه حضرت آیت‌الله امام خامنه‌ای در آغاز سال تحصیلی جدید+1395 .

***سکوت علما و نخبگان جهان اسلام «بلای بزرگ امت اسلامی» است+امام خامنه ای+حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، سکوت دولتها و حتی علما، فعالان سیاسی، روشنفکران و نخبگان جهان اسلام در قبال شهادت ۷ هزار زائر بی‌گناه را، «بلای بزرگ امت اسلامی» خواندند و افزودند: حساس نبودن در قبال مسائلی نظیر حادثه سخت و جانکاه منا، مصیبت واقعی جهان اسلام است...+1395 .

***زهد: «سرکوب غرایز» یا «مصرف کم»؟+«مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۲) آیا مراد از زهد و قناعت، کم مصرف کردن است یا دل نبستن به دنیا؟ مراد اصلی از زهد، بی‌رغبتی به دنیاست. در تاریخ قدیم داریم که عالمی از زهد صحبت می‌کرد، به او گفتند شما خودتان یک اسب به این گران‌قیمتی دارید، چه‌طور از زهد صحبت می‌کنید؟ گفت اجازه بدهید تا به شما نشان بدهم. چند وقت بعد جنگی پیش آمد. گفتند که پول و اسلحه و اسب می‌خواهیم. در قدیم اسب برای جنگ نیاز بوده است. این زاهد بلافاصله رفت و اسبش را هدیه داد....+1395 .

***برگزاری درس خارج «فقه زنان» در مشهد+مدرسه علمیه اسلام شناسی حضرت زهرا(س) مشهد، درس خارج «فقه زنان» را با حضور حجت‌الاسلام حق پناه برگزار می‌کند. ، صدیقه رضایی، مدیر سطح چهار مدرسه علمیه اسلام شناسی حضرت زهرا(س) مشهد، از برگزاری درس خارج «فقه زنان» خبر داد و گفت: در راستای مطالبات رهبر معظم انقلاب(امام خامنه ای)، گروه فقه زنان مرکز تخصصی زن و خانواده با هدف ارتقای اساتید فقه و رفع شبهات پیرامون مَباحِث زنان، درس خارج «فقه زنان» را با حضور حجت‌الاسلام حق پناه برگزار می‌کند...+1395 .

***خوشحالم سنت آیت‌‌الله بروجردی تحقق‌ یافته است+مرحوم آیت‌الله بروجردی می‌فرمود، فقه شیعه در حاشیه فقه اهل سنت است، چون ائمه (ع) ما چشم به مسائل اجتماعی آنها داشتند که ببینند آنها چه نظری می‌دهند و روی نظر آنها نظر می‌دادند تا حق را بیان کنند.  آیت‌الله علوی گرگانی در دیدار رئیس پژوهشگاه مطالعات تقریبی ضمن تقدیر از چاپ موسوعه ۲۰ جلدی «اَلسُّنَّةُ النَّبَوِیَّةُ فِی مَصادِرِ المَذاهِبِ الاِسلامِیَّةِ» گفت: از چاپ این موسوعه عظیم خوشحالیم، چاپ و توزیع این آثار علمی دل‌های مرده را زنده می‌کند. ایشان افزود: ما خوشحال هستیم که این سنت آیت‌الله بروجردی تحقق یافته است و ایشان می‌فرمود : فقه شیعه در حاشیه فقه اهل سنّت است، چون ائمه (ع) ما چشم به مسائل اجتماعی آنها داشتند که ببینند آنها چه نظری می‌دهند و روی نظر آنها نظر می‌دادند تا حق را بیان کنند و ا ین دید بزرگ آیت‌الله بروجردی بود...+1395 .

***تکلیف قانونی و شرعی مردم در پرداخت جریمه‌های بانکی؟!+مهم‌ترین اشکالی که متفکران اقتصاد اسلامی به صنعت بانکداری غربی وارد کرده‌اند قرارداد پایه آنها در بخش سپرده‌ها و اعتبارات است که از قرض با بهره استفاده کرده است و از نظر شریعت اسلام حرام است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان چهره نام آشنای حوزه در موضوع اقتصاد اسلامی و عضو شورای فقهی بانک مرکزی در گفت‌وگو با حوزه به تفاوت بانکداری غربی با بانکداری اسلامی پرداخته است. برخی مردم تصور می‌کنند چون در کشوری اسلامی هستیم بانک‌ها در ازای پرداخت تسهیلات نباید سود بگیرند چون این ربوی است. آیا این تصور درست است؟ موسویان: تفاوت بانک اسلامی با بانک ربوی در این نیست که بانک اسلامی اصلا سود نگیرد. بانک اسلامی و غربی از نظر گرفتن سود مثل هم هستند لکن بانک غربی در قالب قرضِ با بهره ، وام می‌دهد که ربا ست و بانک اسلامی در قالب عُقُود شرعی که اشکال ندارد.…+1395 .

***فقها در کشف و بالندگی ظرفیّت‌های عظیم هنر ایفای نقش کنند+اگر فقیه یا عالم دین معتقد باشد که هنر نقش تمدن‌ساز دارد آن وقت همچنان که درباره عبادت انسان‌های مکلف و مؤمنین حکم می‌دهد و تلاش می‌کند، برای یافتن حکم شرعی درباره هنر و فعالیت‌های هنری هم به همان اندازه تلاش می‌کند. شبکه اجتهاد: با توجه به تأکید مقام معظم رهبری(امام خامنه ای) بر پیگیری موضوع فقه هنر در دیدار با دست‌اندرکاران برگزاری همایشی با همین عنوان در سال گذشته، بر آن شدیم که اهمیت این موضوع و جوانب آن را در گفتگو با برخی از اهالی هنر به بحث بنشینیم. گفتگوی ما با حجت‌الاسلام دکتر سید ابوالقاسم حسینی، شاعر(متخلص به ژرفا)... …+1395 .

***سخنان صریح پیرامون فقه و موسیقی/ تعامل موسیقی و فقه تا چه حد ممکن است؟+مخالفت بیشتر فقها با موسیقی ریشه در روایات امامان شیعه دارد، بنابراین باید پاسخ دهیم که چرا امامان(ع) با موسیقی مخالفت کردند؟/ در اصلی‌ترین منبع فقه یعنی قرآن، نه تنها هیچ نکوهشی از موسیقی نیست بلکه دست کم در سه جا موسیقی مورد ستایش قرار گرفته است. نخستین نشست از سلسله نشست‌های «فقه و موسیقی؛ تقابل یا تعامل» با زیرعنوان «موسیقی؛ ممنوع یا مشروع» از سوی گروه هنر و ادبیات انجمن اندیشه و قلم و همکاری پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات با حضور حجت‌الاسلام  سید ابوالقاسم حسینی ژرفا، استاد حوزه و دانشگاه و دکتر پیروز ارجمند موسیقی‌دان و آهنگساز برگزار شد. حسینی ژرفا در ابتدای نشست «موسیقی؛ ممنوع یا مشروع» در تعریف موسیقی نزد فقها اظهار کرد: موسیقی در آثار فقهی ما معمولا با عنوان غنا مطرح شده و مقصود از غنا هم موسیقی آوازی است نه سازی. مباحث مربوط به موسیقی سازی در عناوینی مثل لاهی و اوطار آمده است اما حقیقت این است که هر دوی اینها یک ملاک دارند و فرقی نمی‌کند صدای موزون و خوش‌آهنگ از گلوی انسان بیرون آید که اسم آن غناست یا از ساز.....+1395 .

***فقیه پروری مهم‌ترین مأموریت حوزه‌های علمیه است/ مدرک‌گرایی در حوزه‌ها باب نشود+آیت‌الله شیخ حسین نوری همدانی با تأکید بر اینکه اولین و مهم‌ترین وظیفه مدیران مدارس و حوزه‌های علمیه تربیت فقهایی شایسته است، گفت: آنچه می‌تواند قدرت اسلام را نشان دهد، فقیه است، لذا باید سعی شود که در حوزه‌ها فقها تربیت و پرورش یابند.  آیت‌الله نوری همدانی، در مراسم آغاز سال تحصیلی حوزه علمیه استان تهران که در مصلای حرم حضرت عبدالعظیم(ع) شهر ری برگزار شد، اظهار داشت: تاریخ حوزه‌های علمیه درخشان است، اما در بین حوزه‌های شیعی هیچ حوزه‌ای مانند حوزه قم نیست. ایشان افزود: حوزه علمیه قم مقدّم بر تمام حوزه‌هاست و در فرهنگ اهل‌بیت(ع) در خصوص فارغ‌التحصیلان حوزه علمیه قم تعبیرات بسیار ویژه‌ای به کار رفته که از جمله آن‌ها می‌توان به سخنان امام صادق(ع) اشاره کرد.-آیت‌الله نوری همدانی تصریح کرد: زمانی در تهران علمای بزرگ و به نامی همچون مرحوم آیات خوانساری، محمدتقی آملی و آشتیانی حضور داشتند، اما امروزه در تهران چند میلیونی نمی‌توان یک فقیه را نشان داد؛ متأسفانه در بسیاری از شهرهای دیگر هم وضع به همین صورت است، و لذا مدیران مدارس باید این افول را جبران نمایند.-آیت‌الله نوری همدانی همچنین تصریح کرد: البته در کنار فقه باید نهج‌البلاغه، صحیفه سجادیه و تفسیر قرآن نیز مورد توجه جدی حوزه‌های علمیه و مدیران آن قرار گیرد.-ایشان در ادامه سخنان خود با تأکید بر این مطلب که مدرک‌گرایی نباید در حوزه‌های علمیه باب شود، افزود: ما به دانشگاه و نظام آموزشی آن احترام می‌گذاریم، اما نباید نظام آموزشی ما همانند آن باشد؛ نباید برای مدرک درس بخوانیم، بلکه باید هدف اول ما اخلاص باشد.-معظم‌له اضافه کرد: علامت طلبه‌ای که مخلصانه درس بخواند این است که پس از درس خواندن، حقارت او در برابر خدای متعال بیشتر می‌شود و تواضعش افزایش می‌یابد؛ اما از سوی دیگر طلبه‌ای که مخلصانه درس نخوانده و نیتش دنیا باشد، گرفتار خود بزرگ بینی، تکبر و غرور شده و در نهایت از خدا فاصله می‌گیرد.-آیت‌الله نوری همدانی تأکید کردند: اولین کار مدیران مدارس و طلاب باید این باشد که مدرک‌گرایی را کنار گذاشته و با اخلاص وارد میدان شوند و قطعاً در این صورت بقیه کارها را خدا درست خواهد کرد. …+1395 .

***نرم افزار کتابخانه «دروس حوزوی»+نرم افزار کتابخانه دروس حوزوی با ارائه ۲۳۰ عنوان در ۷۸۵ جلد کتاب از منابع دروس حوزه و به روزترین امکانات و قابلیت‌های فنی و پژوهشی، دسترسی راحت تر طلاب علوم دینی و پژوهشگران به منابع علمی را فراهم نموده است....+1395 .

***دوره معاصر مهم‌ترین عصر شکوفایی فقه و فقاهت است/ اِستِهزاء فقه مصداق اِستِخفاف حکم خداست+آیت‌الله شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی+1395 .

***صَدّ سَبیل حجّ ؛ نقش حاکم اسلامی در تعطیلی یا تعلیق حج+(الَّذِينَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ يَبْغُونَها عِوَجاً وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ كافِرُونَ . كسانى كه مردم را از راه خدا باز مى‌دارند و مى‌كوشند تا آن را كج جلوه دهند، در حالى كه آنها خودشان به آخرت كافرند .«سوره هود آیه 19») +نشست صَدّ سبیل حج با عنوان «نقش حاکم اسلامی در تعطیلی یا تعلیق حج»، با سخنرانی حجت الاسلام رضا عندلیبی، مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشکده حج و زیارت و حجت الاسلام مهدی درگاهی، عضو شورای پژوهشی پژوهشکده حج و زیارت در مجمع جهانی صادقین برگزار شد+1395 .

***کُنسِرت‌ها در شهر مشهد مقدس باید  متناسب با هویت زیارتی آن باشد+حجت الاسلام علی الهی‌خراسانی با بیان اینکه ما مخالف صد در صد برگزاری کنسرت در شهرهای زیارتی نیستیم، تأکید کرد: مردم مشهد همانند مردم دیگر شهرها نیازمند موسیقی حلال هستند اما باید در قالب یک کنسرت براساس هویت شهر زیارتی تأمین شود. - برنامه زاویه کاری از گروه معارف و اندیشه دینی شبکه چهارم سیما، مطابق معمول هر هفته، چهارشنبه شب ۱۷ شهریورماه ‌با حضور دکتر مسعود کوثری، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر حوزه موسیقی، فرهنگ و رسانه، دکتر حمیدرضا نوربخش، مدیرعامل خانه موسیقی، حجت‌الاسلام دکتر احمد رَهدار، عضو هیات علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) و رئیس موسسه مطالعات و رئیس موسسه مطالعات و تحقیق اسلامی فتوح اندیشه و حجت‌الاسلام والمسلمین علی الهی خراسانی، پژوهشگر فقه اجتماعی و عضو شورای سردبیری شبکه اجتهاد با موضوع «موسیقی در ایران و پیامدهای اجتماعی آن» روی آنتن رفت...+1395 .

***اسراف همیشه «قبیح» و مذموم است+اقسام اِسراف/حجت الاسلام شیخ مهدی مهریزی استادیار دانشکده علوم حدیث+«مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۳)  اسراف؛ مفهومی عقلی است یا شرعی؟ نکته‌ی اول این‌که بحث اسراف یا چیزهایی از این قبیل، مفاهیم عقلایی است، یعنی مفهومی نیست که دین آورده باشد و ما بخواهیم آن را بکاویم . مثلاً ما مفهوم اسراف را از طریق روایت دریافت نکرده‌ایم. یعنی وقتی که قرآن می‌فرماید: ان الله لایحب المسرفین؛ مخاطبش یک تلقی از اسراف دارد. می‌گوید خدا آن‌چیزی را که شما می‌فهمید چیست، دوست ندارد. نه این‌که بخواهد یک معنی جدیدی ایجاد و ابداع کند، لذا در همه‌ی فرهنگ‌ها این مفاهیم عقلایی، که اسراف هم از این موارد است، وجود دارد. ...+1395 .

***حمایت «ماهِر حَمُود» عالِم برجسته اهل سُنّت از پیام حجّ رهبری(امام خامنه ای)+رئیس اتحادیه جهانی علمای مقاومت در لبنان، پیام حج مقام معظم رهبری را انتقادی بجا و درست از عملکرد نادرست عربستان در خصوص «فاجعه منا» توصیف کرد. +1395 .

***تعطیلی حج با ۱۶ عنوان فرعی/ تفاوت فقه فردی و فقه حکومتی در مسأله حج+آیت‌الله شیخ محمد جواد فاضل لنکرانی با بیان تفاوت فقه فردی و فقه حکومتی در مسأله حج، گفت: اگر رهبر جامعه اسلامی حج را تضعیف دین بدانند و شخصی به حج برود حج او باطل است و دیگر در اینجا اختلافی مطرح نمی‌شود و همه فقها هم‌نظر هستند....+1395 .

***نقد کتاب بررسی راه‌های مَحرمیّت از دیدگاه فقه امامیه+کتاب بررسی راه های مَحرمیّت از دیدگاه فقه امامیّهبه قلم حجت الاسلام حسن عالمی طامَّه+[فَإِذا جاءَتِ الطَّامَّةُ الْكُبْرى‌ *يَوْمَ يَتَذَكَّرُ الْإِنْسانُ ما سَعى‌ «سوره نازعات آیه 34 و 35»]....این کتاب اما گرفتار ضعف‌ها و خطاهای قابل توجه و گاه غیرقابل گذشت شده است....+حجت الاسلام سید ضیاء مُرتَضَوِی+1395 .

***واکنش مولوی عبدالحمید به سخنان مُفتی عربستان+مولوی عبدالحمید گفت: قرآن و نص به هیچ‌ مفتی و عالمی این اجازه را نداده است کسی را که بگوید من مسلمان هستم، بگوید شما مسلمان نیستید. هیچ‌کس اجازه ندارد یکی از مذاهب را از دایره‌ی اسلام خارج کند و بگوید مسلمان نیست؛ نباید کسی به‌ویژه مفتیان یا قاضیان عصبانی شوند و در حال عصبانیت اظهار نظر کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، مولوی عبدالحمید در خطبه‌های نمازجمعه این هفته اهل سنت زاهدان، ضمن اظهار تاسف شدید از تشدید تنش‌های داخلی بین مسلمانان و کشورهای اسلامی، گفت: آنچه مایه‌ی نگرانی‌ است، افزایش تنش بین کشورهای اسلامی می‌باشد...+1395 .

***پیام آیات مکارم شیرازى و نوری همدانی به مناسبت سالگرد فاجعه مِنا+1395 .

***از اثبات قتل عمد بودن جنایت آل‌سعود در مِنا تا ضعف دستگاه دیپلماسی در پیگیری مسئله+آیت‌الله سید محمود ‌هاشمی شاهرودی : ...تنها نباید مسائلی از جمله دیه و جبران خسارت را مطرح کنند بلکه باید مجرم بودن این رژیم سفاک را به طور علنی به گوش مجامع بین‌المللی برسانند...+1395 .

***نگاهی به مقالات فقهی اولین شماره «پژوهشنامه حج و زیارت»+نخستین شماره دوفصلنامه علمی- تخصصی «پژوهشنامه حج و زیارت» با شش مقاله فقهی- حقوقی به مدیرمسئولی حجت الاسلام سیدعلی قاضی عسکر و سردبیری سید مهدی علیزاده موسوی منتشر شد. نخستین شماره دوفصلنامه علمی- تخصصی «پژوهشنامه حج و زیارت» با رویکرد علمی ـ پژوهشی و با هدف گسترش دانش و نشر اندیشه‌های نو در حوزه مطالعات حج و زیارت از سوی پژوهشکده حج و زیارت منتشر و روانه بازار نشر شد.  در اولین شماره این دوفصلنامه (بهار و تابستان ۹۵) مقالاتی چون: «نقد و بررسی قاعده «اَلهَواء ُ تابِعُُ لِلأَرضِ وَ القَرارِ» در اثبات جواز توسعه اماکن مَناسِک حج +یوسف مهربان سیّد آبادی- +محمد رضا کاظمی گلوردی+سید محمد علی هاشمی+حمید کمالی اردکانی+محمد سعید نجاتی+علی شریف -علی اکبر ترابی اصفهانی- +رضا عندلیبی-روزبه برکت رضایی+اعضای هیأت تحریریه آن: حُجَج الاسلام محمدهادی یوسفی غَرَوی، رسول جعفریان، محمدعلی مهدوی راد، رضا مختاری و احمد مُبلِّغی می‌باشند. …+1395 .

***کرسی نقد قواعد فقهی شهرسازی اسلامی با ارائه حجت الاسلام احمد مُبلِّغی+1395 .

***راهکارهای فقهی برای جلوگیری از ازدحام در مِنا +حجت‌الاسلام محمدسعید نجاتی+1395 .

***تجمل‌گریزی = ریاکاری؟+کتاب اسلام و الگوی مصرف نوشته حجت الاسلام علی اکبر کلانتری به عنوان پژوهش برگزیده در حوزه دین در سال 1384 +1395 .

***برگزاری اولین کرسی دروس خارج در حوزه علمیه بُجنُورد+حجت‌الاسلام  ابوالقاسم یعقوبی، نماینده ولی‌فقیه و رئیس شورای استانی حوزه علمیه خراسان شمالی به تدریس خارج فقه می‌پردازد و نیز درس خارج اصول توسط آیت‌الله قربانی تدریس می‌گردد+درس خارج فقه بر اساس کتاب«فِقهُ اَلوِلایَةِ وَ الحُکُومةِ الاِسلامِیَّةِ» از آیت الله شیخ حسین مظاهری اصفهانی+1395 .

***آنچه مدیر حوزه خراسان(حجت‌الاسلام  سیدمصباح عامِلی ) در اولین نشست خبری خود گفت+1395 .

***چهارمین شماره «راه اجتهاد»؛ ویژه‌نامه تحوّل و افق‌های پیش‌روی+در این نشریه آثار و گفتگو‌هایی از: آیت‌الله سیداحمد علم‌الهدی، آیت‌الله مهـدی مرواریـد، آیت‌الله سیدمحمدمهدی موسوی خلخالی، آیت‌‌الله شیخ جواد مروی و حُجَج‌اسلام سیدمِصباح عامِلی، محمدباقر فرزانه، علی‌اکبر نوایی، حجت‌ گنابادی‌نژاد، محمد امامی، عباس مقدّسیان، سـیدمحمدرضا موسـوی لَکزایـی، رضا حق‌پناه، علی خیّاط، جواد ایروانی، سیدمحسن موسوی‌فر، محمد موسوی‌بایگی، مرتضی مُحدّثی و… منعکس شده است +1395 .

***فقها با توسعه ابعاد مختلف فقه از انزوای آن جلوگیری کنند+حجت الاسلام احمد مُبلِّغی با تاکید بر نقش تعیین کننده نیازهای بشری، لزوم توسعه ابعاد مختلف فقه را مورد توجه قرار داد و گفت: کارشناسان فقه و فعالان حوزه باید در توسعه فقه کوشا باشند و با بهره‌گیری از منابع مختلفی که در اختیار است خصوصاً قرآن و سنت، از انزوای فقه جلوگیری کنند+1395 .

***استقلال علمی و سیاسی حوزه‌های علمیه باید محفوظ بماند+آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی بر هجرت طلاب به شهرستانها و حفظ استقلال علمی و سیاسی حوزه‌های علمیه تاکید کرد....+1395 .

***چرا حوزه دیگر نمی‌تواند افرادی چون شیخ طوسی تربیت کند؟+ما با این شیوه که این کتاب را حتماً تا فلان مدت بخوانید مخالفیم. درس محدودیت بردار نیست، گاهی باید روی یک عبارت مدت‌ها مطالعه و تفکر داشت. حوزه اداره نیست که درس زود یا دیر تمام شود. با این شیوه دیگر نمی‌توان انتظار داشت امثال شیخ طوسی و شیخ مرتضی انصاری از حوزه بیرون بیایند. شبکه اجتهاد: دیدگاه‌های متفاوتی درباره شیوه درس در حوزه علمیه وجود دارد و این‌که آیا به‌کارگیری روش‌هایی نظیر کسب مدرک موجب پیشرفت علمی حوزه می‌شود یا نه از دغدغه‌های بزرگان است. در همین ارتباط آیت‌الله سیدموسی شبیری زنجانی بیان داشته‌اند: الآن یک طلبه را وادار می‌کنند در سال چندین درس متعدد مثل تفسیر و فلسفه و فقه و اصول بخوانند. این کار اشتباه است. انسان باید اهم و مهم کند. چیزی که برای یک طلبه لازم است فقه و اصول است. باید به طلبه گفت همه وقتت را روی فقه و اصول بگذار تا مُلّا شوی. اجرای شیوه کنونی در حوزه‌ها مغایر با خواست مرحوم آیت‌الله خمینی قدس سره است. یک روز برای گرفتن کتاب فلسفه به ایشان مراجعه کردم. ایشان به من گفتند شما همین فقه و اصول را جدی بگیرید چون برای طلبه لازم است. در شیوه‌ای که الآن اجرا می‌شود تمرکز طلبه در چندین درس باید تقسیم شود و دیگر طلبه خوب نمی‌تواند به فقه و اصول بپردازد.ما با این شیوه که این کتاب را حتماً تا فلان مدت بخوانید مخالفیم. درس محدودیت بردار نیست. گاهی باید روی یک عبارت مدت‌ها مطالعه و تفکر داشت. من یک روزی درس می‌دادم به من گفتند این درس را تا پایان سال تمام کن گفتم با این شیوه درس نمی‌گویم.حوزه اداره نیست که درس زود یا دیر تمام شود. با این شیوه دیگر نمی‌توان انتظار داشت امثال شیخ طوسی و شیخ مرتضی انصاری از حوزه بیرون بیایند. الآن برخی از طلبه‌ها می‌گویند ما یک محدوده را تمام نکرده سال بعد به محدوده دیگر می‌رویم. خب این کار درست نیست.مدرک‌گرایی سقوط علمی می‌آورد. وقتی که پای مدرک به میان می‌آید دیگر علم ملاک نیست همه به دنبال این هستند که برای خودشان مدرکی دست و پا کنند+1395 .

***تحوّل در علوم انسانی بدون «فقه و اصول» بی‌معنا است+رئیس مؤسّسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، علت عدم پاسخ‌گویی علوم انسانی، به نیازهای جامعه را، عدم تحوّل آن دانست و افزود: بعضی از طلبه‌ها فقه و اصول را جدی نمی‌گیرند و می‌گویند دغدغه ما تحول علوم انسانی است. باید توجه داشت که بدون فقه و اصول نمی‌توان تحول ایجاد کرد. …+1395 .

***حدود و شرایط شرعی ساخت ساز+این کتاب به بیان احکام تکلیفی مرتبط با معماری و بنا و ساخت‌وساز می‌پردازد و مشخصاً به این موضوعات می‌پردازد که چه چیزهایی واجب است که در معماری مورد نظر قرار گیرند و یا مکروهات و مستحبات ساخت‌وساز چه چیزهایی است؟  در طی سالیان گذشته هرگاه که صحبت از معماری اسلامی و بنای اسلامی می‌شده است همیشه نگاه‌ها و توجه‌ها به سوی هشتی‌ها و طاق‌ها و مقرنس‌هایی بوده است که عمدتاً بیانگر زیبایی‌های معماری بوده است. تاکنون کسی به صورت احکام تکلیفی به ساخت‌وساز و معماری بناها به صورت مستقل نپرداخته بود.همین موضوع باعث شد که اولین کتاب در این زمینه به قلم حجت‌الاسلام والمسلمین حامد قربان‌زاده کورعبّاسلو از روحانیون دغدغه‌مند در این حوزه است به تألیف دربیاید...+1395 .

***تصاویر نشست کرسی نقد «قواعد فقهی شهرسازی اسلامی»+به همت گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی، چهارمین نشست از سلسله نشست‌های «فقه شهر و شهرنشینی» در قالب کرسی نقد با عنوان «قواعد فقهی شهرسازی اسلامی»، با ارائه حجت‌الاسلام  احمد مبلّغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و نقد حجت‌الاسلام  مرتضی اسکندری استاد خارج اصول حوزه علمیه مشهد و معاون آموزشی مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم‌السلام) واحد مشهد، در جمع اساتید، فضلا و فقه‌پژوهان، در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار گردید....+1395 .

***نرم‌افزار دروس خارج «بیع» و «حج» آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی تولید شد+درس خارج فقه بیع، شامل سلسله دروس خارج مُعظَّم‌ُُلَه طی سال‌های ۱۳۶۵ الی ۱۳۶۸ است که به تبیین اَنوارُ الفَقاهَۀ – کتابُ البَیع پرداخته‌اند...+1395 .

***منع حُجّاج از ادای مَناسِک حج، شرعی نیست+شیخ مهدی الصمیدعی مفتی اهل سنت و جماعت عراق تاکید کرد: حج ملک شخصی نیست، بلکه این سرزمین متعلق به تمامی مسلمانان است. مسئله منع حُجّاج از ادای مناسک حج امسال در حقیقت مسئله سیاسی است نه شرعی...+1395 .

***مبانی فقهی حرمت پولشویی و مُجازات آن از دیدگاه امام خمینی«ره»+«بررسی فقهی حکم پولشویی»، «نُشُوز زوجه در فقه و حقوق» و «سنّ مسئولیت کیفری اطفال» از جمله مقالاتی است که با رویکردی بر آرای امام خمینی(ره) در هفتادمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «مَتین» به چاپ رسیده است.- هفتادمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «مَتین» که به صورت تخصصی به پژوهش در زمینه امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی می‌پردازد، توسط موسسه چاپ و نشر عُروج منتشر شد. «قُبح نقضِ غرض» با تاکید بر نظر امام خمینی(ره) در بحث حیله‌های فرار از ربا»، حمید انصاری و سیدحامدحسین‌هاشمی: در این پژوهش به «قُبح نقضِ غرض» بسان یک قاعده پرداخته شده است و مهم‌ترین پیش فرض‌ها و نتایج آن و پیشینه فقهی و گستره به کارگیری آن درمیان فقها مورد بررسی قرار گرفته است…++سیدمحمد موسوی بجنوردی و سیده شهناز حسینی+ مریم حسینی آهق و زهره خانی+ذبیح مطهری خواه+سیدصادق موسوی و مهدی ملائی+فصلنامه علمی – پژوهشی «متین» به صاحب امتیازی پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی وابسته به موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، به مدیرمسئولی مجید انصاری و سردبیری سیدمحمد موسوی بجنوردی+1395 .

***فتوای آیات مکارم‌شیرازی و علوی‌گرگانی درباره «محصولات تَراریخته»+حضرات آیات عظام مکارم شیرازی و علوی گرگانی، در فتاوایی جداگانه، تحقیقات بر محصولات دستکاری شده ژنتیکی (تَراریخته) را بدون اشکال، اما «کِشت تجاری» این محصولات را جایز ندانستند. علی ارجمند عَین‌ُالدّین مسئول حوزه نمایندگی ولیّ فقیه در جهادکشاورزی استان البرز، در یکصدوپنجمین نشست فرهنگ مهدوی با موضوع «تأثیرات و پیامدهای غذاهای آزمایشگاهی تَراریخته برانسان» در حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی به ایراد سخن پرداخت. وی درخصوص «جریان شناسی» و «الزامات فقهی» تجاری‌سازی و مصرف عمومی محصولات دستکاری شده ژنتیکی (تَراریخته) توضیحات مبسوطی ارائه کرد...+1395 .

***تقریرات شهید آیت‌الله علی قُدُّوسی نهاوندی همدانی تدوین می‌شود+موسسه پیام امام هادی (علیه‌السلام) به منظور تکریم مقام علمی شهید علی قُدُّوسی همدانی نهاوندی (داماد علامه طباطبایی صاحب اَلمیزان)، تقریرات دروس فقه و اصول ایشان را در ۷ یا ۸ مجلد منتشر می‌کند. ، حجت‌الاسلام علی عبدالله‌پور مُجری طرح تدوین تقریرات آیت‌الله قدوسی با اعلام این خبر گفت: موسسه تحقیقاتی پیام امام هادی (علیه‌السلام) پیش از این پژوهش‌هایی نفیس بر روی آثار قُدَما و بزرگانی چون شیخ صدوق، شیخ مفید، شیخ طوسی و… انجام داده است و هم اکنون تدوین تقریرات دروس فقه و اصول شهید آیت‌الله علی قُدُّوسی را در دستور کار قرار داده است. ... +1395 .

***انتقاد استاد حوزه از طولانی بودن دوره تحصیل اصول فقه/ همیشه اصولی قوی ، فقیه نمی‌شود+حجت‌الاسلام محمدحسین ملک‌زاده از مُدرِّسین درس خارج ، با انتقاد از طولانی بودن دوره تحصیل اصول فقه این درس را مقدمه و ابزار شناخت فقه دانست و تأکید کرد: آیا باید یک عمری روی اصول به عنوان مقدمه کار کنیم که روزی به ذی المقدمه برسیم؟ و وقتی زیاد کار کردیم از ذی المقدمه هم بازبمانیم. ... وی  با بیان این که بزرگان زیادی سعی در پالایش علم اصول داشته‌اند، تأکید کرد: همین بزرگان در نام گذاری‌های کتاب‌های شان از عنوان «تهذیب» استفاده کرده‌اند، همانند کتاب تهذیب الاصول آیت‌الله سُبحانی که تقریرات امام راحل است و یا تهذیب الاصول سید عَبدُالأَعلی سبزواری که قبل از مطرح شدن آیت‌الله سیستانی مرجع تقلید عراق به شمار می‌رفت که تلاش کرده تا بحث‌هایی که رنگ و بوی فلسفی دارد را از مباحث اصولی خارج و تهذیب کند با این که خودش استاد فلسفه بوده و تألیفاتی نیز در این زمینه داشته است....الآن بیش از هرزمانی این هشدار برای ما زنده می‌شود که تلاش کنیم این بحث‌ها را پالایش کنیم و بدانیم علم اصول ابزاری برای فقه است نه این که خودش ارزش ذاتی داشته باشد. ... (شخصی می‌گفت از علامه طباطبایی خواستیم یکی از مباحث حذف شده اصول یعنی «باب انسداد» در کفایه را برای ما تدریس کنند که علامه گفته بود: نه تنها من این کار را نمی‌کنم بلکه صرف عمر را برای این بحث حرام می‌دانم چون ثمره‌ای بر آن مترتب نمی‌شود....) +...چطور درس ۱۵ سال پیش در ذهن طلبه بماند؟ به همین خاطر است که برخی از بزرگان قائل هستند که طولانی شدن مباحث اصولی نه تنها برای قوه اجتهاد مفید نیست بلکه مضر هم هست.…+1395 .

***بررسی دیه «قَتیلُ الزِّحام» در فقه فَریقَین+آنچه از بررسی اقوال فقهای مَذاهِب اسلامی‌ به دست می‌‌آید، آن است که مذهب جعفری، با تفصیل بین موارد لَوث و عدم لَوث، دیه «قَتیلُ الزِّحام» در فرض عدم لَوث را بر عهده بیت‌المال می‌‌داند، اما فقهای دیگر مذاهب فقهی در این زمینه اختلاف نظر دارند.  همایش نیم روزه «فاجعه مِنا از منظر فقه و حقوق» با حضور جمعی از پژوهشگران، اساتید و طلاب حوزه علمیه، به همت گروه حقوق مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با همکاری پژوهشکده حج و زیارت در سالن نشست‌های مؤسسه امام خمینی(ره) برگزار شد. سخنرانان این همایش حُجَج‌اسلام  عزیزالله فهیمی‌ عضو هیأت علمی ‌دانشگاه قم، مهدی درگاهی عضو شورای پژوهشی پژوهشکده حج و زیارت، احسان سامانی استاد حوزه علمیه و مدرس حقوق دانشگاه و محمدرضا باقرزاده عضو هیئت علمی ‌مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) بودند و حجت‌الاسلام رضا محمدی نیز دبیری علمی‌ این نشست را برعهده داشت[قاعده لَوث یکی از قواعد مهم در فقه و حقوق اسلامی است که در قانون مُجازات اسلامی در باب قَسامَه بیان شده است. کلمه قَسامَه اسم است برای قسم خوردن . قَسامَه  همچون اقرار و بَیّنه و علم قاضی، یکی از ادلّه اثبات دَعوَی است . از جمله دلیل هاى ثابت کردن قتل و یا جنایت هاى وارده بر اعضا ، قَسامَه است و قَسامَه آن است که گروهى نزد حاکِم براى ثابت کردن جنایت بر عهده مُتّهم سوگند یاد کنند تا بر اساس سوگندشان ، جنایت ثابت گردد.  قَسامَه، پیش از اسلام نیز درعصر جاهلیت  و در میان اعراب وجود داشته است و در اسلام هم با شرایط و ضوابطی پذیرفته شده است و در فقه عامّه و اهل سُنت  نیز ، قَسامَه وجود دارد . فقهاء شرایطى را براى اجراى قَسامَه یاد کرده اند و یکى از آن شرایط لَوث است و مقصود از لَوث این است که اماره ظنّیّه اى که غالب و قوی باشد نزد حاکِم پیدا شود که جنایت بوسیله مُتّهم ، یا مُتّهمان واقع شده است. مثل اینکه کسی با سلاح خون آلود نزد مقتول باشد و یا اینکه یک نفر شاهد گواهی به قتل بدهد . ضمنا تعداد سوگند برای اثبات قتل عَمدی، سوگند خوردن پنجاه نفر مَرد از خویشان و بستگان پدری مُدَعِی است و اگر قتل غیر عمدی باشد ، تحقُّق قَسامَه با 25 قَسَم با شرایط مذکور خواهد بود «آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی» ]  +حجت الاسلام مهدی درگاهی گفت : ....  یکی دیگر از مفاهیمی که لازم است بررسی شود؛ «قَسامَه» از ریشه «ق س م» در لغت به معنای قَسَم یاد کردن است و در اصطلاح حَنَفی‌ها، عبارت است از ادای ۵۰ سوگند مُتعدّد در دَعوی قتل که توسط ۵۰ نفر اقامه می‌شود؛ در نظر حَنَفیان، ساکنان مکانی که مقتول در آنجا یافت شده، ۵۰ نفر انتخاب می‌کنند که سوگند یاد کنند تا تُهمت از متّهم رفع شود و اگر چنین سوگندی یاد کردند، دیه بر آنها ثابت است؛ اما از نظر سایر فِرَق اهل سنت، سوگند از سوی اولیای دم برای اثبات قتل عَلَیه جانی اقامه می‌شود....+1395 .

***از غنی‌سازی ابواب موجود فقهی تا گسترش دامنه فقه+آیت‌الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه کشور+1395 .

***قابلیت استخراج فقه اجتماعی از فقه فردی/حوزه‌های علمیه در نظام‌سازی حرکت روبه‌جلو داشته‌اند+همه فقه اسلام، فقه ساختاری است یعنی ریشه‌ها و بستر احکام فردی اسلام یک نظام اجتماعی است. یکی از کارهایی شهید صدر انجام داد این بود که از احکام فقه فردی یک نظریه استخراج کرد و فقه را به ساختارهای روبنایی و ساختارهای زیربنایی تقسیم کرد و خیلی از احکام فقهی را روبنا دانسته و از آن‌ها عبور کرده و به زیربنا دست یافته‌ و این زیربنا همان تئوری جامعی است که می‌تواند آن ساختار اجتماعی فقه را تبیین کند. ....نرم‌افزار چندین مرتبه و درجه دارد. یک درجه از نرم‌افزار، ارائه کلیات است و این کلیات را ما داشته‌ایم. خود امام در مبحث نظام سیاسی قبل از انقلاب نوع نظام سیاسی حکومتی را مطرح کردند و بسیاری از علمای دیگر در حیطه‌های نظام اقتصادی و… مباحث مختلفی را طرح کردند اما آنچه که بعد از انقلاب نیاز بود این بود که این موارد تبدیل به الگوی نظام بشوند و قابل پیاده‌سازی شوند. وقتی این الگوها قابلیت پیاده‌سازی می‌یابند که شما تجربه نظام را داشته باشید یعنی این الگوها را بتوانید در قالب تجربه میدانی ارائه بدهید. وقتی که ما تجربه میدانی نظام اقتصادی، سیاسی و… نداریم چگونه می‌توانیم نظامات مختلف ارائه کنیم؟ بدون تجربه میدانی می‌توانیم کلیاتی بگوییم کما اینکه بسیاری از بزرگان قبل از انقلاب در عرصه تئوری این کلیات را گفته‌اند اما تئوری یک مطلب است و تبدیل تئوری به الگوی قابل اجرا مطلب دیگری است. آنچه امروزه در فقه نظام مورد بحث واقع می‌شود این است که تئوری‌ها به شکلی بشوند که تبدیل به الگوی عملی شوند و این مسئله احتیاج به تجربه داشت. کار ما این است که پرسشهایی که امروزه نظام دارد و حاصل آن تجربه میدانی است را از فقه استخراج بکنیم. این پرسشهای جدید وقتی مطرح می‌شوند که ما حکومت داشته باشیم و اگر حکومت نمی‌داشتیم اساسا این پرسشها مطرح نمی‌شد. امکان دارد کسی اشکال وارد کند که چرا این مباحث در دهه اول و دوم انقلاب مطرح نشد؟ پاسخ این است که دهه اول، حوزه‌ها و… درگیر اصل انقلاب و جنگ بودند و دهه دوم هم درگیر دفاع از مبانی اعتقادی بودند لذا مباحث آیت‌الله جوادی، آیت‌الله مصباح و… همگی در آن زمان در همین عرصه دفاع از مبانی اعتقادی است و امروز هم دهه سوم است که دهه تبیین فقه نظام است و معتقدیم که حوزه‌ها دارند کار خودشان را به موقع انجام می‌دهند منتها نهادها باید از دستاوردهای حوزه‌ها استفاده کنند...+آیت الله شیخ محسن اراکی +1395 .

***اعلام نمایه دروس حوزه علمیه مشهد در سال تحصیلی ۹۶-۹۵ .+در این نمایه ۲۴ صفحه‌ای، دروس تفسیر، خارج فقه، خارج اصول، کفایه۱، کفایه۲، رسائل، مکاسب و دروس اعتقادی، کلامی و اخلاقی با ارائه نام استاد، نام و محدوده، زمان و مکان برگزاری درس مربوطه به اطلاع طلاب رسیده است. ..+1395 .

***ماه‌گرفتگی ۲۶ شهریور ۱۳۹۵ نماز آیات ندارد+حجت‌الاسلام علیرضا مُوحِّدنژاد عضو ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری(امام خامنه ای)، با اشاره به ماه گرفتگی (جمعه ۲۶ شهریور 1395) به فارس گفت: ماه‌گرفتگی دیشب از نوع نیم سایه‌ای بود. در ماه‌گرفتگی نیم سایه‌ای به لحاظ نجومی که منجّمان آن را ضبط و اعلام می‌کنند ماه وارد نیم‌سایه زمین می‌شود.وی اظهار داشت: از آنجا که در ماه‌گرفتگی نیم‌سایه‌ای چون هیچ تغییری در ظاهر ماه نمی‌بینیم و نمی‌بینیم که بخشی از ماه گرفته باشد، لذا عملاً ماه‌گرفتگی اتفاق نمی‌افتد...+1395 .

***برای نظام بانکی کشور کدام رویکرد نظارت شرعی مناسب است+واقعیت آن است که گرچه ایران از جمله کشورهای اسلامی پیشرو در زمینه تصویب قانون مرجع در حوزه بانکداری اسلامی است و کل نظام بانکی (شامل ۲۱۳۰۰ شعبه) اسلامی به حساب می‌آیند، اما با این حال هنوز هم مشکلاتی در اجرای صحیح بانکداری اسلامی با قابلیت ایجاد اقناع عمومی در داخل و سطح بین‌المللی نسبت به اسلامی بودن آن وجود دارد . علی دیواندری رئیس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، طی یادداشت تحلیلی آورد: بانک‌ها و موسسات مالی اسلامی، لازم است ویژگی‌های خاصی داشته باشند و مقام ناظر وظیفه دارد همواره وجود این ویژگی‌ها را مورد ارزیابی و پایش قرار دهد …+1395 .

***نباید «چارچوب فقاهت» عوض شود/ تحول فقط با تغییر مَبانی و متون صورت نمی‌گیرد+آیت‌الله فاضل محمد جواد لنکرانی اظهار کرد: اگر چارچوب را عوض کنیم و متون فقهی خود را کنار بگذاریم همانند برخی از مذاهب اهل سنت خواهیم شد که در برهه‌ای متون خود را کنار گذاشتند و پس از آن بود که فتواهایی عجیب و دور از انتظار از فقها و بزرگان آنها صادر می‌شد...مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) از روز نخست بر مَباحِث عمیق فقهی بنیان نهاده شده است . ما در این مرکز سعی کرده‌ایم که آموزش‌هایی قوی و عمیقی به طلاب به ویژه طلاب سطوح عالی و خارج داشته باشیم و آنها را در دوران سطح با حواشی و تقریرات دروس آشنا کنیم تا با آمادگی کامل در دوره خارج قرار بگیرند.مدیر مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) افزود: این مرکز در یک کلمه در جست‌وجوی هویت اصلی حوزه و پر کردن خلأهای این هویت بوده است و به این نتیجه رسیده که هویت حوزه از نظرعلمی بسیار عظیم است، در همین حوزه علمای بزرگ پرورش یافته‌اند، محققان زیادی به دست آمده‌اند و نظریه پردازان فراوانی رشد کرده و در تبیین مبانی فقهی و اصولی درخشیده‌اند ولی باز کمبودهایی در فقه دیده می‌شود که باید جبران شود.مدیر مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)  با تأکید بر این که ما نمی‌گوییم مسائل روز همچون شرکت‌های هِرَمی  و یا معاملات جدید در کتاب مکاسب شیخ انصاری آمده است، خاطرنشان کرد: در مکاسب سؤالات جدید نیست ولی قواعدی که در این کتاب بیان شده بر معاملات امروز ما صدق می‌کند به عنوان نمونه می‌توانیم درباره همین شرکت‌های هِرَمی بحث کنیم که آیا مصداق قمار است و یا از قبیل «اَکل مال به باطل» که همگی این قواعد در فقه سنتی ما بیان شده است...ما بزرگترین مسائل اقتصادی را می‌توانیم از فقه سنتی خود که آیات و روایات بر آن دلالت دارد استفاده کنیم، بنابراین اگر این متون کنار برود ما سرمایه‌ای نداریم تا قواعد و ضوابط احکام را از آنها به دست بیاوریم؛ بله تحول در فقه لازم است ولی تحول با عوض کردن مبانی و متون صورت نمی‌گیرد....+1395 .

***ضرورت تکثیر قواعد فقهی در مسائل مُستَحدَثَه/ «ملکیت بشر» یکی از قواعد بنیادین در فقه عمران است+احمد مبلغی با بیان اینکه در فقه عمران باید به‌دنبال شناخت و ایجاد قواعد جدید باشیم، افزود: برخی از قواعد نگاه را به محیط‌زیست و وضعیت‌های نسلی و فرانسلی تغییر خواهد داد و باب گفت‌وگو و معاصراندیشی را بر روی ما باز می‌کند. او تأکید می‌کند قواعد فقهی قابلیت‌های عظیمی دارد برای اینکه فقه را در گستره زمان در موضوعات مُستحدثه و جدید، جاری می کند . چهارمین نشست از سلسله نشست‌های «فقه شهر و شهرنشینی» در قالب کرسی نقد با عنوان «قواعد فقهی شهرسازی اسلامی»، به همت گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی، با ارائه حجت‌الاسلام  احمد مُبلِّغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و نقد حجت‌الاسلام  مرتضی اسکندری استاد خارج اصول حوزه علمیه مشهد و معاون آموزشی مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم‌السلام) واحد مشهد، در جمع اساتید، فضلا، فقه‌پژوهان و دانشجویان رشته معماری در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار گردید. دبیری این نشست علمی را، حجت‌الاسلام علی شفیعی مدیر گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی بر عهده داشت.... +1395 .

***«زُبدَةُ فَرائِدِ الاُصُولِ» و «تَحریرُ اُصُولِ الفِقهِ» رونمایی شدند+به همّت مُجتمع آموزش عالی فقه جامِعَةُ المُصطَفی، بازنویسی و نگارش جدید دو کتاب «زُبدَةُ فَرائِدِ الاُصُولِ» و «تَحریرُ اُصُولِ الفِقهِ»  رونمایی شدند . این دو کتاب ارزشمند، به همّت جمعی از اساتید سطوح عالی حوزه‌های علمیه و با مشارکت جامِعَةُ المُصطَفَی العالَمِیَّةِ بازنویسی شده، به صورت کتاب درسی جامِعَةُ المُصطَفی به نگارش در آمده است. نگارش جدید کتاب “تَحریرُ اُصُولِ الفِقهِ”، به نوعی تکمیل شده کتاب اصول فقه علّامه مُظفر(ره) می‌باشد، در راستای تکمیل مَباحِث اصولی علامه مظفر، از کتاب‌های «عِلمُ اُصُولِ الفِقهِ فِی ثَوبِهِ الجَدیدِ از علّامه  محمد جواد مُغنِیَه و نیز کتاب «اَلوَسیطُ فِی اُصُولِ الفِقهِ» از علامه آیت‌الله شیخ جعفرسبحانی تبریزی استفاده شده است.…+1395 .

***«فقه و مصرف» در آیینه پژوهش+اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۵) کتاب: بایسته‌های اقتصادی از دیدگاه فقهی و حقوقی[۱] به قلم دکتر محسن اسماعیلی بر اساس آموزه‌های دینی و حقوقی سامان یافته است. در این کتاب نویسنده به دیدگاه اسلام و ائمه (علیهم‌السلام) درباره‌ مصرف صحیح و پرهیز از اسراف و آثار زیان‌آور مصرف‌زدگی در احکام فقهی اشاره دارد و در بیست فصل به ضرورت اصلاح الگوی مصرف در قوانین و احکام پرداخته است...+1395 .

***باید بر مشترکات «شیعه» و «سُنّی» تکیه کنیم+آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی با بیان این‌که طرفداران تکفیر همیشه بر طبل تفرقه می‌کوبند و این کاری غلط است، تصریح نمود:  شیعه و سُنّی زندگی مسالمت آمیز داشته باشند و بر مشترکات تکیه کنند . آیت‌الله سبحانی در دیدار حجت‌الاسلام مختاری، رئیس پژوهشگاه مطالعات تقریبی که با موضوع موسوعه «اَلسُّنَّةُ النَّبَوِیَّةُِ فِی مَصادِرِ المَذاهِبِ الاِسلامِیَّةِ» انجام شد، فرارسیدن عید غدیر را تبریک گفتند و اظهار داشتند : ریشه این تفکر به مرحوم آیت‌الله سیّد صدرالدّین صدر برگشته و ایشان شروع به تحریر آن نیز کرده بودند. ایشان ابراز داشت: این موسوعه، اصالت شیعه را مشخص کرده و در مقابل نویسندگان مُزدوری که اصالت شیعه را به بعد از سَقیفَه، صِفّین، دوران آل بویه و … بر می‌گردانند، ایستادگی می‌کند. …+1395 .

***بگذارید حرف‌های حسابی شنیده شود/ بدوبیراه گفتن خلاف سیره‌ی ائمّه(ع) است+هیچ‌کس خیال نکند که گسترش شیعه و اعتقاد تشیّع و استحکام ایمان شیعی به این بدوبیراه گفتن و به این [طرز] حرف زدن است؛ نخیر؛ اینها  ، عکس ، عمل می‌کند . وقتی شما بدوبیراه گفتید، دَور او یک حصاری کشیده می‌شود از عصبانیّت ، از احساسات و دیگر حرف حق هم برایش قابل تحمّل نیست... ...+مقام مُعظّم رهبری حضرت آیت الله العظمی امام سید علی خامنه ای+بیانات امام خامنه ای هم‌زمان با عید سعید غدیر خم، عید امامت و ولایت و عیدُاللهِ‌الاََکبَر+1395 .

***نگارش جدید دو کتاب تَحریرُ اُصُولِ الفِقهِ و زُبدَةُ فَرائِدِ الاُصُولِ +بازنویسی و نگارش مجدّد دو کتاب «تَحریرُ اُصُولِ الفِقهِ»، مرحوم علامه مظفر و «زُبدَةُ فَرائِدِ الاُصُولِ»، شیخ مرتضی انصاری(ره) رونمایی خواهد شد. به گزارش مرکز خبر و اطلاع رسانی جامِعَةُ المُصطَفَی، این دو کتاب ارزشمند، به همت جمعی از اساتید سطوح عالی حوزه‌های علمیه و با مشارکت جامعه  جامِعَةُ المُصطَفَی العالَمِیَّةِ بازنویسی شده در قالب کتاب درسی  جامِعَةُ المُصطَفَی به نگارش در آمده است.  در فرایند تکمیل کتاب تحریر اصول فقه علامه مظفر، از کتاب ««عِلمُ اُصُولِ الفِقهِ فِی ثَوبِهِ الجَدیدِ، از علامه مُغنِیَه و نیز کتاب «اَلوسیطُ فِی اُصُولِ الفِقهِ»  از آیت‌الله سبحانی استفاده شده است. …+1395 .

***رونمایی از مَوسُوعَه «اَلسُّنَّةُ النَّبَوِیَّةُِ فِی مَصادِرِ المَذاهِبِ الاِسلامِیَّةِ»+موسوعه عظیم احادیث مشترک با عنوان جدید «اَلسُّنَّةُ النَّبَوِیَّةُِ فِی مَصادِرِ المَذاهِبِ الاِسلامِیَّةِ»در ۵۰ کلان موضوع اخیراً در بیروت به چاپ رسیده است که با حضور آیت‌الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی رونمایی می‌شود.  حجت‌الاسلام دکتر محمد حسین مختاری رئیس پژوهشگاه مطالعات تقریبی در نشستی خبری با اصحاب رسانه با موضوع تدوین و رونمایی از «اَلسُّنَّةُ النَّبَوِیَّةُِ فِی مَصادِرِ المَذاهِبِ الاِسلامِیَّةِ»‌که در پژوهشگاه مطالعات تقریبی برگزار شد، اظهار داشت: موسوعه عظیم احادیث مشترک با عنوان جدید «اَلسُّنَّةُ النَّبَوِیَّةُِ فِی مَصادِرِ المَذاهِبِ الاِسلامِیَّةِ»اخیراً در بیروت به چاپ رسیده است که تدوین این کتاب حدود 13 سال از سوی نویسندگان زبردست، صاحب‌نام و  نواندیش به طول انجامیده است. …+1395 .

***جلوه‌هایی از حضور مراجع، علما و روحانیون در دفاع مقدّس/ فیلم+روحانیت شیعه در دفاع مقدس با حضور علما و حتی مراجع تقلید در خطوط نبرد و در کنار رزمندگان، بار دیگر ثابت کرد که همیشه و در همه صحنه‌ها و لحظه‌ها در کنار اقشار مختلف ملت قرار گرفته و خواهد گرفت. کلیپ کوتاه زیر، نمایش جلوه‌هایی از حضور مراجع، علما و روحانیون در دفاع مقدس است...+1395 .

***اجتهاد در دسترس است، اگر خیلی بزرگش نکنید!/ حجت الاسلام ابراهیم توکّلی مُقدّم(مُتولِّد :17  / 12 / 1362  «ه.ش»)+ چندی است زمزمه‌های نقّادانه‌ای نسبت به برنامه‌های آموزشی حوزه و کتاب‌های درسی موجود، از گوشه و کنار شنیده می‌‌شود. اگرچه افعال و اغراضشان را سعی می‌کنم حمل بر صحت و اَحسَنُ الوُجُوه کنم، اما بیان این سُطور را خالی از لطف نمی‌دانم.  زیاد روشن نیست که چرا طلاب جوان اجتهاد را این قدر امری بعید می‌شمارند و از اعتماد به نفس لازم برخوردار نیستند؟!! مگر اجتهاد چیست؟!! با همین روش موجود ، طلبه دارای استعداد متوسّط به بالا ولی کوشا بعد از گذراندن ده پایه سطح در شش هفت سال (که در حال کمتر شدن است) و ۶ تا ۱۰ سال کار جِدّی و تَمَحُّض در فقه و اصول، مجتهد می‌شود . خوب، این مجتهد جوان نهایتاً ۴۰ ساله، آیا رمقی برای ورود به مسائل جدید ندارد؟ و اصلاً اگر بدون طی این مقدمات به مسائل جدید ورود کند خروجی‌اش چه خواهد بود؟ این طلبه عزیز اگر احساس می‌کند بهتر است به جای کار در فِقه ُ الطَّهارَةِ (اعمّ از تحقیق و تعمیق و به فعلیت رساندن اجتهاد و تدریس و تالیف) در فِقهُ الاَخلاق، فقه فرهنگ، فقه هنر یا مثلا خاص‌تر مثل فقه رسانه و یا خاص‌تر مثل فقه بازی‌های رایانه‌ای و… کار کند و چنین نکند ، تقصیر کیست؟ آیا حوزه مقصّر است؟... به سخره گرفتن فقه حیض و نِفاس که همواره در برخی از کلمات این عزیزان به چشم می‌خورد، معلول عدم آشنایی با فقه عبادات است ، چه اینکه یکی از مشکل‌ترین و مجتهد پرورترین ابواب، اتفاقاً همین بخش از فقه است....+ ....به عنوان مثال هیچ ضرورتی ندارد تمام رسائل در سطح خوانده شود؛ آن همه مَباحِثی که مرحوم شیخ انصاری در اجماع یا اَصالةُ الاِحتِیاط و… مطرح می‌کند را می‌شود در چند صفحه خلاصه کرد، برخی از مباحث رسائل قابل حذف است و می‌توان یک جلد رسائل جمع‌وجور در دو ترم تحصیلی آموزش داده شود. مکاسب نیز همین طور؛ روش مرحوم شیخ انصاری در مکاسب مُحرّمه با خواندن نصف و یا بلکه یک سوم آن به دست می‌آید و لازم نیست تمام بیع و خیارات خوانده شود، لذا مکاسب هم قابل تحریر است. بحث تعریف اصول و اقسام وضع در کفایه چه گرهی را می‌گشاید؟!! بحث‌های کم ثمر در فقه از کفایه حذف شود و… .آنچه مهم است، فراگیری روش است نه محتوا! بله، اگر کتابی یافت شود که روش بهتری داشته باشد یا همان روش مجتهدپرور رسائل و مکاسب را در مثال‌های به‎روز تطبیق کند، قطعا مطلوب‌تر است. همچنین اگر کسی بخواهد اجتهادش را در همین فقه به کار بندد و مثلاً در زمینه اقتصاد کار کند، قطعا همراه با کسب روش اجتهاد از چنین تُراث مجتهدپروری باید با اصطلاحات، مسائل، رویکردها، مبانی، پارادایم‌ها، اغراض و حاصل مباحث اقتصادی روز آشنا باشد....اگر قرار باشد بدون توانایی رجوع به منابع کشف احکام در اسلام و بدون خواندن تُراث روایی و فقهی و توانایی بررسی سندی و دلالی روایات و فهم کلمات فقهاء به سراغ اقتصاد برویم، این ادعا که نظر اسلام چنین است و من به عنوان کارشناس دینی این نظریه اقتصادی را اسلامی‌می‌دانم، پذیرفتنی نیست ......+1395 .

***فراخوان آثار مرتبط با موضوع «فقه نظام+معاونت پژوهش و طرح و برنامه دفتر آیت‌الله شیخ محسن  اراکی(دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، باهدف گسترش و ارتقای کمّی و کیفی مطالعات فقه نظام از فضلا و اندیشمندان حوزه و دانشگاه با رویکرد پژوهشی دعوت به همکاری کرد ...+1395 .

***نشست «حاکمیت قانون و بررسی تعارض آن با ولایت فقیه» برگزار شد+نشست علمی با موضوع «حاکمیّت قانون و بررسی تعارض آن با ولایت فقیه» با حضور دکتر عبّاسعلی کدخدایی در دبیر خانه خبرگان رهبری در قم برگزار شد. مرکز تحقیقات علمی حکومت اسلامی وابسته به دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، نشستی علمی با موضوع «حاکمیت قانون و بررسی تعارض آن با ولایت فقیه» را با حضور جمعی از طلاب ممتاز حوزه علمیه قم و سخنرانی  دکتر عباسعلی کدخدایی؛ عضو حقوقدان و سخنگوی محترم شورای نگهبان در سالن اجتماعات دبیرخانه این مجلس در قم برگزار کرد....+1395 .

***«اَلقَواعِدُ الاُصُولِیَّةُِ وَ الفِقهِیَّةُِ عَلَی مَذهَبِ الاِمامِیَّةِ» در حوزه تدریس شود+ آیت‌الله سید محمد علی علوی گرگانی در دیدار اعضای هیأت مدیره انجمن اصول فقه پیشنهاد داد: کتاب «اَلقَواعِدُ الاُصُولِیَّةُِ وَ الفِقهِیَّةُِ عَلَی مَذهَبِ الاِمامِیَّةِ» جزء کُتُب درسی حوزه قرار بگیرد.[«اَلقَواعِدُ الاُصُولِیَّةُِ وَ الفِقهِیَّةُِ عَلَی مَذهَبِ الاِمامِیَّةِ»از آیت الله محمد علی تسخیری تنکابنی رامسری که در نجف اشرف مُتولد شده است می باشد]   . آیت‌الله علوی گرگانی در دیدار اعضای هیأت مدیره انجمن اصول فقه و مُتصدیان برگزاری نکوداشت آیت‌الله بروجردی(ره) اظهار داشت: امروز طلاب و فضلا نیازمند شناخت بیشتر نسبت به میراث علمی و فقهی حوزه‌های علمیه هستند تا با تأسی از ایشان در توفیقات و موفقیت‌های خود پیشرفت مضاعفی داشته باشند. مُعَظَّم‌ُُلَه افزود: سیره علمی و عملی مرحوم آیت‌الله بروجردی در ابعاد مختلف اخلاقی، عرفانی، علمی، اجتماعی می‌تواند الگویی ارزشمند برای پیشرفت طلاب باشد، مرجع پروری یکی از ویژگی‌های ممتاز ایشان بود که باید نسبت به آن توجه شود.… آیت الله علوی گرگانی فرمودند : من از این دیدار خرسندم و دو پیشنهاد ارزشمند را برایتان دارم که اگر نسبت به آن توجه کنید به نظر آثار خوبی در پی داشته باشد، یکی ایجاد وحدت میان علما و اساتید حوزه و دیگری استفاده از کتاب اصولی «اَلقَواعِدُ الاُصُولِیَّةُِ وَ الفِقهِیَّةُِ عَلَی مَذهَبِ الاِمامِیَّةِ»در میان کتب درسی حوزه که بسیار ارزشمند و دارای نکاتی مفید است. …+1395 .

***نهادهای حوزوی شورای فقهی بانکداری اسلامی را تعیین کنند+حجت‌الاسلام احمد علی یوسفی لاهیجی گیلانی ، عضو هیئت‌ علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: باید در اصلاح قانون بانکداری اسلامی، جامعه مُدرِّسین حوزه و مدیریت حوزه علمیه قم  ، فقهای شورای فقهی را معرفی کند .  حجت‌الاسلام  دکتر احمدعلی یوسفی لاهیجی گیلانی عضو هیئت‌ علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در خصوص اصلاحیه‌هایی که قرار است در نظام بانکداری اسلامی کشور با تغییرات در قانون بانکداری اسلامی مصوبه سال 1362 ایجاد شود، به پایگاه خبری طلیعه گفت: از جمله این تغییرات ایجاد شورای فقهی ناظر در بانک مرکزی است که گفته می‌شود به امر اسلامی‌تر شدن بانکداری ایرانی و به کارگیری نظرات فقها در این رابطه کمک خواهد کرد. -ایجاد شورای فقهی یکی از موادی است که در قانون به آن تصریح شده است…یوسفی با تاکید براین نکته که ما بانکداری اسلامی نخواهیم داشت مگر آن که نظام اقتصادی اسلامی داشته باشیم و بعد بانکداری را در آن نهادینه کنیم،تصریح کرد: قبل از بانکداری اسلامی باید دقیقا مشخص کنیم که اقتصاد اسلامی چیست و در اقتصاد اسلامی به دنبال گردش پولی براساس نظام بانکداری اسلامی باشیم....وی با اظهار این مطلب که در اسلام دو نوع فقه وجود دارد، افزود: یک فقه اصغر است که احکام تکلیفی و رفتاری انسان‌ها را در عرصه‌های مختلف بیان می‌کند و این فقه فقه تولید علوم انسانی نیست. دیگری فقه اکبر است که تولید علوم انسانی اسلامی تابع فقه اکبر است زیرا در علوم انسانی اسلامی مانند اقتصاد اسلامی باید به روش‌ها و مبانی اقتصاد اسلامی دست یابیم که فقه اکبر هم اصول و مبانی و روش‌های زندگی اسلامی را تعیین می‌کند....عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی یادآور شد: فقه اصغری که این روزها در تلاشیم مبانی اقتصاد اسلامی و بانکداری اسلامی را از آن بیرون بکشیم یکی از بخش‌های فقه اکبر حساب می‌شود و تکیه بر این فقه به ما کمکی نمی‌کند. اگر ما بخواهیم به تولید علوم انسانی اسلامی بپردازیم حتما باید از فقه اکبر استفاده کنیم در غیر این صورت اگر خیال کنیم از طریق فقه اصغر موجود به علوم انسانی اسلامی برسیم به انحراف خواهیم رسید....+گفتنی است قانون بانکداری اسلامی در سال ۱۳۶۲ در ایران به تصویب رسید که در طول ۳۳ سال گذشته نظام بانکداری ایرانی با تکیه براین قانون فعالیت داشته اما طبق ایراداتی که مراجع تقلید بر نظام بانکداری کشور گرفتند قرار به اصلاح قانون بانکداری اسلامی شد+1395 .

***وظیفه فرد مسلمان در احیای «حکومت اسلام»+این کتاب که مجموعه شش سخنرانی مرحوم علامه سید محمدحسین حسینی طهرانی، به‌ضمیمه «رساله دولت اسلام» ایشان است از سوی محسن سعیدیان تنظیم و گردآوری شده و «مؤسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلام» تحقیق و حاشیه‌نویسی آن را انجام داده است. ویرایش دوم کتاب «وظیفه فرد مسلمان در احیای حکومت اسلام» از سوی انتشارات علامه طباطبایی منتشر شده است. در این کتاب، مبارزات و مجاهدت علما و مراجع عظام تقلید بیان و اقدام‌های رژیم پهلوی برای از بین بردن دین و فرهنگ اسلام و فعّالیت علما و مراجع عظام تقلید در مقابله با آن و تلاش برای اقامه حکومت ‌اسلامی از زبان یک عالم مجاهد روایت شده است؛ ازاین رو کتاب حاضر را می‌توان خاطرات علامه محمدحسین حسینی طهرانی از دوران نهضت اسلامی توصیف کرد. …+1395 .

***تغییرات مُتون حوزوی از زبان مسئولان مرکز مدیریت+رسالت متن آموزشی طرح مُعمّا نیست و طرح معما الزاماً خروجی‌اش مُلّاشدن نیست. چه اشکال دارد که بتوانیم با بهره‌گیری از فناوری آموزشی هم دقت‌های متنی را اعمال کنیم و هم زجر آموزشی به یادگیرنده تحمیل نکنیم. نباید فکر کنیم که زجر آموزشی و سخت یاددادن همواره با باسوادشدن و ملاشدن ملازمه دارد یا برعکس، یادگیری باسهولت با بی‌سوادی ملازم است....+حجت‌الاسلام  محمود منتظری مقدّم، عضو شورای اصلاح و تغییر کتب درسی+حجت‌الاسلام  دکتر محمدحسن زمانی، معاون بین‌المِلَل حوزه‌های علمیه+حجت‌الاسلام  سیدحمید جزایری، مدیر مرکز تدوین متون درسی حوزه‌های علمیه+حجت‌الاسلام  محمدتقی اکبر نژاد، مُدیر مؤسسه فقاهت+دکتر علی زاهد، از فضلای حوزه علمیه اصفهان و استاد حوزه و دانشگاه +هفته نامه حریم امام +قابل‌ذکر است، هفته‌نامه «حریم امام» به صاحب‌امتیازی آستان مقدس امام خمینی(ره) و مدیرمسئولی علی جوادی راد چاپ و منتشر می‌گردد. +1395 .

***خلأهای موجود به معنای نارسایی فقه شیعه نیست/ ضرورت استخراج نظام‌های اجتماعی از منابع دینی+فقه یعنی دستاوردهای علمی فقیهان . دستاوردهای علمی فقیهان در حال تکامل است و کامل نیست. آنچه کامل است «منابع» فقه یعنی کتاب، سنت و عقل است. لذا اینکه فقه موجود دارای خلأ است به معنای نارسایی فقه شیعه نیست. باید بین «فقه» و «منابع فقه» تفکیک کرد. ما باید از این فقه موجود به سمت فقه مطلوب حرکت کنیم. -وجود بعضی نارسایی‌ها در فقه موجود برای اداره امور جامعه مساله‌ای نیست که از دید دلسوزان دین‌شناس قابل انکار باشد . اینکه خلأهای فقه موجود چیست و چگونه باید به فقه مطلوب برسیم، موضوع گفت‌وگوی «روزنامه صبح نو» با حجت‌الاسلام با حجت‌الاسلام دکتر محمدجواد اَرَسطا کرمانشاهی، استاد خارج حوزه علمیه قم و حقوق دانشگاه تهران است.…+1395 .

***تبیین نظریه ولایت فقیه با تأکید بر دیدگاه آیت‌الله العُظمی سیستانی+گرچه آیت‌الله سیستانی قائل به مُطلَقَه بودن ولایت فقیه نیست، اما با توسعه گستره دایره امور حِسبِیَّه و نظر به إِعمال ولایت در امور عامَّه، که نظم جامعه اسلامی بر آنها متوقف است، بسیار به نظریه ولایت مطلقه فقیه نزدیک می‌شود. تأکید این مقاله کنکاش در آثار فقهی و اقدامات عملی آیت‌الله العُظمی سید علی سیستانی در این‌باره است. آیت‌الله سیستانی، از جهت مبنای نظری معتقد به پیوند دین و سیاست، و قائل به ولایت فقیه، در سه حوزه اِفتاء، قضاء و امور حِسبِیَّه به معنی موسّع آن ، بلکه برخی دیگر از شئون امام معصوم(ع) و حاکم اسلامی است.  …آیا نصّ خاصی وجود دارد که ائمه معصومین (علیهم السلام) فقها را به ولایت عام و زعامت سیاسی و رهبری امت نصب کرده‌اند؟ در اصل ولایت فقیه و نصب آنان در امور خاص، هیچ تردیدی وجود ندارد. همچنین در اینکه طبق دلیل حِسبه در عصر غیبت در حکومت اسلامی، حاکم فقیه است، مناقشه‌ای وجود ندارد یا‌اندک است (همان)؛ حتی ‌آیت‌الله خویی، که ولایت فقیه را در ابواب مختلف از جمله باب قضاء انکار کرده است، خود ایشان از راه دلیل حِسبه آن را اثبات می‌کند.- آیت الله خویی براساس مبانی فقهی خود روایات متعددی را مطرح می‌کند، ولی معتقدند: هیچ یک از آنها ولایت فقیه را اثبات نمی‌کند (خویی، ۱۴۱۲ق، ج ۵، ص ۳۱- ۴۰ و ۴۶). به نظر ایشان، این روایات یا مانند مقبوله عمر بن حنظله از نظر سندی اشکال دارند (خویی، ۱۴۲۸ق، ج ۴۱، ص ۱۱) و با مبنای خاص ایشان که عمل و فتوای اصحاب به استناد آن را جبران کننده ضعف سند نمی‌دانند، پس فاقد حجّیت و اعتبارند. بعضی از روایات نیز فارغ از اشکال سندی، دلالت آنها بر ولایت فقیه از نظر ایشان ناتمام است. درنهایت، ایشان با استناد به معتبره أبی خدیجه، حکم فقیه را به عنوان قاضی تحکیم ـ نه قاضی منصوب ـ نافذ می‌داند (همان، ص ۶ـ۱۴). البته ایشان به ادله عقلی یا بناء عقلا، ولایت محدود فقیه را از باب توقف حفظ نظام مادی و معنوی مثل ضرورت قضاوت به منظور حل و فصل اختلافات و رفع خصومت (همان، ص ۶ـ۱۱ و ۲۷۳ـ۲۷۵) یا انجام واجبات کفایی بدون اختلال نظام مثل ضرورت اجرای حدود (خویی، ۱۴۱۲ق، ج ۵، ص ۴۶) و تعزیرات (خویی، ۱۴۲۸ق، ج ۴۱، ص ۴۰۷-۴۰۸) می‌پذیرد. این همان چیزی است که در کلام فقها به دلیل حسبه معروف است. البته ایشان از روایات دیگری از جمله روایات ابواب الجهاد، ولایت فقیه را به رهبری در جهاد ابتدایی توسعه می‌دهد (خویی، ۱۴۱۰، ج ۱، ص ۳۶۵-۳۶۶). با وجود این، به نظر ایشان این امور ولایت فقیه نیست، بلکه تصدی فقیه است (خویی، ۱۴۱۲ق، ج ۵، ص ۴۹ـ۶۰)، و یا حداکثر ولایت جزئیه فقیه است (خویی، ۱۴۲۸ق، ص ۳۵۵ـ۳۶۰). ...‌آیت‌الله سیستانی در باب ولایت فقیه علاوه بر دلیل حِسبه، به روایات متعددی استدلال می‌کنند. ایشان در کتاب قاعده لا ضرر و لاضرار، به قاعده لاضرر و لاضرار برای اثبات ولایت فقیه در حفظ نظم عمومی استناد می‌کند و با کنکاش در سند حدیث لا ضرر و لا ضرار می‌گوید: این روایت از طریق شیعه و سنی با مضامین مختلف و در ۸ قضیه گوناگون نقل شده است. آنگاه از منابع معتبر شیعه از ۳ نفر روایت می‌کند (سیستانى، ۱۴۱۴ق، ص ۷۲). آنگاه در توجیه دستور پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله و سلّم) به کندن درخت خرمای سَمُرَة بن جُندَب با استناد به حدیث لاضَرَرَ وَ لاضِرارَ مربوط به رفت و آمد سَمُرَه به نخلستان مرد انصاری و در نقد نظر ‌آیت‌الله نایینی می‌فرماید:......   ......+نویسنده این مقاله :حجت الاسلام دکتر سیدابراهیم حسینی، استادیار مؤسِّسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)+1395 .

***بررسی نظریه «ولایت فقیه»، برنامه یک‌ساله آیت‌‌الله سید احمد عَلَم‌ُالهُدَی+... اصل ولایت فقیه در زمان ائمه(ع) و صحابه وجود داشته است، افزود: شبهه متأخر بودن ولایت فقیه و عدم وجود آن در صدر اسلام غلط است، بحث و بررسی این موضوع به طور جدی پس از غیبت حضرت حجت(ع) و با تلاش شیخ مفید آغاز شده و رواج یافته است....+1395 .

***نیازمند ورود «فقه» به عرصه‌های کلان رسانه هستیم/ موضوع‌شناسی اولین گام در فقه رسانه است+فقه رسانه فقط قرار نیست احکام فردی مکلفان را مشخص و بیان کند بلکه موضوع فقه رسانه اعم از افراد حقیقی و حقوقی و موضوعات کلانی است که سازمان رسانه‌ها را پوشش می‌دهد و جهت و رویکرد رسانه‌ای کشور و حتی جهان را می‌تواند تغییر دهد.....+دکتر کمال اکبری +1395 .

***گستره و قلمرو مصلحت در فقه شیعه/ تمایز مصلحت شیعه با مصلحت عُرفی و سُنی+مصلحت سکولار به معنای فرصت طلبی و مصلحت اهل سنت به معنای مصالح مُرسَلَه، استحسان و سَدّ ذرایِع با مصلحت در فقه شیعه متفاوت است، [اَبُوزَید دَبُوسی سَمَرقَندی که از علمای حَنفی مسلک در قرن چهارم هجری قمری است در باره مَصالِح مُرسَلَه چنین گفته است : مَا لَو عَرَضَ عَلَی العُقُولِ تَلَقَّتهُ بِالقَبُولِ یعنی مصالح مرسله که نصّ خاصِّ شرعی و یا دلیل خاصٌ شرعی بر آن ها وجود ندارد ، آن است که اگر بر عقول عرضه شود ، آن را می پذیرند و تلقّی به قبول می کنند . استاد سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی] ، بنابراین باید مشخص شود که مصلحت شیعی در گرو چه ضوابطی است و گستره و قلمرو مصلحت در فقه شیعه تا کجاست؟ - قاعده مصلحت در فقه شیعه، مبتنی بر نظریه فقهی احکام حکومتی است که بسیاری از فقها آن را در اجرای امامت نیابی در زمان غیبت پذیرفته‌اند و به تعبیری دقیق‌تر، اسلام  ، مبانی، اصول، ارزش‌ها و چارچوب‌های ضابطه‌مندی برای سامان دادن مصلحت ارائه داده است که قابلیت سامان یافتن تحت قواعد کلی را دارد، ساماندهی مصلحت در فقه شیعه در سه شکل احکام حکومتی، احکام اوّلی و احکام ثانوی صورت گرفته است.…+حجت الاسلام سید سجّاد ایزدهی+1395 .

***ملاک احکام حکومتی در فقه سیاسی شیعه+احکام اسلام تابع مصالح و مفاسد واقعی‌اند که کشف ملاکات احکام، تابع قواعد و روش‌های فقهی خاصی است؛ حکم حکومتی هم که پاسخگوی بخش زیادی از مسائل مُستَحدَثَه اجتماعی سیاسی است، از این قاعده مستثنا نیست. - بر اساس مبانی دینی همە احکام شریعت تابع مصالح  و مفاسد واقعی‌اند؛ بنابراین احکام حکومتی نیز به عنوان بخشی از شریعت تابع مصالح و مفاسدی‌اند که فقیه حاکم تشخیص می‌دهد؛ از جمله موضوعات برای فهم بهتر ابعاد احکام حکومتی بحث از ملاک این احکام می‌باشد. .... حکم حکومتی از یک‌سو از ملاک عام برخوردار است، مانند مصلحت که زمینە …صدور تمام احکام حکومتی است و از سوی دیگر دارای ملاک خاص است که تنها ملاک برای صدور احکام حکومتی در زمینه‌های خاص می‌باشد، مانند اهم و مهم، اضطرار که زمینه‌سازی برای مصلحت و صدور حکم حکومتی می‌کنند؛ روش کشف ملاک حکم حکومتی برای حاکم در جایی که نصی آمده باشد، رجوع به نص می‌باشد و در جایی که نص معتبر نباشد، از طریق عقل و عرف است....بحث ملاک احکام یکی از اَبعاد مُهمّ اجتهاد در فقه شیعه است؛ ملاک به معنای معیار، علت، دلیل و مُقوِّم است. ملاک چیزی است که به آن اعتماد می‌شود؛ اما در اصطلاح تعریفی از ملاک در کلام علمای اصول دیده نمی‌شود. البته بعضی از جمله شهید صدر با نگاه به معنای لغوی به تعریف ملاک پرداخته‌اند؛ ایشان در تعریف ملاک می‌نویسد«آنچه پایه و مبنا برای اعتبار و جَعل حکم قرار می‌گیرد، ملاک حکم است»؛ بنابراین ملاک علّتی است که حکم بر اساس وضع شده است....+غلامرضا بهروزی لَک، دانشیار علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع)+همت بَدرآبادی، دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع).+فصلنامه علوم سیاسی، سال هفتم، شماره ۶۸، زمستان ۱۳۹۳٫.  +1395 .

***سیر تدوین کُتب «قواعِد فقهی» و تقسیمات آن+قواعد فقهی در کتب شیعه به تدریج نوشته و رشد کرد؛ قله تدوین قواعد فقهی، کتاب قواعد فقهی هفت جلدی مرحوم بُجنُوردی(آیت الله سید محمد حسین بجنوردی (م ۱۳۹۶هـ)) است. قواعد فقهی از عدد۳۰ شروع شده بعد به ۴۰ رسیده است. در مرحله بعد تعداد این قواعد به ۱۰۰ قاعده رسیده وحتی در کتاب فرهنگ فقه در جلد شش، حدود ۲۰۰ قاعده فقهی را بیان کرده است.  آیت‌الله سید احمد خاتمی سمنانی، عضو شورای عالی حوزه‎های علمیه کشور، در گفتاری به تاریخچه تدوین قواعد فقهی پرداخته است و دوره دوم تاریخچه قواعد فقهیه را دوره تدوین کتب قواعد فقهی معرفی کرد و افزود: دردو بحث علمای اهل سنت از علمای شیعه جلوتر بوده‎اند یکی از آنها بحث فقه الحکومه است و دیگری بحث نوشتن کتاب قواعد فقهی است …+1395 .

***ظرفیت قواعد فقهیّه در حمایت از محیط زیست+در بررسی قواعد و اصول موجود در فقه اسلامی می‌توان به قواعدی دست یافت که می‌تواند مبنای محکم و قاطعی برای حمایت از محیط زیست در حکومت اسلامی باشد که در این مقاله به بررسی برخی از این قواعد می‌پردازیم....-براساس احکام اسلامى رابطه نزدیکى میان انسان و طبیعت‌ وجود‌ دارد «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى‌ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ» (سوره اعراف آیه 96) و چنانچه مردم شهر و دیار همه ایمان آورند و پرهیزکار شوند، همانا‌ درهاى‌ برکات آسمان و زمین را برروى‌ آنها‌ مى‌گشائیم؛ بر همین اساس فقه اسلامی به عنوان دستورالعمل حیات انسان باید به تبیین این مهم بپردازد.... +1395 .

***تضاد ولایت فقیه با حاکمیت ملّی و تعدّد مراکز قدرت!+مرحوم آیت‌الله سید حسن طاهری خُرَّم آبادی با اشاره به حدود و اختیارات ولی فقیه در قانون اساسی می‌نویسد: از نظر اسلام محدودیتی در اختیارات ولی فقیه وجود ندارد و آنچه در قانون اساسی به عنوان وظائف رهبری مطرح شده بر اساس ضرورتی است که در نظام جمهوری اسلامی احساس می‌شود.  مسأله ولایت فقیه از مهمترین مسائل اسلامی است که در طول تاریخ شیعه مورد توجه فقها و اندیشمندان قرار گرفته است که اهمیت و ضرورت بحث از آن را تردید ناپذیر کرده است ولی پاره‎ای از اشکالات و ایرادها که در اذهان عده‎ای از طرف مُخالفین وارد شده  است ایجاب می‎کند که پاسخی علمی و شایسته داده شود. در همین زمینه کتاب «ولایت فقیه و حاکمیّت ملّت» اثر مرحوم آیت‌الله سید حسن طاهری خُرَّم آبادی، به بررسی و پاسخ دو شبهه «تضاد ولایت فقیه با حاکمیّت ملی و تعدّد مراکز قدرت» می‎پردازد. …+1395 .

***ناسزاگویی به بزرگان شیعه کار «سُنّی انگلیسی» است+مولوی عبدالحمید در خطبه‌های نمازجمعه این هفته اهل سنت زاهدان (۲ مهر ۱۳۹۵) با ابراز خرسندی از سخنان اخیر رهبر معظّم انقلاب(امام خامنه ای) که در آن بر لزوم اجتناب از اهانت به بزرگان اهل‌سنت تاکید کرده بودند، سخنان ایشان را در وحدت جهان اسلام «بسیار تاثیرگذار» دانست ...»تاکید می‌کنیم که ناسزاگویی به بزرگان شیعه و فِرَق و مذاهب اسلامی کار «سُنی انگلیسی» است” ...+1395 .

***آغاز ثبت‌نام آزمون وکالت از یازدهم مهر+1395 .

***دلالت ترک اِسِتفصال بر اِطلاق و شرایط آن+گاهی ممکن است سؤال شقوق متعددی داشته باشد که امام(ع) بدون تفصیل به آن شقوق، حکمی کلی را بیان می‌کند. در چنین مواردی آیا می‌توان گفت که منظور نظر امام(ع) تمام شقوق بوده است؛ حتی شقوقی که تصریحی بدان نشده است؟ - از جمله مواردی که فقها برای استفاده اطلاق بدان استناد می‌کنند، ترک استفصال است که متاسفانه با توجه به کاربرد معتنابه آن، در کتب اصول کمتر به تبیین حدود و ثغور آن پرداخته شده است. در بین فقهای امامیه، اولین فقیهی که به صورت گسترده از این قاعده بهره برده، عَلّامه حِلّی می‌باشد..... +1395 .

***از تأکید برجسته‌سازی آثار مشترک شیعه و سُنّی تا ضرورت ایجاد گفتمان علمی+مراسم رونمایی از موسوعه «اَلسُّنَّةُ النَّبَوِیَّةُِ فِی مَصادِرِ المَذاهِبِ الاِسلامِیَّةِ» با حضور مراجع، علما، اساتید و فضلای حوزه علمیه قم و نیز جمعی از علمای اهل سنّت در سالن اجتماعات مدرسه دارُالشّفا برگزار شد. به گزارش - مراسم رونمایی از موسوعه نفیس «اَلسُّنَّةُ النَّبَوِیَّةُِ فِی مَصادِرِ المَذاهِبِ الاِسلامِیَّةِ»با حضور آیت‌الله شیخ لطف‌الله صافی گلپایگانی از مراجع عظام تقلید و شخصیت‌های مطرح حوزوی برگزار گردید. ضرورت مُفاهَمَه و حِوار و گفتگوی اسلامی، گامی در جهت وحدت عملی است - در ابتدای مراسم، حجت‎الاسلام محمدحسین مُختاری، رئیس پژوهشگاه مطالعات تقریبی، با ذکر گزارشی از فعالیت‌های مجموعه خود، اظهار داشت:  …+1395 .

***تصاویر رونمایی از موسوعه «اَلسُّنَّةُ النَّبَوِیَّةُِ فِی مَصادِرِ المَذاهِبِ الاِسلامِیَّةِ»+با حضور آیت‌الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی از مراجع تقلید شیعه از موسوعه نفیس «اَلسُّنَّةُ النَّبَوِیَّةُِ فِی مَصادِرِ المَذاهِبِ الاِسلامِیَّةِ»ـ دوشنبه پنجم مهرماه ـ در سالن اجتماعات دارُالشّفاء رونمایی شد. این موسوعه 20 جلدی به همت پژوهشگاه مطالعات تقریبی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در لبنان به زیور طبع آراسته شده است. - موسوعه «اَلسُّنَّةُ النَّبَوِیَّةُِ فِی مَصادِرِ المَذاهِبِ الاِسلامِیَّةِ»با تلاش محققان و پژوهشگران در طول 13 سال بر مبنای محورهای مشترک اهل سنّت و شیعه تدوین شده است. این مجموعه شامل 20 هزار صفحه با حدود 50 هزار حدیث در 20 جلد است که فاخرترین موسوعه حدیثی در عالَم اسلام محسوب می‌شود. …+1395 .

***نگاهی به مقالات ششمین شماره دوفصلنامه «فِقه مُقارَن»+...با سرمقاله‌ای از دکتر عابدین مُؤمنی با عنوان «فقه مُقارَن راهی برای کشف حقیقت»+1395 .

***شیوه به کار برده شده برای مبارزه با وَهّابیّت ناصحیح است/ بررسی اختلافات همراه با اُسلوب علمی باشد+همانگونه که استفاده از شمشیر برای متقاعد کردن نظر مخالف منطق صحیحی نیست استفاده از بیانیه برای خروج فرقه‌ای از اسلام و یا ورود فرقه‌ای در اسلام بدون پشتوانه علمی رفتار عقلانی نیست. - چندی پیش بود که کنفرانسی در گروزنی(مرکز جمهوری چِچِن) با عنوان «دایره اهل سنّت و جماعت» برگزار شد و با رای اکثریت اهل سنت حاضر در این همایش، وَهّابیت از زمره فِرَق اهل سنت خارج شد. عربستان سعودی که خود را مرجع اصلی اهل سنت می‌دانست در این کنفرانس دعوت نشد. مُفتیان سعودی با واکنش نسبت به این کنفرانس، شرکت کنندگان کنفرانس گروزنی را از حضور در حجّ ابراهیمی امسال ممنوع کردند. رسا در گفت‌و‌گویی با شیخ ماهِر حَمُود رییس تجمع علمای مسلمان لبنان به تشریح ابعاد مختلف این کنفرانس پرداخته است. آنچه که در ادامه می‌آید متن این گفت‌و‌گو است : شکی نیست که اشتباه از سوی عربستان سعودی شروع شد. آل سعود از طریق کتاب‌های آموزشی در مدارس و یا از طریق منبرهای دینی و وسایل ارتباطی تمام تلاش خود را به کار بسته تا اعلام کند که اهل سنت و جماعت منحصر در وهابیت و سلفیت است و سایر فرق اهل سنت، از حیطه جامعه اهل تسنن خارج هستند و طبیعتا این مساله بسیار خطرناک است. البته آنها گاهی به صورت تعابیر کنایه‌ای و گاهی به شکل صریح موضع خود را اعلام می‌کنند. خب این نحوه برخورد یک نوع اهانت به امامان اهل سنت مانند شافعی، مالکی و حنبلی است.…+1395 .

***اولین مجله الکترونیکی ویژه «فقه و مصرف» منتشر شد+مجله ویژه «فقه و مصرف» با آثار و گفتارهایی از حُجَج اسلام و آقایان محمدعلی گرامی قمی، محمّد قائینی، علی‌اکبر کلانتری، عبدالهادی مسعودی، محسن غرویان، علی‌رضا پیروزمند، محمدتقی اکبرنژاد، مهدی مهریزی، مرتضی اسکندری و دیگر اساتید و فضلا  منتشر شد...آیت‌الله شیخ محمدعلی گرامی قمی اگرچه به استخاره مشهور است، اما سال‌ها برگزاری درس خارج فقه و دارا بودن رساله عملیه، وی را در زمره‌ی استادان برجسته‌ حوزه علمیه‌ی قم قرار داده است. وی عقیده دارد جامعه را نباید فقط از نظر مکانی مورد توجه قرار داد، بلکه لازم است از نظر زمانی هم مورد نظر قرار بگیرد. در نظر او، کسانی که در حال حاضر وجود نداشته و در آینده به دنیا خواهند آمد، نسبت به منابع و سرمایه‌های زیرزمینی، دارای حق بوده؛ لذا مصرف کنندگان بی رویه از این منابع، نسبت به آیندگان ضامن خواهند بود....+1395 .

***«ولایت فقیه» از دیدگاه مذاهب فقهی اسلامی+اعتقاد به ولایت فقیه از اندیشه‌هایی نیست که فقط مذهب امامیه اثناعشریه در دوره‌های اخیر فقهی به آن اعتقاد یافته باشد؛ بلکه از اعتقادات اصیل و ریشه‌داری است که از دوره‌های اولیه اجتهاد و استنباط احکام به کتاب‌های فقهی راه پیدا کرده‌اند و فقیهان بزرگ مذاهب اسلامی آن را به عنوان دیدگاه اسلام مطرح ‌کرده و به آن معتقد بوده‌اند. - یکی از اصیل‌ترین فکرهای اسلامی که همه مذاهب فقهی به آن باور دارند، اعتقاد به «ولایت فقیه» است. ریشه این باور مُشترک اصل دیگری است که در همه مذاهب فقهی مطرح شده و آن این است که شرعیّت و صحّت عمل منوط به ولایت است؛ فرقی نمی‌کند که آن عمل به آحاد و افراد جامعه مربوط باشد و فعل فرد خاص و مربوط به خودش باشد یا آنکه آن عمل به عموم مردم و جامعه مربوط باشد.برای جامعه حضور کسی که با داشتن ولایت ، جامعه را اداره کند، ضروری است. ضرورتاً یا رُجحاناً کسی که مُتصدّی امور عمومی می‌شود، باید «فقیه» باشد؛ درنتیجه کسی که جامعه را اداره می‌کند، دارای دو وصف ولایت و فقاهت است که او را «وَلِیّ فقیه» می‌گویند و نظامی که بر این اساس به وجود می‌آید، نظام «ولایت فقیه» است.…+ مقاله از دُکتر عابدین مُؤمنی -دانشیار دانشگاه تهران-دوفصلنامه علمی ، پژوهشی فِقه مُقارَن -شماره ششم .+1395 ..

***بررسی اَسانید روایات حِیَل رِبا+در قرآن کریم کسانی را که مال رَبَوِی می‌خورند به جنگ با خداوند و رسولش فرا خوانده است[آیات 278 و 279 از سوره بقره : يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ذَرُوا ما بَقِيَ مِنَ الرِّبا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ‌ *فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُؤُسُ أَمْوالِكُمْ لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ‌ . اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! تقواى الهى پيشه كنيد و آنچه را از مطالبات ربا باقى مانده است، رها كنيد، اگر ايمان داريد. *پس اگر چنين نكرديد، بدانيد كه اعلان جنگ با خدا و رسولش داده‌ايد و اگر توبه كنيد، اصل سرمايه‌هاى شما از آنِِ خودتان است. و در اين صورت نه ستم مى‌كنيد و نه بر شما ستم مى‌شود. ] و همچنین در روایات، با تعابیری خاص از آن نهی شده است. در کنار این تشدیدات، روایاتی وجود دارند که برای حل شدن مُشکل ربا در موارد مختلف راه حل‌هایی ارائه داده‌اند که در لسان فقها از آنها به حِیَل ربا تعبیر می‌شود. اما سندهای این روایات تا چه اندازه قابل قبول است؟ جای بحث دارد .  از جمله مُحرَّماتی که در دین مُبین اسلام به شدت از آن نهی شده است رِبا است که در قرآن کریم کسانی را که مال ربوی می‌خورند  به جنگ با خداوند و رسولش فرا خوانده است و همچنین در روایات، با تعابیری خاص از آن نهی شده است. هِشام بن سالِم از امام صادق (علیه‌السلام) نقل می‌کند که یک دِرهم رِبا اَشَدّ از هفتاد مرتبه زنا با مَحرَم است. همچنین از آن به گناه کبیره تعبیر شده است و استخفاف به آن را دخول در کفر بر شمرده‌اند و عمل کسی که مالی از ربا کسب کند قبول نمی‌شود و در کنار این تشدیدات، روایاتی وجود دارند که برای حل شدن مُشکل ربا در موارد مختلف راه حل‌هایی ارائه داده‌اند که در لسان فقها از آنها به حِیَل ربا (حیله های خلاصی از ربا) تعبیر می‌شود؛ که در صورت پذیرش این روایات هم طرفین به غرضی که به واسطه آن مبتلی به ربا بودند مرتفع می‌گردد و هم از حرمت شدیده ربا خلاص می‌شوند. البته این راه حل از جانب بسیاری از فقها مورد قبول واقع شده است و از طرف بعضی دیگر شدیداََ مورد اِستِنکار واقع شده و آن را از ساحت ائمه (علیهم‌السلام) دور دانسته‌اند.+ روایاتِ حِیَل ربا به دو دسته تقسیم می شوند : … .[۳] …+1395 .

***شماره جدید فصلنامه «حَبل‌ُالمَتین» منتشر شد+پانزدهمین شماره فصلنامه علمی تخصصی «حَبل‌ُالمَتین» با چندین مقاله فقهی، به صاحب‌امتیازی دبیرخانه شورای برنامه‌ریزی مدارس علوم دینی اهل سنّت منتشر شد. دبیرخانه شورای برنامه‌ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت با هدف توسعه و تعمیق مطالعات تطبیقی و مُقارَنَه‌ای، تقویت فرهنگ تقریب و وحدت بین مذاهب اسلامی و ارتقاء سطح علمی طلاب و روحانیون اهل سنت، اقدام به انتشار فصلنامه علمی- تخصصی حَبل‌ُالمَتین کرده است ......+1395 .

***کارکردهای عدالت در فقه +حجت‌الاسلام  ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم+ مراسم پاسداشت مقام علمی شهید حاج ناصر قربان‌نیا +1395 .

***دسته‌بندی مطالعات دینی درباره زنان و مبانی امام موسی صدر+حجت الاسلام دکترمهدی مهریزی می‌گوید: از منظر امام موسی صدر، اسلام بر اساس شریعت ، اصولی را وضع کرده که با توجه به تحوّل جامعه می‌توان قوانین شریعت را نیز مُتحوِّل کرد و به باور امام صدر باید قوانین رایج اسلامی درباره زنان را بازخوانی کرد ....+...انجمن زنان پژوهشگر تاریخ +1395 .

***پیش‌بینی رُؤیت‌پذیری هِلال ماه مُحرَّم 1438 هجری قمری +برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مُختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … مؤثّرند . امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با مُحاسَبات رایانه‌ای و طبق معیارهایی، این عوامل را برای نقاط مختلف زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند....+1395 .

***صبر مراجع بزرگ مَحدود است/ شخص وزیر ارشاد باید پاسخگو باشد+تلاش برای خلاصه کردن فرهنگ و هنر در موسیقی، لطمه‌ای بزرگ به فرهنگ و ارزش‌های دینی و اسلامی است. اکنون که استان قم در موارد مختلف اعم از زیر ساخت‌های اقتصادی، عمرانی و همچنین مسائل مربوط به اشتغال جوانان با مشکل روبروست آیا این درست است که مسئولین برای رفع این کمبودها این چنین نسخه‌های خسارت‌باری را بپیچند؟!! +جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در واکنش به برگزاری کنسرت در شهر قم، بیانیه‌ای صادر کرد :  ....  اقدام موهن و غیر منطقی مدیران فرهنگ و ارشاد اسلامی قم در برگزاری کنسرت و حواشی و منکرات بیّن و شرم‌آور پیش آمده در آن، غیر قابل پذیرش و حرکتی به دور از شأن شهر مقدس قم بوده است........+1395 .

***مسئولان زمینه «شادی مَشروع» را فراهم کنند/ تعریف شادی زیرپا گذاشتن ضوابط شرعی نیست+عضو جامعه مدرسین با تأکید بر اینکه علما و روحانیون و مُتدیّنان، مخالف خوشی و شادی مردم نیستند تأکید کرد: مسئولان باید زمینه شادی مشروع را فراهم ‌کنند، آیا تعریف شادی، زیر پا گذاشتن ضوابط شرعی است.  در پی برگزاری کُنسِرتی پرحاشیه در شهر مقدس قم آیت‌الله سید احمد خاتمی سِمنانی اظهار داشت: حوادثی که این روزها در شهر قم با برگزاری کُنسِرت و حواشی آن صورت گرفته است، برای هیچ مُتدیّنی باور کردنی نیست. این دیگر گزارش و شایعه نیست که آقایان آن را تکذیب کنند، بلکه بنده فیلم و تصاویر و گزارش آن را مشاهده کرده ام !! …+1395 .

***نقد قاعده تَداخُلِ قصاص در قانون مُجازاتِ اسلامیِ 1392 . +برخی از نوآوری‌های قانون مُجازات اسلامی ۱۳۹۲ قابل نقد جدی است به نحوی که در نتیجه، جنایات شبه عمد علاوه بر دیه، قصاص عضو هم وجود دارد و دردسرهای خود را خواهد داشت ثانیا کار دادگاهها را زیاد و مشکل می‌نماید این در حالی است که ادله فقهی این نوآوریها را پشتیبانی نمی‌نماید -پیش اجلاسیه «نقد قاعده تَداخُل قصاص در قانون مُجازات اسلامی ۱۳۹۲» در پردیس فارابی دانشگاه تهران برگزار شد. این نشست علمی که با ارائه دکتر احمد حاجی دِه‌آبادی، دانشیار دانشکده حقوق پردیس فارابی دانشگاه تهران همراه بود، حجت‌الاسلام  ابوالقاسم علیدوست، حجت‌الاسلاام  محمد محمدی قائینی و دکتر محمدابراهیم شمس ناتری به عنوان شورای داوران و همچنین حجت‌الاسلام  امیر غنوری، دکتر غلامرضا پیوندی و حجت‌الاسلام  حسینعلی بای به عنوان کمیته ناقدان در این پیش اجلاسیه حضور داشتند....+1395 ..

***عدالت، معیار اصلی احکام جنسیتی نیست+آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با اشاره به مبانی فقهی به ارائه نظریه خود در خصوص عدم لحاظ عنصر عدالت در احکام مرتبط با احکام جنسیتی پرداخت و تأکید کرد: هیچ حکمی در شریعت وجود ندارد که موجب نفع یک نفر و ظلم بردیگری باشد. در برخورد اولیه با احکام مرتبط با حقوق زنان و مردان مبحث و سؤال عدالت ایجاد می‎شود که چرا اسلام نسبت به حقوق زن و مرد عدالت را رعایت نکرده است.برخی برای پاسخ به این سؤال مسئله تعبدی را مطرح می‎کنند، به این معنی که ما مجبور هستیم اصولی که از سوی خداوند بیان شده است را رعایت کنیم زیرا انجام آن‌ها عبادت و انجام ندادن آن‌ها گناه است ولی این بیان قابل پذیرش دیگران نیست.ائمه ما بیان می‌کنند که برخی مسلمانان گمان می‌کنند که حلال و حرام عبادی بر اساس تعبد است در حالی که این تصور اشتباه است زیرا آنچه حلال و حرام الهی است در قالب مصلحت عباد و بقای جامعه آورده شده است.برخی ملاک‌های احکام ، مرتبط به مجتمع و جامعه بشری است و تنها در آن‌ها یک زن خاص مدّنظر نیست؛ یعنی اگر یک حکم اجتماعی ایجاد شده است برای استفاده همه جامعه است و اگر این حکم قرارداده نشده است قطعاً یک مفسده بزرگی در آن بوده است. موارد حقوقی مشترک بین زن و مرد بسیار است در واقع در ۹۰ درصد احکام بین زنان و مردان، احکام مشترکی بیان شده است ولی در خصوص ده درصد دیگر باید تلاش علمی و بررسی دقیق همه جانبه انجام شود..عقل بیان می‎کند که هر حکمی که شارع بیان می‎کند تابع ملاک‌ها است در مقابل این تصور، اشاعره بیان می‌کنند که احکام تابع ملاک‌ها نیست؛ در خصوص رابطه احکام و تعبد نیز باید گفت که در برخی موارد نمی‎توان غیر از نگاه تعبدی نگاه دیگری داشته باشیم ولی همیشه این‌گونه نیست که بخواهیم همه احکام را به تعبد منحصر کنیم... اصل حرام محمد الی یوم القیامه ثابت می‌کند که قضایای حکمی شریعت ریشه حقیقی دارد؛ طبع قانون‌گذاری شریعت اسلامی به شکلی است که قرار نیست شرع دیگری برای مردم وضع شود پس قضایای حکمی دین، قضیه حقیقیه است..اگر بخواهیم تمام این مبانی را بر اساس و اقتضای هر زمان و جامعه تغییر دهیم دیگر این دین، دین خاتم نخواهد بود؛ اینکه بخواهیم فقه و دین را در تمام موارد تغییر دهیم نمی‎توان به نتیجه رسید؛ آنچه طلاق توافقی نام‌گذاری شده است با جوهر طلاق سازگاری ندارد زیرا طلاق در زمانی است که یک نفر آن را درخواست کند و بخواهد این کار را انجام دهد.سؤال این است که وقتی خداوند می‌خواهد یک حکمی را برای مردم در یک جامعه تشریع کند، آیا باید عدالت را در نظر بگیرد یا خیر؟ برخی بیان می‌کنند که جواب، آری است یعنی زمانی که خداوند بیان می‎کند که حق طلاق با مرد است باید منبع عدالت آن را نیز بیان کند؛ یا اگر حجاب را برای زن قرارداده است باید منشأ عادلانه بودن آن نیز مطرح شود..وقتی عدالت در این زمینه پیش‌فرض گرفته شود محققان سعی می‎کنند در هر حکمی به بیان منابع عدالت بپردازند که برخی مباحث آن‌ها به مشکلات زیادی ختم شده است؛ اولاً این نظر که هر ملاکی که عقل درک می‌کند، باید شرع نیز آن را درک کند، رد شده است، باید بررسی شود؛ زیرا قدرت درک عقل محدود است و ممکن است تا حدی ملاک را درک کند ولی موانع را درک نمی‎کند....در حوزه عبادات، مساله عدالت بیان نشده است؛ در مسایل معاملات نیز ضوابطی برای صحت معاملات بیان شده است از جمله اراده و اختیار که در آن عدالت بیان نشده است زیرا اگر کسی بخواهد مال خود را با عقل سالم کمتر از قیمت اصلی بفروشد نمی‎توان گفت که چون این مساله با عدالت ناسازگار است پس معامله باطل است؛ مساله عدالت در احکام معاملات کمتر به چشم می‎خورد.........+1395 .

***ظرفیت‌های فقه در رویارویی با مسائل دنیای معاصر+جدیدترین شماره فصلنامه «اقتصاد اسلامی» مقاله‌ای را با عنوان «ظرفیت‌های فقه در رویارویی با مسائل دنیای معاصر» به چاپ رسانده است. نویسنده در این مقاله می‌کوشد به این سوال پاسخ دهد که چه نیرویی در فقه نهفته است که توان پاسخ‌گویی به مسائل نوپیدا را دارد بدون آنکه نیاز به خروج از ضوابط اجتهاد باشد. - فصلنامه علمی- پژوهشی «اقتصاد اسلامی» به منظور طرح و توسعه مطالعات بنیادی و کاربردی در باب اقتصاد اسلامی ایران، به صاحب امتیازی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، مدیرمسئولی علی‌اکبر رشاد و سردبیری عباس عرب مازار به شماره شصت و دوم خود رسید....+1395 .

***تاکید مجدد رهبر انقلاب(امام خامنه ای) بر «تدوین طرح تحول» در حوزه+یکی از نیازهای مهم حوزه علمیه در شرایط کنونی، «تدوین طرح تحول» در حوزه و برنامه ریزی بلندمدت، دقیق و زمان بندی شده براساس این طرح تحول و اهداف مورد نظر است. ،حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی  در دیدار اعضای شورایعالی حوزه‌های علمیه، حوزه علمیه را از حکومت اسلامی انفکاک ناپذیر دانستند و با تأکید بر نیازمندی حکومت اسلامی به حوزه علمیه «پر مغز و صاحب علم و پویا و نوآور و آشنا با نیازهای روز» به منظور امتداد معارف و احکام اسلامی در ابعاد مختلف زندگی و اعماق جامعه گفتند: یکی از نیازهای مهم حوزه علمیه در شرایط کنونی، «تدوین طرح تحول» در حوزه و برنامه ریزی بلندمدت، دقیق و زمان بندی شده براساس این طرح تحول و اهداف مورد نظر است.…+گزارش آیت‌الله شیخ رضا استادی دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه+تشریح اقدامات انجام گرفته توسط : حجت‌الاسلام علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه....+1395 .

***درآمدی بر فقه کاربردی: تعاریف؛ ویژگی‌ها و آسیب‌ها/ حجت الاسلام علی شفیعی قوچانی گزکوهی (متولِّد1349«ه.ش»)+فقه کاربردی که محصول دغدغه‌های معاصر است ظرفیتی است که می‌تواند ضمن آن که فقه را از عقب‌ماندگی نجات دهد از ایجاد گُسست بین آن و جامعه پیرامونی‌اش نیز جلوگیری کند.  تحولات شگرف و لحظه‌ای در جهان جدید همه دانش‌ها و معرفت‌های بشری را دچار سَیّالِیّتی مدام کرده است و هر یک از معارف بشری که نتواند خود را روزآمد کند و نسبتش را با این تحولات تعریف نکند باید تن به حاشیه نشینی دهد و کنج عزلت برگزیند. فقه نیز از این قاعده کلی مستثنی نیست و باید تلاش کند تا نسبتش را با تحولات پیرامونی‌اش تعریف کرده تا به حاشیه نشینی مبتلا نشود.فقه کاربردی را در یک تعریف حداقلی می‌توان به «فقه واقع» یا «فقه عینیت‌ها» تعریف کرد. فقه واقع یعنی فقهی که نه تنها وقایع روزآمد را مدیریت می‌کند بلکه باید چنان دیده شود که قدرت پیش بینی نیز داشته باشد. قدرت پیش بینی یکی از لوازمش تعریف قلمرو حداقلی و جغرافیای بومی شده برای فقه است. به بیانی دیگر برای خروج فقه از حالتی منفعلانه – مثل فقه رایج – و تبدیل آن به فقه فعال و پیش رو باید انتظار از فقه را معقول تر و منطقی تر کرد.......+حجت الاسلام علی شفیعی قوچانی گزکوهی (متولِّد1349«ه.ش») مدیر گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی +1395 .

***دلالت‌شناسی از گزاره‌های فقه تربیتی+نوشتار حاضر درصدد است تا دلالت‌یابی پسینی از فتاوا و احکام فقه تربیتی را بررسی نماید و استلزامات، اقتضاها و دلالت‌های آشکار و نهان این احکام را با روش تحقیق نظری و فلسفی، گونه‌شناسی کند. «فقه تربیتی» و احکام تربیتی استنباط‌ شده در آن، می‌تواند موضوع تحلیل‌های فلسفی و فرافقهی قرار گیرد. نوشتار حاضر درصدد است تا دلالت‌یابی پسینی از فتاوا و احکام فقه تربیتی را بررسی نماید و استلزامات، اقتضاها و دلالت‌های آشکار و نهان این احکام را با روش تحقیق نظری و فلسفی، گونه‌شناسی کند.+سید نقی موسوی، دو فصلنامه مطالعات فقه تربیتی – شماره ۵، دوره سوم بهارو تابستان ۱۳۹۵+1395 .

***پوشش دروس ۷۰ استاد تراز اول حوزه در مدرسه فقاهت+جوادی از پوشش دروس خارج فقه و اصول ۷۰ استاد تراز اول حوزه و نزدیک به ۱۷۰ عنوان درسی با ۶۱ هزار جلسه صوت و ۳۶ هزار جلسه تقریر در مدرسه مجازی فقاهت تا پایان شهریور ۹۵ خبر داد. جواد جوادی مسؤول مؤسسه صدای بهار، به تشریح عملکرد مدرسه مجازی فقاهت در شش ماه نخست سال ۹۵ و ارائه خدمات گسترده آن به طلاب، دانشجویان و اساتید پرداخت و ارتباط عالمان با عالمان و برقراری ارتباط زنده اینترنتی حوزه‌های علمیه را از اهداف آن برشمرد...مدرسه مجازی فقاهت درس‌های قم، مشهد، نجف، کربلا، لبنان، قطیف و احساء و افغانستان را پوشش می‌دهد....+1395 .

***چند نکته در باب نظم نوین فقهی+محمدمهدی کمالی+سیستم فقهی امروزی چه آنچه در رساله‌های عملیه وجود دارد و چه آنچه در کتب متداولِ فقهی نگاشته شده یا در درس‌های خارج به بحث گذاشته می‌شود نه‌تنها از جامعیت لازم برخوردار نیست، بلکه بسیاری از موضوعات مطروحه و مورد مباحثه آقایان از اولویت و ضرورت لازم برای بحث و بررسی برخوردار نیست و به‌هیچ‌وجه جوابگوی پرسش‌های فقهی عصر جدید نیست.  بازنگری در تبویب فقه موجود و هماهنگ با نیاز امروز بشر و مسائل حاشیه‌ی آن، مدتی است که دگرباره رونقی پیداکرده و صاحب‌نظران _و بعضاً غیر آنان_ به بیان دیدگاه‌های خود می‌پردازند ...+محمد مهدی کمالی دانشجوی دکتری فلسفه و کلام علوم  اسلامی رضوی و سطح چهار حوزه علمیه خراسان .+1395 .

***بقای شریعت مرهون امر به معروف و نهی از منکر است+...حسین (علیه‌السّلام) خطاب به برادرش محمد بن علی معروف به محمد حَنَفِیَّه آخرین وصیت‌های خود را نگاشت و در آن وصیت، فرمود: «اِنَّما خَرَجْتُ لِطَلَبِ الاِصْلاحِ فی اُمَّةِ جَدّی مُحَمَّد – ‎صَلَّی‎اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ...‎- +آیت الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی+1395 .

***مبانی فقهی حقوقی «سَبّ» بررسی شد+این پژوهش پس از بیان قائلین به جواز سَبّ و قائلین به عدم جواز سَبّ نشان می‌دهد که ناسزاگویی در همه‌ مراحل زندگی، به‌ویژه در دعوت دینی و تبلیغی مذهبی محکوم است و از ادب قرآنی و سیره‌ معصومان(ع) دور بوده و مورد منع و نهی قرار می‌گیرد.  مریم جعفرزاده سریزدی، تدوینگر پایان‌نامه سطح سه حوزه علمیه خراسان با موضوع «بررسی فقهی حقوقی سَبّ» با بیان اینکه باید از تعصّب دینی که به دین و مسلمانان ضرر می‌رسد، پرهیز کرد. گفت: اصول تربیت اسلامی و اساس اخلاق دینی می‌بایست مورد توجه قرار گیرد... +پایان نامه حوزوی-سطح سه .+حجت‌الاسلام محمدباقر گرایلی -حجت‌الاسلام مرتضی نوروزی-حجت‌الاسلام عبدالرضا اصغری+مدرسه علمیه نَرجِس(سلام‌الله علیها) مشهد+1395 .

***بررسی فقهی بیدار کردنِ فرزندان برای نماز+یکی از مسائلی که کمابیش والدین و مربیان با آن در فرزند‌پروری مواجه هستند؛ حکمِ شرعیِ بیدار کردنِ فرزندان و متربیان برای نماز است. نوشتار حاضر درصدد است این مسئله را از منظر «فقه تربیتی» بررسی نماید. شبکه اجهاد: تربیت اسلامی ساحات مختلفی دارد که تربیت عبادی یکی از مهم‌ترین این ساحات است. یکی از مسائلی که کمابیش والدین و مربیان با آن در فرزند‌پروری مواجه هستند؛ حکمِ شرعیِ بیدار کردنِ فرزندان و مُتربِّیان برای نماز است. نوشتار حاضر به قلم سید نقی موسوی دانشجوی دکتری فقه تربیتی با عنوان «بیدار کردن مُتربّی برای نماز از منظر فقه تربیتی» است ...+1395 .

***آغازگر حرکت اصلاحی در شیوه‌های عزاداری+بحث درباره‌ شیوه‌های عزاداری عموماً و قمه‌زنی خصوصاً از مباحثی است که گویا قرار نیست بر سر آن به توافق شود و هرسال با فرارسیدن ایام مُحرّم و صَفَر، تنور بحث مخالفان و موافقان داغ می‌شود. نوشتار حاضر به قلم حجت‌الاسلام مهدی مسائلی از پژوهشگران جوان حوزه‌ علمیه اصفهان است که بحث درباره‌ قمه‌زنی به‌نوعی از دغدغه‌های پژوهشی اوست.....+1395 .

***«جهان‌شهر معنوی»، پارادایم و مُدِلی نوین در بازسازی تمدّن اسلامی / حجت الاسلام علی الهی خراسانی+تحولات اخیر جهانی شدن به پیدایش شهرهای جدیدی انجامیده که از میزان نفوذ و اثرگذاری شگرفی برخوردار هستند. هرچند درباره چیستی و خصوصیت‌های این «جهان‌شهرها» اختلاف نظر وجود دارد، همگی چند ویژگی را مشخصه این شهرها می‌شمارند: جمعیت زیاد که در دل خود تخصص‌ها و مهارت‌های زیادی را جا داده است و به همین دلیل نیز جهان‌شهر باید بتواند نیازها و خواسته‌های گروه‌های از نظر فرهنگی و سلیقه‌ای متفاوت را برآورده کند. دارابودن مؤسسه‌ها و امکانات پیشرفته در زمینه‌ فعالیت‌های اقتصادی و اطلاعاتی از دیگر ویژگی‌های جهان‌شهرهاست. توجه به کثرت‌گرایی فرهنگی (مثلاً قومی، مذهبی، زبانی و …) از الزامات جهان‌شهر  است ...+1395 .

***«حفظ نظام»، واجبی مطلق یا مشروط !+حفظ نظام، واجبی مطلق یا مشروط؛ مقاله‌ای با رویکردی به اندیشه‌ی سیاسی امام خمینی(ره) است که در دوازدهمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «سیاست مُتعالیه» به چاپ رسیده است.  دوازدهمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «سیاست مُتعالیه» (بهار ۹۵) که حاوی مقاله‌هایی از اساتید و پژوهشگران علوم سیاسی می‌باشد که به همت انجمن مطالعات سیاسی حوزه منتشر شده است. «راهبرد متعالی در مدیریت حل اختلاف»؛ «حفظ نظام، واجبی مطلق یا مشروط؛ با رویکردی به اندیشه‌ سیاسی امام خمینی(ره)»؛ «مقایسه‌ی ‌دیدگاه امام خمینی و محمد رشیدرضا در باب حکومت اسلامی و پیامدهای سیاسی آن»...+قابل ذکر است، فصلنامه علمی ـ پژوهشی «سیاست متعالیه» به صاحب امتیازی انجمن مطالعات سیاسی حوزه با مدیرمسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین منصور میراحمدی و سردبیری حجت‌الاسلام دکتر نجف لَکزایی منتشر می‌گردد.+1395 .

***حوزه‌های علمیه؛‌ مدیریت سازمانی یا نهادی!+فرآیند توسعه بی‌مهار دیوان‌سالاری یکی از عوارضی است که این روزها در گفتار بزرگان حوزه بدان اشاره می‌شود. چنان‌چه مرکز مدیریت، برنامه‌ریزی برای نهاد حوزه را از طریق رسمیت‌بخشی روزافزون ساختار‌های حوزه و توسعه قوانین رسمی آن پی‌گیری نماید، به جهت ناسازگاری با ماهیت نهادی حوزه، بدون دست‌یابی به نتایج مورد انتظار، تخریب آداب و هنجارهای سنتی حوزه‌های علمیه را نیز در پی خواهد داشت... آن‌چه در برنامه‌ریزی سالیان اخیر حوزه از آن غفلت شده، از یک‌سو بی‌توجهی به سنت‌ها و  آدابی است که رشد علمی و معنوی طلاب را تأمین می‌کرده و از سوی دیگر تلاش برای جایگزین‌کردن آن‌ها با فرآیندهای قانونی و رسمی است. نگرانی اساتید و مراجع حوزه از غلبه قواعد نظام دانشگاهی بر حوزه‌های علمیه از همین جا نشأت می‌گیرد. باید امید داشت مدیران جدید حوزه با درک تفاوت برنامه‌ریزی برای سازمان مدیریت حوزه و برنامه‌ریزی برای نهاد حوزه، بتوانند ظرفیت‌های منابع معرفتی اسلام را برای پاسخ‍‌گویی به نیازهای جامعه به فعلیت نزدیک نمایند.+ «مُباحَثات» +سید فرید حاج‌سید‌جوادی +1395 .

*** 6نهاد؛ واسطه رسیدن به تراث اسلامی+در تُراث شیعه نهادهایی وجود دارد که می‌توان از آن‌ها ظرفیت پیشرفت را بدست آورد، ظرفیت‌ها‌یی که می‌تواند در قالب ده‌ها گزاره نمود پیدا کند. کشف این ظرفیت‌ها باعث می‌شود تا عالمان ویژه این عرصه بدون این‌که دغدغه خروج از شریعت را داشته باشند، برای همه حوادث واقعه پاسخ مناسب و راهگشا داشته باشند. حجت‌الاسلام ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و رئیس شورای عالی انجمن‌های علمی حوزه علمیه، در بیست ‌ودومین نشست اندیشه‌ورزی در مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با موضوع «نهاد شناسی ظرفیت‌های پیشرفت در تُراث اسلامی» به سخنرانی پرداخت  : اولین نهاد : نصوص بیان کننده شریعت خُرد و کلان است : ما معتقد هستیم که شش نهاد را می‌توان منبع قرارداد به‌عنوان نهادهایی که ظرفیت پیشرفت را در خود دارند و این نهاد‌ها به تراث اسلامی مربوط هستند. نخستین نهاد «نصوص دینی بیان کننده شریعت خرد و کلان در سنت» است به این معنا که آیات قرآن و روایات و احادیث اهل بیت نبوت که وظایف همه را در مقوله پیشرفت به طور خرد و کلان بیان می‌کند.  .......ششمین نهاد ، اعتقاد به سه استنباط : آخرین نهاد اعتقاد به سه استنباط است که اولین استنباط این است که ما در رویارویی با برخی از مسائل مورد به مورد عمل می‌کنیم، مانند مسائل خانواده و لازم است که ما در این‌گونه موارد استنباط دومی هم داشته باشیم و آن به طور سیستمی و نظام‌وار است و آنچه که در مورد اول استنباط اول وجود داشت نیازمند آن است که بار دیگر استنباط کنیم که ممکن است تعدیل‌هایی صورت گیرد و در این‌جا ممکن است با چند خرده نظام برخورد داشته باشیم، و به این منظور باید استنباط سومی هم داشته باشیم و آن این است که این خرده نطام‌ها را کنار هم قرار دهیم و به یک نظام کلان برسیم و این فکری است که مطرح است و باید درباره آن بیشتر به صحبت بپردازیم. +1395 .

***فقهای بزرگ و معروف شیعه در مورد قمه‌زنی چه می‌گویند؟+موضوع وهن مذهب بودن قمه زنی در زمان کنونی اگرچه یکی از تأکیدات علما بر نهی از قمه‌زنی است ولی این عمل از جهاتی دیگر مورد نهی و حرمت قرار می‌گیرد و فقهای بزرگ شیعه با توجه به این جهات فتوا به تحریم قمه زنی داده‌اند. در ادامه نگاهی به فتوای علمای بزرگ شیعه دراین‌باره خواهیم داشت.  (ضَرَری بودن قمه‌زنی) : مرحوم شیخ مرتضی انصاری که سرآمد فقهای شیعه در قرن‌های اخیر است، قمه زنی را از جهت ضررها و آسیب‌هایی که به بدن می‌رساند، حرام می داند. ایشان فتوایی درباره قمه‌زنی دارد که متأسفانه کمتر منعکس شده است  و ما آن را در کتاب «عار یا شعار، قمه‌زنی در ترازوی عقل و شرع» منتشر نمودیم. ایشان(مرحوم شیخ انصاری) در این باره می‌نویسد: «در تعزیه‌داری حضرت امام‌حسین (علیه السلام) اگر شخص زخمی مثل تیغ و غیره بر خود بزند که ضرر باشد بر بدنش، حرام است؛ اما اگر [عزاداری به] قِسمی باشد که درد و اَلَمش در همان وقت تعزیه‌داری باشد نه بعد از آن، مثل سینه‌زدن به طور متعارفِ ناس [مردم] که سیاه و سرخ شود، ضرر ندارد.» اصولا از نگاه شیخ اعظم انصاری هرگونه آسیب و ضررزدن به بدن حرام است. چنان‌که ایشان در بیان «قاعده لاضَرَر» می‌گوید: «قَدِ استُفیدَ مِنَ الأَدِلَّةِ العَقلِیَّةِ وَ النَّقلِیَّةِ تَحریمُ الإِضرارِ بِالنَّفسِ ؛ از دلایل عقلی و نقلی حرمت اضراربه‌نفس استفاده می‌شود.» . وی همچنین می‌افزاید: «علما در حکم ضررزدن، تفاوتی بین ضررزدن به خود و دیگران نگذاشته‌اند.» او همچنین در کتاب «فَرائِدُ الاُصُول» می‌نویسد: «پس هر ضرری که به خود شخص یا دیگری وارد شود، حرام می‌شود و تفاوتی نمی‌کند که چه کسی این ضرر را وارد کرده است.» اصل پاسخ شیخ انصاری در فتوایی که گذشت، به زبان فارسی نوشته است و ما عین آن را نقل کردیم، ولی متأسفانه بعضی دیگر از طرفداران قمه‌زنی برای اینکه شیخ انصاری را موافق قمه‌زنی جلوه دهند با تحریفی آشکار عبارت شیخ را این‌گونه به عربی ترجمه نموده‌اند: «إِذا اَورَدَ الشَّخصُ الجَرحَ بِمِثلِ السَّیفِ و َ نَحوِهِ عَلَی نَفسِهِ وَ لَم یَکُن مُضِرّاََ کانَ ذلِکَ جائِزاََ.» این در حالی است که شیخ انصاری در قسمت اول این فتوا ایجاد زخم بر بدن را مصداقِ ضرر و آسیب به بدن معرفی نموده و حرمت آن را بیان می‌کند و در قسمت دوم فتوا نیز ایشان با بیان «سینه‌زدن به طور متعارفِِ ناس» بر این معنا تأکید می‌کند.…...  +حجت الاسلام مهدی مسائلی اصفهانی+1395 .

***بخش عمده‌ فقه شیعه ناظر به اجتماعیات است+بخش عمده‌ای از فقه سَلَفِ صالح ناظر به اجتماعیات است و موضوعاتی که در فقه اجتماعی درباره آن صحبت می‌کنیم وصل به جامعه است، در مواردی، محصول جامعه است همانند بانک، فنآوری‌های نو یا رسانه و در مواردی همانند سیاست و امنیت، وصف جامعه است. بـر هـیچ یک از فقیهان اسلامى‌ پوشیده نیست که شریعت اسلام به جز احکام فـردى، دربردارنده آیین‌ها و قانون‌هاى فقهى براى جامعه نیز هست، وحى اسـلام نیاز انسان به رهنمودهاى دینى و آسمانى در ساحت زندگى اجتماعى را نـادیـده نـیـنگاشته و درباره آن بى‌تفاوت و ساکت نمانده است. در فقه حکومتی و فِقه‌ُالاِجتِماع فقیه حتماً باید از جامعه خود شناخت کافی داشته باشد؛ از این‌رو فتوای فقیهی که بدون درک صحیح از جامعه فتوا می‌دهد، با فتوای فقیهی که با شناخت و درک صحیح از جامعه و موضوع‌شناسی دقیق، فتوا می‌دهد؛ بسیار متفاوت است....،+حجت‌الاسلام  علیرضا پیروزمند، قائم‌مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم+1395 .

***ملاک جهاد ابتدایی عُدوان کافر است نه عقیده/ لزوم بررسی آیات قتال+عضو هیئت علمی موسسه دارالحدیث با اشاره به آیات قتال با کفار و جهاد ابتدایی تاکید کرد: عمده علمای اسلامی معتقدند جهاد ابتدایی با کفاری است که عدو و دشمن هستند و صرف کشتن کفار به دلیل عقیده کفرآمیز آنان نیست از این رو آیات قتال نیز باید در منظومه کلی قرآن دیده شود . حجت‌الاسلام  مهدی مهریزی، عضو هیئت علمی موسسه دارُالحَدیث، در نشست علمی «جهاد ابتدایی در اسلام» در موسسه دین‌پژوهان با اشاره به عنوان بحث و ارتباط آن با مباحث عاشورا و این ایام گفت: این موضوع سوژه برخی حرکت‌های تندروانه در جهان اسلام شده است ....+1395 .

***فقه و نیازهای جدید در دوره «پس از استقرار حکومت اسلامی»+استقرار ‌حکومت اسلامی، برگشت به دوره جامعه‌ طبیعی ‌است یا ورود به جامعه مدنی ‌اسلامی؟ هر‌کدام از این دو‌گزینه‌، فقه متناسب با خودش را می‌طلبد‌. همچنین فقه متناسب با شرایط پس از استقرار حکومت اسلامی، اصول فقه متناسب به خود را نیز طلب می‌کند.  بی‌‌گمان همه مخاطبان این مقاله، نخست از مسأله «تحوّل» جامعه بشری به‌عنوان یک واقعیت خارجی آگاهند و دوم‌ آن‌که پاسخگویی علم فقه به نیازهای جدید را بر اساس اجتهاد مستمر فقهای‌ عظام نه‌تنها امری ممکن، بلکه‌ به سبب سابقه ۱۴۰۰ ساله آن، امری محقق می‌دانند؛ ولی به نظر می‌رسد برخلاف این توافقات، مسائل مُبهمی در این رابطه وجود دارد که به‌ویژه پس از تشکیل و استقرار حکومت اسلامی در کشور، باید مورد کاوشگری بیشتری قرار گیرد. حجت‌الاسلام سعید رُجحان، استادیار دانشگاه امام صادق(ع) در ‌مقاله ذیل که در کتاب نقد شماره ۳۳ به چاپ رسیده است، نخست درصدد تبیین نکات ‌مهمی در زمینه تحول و رابطه آن با فقه است؛ سپس به تبیین یک مورد اساسی می‌پردازد که در شرایط امروز کشور- البته با نگاهی فراتر از شرایط امروز جهان ـ باید از دید فقه بدان نگاه‌ جدیدی داشت.....+1395 .

***سه راهکار ترویج مباحث «فقه حکومتی»+مدیر مؤسسه لوح و قلم با اشاره به لزوم فرهنگ سازی مباحث فقه حکومتی در حوزه گفت: پرداختن به مبانی، تبویب و مَوسُوعَه نگاری فقه حکومتی سه سرفصل ورود به عرصه پژوهش‌های فقه حکومتی است تا در نتیجه نیاز حکومت در زمینه مسائل مبتلابه پاسخ داده شود.  در سالهای اخیر، ایجاد کرسی‌های تدریس «فِقهُ الحُکُومَةِ» یکی از مطالبات رهبر انقلاب اسلامی(امام خامنه ای) از حوزه‌های علمیه بوده است. مقام معظم رهبری تأکید دارند که «در قم باید درسهای خارجِ استدلالیِ قوی‌ای مخصوص فقه حکومتی وجود داشته باشد تا مسائل جدید حکومتی و چالشهائی را که بر سر راه حکومت قرار می‎گیرد و مسائل نو به نو که برای ما پیش می‌آید، از لحاظ فقهی مشخص کنند» . به ‌منظور آگاهی از چگونگی احیایِ فقه حکومتی و نحوه‌ی صحیح ترویج آن در حوزه علمیه، پایگاه وسائل با حجت‌الاسلام مهدی حقانی مدیر مؤسسه لوح و قلم به گفت‌و‌گو نشسته است که متن آن در پی می‌آید... +1395 .

***از معنا تا معناپردازی در «معماری اسلامی»+این کتاب که توسط دکتر عبدالحمید نقره‌کار، دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران و مدیر قطب علمی معماری اسلامی نگاشته شده....+1395 .

***بازتاب و پیامدهای «اجلاس گروزنی-پایتخت چِچِن»+هیئت بلند مرتبه مصر شامل اَحمَداَلطَّیِّب شَیخ‌اَلاَزهَر، شَوقی عَلّام مُفتی مصر، اُسامَه اَلاَزهَری مشاور رئیس جمهور، و عَلِی جُمعه مُفتی سابق مصر که همگی از بزرگان مذهبی این کشور می‌باشند، مهمترین میهمانان شرکت‌کننده به شمار می‌رفتند. در مقابل هیچ یک از علمای وَهّابی عربستان و سَلَفی قطر به این کنفرانس دعوت نشده بودند. چندی قبل «گروزنی» پایتخت چِچِن در روسیه شاهد برگزاری کنفرانسی با عنوان («مَن هُم اَهلُ السُّنَّةِ»؟! ) «اهل‌سنت و جماعت چه کسانی هستند؟!» بود. در این نشست که به گفته برگزارکنندگان بیش از ۲۰۰ شخصیت مسلمان برجسته اهل‌سنت در آن حضور داشتند، هیئت بلند مرتبه مصر شامل اَحمَداَلطَّیِّب شَیخ‌اَلاَزهَر مصر، شَوقِی عَلّام مفتی مصر، اُسامه اَلاَزهَری مشاور رئیس جمهور، و عَلِی جُمعه مفتی سابق مصر که همگی از بزرگان مذهبی این کشور می‌باشند، مهمترین میهمانان شرکت‌کننده به شمار می‌رفتند. در مقابل هیچ یک از علمای وَهّابی عربستان و سَلَفی قطر به این کنفرانس دعوت نشده بودند.-شرکت‌کنندگان در این کنفرانس تعریفی از مذهب اهل‌سنت ارائه کردند که وهابی‌ها و سلفی‌ها جایی در آن ندارند. شیخ‌الازهر در سخنان خود اهل‌سنت را از نظر اعتقادی و کلامی شامل اشاعره و ماتریدی و از نظر فقهی پیروان مذاهب چهارگانه‌ (حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی) اعلام نمود. در بیانیه پایانی نیز با تکیه بر سخنان احمدالطیب شرکت‌کنندگان تصریح نمودند «اهل‌سنت در اعتقاد و مذاهب کلامی، اشعری و ماتریدی و اهل حدیث، در فقه پیروان مذاهب چهارگانه حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی هستند و اهل تصوف پاک از نظر علمی و اخلاقی و تزکیه نفس همچون امام الجُنَید (جُنَید بغدادی) و امثال ایشان می‌باشند» ..... محتوای این کنفرانس و بیانیه پایانی آن نشان داد که علمای اصیل اهل‌سنت به این نتیجه رسیده‌اند که باید بین اهل‌سنت واقعی که پیروان مذاهب چهارگانه می‌باشند و آنها که به نام مسلمانانِ اهل‌سنت [«وهابی‌ها»] فتوای تکفیر و قتل و غارت می‌دهند و موجب تفرقه و تشتّت میان مسلمان‌ها شده‌اند، تفکیک قائل شد و صف‌های هر دو گروه را مشخص نمود تا مسلمانان متوجه شوند که این فرقه‌های تکفیری نماد اسلام نیستند. محتوای این کنفرانس و بیانیه پایانی آن نشان داد که علمای اصیل اهل‌سنت به این نتیجه رسیده‌اند که باید بین اهل‌سنت واقعی که پیروان مذاهب چهارگانه می‌باشند و آنها که به نام مسلمانان اهل‌سنت [«وهابی‌ها»] فتوای تکفیر و قتل و غارت می‌دهند و موجب تفرقه و تشتت میان مسلمان‌ها شده‌اند، تفکیک قائل شد و صف‌های هر دو گروه را مشخص نمود تا مسلمانان متوجه شوند که این فرقه‌های تکفیری نماد اسلام نیستند. - ...جمهوری اسلامی باید از فضایی که بسبب برگزاری این کنفرانس به خصوص در شبکه‌های اجتماعی بین پیروان اهل‌سنت پدید آمده با ظرافت و بدون برانگیختن حساسیت‌های مذهبی، برای آگاهی بخشی به جهان به ویژه نزد اهل‌سنت استفاده نماید تا برادران اهل‌سنت متوجه شوند آن فرقه‌ای که ریشه غیر اسلامی و حتی استعماری دارد و امروز سبب خونریزی‌های فراوان در بین مسلمان‌ها شده، «وَهّابیّت» است و این موضوعی است که خود علمای اهل‌سنت نیز به آن اقرار و اذعان نموده‌اند ...+1395 .

***تحولات فقه در تمدن متن محور / محسن آزموده+1399 .

***تحلیل شش تن ار فقها از حرکت امام حسین(ع)+امام خمینی در بحث‌های ولایت فقیه می‌گویند یک مصلح، یک حاکم و یک انسان مکلف اسلامی مگر حتما باید حرکتی که می‌کند در زمان خودش به نتیجه برسد، ما الان کاری می‌کنیم که ۵۰ سال دیگر ممکن است نتیجه دهد، ممکن است تشکیل یک حکومت ولو ۵ قرن دیگر مستلزم این شود که یک حکومت صالح و مشروع که موجب حرکت امام حسین(ع) شد، تشکیل شود و این همان ملاک‌هایی است که امام حسین(ع) در بحث امر به معروف و نهی از منکر ارائه دادند و آن را واجب می‌دانستند....+حجت‌الاسلام  سیدضیاء مرتضوی استاد حوزه علمیه قم، در ششمین نشست از سلسله نشست‌های «عاشورا؛ از نگاهی دیگر» از «بازتاب عاشورا در فقه سیاسی شیعه» سخن گفت و در این باره تحلیل شش فقیه را بیان کرد....+1399.

***شمارش معکوس برای تعیین‌ تکلیف شورای فقهی بانک‌ مرکزی....در واقع، شورای فقهی تشکیل شده تا از انطباق مصوبات بانک مرکزی در حوزه پولی و مالی با شرع مقدس اسلام و جلوگیری از ربوی بودن عملیات بانکی جلوگیری کند؛ اما بانک مرکزی می‌گوید که این شورا در حد یک شورای مشورتی است و هر موضوعی را که رئیس‌کل تشخیص دهد، در این شورا مطرح شده و از اعضای آن، نظرخواهی می‌شود. در نهایت این رئیس بانک مرکزی به عنوان رئیس شورای فقهی است که باید تصمیم بگیرد که کدام دستورالعمل، بخشنامه یا ضابطه‌ای در این شورا مورد بررسی قرار گیرد. اما مجلس چیز دیگری می‌گوید. به خصوص اینکه مقام معظم رهبری (حضرت آیت الله امام خامنه ای) نیز در پاسخ به نامه‌ اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور به صراحت عنوان کردند که شورای فقهی باید یکی از ارکان بانک مرکزی باشد. - دولت این موضوع را در لوایح دوقلوی بانکی خود دیده و مجلس هم برای بانکداری بدون ربا طرح آماده کرده است؛ به خصوص اینکه هر دو با هم اختلافات عمیقی در جایگاه شورای فقهی دارند. دولت می‌گوید این شورا، به عنوان یکی از ارکان بانک مرکزی در حد یک شورای مشورتی باقی خواهد ماند و مجلس اما معتقد است که مصوبات آن لازم‌الاجرا است و تمامی دستورالعمل‌ها و آئین‌نامه‌ها و حتی ابزارهای معاملاتی در نظام بانکی باید به عنوان حوزه کاری شورای فقهی مطرح باشد و جایگاه آن هم، برتر از یک جایگاه مشورتی است..... حجت الاسلام دکتر سید عباس موسویان عَجَب شیری آذربایجانی، عضو شورای فقهی بانک مرکزی در گفتگو با خبرنگار مهر با تشریح جزئیات جلسه مجلس و دولت برای تعیین تکلیف شورای فقهی بانک مرکزی گفت: یکی از مسائلی که هم در لایحه دولت آمده و هم در طرح مجلس برای بانکداری بدون‌ربا دیده شده، تاسیس شورای فقهی به عنوان یکی از ارکان بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است. به این معنا که طبق لایحه و طرح، بانک مرکزی موظف خواهد شد که جهت صیانت و ایجاد اعتماد و اطمینان برای مردم نسبت به اینکه معاملات بانکی فعلی کشور، اسلامی و به دور از ربا است، شورای فقهی را تاسیس و راه‌اندازی کند ولی بحثی که بوجود آمده، بر سر دو تا سه نکته است که اکنون محل اختلاف بین لایحه دولت در قوانین دوقلوی بانکی و طرح مجلس برای بانکداری بدون ربا است.....+1395 .

***فقدان بحث اختصاصی حقوق کودک در فقه به معنای بی‌اعتنایی آن نیست+...دکتر مصطفی میراحمدی در ادامه با اشاره به روایتی از پیامبر اکرم (ص) با این مضمون که فردی در زمان پیامبر اموال خود را بخشش میکرد و پس از مرگ او فرزندانش گدایی می‌کردند و واکنش پیامبر(ص) که فرمودند اگر از وجود چنین شخصی آگاه بودم هرگز اجازه نمی دادم که آن را در قبرستان مسلمانان دفن کنند، گفت: این روایت نشان دهنده توجه اسلام به حقوق فرزند مانند ارث است. در نتیجه اگر فقه را منبعی در کنار سایر منابع بدانیم هیچ منافاتی وجود ندارد و می‌توان به وسیله این موضوع به فقه مطلوب نزدیک شد.....+1395 .

***فرهنگ عزاداری و گریز از وهن در مذهب / حجت الاسلام محمدغفوری نژاد+1395 .

***سیر تَطَوُّر مَباحِث فقهی درباره نهضت عاشورا +آیا قیام عاشورا فقهی است یا خیر؟‌ اگر هست، ذیل کدام یک از ابواب فقه بررسی شده یا باید بشود؟ فقهای شیعه در این باره چه گفته‌اند و چه نظراتی دارند؟ در این مقاله تطور بحث فقهی درباره عاشورا از سوی حجت‌الاسلام رسول جعفریان اصفهانی ....+1395 .

***بازتاب عاشورا در فقه سیاسی شیعه+حجت الاسلام سید ضیاء مرتضوی+1395 .

***انتشار کارت اعتباری با پشتوانه سپرده‌های مردم (نه از منابع درونی بانک) اشکال شرعی دارد+حجت‌الاسلام  غلامعلی معصومی‌نیا، عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه خوارزمی  اظهار کرد : کارت‌های اعتباری که اخیرا توسط بانک مرکزی منتشر شده است باید با پشتوانه منابع درونی بانک‌ها منتشر شود؛ چراکه انتشار این کارت‌ها با پشتوانه سپرده‌های مردم دارای اشکال شرعی است.  چندی پیش آئین رونمایی از کارت اعتباری مُرابَحَه در شعبه مرکزی بانک ملی، با حضور ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی برگزار شد. او در این مراسم اظهار کرد: این محصول نوین نظام بانکی کشور که بر پایه عقد مُرابَحَه صادر می‌شود، به تدریج جایگزین تسهیلات خُرد بانک‌ها شده و با این ابزار فاکتورهای صوری برچیده می‌شود. بر این مبنا عملیات بانکی با دقت، شفافیت و امنیت بیشتر انجام خواهد شد..... - حجت‌الاسلام  غلامعلی معصومی‌نیا، عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه خوارزمی، در گفت‌وگو با ایکنا درباره وضعیت شرعی و آثار اقتصادی کارت‌های اعتباری بانک مرکزی اظهار کرد: اگر کارت اعتباری در قالب عقد مُرابَحَه منتشر شود بدین گونه است که مشتری به وکالت از طرف بانک، کالایی را خریداری کرده و این کالا مُتعلِّق به بانک شده و به وکالت دوم از طرف بانک به خود شخص با درصد معین بیشتر فروخته می‌شود. - وی ادامه داد: مُرابَحَه به این معناست که شخصی کالایی را خریداری کرده و با درصد معینی افزایش قیمت، آن کالا را می‌فروشد و قیمت پایه و سود را هم به خریدار اعلام می‌کند؛ بنابراین اگر این شیوه به درستی رعایت شود از منظر فقهی مشکلی ندارد. - معصومی‌نیا تأکید کرد: البته اما و اگرهایی درباره فعالیت بانک‌ها در این زمینه وجود دارد؛ چراکه اگر پولِ پشتوانه انتشار این کارت‌ها از منابع درونی بانک باشد اشکالی ندارد. چیزی که بنده عنوان کردم براساس نظریه ذخیره جزئی است که بانک ، پول مردم را در اختیار دیگران قرار دهد. - عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی اظهار کرد: کارت اعتباری باید پولی باشد که بانک از منابع خود در اختیار دیگران قرار دهد؛ مثلا کارت ده میلیونی در اختیار من قرار داده و خریدهایی که دارنده کارت انجام می‌دهد از حساب بانک کم می‌شود....+1395 .

***خاستگاه و چیستی اصل عدم ولایت در فقه سیاسی شیعه+فقیهان شیعه گرچه در ابواب مختلف فقه به این اصل استناد جسته و بر اساس آن به عدم ولایت اشخاص بر دیگران فتوا داده‌اند، اما از چیستی این اصل و خاستگاه آن کمتر سخن گفته‌اند. با توجه به اهمیت این اصل در فقه شیعه؛ به خصوص در بحث حکومت و سیاست و تأثیر آن در نفی یا اثبات برخی از مناصب حکومتی برای زنان؛ مانند منصب رهبری و منصب قضاوت، ضرورت بحث از چیستی و منشأ این اصل روشن‌تر می‌شود...احمد طاهری‌نیا ‌استادیار مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) طی مقاله‌ای که در شماره ۷۸ فصلنامه علمی- پژوهشی «حکومت اسلامی».... +1395 .

***تأثیر نگرش دینی در نوع موضوع شناسی/ گام‌هایی در جهت تمدن سازی+قبلاً می‌گفتیم که موضوع شناسی را دیگری انجام دهد و حکمش را فقیه بدهد، الان توجه می‌کنیم که نگرش فقیهانه در موضوع شناسی مؤثر است+حجت‌الاسلام  علیرضا پیروزمند، قائم‌مقام فرهنگستان علوم اسلامی....+1395 .

***فقیهی که ادعای استقلال حوزه از ولی امر را بکند از عدالت خارج شده است!+استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با اشاره به این‌که استقلال نسبت به ولی امر که ولایت شرعی الهی بر همه امت اعم از حوزه‌های علمیه دارد معنا ندارد، گفت: متأسفانه شیادانی پیدا شده‌اند و به این مسائل پرداخته‌اند؛ این استقلال درست مبغوض خداوند است، کسی که بخواهد خیال استقلال حوزه از ولی امر را در سر داشته باشد از جاده الهی منحرف شده است، +آیت‌الله علی‌اکبر سیفی مازندرانی، استاد برجسته حوزه علمیه، ...+1395 .

***پرونده‌ای در تشریح موضوع «تَراریخته» و بررسی فقهی آن+زیست‌فناوری می‌تواند راه‌حلّی کلیدی برای رشد روزافزون تقاضا برای غذا در جهان باشد. لذا بهره‌برداری هدفمند از زیست‌فناوری با رعایت تمامی جنبه‌های ایمنی و اخلاقی مربوطه مُنجرّ به افزایش تولید مواد غذایی و بهره‌وری قابل‌توجه خواهد شد. بررسی دیدگاه‌ها و نظریات فقهی مصرف محصولات تَراریخته حاصل از مهندسی ژنتیک ما را به مسائل اخلاق زیستی مربوطه و چگونگی استفاده‌ صحیح رهنمون خواهد کرد .- در یازده سال گذشته دومیلیارد هکتار از اراضی جهان زیر کشت محصولات تراریخته رفته و نیز در ۲۰ سال گذشته بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار برای کشاورزان سود داشته است. پیشرفت این فناوری در جهان و نیز ضرورت آشنایی هرچه بیشتر با محصولات تَراریخته موجب شد تا «هفته‌نامه حریم امام» گفتگوهایی با صاحب‌نظران مخالف و موافق این موضوع ترتیب داده و آن را مورد توجه و بررسی قرار دهد...+گفتگو با دکتر بهزاد قره یاضی رئیس امنیت زیستی کشور+گفتگو با حجت الاسلام سید مجتبی نور مفیدی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم+ ...دکتر محمد رضا زمانی رئیس پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست‌فناوری و متخصص بیولوژی مولکولی(زیست‌فناوری)+...دکتر حسین عسکری عضو هیأت علمی دانشکده فناوری‌های نوین دانشگاه شهید بهشتی و متخصص فیزیولوژی مولکولی+... دکتر آزاد عمرانی دکترای بیوشیمی و عضو هیئت رئیسه اتحادیه ملّی محصولات کشاورزی و انجمن ارگانیک ایران و از منتقدین فناوری تراریخته+دکتر محمد تولّایی +دانشیار دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله و رئیس مرکز تحقیقات ژنتیک نور و رئیس انجمن ژنتیک ایران+دکتر سید علی اکبر بهجت نیا عضو هیأت علمی بخش پیراپزشکی در مرکز تحقیقات علوم پزشکی گیاهی دانشگاه شیراز و سردبیر مجلات کشاورزی دانشگاه شیراز+دکتر مسعود شمس بخش عضو هیات علمی گروه بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه تربیت مُدرّس و دکترای ویروس شناسی ملکولی از دانشگاه آدلاید کشور استرالیا + دکتر سید محسن شیرازی+عبدالمهدی میرصادقی استاد حوزه علمیه قم و رئیس بنیاد علمی فرهنگی فؤاد» +زهرا کَهریزی+شماره ۲۳۸ هفته‌نامه «حریم امام» به صاحب‌امتیازی آستان مقدس امام خمینی(ره) و مدیرمسئولی علی جوادی راد+چندی پیش حضرات آیات عظام مکارم شیرازی و علوی گرگانی، در فتاوایی جداگانه ، تحقیقات بر محصولات دست‌کاری شده ژنتیکی (تراریخته) را بدون اشکال، اما «کشت تجاری» این محصولات را جایز ندانستند.+1395 .

***نظام پیشنهادی بازچینی ابواب فقهی (نظم نوین فقهی)/حجت الاسلام محمدمهدی کمالی+ زندگی بشر چهار ساحت اصلی مختلف دارد؛ ساحت الهی یا عبادی، ساحت فردی، ساحت اجتماعی و ساحت طبیعی که هرکدام به زیرشاخه‌های بسیار متنوع و گسترده‌ای تقسیم‌شده و بررسی و تتبع فقهی در آن زمینه را می‌طلبد. در نوشتار پیشِ‌رو، علاوه بر ارائه نمودار پیشنهادی برای بازچینی ابواب فقهی چند نکته را نیز متذکر می‌شویم....+1395 .

***ساخت قاعده فقهی کرامت+کرامت انسان می‌تواند به عنوان قاعده‌ی فقهی، آن هم یک قاعده‌ی فراگیر مطرح باشد به این معنا که هر جا اجرای حکمی باعث مخدوش شدن اصل کرامت انسان شد، آن حکم با استناد به قاعده‌ی کرامت محدود، کنترل و یا تعلیق شود .چهل‌وچهارمین شماره فصلنامه علمی – پژوهشی «پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی»(تابستان ۱۳۹۵) با هفت مقاله علمی از جمله «ساخت قاعده فقهی کرامت»، توسط دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل چاپ و منتشر شد. -«بررسی فقهی مبالغ دیه، در پرتو مقتضیات زمان»، «بررسی فقهی اِفساد فِی‌الاَرض اینترنتی»، «تأملی در قاعده انگاری بطلان مُعامَلات سَفیهانه با تأکید بر آیه ممنوعیت اَکل مال به باطل»، «حرمت مُعامله با علم به استفاده حرام»، «تحلیل فقهی فروش کالاهای متروکه توسط گمرک در حقوق ایران» و «تبیین فقهی حقوقی شروط ثمن باز و نامعیّن در قراردادهای انرژی» از دیگر مقالات منتشر شده در این نشریه علمی پژوهشی است.+ساخت قاعده فقهی کرامت : مجید وزیری- محجوبه عابدی+1395 .

***وحدت فقهی امر ناممکنی است+حجت الاسلام احمد مُبَلِّغی عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس مرکز تحقیقات مجلس شورای اسلامی/ ضرورت شناسایی قواعد فقهی وحدت+امکان وحدت فقهی اصلاً بحث مطلوبی نیست، چون شدنی نیست؛ حتی در شیعه یا در خود اهل سنت نیز وحدت فقهی به صورت دقیق امکان‌پذیر نیست. به هر حال فقهایی هستند که اجتهادهای مختلف دارند؛ اما اگر وحدت فقهی به این معنا باشد که ما وحدتی را بر پایه تعالیم و دستورات فقه بنا کنیم یک امر شدنی است. وحدت میان مذاهب اسلامی عمدتاً در قالبى توصیه‌اى مطرح گشته است؛ طرح شدن وحدت در این قالب، ضمانت‌هاى لازم را براى تحقق یافتن در جامعه و حضورى فعال و مستمر در فراز و فرودهاى اجتماعى با خود همراه ندارد.+1395 .

***حجت الاسلام مصباحی‌مقدم: بانکداری بدون‌ربا جدی‌ گرفته نمی‌شود+رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه بانکداری بدون‌ربا در ایران جدّی گرفته نشده است، گفت: معنا ندارد که سودی تحت عنوان عَلَی‌الحِساب اعلام و بعد همان پرداخت شود، بدون اینکه فرض بگیرند این سود، یک سود موقت است و باید در پایان سال مالی و بعد از حسابرسی، رقم آن کاهش یا افزایش پیدا کند.حجت‌الاسلام  غلامرضا مصباحی‌مقدم رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: فعالیت‌های بانکی در کشور متناسب با مقتضیات بانکداری بدون‌ربا تحقق پیدا نکرده است....+1395 .

***از «قواعد مَهجور» و «شعارات بی‌سند» تا «کارکردگرایی شریعت»+در فقه، اصل اوّلی این است که دنبال اَسناد باشیم؛ یعنی احکام را طبق ادلّه به دست بیاوریم؛ منتهی ما در فرآیند استنباط از اَسناد، نمی‌توانیم «مقاصد»، «مطبوع بودن» و «قابلیت اجرا» را نادیده بگیریم. این‌ها هیچ‌کدام سند فتوا نیستند ولی در فهم اَسناد اثر می‌گذارند....+حجت‌الاسلام ابوالقاسم علیدوست استاد مطرح خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم .....+1395 .

***داعش مولود فقاهت منهای اخلاق / اصغر زارع کَهنمُویی+داعش محصول پلشتی‎‎های انسانِ دوران حاضر است؛ محصول استفراغ همه دیکتاتور‎های مدرن و مرتجع زمانه و به زبان صریح‎تر، چکیده تمام اراذلی است که از همه سوی جهان آمدند و دست بر گردنه‎‎های خاورمیانه کشیدند و هر یک نوع خاصی از کروموزوم خشونت را بر زمین حاصل‎خیز آن کاشتند. داعش موجود قدرتمندی است چون همه زشتی‎‎ها و البته بد‎ترین‎‎های جهان را یکجا در نهاد خود دارد .....+1395 .

***مواجهه تقلیل‌گرایانه با فقه از ایدئولوژی تا مهندسی+حجت‌الاسلام‌ حمید پارسانیا در مصاحبه‌ای تفصیلی با هفدهمین شماره فصلنامه تخصصی علوم انسانی اسلامی صدرا با عنوان «مرگ جامعه‌شناسی! احیای فقه به‌مثابه معرفت علمی اجتماعی؛ مواجهه تقلیل‌گرایانه با فقه از ایدئولوژی تا مهندسی» به بررسی فقه اجتماعی و ارتباط آن  با جامعه شناسی مُدرن پرداخته است.فقه اجتماعی زیرمجموعۀ فقه است و خصوصیات فقه را دارد. فقه در معنای مصطلح خود یک دانش تجویزی و انتقادی است؛ یعنی علمی است که احکام وضعی و تکلیفی افعال مکلفین را بیان می‌کند، و احکام تکلیفی اعم از واجب، مستحب، مکروه، مباح و حرام است. جهات قضایا در علوم تکوینی، امکان، وجوب و امتناع است؛ در علم فقه به اموری پرداخته می‌شود که با عمل و فعل انسان‌ها ایجاد و انجام می‌شوند، از این رو جهات قضایا به پنج قسم افزایش می‌یابد. وجوب و حرمت متناظر با وجوب و امتناع است و اباحه متناظر با امکان است. استحباب و کراهت دو جهت جدیدی است که با اولویت دو طرف وجود و عدم پدید می‌آید. فقه اجتماعی به دلیل اینکه زیرمجموعۀ فقه است، خصوصیات این علم را دارد..جامعه‌شناسی مدرن، در مقطع نخستین خود با ادعای «به جای شریعت نشستن» شکل گرفت. اصلاً این علم آمد تا جای فقه و شریعت را برای برنامه‌ریزی اجتماعی بگیرد. البته در ادامه متوجه شدند که علم در صورت تجربی و پوزیتویستی آن [پوزیتویستی یعنی معرفت تجربی و شکل افراطی تجربه گرایی است که در واقع ، مکتبی بر ضد مابعد الطبیعه و باورهای غیر تجربی علمی است (استاد سید اصغرسعادت میرقدیم لاهیجی)]، صلاحیت این کار را ندارد و نمی‌‌تواند حکم تجویزی بدهد؛ یعنی با نظر به مبانی کلاسیک‌های علوم اجتماعی، باید به تبیین تجربی محدود شود.... +1395 .

***طرح رشته‌ تخصصی شکست خورده است/ راهکار مطلوب، تلفیق فقه با علوم انسانی+حجت‌الاسلام  علی‌اکبر رشاد ، رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مؤسس و رییس حوزه علمیه امام رضا(ع) گفت: بنده اولین مؤسسه آموزش عالی حوزوی کشور را ثبت کردم، اکنون معتقدم که اینها فایده‌ای ندارد و طرح رشته‌ تخصصی شکست خورده، این روش غلط بوده و جواب نداده است. دانشگاه، تخصص می‌داد و اجتهاد نمی‌داد؛ چنان که ما آمدیم ظاهرا رشته‌های تخصصی دایر کردیم، اما چیزی بیش از دانشگاه نشد، اجتهاد حاصل نشد. راه چاره و راهکار مطلوب، تلفیق فقه با علوم انسانی است....++1395 .

***«فقه» و مهندسی حیات بشری+«فقه مطلوب و بالنده» می‌بایست هسته مرکزی «منظومه معرفت بشری» را مستند به کتاب و سنت ارائه دهد و در گام بعد، این معرفت‌های دینی در لایه «علوم و دانش‌ها» امتداد یابد و در حلقه سوم نیز به «مدل‌ها و برنامه‌های اجرایی» در صحنه مدیریت اجتماعی فراوری شوند .... یحیی عبدالهی پژوهشگر گروه اصول فرهنگستان علوم اسلامی ‌- فصلنامه علوم انسانی صدرا شماره ۱۷ .+1395 .

***بررسی تغییرات ‌اندیشه اجتماعی فقهای امامیه+سید مُرتضی عَلَمُ الهُدی و شیخ مفید، هر دو در عصر غیبت قائل به ولایت فقیه در امور دینی بوده و به تناسب آن، مجموعه‌ای ‌از دانش‌ها را جهت استنباط احکام شرعی تدوین کرده‌اند. جلسه دفاعیه رساله دکتری محمدرضا قائمی‌نیک با موضوع «بررسی تغییرات‌اندیشه اجتماعی فقهای امامیه»، در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران تشکیل شد و با حضور دکتر محمدتقی کرمی، دکتر محمد صفر جبرائیلی و دکتر ابراهیم فیّاض به عنوان اساتید داور مورد بحث و بررسی قرار گرفت....+1395 .

***تحوّل در روش فقه به چه معناست؟+در حالی که در فضای فقهی کنونی، هیچ‌کس به دنبال شناخت تحولی در درون موضوع بر اثر مواجهه نظام‌های اجتماعی با هم نیست؛ اگر «تبدّل موضوعی» را فعال کنیم می‌تواند حرکت خوبی ایجاد کند و همچنین بعضی از عناصر روشی نیز باید کنار گذاشته شود که ما را پیوسته مجبور به احتیاط‌های فراوان کرده و دست‌وپای جامعه را می‌بندد. روش هر علم از گذشته‌ها شروع شده، ادامه یافته و به زمان حال رسیده است. ممکن نیست علمی در گذشته، روش کاملاً متفاوتی داشته و امروز روش دیگری را اتخاذ کند. روش در نهاد علم است و اگر از بین برود، آن علم نابود می‌شود....+حجت الاسلام احمد مُبَلِّغی +1395 .

***نقش مصلحت در تحول فقه سیاسی شیعه پس از انقلاب اسلامی+طرح مصلحت نظام سیاسی، پس از تشکیل نظام جمهوری اسلامی، در برخی ساحت‌ها موجب تحول فقه سیاسی شیعه شده است. نگارنده می‌کوشد نکاتی را که در بـحث تـحول فقه سیاسى شیعه برخاسته از مصلحت ، نقش دارد تبیین کند.  مـصلحت که گاهى اوقات بـیانگر اهـداف دین در حوزه روابط سیاسى – اجتماعى است، یکى از عناصر درونى دین و فقه سیاسى است که همواره‌ در‌ آموزه‌هاى اسلامى داراى جایگاه و در ساحت‌هاى گـوناگون مـورد تـوجه بوده است. طرح مصلحت نظام سیاسی، پس از تشکیل نظام جمهوری اسلامی، در برخی ساحت‌ها موجب تحول فقه سیاسی شیعه شده است....+حجت‌الاسلام  سیدکاظم سیدباقری استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی+1395 .

***تمایزات فقه و فقه سیاسی از منظر ضرورت، موضوع و روش+روش تفقه در فقه سیاسی، متأثر از روش اجتهادی فقه عمومی و رایج است. اگر فقه بخواهد در عرصه حیات اجتماعی و تاریخی حضور پیدا کند، باید دامنه فقه و تفقه دینی گسترش یابد....+حجت‌الاسلام سید محمدمهدی میرباقری در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی+1395 .

***تحلیلی بر رویکرد فقهی اخوان‌المسلمین / محسن مهریزی+1395 .

***احکام ثانویه؛ «تبدیل» یا «تبدّل» موضوعات احکام اولیه / محمدحسین کمالی+1395 .

***تضعیفات ائمه رجال، معتبر نیست!/ غلام‌رضا احسنی+1395 .

***با تعبیر «فقه مضاف» موافق نیستم+ آیت‌الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه+1395 .

***فتوای رهبری(امام خامنه ای) درباره هَروَلَه کردن در مجالس عزاداری+حجت الاسلام محمد حسین فلاح‌زاده کارشناس مسائل فقهی+1395 .

***امر به معروف و نهی از منکر با اجرای قانون از مظلومیت بیرون بیاید+آیت الله ناصر مکارم شیرازی+1395 .

***عزم لازم برای اجرای قانونی امر به معروف وجود ندارد/ نهی از منکر فقط درباره حجاب نیست+علامه محمد تقی مصباح یزدی رییس مؤسسه آموزشی و پژهشی امام خمینی(ره).+1395 .

***کتاب «تقیه در اندیشه سیاسی شیعه» منتشر شد+ به قلم حسین تربتی‌نژاد+1395 .

***نگهبان سنت و دغدغه تحدید قدرت+دوره ۲۳ ساله مرجعیت آیت‌الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی+....نقطه عطف اندیشه آیت‌الله صافی در کتاب فقهی مشهورش درباره تعزیر قابل ردیابی است که صریحاً خواستار تحدید اختیارات حاکمان غیر معصوم شده است:«حکومت باید به اجرای قانون و ادب‌کردن بزهکاران بپردازد؛ ولی لازمه این امر، آن نیست که حکومت، مطلق‌العنان باشد و مثل نظام‌های قبیله‌ای رفتار کند. پس مصلحت در این است که اختیارات حکومت مشخص شود تا منجر به استبداد حاکمان و تسلط آنان بر ضعیفان و حتی غیر ضعیفان نشود. چرا که حکومت نباید مظهر سخت‌گیری و خشونت باشد. در قرآن هم آمده است: ای پیامبر، اگر تو فرد بداخلاق و تندخویی بودی، مردم از اطراف تو پراکنده می‌شدند… پس حتی اگر حاکم، نائب خاص یا عام امام معصوم باشد، باز هم مصون از خطا و اشتباه و استبداد نیست».....(این مقاله در آخرین شماره مجله تقریرات (۴ و ۵؛ اردیبهشت و تیر ۱۳۹۵ش) به قلم علی اشرف فتحی منتشر شده و برای انتشار در اختیار «مباحثات» قرار گرفته است). ....+نامه امام خمینی به نامه اعتراض‌آمیز آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی – پدر همسر آیت‌الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی :«شورای نگهبان حق تشخیص موضوعات به حسب قانون ندارند … لکن باید نکته‌‏هایی را عرض کنم که جنابعالی یک طرف صفحه را ملاحظه می‏‌فرمایید، طرف دیگر اگر وضع به همان منوال خان‌خانی و بورس‌بازی و زمین‌‏خواری بماند که باز یک طبقه‌ی اشراف بدون رسیدگی به وضع‌شان، که غالباً بر خلاف موازین شرعیه است، در اروپا به عیش و عشرت مشغول و یک طبقه‌ی عظیم فقرا برای آنان ـ برخلاف موازین ـ کار کنند و با فقر و فاقه زندگی کنند، برای حکومت اسلام و اسلام و قانون اساسی باید فاتحه خواند… من میل ندارم که تهمتی که سال‌هاست به روحانیون می‌‏زنند و می‌‏زدند که اینان طرفدار زمین‌خواران و سرمایه‌‏داران بزرگ هستند و با طرفداری خود موجب ظلم به مردم مستمند می‌‏شوند، شاهد پیدا کند و به ما بچسبانند» ....+ پاسخ امام خمینی به نامه اعتراض آمیز آیت الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی . امام خمینی چنین مرقوم فرمود : «... حضرات آقایان محترم به شایعاتی که از طرف سودجویان بی‌بند و بار یا مخالفان با نظام جمهوری اسلامی پخش می‌شود اعتنایی نکنند که شایعات در هر امری ممکن است» !!! +1395 .

***دانشجویان و مسأله نماز در غیر وطن / سیدحسن شیرازی+این یادداشت با فرض قبول عدم صدق وطن در صورت قصد اقامت دو یا سه سال که خود مشهور ملتزم شده‌اند، به طور خلاصه به بررسی نظر مشهور و روایاتی که ممکن است بر خلاف مشهور به آنها استدلال شود می‌پردازد.  یکی از مسائل مبتلا به بسیاری از دانشجویان و طلابی که برای تحصیل به شهری غیر از وطن خود سفر می‌کنند این مسأله است که آیا دانشجویان می‌توانند در شهر محل تحصیل هم نماز تمام بخوانند؟ منظور از شهر محل تحصیل، شهری است که دانشجو یا طلبه، برای مدتی مجبور است در آن بماند. البته می‌توان با توجه به قصد ده روز، نماز را کامل خواند. اما وظیفه این افراد زمانی که برای کمتر از ده روز به شهر محل تحصیل خود مراجعه می‌کنند، چیست؟ آیا می‌توانند نماز را کامل بخوانند یا نمازشان شکسته است؟در اینجا اکثر فقها گفته‌اند این محل، وطن او نیست ولی حکم وطن را دارد؛ یعنی باید نمازش را تمام بخواند. دلیل فقها این است که موضوع تمام، «عدم السفر» است و این شخص اگر چه در وطن حقیقی خود نیست ولی از این باب که مسافر هم محسوب نمی‌شود، پس نمازش تمام است ما در این مقاله با فرض قبول عدم صدق وطن در صورت قصد اقامت دو یا سه سال که خود مشهور ملتزم شده‌اند به طور خلاصه به بررسی نظر مشهور و روایاتی که ممکن است بر خلاف مشهور به آنها استدلال شود می‌پردازیم.....+1395 .

***پایان همایش بین‌المللی «وحدت اسلامی-وحدت مسلمین: مبنای گفتگو»+همایش بین المللی «وحدت اسلام – وحدت مسلمین: مبنای گفت وگو» با حضور هیئت جمهوری اسلامی ایران به سرپرستی آیت‌الله محسن اراکی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در مسکو گشایش یافت....+1395 .

***آیا وجود «ملاک» همیشه مساوی با جعل «حکم» است؟ / بلال شاکری+1395 .

***مرکز تخصصی فقه؛ گزاره‌ای تناقض‌نما! / میرزاعلی نعمتی+1395 .

***راه‌اندازی «دانشگاه مذاهب اسلامی» در عراق+هیئتی از عراق که برای بررسی چگونگی راه‌اندازی دانشگاه مذاهب اسلامی به ایران سفر کرده بودند با آیت‌الله محسن اراکی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در قم دیدار کردند.+1395 .

***دغدغه‌هایی که بی‌پاسخ ماند+آیت‌الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه گفت: طلاب و فضلا باید دغدغه‌های رهبر انقلاب در باب حوزه‌های علمیه را بازخوانی و به گفتمان رایج در بدنه حوزه تبدیل کنند. اگر حوزه به نیازهای اجتماعی پاسخ ندهد، خطرات بزرگی پیش می‌آید....+1395 .

***بررسی نظر موافقان و مخالفان در «زوائد علم اصول»+قُدَما در تدوین اولین کتاب‌ها‌ی اصولی ناظر به فضای اهل تسنن قلم زده‌اند که خود به خود سبب ورود برخی مباحث زائد به اصول شیعی شده است. چنانچه «اَلعُدَّةُ فِی اُصُولِ الفِقهِ» نام مشترک کتاب شیخ طوسی و قاضی اَبُو یَعلَی از علمای اهل تسنن است. حجت‌الاسلام  محمدتقی اکبرنژاد مدیر مؤسسه‌‌‌‌‌ی فقاهت و تمدن‌‌‌‌‌سازی و از فعالان عرصه تحول در حوزه‌های علمیه، در نشست «بررسی زوائد علم اصول» که در حسینیه شهدا برگزار گردید، با اشاره به ضرورت علم اصول برای فهم دین و استنباط احکام بیان کرد...+1395 .

***تاکید آیت‌الله شیخ حسین نوری همدانی  بر وحدت شیعه و سُنّی/ جای خالی کرسی فقه شیعه در اَلأَزهَر مصر +1395 .

***الگوی اجتهاد چند مرحله‌ای در فقه مالی+حجت‌الاسلام  دکتر سیدعباس موسویان عَجَب شیری، عضو شورای فقهی بانک مرکزی و عضو هیات موسس انجمن مالی اسلامی ایران...+1395 .

***نقدی بر مقاله «حکومت زدایی از حرم»+جت‌الاسلام  احمد عابدی استاد حوزه علمیه قم در واکنش به ادعاهای حجت‌الاسلام  محمد سروش مَحَلّاتی در مورد اداره اَعتاب مُقَدَّسَه به شبهات مطرح شده در این مورد پاسخ داد که در ذیل می‌آید....+1395 .

***ضرورت تقویت دانش‌های اسلامی ناظر به مسائل فراروی امت+هیئتی متشکل از دیوان وقف سنی و شیعه عراق و عالمانی از دانشگاه‌های هر دو مذهب این کشور به همراه مشاور وزیر آموزش عالی عراق ضمن حضور و بازدید از دانشگاه مذاهب اسلامی با حجت‌الاسلام المسلمین دکتر احمد مبلّغی ریاست دانشگاه و عضو مجلس خبرگان رهبری، معاونان و مدیران گروه‌های این دانشگاه دیدار کردند....+1395 .

***ساحت‌‌‌های فقه؛ از کشف قوانین تا طراحی الگوهای فرهنگی و زیستی+حجت‌الاسلام علی الهی خراسانی، محقق و پژوهشگر فقه اجتماعی+1395 .

تحول متکامل یا مرتجعانه کدامیک!؟+حجت‌الاسلام  ابوالقاسم علیدوست استاد خار فقه و اصول حوزه علمیه قم+1395.

«اَلفِِقهُ الأَرقَی»، تعلیقاتی بر عُروَةُ الوُثقی+ به قلم آیت‌الله شیخ اسدالله بیات زنجانی+1395 .

***«تقریرات گعده» آیت‌الله‌ سید موسی شُبَیری زنجانی+آقای نایینی در حاشیه عروه، مطلقاً تقلید از میت را حرام دانسته؛ ولو اعلم بوده باشد؛ ولی در استفتائات خود گفته اگر کسی به فتاوای ایشان دسترسی نداشت، به آثار برخی قدما مثل وحید بهبهانی و… مراجعه کند. ظاهراً ایشان هیچ‌کدام از معاصرین خود را اعلم از خود نمی‌دانسته‌اند!! . «تقریرات گعده» عنوان صفحه‌ی ثابتی است که در مجله تقریرات منتشر می‌شود؛ مشتمل بر نکاتی ناب و شنیدنی از مرجع عالی‌قدر آیت‌الله‌ شبیری زنجانی که گاه به‌مناسبت در جلسه‌ی درسی ایشان و یا در گعده‌های علمی آیت‌الله با شاگردان مطرح می‌شوند. نوشتار حاضر، متن کامل «تقریرات گعده»‌ای است که در آخرین شماره مجله تقریرات (۴ و ۵) منتشر شده و «مباحثات» آن را بازنشر می‌کند. لازم به ذکر است که این مطالب به‌معنی فتاوای ایشان نیست و مقلدان باید به رساله‌ی عملیه ایشان مراجعه کنند...بسیاری از جمع‌هایی که آقایان انجام می‌دهند، فقط در همین مدارس پیدا می‌شود و عرفی هم نیستند و اگر این جمع‌ها را قبول کنیم، دیگر مصداقی برای روایات دال بر تعارض میان روایات نخواهیم یافت. حتی شیخ طوسی هم جمع‌های عجیب و غریب و وحشتناکی کرده و عظمت او باعث شده که این روش او به‌عنوان اصول موضوعه پذیرفته شود که این درست نیست. بسیاری از عمومات قرآنی دارای اطلاق مقامی هستند؛ نه لفظی.(شانزدهم خرداد ۱۳۹۳ش)... آقای شعرانی هم می‌گوید که بیش‌تر استثناهای آیات قرآن، استثنای منقطع است و «إلا» به‌معنای «فقط» است؛ نه «مگر» که در استثنای منقطع است. (درس؛ هجدهم آبان ۱۳۹۳ش)...آقای مطهری در مقاله‌ای که در کتاب مرجعیت و روحانیت در دفاع از شورای فتوا نوشته، مبنا را بر این گذاشته که مرجعیت فردی طریقیت دارد و هیچ موضوعیتی ندارد؛ پس فتوای شورایی بهتر و به واقع نزدیک‌تر است؛ ولی ظاهراً مرجعیت فردی موضوعیت داشته؛ چون شارع در مقام بیان بوده و فقط گفته به افراد مراجعه کنید و نگفته به فتوای اکثریت عمل کنید. از همین اطلاق مقامی می‌شود نتیجه گرفت که خود فرد موضوعیت دارد. علاوه بر این، برای شارع، محورشدن اجتماعی افراد هم مهم بوده؛ وگرنه چه‌بسا عقلاً مطلوب بود که به شورای فتوا هم اشاره می‌شد. (چهارم اسفند ۱۳۹۳ش)...فرق اصل و مصنَّف این است که اصل، مبدأ اولیه است و از کتب دیگر اخذ نشده؛ به‌خلاف کافی که از کتب دیگر نقل کرده است. اصول اگرچه واسطه یا وسائط دارند؛ ولی منبع مکتوب اولیه‌اند؛ اما مصنفات از کتب و اصول دیگر نقل کرده‌اند. (بهمن ۱۳۹۴ش)....   .....  +1395 .

***توجه ویژه امام خمینی به «عرف» در فقه معاملات+حجت الاسلام سید محمد علی اَیازی+...امام خمینی(ره) بار‌ها به مناسبت بیان بیع و ماهیت آن یا احکام بیع، به تعبیرهایی از عرف یاد کرده و به اهمیت توجه به عرف توجه دارد، مانند «وَ الشّاهِدُ عَلَیهِ مُضافاََ اِلَى فَهمِ العُرفِ وَ اِرتِکازِ العُقَلاءِ»، یا در جایی دیگر می‌گوید: «بَلِ الظّاهِرُ مِنها اَنَّها أَحکامُُ فِعلِیَّةُُ، بِصَدَدِ إِنفاذِ المُعامَلاتِ العُقَلائِیَّةِ وَ العُقُودِ العُرفِیَّةِ، وَ لا یَزالُ الفُقَهاءُ الَّذینَ هُم مِنَ العُرفِ وَ العُقَلاءِ یَتَمَسَّکُونَ بِها‌ لِإِثباتِ صِحَّةِ المُعامَلاتِ»+نکته قابل توجه در تمام موارد این است که از نظر ایشان معاملات از امور توقیفی شارع نیست و پیش از اسلام هم رواج داشته و احکام تعیین شده شارع نیز مبنا و جهت عقلایی دارد. کمتر انسانی است که در کار و رفتار روزمره خود با مسائل و احکام معاملات درگیر نباشد و نیاز به دانستن قوانین آن هرچند در شکل خودآموز و ارتکازی آن نداشته باشد، تا بتواند معامله درست انجام دهد یا حقی را استیفا کند.....+1395 .

***از توسعه و بازنگری در علم فقه تا عدم خلط فقه حکومتی با فقه سیاسی+همایش فقه حکومتی از دیدگاه فقیه بصیر آیت‌الله شیخ محمد رضا مهدوی کَنی(ره) و تجلیل از سه دهه تلاش‌های علمی ایشان با حضور رؤسای دفتر تبلیغات اسلامی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، دانشگاه امام صادق (ع) و جمعی از شخصیت‌های علمی حوزه و دانشگاه در محل پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.  حجت‌الاسلام احمد واعظی در همایش فقه حکومتی در دیدگاه آیت‌الله مهدوی کَنی که در سالن همایش‌های پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، با اشاره به اینکه با سه تلقّی متفاوت از فقه مواجه هستیم، اظهار داشت: تلقی غالب به عنوان فقه فردی شناخته می‌شود....+1395 .

***پاسخ به نقد مقاله حکومت زُدایی از حرم+در پی انتشار مقاله «حکومت زدایی از حرم»، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد عابدی استاد خارج فقه حوزه علمیه قم به نقد آن پرداخت، سپس حجت‌الاسلام محمد سروش محلاتی ضمن بازنشر اصل مقاله، به نقدهای وارده پاسخ داد که در پی می‌آید.....+1395 .

***سوءتفاهم‌ها از بانکداری اسلامی+دکتر احمد مجتهد+برداشت غلط مردم از بانکداری بدون ربا در مقابل بانکداری با بهره و اختلاف‌نظر مجتهدین و مراجع از نحوه فعالیت بانکی و القای برخی شبهات از طرف افرادی که برداشت سطحی از مفاهیم فقهی و بانکی دارند، به این مساله دامن زده است.  آنچه امروز در ذهن بسیاری از مردم اعم از سیاستمداران یا عامه مردم می‌گذرد این است که بانکداری اسلامی در ایران واقعیت ندارد و شبهه رباخواری دارد و نحوه اجرای آن باعث افزایش هزینه بانکی (سود یا بهره) برای بنگاه‌های اقتصادی، کمبود تسهیلات پرداختی و بوروکراسی وسیع در زمینه پرداخت تسهیلات بانکی به فعالان اقتصادی شده است  …نگارنده که سال‌ها به تدریس پول و بانکداری و سیاست‌های پولی در دانشگاه‌ها مشغول بودم و در جریان تهیه و تدوین قانون بانکداری بدون ربا قرار داشتم و مدت‌ها در جلسات شورای مشورتی بانکداری اسلامی در پژوهشکده پولی و بانکی با مجتهدین و استادان اقتصاد دانشگاه‌های ایران و مقامات بانک مرکزی مباحث بانکداری اسلامی را برای حل مشکلات و رفع شبهات بررسی می‌کردم به این نتیجه رسیده‌ام که بخش عمده حملات به نحوه فعالیت بانکی و بانکداری بدون ربا در ایران به عدم آشنایی و درک صحیح از مفهوم شرعی و قرآنی حرمت ربا و به نحوه استنباط و اجرای مقامات و کارشناسان پولی و بانکی کشور از بانکداری و مقررات بانک مرکزی برمی‌گردد....اولین نکته در مورد بانکداری بدون ربا این است که ربا درباره قرض مطرح است در حالی که بخش عمده فعالیت بانک‌ها به‌صورت خدمات بانکی است و کارمزد دریافت می‌شود که ارتباطی با حرمت ربا ندارد. در اروپا و آمریکا بیش از ۵۰ درصد درآمد بانک‌ها از محل کارمزد است که متاسفانه تا چندی پیش به علت مقررات و محدودیت‌های بانک مرکزی ایران این رقم کمتر از ۱۵ درصد درآمد بانک‌ها را تشکیل می‌داد و اخیرا با بخشنامه بانک مرکزی تا اندازه زیادی این مشکل برطرف شده است......+1395 .

***پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه صفر ۱۴۳۸ قمری + نتیجه استهلال+1395 .

***عدالت به‌مثابه یک قاعده فقهی فراگیر+عدالت در فرآیند استنباط و حوزه فتوا در فقه فردی، نقشی جز فلسفه احکام ندارد اما در تطبیق احکام در خارج و اجرای اسلام و حوزه صدور حکم حکومتی تأثیر بسیار مهمی دارد و می‌توان گفت مهم‌ترین رکن فقه حکومتی است. حجت‌الاسلام علی الهی‌خراسانی پژوهشگر فقه اجتماعی و نویسنده کتاب «قاعده فقهی عدالت» در اولین پیش نشست همایش بین‌المللی «عدالت و اخلاق در مکتب اهل‌بیت(ع)» که چندی پیش در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد، به ارائه مقاله خود با عنوان «عدالت؛ ناکارا در استنباط فقه فردی و معیار برای فقه حکومتی» پرداخت....+1395 .

***عدم رویکرد تربیتی در استنباط احکام، بی‌توجهی به هدف نهایی معارف اسلام است+حجت‌الاسلام  مجتبی الهی‌خراسانی در درس خارج «امربه‌معروف و نهی از منکر با رویکرد تربیتی و حکومتی» گفت: بی‌توجهی به رویکرد تربیتی در استنباط و تبیین احکام یعنی بی‌توجهی به هدف نهایی تمام معارف اسلام است+1395 .

***نمی‌توان به مسائل حکومتی با تک گزاره‌های فقه فردی پاسخ داد/ ضرورت شکل‌گیری فقه‌های مُضاف +از مهم‌ترین آسیب‌های فقه حکومتی آن است که بر اساس فقه فردی بخواهیم جواب سیستمی و حکومتی به وضع موجود بدهیم. نباید مسائل فقه حکومتی را با فقه فردی جواب داد. در فقه حکومتی باید ساختارهای نظام و اعمال حاکمیت را به عنوان واحدی کلان نگاه کرد و متناسب با آن ساختار جواب متناسب با آن را داد. فقه حکومتی از ادوار ممتاز فقه تشیع است. اهمیت و ضرورت پرداختن به فقه حکومتی به عنوان یکی از مقوله‌های مهم علوم انسانی از آن جاست که مهم‌ترین نرم افزار تحقق تمدن نوین اسلامی به عنوان یکی از اهداف و غایات انقلاب اسلامی ایران، بسط و توسعه فقه حکومتی است. فقه حکومتی مصداق بارز فرمایش امام خمینی(ره) مبنی بر تئوری واقع و کامل بودن فقه شیعه در اداره انسان و اجتماع از گهواره تا گور است. به منظور تبیین چیستی و چرایی و نقش حوزه و دانشگاه در تبیین و گسترش فقه حکومتی تسنیم گفتگویی با حجت‌الاسلام  حسینعلی سعدی رئیس دانشکده الهیات و معارف اسلامی و ارشاد دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام) انجام داده است.....+فقهای امامیه به علت این که سالیان زیادی از عرصه حکومت و قدرت دور بوده‌اند و زمینه برای آن‌ها وجود نداشته است دغدغه فقه حکومتی نیز نداشتند و مساله شأن هم نبوده است لذا سابقه برجسته و درخشانی در ادوار مختلف فقه امامیه برای آن سراغ نداریم. ولی در سالهای اخیر به برکت انقلاب اسلامی شخصیت‌های بارز حوزوی و دانشگاهی به این مساله پرداخته و ابعاد و زوایای مختلف آن را مورد بررسی قرار داده‌اند....+1395 .

***قاعده اِنحلال عقد به عُقُود مُتعدِّده+مهم‌ترین اشکال بر قاعده انحلال، تعارض و منافات معنای این قاعده با قاعده «اَلعُقُودُ تابِعَةُُ لِلقُصُودِ» است. مرحوم محقّق اردبیلی در این رابطه معتقد است لازمه انحلال این است که آنچه مُتَبایِعَین قصد کرده‌اند واقع نشود و آنچه واقع می‌شود، مورد قصد مُتَبایِعَین قرار نگرفته است؛ زیرا قصد مُتبایِعَین مَجموع بما هُوَ مَجموع می‌باشد. ... یکی از اَنحاء انحلال، انحلال عقد و ایقاع به عُقود و ایقاعات متعدده است. مقصود از انحلال عقد این است که عقدِ واقع بر مُرکّب، بر هر فردی از افراد آن واقع می‌شود؛ مانند اینکه در مُرکّبی که مُتعلَّق امر واقع شده است و در عین اینکه مجموع آن واجب است، صحیح است که گفته شود: هر جزئی از اجزاء آن مجموعه(مُرکَّب)، واجب است. از سوی دیگر همانگونه که انحلال در باب واجباتِ مُرکَّب از اجزاء، عبارت از این است که واجب به اعتبار مجموع واحد باشد و به اعتبار اجزاء مُتعدِّد؛ در باب عقود هم می‌توان گفت که عقد به اعتبار مجموع ِ مُتعلَّقش، عقد واحد است ولی به اعتبار اجزاء مُتعلَّقش عقود متعدده می‌باشد....+1395 .

***مقایسه مواضع امام خمینی و مراجع حوزه قم در قبال انقلاب اسلامی+به لحاظ حکم اولیه تفاوت جدی بین دیدگاه مراجع نسبت به انقلاب وجود ندارد و تفاوت موضع‌گیری آن‌ها را باید به لحاظ احکام ثانویه و زمینه‌های پیدایش حکم ثانویه که به شناخت از شرایط سیاسی ـ اجتماعی و ظرفیت‌ها و نیز برخی ویژگی‌های شخصیتی برمی‌گردد، دنبال نمود... کرسی ترویجی «مقایسه مواضع امام خمینی و مراجع حوزه قم در قبال انقلاب اسلامی با رویکرد فقه سیاسی (سالهای ۱۳۴۱-۱۳۵۷)» با حضور اساتید و فضلای حوزوی و دانشگاهی  در سالن کنفرانس دبیرخانه انجمن‌های علمی حوزه برگزار شد. حجت‌الاسلام دکتر حسین ارجینی ارائه‌دهنده بحث و حُجَج اسلام آقایان دکتر سیدکاظم سیدباقری و دکتر قاسم شبان‌نیا ناقدین بحث بودند. همچنین دبیر علمی این کرسی حجت‌الاسلام دکتر مهدی ابوطالبی بود....+1395 .

***تفاوت «منفعت» و «مصلحت» در فقه امامیه/ حجت الاسلام محمد واعظی+آیا «منفعت» همان «مصلحت» است و در نتیجه فقط تقابل «مصلحت» با «مفسده» معنا دارد و دیگر تقابل­ها نیز به آن ملحق می­‌شود؟ برای صحت یا سُقم این مطلب ‌باید مفردات مسئله مورد بررسی قرار گیرد. واژه­‌ «منفعت» از نظر کاربرد با کلمات «مصلحت»، «صلاح» و «خیر» عجین شده و در لغت، خلاف مَضَرَّت و به معنای «سود و فایده»، «نفع و حاصل»، «بهره و عائد» می­‌باشد (لغت‌نامه­‌ی دهخدا، ۱۳/۱۹۱۵۴).  راغب اصفهانی نیز واژۀ «نفع» را به چیزی تعبیر نموده که برای رسیدن به خیر از آن بهره می‌­گیرند (معجم مفردات، ۵۲۳) و در مقابل «ضرر» به معنای نقصانی است که بر شیء وارد می­‌گردد (التبیان، ۱/۳۸۱).....  منفعت نوعاً در مورد یک امر محسوس و ملموس استفاده می‌شود، مثلا گفته می‌شود فلان معامله منفعت دارد، اما مصلحت غالبا در امورغیرملموس و از مقوله معنا کاربرد دارد، مثل این‌که گفته ‌شود انجام فلان کار به مصلحت شماست و ممکن است در انجام کاری منفعت باشد اما مصلحت نباشد و یا در انجام کاری مصلحت مد نظر باشد اما ضرر هم داشته باشد مانند بیع مضطر و جهاد، و ممکن است انجام کاری هم منفعت و هم مفسده داشته باشد مثل ربای در قرض، با این وجود واژۀ منفعت به جای مصلحت استفاده می‌شود هرچند که رابطه آن دو از نظر معنایی  تباین و از جهت مصداقی من وجه می‌باشد؛ ...+1395 .

***گزارشی از دومین جلسه «بررسی زوائد علم اصول»+ جت‎الاسلام تقی اکبرنژاد مدیر موسسه فقه و تمدن‌سازی+1395 .

***بررسی فقهی شبکه‌های بازاریابی و نظرات بزرگان و مراجع+در فقه شیعه باید تمام درآمد‌ها از راه حلال و شرعی صورت بپذیرد و لذا معامله‌ای که از راه نامشروع به دست آید  اَکل‌ُالباطِل (اَکل مال به باطل)نامیده می‌شود و صحیح نیست؛ در اقتصاد اسلامی توزیع،‌ تولید و خدمات مطرح است و در صورتی که فرد در هیچ یک از اینها فعال نباشد درآمد  «اَکل‌ُالباطِل» است+حجت‌الاسلام سید مجتبی حسینی‌یَمین+آیت الله ناصر مکارم شیرازی+آیت الله شیخ حسین نوری همدانی +آیت الله شیخ حسین وحید خراسانی+آیت الله سید علی وحید خراسانی +1395 .

***ممنوعیت ورود غیرمسلمان به مسجد؛ تبعیض نژادی یا حکم الهی؟ / علی‌رضا اباذری+1395 .

***ظرفیت شناسی اصول فقه موجود در «فقه اجتماعی»+جت‌الاسلام  ابوالقاسم علیدوست استاد درس خارج حوزه علمیه و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم .... +1395 .

***شهرها از فقها خالی شده‌ است/ اهتمام ویژه‌ حوزه به عرصه تربیت فقیه+آیت‌ا‌لله شیخ حسین  نوری همدانی با تأکید بر ضرورت پرداختن به تربیت فقیه در حوزه‌های علمیه، افزود: با وجود این که فقاهت شرایط زیادی دارد اما آرزو دارم که در حوزه‌های علمیه فقهای بیشتری تربیت شود.  آیت‌الله حسین نوری همدانی در دیدار رئیس مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی (حجت الاسلام شیخ محمد حسین فلّاح زاده اَبَرکوهی یزدی) اظهار داشت: عرصه فعالیت مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی وسیع است و اگر وارد چند موضوع مهم و خاص شود بهتر است. وی با تأکید بر این که نتیجه عمل مهم است، گفت: اگر کاری کوچک باشد و به نتیجه برسد، بهتر از آن است که کارهای متعددی انجام بگیرد، ولی ناقص بماند؛ موسسه موضوع شناسی احکام فقهی باید به اولویت بندی موضوعات بپردازد و کار خود را قدم به قدم جلو ببرد....افرادی باید در زمینه احکام وارد شوند که متخصص و فقیه باشند؛ این افراد متخصص باید بتوانند از دریای معارف اهل‌بیت(ع) موضوعات فقهی را استخراج کنند...وی یکی از مشکلات کنونی جامعه را کمبود فقیه دانست و گفت: حوزه‌های علمیه باید بیشتر به تربیت فقیه اهتمام داشته باشند؛ در گذشته هر شهری چندین فقیه داشت، اما امروزه شهرهای کشور از فقها خالی شده‌ است.....وی با اشاره به شرایط فقیه در کتاب شرح لمعه، بیان داشت: تسلط بر علومی نظیر لغت، اصول، احادیث و رجال از جمله شرایط فقیه است؛ در کتاب وسائل‌الشیعه ۳۵ هزار حدیث و در کتاب مستدرک الوسائل ۲۲ هزار حدیث وجود دارد و باید احادیث فقهی در این دو کتاب مورد بررسی قرار گیرد....آیت‌ا‌لله نوری همدانی خاطرنشان کرد: در یک مقطعی طلاب شیعه و سنی در یک مدرسه علمیه در کنار هم درس می‌خواندند و همین مسأله باعث به وجود آمدن فِقه مُقارَن شد.....آیت‌ا‌لله نوری همدانی تأکید کرد: اکنون فضا برای پذیرفته شدن فقه اهل‌بیت(ع) در جهان مهیا شده است، اما نکته اصلی این است که باید قدرت عرضه آن را داشته باشیم....آیت‌ا‌لله نوری همدانی خاطرنشان کرد: زمانی که بنده سال ۱۳۲۲ به قم آمدم، این شهر پر از درخت و باغ بود اما اکنون دیگر به آن شکل نیست؛ این در حالی است که ائمه معصوم(ع) تأکید زیادی بر درخت کاری داشته‌اند و باید به این مسأله توجه بیشتری شود.....وی به مسئله استهلال ماه اشاره و توصیه کرد: مسأله استهلال ماه نباید موجب اختلاف شود؛ در قرآن کریم آمده که فقط یک ماه داریم و حرکت آن هم مشخص است؛ نظر بنده این است که اگر ماه در نقطه‌ای از جهان‌دیده شود، کفایت می کند و نباید انتظار داشته باشیم که همه آن را ببینند.!!!+1395 .

***توصیه‌های آیت‌الله اسحاق فیّاض درباره حجاب و اهتمام کارگزاران دولت نسبت به مردم+دیدار هیئت ایرانی به ریاست آیت‌الله شیخ صادق آمُلی لاریجانی با آیت الله اسحاق فیّاض از مراجع نجف+1395 .

***خرید وسایل غیر ضروری از مصادیق اسراف و شامل خمس است+حجت‌الاسلام محمود اکبری کارشناس مسائل شرعی آستان مقدس حضرت معصومه(س) گفت: خرید وسایل غیر ضروری به این دلیل که مؤونه و هزینه زندگی نیست؛ بر اساس قواعد فقهی اگر چیزی در زندگی هزینه نشود اسراف و شامل خمس است....+1395 .

***از حقوق حیوانات تا ذبح شرعی+کتاب «طب دامپزشکی و نقش آن در فقه اسلامی» توسط محققان موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی در شعبه شمالغرب تدوین و روانه بازار نشر شد .  کتاب «طب دامپزشکی و نقش آن در فقه اسلامی» با همکاری دکتر عارف هوشیاری از محققان موسسه رازی شعبه شمال غرب و دکتر غلامرضا نجفی عضو هیئت علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه ارومیه تدوین و گردآوری شده است. کتاب حاضر شامل اطلاعاتی درباره اهمیت آناتومی، بیماری‌های مشترک انسان و دام و حقوق حیوانات در فقه است. این کتاب در پنج فصل شامل احکام و قوانین اسلام در خصوص حیوانات، احکام و قوانین اسلام در خصوص حیوانات، احکام و قوانین ذبح حیوانات در اسلام، حیوانات حلال گوشت، حرام گوشت و قوانین آنها، احکام اسلامی و اصول پیشگیری از بیماری‌های مشترک و آناتومی عمومی حیوانات تدوین شده است.... +1395 .

***چند برداشت از «فقه اجتماعی»+فِقه‌ُالاِجتِماع+حجت الاسلام حسن خیری+1395 .

***شبهه اهانت به مذهب به سبب قمه‌زنی+شهرت عظیمه‌ای که در میان مراجع شیعه مبنی بر عدم جواز قمه‌زنی پیداشده است، خودش امری قابل‌بررسی است و برفرض اطلاقات و عمومات دلالتی داشت، این اعراض نشان می‌دهد که قمه‌زنی به شکل فعلی منصرف از قمه‌زنی جزئی و محدودی است که میرزای نائینی جایز می‌دانسته است.+حجت‌الاسلام  دکتر رضا اسلامی، عضو هیئت علمی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی +نقد سخنرانی آقای سیدجعفر شیرازی +«آیا عنوان وهن دین می‌تواند مستند حرمت باشد؟»+1395 .

***دومین شماره دوفصلنامه «اندیشه تمدنی اسلام» منتشر شد+با آثار و اندیشه‌هایی از: علامه جعفری، سیدعبدالاعلی سبزواری، سید محمدمهدی میرباقری، عبدالله نصری، ذبیح‌الله نعیمیان، محمد نبی‌زاده، علی محمدی، علی جلینی، عبدالحسین مشکانی سبزواری و…+1395 .

***فهرست جامع دروس خارج حوزه‌های علمیه سراسر کشور+1395 .

***دستگاه فقاهت؛ رفوگری یا نوسازی؟! / حجت الاسلام علی شفیعی+تاریخ فقه از یک‌سو، و آثار و خروجی فقیهان از سوی دیگر با وضوح تمام نشان می‌دهد که فقه نیز به‌مانند دانش‌های دیگر نیازمند بازخوانی و هر از چندی پوست‌اندازی است. توسعه کمی و کیفی منابع استنباط در فقه، تنوع و تکثر یافتن ساختارهای فقه، و پردازش مسائل نوپیدا که آثار فقهی را حجیم ساخته، مؤیدات مهم دیگری بر واقعیت مورداشاره است. بر این نکات، یک موضوع مهم نوپیدا را نیز بیفزایید و آن موقعیت جدید فقه در عرصه قدرت رسمی جامعه است که خود به‌تنهایی برای ضرورت دوچندان بازخوانی فقه، کفایت می‌کند....+1395 .

***در دروس خارج حوزه به بحث امربه‌معروف توجه ویژه‌ای شود+آیت‌الله رجبعلی رضازاده، عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان ...+1395 .

***مبانی فقهی انقلاب اسلامی/ ملاحظات امام خمینی«ره» پیرامون امربه‌معروف و نهی‌ از منکر+حجت الاسلام سیدجواد وَرَعِی+1395 .

***محصول دانش فِقه‌ُالاِدارَه دچار دگردیسی نمی‌شود/ آیا فِقهُ الاِجتِماع تأسیسی است؟+حجت‌الاسلام صَمصامُ الدّین قَوامی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم و امام جمعه پردیسان+1395 .

***مراحل موضوع‌شناسی و فرآیند حکم‌شناسی در فِقه‌ُالاِجتِماع+آیه شریفه «وَ تَعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوى‌ وَ لا تَعاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ»(سوره مائده آیه 2) از دقیق‌ترین و جامع‌ترین آیاتی است که بدون تدقیق در آن، فقه الاجتماع و علم الاجتماع شناخته نمی‌شود، مع‌الاسف به دلیل فقدان عنصر استنطاق النص در فهم این آیه شریفه در حد یک گزاره اخلاقی باقی مانده است؛ در حالی که با رعایت عنصر استنطاق النص و لحاظ کردن حیثیت‌های سه‌گانه در موضوع‌شناسی می‌شود فهم و کشف دیگری را تجربه کرد....حجت‌الاسلام  احمد مُبلِّغی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم و رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی....+1395 .

***بررسی زوائد اصول، از اوامر و عام و خاص تا دَوَرانُ الأَمر بین تخصیص و نَسخ+مرحوم آیت‌الله‌ بروجردی صریحاً می‌فرماید همه احکام ناسخ و منسوخ در عصر رسول اکرم(ص) به برکت احادیث ائمه (ع) برای ما روشن است و هیچ حکمی نیز پس از عصر رسول اکرم(ص) نسخ نخواهد شد. بنابر این ما به برکت بیانات کافی اهل‌بیت(ع) نسبت به احکام شرعی از این ناحیه راحت هستیم. از اینرو ایشان صریحاً بحث دوران بین تخصیص و نسخ را بدون فایده و ثمره عملی می‌داند....حجت‎الاسلام شیخ محمد تقی اکبرنژاد تبریزی مُدیر مؤسسه فقه و تمدن‌سازی....+1395 .

***بررسی حُجّیت اجماع مَدرَکی و مُحتَمَلُ المَدرَکی+اجماع مدرکی و محتمل المدرکی در مقابل اجماع تعبّدی قرار دارد؛ و آن عبارت است از اجماعی که استناد مُجمِعین یا احتمال استناد آنان به دلیلی لفظی یا عقلی وجود داشته باشد.... در کلمات قُدَما به جهت مبانی ایشان در حجیت اجماع، از حیث حجیت  فرقی بین اجماع مدرکی و تعبدی نیست. زیرا مبنای حجیت، چه قاعده لطف باشد و چه دخول امام«ع» و تشرّف نزد ایشان، اجماع مطلقا حجت است. ولی طبق مبنای متأخّرین که مبنای حجیت اجماع، حدس موافقت معصوم«ع» با مُجمِعین و کاشفیت آن از قول معصوم «ع» می‌باشد، حجیت اجماع مدرکی با مشکل مواجه می‌گردد. به‌گونه‌ای که برخی بزرگان همچون محقق خوئی و شهید صدر، یکی از شرایط حجیت اجماع را، عدم استناد یا احتمال استناد مُجمِعین به مدرکی شرعی یا عقلی بیان کرده‌اند؛ چه اینکه استناد یا احتمال استناد به دلیل، حیثیت کشف از قول معصوم «ع» را ضعیف می‌کند و دلیل مُجمِعین را منحصر در مدارک قطعی یا احتمالی می‌نماید؛ لذا با وجود آن مدارک، نوبت به خود اجماع نمی‌رسد....+عباس نوری- مرکز فقهی امام محمدباقر(علیه‌السلام)+1395 .

***تحول فقه را باید به علوم انسانی پیوند زد+حجت‌الاسلام  علی‌اکبر رشاد مدیر حوزه علمیه امام رضا(ع) :  قطعا نباید علوم انسانی از غرب وارد کشور شود و محصول آن باشد، بلکه تولید علوم انسانی وظیفه‌ای است که از یک طلبه برمی‌آید، اگر انقلاب بخواهد تداوم پیدا کند باید فقه و اصول ما گسترده شود و تحول فقه را به علوم انسانی پیوند زنیم و در عین حال نباید فقه را جهت‌دار کرد+1395 .

***آیا فقه حکومتی غیر از فقه تمدنی است؟+قائلان این سخن معتقدند فقه حکومتی برای اداره یک کشور لازم و ضروری است، اما برای ایجاد تمدن، ما نیازمند فقه تمدنی هستیم!! بدیهی این تشتّت در حوزه تعریف و تبیین فقه حکومتی و عدم ارائه تعریفی جامع و مانع از آن، و عدم پرداخت دقیق و علمی به آن از سوی نهادها و مؤسّسات و اندیشمندان متولّی این امر، امری ناگوار و غم‏ افزاست، اما سخن اخیر و پیش کشیدن ایده گذار از فقه حکومتی به بهانه وصول به فقه تمدنی، اتفاقی به مراتب ناگوارتر است!!! ....حجت‌الاسلام عباسعلی مِشکانی سبزواری، رئیس مؤسسه معارف و اندیشه تمدنی اسلام و عضو شورای علمی فقه سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع)+1395 .

***آیا تبدیل موضوعات احکام ثانویّه به اوّلیه، واجب است؟ / حجت الاسلام محمدحسین کمالی+1395 .

***بررسی اَسانید روایات حِیَل رِبا/ بخش دوم+جلال‌الدین احمدی- مرکز فقهی امام محمدباقر(علیه‌السلام)+1395 .

***تبیین نظریه اندیشه حکومت دینی و پاسخ به چند شبهه+ازی آیت‌الله شیخ عباس کعبی اَهوازی خوزستانی  استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری....+1395 .

***بررسی تطبیقی حُکم خرید و فروش پول اعتباری در نزد فَریقَین+پول‌های اعتباری می‌توانند موضوع انواع احکام فقهی قرار گیرند؛ اما در این نگاشته مشروع بودن یا مشروع نبودن خرید و فروش آنها در صورت‌های مختلفِ نقد و نسیه و جاری بودن یا نبودن ربای معاملی در این خرید و فروش از منظر فَریقَین، به شیوه تطبیقی مورد بررسی قرار می‌گیرد.  ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻧﻈﺮ ﻣﺸﻬﻮر ﻓﻘﯿﻬﺎن ﮐﻪ رﺑﺎی ﻣﻌﺎﻣﻠﯽ را ﻓﻘﻂ در ﻣﮑﯿﻞ و ﻣﻮزون ﺟﺎری ﻣﯽدانند ﻧﻪ در ﺷﻤﺮدﻧﯽﻫﺎ، ﺧﺮﯾﺪ و ﻓﺮوش اﺳﮑﻨﺎس ﮐﻪ از اﺷﯿﺎی ﻣَﮑﯿﻞ و ﻣﻮزون نمی‌باشد، ﺟﺎیز اﺳﺖ. ﺣﺎل اﮔﺮ در اﯾﻦ ﺧﺮﯾﺪ و ﻓﺮوش، ﻏﺮض ﻓﺮار از رﺑﺎی ﻗﺮﺿﯽ ﺑﺎﺷﺪ، در نظر برخی معامله ﺑﺎﻃﻞ و ﺣﺮام ﻣﯽشود؛ به طور مثال اﻣﺎم ﺧﻤﯿﻨﯽ، ﺑﺎ اﯾﻦﮐﻪ اﺻﻞ ﻣﻌﺎﻣﻠﮥ اﺳﮑﻨﺎس را ﺟﺎﯾﺰ ﻣﯽداﻧﺪ، اما اﮔﺮ شکل گیری معامله ﺑﺮای ﻓﺮار از رﺑﺎ ﺑﺎﺷﺪ، ﺣﺘﯽ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺿﻤﯿﻤﻪ شیء دیگر، این معامله را ﺑﺎﻃﻞ می‌داند . ﻣﺮﺣﻮم آیت‌الله سید ابوالقاسم ﺧﻮﯾﯽ نیز به این مطلب این گونه اشاره دارند: ﺧﺮﯾﺪ و ﻓﺮوش اﺳﮑﻨﺎس فقط در صورتی جایز نیست که ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﺴﯿﻪ باشد . اما فقیهان دیگری هستند که با اصل جواز خرید و فروش اسکناس مخالف می‌باشند....+مسعود داوودی‌پور، دانش‌پژوه دوره‌ فقه و اصول+1395 .

***اخباری‌گری، واکنشی به عقل‌گرایی افراطی / بلال شاکری+1395 .

***تفاوت دیدگاه‌های علامه طباطبایی و شهید مطهری درباره حقوق فردی و اجتماعی زنان+حجت‌الاسلام‌ محمدرضا زیبایی‌نژاد، رییس مرکز تحقیقات زن و خانواده،+1395 .

***فقه، برای کاربردی کردن علوم انسانی اسلامی حرف جدّی دارد+حجت‌الاسلام ابوالقاسم علیدوست، رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم+1395 .

***تاکید آیت‌‌الله شیخ جعفر سُبحانی تبریزی بر تربیت فقیه در جامعه/ طلاب درگیر کار اجرایی نشوند+اگر فقیهی از دنیا برود، ملائکه آسمان در نقاطی که در آن مکان خدا را عبادت می‌کرد بر او اشک می‌ریزند و چنین جایگاهی برای فقها درنظر گرفته شده است. وی افزود: علما همانند دیوار بر دَور شهر برای جلوگیری از ورود اشرار هستند، که فقها و علما با سخنان و کتاب‌های خود جلساتی با جوانان داشته و از این طریق اجازه نمی‌دهند تا افکار جوانان توسط اشرار آلوده شود....آیت‌الله سبحانی خطاب به طلاب گفت: طلاب باید در درس و بحث و نوشتن و تفسیر قرآن و همچنین فقه و اصول توجه کرده و در این زمینه اهتمام داشته باشند.....+1395 .

***مجموعه مقالات «عدالت و حقوق» به چاپ رسید+پنجاهمین کتاب گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با عنوان «مجموعه مقالات عدالت و حقوق» به کوشش حسینعلی بای و با هدف نشان دادن راه‌های برپایی عدالت در بین افراد جامعه و همچنین در بین حکومت‌ها و حاکمان چاپ و منتشر شد...+1395 .

***آیا فقه توانایی پاسخ به سوالات عصر مُدرن را ندارد یا مجریان تن به عجز داده‌اند؟!!+چرا بعد از قریب چهل سال از پیروزی انقلاب و تشکیل نظام سیاسی اسلامی، از سر مسامحه و سهل‌انگاری هنوز نتوانسته‌ایم و یا نخواسته‌ایم یک نظام بانکی کامل مبتنی بر فقه غنی اسلام را طراحی و در کشور به موقع اجرا بگذاریم و برای دیگر ملل نیز الگو ارائه کنیم؟  حجت‌الاسلام  علی‌اکبر رشاد رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران در جلسه درس خارج فقه خود با بیان اینکه ربا از حدود و احکام حائز اهمیت فوق العاده در اسلام است، گفت: ارتکاب ربا ، مُحارَبَه با خدا و رسول خداست . «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ذَرُوا ما بَقِيَ مِنَ الرِّبا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ» * «فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُؤُسُ أَمْوالِكُمْ لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ‌ »[ اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد تقواى الهى پيشه كنيد و آنچه را از مُطالبات ربا باقى مانده است، رها كنيد، اگر ايمان داريد. * پس اگر چنين نكرديد، بدانيد كه اعلان جنگ با خدا و رسولش داده‌ايد و اگر توبه كنيد، اصل سرمايه‌هاى شما از آنِ خودتان است. و در اين صورت نه ستم مى‌كنيد و نه بر شما ستم مى‌شود.  سوره بقره آیه 278 و 279 . ] . محاربه با خدا و رسول الله جرم عظیمی است، از شرک که گناهی نابخشودنی است بالاتر است؛ علت شدت حرمت ربا و محاربه قلمداد شدن آن این است که ارتکاب به آن و رواج آن جامعه را فاسد و نسلها را فاسد کرده، آن را به سمت جنگ با حق تعالی سوق خواهد داد.... +1395 .

***نقل‌های علّامه حِلّی از علمای اهل‌سنت قابل اعتماد است+نقل‌های علّامه از علمای اهل‌سنت قابل اعتماد می‌باشد، حتی از کتاب‌های «اَلفِقهُ عَلَی مَذاهِبِ الخَمسَةِ» هم قابل اعتمادتر خواهد بود؛ چون در نظرات عامّه فراز و نشیب وجود داشته است و چه‌بسا اقوال آنها عوض شده باشد و لذا کتاب «اَلفِقهُ عَلَی مَذاهِبِ الَاربَعَةِ» قولِ حالِ حاضرِ اهل‌سنت را نقل می‌کند در حالی که علامه قول اهل‌سنت را در قرن هشتم نقل می‌کند و هرچه زمان قول نزدیک‌تر به زمان ائمه (علیهم‌السلام) باشد، برای به دست آوردن قول حق بهتر است؛ چون فتوای زمان روایت، برای تعیین تقیّه راهگشاست. ...نشست علمی «کتاب‌شناسی منابع فقهی» با سخنرانی آیت‌الله رضا استادی عضو شورای عالی حوزه علمیه قم و عضو جامعه مدرسین، با حضور فضلا و طلاب در مدرسه فقهی امام محمدباقر (علیه‌السلام) قم برگزار شد......  ... اما نکته مهم این است که شخص خاصی یک مطلب را درست نمی‌داند، این قطعاً غلط است که مطلب حذف شود و لذا اگر در کافی یک روایتی باشد که شخص قابل التزام نداند نمی‌تواند حذف کند، بلکه باید آن روایت در کافی وجود داشته باشد ولی در حاشیه تذکر داده شود که این روایت یا از جهت سند دارای خدشه است یا اینکه احتمالاً تَصحیفی (تغییر و دگرگونی و خطا و تحریف در لفظ و عبارت) رخ‌داده است و حتی برخی از موارد علماء در صورت عدم وضوح مُفادِ روایت در حاشیه می‌نوشتند: “یُرَدُّ عِلمُهُ اِلَی اَهلِهِ”. [علمش به اهلش واگذار می شود] یعنی به خود جرأت اینکه بیان کنند مطلب غلط است را نمی‌دادند و لذا قاعده این است که اگر مطلبی به نظر شخص درست نبود باید بگوید مطلبی است که ما نمی‌فهمیم ولی به اهل آن واگذار می‌کنیم.+1395 .

*** تَورّم علم اصول فقه و زوائد آن، آوردگاه آراء و اندیشه/ استاد حیدر حب‌الله +...تعبیری که علامه محمدمهدی شمس‌الدین به پدیده‌ی «تورم علم اصول» از آن یاد کرده است...... موضوع زوائد علم اصول، موضوعی تازه‌ای نبوده و بیش از یک قرن است که بسیاری از بزرگان همچون امام خمینی (ره)، آیت‌الله خامنه‌ای، علامه طباطبائی، سیدمحسن الأمین، شیخ إبراهیم الجنّاتی، سیّد محمدحسین فضل‌الله، شیخ محمّدمهدی شمس‌الدین، شیخ محمد إسحاق الفیاض، آیت‌الله مکارم شیرازی، شیخ محمدجواد مغنیّه، سید عبدالأعلى سبزواری و دیگر فقهای عظام به آن پرداخته یا به آن اشاره کرده‌اند؛ بنابراین دلیل این‌گونه جنجال بر سر موضوع اختلافی که هیچ‌گونه تهدیدی بر هویت اسلامی، اعتقادی، مذهبی، ملی و دیگر مسائل ندارد، چیست؟ جدیت اختلاف با مخالفین بر سر موضوع زوائد علم اصول، نباید موجب ابتر ماندن ایده و ظلم به آن شود.....بنابراین وارد کردن موضوعی که در دو یا سه مساله از مسائل فقهی کاربرد دارد، در مناهج این علم و الزام طلاب و اساتید محترم حوزه به بررسی تفصیلی و مکرر آن با چه انگیزه‌ای صورت گرفته است؟ به نظرم این مقدار به تنهایی بر ضرورت کنار گذاشتن این مباحث از علم اصول کفایت می‌کند، هر چند به صورت کلی از دروس حوزوی برداشته نشود...فرض کنیم مساله‌ی استصحاب تعلیقی یا مسأله مشتق یا قضیه‌ی معنای حرفی در دو یا سه مورد از موضوعات فقهی کاربرد دارد، آیا لزومی بر انگاشتن آن به عنوان قضیه‌ی کلی تعمیمی و ده‌ها بار تکرار و بررسی آن دیده می‌شود؟ یا لازم است در همان موارد جزئی خاص به آن پرداخته شود؟! ....درحالی‌که دل مشغولی حوزویان مسائلی همچون مساله‌ی حقیقت وضع و واضع در لغت، و مساله‌ی وضع عام و موضوع‌له خاص و یا عکس، آن در مباحث الفاظ است، مبحثی گسترده و نظام‌مند مانند تاریخی بودن نص، و تأثیرات قواعد تاریخی بر ده‌ها و بلکه صدها دستاورد فقهی، نادیده انگاشته شده است!....+1395 .

***تشکیل کمیته «اجتهاد» توسط اَلاَزهَر مصر+اَحمَد اَلطَّیِّب شَیخ اَلاَزهَر بعد از گذشت قرن‌ها؛ خواستار تشکیل یک کمیته فقهی متشکل از 30 نفر از عالمان بزرگ اَلاَزهَر شد که درباره مسائل جامعه بر اساس موقعیت زمان و اجتهاد خود نظر دهند.....+1395 .

***معرفی کتاب «اندیشه کلامی عصمت؛ پیامدهای فقهی و اصولی فقهی»+«اندیشه کلامی عصمت؛ پیامدهای فقهی و اصولی فقهی» به قلم بهروز مینایی، در چهار فصل توسط پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تهیه و منتشر شده است....+1395 .

***انتقاد آیت‌الله شیخ محمد جواد فاضل لنکرانی از وضعیت شهرسازی و معماری+1395 .

***فهرست‌واره‌ بایسته‌های «فقه هنر» +حجت‌الاسلام  علی‌اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران+1395 .

***قاعده فقهی «حرمت تقدّم بر افضل»/ محمدحسین کمالی+1395 .

***از «فقه نفت و گاز» تا «بررسی فقهی، حقوقی حمایت از تولید ملّی»+کتاب «بررسی فقهی، حقوقی و اقتصادی حمایت از تولید ملی» و کتاب «فقه نفت و گاز» به‌تازگی از سوی انتشارات خرسندی روانه بازار نشر شده است. +به قلم ابراهیم موسی‌زاده با همکاری هادی شکری +1395 .

***وجه استدلال شیخ انصاری (ره) به روایت تُحَفُ العُقُول+شیخ انصاری(ره) در کتاب مکاسب محرمه، چهار روایت را به عنوان اخبار عامه بحث مکاسب محرمه ذکر می‌کنند که مهم‌ترین آنها روایت تحف العقول است. ایشان این روایت را مستند نظریات خود در بسیاری از مطالب قرار می‌دهد. بعضی از محققین مانند آیت‌الله خوئی  روایت تُحَفُ العُقُول را نه از حیث سند و نه از حیث متن، قابل التزام نمی‌بینند. آنچه در این جستار به آن می‌پردازیم وجه تمسک مرحوم شیخ انصاری به روایت تحف العقول است....+محسن پورذهبی- مرکز فقهی امام محمدباقر(علیه‌السلام)+1395 .

***تصاویر عیادت رهبر انقلاب(امام خامنه ای) از آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی+1395 .

***نگاهی به حیات علمی و سیاسی  آیت‌الله سید عبد الکریم موسوی‌ اردبیلی+1395 .

***ماهیت سِیاق از دیدگاه اصولیان / حجت الاسلام رضا میهن‌دوست+دانش اصول در پی “دلیل” برای دست‌یافتن به “حُکم شرعی” است. دلیل به دو گونه شرعی و عقلی می‌باشد و دلیل شرعی نیز لفظی یا غیر لفظی(دلیل لُبّی مثل اجماع و سیره عُقلاء) است. کتاب خداوند و گفتار معصوم‌(علیه السلام) دلیل لفظی هستند و تقریر و فعل معصوم‌ (علیه السلام) دلیل غیر لفظی‌؛ اما باید به این نکته توجه داشت که ادله غیر لفظی نیز از طریق الفاظ به ما رسیده‌است. برای تحدید و تعیین مُفاد دلیل لفظی و فهم مراد شارع، ناگزیر از مَباحِث الفاظ هستیم و از مهمترین بحث‌های لفظی که تأثیر فراوانی در کشف مراد مُتکلم دارد، توجه به قرائن کلام و به‌ویژه، “سِیاق کلام” است. اِبن‌قَیِّم بعد از شمردن برخی از کاربرد‌های “سِیاق”، بی‌توجهی به آن‌را موجب اشتباه در برداشت می‌داند و می‌گوید: «وَ هذا مِن أَعظَمِ القَرائِنِ الدّالَّةِ عَلَى مُرادِ المُتَکَلِّمِ فَمَن أَهمَلَهُ غَلِطَ فِی نَظَرِهِ وَ غالِطُُ فِی مُناظَرَتِهِ فَانْظُرْ إِلَى قَولِهِ تَعالَى : «ذُقْ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَزیزُ الْکَریم . آیه 49 سوره دُخان»  کَیفَ تَجِدُ سِیاقَهُ یَدُلُّ عَلَى أَنَّهُ الذَّلیلُ الحَقیرُ» ....+1395 .

***حضور شخصیت‌های مطرح حوزه قم در بیت آیت‌‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی+1395 .

***حقوق زنان برابری یا نابرابری؛ شُبُهات مسائل زنان+برخی از شبهات پیرامون اسلام نسبت به زن، مستندات دینی دارد، ولی از مسلمات دینی نیست؛ چراکه سند آن، گاه روایاتی مرسله، مرفوعه یا ضعیف است که نه قرآن آن را تأیید می‌کند و نه روایات متواتر و نه دلیل عقلی، و گاه مستند آن فتوای فقهی است که در آن زمینه، مراجع عظام فتوا‌های متفاوتی دارند کتاب «حقوق زنان برابری یا نابرابری» نوشته زهرا آیت‌اللهی است که توسط نشر معارف به چاپ رسیده است. این کتاب به بررسی حقوق و تکالیف زنان، از منظر کتاب، سنت و عقل در قالب طرح شبهات و پاسخ به آن‌ها پرداخته است. نکته مهم در این کتاب، توجه به همه ابعاد فردی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و حتی عبادی شبهات مطرح‌شده با موضوع زنان است. ....+1395 .

***موضوع‌ یابی و موضوع شناسی راز اصلی رُشد و تحوّل فقه+روش‌های فقاهتی و عناصر دیگری در تحول و فقه و اجتهاد داریم که یکی مهمترین این راهکارها تحول موضوعی است؛ و این موضوع یابی و موضوع شناسی راز اصلی رشد و تحول فقه است. ....  +آیت‌الله شیخ علیرضا اَعرافی مُدیر حوزه های علمیه +1395 .

***تفاوت نرخ بهره و رِبا/ چرا نظام بانکی کشور شائبه رَبَوِی دارد؟+با گذشته ۳۲ سال از زمان اجرای قانون عملیات بانکی بدون ربا، نظام بانکی همچنان در اعطای سپرده گذاری و پرداخت تسهیلات در اجرا با مشکلاتی روبرو است و شائبه ربوی بودن به معاملات بانکی وارد می‌شود، اما آیا این شائبه‌ها درست است یا نه؟ پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با هدف تطهیر نظام بانکی کشور از ربا اقداملات متعددی انجام شد و فقها و کارشناسان به دنبال جایگزین کردن نظام بانکداری اسلامی و بدون ربا به جای نظام ربوی قبل از انقلاب بودند که سرانجام در اواخر سال ۱۳۶۲، قانون عملیات بانکداری بدون ربا تصویب و از سال ۱۳۶۳ اجرایی شد.قرار بر این بود که این قانون به مدت ۵ سال به صورت آزمایشی اجرایی و ایرادات آن رفع شود؛ اما با گذشته حدود ۳۲ سال از زمان اجرای قانون، انتقاد‌هایی و شائیه‌هایی به‌نظام بانکی کشور وارد می‌شود، هر چند قانون بسیار خوب است اما مشکل در زمینه اجرا است براساس شریعت دین اسلام ربا حرام و به‌منزله جنگ باخدا است. در فقه اسلامی موضوعی با عنوان نرخ بهره وجود ندارد و برخی نرخ بهره بانکی را معادل ربا می‌دانند که این جمله صحیح نیست، زیرا در اقتصاد امروزی عنوانی که با نام نرخ بهره شناخته می‌شود، در واقع ربا محسوب نمی‌شود.ربا، نرخ بهره‌ای است که در عقد قرض بین قرض‌دهنده و قرض‌گیرنده شرط شود؛ یعنی هنگام عقد قرض توافق کنند، قرض گیرنده مبلغی اضافه نسبت به اصل مبلغ قرض پرداخت و قرض دهنده هم آن را دریافت کند که این نرخ بهره را اصطلاحاً ربا می‌گویند و بر اساس دین و نظر فقها جزء مصادیق ربا و حرام است. البته ربا منحصر به این موضوع نیست و در هر عقد شرعی مانند فروش اقساطی و…، اگر بدهکار نتواند در سررسید بدهی خود را به طلبکار پرداخت کند و برای پرداخت بدهی مهلت و زمان بخواهد و طلبکار در ازای دادن مهلت، مبلغی (جریمه دیرکرد)، ولو اینکه عقد اولیه، عقد قرض نبوده، به بدهی بدهکار اضافه کند، این موضوع هم ربا محسوب می‌شود. ربا یک اصطلاح اسلامی است که معادل دانستن آن با نرخ بهره، دقیق و صحیح نیست و باید آن را اصلاح کنیم.فقها و اقتصاددان‌ها معتقدند در غرب عمدتاً موضوعی که رواج دارد، همان شرط مبلغ اضافه در عقد قرض است، لذا آنچه نرخ بهره می‌نامند، همان ربا است؛ درحالی‌که مفهوم نرخ بهره در غرب خیلی فراتر از این موضوع بوده و در واقع همه انواع نرخ بهره، مصداق ربا محسوب نمی‌شود....موضوعی که مسلمانان از انجام آن به‌شدت نهی شده‌اند، مسئله ربا است. بر اساس روایات، ربا مصادیق معین و مشخصی دارد، البته برخی از اشکال ربا، آن‌قدر خَفی و پنهان است که قابل‌تشخیص نیست و مصادیق دیگری از ربا وجود دارد که هنوز شناسایی نشده است...قانون عملیات بانکی بدون ربا و قوانین و مقرراتی که بر روی کاغذ برای نظام بانکی کشور تصویب شده، به‌گونه‌ای است که شائبه ربا در آن وجود نداشته باشد و در بانکداری کشور اصلاً موضوعی تحت عنوان عقد قرض وجود ندارد که بانک بخواهد براساس آن شرط مبلغ اضافه به همراه اصل مبلغ قرض را از تسهیلات گیرنده طلب کند. نظام بانکی تسهیلات اعطایی در قالب عقودی مانند مُرابَحَه، فروش اقساطی، جعاله، مضاربه، مشارکت و… پرداخت می‌کند. در مورد شائبه اخذ جریمه دیرکرد که اکنون در نظام بانکی کشور وجود دارد، فقها و شورای نگهبان معتقدند که این موضوع جریمه تأخیر و دیرکرد نیست و سهواً آن را جریمه دیرکرد می‌نامند، در واقع این موضوع «وجه التزام» است که تسهیلات گیرنده به تعهد خود پای‌بند باشد و براساس فقه ما، دریافت آن ایراد و اشکالی ندارد و بدهکار می‌بایست در تاریخ سررسید به تعهد خود عمل کند....در موضوع سپرده‌ بانکی نیز عقدی که بین سپرده‌گذار و بانک وجود دارد، بر اساس قانون عملیات بانکداری بدون ربا و عقد وکالت است؛ یعنی مبلغ اضافه‌ای که بانک به‌عنوان نرخ سود سپرده به سپرده‌گذار می‌پردازد، براساس عقد قرض نیست و بانک به وکالت از سپرده‌گذار وجوه جمع‌آوری‌شده را سرمایه‌گذاری کرده و نرخ سود علی‌الحساب پرداخت می‌کند. بانک باید در پایان سال میزان سود قطعی را محاسبه و مابه‌تفاوت آن را، اگر بیشتر شد، به سپرده‌گذار بپردازد و اگر میزان سود واقعی از میزان سود علی الحساب کمتر باشد، باید سود پرداختی اضافه را از سپرده گذار دریافت کند که معمولاً در این موارد بانک مصالحه می‌کند....البته موضوعی که شائبه ربوی بودن نظام بانکی کشور را مطرح کرده، این است که گفته می‌شود عقودی که بین بانک و مشتریان بسته می‌شود، در اجرا با ماهیت اصلی خود عقد، فاصله زیادی دارد، یعنی عقود صوری است و با ماهیت عقد موردنظر سازگاری ندارد؛ لذا شِبه ربوی بودن عقد وجود دارد....  ......  +کامران ندری، عضو هیئت‌ علمی دانشگاه امام صادق(ع) و مدیر گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی+1395 .

***ابراز همدردی مراجع و علما با بیت ‌آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی+1395 .

***از اِنفِتاح اجتهاد تا اِنسِداد تَحوّل در نخستین شماره «رسائل»+نخستین ‌شماره ماهنامه «رسائل»؛ اندیشه حوزه علمیه عصر انقلاب اسلامی با هدف بررسی پروند‌ه‌ای درباره سیر تحول در حوزه ویژه آبان ماه ۱۳۹۵ به سردبیری مسعود مُعینی پور از سوی مؤسسه رسا چاپ و روانه بازار شد.رسائل دریچه‌ای برای پاسخ‌گویی جریان علمی حوزه‌‌های علمیه به مسائل سیاسی و اجتماعی است و از مطالب علمی طلاب و فضلای حوزه‌‌های علمیه استقبال می‌کند. ...+1395 .

***رحلت آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی و انحصار طلبی جناحی/ محمد باقری+بدون تردید مرحوم آیت‌الله موسوی اردبیلی منحصر در هیچ حزب و جریانی نبود بلکه با اعتقاد به مبانی خود، به ارتقای جایگاه جمهوری اسلامی و حوزه‌ علمیه و پاسخ به نیازهای روز مردم کوشید و این‌که برخی در صدد بهره‌گیری جناحی از ایشان باشند، ظلم به شخصیت و جایگاه علمی این فقیه مبرز است. آیت‌الله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی(ره) را می‌توان به عنوان یکی از ارکان نظام جمهوری اسلامی و از رهبران شاخص انقلاب ۵۷ قلمداد کرد. او که از یاران باوفا و حمایت کنندگان حضرت امام در طول نهضت انقلاب بود تلاش فراوانی در تثبیت نظام داشت. +1395 .

***پرونده بررسی ازدواج برابر در «فقه و قانون»+پرونده «بررسی ازدواج برابر در فقه و قانون» با ۹ مقاله از سوی کارشناسان، کوشیده مُفاد مفهوم «ازدواج برابر» را در نسبت با فضای بین‌المللی و حقوق داخلی بررسی نماید.  بحث «ازدواج برابر» در چند سال اخیر از مَباحِثی است که توسط جریان‌های دفاع از حقوق زنان دنبال می‌شود، این مفهوم که ناظر بر برابری کامل زن و مرد در حقوق و تکالیف در حوزه خانواده است، ارتباط تنگاتنگی با مفهوم برابری جنسیتی مورد نظر نهادهای بین‌المللی دارد.  مِهرخانه در این پرونده کوشیده‌ است مُفاد این مفهوم در نسبت با فضای بین‌المللی و حقوق داخلی بررسی نماید. ...+1395 .

***دغدغه فقیهانه برای حفظ محیط زیست +حجت الاسلام مُجتبی الهی خراسانی+1395 .

***جامعه اسلامی از نظر علم و دانش باید بی نیاز باشد/ فقه و طبابت جدانشدنی است+آیت‌الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی در دیدار رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران، و اعضای مَجمع خَیِّرین سلامت کشور : سفارش اسلام است که در علم طب، آن قدر پیشرفت کنیم که دست نیاز دیگران به سوی ما دراز باشد، و ما در این زمینه به اندازه کفایت پیشرفت کنیم. اصلاً در فقه، تعلیم و تعلّم پزشکی، واجب کفایی است، یعنی آن قدر باید وارد این رشته شوند و آن را کامل بیاموزند، که کفایت جامعه اسلامی را نماید و دیگر محتاج نباشیم.... +1395 .

***ابراز همدردی مراجع و علما با بیت ‌آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی+1395 .

***از اِنفِتاح اجتهاد تا اِنسِداد تَحوّل در نخستین شماره «رسائل»+نخستین ‌شماره ماهنامه «رسائل»؛ اندیشه حوزه علمیه عصر انقلاب اسلامی با هدف بررسی پروند‌ه‌ای درباره سیر تحول در حوزه ویژه آبان ماه ۱۳۹۵ به سردبیری مسعود مُعینی پور از سوی مؤسسه رسا چاپ و روانه بازار شد.رسائل دریچه‌ای برای پاسخ‌گویی جریان علمی حوزه‌‌های علمیه به مسائل سیاسی و اجتماعی است و از مطالب علمی طلاب و فضلای حوزه‌‌های علمیه استقبال می‌کند. ...+1395 .

***رحلت آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی و انحصار طلبی جناحی/ محمد باقری+بدون تردید مرحوم آیت‌الله موسوی اردبیلی منحصر در هیچ حزب و جریانی نبود بلکه با اعتقاد به مبانی خود، به ارتقای جایگاه جمهوری اسلامی و حوزه‌ علمیه و پاسخ به نیازهای روز مردم کوشید و این‌که برخی در صدد بهره‌گیری جناحی از ایشان باشند، ظلم به شخصیت و جایگاه علمی این فقیه مبرز است. آیت‌الله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی(ره) را می‌توان به عنوان یکی از ارکان نظام جمهوری اسلامی و از رهبران شاخص انقلاب ۵۷ قلمداد کرد. او که از یاران باوفا و حمایت کنندگان حضرت امام در طول نهضت انقلاب بود تلاش فراوانی در تثبیت نظام داشت. +1395 .

***پرونده بررسی ازدواج برابر در «فقه و قانون»+پرونده «بررسی ازدواج برابر در فقه و قانون» با ۹ مقاله از سوی کارشناسان، کوشیده مُفاد مفهوم «ازدواج برابر» را در نسبت با فضای بین‌المللی و حقوق داخلی بررسی نماید.  بحث «ازدواج برابر» در چند سال اخیر از مَباحِثی است که توسط جریان‌های دفاع از حقوق زنان دنبال می‌شود، این مفهوم که ناظر بر برابری کامل زن و مرد در حقوق و تکالیف در حوزه خانواده است، ارتباط تنگاتنگی با مفهوم برابری جنسیتی مورد نظر نهادهای بین‌المللی دارد.  مِهرخانه در این پرونده کوشیده‌ است مُفاد این مفهوم در نسبت با فضای بین‌المللی و حقوق داخلی بررسی نماید. ...+1395 .

***دغدغه فقیهانه برای حفظ محیط زیست +حجت الاسلام مُجتبی الهی خراسانی+1395 .

***جامعه اسلامی از نظر علم و دانش باید بی نیاز باشد/ فقه و طبابت جدانشدنی است+آیت‌الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی در دیدار رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران، و اعضای مَجمع خَیِّرین سلامت کشور : سفارش اسلام است که در علم طب، آن قدر پیشرفت کنیم که دست نیاز دیگران به سوی ما دراز باشد، و ما در این زمینه به اندازه کفایت پیشرفت کنیم. اصلاً در فقه، تعلیم و تعلّم پزشکی، واجب کفایی است، یعنی آن قدر باید وارد این رشته شوند و آن را کامل بیاموزند، که کفایت جامعه اسلامی را نماید و دیگر محتاج نباشیم.... +1395 .

***از تفسیر جدید بیّنه و مُضارَبَه تا ردّ بهائیّت +مبانی علمی راه‌گشای مرحوم آیه الله موسوی اردبیلی+....آیت الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی در مسائل اقتصادی، مباحث بسیار مهمی را مطرح کرده و دیدگاه‌ خاصی هم در این زمینه داشت. مسئله پول از مسائل پیچیده اقتصادی است که ایشان در این زمینه کار مفصّلی کرده بود، لذا بسیاری از آن مسائل گذشته را ایشان به نحو دیگری حل می‌کرد. مثلاً در باب مُضارَبَه، در مسئله بانک، سود پول، در این زمینه‌ها دیدگاه‌های خاصی داشت که به‏طورمفصل در تألیفات خود مطرح کرده‏اند....+ حجت الاسلام دکتر سید ابوالفضل موسویان+1395 .

***پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الاول ۱۴۳۸ قمری+1395 .

***فتوای جایز بودن شکستن نماز برای پاسخ به تلفن همراه!!! +شَیخ اَحمَد کَریمه استاد فقه تطبیقی دانشگاه اَلاَزهَر مصر، سخن شَوقِی عَلّام مُفتی مصر درباره جایز بودن قطع نماز و پاسخ به تلفن را محکوم کرد....+1395 .

***«تَعایُش اسلامی» نیازمند بازنگری و بازسازی است+حجت‌الاسلام  احمد مُبلِّغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی با بیان این که آنچه در چند سال اخیر مشکلاتی را برای اسلام، امت اسلامی و اتباع مذاهب آفریده، «فقدان همزیستی اسلامی» است، «تعایش اسلامی» را نیازمند بازنگری و بازسازی دانست.....+1395 .

***اِبطال اجازات و وکالات مرحوم آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی+حجت‌الاسلام سید على موسوى اردبیلى فرزند مرجع فقید در خصوص اجازات و وکالات مرحوم آیت‌الله العظمى موسوى اردبیلى گفت: اجازات و وکالات مرحوم والد معظم پس از ارتحال ایشان باطل گردیده است، از دریافت هرگونه وجوه شرعى به نام ایشان اجتناب شود. ...+1395 .

***علاقه‌مند به فقه پزشکی و معتقد به روش مُقارَن+حجت الاسلام دکتر سعید  رهایی : مرحوم آیت الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی در قم و نجف از بهترین اساتید زمان خود ازجمله، مرحوم محمد رضا گلپایگانی، مرحوم حاج آقای مرتضی حائری، مرحوم سید احمد خوانساری، مرحوم آقای سلطانی، مرحوم آقای بروجردی و مرحوم سید محمد محقّق داماد بهره برد. در نجف از محضر بزرگان دیگری چون آیت‌الله خویی، آیت‌الله حکیم، مرحوم آقای آل یاسین و مرحوم بادکوبه‌ای در فلسفه کسب فیض کرد و پس از مراجعت به قم، نزد مرحوم علامه طباطبایی در تکمیل آن کوشید. آن مرحوم در قم و نجف تدریس رسائل، مکاسب و دروس خارج را رها نکرد و همچنین در دوره‌ای که ریاست دستگاه قضا را بعد از انقلاب  عهده‏ دار بود فقه القضا و اسفار را تدریس می‌کرد. ایشان در تدوین قانون مجازات اسلامی نقش مؤثری داشت....+حجت الاسلام دکتر سعید رهایی، معاون آموزشی و عضو هیات علمی گروه حقوق دانشگاه مفید، بیش از ۲۵ سال با مرحوم آیت الله اردبیلی ملازم بوده است.+1395 .

***تدریس «فقه قضائی» در حوزه مرهون تلاش علمی مرحوم آیت الله سید عبدالکریم اردبیلی است+آیت الله شیخ عباس کَعبی اَهوازی خوزستانی...+1395 .

***شیخ یوسف قَرضاوی فتوای جواز استشهادی علیه اسرائیل را پس گرفت+خداوند برادران در فلسطین را از این عملیات بی‎نیاز ساخت زیرا آنها توانستند به موشک‎هایی دست یابند که عمق اسرائیل را هدف قرار می‎دهد، هرچند به پای موشک‎های اسرائیل نمی‎رسد اما باعث آزار و اذیت و نگرانی آنها شده است؛ بنابراین دیگر برخلاف گذشته تکیه به عملیات شهادت طلبانه نیست+1395 .

***میراث فکری آیت‌الله خویی(ره) در بیان حجت الاسلام سید محمدرضا سیستانی+استاد مطرح حوزه علمیه نجف گفت: تمسک به شیوه آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی در نقد احادیث و تدقیق در آن‌ها می‌تواند مانع تلاش‌های غیر علمی و مبتنی بر احادیث ضعیف شود. حجت‌الاسلام سید محمدرضا سیستانی در درس خارج خود به مناسبت بیست و پنجمین سالگرد ارتحال آیت‌الله خویی گفت: آیت‌الله العظمی خویی شعله نورانی بود که پیشگامان حوزه‌های علمیه سال‌ها از نور وجودش بهره بردند و همچنان میراث فکری ایشان، ماندگار است و تا مدت‌های مدید چراغ راه طالبان علم و رهروان معارف دینی باقی خواهد ماند....+1395 .

***گزارش تصویری/ مُهر مخصوص آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی شکسته شد+1395 .

***«اَلفِکرُ وَ الاِجتِهادُ» جدیدترین اثر علمی دکتر زَکِیّ اَلمِیلاد+جدید‌ترین اثر دکتر زکی المیلاد پژوهشگر نواندیش شیعه عربستانی+1395 .

***شورای فقهی زنان؛ شورایی مَسکوت! +با توجه به این‌که برخی از مشکلات موجود در حوزه زنان و خانواده منشأ فقهی دارند، شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده شورای عالی انقلاب فرهنگی بر اساس رهنمودها و ارشادات رهبر انقلاب(امام خامنه ای) تصمیم گرفت شورایی تخصصی در خصوص مسایل زنان و خانواده تأسیس کند تا به حل این مشکلات به‌صورت مبنایی بپردازد؛ اما با گذشت چند سال از خبر راه‌اندازی این شورا، هنوز در رابطه با نحوه فعالیت‌های این شورا و جزییات آن اطلاع‌رسانی نشده است. ...+1395 .

***پایان مرجعیّت، ادامه آقازادگی! / حجت الاسلام مصطفی دُرّی+شاید اگر ده سال پیش، آقازاده‌ای پس از فوت پدر مرجعش، دفاتر وی را می‌بست و بطلان وکالت‌های او را اعلام می‌کرد، هیچ‌گاه خبر «شکستن مهر مرحوم آیۀالله موسوی اردبیلی توسّط فرزندشان» آن‌قدر اهمّیّت و شانسی برای رسانه‌ای شدن نمی یافت. تا یکی‌دو دهه پیش، جای هیچ شبهه‌ای نبود که پس از فوت مرجع تقلید، وکالت‌های وی باطل شده و لازم است دفاتر وی نیز جمع گردیده و به همراه باقی‌مانده وجوهات شرعی، به مرجع اعلم زنده تحویل گردد؛ امّا چند سالی است که فوت برخی از مراجع، هیچ تأثیری بر تشکیلاتشان نداشته و امورات مرجعیّت آنها توسّط  فرزندان و وابستگان‌شان ادامه یافته است...برخی البتّه لااقل صورت ظاهریِ دفاتر را تغییر داده و با تبدیل پشتی ها به میز و صندلی، آن ها را به «دفتر تنظیم و نشر آثار» بدل کرده‌اند. برخی دیگر امّا حتّی همین زحمت مختصر را نیز متحمّل نشده و دفاتر پدر را کماکان در شهرهای مختلف حفظ نموده‌اند؛ دفاتری که معلوم نیست اگر به وکالت از مرجع زنده‌ای به جمع‌آوری وجوهات می‌پردازند، پس چرا نام مرجع فقید بر سردرشان به چشم می‌خورد؟ و اگر وجوهات مرجع پیشین را جمع‌آوری می‌کنند، چه مجوّز شرعی‌ای برای انجام این کار دارند؟ و اگر هیچ کار خاصّی در آنجا صورت نمی‌گیرد، پس چرا برقرارند و به بیت المال و مراجع حاضر تحویل داده نمی‌شوند؟ در این میان، برخی پاسخ‌گوئی به مقلّدینی که با اجازه مرجع زنده، بر تقلید مرجع فقید باقی مانده‌اند را وجه بازماندن این دفاتر می‌دانند، غافل از این‌که پاسخ‌گوئی به ایشان، تنها نیازمند چند خط تلفن و حداکثر یک سامانه پیامکی است، که با وجود دو اتاق در قم نیز امکان پذیر است، نه سازمانی عریض و طویل با شعبات متعدّد در شهرستان‌ها و کشورهای هم‌جوار که بخش اخذ وجوهات آن نیز کماکان به کار خود ادامه می‌دهد! مسأله بازماندن دفاتر مراجع فقید آن‌قدر ادامه پیدا کرده است که آیۀالله مکارم شش سال پیش، نسبت به این مسأله اعتراض کرده و به لزوم بستن دفاترشان پس از فوت، در وصیّت نامه‌ خود تأکید کردند. ایشان با ذکر این‌که دفاتر مرجعیت و وجوهات آیات عظام بروجردی و امام خمینی بلافاصله پس از فوت‌شان بسته شد، تصریح کردند که بازماندگان ایشان، با توجّه به نفوذ مردمی این مراجع، اگر می‌خواستند، می‌توانستند تا سال های سال، دفاتر ایشان را باز نگه دارند، ولی چنین کاری را انجام ندادند...+1395 .

***ویژه‌‌نامه استاد ذُوالفُنون «شیخ مفید»+....مرحوم شیخ مفید (ره)، مُتکلم و فقیه شیعی قرن ۴ است که در سال 338 هجری قمری پا به عرصه وجود گذاشت. وی از چهره‌های درخشان شیعه در جهان اسلام و دارای آثار فراوانی است که پس از ۷۵ سال تلاش علمی و خدمت ارزنده درسال 413 «ه.ق» دار فانی را وداع گفت و در حرم امام جواد علیه‌السلام نزدیک قبر استادش ابن قولویه به خاک سپرده شد.+1395 .

***تولید علوم انسانی اسلامی از مجتهد بر می‌آید نه افراد دانشگاهی/ ضرورت پیوند فقه با علوم انسانی+اگر بنا باشد با علوم انسانی غربی جامعه را اداره کنیم و بعد بگوییم نظام ما اسلامی است این به شوخی نزدیکتر است! جز با وارد کردن فقه به متن علوم انسانی، این علوم تولید نمی‌شوند؛ علوم انسانی را دانشگاهیان نمی‌توانند تولید کنند؛ من این مطلب را در دانشگاهها هم عرض کرده‌ام؛ تعارف هم ندارد؛ تولید علوم انسانی اسلامی فقط از طلبه مجتهد بر می‌آید....+حجت‌الاسلام علی‌اکبر رشاد+1395 .

***توصیه‌های مراجع به رئیس سازمان اوقاف+مراجع عظام قم در دیدارهای جداگانه‌ای که به مناسبت هفته وقف انجام گرفت، بر ضرورت احیای وقف و شناسایی نیازهای روز جامعه برای وقف تأکید کرده و خواستار برنامه‌ریزی برای ترویج و توسعه وقف از جمله «تأسیس صندوق بین‌المللی موقوفات» شدند.  حجت‌الاسلام  محمدی رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه پنجشنبه گذشته به منظور گزارشی از فعالیت‌های این سازمان به مراجع عظام تقلید وارد شهر قم شد و با حضرات آیات صافی گلپایگانی، شبیری زنجانی، جوادی آملی، سبحانی، نوری همدانی و علوی گرگانی دیدار و گفتگو کرد...+1395 .

***تقدیر آیات مکارم، سبحانی و نوری از درایت حجت الاسلام سیدعلی موسوی‌اردبیلی+آیات عظام مکارم شیرازی، سبحانی و نوری همدانی از حجت‌الاسلام سیدعلی موسوی اردبیلی برای شکستن مهر مرجعیت پدر فقیدشان تقدیر و تشکر کردند و این اقدام را سبب عظمت روحانیت و مرجعیت شیعه دانستند. ...+1395 .

***کاستی های متون آموزشی حوزه / حجت الاسلام علی نصیری+مقاله‌ای که در پی می‌آید، برگرفته‌ای از کتاب «سازمان روحانیت؛ کاستی‌ها و بایستگی‌ها» است که در سال ۱۳۷۴ یعنی ۲۱ سال قبل به‌عنوان اولین کتاب تدوین یافت، اما به خاطر مصلحت حفظ اعتبار حوزه تاکنون از انتشار آن خودداری کرده‌ام. البته بخش‌هایی از این فصل که مربوط به متون آموزشی است، به صورت مقاله‌ای جداگانه در یادنامه شهید صدر انتشار یافته است: کاستی‌های متون آموزشی حوزه  و مشکل اساسی متون آموزشی حوزه این است که نویسندگان آن ـ جز در مواردی اندک ـ آنها را به قصد متن آموزشی شدن تدوین نکرده‌اند و در همین راستا مخاطب ویژه و در یک سطح مشخص را مَطمَح نظر قرار نداده اند، اینان دانشورانی ژرف‌اندیش بودند که با تألیف کتاب، پرکردن خلأ جامعه شیعه، پاسخگویی به پاره‌ای نظرات نادرست رایج، ارایه دستاوردهای شخصی خود را قصد کرده‌اند.و در یک سطح مشخص را مطمح نظر قرار نداده، اینان دانشورانی ژرف‌اندیش بودند که با تألیف کتاب، پرکردن خلأ جامعه شیعه، پاسخگویی به پاره‌ای نظرات نادرست رایج، ارایه دستاوردهای شخصی خود را قصد کرده‌اند.شاید اگر از خود ایشان پرسیده می‌شد آیا با متن آموزشی شدن کتابتان موافقید، یا موافقت نمی‌کردند یا اگر هم موافقت می‌کردند اصلاحاتی در آن را ضروری می‌دانستند....حضرت امام خمینی «ره» فرموده: بحث مقدمه واجب دارای فایده نیست، و آنچه که بعضی از محققان به عنوان ثمره طرح کرده‌اند،‌ ناتمام است و علاوه فایده یک بحث اصولی نیست....+1395 .

***چالش‌های فقهی در عرصه قانون‌گذاری و حکومت‌داری+حجت الاسلام محمدجواد اَرَسطا در بررسی مسائل حقوقی کشور و ارتباط آن با فقه حکومتی عنوان کرد: بعد از پیروزی انقلابِ ما  هنگامی که می‌خواستیم قوانین را بر اساس فقه اسلامی تدوین کنیم با یک چالش‌هایی روبرو شدیم که بعدها فهمیدیم این چالش‌ها ناشی از نحوه نگاه ما نسبت به فقه بوده است.حجت‌الاسلام محمدجواد ارسطا استاد سطح خارج حوزه علمیه قم و عضو هیئت علمی گروه حقوق عمومی دانشگاه تهران در بررسی مسائل حقوقی کشور و ارتباط آن با فقه حکومتی گفت: ...+1395 .

***نگاه دستوری به اصول فقه؛ اولین گام برای رشد اصول / حجت الاسلام هادی چیت­ ساز+هر پدید‌ه‌ای از افعال و رفتار‌های انسان برای رشد خود نیاز به مدیریت دارد. علم هم یکی از افعال انسان است که بر اساس نیاز‌ها و ضرورت‌‌های او به وجود می‌‌­آید و برای رشد خود نیاز به مدیریت و نظارت آگا‌هانه دارد. مسائل علم، به‌مرور زمان رشد کرده، افق­‌های جدید را به روی دانشمندان باز می‌‌­کنند و کم‌کم ساختار دانش را شکل می‌‌­دهند. ازاین‌رو هرچه بر تعداد مسائل افزوده شود، ضرورت مدیریتی که به علم «نگاه دستوری» داشته باشد، بیشتر حس می‌‌­شود. نگاه دستوری، عبارت است از نوعی خودآگاهی و مدیریت دانشمندان نسبت به روند کلی دانش با توجه به اهداف آن؛ به‌عبارت‌دیگر، نظارت بر وضع کنونی و آینده‌نگری علم. در این نگاه عالمان بر روند کلی علم نظارت دارند و جایگاه دقیق هر یک از مسائل را مشخص می‌‌­کنند. ربط بین مسائل اصلی و فرعی را روشن می‌‌­سازند و بر روش­‌های به‌کار گرفته‌شده در حل مسائل دقت دارند. بر ورودی و خروجی دانش کنترل دارند و آن‌‌ها را بر موارد واقعی تطبیق می‌‌­کنند.....گاهی ممکن است یک دانش از جریانات تاریخی، اجتماعی و حتی سیاسی تأثیر‌های ناروا پذیرد. یا پای مسائلی به دانش باز شود که به خودی خود مفیدند و می‌‌­توانند موضوع تحقیق و پژوهش باشد، ولی جایگاهی در علم مورد بحث ندارند و نسبت به آن غریبه هستند. یا بخشی از مباحث علم صرفاً تئوری‌‌های فرضی و غیرکاربردی هستند. حتی ممکن است روش حل مسائل سلیقه‌ای شود. رفع تمام این آسیب­‌ها بر عهده‌ی دانشمندان هوشیار است که با نگاه دستوری، از بروز این مشکلات به‌موقع جلوگیری کنند. ...+1395 .

***ارزیابی وضعیت حقوقی و قضایی ازدواج و طلاق در ایران+دکتر محمد علی انصاری پور عضو هیأت علمی‌دانشکده حقوق دانشگاه تهران می‌گوید در قوانین ما هیچ تفاوتی فی‌مابین حقوق و تکالیف زن و مرد وجود ندارد؛ شریعت ما اصول اساسی و غیرقابل خدشه و غیرقابل انکار و بسیار روشنی در این زمینه دارد، همچنین مطالبی که در این خصوص مطرح می‌شود، به دلیل عدم مطالعه است. متأسفانه مطالب دینی و قوانین متخذه از شرع، در کشور ما با تعصب و با نگرشی منفی بررسی می‌شود، - - بحث «ازدواج برابر» در چند سال اخیر از مباحثی است که توسط جریان‌های دفاع از حقوق زنان دنبال می‌شود،...+1395 .

***یکه‌تازیِ «حوزه نجف» و دست خالی قم+حوزه نجف مگر چند طلبه داشت که به این اندازه خروجی داد! اگر خروجی نجف را از ما بگیرند تمام حوزه‌های جهان تشیع می‌خوابد، آن وقت حوزه قم و مشهد چه چیز می‌خواهد در دهد! متأسفانه قم هنوز کتابی ننوشته که به‌جای کفایه و رسائل مطرح باشد.... +آیت الله عبدالله جوادی آمُلی+حضرت آیت‌الله عبدالله جوادی آملی مُفسِّر قرآن کریم و استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم  در جمع رئیس و مدیران سازمان اوقاف و امور خیریه از اقدام سید مرتضی برای احیای وقف و تأثیرات آن در شکل‌گیری و عظمت حوزه علمیه نجف اشرف سخن گفت ....در دیدار با آقایان شورای عالی مدیریت مطرح کردم اگر الآن خدایی نکرده خروجی نجف را از ما بگیرند تمام حوزه‌های علمیه سراسر جهان تشیع خروجی ندارند، از هزار سال قبل تا عصر کنونی، از کتب اربعه، شرایع محقق، کتاب‌های عمیق علامه حلی تا رسائل و مکاسب شیخ انصاری، کفایه آخوند خراسانی از برکات حوزه نجف است....سه طلبه از نجف برخاستند و سه کار عمیق کردند، یکی مرحوم آقای حکیم است که یک دوره فقه به عنوان مستمسک نوشت که کتابی قوی است، یکی علامه امینی شد و الغدیر یک کتاب کلامی متقن نوشت و دیگری هم مرحوم علامه طباطبایی بود، این‌ها با دست‌خالی کار می‌کردند که از برکات سید مرتضی و حوزه علمیه بود....اساس حوزه این است که به کسی نگاه محترمانه کند که بتواند از علم و نظریات تأسیسی خود بگوید؛ کل حوزه نجف مگر چند طلبه داشت که به این اندازه خروجی داد، الآن بیش از ۶۰ هزار طلبه وجود دارد اما شش نفر هم همانند علامه طباطبایی نیستند، سرش این است که ما تصور می‌کنیم طلاب یک لیسانس یا سطح ۴ گرفتند کافی است و بروند....نهال فروشی آفتی برای حوزه است تا طلبه می‌خواهد درس بخواند جذب دستگاه‌ها و نهادهای گوناگون می‌شود، چه کسی باید این امورات را اداره کند+1395 .

***مشغله کاری مجلس؛ عامل تأخیر در تصویب قانون عملیات بانکی بدون ربا....+جت‌الاسلام  سیدناصر موسوی‌لارگانی، نایب‌رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی و نماینده فَلاوَرجان در خانه ملت+حجت‌الاسلام محد حسین حسین زاده  بحرینی+1395 .

***دغدغه‌های غیرفقهی طلاب، موجب بازماندن از اهداف خاص حوزه می‌شود+آیت‌الله سید محمد علی علوی گرگانی با انتقاد صریح از وضعیت طلاب و فضای حوزه، گفت: در شرایط کنونی طلاب دغدغه‌های گوناگونی غیر از مَباحِث فقهی دارند، این دغدغه‌ها موجب شده که آنان از اصل حضور خود در حوزه و اهداف خاص حوزه باز بمانند ...ایشان در دیدار جمعی از طلاب «فقه و اصول» اظهارداشت: در زمان‌ گذشته دستگاه حوزه و تربیت طلاب از نظم خاصی برخوردار بود به‌ گونه‌ای که اگر طلبه‌ای قصد داشت منبر و تبلیغ برود باید مجوزی از علمای نجف دریافت می‌کرد که نشان‌دهنده تأیید این طلاب از سوی علمای بزرگ بود...در زمان کنونی حد و حدودی که در گذشته رعایت می‌شد از بین رفته و چنین نظمی مشاهده نمی‌شود....حوزه علمیه و فضای علمی کشور از وجود علمایی مانند شیخ مرتضی انصاری خالی است که باید به‌ صورت جدی در این زمینه اندیشه کرد.....ایشان با اشاره به ایجاد مدرسه عالی فقه و اصول زیر نظر حوزه علمیه اضافه کرد: ایجاد چنین مرکزی بسیار مناسب و شایسته است و باید این گروه علمی را به صورتی هدایت کرد که با نظم خاصی رو به جلو حرکت کند+1395 .

***فقیهی که فقط عبایش را سر می‌کشد و زیارت عاشورا می‌خواند ! + آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) : ...در رأس حکومت باید ولی فقیه باشد تا اسلام را بتواند در امور سیاسی هم پیاده کند، فقیهی که فقط عبایش را سر می‌کشد و زیارت عاشورا می‌خواند و به خانه می‌رود و بر می‌گردد به درد این کار نمی‌خورد...+1395 .

***گزارشی از بیست‌ودومین نشست مجمع فقهی اهل‌سنت ایران+در محل حوزه علمیه دارُالعلوم زاهدان+ با حضور علما و مفتیانی از استان‌های خراسان رضوی، خراسان جنوبی، گلستان و سیستان‌بلوچستان+ مولوی عبدالحمید اسماعیل زِهِی، رئیس مجمع فقهی اهل‌سنت ایران و مدیر حوزه علمیه دارُالعلوم زاهدان...  خلفای راشدین، صحابه را جمع می‌کردند و پیرامون مسائل مختلف با یکدیگر تبادل‌نظر کرده و به نتیجه‌ی واحد می‌رسیدند. امام ابوحنیفه نیز همواره چنین جلساتی برگزار می‌کرد.....+...اگر پرداخت وام از ناحیه موسسات مالی و بانک‌ها مشروط به سپرده‌گذاری به میزان و مدت معین باشد، شرعا جایز نیست.+1395 .

***«فقه» می‌تواند پشتوانه گفتمان و تَعامُل باشد+این پرسش به صورت جدی مطرح است که فقه ما بر اساس تقابل است یا تعامل! و یا چه مقدار بر اساس تعامل پایه ریزی شده است؟ معتقدم در فقه شیعه این ظرفیت وجود دارد که یک جریان فقاهتی قوی و منظم بر اساس تعامل، پایه ریزی کند+حجت‌الاسلام  ابوالقاسم علیدوست مسئول انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم+حجت‌الاسلام  دکتر مرتضی جوادی آملی رئیس بنیاد بین المللی علوم وَحیانی اِسراء +1395 .

***باب گسترده‌ای در زمینه فقه عُمران شهری باید گشوده شود+آیت الله مُحسن اراکی استاد حوزه علمیه قم با تعریفی از شهر اسلامی گفت: نخستین شرطی که باید در شهر اسلامی رعایت شود این است که هویت آن باید توحیدی و براساس فرامین خدا و ارزش‌های الهی باشد.... +1395 .

***رهیافت‌‌هایی بر کتاب «دائِرةُ المَعارِف فِقه مُقارَن»+این کتاب نفیس به شیوۀ موضوعى تنظیم شده است. طرح قواعد اصولى و فقهى و رجالى به تناسب مسائل مختلف، ذکر فروع مورد ابتلا و حذف فروع نادر، از جمله ویژگى ‏هاى این اثر مهم در تقویت وحدت و هم گرایی فقهی مذاهب اسلامی محسوب می‌‏شود. کتاب «دائِرةُ المَعارِف فِقه مُقارَن» اثر ارزشمند حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید شیعه، توسط انتشارات امام علی بن ابیطالب (علیه‌السلام) منتشر شده است.....+1395 .

***روشن‌بینی در استنباط فقهی از ویژگی‌های بارز مرحوم آیت‎الله العظمی سید محمد رضا گلپایگانی بود+آیت‌الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی در پیامی به مناسبت همایش بزرگداشت مرحوم آیت‌الله سید محمد رضا گلپایگانی تاکید کرد: روشن‌بینی در استنباط فقهی از ویژگی‌های بارز آیت‎الله العظمی گلپایگانی بود و آن فقیه بزرگوار بر ادامه روش فقهای سلف تأکید داشت...+1395 .

***اقتصاد اسلامی: دستگیر نیازمندان یا توجیه کننده لیبرال ها؟/حجت الاسلام  حسین مهدیزاده+چند روزی است متنی از فتاوای علمای شیعه از شیخ طوسی تا دوران معاصر درباره احکام مُحتکر در حال دست‌به‌دست شدن است که منظور آن توجه دادن به ظرفیت اجتماعی و حکومتی فقه بود. تأملاتی در این موضوع برایم پیش آمد که در چند نکته آن را می‌نویسم...+1395 .

***دهمین اجلاسیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با علمای بلاد در قاب تصویر+1395 .

***گزارش تصویری/ مراسم بزرگداشت مرجع فقید آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی در مشهد+1395 .

***تصاویر دومین همایش بین‌المللی «اسلام و حقوق بشر دوستانه بین‌المللی»+دومین همایش بین‌المللی «اسلام و حقوق بشر دوستانه بین المللی»، به همت مرکز مطالعات تطبیقی اسلام و حقوق بشر دوستانه بین المللی، با حضور اندیشمندانی از ۲۰ کشور جهان ۱۸ آذرماه ۹۵ در شهر مقدس قم برگزار شد...+1395 .

***نقدی بر نظریه آیت‌الله سیدمحمد شیرازی درباره وحدت اسلامی+بسیاری از مسلمانان اگرچه ضرورت وحدت اسلامی را می‌دانند و می‌پذیرند، ولی به لوازم آن پایبند نبوده و به گونه‌ای رفتار می‌کنند که گویا به مقابله با وحدت اسلامی برخاسته‌اند. متأسفانه چنین عملکردی در رفتار بسیاری از هواداران و مُنتسبین به خاندان شیرازی دیده می‌شود+در سال‌های اخیر عملکرد رسانه‌ای و مذهبی جریان هوادار و منتسب به آیت‌الله  سید صادق شیرازی به گونه‌ای بوده که این جریان را در صدر گروه‌هایی قرار داده است که با برافروختن هیجانات مذهبی، چالش‌های فراوانی را در مقابل وحدت اسلامی به وجود آورده‌اند....متأسفانه این عده تنها از دریچه تنگ اختلافات شیعه و سنی به تمام مسائل دینی می‌نگرند. با این رویکرد، مبلغینِ این جریان‌ها در پایان هر منبر و سخنرانی‌، هر موضوع و هر سخنی را به موضوع اختلاف شیعه و سنی کشانده و از مخاصمه مذهبی سخن می‌گویند....+بررسی کتاب‌ها و آثار فراوان بر جای مانده از مرحوم آیت‌الله  سید محمد شیرازی نشان می‌دهد که ایشان نه تنها مخالفتی با وحدت اسلامی نداشتند، بلکه از مدافعان خاص و سرسخت آن در عصر کنونی بودند، آن‌گونه که در بسیاری از کتاب‌های خویش با مطرح نمودن موضوع وحدت اسلامی، بر ضرورت آن تأکید نموده و به شبهات مخالفان آن پاسخ داده‌اند. ایشان وحدت امت اسلامی را موضوعی مهم و اصلی می‌دانند که تمام تلاش‌ها و اقدامات اجتماعی مسلمانان باید بر مبنای نیل و تحقق آن تعریف شود....+1395 .

***«از صدر تا ذیل» همایش دو روزه اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی+همایش بین‌المللی «اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی”با حضور عالمان و محققان علوم اسلامی و سایر ادیان الهی، اساتید و پژوهشگران دانشگاهی از ایران و ۲۰ کشور جهان، همچنین شخصیت‌ها و فعالان حوزه حقوق بشردوستانه، طی دو روز در تاریخ ۱۷ و ۱۸ آذر ماه در شهر قم برگزار شد...+1395 .

***مَأخَذ شناسی مسائل مُستَحدَثَه پزشکی+پیشرفت‌های شگرف در علوم پزشکی به ویژه در سده اخیر، پرسش‌های بسیاری را فرا روی فقیهان و حقوقدانان قرار داده است، با توجه به حجم زیاد و دقیق بودن مسائل، پژوهش‌های انجام گرفته پاسخگوی آنها نبوده و ارائه طرح‌ها و شیوه‌های نوین و جامعی را در این زمینه ضروری می‌سازد+ کتاب «مأخذ شناسی مسائل مُستحدثه پزشکی»، نوشته محمد‌هادی طلعتی، در شش فصل و در ۲۲۲ صفحه توسط انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به چاپ رسیده است...+1395 .

***توضیحی درباره همایش های مَباحِث بی ثمر علم اصول+چندی است در قم و برخی شهرها، همایش ها و تجمعاتی با موضوع بررسی زوائد علم اصول با مشارکت و پشتیبانی مؤسسه فقاهت و تمدن سازی اسلامی برگزار می شود که بازتاب ها و واکنش های مختلفی را به دنبال داشته است. مُدیر روابط‏ عمومی این مؤسسه توضیحاتی را در همین رابطه ارائه کرده است  : مؤسسه فقاهت و تمدن سازی اسلامی با درک ضرورت تحول حوزه‏ های علمیه و اعتقاد جدی به فرمایش رهبر معظم، (امام خامنه ای)مبنی بر اینکه «اگر حوزه بخواهد از تحول بگریزد، منزوی خواهد شد اگر نمیرد و زنده بماند» و نیز با اعتقاد به اینکه محور تحول حوزه ‏ها باید مباحث علمی آن باشد و هم چنین اینکه اساس بحث‏ های علمی حوزه، مباحث فقهی و اصولی است. بیش از یک دهه از عمر خود را با همت جمعی از اساتید و دانش پژوهان ارجمند و با محوریت جناب حجۀالإسلام‏‏ و المسلمین اکبرنژاد صرف اصلاح و تولید روش استنباط متداول در حوزه ‏ها نموده و به لطف الهی بیش از ۴ عنوان کتاب در رشته ‏های مختلف به رشتۀ تحریر در آورده است. این کتاب‏ ها در حدود دو سال است که در فضای علمی حوزه در دسترس اساتید سطوح عالی حوزه قرار گرفته و مؤسسه فقاهت هم آمادگی خود را جهت دریافت هرگونه نقد و نظر در رابطه با این کتاب‏ ها اعلام کرده است...مقام معظم رهبری (دام ظله العالی) بیش از دو دهه قبل، به طور رسمی از حوزه‏های علمیه خواستند که اقدامات جدی در مسیر تحول حوزه‏ ها و برگزاری کرسی‏ های آزاد اندیشی انجام دهند. در سال ۸۶ در دیدار جمعی از فضلای حوزه علمیه قم با ناراحتی فرمودند: «چرا این کرسی‏ هاى آزاداندیشى‏ در قم تشکیل نمى‏ شود؟ چه اشکالى دارد؟» جالب است که تقریباً هیچ اقدام درخور ذکری بعد از این همه مطالبات صریح رهبری معظم از سوی مسئولین حوزه، رقم نخورد. حتی بسیار جالب بود که اولین کرسی آزاد اندیشی حوزه علمیه قم تقریباً دو دهه بعد از بیانات رهبری مبنی بر تشکیل کرسی‏ های آزاد اندیشی برگزار شد. این نشان می‏ دهد که متأسفانه مسئولین و بزرگان حوزه، بیشتر به فکر حفظ وضعیت موجود هستند تا نوآوری و خلق اندیشه‏ های جدید!..... خوب شما خود قضاوت کنید با این سعۀ صدری که در تحمل حرف مخالف در حوزه ما وجود دارد! و برخوردهای عجیب و غریبی که با هر نوآوری علمی و بحث جدید علمی در حوزه می‏ شود، اگر شنیدید که جلسه بعدی در پیاده روی خیابان برگزار شده است نباید چندان تعجب کنید!! امیدوارم بتوانیم در یک فضای علمی سالم و با منطق و استدلال به حل و فصل اختلافات علمی بپردازیم و به تعبیر مقام معظم رهبری با چماق استدلال به میدان علم بیاییم، نه با چماق تکفیر و بایکوت!+1395 .

***گزارش جامع از اجلاسیه سراسری جامعه مُدرِّسین با علمای بلاد+دهمین اجلاس سراسری جامعه مدرسین حوزه و علمای بلاد با «موضوع حوزه انقلابی؛ بایسته‌ها و راهکارها»+1395 .

***آیت الله، آنچه باید بگوید، آنچه باید بپرسیم / حجت الاسلام مُصطفی دُرّی+ آیۀالله شبیری زنجانی، بنا به مشی مکتب قم، آن‌چنان به اصول فقه اهمیّت نمی‌دهد. به باور وی، اصول فقه ملغمه‌ای از بحث‌های بی ثمره، کم ثمره و دعواهای فلسفی و کلامی است که بحث‌های پرثمر، به‌سختی خود را در میان این‌همه جای داده‌اند. همین عقیده باعث شده بود که در طول چند دهه تدریس خارج فقه، تنها چند سال را به تدریس بخش‌هایی از اصول عملیّه و مباحث تعارض بگذراند. شاگرد مبرز آیۀالله محقق داماد، اصول را به نجف واگذارده بود و خود به تدریس فقه می‌پرداخت؛ البتّه فقهی که هم رجال را در برداشت، هم از قواعد فقهی سخن می‌گفت، هم نکات اصولی را به میان می‌آورد و هم از خاطرات علماء و دانشمندان بهره داشت. ذوق آیۀالله در حلّ چیستان‌ها و مُعمّاهای ریاضی نیز گاه نمک درس را دوچندان می‌نمود. حجم متنوّع مطالبی که در هر جلسه درسی گفته می‌شد، هم نگارش آن را دشوار می‌ساخت، هم عنان بحث را از دست شاگردان خارج می‌نمود و هم استاد را به «خوش‌بیان» نبودن متّهم می‌ساخت که اگر این‌طور نبود، نه مدرس دارُ التِّلاوَه که صحن مسجد اعظم نیز برای خیل شاگردان او کم می‌آمد..... + در روزگاری که فقه بر علوم حوزوی آقائی می‌کند، در کنار آن، متواضعانه رجال و اسناد روایات را زیرورو می‌کند، دفترها می‌نویسد و کتاب‌ها ورق می‌زند؛ دفترهایی که آن‌قدر زیاد شده‌اند که در گونی باید جایشان داد، گونی‌ای پر از دفاتر رجال و اسناد روایات که وقتی فرزندش خبر از انتشار نرم‌افزار «درایۀالنور» را می‌دهد، نگاهی دوباره به آن می‌اندازد و می‌گرید؛ نه از ناراحتی، که از خرسندی، از اینکه طلّاب برای پیدا کردن اسناد، دیگری نیازی به این‌همه فحص و تلاش ندارند.+ ....  او باید از خیلی از مبانی پرده بردارد و ما نیز باید سؤال‌ها بپرسیم. بپرسیم که چگونه آن ذهن عرفیِ پرورده مکتب داماد، انقلاب نسبت را در عموم، به سخره می‌گیرد و در اطلاق، به قبول می‌نشیند؟ چگونه حرج نوعی را در واجبات، رافع حکم می‌داند و در محرّمات، وقعی نمی‌نهد، درحالی‌که هر واجبی را می‌توان به محرّم بازگرداند و هر محرّمی را به واجب؟ چگونه با التزام به نقل به معنا، به اوامر و نواهی مذکور در روایات مطمئن است و احتمال بازگشت آن‌ها به یکدیگر را نمی‌دهد؟ باید بپرسیم که چگونه انسدادی است و برخلاف مشهور فتوا می‌دهد؟ چرا افتاء را واجب می‌داند و باز هم احتیاط در فتوا می‌کند؟ و ده‌ها سؤال دیگر. پیش از همه امّا از او خواهیم پرسید که چرا این‌همه سال، این‌همه را به‌تفصیل نگفته و به اشارت رفته است؟ چرا این‌همه سال، اصول نگفته است؟!+1395 .

***نقد ثمرات علمی مباحث مقدمه الواجب/ «ضد»، یک قاعده‌ی فقهی است نه اصولی+حجت الاسلام استاد محمدتقی اکبرنژاد به نقد مَباحِثی چون مستقلات غیر عقلیه، مقدمه الواجب، مسأله نذر، مسأله ضد، توصلی یا تعبدی بودن مقدمه، شرط متاخر، تحلیل و نقدبیع فضولی و بی‌فایده بودن مسأله ترتب، پرداخت. حجت‌الاسلام  محمدتقی اکبرنژاد در چهارمین نشست «بررسی زوائد علم اصول» در ادامه سلسله مباحث خود به مستقلات و غیر مستقلات عقلیه پرداخت و گفت: در مستقلات عقلیه از «معانی حُسن و قُبح» و معنای مدنظر شیعه بحث می‌شود. اما بحث از «حسن و قبح عقلی» ابداً اصولی نبوده و ذاتا بحث کلامی است....+1395 .

***قلمرو احکام فقهی و حقوقی- اسلام حدّ اقلّی یا حداکثری؟+پرسش مهم این است که آیا دین اسلام در عرصه فقه و حقوق، قلمروی حداقلی دارد یا حداکثری؟ پیش از پاسخ به این پرسش، مروری به تعریف دین، فقه و حقوق لازم استپ...+حجت‌الاسلام  عبدالحسین خسروپناه، رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران +1395 .

***رونمایی از کتاب ۷ جلدی «فقه مدیریّت شهری»+ رونمایی  از مجموعه کتاب ۷ جلدی «فقه مدیریت شهری» در نهمین جشنواره بین‌المللی برترین‌های پژوهش و نوآوری و سومین کنفرانس علمی مدیریت شهری (جایزه جهانی تهران)با حضور علما، اساتید و مسئولان شهری+1395 .

***ملاحظاتی پیرامون «حفظ نظام»+معنا و محدوده نظام چیست؟ چارچوب حفظ نظام عام یا حفظ نظام سیاسی چیست؟ آیا به هدف حفظ نظام هر کار لازمی می‌توان کرد و اطلاق دارد یا مقید است و نمی‌توان برای حفظ نظام هر اقدامی را انجام داد؟ در تزاحم ولو نسبی میان حفظ نظام عام اجتماعی و حفظ نظام سیاسی کدام مقدم است؟ - قاعده «وجوب حفظ نظام» و به عبارت دیگر «حرمت اختلال نظام» در فقه ما امری مسلم و مستند به ادّله متعدد است. ابتدا باید روشن شود واژه «حفظ نظام» یا به تعبیر دقیق‌تر «نظام» به چه معنایی به کار می‌رود؟....+1395 .

***گردهمایی 320 عالم شیعه و سُنّی در سی‌امین کنفرانس وحدت اسلامی+سی‌امین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی ۲۵ الی ۲۷ آذرماه ۱۳۹۵ توسط مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با حضور ۳۲۰ عالم شیعه و سنی از ۶۰ کشور جهان در تهران.....+1395 .

***علمای شیعه و سُنّی بر محور تقریب حضرت رضا (ع) به گفت‌وگو نشستند+برای نخستین بار ۱۵۰ عالم برجسته جهان اسلام اعم از شیعه و سنی بر محور تقریب حضرت امام علی بن موسی‌الرضا (علیه‌السلام)  در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قُدس رضوی به گفت‌وگو نشستند- نخستین هم‌اندیشی «امام رضا(علیه‌السلام) رمز وحدت و ائتلاف امت اسلامی» به همت آستان قدس رضوی با حضور ۱۵۰ دانشمند شیعه و سنی و شخصیت‌های برجسته‌ای از کشورهای مصر، الجزایر، تونس، لبنان، سوریه، عراق، افغانستان، پاکستان، فلسطین و … برگزار شد. در این همایش یک روزه، حجت‌الاسلام  سید ابراهیم رئیسی(رئیس السّاداتی) تولیت آستان قُدس رَضَوِی، دکتر شیخ تاجُ الدّین عبدالله الهِلالی عضو شورای عالی دارُالتَّقریب مصر و مُفتی سابق اُسترالیا، حجت‌الاسلام محمدحسن زمانی مسئول دفتر سیاسی اجتماعی حوزه‌های علمیه و دبیر علمی نشست هم‌اندیشی، شیخ حَسّان عبدالله رئیس مجمع علمای مُسلمین لبنان و مولوی عبدالرحمن مُلّازِهِی امام جمعه اهل سنت چابهار سخنرانی کردند...+1395 .

***هم‌دلی و وحدت؛ زیربنای سیره رَضَوِی است/ تکفیر جریانی در برابر گفتمان منطق و بُرهان رضوی+حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی در نخستین هم‌اندیشی «امام رضا(علیه‌السلام) رمز اتحاد و ائتلاف امت اسلام» گفت: هم‌دلی و اتحاد جهان اسلام در پرتوی آموزه‌های حکیمانه و سیره زندگی عالمانه حضرت امام رضا(علیه‌السلام) قابل تحقق است...+1395 .

***گزارش تصویری/ رونمایی از منشور «فقه مدیریت شهری»+کتاب ۷ جلدی منشور فقه مدیریت شهری در مراسم اختتامیه نُهمین جشنواره بین‌المللی برترین‌های پژوهش و نوآوری و سومین کنفرانس علمی مدیریت شهری (جایزه جهانی تهران) با حضور شهردار تهران، رئیس و جمعی از اعضای شورای اسلامی شهر تهران، دکتر محسن اسماعیلی عضو حقوقدان شورای نگهبان و مجلس خبرگان رهبری، جمعی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانشگاهیان و حوزویان در سالن همایشهای برج میلاد رونمایی شد. این کتاب ارزشمند در ۷ جلد شامل مَباحِث مقدماتی، فرهنگی – اجتماعی، خدمات شهری، حمل و نقل و ترافیک، عُمران و شهرسازی، مدیریت شهری و مدیریت عمومی است که حاصل تلاش و همکاری مُشترک مرکز مطالعات شهرداری تهران با بنیاد پژوهش‌های قُرآنی می‌باشد.... +1395 .

***دلیلی بر منع مرجعیت زن برای زنان دیگر نیست+حضرت آیت‌الله عبدالله  جوادی آملی عنوان کرد: راهی که زن به حدّ صاحب جواهر یا شیخ انصاری برسد باز است؛ هیچ کمالی مشروط به ذکورت یا ممنوع به انوثت نیست که زن نباید این را داشته باشد حتی جریان مرجعیت.....آیت‌الله جوادی آملی با بیان اینکه روح انسان، مجرّد و ملکوتی است و مذکر و مؤنث ندارد و انسان باید به تزکیه روح بپردازد بیان داشت: رسالت انبیاء که تعلیم کتاب و حکمت و تزکیه نفوس است برای جان انسان است و جان انسان نه مذکّر است نه مؤنث، نه مرد است نه زن; زیرا روح مجرّد است. تعبیرات قرآن کریم هم تزکیه نفوس است (وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها ٭ فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها) سخن از تزکیه روح است و روح نه مرد است نه زن، اسلام با انسان کار دارد، انسان نه مرد است نه زن؛ اما آنچه مهم است دین، با انسان و با هویت انسان و با جان انسان کار دارد این جان نه مرد است نه زن، لذا در اسلام هیچ کمالی از کمالات الهی مشروط به ذکورت یا ممنوع به انوثت نیست این طور نیست که مرد بودن شرط باشد یا زن بودن مانع باشد. مسئله نبوّت، رسالت، امامت، مرجعیت اینها کارهای اجرایی است کارهای اجرایی به عهده مردهاست بخشی از کارها مشترک است، اما پشتوانه نبوّت، پشتوانه رسالت، پشتوانه امامت و خلافت همان مقام شامخ ولایت است که زن هم می‌تواند ولی الله شود، مرد هم می‌تواند...... ایشان در ادامه اظهار داشت: می‌بینید صدیقه کبرا(س) طبق نقل مرحوم کلینی از امام(سلام الله) بعد از رحلت پیغمبر جبرئیل بر او نازل می‌شد وجود مبارک صدیقه کبرا(س) اسرار را از جبرئیل می‌شنید بعد به امیرالمؤمنین(ع) می‌فرمود و امیرالمؤمنین آنها را می‌نوشت، مصحف فاطمه این است بنابراین هیچ ادبی، هیچ کرامتی، هیچ کمالی مشروط به ذکورت یا ممنوع به انوثت نیست که زن نباید این را داشته باشد حتی جریان مرجعیت را شما بارها شنیده‌اید مرجعیت یک کار اجرایی است اما زن می‌تواند آن قدر درس بخواند، فقه بیاموزد فقیه بشود که شاگردانی تربیت کند که شاگردان او بشوند مرجع، این مقام که مثلاً زن به حدّ صاحب جواهر یا شیخ انصاری برسد این راه باز است، شاگردان یک زنی ممکن است مرجع تقلید بشوند اما خود او مرجع نمی‌شود برای اینکه کار اجرایی است، البته مرجعیت زن برای زنان دلیلی بر منعش نیست ولی منظور این است که کارهای اجرایی برای مردهاست برای اینکه او دیگر لازم نیست خودش را بپوشاند چون عظمت زن در همان حیای اوست ، عظمت زن در همان عفاف و حجاب اوست این طور نیست که زن را محدود کرده باشند زن محترم است. +1395 .

***تصاویر نخستین هم اندیشی امام رضا(ع) رمز وحدت و ائتلاف اسلامی+ نخستین هم‌اندیشی «امام رضا(علیه‌السلام) رمز وحدت و ائتلاف امّت اسلامی» به همت آستان قُدس رضوی  با حضور ۱۵۰ دانشمند شیعه و سنّی و شخصیت‌های برجسته‌ای از کشورهای مصر، الجزایر، تونس، لبنان، سوریه، عراق، افغانستان، پاکستان، فلسطین و … برگزار شد....+1395 .

***هجمه‌هایی بر فقه جواهری و بیانیه جمعی از استادان حوزه+جمعی از استادان فقه و اصول حوزه علمیه قم با صدور بیانیه‌ای حرکت‌های انتقادی برخی[حجت الاسلام استاد محمد تقی اکبرنژادتبریزی مُدیر مؤسسه فقاهت و تمدّن سازی در قم] در نقد فقه جواهری و زائد دانستن بخش‌هایی از علم اصول را غیرحرفه‌ای دانستند و تأکید کردند چنین کاری، ثمری جز دلسرد کردن طلاب از درس خواندن و سُستی انگیزه آنان در راه کسب علم ندارد . متن بیانیه بدین شرح است :مدتی است که جریانی در حوزه هجمه‌هایی بر فقه جواهری داشته و با ارائه بحث‌های ناقص و سطحی در بین طلاب محترمی که هنوز تسلط کاملی بر عمق و دقت مطالب علم اصول نداشته و برای قضاوت نسبت به صحت و سقم مطالب خُِبرَویّت لازم را ندارند، عمده مَباحِث علم اصول را زائد، بدون فایده و ثمره، ناشی از ضعف فقاهتی علماء و عدم تتبع در آیات و روایات دانسته و صرف عمر برای خواندن آنها را اتلاف عمر می‌نمایاند و در کنار آن معتقد است تنها راه درست همان تعداد تألیفات مختصری است که از طرف آنها نوشته و از معرض نقد صاحب‌نظران حوزوی پنهان نگهداشته شده است. روشن است که چنین کاری، ثمری جز دلسرد کردن طلاب از درس خواندن و سُستی انگیزه آنان در راه کسب علم ندارد.واضح است که صاحب‌نظران حوزه مخالف لزوم پویایی و تعالی آموزش فقه و اصول نیستند و اساتید نیز مدعی عاری بودن برنامه و کتب موجود از هر عیب و نقصی نیستند، اما راه صحیح انتقاد و کمک به تحول و تغییر صحیح، ارائه مباحث و نقدها در بین فضلاء و اندیشمندان حوزه است تا در صورتی که حرفی بر اساس ضوابط علمی و معیارهای صحیح اجتهاد باشد، مورد پذیرش قرار گرفته و در میدان عمل نیز وارد شود.اما جریان مزبور بعد از ناتوانی در اقناع جمع کوچکی از علماء و فضلای حوزه علمیه قم در جلسه پیش نظریه پردازی که توسط پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و با حضور حضرات آیات و حجج‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، جعفر نجفی (بستان)، ظهیری، محمدی قائنی، سید محمد نجفی یزدی و محمود حکمت نیا در تاریخ ۲۷ آبان ۱۳۹۴ برگزار شده است، و حتی امتناع از شرکت در جلسه دوم، و بعد از عدم توانایی کسب حداقل امتیازات لازم برای کرسی نظریه پردازی و طرح در مجامع علمی، عموم طلاب محترم حوزه را هدف قرار گرفته است....+1395 .

***باید تشیع انگلیسی و امثال آن را منزوی کنیم+ +سخنی که باعث آتش افروزی شود جُرم است+نشست خبری سی‌امین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی با حضور آیت‌الله محسن اراکی دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی  در موزه شهدا برگزار شد+آیت‌الله محسن  اراکی با بیان اینکه هر سخنی که باعث آتش افروزی شود جرم است، گفت: اگر بخواهیم تشیع وحدت گرا داشته باشیم باید تشیع انگلیسی و امثال آن را منزوی کنیم...+1395 .

پاسخ آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی به استفتائی در مورد ازدواج افراد زیر 13 سال+در پی وصول استفتائی در مورد ازدواج افراد زیر ۱۳ سال به دفتر حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی، پاسخی از سوی مُعَظَّم‌ُُلَه منتشر شده است که بدین شرح می‌باشد: پرسش: آیا ازدواج در سن زیر ۱۳ سال حرام است؟ پاسخ: در گذشته این اجازه به اولیاء داده می‌شد که حتی برای صغیر همسری انتخاب کنند و معمولا مشکلی ایجاد نمی‌شد ولی در عصر و زمان ما عملا ثابت شده است که این ازدواج‌ها به مصلحت دخترها و پسرها نیست و دارای مفاسدی است و با توجه به اینکه غبطه و مصلحت باید رعایت شود این گونه ازدواج‌ها باطل است و اعتباری ندارد. نسبت به آنچه در گذشته انجام شده اگر در آن زمان واقعا مفسده‌ای نداشته و غِبطه صغیر رعایت شده محکوم به صحت است.+ غِبطه در فقه به معنای مصلحت و منفعت و مانند آن است+1395 .

***طرح‌های شهید صدر براى رفع موانع تقریب مذاهب اسلامى+حجت‌الاسلام ‌ شیخ محمدرضا نعمانى از شاگردان و ملازمان شهید سید محمدباقر صدر....+1395 .

***ملزومات وحدت اسلامی از دیدگاه علامه کاشف الغطاء(وحدت اسلامی از حرف تا عمل)+علامه شیخ محمدحسین کاشف الغطاء از منادیان وحدت اسلامی در جهان اسلام بشمار می‌رود. او تنها از «ضرورت وحدت اسلامی» سخن نگفت و در این زمینه به سخنرانی و مقاله نویسی اکتفا نکرد، بلکه برای تحقق این آرمان بلند راه کارهایی نیز ارائه می‌نمود.....کاشف الغطاء معتقد بود که مهمترین مسأله مورد نزاع میان شیعه و سنی مَباحِث امامت و خلافت است. از این رو، باید از طرح این بحث و آن چه در سقیفه رخ داده، پرهیز نمود. زیرا امروزه پرداختن به این مباحث سَمّ قاتل بوده و پایه‌ها و اصول اسلام را قلع و قمع می‌کند. نه به عنوان مذاکره و نه به عنوان نشر نباید این بحث در کتب و مقالات انتشار یابد. این بحث باید تنها در میان افراد نادری مطرح گردد که با احاطه به شرایط زمان و مکان در مواقع مخصوصی آن را مطرح نمایند تا ضرری برای اسلام و مسلمین نداشته باشد.....+نویسنده: حجت‌الاسلام  سید جواد ورعی استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم و پژوهشگر دینی+1395 .

***افقی دیگر برای تقریب بین مذاهب/ حجت الاسلام محمدرضا مُلّایی+جریان تقریب، مدافعان و مخالفانی جدی در ایران کنونی دارد. مدافعان تقریب بیشتر در بدنه‌ی حاکمیت یا طرفداران حاکمیت هستند و مخالفان تقریب، بیشتر در بدنه‌ی حوزه. چرایی این حالت در ادامه تبیین می شود. ۱- برای تقریب بین مذاهب راهکارهای متفاوتی ارائه شده است. از راهکارهای حدّ اقلّی همچون «همزیستی» که پذیرش زندگی در کنار هم را توصیه می‌کند و «همگرایی» که به یافتن نقاط مشترک می‌پردازد و «همکاری» که برای اقدام، دشمن مشترک تعریف می‌کند تا راهکارهای حداکثری که در برخی موارد به نادیده گرفتن خطوط قرمز مذاهب منجر می‌شود....+1395 .

***فهم نادرست وحدت و ایجاد تفرقه در جهان اسلام+حجت‌الاسلام  دکتر داود فیرحی، استاد دانشگاه و پژوهشگر علوم سیاسی و اندیشه سیاسی اسلام+1395 .

***«چرا وحدت اسلامی مهم است؟»‏ در ماهنامه حلقه ‌وصل+حلقه‎وصل در شماره چهل ‎و سوم خود به «وحدت اسلامی» از زاویه کلیدواژه «قدرت» پرداخته است. در این شماره استاد رحیم‌پور ازغدی، حجت‌الاسلام مسائلی، حجت‌الاسلام براتی، آخوند ناصر قزل، علیرضا کمیلی، حجت‌الاسلام صفری و دیگران به بیان نظرات و دیدگاه‌‎هایشان درباره وحدت اسلامی پرداخته‌اند...+1395 .

***اتهام تشکیل هِلال شیعی در گفتگو با آیت‌الله محسن  اراکی+انقلاب اسلامی، انقلابی نیست که در فکر ترویج یا حمایت از خصوص شیعه باشد. این منطق روشن ایران است که به نفع مردم منطقه و مظلومان تمام می‌شود، نه به نفع شیعه یا هر جریان و مذهب دیگری. هرکسی در هرجا مظلوم باشد، ما از او حمایت می‌کنیم....ما در حال حاضر سه نوع عامل اختلاف را در جامعه اسلامی می‌توانیم نام ببریم که هر سه نوع از طرف دشمن به آن‌ها دمیده می‌شود. این سه نوع اختلاف در هر جامعه‌ای می‌تواند باشد. اصلاً هر جامعه‌ای می‌تواند جامعه‌ای باشد که خاصیت نهفته‌ی دوگانگی یا چندگانگی را درون خود دارد. نه‌تنها یک جامعه، بلکه دو نفر آدم هم که می‌خواهند با هم زندگی کنند، ممکن است با همدیگر اختلاف داشته باشند. منتها وقتی که این دو نفر با فکر عمل کنند و خودشان برای خودشان تصمیم بگیرند، می‌توانند خودشان را مدیریت می‌کنند و با همدیگر توافق ‌کنند که با هم زندگی کنند و با هم به مسافرت بروند و منافع همدیگر را تأمین کنند. در نتیجه، مسافرت خوبی که مصلحت هر دو را تأمین می‌کند، شکل خواهند داد. همانطور که گفتم ممکن است سه نوع زمینه‌ی اختلاف وجود داشته باشد : منشأ اول : اختلاف در منافع دنیوی است. به‌هرحال مردم به‌دنبال منافع خودشان هستند، مثل منافع اقتصادی یا سیاسی. ممکن است دو نفر یا جریان از نظر ایدئولوژی و اهداف با هم یکسان باشند، منتها برای رسیدن به قدرت، به ضرر دیگری عمل کنند . منشأ دوم : اختلاف در نحوه‌ی مدیریت امور است. ممکن است اختلاف در منابع و مصالح نباشد، اما اختلاف‌نظر در نحوه‌ی مدیریت خودشان و مدیریت جامعه‌شان باشد. به‌هرحال سران و نخبگان و عناصر بانفوذ جامعه ممکن است در مدیریت جامعه‌ی خودشان با هم اختلاف‌نظر داشته باشند. منشأ سوم : اختلاف در باورها و ارزش‌هاست. دو یا سه یا چند گروه می‌توانند در این جنبه با هم اختلاف داشته باشند. بینش‌ها و ارزش‌ها گاهی با هم متفاوت است. این به یک نظام ارزشی معتقد است و او به یک نظام ارزشی دیگر معتقد است. در هر سه نوع اختلاف، اگر جریان‌های مقابل هم، با عقل و تدبیر عمل کنند، قطعاً به نتیجه خواهند رسید. باید روی نقاط مشترک با هم همکاری کنند تا بتوانند زندگی کنند و حداکثر ممکن منافع یکدیگر را تأمین کنند. این را عقل، تجربه و علم می‌گوید و تمام آنچه می‌تواند معیاری برای شناخت درست باشد.+1395 .

***ظرفیت شناسی علوم حدیث برای تحول در علوم انسانی+ابتدا باید دانست که لزوماً نیاز به ارتباط مستقیم بین علم خاص و علم دینی نیست، بلکه صرفاً ارتباط با موضوع آن علم و یا حتی غایت علم نیز کفایت می‌کند. از طرفی دیگر لازم نیست علم دینی باکلیت علم خاص علوم انسانی در تماس باشد بلکه اگر راجع به یک شاخه نیز نظر دهد کافی است. در این نگاه منظور این است که حالت جزئی آن علم توسط گزاره حدیثی تصدیق شود و سپس تعمیم داده شود....علم از فرضیه های معقول شروع می‌شود نه بر اساس حدس های گزاف. فرضیه ها در نقطه‌ی شروع باید عقلائی باشند. حدیثی این فرآیند آزمایش را می‌تواند قبول کند که حداقل وثوقی داشته باشد که هزینه کردن برای آن عقلائی باشد. لذا احادیث جعلی این ارزش را ندارند. به دلیل محدودیت منابع، این امکان نیست که احادیث همگی مورد بررسی ژرف قرار گیرند. از طرفی خوشبختانه احادیث ضعیف، در شیعه کم است، لذا فرضیه های علمی ما با استفاده از احادیث، اتقانی نسبی ایجاد می‌کنند و از بسیاری از ضرر های ممکن، جلوگیری می‌کنند.... +حجت الاسلام عبدالهادی مسعودی+1395 .

***دلایل زائد بودن «استصحاب شَرایع سابقه» و نقد ثمرات ادعا شده+اگر در وجوب، حرمت، حلیت و بطلان چیزی برای فقیه شک به وجود بیاید، در حالی که آیه و روایتی نداریم که به آن استناد کنیم و اتفاقا حکم مسأله در شرایع سابقه هم آمده، آیا می‌توانیم حکم شریعت سابق را به شریعت خاتم سرایت دهیم یا نه؟ حجت‌الاسلام استاد محمدتقی اکبرنژاد تبریزی مُدیر مؤسسه فقاهت و تمدن سازی اسلامی  در پنجمین نشست «بررسی زوائد علم اصول» که در حسینه ارک قم برگزار شد، با طرح جایگاه اصول عملیه در فقاهت، اظهار کرد: علم به احکام الهی به این معناست که با تمسک به کتاب، سنت و عقل حکم الهی را کشف کنیم. و نیاز به اصول عملیه زمانی پیدا می‌شود که دست فقیه از منابع کوتاه می‌شود و ناچار است برای رفع تحیر خود به اصول عملیه مراجعه کند. بنابر این استفاده از اصول عملیه به معنای کافی نبودن ادله در کشف حکم است. مثل قاضی که گاهی پس از بررسی ادله‌ طرفین و کافی نبودن مستندات دو طرف، به ناچار برای رفع تخاصم به قرعه دست می‌زند. از این روی استفاده‌ زیاد از اصول عملیه نشانه‌ ضعف فقاهت است نه قوت و توانمندی علمی، زیرا پیداست که مجتهد در بسیاری از مسائل نتوانسته حکم واقعی را کشف کند. منشأ این ناتوانی یا در ضعف قدرت تفسیر است، یا آنچنان که شایسته است حق ادلّه اداء نمی‌شود مانند عقل. در نقطه‌ی مقابل این روش اجتهادی، فقیهانی قرار دارند که در ساز و کار فقاهت به ندرت از اصول عملیه استفاده می‌کنند. مانند مکتب اجتهادیِ آیت‌الله بروجردی (ره). معروف است که ایشان معتقد بودند در معاملات نمی‌توانیم به اصول عملیه مراجعه کنیم . یا اینکه بخواهیم با اصول عملیه مسائل خطیر جامعه را حلّ و فصل کنیم !! ....  نقل است که می‌گویند، شهید صدر با استفاده‌ی زیاد از اصول عملیه در فقه مخالف بودند و می‌گفتند «سرنوشت جامعه را نباید با چندتا اصل رقم بزنیم»!!!....مدرس سطح خارج حوزه با زائد دانستن مسأله‌ی «استصحاب شرایع سابقه» بیان کرد: اختلاف در استصحاب شرایع سابقه بر این است که اگر در وجوب، حرمت، حلیت و بطلان چیزی برای فقیه شک به وجود بیاید، در حالی که آیه و روایتی نداریم که به آن استناد کنیم و اتفاقا حکم مسأله در شرایع سابقه هم آمده، آیا می‌توانیم حکم شریعت سابق را به شریعت خاتم سرایت دهیم یا نه؟ مثل اینکه قوم بنی اسرائیل وقتی مرتد شدند، خون خودشان را ریختند. آیا می‌توان امروز حکم به قتل مُرتد کرد؟....محقق حوزه‌ی علمیه در نقد ثمرات ادعا شده گفت: یکی از مثالهای ادعا شده برای ثمره، شک در استحباب مجرد بودن یا متاهل بودن است. طبق آیه‌ی قرآن، خداوند متعال مجرد بودن حضرت یحیی (ع) را ستایش می‌کند. (أَنَّ اللَّهَ یُبَشِّرُکَ بِیَحْیى‏ مُصَدِّقاً بِکَلِمَهٍ مِنَ اللَّهِ وَ سَیِّداً وَ حَصُوراً وَ نَبِیًّا مِنَ الصَّالِحین‏. (آل‏عمران/ ۳۹) بنابراین با استصحاب شریعت سابقه می‌توانیم به استحباب بودن تجرد حکم کنیم. اکبرنژاد افزود: در جواب این مسأله فقط کافی است که سری به روایات بزنیم. در روایات ما بسیار سفارش به ازدواج شده. مثلاً در روایت نبوی (ص) آمده که: عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (ع):‏ تَزَوَّجُوا فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (ص) قَالَ: مَنْ أَحَبَّ أَنْ یَتَّبِعَ سُنَّتِی فَإِنَّ مِنْ سُنَّتِیَ‏ التَّزْوِیجَ‏. (الکافی (ط – الإسلامیه)، ج۵، ص۳۲۹، ح۵). ثانیاً، ازدواج سیره‌ی تمام انبیاء و ائمه (ع) است. فقط حضرت عیسی (ع) به دو دلیل-گردش زیاد در شهرها و تبلیغ دین؛ یا احتمال ادامه دار شدن نسل الوهیت برای اعتقاد شرک آمیزِ پسر خدا دانستن حضرت- ازدواج نکردند. ثالثا، حصور به معنای مجرد بودن نیست، بلکه معنایش عفیف بودن است. هیچ روایت و مستندی وجود ندارد که حضرت یحیی (ع) مجرد بودند. رابعا، حتی اگر مجرد بوده باشند، باز هم دلیلی بر استحباب مجرد بودن نداریم و مصلحتی بوده که ایشان مجرد بمانند. ولی به معنای ترجیح و استحباب تجرد نیست.....+1395 .

***نگاهی به جایگاه فقه در شرایط امروز+فقه در یک رویکرد حداکثری دانشی توصیفی، تبیینی و تجویزی است که در حوزه بینش‌ها، ارزش‌ها و رفتارهای انسان و جامعه گزاره‌هایی را از منابع دینی، با بهره‌گیری از روش‌شناسی اجتهاد استخراج می‌کند و با این رویکرد می‌توان آن را دستگاهی برای پاسخگویی به سؤالات ناظر به حوزه حکمت عملی دانست.... امروزه فقه عنصر غالب هویت دانشی حوزه‌های علمیه به مثابه تولیدکنندگان نرم‌افزار تحقق تمدن اسلامی است. اما با نگاهی وسیع‌تر می‌بینیم که فقه به معنای خاص آن در یک نگاه کلان و در فرآیند پاسخگویی به نیازهای انسان و جامعه، دانشی در کنار سایر دانش‌هاست که عظمت و اهمیت آن به مرور زمان بر دیگر حوزه‌های دانشی حوزه‌های علمیه که اهمیت آنها کمتر از فقه نیست سایه افکنده است. وقتی از فقه سخن می‌گوییم گاهی به تعبیر قرآنی تفقه به معنای عام در منابع دینی دین مد نظر است و از این نظرگاه برای فقه، عرصه‌ای گسترده‌تر از احکام مکلفین قائل می‌شویم. گاهی فقه در معنای خاص یعنی دریافتی که نسبت به احکام و دستورات شارع داریم مد نظر ماست و آن را به احکام وضعی و تکلیفی تقسیم می‌کنیم‌؛ احکام تکلیفی را نیز پنج قسم می‌کنیم و گاهی فقه را به‌عنوان دانشی برای مدیریت عرصه حکومتی و اجتماعی نگاه می‌کنیم‌.... +دکتر مسعود مُعینی پور  استادیار دانشگاه باقرالعلوم (ع) +1395 .

***دو مانع مهم برای نوشتن مقاله فقهی+حجت‌الاسلام  سیف الله صَرامی سردبیر مجله علمی پژوهشی «کاوشی نو در فقه» با اشاره به موانع جا نیفتادن مقاله نویسی فقهی در حوزه علمیه، کم توجهی به اندیشه‌ها و خروجی‌های علمی حوزه علمیه در نظام را از مهم‌ترین موانع دانست. ... صرامی با بیان این که مجله کاوشی نو در فقه تاکنون در ۸۱ شماره به چاپ رسیده است، ابراز داشت: از شماره ۷۵ این مجله به درجه علمی پژوهشی تبدیل شده است و از میان خیل عظیم مقالاتی که برای این مجله ارسال می‌شود بهترین مقالات از حیث محتوا و شکل برای چاپ انتخاب می‌شود....+1395 .

***شورش علیه علم اصول و یک اشتباه بزرگ روشی! +مدتی است پژوهشگر محترم جناب آقای اکبرنژاد برنامه‌ها و سخنرانی‌های تبلیغی و آتشینی را نسبت به زوائد علم اصول و شورش بر اساتید این علم و موضوعات و فضای موجود درس‌های خارج اصول مصروف داشته‌اند. کسانی که مانند ایشان به تحول علم اصول باور دارند و گاه اعتراض ایشان به خود رنگ شورش می‌گیرد و نیز کسانی که در مقام جواب بر می‌آیند و از ساحت کنونی علم اصول تمام قد دفاع می‌کنند هر دو جریان دچار یک خلط روشی بزرگ شده‌اند!... /حجت الاسلام  علی الهی خراسانی+1395 .

***فقه حکومتی نوعی نگرش به تمامی ابواب فقه است+حجت‌الاسلام محسن صبوری فیروزآبادی، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم+1395 .

***نقش قواعد فقه‌سیاسی در تعامل دولت اسلامی با سازمان‌های بین‌المللی+سازمان‌های بین‌المللی، شخصیت حقوقی هستند که می‌توانند مصداقی برای حکم فقهی قرار بگیرند؛ و می‌شود از قواعد فقهی برای حکم فقهی موضوعات و مسائل مرتبط با سازمان‌های بین‌المللی در اکثر مباحث استفاده و از آنها حکم استنباط کرد...+1395 .

***فقه حکومتی نیازمند تشکیل «سازمان مرجعیّت» است+ ماهیّت فقه حکومتی : فقه حکومتی علاوه بر نظارت بر فرد یک کل مستقل به عنوان جامعه را نیز در نظر دارد و علاوه بر توجه به شرایط فرد به آثار فتوا در جامعه نیز توجه دارد. همچنین فقه حکومتی برای نظامات و سازمان‌ها و قوه مجریه، قضاییه و مقننه نیز به استنباط می‌پردازد و علاوه بر مشروعیت وجود نهادها به تبیین الزامات و دستورالعمل‌های لازم برای این نهادها می‌پردازد و سپس نظارت بر حسن اجرای آن نیز دارد. ... +تمایزات فقه فردی و فقه حکومتی : از منظر موضوع موضوع احکام فردی، همیشه یک مفهوم یا عنوان کلی است که ثابت، مستقل و دارای مصادیق متعدد و مشابه است؛ اما موضوع احکام حکومتی، همیشه یک مصداق، یک مسئله معین یا یک قضیه خارجیه، و به تعبیر دیگر، کلّ است(نه کلّی)...+حجت‌الاسلام  دکتر حسین عندلیب استاد حوزه و دانشگاه+1395 .

***ضرورت و ادله جُرم انگاری توهین به مذاهب و ادیان رسمی کشور+نشست علمی «ضرورت و ادله جرم انگاری توهین به مذاهب و ادیان رسمی کشور» با ارائه حجت‌الاسلام محسن ملک افضلی اردکانی مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشگاه بین المللی المُصطفی (ص) در حاشیه نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی برگزار شد. حجت‌الاسلام ملک افضلی در این نشست ضمن اشاره به اصل دوازدهم قانونی اساسی اظهار داشت : «دین‏ رسمی‏ ایران‏، اسلام‏ و مذهب‏ جعفری‏ اثنی‏ عشری‏ است‏ و این‏ اصل‏ اِلَی‏ الاَبَد غیر قابل‏ تغییر است‏ و مذاهب‏ دیگر اسلامی‏ اعم‏ از حنفی‏، شافعی‏، مالکی‏، حنبلی‏ و زیدی‏ دارای‏ احترام‏ کامل‏ می‏‌باشند و پیروان‏ این‏ مذاهب‏ در انجام‏ مراسم‏ مذهبی‏، طبق‏ فقه‏ خودشان‏ آزادند و در تعلیم‏ و تربیت‏ دینی‏ و احوال‏ شخصیه‏ (ازدواج‏، طلاق‏، ارث‏ و وصیت‏) و دعاوی‏ مربوط به‏ آن‏ در دادگاه‏‌ها رسمیت‏ دارند. ...+1395 .

***لزوم استفاده از رویکردهای جدید در استنباط فقهی+حجت‌الاسلام مُجتبی الهی خراسانی در درس خارج فقه خود به طرح و بررسی شش رویکرد‌ «کلان نگر یا نظام واره»، «مُقارَن»، «قواعدی»، «استظهاری لغوی»، «تحلیل ماهوی سیره» و «رویکرد ماهوی در مقابل استظهاری ، لغوی» در استنباط فقهی پرداخت...+1395 .

***درسنامه اختصاصات فقهی شیعه منتشر شد+این کتاب در شانزده درس به بررسی ویژگی‌های مکتب فقهی اهل‌بیت(ع) می‌پردازد و اشاراتی نیز به ویژگی‌های فقهی مکتب اهل سنت دارد تا در سایه این بحث‌ها امتیاز فقه شیعه از دیگر مذاهب و فرقه‌های اسلامی شناخته شود....+به قلم احمد احمدی تبار (احمدی قمی)+1395 .

***تولید علوم انسانی اسلامی؛ رسالت مُجتَهِدانِ مُتَخَصِّص +حجت‌الاسلام  علی‌اکبر رشاد، رییس پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی با تأکید براینکه تولید علوم انسانی اسلامی رسالت مُجتهدان مُتخصص است، گفت: با این وجود در قلمرو تفقه و اجتهاد و تعلیم و تعلم فقه و اصول دچار کاستی‌های بسیاری هستیم که اجازه نمی‌دهد هر که وارد آن ها شود مُوَلِّد علم شود ....  وی ، علوم انسانی را دین بشر مُدرن خواند و افزود : نقشی را که ما مسلمانان از دین توقع داریم، بشر مُدرن از علوم انسانی توقع دارد .برای ما فقه و اخلاق اسلامی در کنار هم، نظام نامه حیات انسان مسلمان را تشکیل می‌دهد و بنا است چگونه زیستن را از اینها اخذ کنیم. این در حالی است که اکنون علوم انسانی به رقیب اصلی دین شده تبدیل شده و فضا را برای تنفّس دین تنگ کرده و اجازه بروز و ظهور به دین نمی‌دهد. امروز تحلیل، توصیف وتدبیر همه شؤون زندگی ما اعمّ از اقتصاد، سیاست، مدیریت، فرهنگ و جامعه در تصرف علوم انسانی است و با اینکه نظام ما ما مُتأثر از اسلام است اما تنها در بخشهای کوچکی از ان مَبانی اسلامی دیده می‌شود و هنوز در برخی عرصه‌ها قلمروهای مناسباتی اسلام را مشاهده نمی‌کنیم. واقعیت این است که اگر مشکل علوم انسانی حل نشود هیچ مشکلی از کشور حل نمی‌شود؛ حتی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت هم که ساختارهایی برای آن در نظر گرفته ایم تا مشکل تولید علوم انسانی اسلامی حل نشود، طراحی نخواهد شد چرا که الگو، نظام است و باید مبتنی بر نظریّه باشد.  وی ، استفاده از تعابیری چون بومی یا اسلامی سازی علوم انسانی را نادرست خواند و گفت: با اینکه دانشگاهیان متدین ما در حال حاضر در هیچ جای جهان و هیچ دوره تاریخی به این حد کیفی و کمی نبوده اند، رسالت تولید علوم انسانی اسلامی جز از حوزه و حوزویان بر نمی‌آید. حجت الاسلام رَشاد با بیان اینکه صِرف درس خواندن در حوزه باعث نظریه پرداز شدن فرد نمی‌شود، تصریح کرد: در قلمرو تفقه و اجتهاد و تعلیم و تعلّم فقه و اصول دچار کاستی‌های بسیاری هستیم که اجازه نمی‌دهد هر که وارد آن ها شود مُوَلِّد علم شود و سِرِّ اینکه از میان چندهزار حوزوی تنها چند نفر مجتهد می‌شوند همین است.+1395 .


***گزارش تصویری/ وداع با پیکر آیت‌الله محمد واعظ زاده خراسانی+1395 .

***سه دهه کنفرانس وحدت اسلامی؛ کاستی‌ها و بایسته‌ها+آسیب شناسی کنفرانس وحدت اسلامی/ بهمن دهستانی+1395 .

***اجتهاد ناظر به قانون، طرحی برای کارآمدی قوانین برآمده از فقه+حجت‌الاسلام  احمد مُبلِّغی، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با بیان این که امروز سرنوشت دین در جامعه بر اساس قانون و چگونگی اجرای آن رقم می‌خورد، گفت: بدون قانون سخن گفتن از کاکرد دین در حوزه سیاست گذاری جامعه بی معنا است.....آن مکتبی غالب است که بتواند قانونی را متناسب با نیازهای جامعه از یک طرف و اصول خود از یک طرف به جامعه عرضه کند و بتواند جامعه را در معرض بهره گیری از قانون برای حل مشکلات خودش از یک طرف و پیشرفت از طرف دیگر قرار دهد و این جز با گشودن یک فضایی به صورت عالمانه در ارتباط با اجتهاد ناظر به قانون ممکن نیست.+در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) قم+1395 .

***نیازی به قانونی کردن همه احکام فقهی نیست+حجت الاسلام سید حسن وحدتی شُبَیری عضو هیأت علمی دانشگاه قم، با اشاره به این که برخی احکام فقهی در سطح کلان به ضرر جامعه است، گفت: نیازی نیست هر چیزی که در فقه است را تبدیل به قانون کنیم. .... وی یکی از بایسته‌های پژوهش در مرکز تحقیقات اسلامی مجلس را شناخت موضوعات اجتماعی و حقوقی دانست و اظهار دشت: امام خمینی(ره) فرمودند که روابط فقهی وقتی در سطح کلان جامعه قرار می‌گیرد موضوعش عوض می‌شود و فقیه باید موضوعات را به خوبی بشناسد و آنها را از نزدیک لمس کرده باشد...وحدتی شبیری با بیان این که یک پژوهشگر باید فقه را به خوبی بلد باشد و قدرت مراجعه به مبانی فقهی را داشته باشد و بداند هر موضوعی با چه جایی در فقه ارتباط پیدا می‌کند، خاطرنشان کرد: ما نیازی نداریم در قانون گذاری ریزه خوار غربی‌ها باشیم.+1395 .

***پیام تسلیت رهبر انقلاب(امام خامنه ای) در پی درگذشت آیت‌الله شیخ محمد واعظ زاده خراسانی+1395 .

***فقه‌پژوهان تولیدات قابل اعتنای خود را به زبانی عربی تدوین کنند+آیت‌الله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد با تأکید بر تحقیق و پژوهش در زمینه‌های گوناگون خواستار تلاش علمی به صورت مُقارَن و تطبیقی شد و گفت: در پژوهش‌ها به مسائل حقوق بین‌الملل و مسائل بین الادیانی بپردازید و تولیدات ارزشمند و قابل اعتنا خود را به زبان عربی تدوین کنید...آیت‌الله اشرفی شاهرودی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد، در دیدار اعضای پژوهشکده اسلام تمدنی، با اشاره به آثار علمی به جا مانده از علمای قدیم، رمز موفقیت، ماندگاری و پویایی پژوهش‌ را در دلسوزی برای دین و مذهب و جهد و تلاش در راستای کسب علم دانست و گفت: فقه آل محمد(صلی‌الله‌علیه‌وآله) راحت به دست ما نرسیده است و برای آن زحمت‌ها کشیده شده و علما مشقت‌ها دیده‌اند...+.آیت‌الله اشرفی شاهرودی در بخشی از سخنان خود به خاطره‌ای از روزهای حضور در نجف و نامه‌ای که سبب تشکیل گعده علمی چهارنفره به دستور مرحوم آیت‌الله خویی شد، اشاره کرد و گفت: از کابل نامه‌ای به دست آیت‌الله خویی(ره) رسید که 14 سؤال و شبهه بر علیه دین از سوی کمونیست‌ها مطرح شده بود، ایشان این سؤالات را به آیت‌الله فیّاض و من دادند تا پیرامون آن تحقیق کنیم و پاسخ مستند و مُستَدَلّ بدهیم....همین نامه سبب شد به همراه آیت‌الله معرفت و شیخ محمدمهدی آصفی گعده‌ای علمی پنجشنبه‌ها تشکیل بدهیم و پیرامون مسائل بحث و بررسی کنیم؛ که در نهایت هم پاسخ دادیم اما پس از آن بر اثر جنایات صدام که به خانه آقای آصفی هجوم بردند و متأسفانه نوشته‌ها و تحقیقات از بین رفت....حجت‌الاسلام  علی شفیعی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی+1395 .

***تشییع پیکر آیت‌الله شیخ محمد واعظ زاده خراسانی  اولین دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و مؤسِّس دانشگاه مذاهب اسلامی در مشهد با حضور گرم اقشار مختلف جامعه+1395 .

***گزارش تصویری/ حاشیه‌های مراسم تشییع پیکر آیت‌الله شیخ محمد واعظ زاده خراسانی+1395 .

***ارتباط با اهل‌سنّت و چند نکتۀ تُراثی/ حجت الاسلام سیدحسن موسوی بروجردی+در محضر حضرت آیت‌الله علی سیستانی ـ دامَ ظِلُّه ـ صحبت از ارتباط میان ما با اهل سنت شد، ایشان کلامی فرمودند که نصّ فرمایششان چنین است: «اگر ما از اهل سنت دوری کنیم و بینمان شکاف شود، بیشتر از آنها ما مُتضرِّر خواهیم شد»......در طول تاریخ هر بار به دانشمندی از اهل سنت نزدیک شدیم او به نفع ما قلم زد، و هرگاه دور شدیم نام ما و یاد اهل بیت (علیهم السلام) را مخفی نمود. برای درک این مطلب نمونه‌های فراوانی است که می‌توان به کتابهایی اشاره کرد که اهل سنت در فضائل اهل بیت (علیهم‌السلام) نگاشته‌اند که به قول مرحوم مَولَی محمد طاهر قُمی، مُؤلِّفین آنها «سُنّی دوازده امامی» هستند، مانند: «مَطالِبُ السَّؤُول» از اِبن طَلحهٔ شافعی، «تَذکِرَةُ الخَواصّ» سِبط ابن الجَوزی، «یَنابیعُ المَوَدَّة» قُندُوزی شافعی و کتاب‌های دیگر که خارج از حوصلۀ این مَقال است.....+1395 .

***اجازه مراجع از استفاده سهم امام «ع»برای یک امر خیر+1395 .

***متن و حاشیه‌های مراسم رونمایی از منشور هفت جلدی «فقه مدیریت شهری»+قالیباف از دیدن هفت جلد کتاب فقهی در عرصه‌ای نوپا از فقه‌های مضاف، به وجد آمده بود. چمران، درِگوشی، از نگرانی‌اش از بازخورد کتاب در محافل سنّتی حوزوی سخن می‌گفت و اسماعیلی به دنبال نسخه چاپ شده کتاب می‌گشت.....+ حجت‌الاسلام مصطفی دُرّی، مدیر پروژه فقه مدیریت شهری+1395 .

***واکنش همزمان 4 مرجع تقلید به «نظام بانکی رَبَوِی»+چهار تن از مراجع تقلید و علمای عظام قم  نسبت به نظام بانکی ربوی ابراز نظر صریح داشتند.  بیت چند تن از مراجع عظام تقلید، میزبان اعضاء کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی بود که برای گرفتن نظر علمای اعلام درخصوص طرح در دست بررسی «بانکداری جمهوری اسلامی» به قم مشرّف شده بودند. در این دیدارها، مراجع و علمای بزرگوار درباره لزوم اصلاح نظام رَبَوی بانک‌ها هشدارهای کم‌سابقه‌ای دادند؛ حضرت آیات مکارم شیرازی، جوادی آملی، محمد علی علوی گرگانی و سُبحانی در این مورد اظهارنظر داشتند....+آیت‌الله عبدالله جوادی آملی، یکی از بزرگ‌ترین مُنتقدان سیستم بانکداری در ایران است و بارها و بارها به موضوع ربا در بانکداری اسلامی اعتراض کرده است. پیگیری سخنان ایشان در چند سال اخیر نشان می‌دهد که به جدیت پیگیر این موضوع بوده و هستند و کار حتی به جایی رسیده که حجت الاسلام غلامرضا مصباحی‌مقدّم  در یک گفت‌وگوی تلویزیونی اعلام کرد برخی افراد از او خواسته بودند تا آیت‌الله جوادی آملی را «توجیه» کند که در خصوص سیستم ربوی بانک‌ها موضع‌گیری سفت و سختی نکند....آیت الله جوادی آملی :....دشمن درونی ما غده سرطانی رباست؛ خداوند صریحاً در قرآن فرمود گزینه نظامی من در مقابل ربا روی میز است؛ ربا این‌ چنین است اما بسیاری این را باور نکردند....+آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی در دیدار با رئیس کمیسیون اقتصاد مجلس شورای اسلامی که در مؤسسه امام صادق‌(ع) قم برگزار شد تصریح کرد: در سال ۱۳۶۲ مسئله بانکداری بدون ربا در کشور مطرح شد، ولی به دلیل جنگ تحمیلی چندان این مسئله مورد توجه و اهتمام قرار نگرفت و متأسفانه مسکوت ماند....در ابتدا باید مشخص کنیم آیا «وظیفه یک بانک، تجارت است یا امانت‌داری»؛ اگر بانک کارش صرفاً تجارت شد دیگر نمی‌توان انتظار داشت که به سوی ربا کشیده نشود؛ ولی اگر کار او امانت‌داری شد، باید مردم پولی را که در بانک می‌گذارند و ارزش آن به هر دلیلی پایین آمد، بانک همان ارزش پایین آمده را جبران کند، در این صورت‌مسئله فرق می‌کند. آیت‌الله سبحانی خاطرنشان کرد: کثرت بانک‌ها مشکلی را برطرف نمی‌کند و صِرف تجارت با پول مردم ربا را برنمی‌دارد، بنابراین باید برای این مسئله فکری اساسی کرد...+1395 .

***کنفرانس «حُدود ایمان و کفر» توسط اَلاَزهَر برگزار شود+از اَلاَزهَر می‌خواهم کنفرانسی درباره ایمان و کفر برگزار کند و از علمای جهان اسلام دعوت نماید تا در این کنفرانس «حدود ایمان و کفر» را مشخص نمایند، چون در این روزها هر انسانی گمان می‌کند پیامبر است و حدود ایمان و کفر را بیان می‌کند و مسلمانان را کافر خطاب می‌کند . جمعی از علما و مبلّغان و فعالان اسلامی ساکن اروپا به ویژه انگلستان که برای شرکت در کنفرانس وحدت به ایران آمده اند، با آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی دیدار و گفتگو کردند.آیت‌الله سبحانی در سخنانی با اشاره به آیه «وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِیعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ» گفت: این آیه ما را به تمسک به ریسمان الهی فرا می‌خواند و خداوند متعال در این آیه از واژه حبل استفاده کرده و به جای اینکه بفرماید «واعتصوا بالقرآن الکریم»، فرموده «و اعتصموا بحبل الله جمیعا». استفاده از کلمه «حبل» ما را به تفکر در مفهوم و حقیقت آن فرا می‌خواند و من گمان می‌کنم، خداوند متعال می‌خواهد به ما بفهماند جامعه متفرق و پراکنده همچون جامعه‌ای است که در چاه افتاده و سرنوشتی جز هلاکت ندارد و در صورتی می‌تواند نجات پیدا کند که ریسمانی از بالا برای او انداخته شود و او بدان ریسمان دست بیندازد تا نجات یابد..+1395 .

***قانون ساماندهی فتوا در پارلمان مصر تصویب شد+بر اساس قانون صدور فتوا که برای اولین بار در مصر تصویب شد فقط دارالأِفتاء و هیئت علمای بزرگ اَلاَزهَر حقِّ صدور فتوا دارند .قانون ساماندهی به فتوا، به عنوان اولین قانونی که در زمینه ساماندهی فتوا به پارلمانِ مصر ارائه... و توسط ۶۰ نماینده به رئیس پارلمان مصر تقدیم شد و رئیس پارلمان نیز بررسی آن را به کمیته امور دینی واگذار کرد. دکتر عُمَر حَمرُوش دبیر کمیته امور دینی پارلمان گفت: با نگاهی به واقعیت‌های مصر و برخی کشورهای عربی و اسلامی می‌بینیم که یکی از خطرناک ترین چالش‌های پیش روی این جوامع سوء استفاده از فتوا برای تحقق اهداف شخصی و جناحی و سیاسی است و این پدیده آثار خطرناکی را در جهان عرب و اسلام از جمله مصر بر جای گذاشته است.....+1395 .

***تعیین معیار «آواز پاک» در فقه موسیقی+می‌توان کمیته‌ای از دانشمندان آواز و فقهای آشنا به فقه موسیقی را تشکیل داد که بتوانند با آن معیارهای فقهی را تنظیم کرده و از سوی دیگر دانشمندان هنر موسیقی با فرمول‌های صحیح، تعیین‌کننده آواز پاک در عرصه موسیقی باشند . آیت‌الله شیخ محسن اراکی در اختتامیه دومین جشنواره موسیقی «پیامبر مهربانی» به تعریف سه دانش اسلامی درباره موسیقی پرداخت و گفت: اولین دانش از سه دانش اسلامی، جهان‌بینی موسیقی و آواز است که در این عرصه حرف برای گفتن زیاد داریم؛ چرا که رابطه جهان آفرینش و معاد، مساله‌ بسیار جدی است که می‌تواند در ارتباط با موسیقی مورد بررسی قرار گیرد و همان‌گونه که در آیه‌ای از سوره زمر اشاره شده که پایان جهان با نفخ صور و آغاز جهان با نفخ صور همراه است که این شایسته تحلیل است و باید در این عرصه حرف‌های زیادی گفته شود. در این زمینه هم منابع فراوانی داریم که قابل بررسی است. او با بیان اینکه فلسفه آواز و موسیقی دومین دانش اسلامی درباره موسیقی است، اضافه کرد: که این موضوع جای تحقیق و پژوهش زیادی دارد. فلسفه آواز و موسیقی در هر آواز و آهنگی، انرژی‌زاست که گاه این انرژی مثبت و گاه منفی معرفی می‌شود. از سوی دیگر در درون آدمی همان‌گونه که در قرآن هم به صراحت پیرامون آن نشانه‌های زیادی داریم، دو استعداد صعود (مثبت) و هبوط (منفی) وجود دارد و صدا و آواز با این دو استعداد رابطه مستقیم دارد. به عبارتی آنجایی که صدا و آهنگ با آن نهاد مثبت درون آدمی ارتباط پیدا می‌کند، انسان را به اوج و صعود می‌برد و آدمی را به یاد انسان و حیات می‌اندازد و به طور طبیعی اگر خلاف این جریان اتفاق بیفتد، انسان به سراشیبی و سقوط می‌رود.دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی گفت: آوازها ارتباط مستقیمی با این دو بخشی که به آن اشاره کردم، دارند که بخشی از آهنگ‌ها، همان‌هایی است که نشاط‌آور است و در درون انسان، ذکر، حیات و زندگی را فعال می‌کند و می‌توان گفت این آهنگ مثبت به قدری اثرگذار است که حتی سایر زندگان و حتی جمادات را به حرکت می‌اندازد.وی با اشاره به روایاتی از حضرت داود (ع) و حضرت ابراهیم (ع)، از اهالی آواز و موسیقی خواست تا در این حوزه‌ها وارد ارتباط شوند و دانش در این عرصه جدی شود.رئیس مجمع تقریب مذاهب اسلامی به موضوع فقه آواز و موسیقی به عنوان سومین دانش اسلامی درباره موسیقی اشاره کرد و گفت: قطعاً باید چنین بحثی در حوزه فقه و موسیقی جدی گرفته شود و من معتقدم می‌توان در این زمینه فضایی را تنظیم کرد که سر رشته آن در بحث فلسفه آواز و موسیقی است.....+1395 .

***فتاوای ائمه مذاهب، در تحریم تکفیر مسلمانان +امام شافعی در «اَلرِّسالَة» گفته: «لا اُکَفِّرُ اَهلَ الأَهواءِ بِذَنبِِ»(یعنی اهل هوی و هوس های نفسانی را به سب گناه ، تکفیر نمی کنم) و در جایی دیگر گفته: «لا اُکَفِّرُ اَحَداََ مِن اَهلِ القِبلَِةِ بِذَنبِِ» به این معنی که هیچ کس از اهل قبله را بواسطه گناه تکفیر نمی‌کنیم .(فُصُولُ المُهِمَّةِ – شَرَفُ الدّین).+(برگرفته شده از کتاب استراتژی وحدت، نوشته توسط سیداحمد مُوثَّقی گیلانی)+1395 .

***ولایت فقیهان از دیدگاه شیخ فضل الله نوری و نقد دیدگاه مخالف+آیا شیخ فضل الله در اسناد، لوایح و مکتوباتش، سخنی در تأیید ولایت فقیه و مطلبی علیه سلاطین صاحب قدرت و غیر معصوم دارد؟ و نظر وی در این مسأله چیست؟ آیا سندی وجود دارد؟ این مقاله، نظر ایشان را درباره‌ «ولایت فقیه»، «سلطنت اسلامیه»، «صاحبان امر غیر معصوم و سلاطین صاحب قدرت»، «میزان اعتبار رأی اکثریت»، «منشأ قدرت» تبیین نموده و ضرورت بحث را روشن می‌سازد. شیخ فضل‌الله نوری قائل به «ولایت فقیهان» بود، نه معتقد به «ظل‌اللهیِ» شاه. به عبارتی، مجتهد نوری، حکومت را از آن فقهای مبسوط‌الید می‌دانست، نه سلطان صاحب قدرت؛ شیخ فضل‌الله نوری قائل به «ولایت فقیهان» بود، نه معتقد به «ظل‌اللهیِ» شاه. به عبارتی، مجتهد نوری، حکومت را از آن فقهای مبسوط‌الید می‌دانست، نه سلطان صاحب قدرت ...+ نویسنده : علی احمدی‌خواه طلبه سطح چهار مؤسسه امام رضا(ع) و همکار علمی گروه تاریخ معاصر مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)+1395 .

***قاطعانه با تفرقه انگیزی برخورد کنیم/ «وحدت» یا «همگرایی»؟+حجت‌الاسلام  محسن اَلویری عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم+1395 .

***نقدی بر شیوه تحوّل‌خواهی در متون حوزوی+فراموش نکنیم که حوزه مانند دانشگاه نیست که درخواست‌های صنفی از طریق «تجمعات سِلف‌سرویسی» به نتیجه برسد؛ بلکه ساختاری کاملاً سنتی و حساب‌شده دارد. اگر تحول‌خواهان بخواهند به نتیجه‌ی مطلوبی برسند، باید بزرگان حوزه را اقناع کنند؛ آنان هستند که باید به نیازها و ضرورت‌های جدید رضایت دهند.....در ماه‌های اخیر جلساتی با عنوان «بررسی زوائد علم اصول» از سوی «مؤسسه فقاهت و تمدن‌سازی اسلامی» در قم و برخی از شهرستان‌ها برگزار شده‌ است. برگزاری جلسات مختلف علمی در قم امری طبیعی است و در هفته ده‌ها جلسه مناظره و نقد و سخنرانی‌های علمی برگزار می‌شود؛ اما به دلایل مختلفی نشست بررسی زوائد علم اصول واکنش‌هایی در بین اساتید و بزرگان حوزه داشته و از سوی دیگر اصرار این مؤسسه بر برگزاری و تبلیغ آن با ابزار مختلف به حاشیه‌ای نگران‌کننده در حوزه تبدیل شده است....آیت‌الله خامنه‌ای بیست و پنج سال پیش در نخستین سفر خود به قم در منصب رهبری، موضوع ضرورت تحول در حوزه را مطرح و در طی این‌ سال‌ها نیز بارها در قالب و اشکال مختلف آن را بازنمایی کرده‌اند. آن‌چه مهم است توجه و باور ایشان به ساختار حوزه و روش تغییر و تحول است و دقیقاً به همین علت به هیچ‌وجه از اختیارات حاکمیتی خود برای به نتیجه‌رسیدن دیدگاه‌ها استفاده نکرده‌اند. ایشان در این سال‌ها هر تصمیمی را – اعم از انتخاب اعضای شورای عالی و مدیریت حوزه تا برخی تحولات عالیه – به نظر و تصمیم مراجع بزرگوار ارجاع داده‌اند. اگر واقعاً خود را تابع رهبر معظم انقلاب می‌دانیم، باید در این مسأله نیز به سیره و روش ایشان عمل کنیم؛ نمی‌توانیم چند جمله و عبارت ایشان را وسیله‌ای برای توجیه دیدگاه‌های خود قرار دهیم؛ اما به سیره‌ی عملی ایشان بی‌اعتنایی کنیم.....تجربه نشان داده است واکنش‌های ناگهانی و شدید یک اقلیت، آن‌هم با چاشنی به‌چالش‌کشیدن یک ساختار بسیار مستحکم و پیشینه‌دار، در نهایت به انزوا و سرخوردگی شدید آن گروه منجر خواهد شد و حتی ممکن است اعضا و حلقه‌های اصلی نسبت به کلیت ساختار اصلی (حوزه) دچار تردید جدی و بدبینی شوند. هشدار برادرانه و دلسوازنه ما آن است که هیجانات حاکم بر «مؤسسه فقاهت و تمدن» با درایت مدیر محترم آن (حجت الاسلام محمد تقی اکبرنژاد تبریزی) کنترل شود تا انشاءالله بدون هیچ آسیب و ریزشی، سرمایه‌های موجود در مسیر درست به حرکت خود ادامه دهند.+احمد نجمی+1395 .

***اسباب ناکامی تقریب مذاهب در چیست؟+حجت‌الاسلام مهراب صادق‌نیا عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب گفت: برنامه تقریب توسط نخبگان دنبال می‌شود و این در حالی است که اختلافات و تشتات مذهبی در سطح توده مردم هست؛ همچنین ابهام در معنای تقریب در مواضع خود می‌تواند یک مانع بسیار بزرگی برای پیدایش تقریب در میان جهان اسلام باشد.... اختلاف بین توده مردم نشان دهنده آن است که نخبگان به رسالت خود خوب عمل نکرده‌اند. مباحث مربوط به وحدت و تقریب مذاهب در سطح کلان باقی مانده است و امکان تسرّی آن به توده مردم برای نخبگان وجود نداشته و شاید هم میلی وجود نداشته نخبگان جامعه توده مردم را توجیه کنند. و مردم به همان حالت باقی مانده‌اند.+1395 .

***چه کسانی در اجلاسیه «نشست دوره‌ای اساتید» شرکت کردند؟!+ اجلاسیه عمومی نشست دوره‌ای اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم با موضوع «جایگاه تراث در تحول حوزه» در دفتر حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی برگزار شد. در این نشست که قریب بر هزار نفر از اساتید حوزه حضور داشتند، آیت‌‌الله علیرضا اعرافی مَیبُدی یزدی مُدیر حوزه‌های علمیه و دیگر اساتید به سخنرانی پرداختند.+1395 .

***از «اصول ارتقا و بالندگی حوزه» تا «مدیریت تحوّل» و «نقش تُراث»+جلاسیه عمومی نشست دوره‌ای اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم با موضوع «جایگاه تراث در تحول حوزه» در دفتر حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی برگزار شد. در این نشست که قریب بر هزار نفر از اساتید حوزه حضور داشتند، آیت‌‌الله شیخ علیرضااعرافی مَیبُدی یزدی مُدیر حوزه‌های علمیه و حُجَج‌اسلام مُحبّی و صرفی به سخنرانی پرداختند ...در ابتدای نشست، متنی از بیانات رهبر معظم انقلاب (امام خامنه ای) در دیدار با اساتید و فضلای حوزه علمیه قم قرائت شد : یکی از سنت‌های رایج حوزه علمیه احترام و تواضع شاگردان در برابر استاد بود، گعده‌های علمی و نشست تحقیقی، سوال و جواب این سنت‌های خوب حوزه ماست، دیگران می‌خواهند این‌ها را از ما یاد بگیرند حال ما بیاییم اینها را تبدیل کنیم به روش‌های دیگران که منسوخ و کهنه شده است؟ پس این سنت‌ها باید باقی بماند و تقویت شود. تحول به معنای تغییر اینها نیست+....+1395 .

***بازشناسی زندگی و اندیشه آیت‌الله عبدالجواد غَرَوِیان+غایبانه به نوّاب صفوى عشق می‌ورزیدم و محبّت او دلم را گرفته بود/ اگر عملى خداپسندانه داشته باشم تربیت همان طلّاب می‌باشد و بس/ سیّدى جلیل‌القدر با قامتى بلند و استوار از آن سر بازار به طرف مسجد گوهرشاد می‌آمد، هر کسى او را می‌دید، می‌ایستاد و به او نگاه می‌کرد، نگاهش هر دلى را تسخیر و دل دیوانه را زنجیر می‌‏کرد...دوستم به من گفت: «فلانى ، حاج آقا روح اللّه خمینى است».ما دو نفر جلو رفتیم سلام کردیم، آقا جواب دادند و به ما محبّت نمودند .دوم دی‌ماه ۹۵ اولین سالگرد رحلت آیت‌الله عبدالجواد غرویان امام‌جمعه فقید نیشابور است. مؤسس مدرسه علمیه بعثت مشهد که از شاگردان شیخ‌هاشم قزوینی، میرزا جوادآقا تهرانى، آیت‌الله مروارید و آیت‌الله میلانی به شمار می‌رفت........ +آیت‌الله عبدالجواد غرویان.....درباره تألیفات و تحقیقات علمى باید بگویم که بنده با وجود بزرگانى که اهل تألیف و تحقیق بوده و می‌باشند، خود را لایق نمی‌دیدم چیزى تألیف کنم، ولى بعد از رحلت آیت‌الله میرزا جواد آقا تهرانى مکرّر دوستان از بنده سؤال می‌کردند که تو سال‏‌هاى متمادى با ایشان مأنوس بودى، خاطرات خودت را هر چه از استاد دارى نقل کن تا در مجلّه‌ای و نوشته‌ای بیاوریم، بنده استنکاف می‌کردم، چون اصرار بعضى را دیدم بر این شدم که خودم در باره معظّم‏ له چیزى بنویسم و از خداوند بزرگ و روح بلند خود استاد مدد جستم و نوشته کوچکى به‏ نام جلوه‏‌هاى ربّانى در حالات آیت‌الله تهرانى را تألیف نمودم که به چاپ رسید و مورد استقبال فراوان علاقه‌مندان و مشتاقان قرار گرفت و اینک سفارش می‌کنم که هر کس آن کتاب را ندیده از قم انتشارات شفق تهیّه کند و بخواند که لذت بخش خواهد بود.....+1395 .

***استادی جامع که رفتارش مبنای ایمان و الهام‌بخش صدق بود+در درس تنها مطلب کتاب را نمی‌گفت، صفای روح را نیز می‌گفت. اگر مطلب درس در نظرشان مشکل می‌آمد، هرگز سعی نمی‌کردند ژست فهمیده را بگیرند و اینکه در حضور شاگردان، کتابی را که درس می‌گوید مطالعه کند، برایشان بهتر بود از اینکه مطلبی را که روشن نشده، روشن‌شده قلمداد کنند و از آن بگذرد.(مرحوم آیت‌الله شیخ عبدالجواد غَرَوِیان امام‌جمعه فقید نیشابور و مُؤسِّس مدرسه علمیه بعثت مشهد که از شاگردان شیخ‌هاشم قزوینی، میرزا جوادآقا تهرانى، آیت‌الله مروارید و آیت‌الله میلانی بود )...+مرتضی مُروارید+1395 .

***یادهایی کوتاه از آن شیخ شیرین سخن+شیخ ما، با درس محبّت، ما گریزپایان را صباح و مساء به مدرسه می‌کشاند و در کنار فقه و اصول، به تلاوت و حفظ قرآن و ادعیه و سخنرانی و درست‌نویسی وادار می‌کرد. به اَدنی مناسبت، جلسه‌ای می‌گذاشت، خواه برای کمیل‌خوانی و ندبه‌خوانی و خواه برای جشن غدیر و بعثت(مرحوم آیت‌الله شیخ عبدالجواد غَرَوِیان امام‌جمعه فقید نیشابور).....+رضا مُروارید+1395 .

***بررسی شمول «لا حَرَج» نسبت به مُحرَّمات+فقها در شمول «لا حَرَج» نسبت به مُحرَّمات اختلاف دارند. مشهور فقها «لا حَرَج» را شامل مُحرَّمات نمی‌دانند و در مقابل، برخی مانند مرحوم آقای حکیم، نسبت دلیل «لا حَرَج» به واجبات و مُحرَّمات را مساوی می‌دانند.  مُثبِتین بر مدعای خویش، ادله‌ای را اقامه کرده‌اند که در این نوشتار درصدد بیان و بررسی این ادله هستیم. 1- عدم فرق بین واجبات و مُحرَّمات : مرحوم آقای حکیم بعد از آنکه اقتضای دلیل «لا حَرَج» نسبت به نفی مُحرَّماتِ حَرَجی را تامّ می‌دانند می‌فرمایند: بنای فقها بر طبق این اقتضا نیست و به همین سبب، زنا یا اَکلِ مال غیر یا شُرب خمر را در موارد حَرَجی جایز نمی‌دانند، درحالی که وجه تفکیک بین واجبات و محرمات روشن نیست.!  .+ بررسی : این ادعا که فرق روشنی نسبت به واجبات و محرمات نیست، نادرست است؛ زیرا می‌توان بین آنها چنین فرق گذاشت، از آنجا که قوایی چون شهوت، غضب، حبّ جاه و مقام، قدرت و… مقتضای طبیعت بشر است و از سوی دیگر اقتضائات این قوا، عمدتاً در ناحیه ارتکاب محرمات است نه در ناحیه ترک واجبات، ارتکاب محرمات عمدتاً ناشی از غلبه شهوت و غضب و مانند آن است و ترک واجبات از علل دیگری ناشی می‏‌گردد. بر این اساس اگر بنا باشد حرج مجوّز ارتکاب محرّمات باشد، چون اکثر افرادی که مرتکب قتل نفس، تجاوز به نوامیس، آزار و اذیت دیگران و سایر محرمات می‏‌شوند، در کنترل شهوت و غضب خود در حرج می‌افتند، هرج و مرج و اختلال نظام پیش آمده و معنای رفع حرج در حرام، اجازه دین نسبت به تحقق این مفاسد در غالب موارد است. این سخن نه تنها بالضروره باطل است بلکه باعث می‏‌شود نزول کتب آسمانی و ارسال رسل لغو باشد؛ رسولان و کتب آسمانی برای مهار شهوت و غضب و جلوگیری از این مفاسد آمده‌‏اند. همین بیان به منزله قرینه متصله‏‌ای است که مانع شمول «لا حرج» نسبت به رفع محرمات می‌‏گردد.( کتاب نکاح (زنجانى)، ج‌۹، ص: ۲۹۵۶٫)....+عباس نوری؛ مرکز فقهی امام محمدباقر(علیه‌ااسلام) +1395 .

***آسیب‌شناسی عملکردهای تقریبی در گفتگوی صریح با مهدی فرمانیان+رئیس دانشکده مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان قم گفت: آسیبی که وجود دارد، جهل نسبت به اهل سنت است. همچنین در فضای تقریب متاسفانه بشدت سیاست‌ زده هستیم. شاید آنچه ضمن برگزاری همه ساله کنفرانس وحدت و حواشی مربوط به آن مورد غفلت قرار می‌گیرد آسیب شناسی عملکرد تقریبی دستگاه‌‌های نظام است. عملکردی که باید مورد ارزیابی قرار گیرد تا بررسی شود اقدامات انجام شده تا چه حد در ایجاد وحدت اسلامی و همگرایی کشورهای اسلامی موثر بوده است. برای این منظور با حجت‌الاسلام دکتر مهدی فرمانیان رئیس دانشکده مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان قم به گفتگو نشستیم +1395 .

***شَیخ عَبدالنّاصر اَلجَبری درگذشت+شَیخ عَبدالنّاصر اَلجَبری دبیرکل جنبش اَلاُمَّة لبنان، عضو مجمع عمومی مجمع جهانی تقریب و عضو تجمع علمای مسلمان و از فعالان عرصه تقریب و وحدت اسلامی دار فانی را وداع گفت.  اَلجَبری ... هنگامی که برای تبلیغات اسلامی به آفریقا سفر کرده بود دچار عارضه سکته مغزی شد و سرانجام  پس از دو ماه تحمل رنج بیماری درگذشت . شیخ جَبری از برجسته‌ترین علمای لبنان و جهان عرب و مُؤسس جمعیت‌های تقریب مذاهب اسلامی و علمای بلاد شام است که تلاش زیادی در مبارزه با اندیشه افراطی و تکفیری انجام داد...+1395 .

***تبیین و نقد «اِستِصحاب کلّی»، «استصحاب تعلیقی» و مسأله «تَجرّی»+حجت‌الاسلام  محمدتقی اکبرنژاد تبریزی : «تجری» در فقه ثمره دارد مثل مترتب شدن احکامی چون وجوب توبه و سقوط عدالت. با این بیان تجری یک قاعده‌ی فقهی است، زیرا ارتکاب حرام مسأله‌ فقهی است بر فروعات مختلف فقهی قابل تطبیق می‌شود. برخی از علما تجرّی را اصولی می‌دانند و معتقدند چون به حُسن و قبح برمی‌گردد، اصولی است....... حجت الاسلام اکبرنژاد با بیان فقهی دانستن تجری گفت: در تجری بحث بر سر عمل کسی است که با علم به حرمت، اقدام به عمل می‌کند ولی کشف خلاف می‌شود. تا قبل از اینکه کشف خلاف شود، او معصیت کار است. بعد از اقدام عمل انجام شده و حکمش همان حکم قبل از عمل است. پس تجری حتی در فقه جای بحث ندارد، چون کبرای اثبات حکم فقهی قرار نمی‌گیرد؛ اما با دقت بیشتر، در فقه ثمره دارد مثل مترتب شدن احکامی چون وجوب توبه و سقوط عدالت. با این بیان تجری یک قاعده‌ی فقهی است، زیرا ارتکاب حرام مسأله‌ی فقهی است بر فروعات مختلف فقهی قابل تطبیق می‌شود. برخی از علما تجری را اصولی می‌دانند و معتقدند چون به حسن و قبح برمی گردد، پس اصولی است. آیت‌الله سبحانی (زید عزه) در جواب ایشان می‌فرماید: «حسن و قبح دلیل حرمت و عدم حرمت تجری است. دلیل مسأله‌ی اصولی است ولی خود تجری مسأله‌ی فقهی است.» مانند حجیت ظواهر بر وجوب اقامه‌ی نماز. حجیت ظواهر مسأله‌ی اصولی است ولی وجوب نماز فقهی است. در تجری هم حرمت تجری فقهی است....+1395 .

***چه کسانی برای مناظره با مُجتهدشبستری اعلام آمادگی کردند؟+پس از انتشار نامه‌ای از محمد مجتهد شبستری مبنی بر درخواست وی برای مناظره با مراجع تقلید، شخصیت‌های مختلف حوزوی و دانشگاهی برای مناظره اعلام آمادگی کردند....+دکتر محمد محمد رضایی+حجت الاسلام عبدالحسین خسرو پناه +حجت الاسلام علیرضا قائمی نیا+حجت الاسلام محمد تقی سُبحانی+حجت الاسلام ابوالفضل ساجدی ....+1395 .

***آیت‌الله  واعظ زاده  «الگویی» برای جامعه امروز است+حجت‌الاسلام  سید مصباح عامِلی مدیر حوزه علمیه خراسان با اشاره جامعیت علمی آیت‌الله شیخ محمد واعظ زاده خراسانی، از طلاب و دانشگاهیان خواست، این عالم روشن‌بین را به عنوان الگوی خود قرار دهند. ...+1395 .

***آیت‌الله واعظ زاده و بازتبیین «نظریه فقه فتوایی قُدَما»/حجت الاسلام احمد مُبلِّغی+مرحوم واعظ زاده خراسانی(آیت‌الله شیخ محمد واعظ زاده خراسانی) بر اندیشه‌های آیت‌الله العظمی بروجردی متمرکز بود؛ وی در این چارچوب، به مهارت‌ها و خطوطی دست یافت که در آثار خود آن‌ها را منعکس کرده است....خطوطی که مرحوم واعظ زاده در مدرسه آیت‌الله بروجردی آموخت و آن‌ها را پی گرفت، چهار خط فکری است که عبارتند از: “1- شناخت مختصات فقه تفریع و فقه ما قبل تفریع به عنوان دو مرحله تاریخی”،  2-“شناخت کارکرد تُراث فقهی قدما در اجتهاد”، “3-ضرورت حضور بخشی به شیعه در مناسبات مشترک با اهل سنت” 4- و “باورمندی به برقراری تعامل مباحثه ای میان  فقه‌های مذاهب”.....+1395 .

***علامه واعظ زاده خراسانی، پژوهشگرِ مُنصِف+آن پژوهشگر بزرگ با هر دو جبهه‌ی علمی یعنی (مکتب تفکیک و فلسفه صدرایی) آشنایی عمیقی داشت و بدون واسطه از بزرگان هردو مکتب بهره‌های وافری برده بود و در نزد اصحاب هردو دیدگاه از منزلتی شایسته برخوردار بود. در حدیث‌شناسی و تفسیر قرآن، روش‌ها و گرایش‌های متضاد را آزموده بود و هر یک از این مشرب‌ها را به‌خوبی و در کمال انصاف تحلیل و ارزیابی می‌کرد(صبح روز یکشنبه ۹۵/۹/۲۸  «علامه شیخ محمد واعظ زاده خراسانی» به دیار باقی شتافت )....+1395 .

***آیت‌الله واعظ زاده مورد احترام علما بود/ کسی در علم و آثارش تردید نداشت+حجت‌الاسلام  محمدباقر فرزانه رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی :  آیت‌الله واعظ زاده خراسانی سال‌‌ها در حوزه و دانشگاه تدریس می‌کرد و مورد احترام علمای مشهد بود و کسی را ندیدم در علم و یا آثار پژوهشی ایشان تردید کند. حجت‌الاسلام  محمدباقر فرزانه ضمن تسلیت به مناسبت ارتحال آیت‌الله واعظ زاده خراسانی، با اشاره به پیام تسلیت مقام معظم رهبری (امام خامنه ای)و ترسیم شخصیت علمی و عملی ایشان گفت: مرحوم آیت‌الله شیخ محمد واعظ زاده خراسانی «انسانی خوش‌فکر»، «عالمی مجتهد»، و «معتقد به انقلاب، امام و رهبری» بود..... +1395 .

***مرحوم واعظ زاده صاحب سِرِّ آیت‌الله بروجردی بود/ در مسیر تقریب افراد را زخمی نکنیم+حجت‌الاسلام  سید ابوالحسن نوّاب ریاست دانشگاه ادیان و مذاهب :  ایشان (مرحوم آیت الله شیخ محمد واعظ زتده خراسانی)به فاصله زیاد بین شیعه و سنی قائل نبود. عمق مطالبی که ایشان راجع به اهل‌سنت مطرح کرده نشان می‌دهد که آنان را کاملاً شناخته و محققانه ارزیابی کرده است و این، نشان‌دهنده خوش‌فکری ایشان است....+1395 .

***ولایت فقیه از الزامات حکومت اسلامی است/ سوء مدیریت‌ها را به حساب حوزه نگذاریم+حجت‌الاسلام  ابوالقاسم علیدوست اَبَرکوهی یزدی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم گفت: حوزه و روحانیت باید ‌هادی برای نظام اسلامی باشد. نمی‌تواند بگوید من حسابم از حساب حاکمیت جدا است، اگر ما یک حکومت سکولار داشتیم خیلی راحت روحانیت می‌توانست خودش را کنار بکشد . وی با اشاره به وظایف و رسالت‌های حوزه و روحانیت اظهارداشت: روحانیت در دو ساحت می‌تواند از اصول انقلاب اسلامی صیانت کند؛ یکی ساحت نظریه پردازی و دیگری ساحت رفتار و عمل است..... +1395 .

***بررسی جایگاه خطابات مَقاصِدی در فقه شیعه+جایگاه خطابات مَقاصِدی در فقه شیعه با ارائه ابوالحسن حسنی مورد نقد و بررسی قرار گرفت و سه دیدگاه فقهای شیعه در این زمینه بیان شد.  نشست علمی «بررسی جایگاه خطابات مقاصدی در فقه سیاسی شیعه» با ارائه ابوالحسن حسنی از سوی گروه فقه سیاسی انجمن علمی مطالعات سیاسی حوزه علمیه چندی پیش در ساختمان انجمن‌های علمی حوزه علمیه واقع در بلوار جمهوری اسلامی قم برگزار شد. عضو گروه فقه سیاسی انجمن علمی مطالعات سیاسی حوزه علمیه با بیان این که خطابات شرعی به دو قسم خطابات مقاصدی و حُکمی تقسیم می‌شوند، اظهارداشت: : خطابات مقاصدی، بیان کننده حُکم و قانون معینی نیستند بلکه مقاصد کلی شریعت یا حکمت حُکمی را بیان می‌کنند؛ خطابات حکمی نیز بیان کننده قانون معینی که از سوی شارع بیان شده، است. وی ادامه داد: در علمیات استنباط فقهی سه دیدگاه در میان فقهای شیعه دیده می‌شود؛ نخستین دیدگاه نص پسند است که خطابات مقاصدی را در جریان استنباط فقهی کنار می‌گذارد و دومین دیدگاه نص پسند با نظارت بر مقاصد است که مختار استاد علیدوست است؛ سومین دیدگاه نیز نص محور با گرایش بر مقاصد است....+1395 .

***نگاه اَلاَزهَر مصر  به قم و نجف است/ آسیب شناسی مسئله «وحدت اسلامی»+اگر ما ایرانی‌ها یا شیعه بتوانیم حساسیتهای یک ارتباط و گفت‌وگو را رعایت کنیم و گام‌های اساسی‌تر و مهمتری هم برداریم، قطعاً وحدت اسلامی وضع بهتری خواهد داشت. اَلاَزهَر موانع و مشکلاتی دارد، دغدغه‌هایی دارد و گاهی القائاتی به آنجا شده است باید مراجع هم پای کار بیایند چون نگاه آنها به قم و نجف است . حجت‌الاسلام  احمد مُبلِّغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی و عضو مجلس خبرگان رهبری، ناگفته‌هایی از سفر خود به دانشگاه اَلاَزهَر مصر و دیدارهای خود با بزرگان بزرگترین نهاد دینی اهل‌سنت جهان را تشریح کرد ....+1395 .

***بررسی اعتبار حدیث فقهیِ مشترک میان مذاهب+محور بحث، نسبت سنجی میان سه قاعده‌«حُجّیّت اشتراک در اثبات صدور حدیث»، «حمل بر تقیه» و «أخذ به مخالف عامه به عنوان مرجحی در مقام تعارض» می‌باشد؛ و نیز پیش فرض بحث اعتبار اولیه‌ هر یک از این قواعد به عنوان قاعده‌ای اصولی است .نشست علمی «احادیث فقهی مشترک میان مذاهب اسلامی، حُجّیّت و قواعد هم عرض آن»  با حضور حجت‌الاسلام  سید محمدحسن حکیم در پژوهشکده حدیث حوزه، تالار ثِقَةُ الاِسلام کُلَینی (ره) برگزار شد. ....+1395 .

***قواعد فلسفی شهید صدر پیرامون علم اصول+آیا کاربرد قواعد فلسفی در علم اصول ناشی از خلط میان ادراکات حقیقی و ادراکات اعتباری است یا می‏توان با پذیرش خلط‏ ناپذیری ادراکات حقیقی و ادراکات اعتباری، قواعد فلسفی را در علم اصول به کار برد؟ کاربرد قواعد فلسفی در مباحث الفاظ علم اصول با تکیه بر اندیشه شهید صدر در قالب پایان نامه سطح ۳ حوزه، اثر محمدعلی اسماعیلی در جشنواره علامه حلی به عنوان اثر برتر انتخاب شده است. علم اصول به عنوان منطق علم فقه، داخل در یک نظام به هم پیوسته علمی، تعامل متقابل با برخی علوم از جمله فلسفه دارد. قواعد فلسفی جزء ادراکات حقیقی‏ اند و علم اصول را غالبا جزء ادراکات اعتباری قلمداد می‏نمایند، اکنون این مسأله مطرح می‏گردد که آیا کاربرد قواعد فلسفی در علم اصول ناشی از خلط میان ادراکات حقیقی و ادراکات اعتباری است یا می‏توان با پذیرش خلط ‏ناپذیری ادراکات حقیقی و ادراکات اعتباری، قواعد فلسفی را در علم اصول به کار برد؟دیدگاه نفی ارتباط منطقی میان علم اصول و فلسفه، توسط محقق اصفهانی(آیت الله شیخ محمد حسین غَرَوی اصفهانی معروف به کُمپانی) پایه ‏گذاری شده و توسط علامه محمد حسین طباطبایی(ره) صاحب تفسیر اَلمیزان ، امام خمینی(ره) و شهید مرتضی مطهری(ره) دنبال گردید؛ اما دیدگاه برگزیده این است که میان ادراکات حقیقی و ادراکات اعتباری‏ ای که از پشتوانه حقیقی و نفس ‏الامری برخوردار باشند، رابطه استنتاج منطقی برقرار بوده و علم اصول نیز از همین سنخ ادراکات اعتباری است.در سایه پذیرش رابطه استنتاج منطقی بین قواعد فلسفی و مسائل علم اصول، زمینه تبیین قواعد فلسفی به کار رفته در علم اصول فراهم می‏گردد. شهید صدر از قواعد فلسفی فراوانی در مباحث الفاظ علم اصول استفاده نموده که در این نوشتار به تبیین دوازده قاعده فلسفی و کاربرد آنها در مسائل علم اصول پرداخته شده است…+1395 .

***فقاهت و ولایت کمال است نه مرجعیت! +آیت‌الله عبدالله  جوادی آملی : آنچه مهم است فقاهت و اجتهاد است؛ زن می‌تواند در حد صاحب جواهر یا بالاتر باشد و چندین شاگرد تربیت کند و آنان مرجع شوند؛ مرجع نشدن زن هنر نیست مگر مرجع شدن مرد کمال است؟..در اسلام هیچ کمالی از کمالات الهی مشروط به ذکورت یا ممنوع به انوثت نیست؛ این‌گونه نیست که مرد بودن شرط باشد یا زن بودن مانع باشد..آنچه کمال است ولایت است که حضرت زهرا(س)، حضرت خدیجه(س) و حضرت معصومه(س) دارد.+1395 .

***انتشار مجلد اول و دوم کتاب «فقه نظام اقتصادی اسلام»+مُجلَّد اول و مُجلَّد دوم کتاب فقه نظام اقتصادی اسلام از سوی «انتشارات مَجمَعُ الفِکرِ الاِسلامی» راهی بازار نشر شد. ... به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله محسن اراکی، مجلد اول و مجلد دوم کتاب فقه نظام اقتصادی اسلام از سوی «انتشارات مَجمَعُ الفِکرِ الاِسلامی» انجام و در اختیار محققین و علاقه‌مندان قرار گرفت. در جلد اول این کتاب به «مفهوم نظام اقتصادی و رابطۀ با مکتب و علم اقتصاد» و همچنین «ضوابط و ملاک‌های کار اقتصادی منشاء مالکیت» پرداخته شده و به تفصیل به ذکر مطالب مربوط به این دو بخش اهتمام شده است. آیت‌الله اراکی در  مجلد دوم کتاب فقه نظام اقتصادی اسلام با اشاره به انگیزه‌های تولید (انگیزه‌های دنیوی و اخروی) موارد هر یک را ذکر کرده و در ادامه به مبحث «تکلیف اجتماعی تولید» و «منابع تولید» پرداخته است. +1395 .

***نشست‌های زوائد علم اصول، یک جنایت علمی است/ تمام مَباحِث اصولی اثر فقهی دارد+آیت‌الله محسن اراکی برگزاری نشست‌های زوائد علم اصول را جنایتی علمی خواند و با تأکید براینکه نباید افراد غیر مُتخصص در این مَباحِث اظهار نظر کنند تأکید کرد: ما با دلیل اثبات کرده‌ایم که تمام مباحث اصولی ثمره فقهی دارد.  آیت‌الله محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، با اشاره به پخش فایل صوتی از وی در جلسه درس خارج مبنی بر اینکه نباید نشست‌هایی با عنوان زوائد علم اصول برگزار شود، به رسا گفت: هرکس می‌خواهد در این عرصه‌ها وارد شود باید متخصص باشد و در این عرصه کار کرده باشد، مثل اینکه فردی که طبیب نیست بگوید نصف علم طب اضافی است. وی افزود: مسأله مهم این است که این سبک بحث‌ها توسط کسانی مطرح می‌شود که تخصص کافی  در این عرصه ندارند و اطلاع درستی از معنای علم اصول و جایگاه مباحث اصولی ندارند و صرف اینکه فردی دو تا درس خوانده باشد که متخصص نمی‌شود. ...آیت‌الله اراکی با تأکید براینکه هر انسانی که می‌خواهد در علمی اظهار نظر کند باید احاطه نظری و کاربردی به آن علم داشته باشد، ابراز داشت: احاطه نظری یعنی این‌که خوب درس‌ها را خوانده و بلد باشد و احاطه کاربردی مهم‌تر است که فرد حداقل بیست سال یا سی سال در آن علم فعالیت کند و در محل بحث ما باید فرد در عرصه‌های مختلف فقه استنباط و اجتهاد کند و بعد بگوید که این مسأله اصولی به درد می‌خورد یا نه. وی تأکید کرد: کسی که در علمی سابقه ندارد و نظری بدهد این می‌شود اظهار نظر غیر متخصص که این کار خودش فی نفسه جنایتی و تخلفی است علمی که به هیچ وجه پذیرفته نیست.....آیت‌الله اراکی در پایان گفت: این افراد با برگزاری این نشست‌ها به بزرگترین محققان علم اصول اتهام می‌زنند که شما کار غیرعاقلانه کرده‌اید و مطلب سوم آنکه ما در بحث‌های خود روشن کردیم که تمام مباحث اصولی اثر فقهی دارد و به همین دلیل اصلا عنوان زوائد علم اصول هیچ معنایی ندارد.+1395 .

***شاخصه‌های علمی علامه  آیت‌الله شیخ محمد واعظ زاده خراسانی+حجت‌الاسلام مهدی شریعتی تبار، مدیر عامل بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قُدس رضوی+مرحوم آیت‌الله واعظ زاده خراسانی مُنادی وحدت و پژوهشگر برجسته علوم و معارف اسلامی و دارای «نشاط علمی»، «سخت‌کوشی»، «روشن بینی» و «تواضع و فروتنی» بود....آیت‌الله واعظ زاده خراسانی در بین علمای معاصر به ابعاد مختلف معارف اسلامی و دین احاطه کامل داشته و از چهره‌هایی بود که به فقه، اصول، تفسیر، تاریخ، کلام، فلسفه، کاملاً واقف بود...+1395 .

***«اجتهاد گروهی» یا «شورای فتوی»؟ +آنچه در دهه‌های اخیر ذهن اندیشمندان تیز بین را به خود مشغول کرده است، امکان اجتهاد گروهی و فتوای شورایی، چگونگی حجیت و نیز راهکارهای اجرایی آن است. اگر چه این نظریه در پایان دهه سی و اوائل دهه چهل از سوی صاحب نظران طرح و تاکید شد اما پس از آن مورد اقبال حوزویان قرار نگرفته و مغفول واقع شده است....مقاله ادله اجتهاد جمعی و نقد ادله مخالفان؛ به قلم سیدمحمدعلی ایازی است که با نگاه مثبت به مقوله اجتهاد شورایی ادله آن را بررسی کرده و ادله مخالفان را نیز به بوته نقد گذاشته است. به اعتقاد ایشان یکی از مباحث مطرح در حوزه انجام تکالیف شرعی، رجوع به متخصص و فقهای جامع شرایط برای تعیین تکلیف در احکام فرعی فرعی شریعت است. در گذشته این کار با تقلید از یکی از مجتهدین انجام می‌گرفت، ولی با گسترده شدن ابواب فقهی و عدم امکان احاطه یک مجتهد به همه مسائل از یک سو و دشواری شناخت همه موضوعات که نیاز به تخصص و آگاهی در تطبیق حکم بر موضوع را در همه ابواب دارد، از سوی دیگر، تا جایی که تشخیص اعلم را دشوار می‌کند، ضرورت مراجعه به آرای جمعی را دو چندان کرد، این مسئله از ده‌های چهل شمسی در میان برخی از متفکران و مصلحان اجتماعی و دینی مطرح شد و مقالاتی در جهت ضرورت و حمایت این اندیشه نشر یافت.پایه این بحث از اصل در کتاب‌های فقهی از جواز تقلید و چگونگی اجتهاد در کتاب‌های اصولی برداشته شد و موضعی در برابر اخباریان تلقی می‌گردید، اما بعدها به کتاب‌های فقهی رفت و در آن جا صورت مسئله فقهی پیدا کرد. مهم‌ترین محور بحث مشروعیت تقلید و حدود و مسائل آن بود، اما مسائل دیگری مانند صورت تعارض قول مجتهد اعلم با غیر اعلم و تجزی اجتهاد هم بحث و بررسی می‌شد، اما جالب این که در اصول و فقه شیعه هیچ گاه در باره جواز مراجعه به گروهی از مجتهدان با عنوان شورای فتوایی و جواز اجتهاد جمعی بحث نشده است....+1395 .

***خلأهای فقهی مهمترین عامل سوء استفاده افراط گرایان است/ 8 دی؛ آغاز کنفرانس مبارزه با افراط گرایی+مبلغی با بیان این که ویروس افراطی گری در خلاء و فضاهای خالی و شکاف‌ها رشد می‌کند و فاجعه می‌آفریند، اظهار کرد: امروز خلاء‌های علوم فقهی مهمترین عامل سوء استفاده افراط گرایان است.....حجت‌الاسلام احمد مبلغی، در نشست خبری «کنفرانس بین المللی علوم دینی و انسانی؛ مبارزه با افراط گرایی»، در دانشگاه مذاهب اسلامی تهران، با بیان این که مفاهیم تبیین نشده در فقه زیاد هستند، گفت: اولویت حوزه‌های علمیه شیعه و اهل سنت و دانشگاه‌های کشورهای اسلامی این است که مفاهیم تدوین نشده را از فضای ابهام آلود فعلی خارج کرده و تعاریف دقیقی از آنها ارائه نمایند تا  [شاهد] صاحب سوء برداشت‌های فعّالی از این فضا نباشیم....+1395 .

***پدر «تقریب» و سازنده «مکتب»+مرحوم علامه آیت الله شیخ محمد واعظ زاده خراسانی/دکتر محمدحسن تبرائیان+از ابتدای تأسیس مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی که به امر مبارک حضرت آیت‌الله خامنه‌ای انجام شد، افتخار داشتم به مدت ده سال به عنوان دستیار ارشد و مشاور نخستین دبیرکل این مجموعه در خدمت حضرت آ‌یت‌الله واعظ زاده خراسانی (رضوان‌الله‌تعالی‌علیه) باشم. ایشان شخصیتی نام آشنا و معروف در جهان اسلام بود و همه برای دانش ایشان در عرصه‌های مختلف معارف اسلامی احترام خاصی قائل بودند. آثار علمی ایشان به‌ویژه «المعجم فی فقه لغه القرآن و سر بلاغته»، «نصوص الإقتصاد الإسلامی» و «نصوص فی علوم القرآن» باقیات و صالحات این اندیشمند فرزانه است که مورد استفاده تمام بزرگان جهان اسلام قرار گرفته است. بارها از مفتیان اعظم جهان اسلام و نخبگان دانشگاهی شنیدم که کمتر کتابی به عمق آثار علامه واعظ زاده خراسانی دیده‌اند؛ افزون بر این‌که ده‌ها کتاب در زمینه وحدت و تقریب و صدها مقاله تحقیقی به چاپ رسانده است.هرگز یادم نمی‌رود در اوائل دهه هفتاد حضرت استاد در خانه خدا یک روز صبح تا عصر بدون دسترسی به منابع و در اختیار داشتن کتاب، نامه‌ای بسیار محکم و مستدل به مفتی اعظم عربستان آقای «بِن باز» نوشت و در آن نامه به شبهاتی که از سوی علمای اهل‌سنت مطرح شده بود، با ذکر منبع پاسخ گفته بود و برای من عجیب بود.مفتی سعودی بعد از ۱۱ ماه طی نامه‌ای پاسخی تشریفاتی ارسال کرد و معلوم بود در پاسخ دادن به سؤالات علامه فرزانه درمانده است.!!…+1395 .

***بازدید معاون آموزشی دفتر تبلیغات اسلامی از «شبکه اجتهاد»+حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر شمس‌الله مریجی معاون آموزشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و هیأت همراه از «شبکه اجتهاد» بازدید کرد. رئیس دانشگاه باقرالعلوم(ع) در این دیدار کوتاه از برنامه‌ها و پروژه‌های جاری و پیش روی شبکه قرار گرفت و از نزدیک با فعالیت گروه‌‌های علمی، شورای سردبیری و همچنین با نسخه‌های مستقل فارسی، عربی و انگلیسی «شبکه اجتهاد» آشنا گردید...+1395 .

***بررسی عوامل مُؤثر در کاهش انگیزه «فقه آموزی»+نوزدهمین جلسه شورای مراکز تخصصی فقهی حوزه علمیه قم، در تاریخ ۱۸ آذرماه  1395  به میزبانی مدرسه تخصصی فقه امام خمینی(ره) و با حضور مسئولان ۱۱ مرکز تخصصی برگزار شد. اعضاء حاضر در مورد هجمه‌های صورت گرفته به فقه جواهری، بحث و تبادل نظر نموده و با بررسی عوامل مؤثر در کاهش انگیزه فقه آموزی طلاب، همچون اختلاف استعداد‌ها و سنگین بودن محتوای متون برای برخی از طلاب و … راهکارهایی برای مقابله با این هجمه‌ها ارائه کردند. +1395 .

***اصول و مبانی مکتب سیاسی «نجف»+کتاب «اصول و مبانی مکتب سیاسی نجف» در ۳۱۶ صفحه به قلم مهدی بشارت و با مقدمه دکتر جلال درخشه از سوی انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) در سال ۹۱ به چاپ رسیده است . نویسنده این کتاب می‌کوشد اصول و مبانی مکتب سیاسی نجف را به عنوان یکی از سه مکتب سیاسی دوران معاصر در میان شیعیان بررسی کند...+1395 .

***کتاب وقف اموال غیرمادی در حقوق ایران و فقه امامیه+کتاب وقف اموال غیرمادی در حقوق ایران و فقه امامیه با مطالعه تطبیقی بر فقه اهل سنت و حقوق انگلیس تألیف محسن آقاسی منتشر شد... این اثر که در پنج فصل به رشته تحریر درآمده است به بررسی مباحثی چون وقف اموال غیرمادی در حقوق ایران و فقه امامیه استفاده از وحدت ملاک در عقود مشابه و بررسی وقف اموال در فقه عامه پرداخته شده است. در معرفی اجمالی این اثر می‌توان گفت: وقف یکی از نهادهای اقتصادی است که با اهداف خیرخواهانه از آغاز زندگی مدنی بشر با او همراه بوده است. افراد در جوامع مختلف و در زمان‌های متفاوت منافع اموال خود را به‌صورت وقف در اختیار همگان قرار می‌دادند و این امر سبب شد تا در تمامی ازمنه از واقفان به نیکی یاد گردد، لیکن، وقف به‌ویژه در خصوص اموال غیرمادی از مباحثی است که در آثار حقوق‌دانان مهجور مانده و جایگاه واقعی خود را نیافته است......+1395 .

***پاسخ نقدهای فضلا را بدهید، مناظره با مراجع، پیشکش!+استاد رشاد در واکنش به بیانیه‌های مجتهد شبستری گفت: اقدام جناب مجتهد شبستری مبارک و مطلوب است اما؛ پاسخ همین فضلا و اساتید را که عموما شاگردان حضرات مراجعند برای پذیرش مناظره بدهید، مناظره با مراجع تقلید پیشکش! ...حجت‌الاسلام علی‌اکبر رَشاد رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران ، ششم دی ماه1395  در آغاز درس خارج فقه خود، با اشاره به بیانیه‌ای که چندی پیش آقای محمد مجتهد شبستری منتشر و در آن مراجع تقلید را به مناظره درباره مسائل دینی دعوت کرد، گفت: گفتگوی علمی، بهترین طریق انکشاف حقیقت و شفافیت نظرات و موجب به کرسی حقانیت نشستن آن است. ضمن این که این اقدام فی‌نفسه مبارک و مطلوب است ، اما جای تعجب است که جناب شبستری که طی سالیان متمادی پاسخگوی نقدهای علمی فراوان واردشده بر مطالبشان نبوده‌اند و همواره از مناظره با دیگران تن می‌زدند، چه رخ داده که اکنون عَلَم مناظره به دوش گرفته، شعار «هَل مِن مُبارِز» سرداده‌اند؟ و علی رغم اینکه مدتی است اساتید و فضلای حوزه و دانشگاه برای مناظره اعلام آمادگی کرده‌اند، آنها را بی پاسخ نهاده‌اند؟....جناب شبستری که روزگاری طلبه حوزه بوده‌اند، خود می‌دانند با چند مقاله‌ روزنامه‌ای نمی‌توان با میراث عظیم علمی بازمانده از بزرگان دین مقابله کرد، این مجموعه‌های فلسفی و کلامی، فقهی و اصولی که در میان آنها دهها دایرهالمعارف گسترده و عمیقی قرار دارد که حاصل رنج و تحقیق روشمند علمی صدها فیلسوف و متفکر، متکلم و فقیه تاریخ بلند شیعه است، حکما و فقهایی این آثار فاخر و فخیم را پدید آورده‌اند که شمار بزرگی از آنها از نوادر و نوابغ تاریخ بشرند....+1395 .

***خاندانی از جنس «فقاهت» و «جهاد»+خاندان حکیم+این خاندان، فقها و مجتهدان فراوانی را به جهان شیعه هدیه کرده است که زعامت و هدایت شیعیان را در عصرهای مختلف به دوش کشیده و در عرصه‌های گوناگون به مبارزه با دشمنان اسلام پرداخته‌اند..خاندان حکیم، از خاندان‌های علمی و سیاسی شیعی معروف در عراق معاصر هستند که نسبشان به حسن مثنی، پسر امام حسن علیه‌السلام، می‌رسد ....+به بهانه سالروز رحلت مرحوم آیت الله سید محسن حکیم+1395 .

***مُباحثه تاریخی امام خمینی و آیت‌الله سید محسن حکیم درباره «قیام علیه حاکم جائر»+حضرت امام خمینی(ره) پس از تبعید از ایران، چند ماهی را در ترکیه به سر بردند و سپس به نجف تبعید شدند. ایشان در ایام اقامت در نجف، با بی‌خبری حوزه علمیه نجف از مسائل روز کشور‌های اسلامی و توطئه‌های استکبار در میان مسلمانان مقابله می‌کردند. به همین منظور با حضرات آیات عظام سید محسن حکیم، شاهرودی و سید ابوالقاسم خویی ملاقات‌هایی کردند... امام خمینی(ره) در تاریخ ۲۷ مهر ۱۳۴۴ پس از اقامه نماز مغرب و عشاء از مدرسه آقای بروجردی به همراه جمعی از طلاب و یاران خود جهت عیادت به منزل آیت‌الله حکیم(ره) از مرجع تقلید عام مردم عراق در آن روز رفتند.+(از نظر حکمی هر دو بزرگوار یک سخن را می‌گویند که در صورت وجود شرائط و یاران جان بر کف باید تا حدّ شهادت جنگید امّا در صورت فراهم نبودن شرائط باید به حفظ اصل دین و مبارزه نرم پرداخت...مباحثه امام خمینی با آیت‌الله حکیم در تشخیص مصداق بوده است؛ امام معتقد است که شرائط آن روز عراق و ایران برای یک انقلاب شیعی یکپارچه فراهم است و مرجعیت عراق و ایران می‌توانند هماهنگ با هم وارد میدان شوند لیکن آیت‌الله حکیم شرائط را فراهم نمی‌دیدند. شاید در مورد کشور عراق حقّ با آیت‌الله حکیم بود زیرا سرکوب شدید قیام ۱۹۲۰ عراق باعث دلسردی مبارزین و عقب‌گرد مردم شده بود .+مُباحَثه سیاسی بین امام خمینی و آیت الله سید محسن حکیم : پس از انجام تعارفات معمولی بین ایشان و آیت‌الله حکیم(ره)، امام خمینی به آیت‌الله حکیم(ره) فرمودند: شنیدم کسالت دارید. خوب است به ایران برای مداوا تشریف ببرید و در ضمن قضایای ایران را از نزدیک لمس کنید و مشاهده کنید که بر این ملت مسلمان چه می‌گذرد. در زمان مرحوم آیت‌الله بروجردی عدم اقدام ایشان را علیه دولت جابره حمل بر صحت می‌کردم و می‌گفتم: مطالب را به ایشان نمی‌رسانند. نسبت به جنابعالی هم این طور معتقدم که فجایع حکومت ایران را به سمع شما نمی‌رسانند والا شما هم ساکت نمی‌ماندید. در تهران به عنوان بیست و پنج سال سلطنت پهلوی جشن گرفتند و به زور چهارصد هزار دلار از این مردم فقیر برای مصارف جشن گرفتند، ۸۰۰ دختر و ۸۰۰ پسر به عنوان دعا در محلی به جان هم انداختند به عنوان دعا چه کرده‌اند که از گفتنش خجلم». آیت الله حکیم : من از تمام قضایا کاملاً واقف هستم.  امام خمینی : گمان نمی‌کنم که از همه قضایا مطلع باشید. چه اگر مطلع بودید در قضایای اخیر ایران شما کوتاه نمی‌آمدید.!  آیت الله سید محسن حکیم : آنچه وظیفه شرعی بود به‌جا آوردم، و شما هنوز از اوضاع سیاسی جهان باخبر نیستید. یک عده افراد سودجو این قضایا را ایجاد می‌کنند که خود سود ببرند، و باید خیلی متوجه و بیدار باشیم.!!...........)+1395 .

***تصاویر آیت‌‌الله سید محسن حکیم در سال‌های مرجعیت+تمام عمرش را بی‌وقفه برای سرافرازی اسلام و فقاهت شیعی گذراند، بی‌آنکه اخمی بر روی صورت بنشیند سال‌های سال به جهاد، تدریس و شاگرد پروری پرداخت. هر زمانی از جهادگری مرجعیت شیعه به زبان می‌آید، نام آیت‌الله سید محسن حکیم بر اذهان متبادر می‌گردد. تصاویری از نماد علم و عمل در تاریخ معاصر حوزه نجف در ادوار گوناگون...+1395 .

***بررسی نظریّه تَزاحُم حفظی در نگاه «شهید صدر»+ این نوشتار، تبیین و بررسی نظریه تزاحم حفظی و ثمرات مترتب بر آن از نگاه شهید صدر می‌باشد که از زوایای مختلفی مورد بحث قرار می‌گیرد . «نظریه تزاحم حفظی در نگاه شهید صدر» در قالب پایان نامه سطح ۴ حوزه، اثر محمد خادمی در جشنواره علامه حلی به عنوان اثر برتر انتخاب شده است. در چکیده مقاله «بررسی نظریه تزاحم حفظی در نگاه شهید صدر» آمده است: یکی از مَباحِثی که در علم اصول فقه، توسط دانشیان اصولی به‌مناسبت‌های مختلف از آن سخن رانده شده، بحث از حقیقت و روح حکم ظاهری و مؤلفه‌های آن می‌باشد. در این میان شهید صدر، از دانشمندانی است که تفسیر دیگری از حکم ظاهری طرح نموده است. حقیقت و روح حکم ظاهری که در نگاه ایشان، موسوم به نظریه تزاحم حفظی است از ابداعات اصولی ایشان به شمار رفته و ثمرات اصولی مهمّی را بر آن مترتب نموده است.در این نظریه، حکم ظاهری ـ بر خلاف حکم واقعی ـ بر گرفته از ملاک در مُتعلَّق خود نمی‌باشد بلکه از ملاکات واقعی شارع سرچشمه گرفته به‌گونه‌ای که در هنگام تزاحم ملاکات واقعی، شارع بر طبق مهم‌ترین ملاک خویش، حکمی را جعل می‌کند و ملاک مهمّ را فدای ملاک اهمّ خود می‌نماید.…+1395 .

***جنجال حرمت جشن میلاد مسیح در میان علمای سعودی و مصری+علمای سعودی و مصری در پاسخ به فتواهای پیرامون تبریک میلاد مسیح(ع) و شرکت در جشن کریسمس دچار اختلاف شدید شده‎اند.  هر ساله با آغاز میلاد حضرت عیسی (ع) موضوع حرمت برگزاری جشن میلاد برای این پیامبر اولوالعزم در میان علمای اهل تسنن و سلفی رواج پیدا می‎کند. محمد لطفی عامِر از علمای سلفی تبریک میلاد حضرت مسیح (ع) حرام دانست و خاطرنشان کرد: هر کس که به غیر از این حکم فتوا دهد به خدا، رسول اکرم (ص) و مسلمانان خیانت کرده و جایگاهش در عمق جهنّم است.... +1395 .

***تعامل حوزه قم و نجف برای پرداختن به ابعاد فقه حکومتی+نماینده حضرت آیت‌الله سید علی سیستانی، شناسایی نیازهای جامعه را از ضروریات فقه حکومتی دانست و گفت: در فقه حکومتی باید به همه جهات و ابعاد اجتماعی و جهانی توجه داشت.  حجت‌الاسلام سید جواد شهرستانی، با تأکید بر این که در عرصه فقه حکومتی باید قدم‌های رو به جلویی برداشته شود، گفت: برای موفقیت در این مسیر باید مقدماتی فراهم شود. وی که در دیدار اعضای تحریریه پایگاه اطلاع رسانی فقه حکومتی وسائل سخن می‌گفت: شناسایی نیازهای جامعه را از ضروریات فقه حکومتی دانست +1395 .

***پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه ربیع الثانی ۱۴۳۸ قمری+1395 .

***بسیاری از مَباحِث علم اصول، ثمره‌ فقهی ندارند، اما دفع شبهات هستند+«جمع بین حکم واقعی و ظاهری» در هیچ کجای فقه ثمره ندارد؛ ولی اگر این اشکال وارد شود که جزء زوائد اصول است، نود و پنج درصد فقه استدلالی (نه نصوص متواتر) شیعه و سنی روی هواست...پیرامون نظرات آقای اکبرنژاد در نقد استصحاب، مطالب مفصلی دارم که در جلسات آینده بیان خواهم کرد. اما نکته‌ی اساسی در زوائد یک مغالطه صورت می‌گیرد. اینکه «چون ثمره‌ی فقهی ندارد، پس زائد است» یک مغالطه است،...خیلی از مباحث علم اصول، ثمره‌ی فقهی ندارند، اما دفع شبهات هستند. تمام مطالب ایشان به عنوان زائد بیان کرده، خود اصولیان ذکر کردند......به نظر من افراد دو دسته اند. یک عده تصمیم فقاهت و اجتهاد دارند. برای ایشان رسائل، کفایه و مکاسب ضرورت دارد. عده‌ای ‌هم تصمیم به فقاهت ندارند. برای این عده (حالا شوخی و جدی را با هم می‌گفتیم) یا جاهلند، یا مجبورند و یا سفیهند، چون مصالح و مفاسد را تشخیص نمی‌دهند..کسی که بنا ندارد مجتهد شود، این کتابها به دردش نمی‌خورد. من حداقل ده دوره رسائل را تدریس کردم و چقدر به تدریس کفایه پرداختم. تازه این مطالب برای من ملکه شده. با یک بار خواندن، با شرح خواندن، بدون مباحثه کردن که نمی‌شود. مگر می‌شود که یک بار بخوانی و بعد هم احساس کنی که فقیه هم شدی. در صورتی که نمی‌شود...+پرسش :چرا شما و اساتیدی که سالهاست این کتابها را تدریس می‌کنید، کتابهای بهتر نمی‌نویسید ؟  من مسئول حوزه نیستم. خوب بنویسند. این اشکال به جامعه مدرسین و شورای عالی است. مگر مقام معظم رهبری در سال ۷۰ نگفتند که یکی از مراجع، برای خدا مرجعیت را کنار بگذارد و به اداره‌ی حوزه بپردازد. اداره‌ی حوزه بسیار سخت است. در حالیکه رئیس حوزه مجمع المشاغل است. بنده رئیس حوزه نیستم و این اشکال ربطی به من ندارد......+1395 .

***شرح «اَلحَلَقَةُ الاُولَی» از کتاب حَلَقات شهید صدر در قالب پرسش و پاسخ+کتاب الفبای اجتهاد؛ شرح «اَلحَلَقَةُ الاُولَی» از کتاب حَلَقات در قالب پرسش و پاسخ اثر سیدرضا پیمبرپور از سوی مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی (صلی‌الله علیه و آله و سلّم) منتشر شد..... +1395 .

***واکاوی وظایف حکومت اسلامی در تحقق، حمایت و نظارت عرصه «عبادات»+گرچه جنبه فردی عبادات و فِقهُ العِبادات در اسلام بر جنبه‌های دیگر غلبه دارد، اما با یکسری مسائل اجتماعی و حکومتی در تعامل است  ، حکومت نیز درباره اجرا، تحقق، حمایت و نظارت بر حسن اجرای آن در جامعه وظیفه، رسالت و به تَبَع آن اختیاراتی دارد.....+نَجَف علی غلامی/ فصلنامه علوم سیاسی، سال نوزدهم، شماره ۷۴، تابستان ۱۳۹۵ ..    +1395 .

***حجت الاسلام دکترسید سجّاد ایزدهی: لازمه فقه حکومتی، قوانین جامع و فراشمول است/ حجت الاسلام سید کاظم سیدباقری: رسیدن به فقه سیاسی حکومتی خیلی هم پیچ و خم ندارد+نشست علمی «مفهوم شناسی فقه سیاسی و فقه حکومتی» به همت پژوهشگاه فقه نظام در موسسه نُورُالثَّقَلَین برگزار شد ... +1395 .

***نظریه «داعِوِیّت»، تبیین کننده تعامل فقه و ارتباطات+حجت‌الاسلام علی نهاوندی مدیرکل پژوهش‌های اسلامی رسانه  با بیان این که نظریه داعِوِیّت می‌تواند تعامل میان علم فقه و علم ارتباطات را توضیح دهد، گفت: فقه دستور العمل جامع زندگی در تمام ابعاد آن است و موضوعاتی مانند ارتباطات و رسانه هم داخل در دایره دین و فقه هستند.....+1395 .

***تبیین نسبت «فقه» با «علوم اجتماعی»+حجت‌الاسلام حمید پارسانیا عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی به تشریح فلسفه فِقه‌ُالاِجتِماع پرداخت و نسبت علم اجتماعی با فقه، مطالعه جامعه شناختی نسبت به فقه و این‌که فقه اجتماعی چگونه باید شکل بگیرد را از شیوه‌های ورود به این موضوع عنوان کرد....+حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه :...علوم اجتماعی سه کار مهم را انجام می‏دهد که شامل توصیف انسان مطلوب، توصیف انسان محقق و نقد و تغییر انسان محقق به مطلوب که فقه الاجتماع، به این امر سوم می‏پردازد؛ در واقع فلسفه فقه الاجتماع، شکاف بین انسان محقق و مطلوب را برطرف می‏کند؛ به طور کلی می‏توان گفت، فلسفه فقه الاجتماع دانشی است که با روش خاصی به مسائل بیرونی فقه الاجتماع می‏پردازد....+1395 .

***ساختار دانشی علم اصول، هم زوائد دارد و هم نواقص+حجت‌الاسلام مصطفی دُرّی استاد سطح عالی حوزه علمیه قم : ساختار دانشی علم اصول، هم دارای بسیاری از مسائل زائد است و هم خیلی نواقص دارد، بی ثمر بودن مسأله‌ای به این معنا نیست که باید اصول را کم کرد، بلکه باید مسائل دیگری به آن اضافه شود. +1395 .

***برش‌هایی از زندگی و اندیشه آیت‌الله سید محمد هادی میلانی/ حسن طالبیان شریف+آیت‌الله ‌العظمی سید محمدهادی میلانی از فقهای عالی‌قدر و مراجع بزرگ شیعه بود که در حدود نیم‌قرن به تدریس فقه و اصول پرداخت و در ۲۰ سال آخر عمر خود در مشهد اقامت نمود و ضمن تدریس خارج فقه و اصول، فضلای بسیاری را تربیت نمود......ایشان علاوه بر فقه و اصول، در سایر علوم نیز به تحصیل پرداخت: فلسفه و کلام و عرفان را از آیت‌الله شیخ محمدحسین غروی اصفهانی فراگرفت و در درس فلسفه آیت‌الله سید حسین بادکوبه‌ای نیز شرکت نمود؛ ریاضیات را از علامه سید ابوالقاسم خوانساری فراگرفت و علم تفسیر و مناظره و کلام را از علامه آیت‌الله شیخ جواد بلاغی آموخت؛ درس حدیث و اخلاق و عرفان را سال ها نزد حضرات آیات میرزاعلی قاضی و سید عبدالغفار مازندرانی آن‌گونه فراگرفت که خود در این علوم نیز به مقام استادی رسید......آیت‌الله میلانی با آیت‌الله خویی در اکثر اساتید خارج فقه و اصول و کلام و تفسیر و فلسفه و اخلاق و عرفان و ریاضیات مشترک بود و با این بزرگوار هم‌دوره، همدرس وهم مباحثه بود و با یکدیگر رفاقت و انسی دیرینه داشتند که تا پایان عمر ادامه یافت؛ اما در بین اساتید خارج آقای خویی بیشتر به میرزای نائینی گرایش یافت و آقای میلانی بیشتر گرایش به مرحوم کمپانی داشت که در درس‌های خارج اصول این دو بزرگوار نیز مشهود بود...جمله‌ای منسوب به آیت‌الله کمپانی است که آیت‌الله میلانی و آیت‌الله خویی را از نظر علمی مقایسه نموده و فرموده است آقای میلانی اَدَقّ است و دقت نظر بیشتری دارد ولی آقای خویی زحمت بیشتری در مطالعات و تحقیقات می‌کشد....در سال ۱۳۷۳«ه‌ق» معادل ۱۳۳۳«ه‌ش» بنا به دعوت اساتید بزرگ حوزه علمیه مشهد که نوعاً از شاگردان بزرگ آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی بودند بالأخص آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی ، در شهر مشهد اقامت نمود و تدریس خارج فقه و اصول خود را آغاز کرد که تا دو ماه قبل از فوت ایشان ادامه یافت....+1395 .

اصلاح‌گرِ «حوزه» و مدافع «حریم اهل‌بیت» (ع)/ آیت الله دکتر محمدهادی عبدخدایی+اینجانب از اواخر دهه سی تا سال‌ها از دهه چهل در محضر حضرت استاد آیت‌الله سید محمد هادی میلانی (ره) تلمذ نمودم؛ ایشان صبح‌ها درس «اصول» را در منزل و شب‌ها درس «فقه» را در مسجد جامع گوهرشاد تدریس می‌نمود، گاهی در درس فقه به صورت کوتاه اشاره به قواعد اصولی می‌فرمود که برای ما بسیار جالب بود زیرا هم قاعده اصولی معرفی شده بود و هم کاربرد آن در فقه مشخص گردیده بود.مرحوم آیت‌الله میلانی فکری نو برای اصلاح و پیشرفت حوزه علمیه و طلاب آن داشت و از این‌رو به مدرسه علمیه حقانی در قم عنایت داشت و مدرسه علمیه عالی حسینی و امام صادق (ع) را هم در مشهد تأسیس نمود....+1395 .

***مرجع تحوّل خواهی که طلاب آرزو داشتند در مدارس ایشان درس بخوانند+مرحوم آیت‌الله سیدمحمدهادی میلانی با تاسیس مدرسه‌های علمیه جدید در شهر مشهد، ثابت کرد که مرجع آینده نگری‌اند. بعد از وفات مُعظَّم‌ُُلَه بود که مدرسه‌های علمیه و دارای برنامه ، در حوزه علمیه تاسیس شد که هنوز هم ادامه دارد. آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی به مناسبت همایش نکوداشت مرحوم میلانی(ره) در گفتگویی به پرسش‌هایی در رابطه با شخصیت این عالم پارسا پاسخ دادند که در پی می‌آید. مراد از «زمان» در حدیث حضرت امام صادق (ع) چیست؟ آیت‌الله سبحانی: بی گمان، مقصود از زمان، همان شرایط زندگی انسان‌هاست که در هر دوره‌ای پدید می‌آید ....بنده با مرحوم علامه سید محمد حسین طباطبایی بسیار محشور بودم. سالیان دراز در خدمت و محضر آن عالم بزرگ بودم و درس خواندم. رفت و آمدم به منزل مُعظَّمُُ لَه بسیار بود. وقتی آیت‌الله آقا حسین بروجردی چشم از دنیا فرو بستند، از علامه طباطبایی سوال کردم که آقا! از نظر شما مردم باید به چه کسی مراجعه کنند. ایشان که همیشه ساکت و درون گرا بود، حساب شده حرف می‌زد. در جوابم فرمود: مردم در ایران، باید به آیت‌الله سید‌هادی میلانی رجوع کنند و در عراق، به آیت‌الله آقا سید محسن حکیم......+1395 .

***آیت‌الله میلانی هرگز در عصر خود شناخته نشد/ مقام ثبوت‌شان از مقام اثبات‌شان فزون‌تر است+آیت‌الله میلانی فرمودند من در این مدت که در مشهد بودم، سختی‌های بسیاری را تحمل کردم، تا به مقصود برسم که سربلندی روحانیت و حوزه علمیه خراسان است. ایشان هرگز در عصر خودش، شناخته نشد. آیت‌الله میلانی از کسانی بود که مقام ثبوت شان از مقام اثبات شان فزون تر است.حضرت آیت‌الله شیخ حسین وحید خراسانی به مناسبت آیین نکوداشت مرحوم آیت‌الله العظمی سیدمحمدهادی میلانی (ره) در پاسخ به چند سؤال ابعاد شخصیتی این عالم و فقیه ربانی را تشریح کرده‌اند؛ که در پی می‌آید.....ایشان، واقعا گوهری ناشناخته بودند. چه در اعتقادات و چه در اخلاق و چه در افعال، بی گمان، در حد کمال قرار داشتند. آنچه بیش از هر خصلتی، توجه مرا به خود جلب کرده است، همانا ذوب شدن مرحوم آقای میلانی در ولایت ائمه معصومین – علیهم السلام- است. این بیت شعر که در وصیت نامه ایشان ذکر شده است، قابل تامل است:  بنده‌ام ، بنده ، ولی بی خَرَدم * خواجه ، با بی خَرَدی می‌ خَرَدم.....+1395 .

***مجموعه مصاحبه‌‌هایی درباره «آیت‌الله سیدمحمدهادی میلانی(ره)»+مجموعه مصاحبه‌‌هایی با مراجع تقلید، علمای اعلام و شاگردان، درباره شخصیت و جایگاه علمی و سیاسی «آیت‌الله سیدمحمدهادی میلانی(ره)» .  این مصاحبه خاطراتی است که از شخصیت‌های گوناگون و با دیدگاه‌های متفاوت در باره شخصیت آیت‌الله العظمی سیدمحمدهادی میلانی گرفته شده و آنان متناسب با ارتباط و حضور ذهنی خود سخن گفته‌اند، طبعا از موضع نظر و اندیشه آنان نشأت گرفته شده است و گاه در گزارش آنان در نقل حوادث و داوری تفاوت دیده می‌شود و به احترام دیدگاه آنان تصرفی نشده است و قضاوت در باره آن سخنان به خواننده این کتاب احاله داده شده است....... + دانلود+1395 .

***تصاویر مراسم بزرگداشت آیت‌الله سید محمدهادی میلانی در قم...+1395 .

***چالش‌های شرعی بازاریابی شبکه ای + تقریبا اکثر مراجع تقلید در مورد بازاریابی شبکه ای، نظر خود را اعلام کرده اند. از آنجا که نظر مراجع تقلید در مواجهه با بازاریابی شبکه ای متفاوت است، لازم است متن با دقت کافی مطالعه شود. علاوه براین، باید توجه کنیم که مراجع به صورت کلی حکم می دهند اما موضوع شناسی به مقلد مربوط می شود. ...برای مثال، مراجع تقلید می گویند احتکار حرام است اما این که عملی که انجام می شود، مصداق احتکار است یا نه؟ به عهده مقلد گذاشته اند. لذا حکم مراجع براساس آیین نامه وزارت صنعت می باشد. حال چنانچه این آیین نامه در واقعیت عمل نشود، موضوع دیگری است که حکم مذکور ناظر به آن نیست. ...حکم فقهی بازاریابی شبکه‌ای همواره محل ابهام بوده و برخی از این ابهام سوء استفاده کرده و با جعل، تحریف و سوالات مبهم سعی کرده‌اند نظرات فقهی پیرامون بازاریابی شبکه‌ای را غیر از آن چه که هست جلوه دهند..در پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله مکارم شیرازی آمده است:نظر حضرت عالی در مورد فعالیت های اقتصادی به صورت بازاریابی شبکه ای که تحت عناوین جدید و با تغییراتی در روش اجرا، رایج گردیده و بعضا مدعی اخذ مجوز های قانونی هستند، چیست؟ .  پاسخ : تنها در صورتی که بازاریابی به صورت شبکه ای و زیرمجموعه ای نباشد و سود حاصله فقط به بازاریاب اول تعلق گیرد، اشکالی ندارد و غیر آن اشکال دارد. البته ممکن است در طرح های جدید، بعضی از اشکالات این کار برطرف شده باشد ولی هنوز اشکال اصلی که استفاده بازاریاب های بالواسطه می باشد و نوعی «اَکل مال به باطل» است وجود دارد.+ در آخرین به روزرسانی «پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری» در مورخ ۳۰ آذرماه ۹۵ نظر ایشان این گونه بیان شده است: همانگونه که مستحضرید آیین نامه‌ای توسط وزارت صنایع، جهت فعالیت شرکت های بازاریابی شبکه ای تنظیم شده است، خواهشمند است نظر فقهی مقام معظم رهبری (مدظلّه العالی) را در مورد این آیین نامه و فعالیت طبق آن اعلام فرمایید.  پاسخ :  چنانچه آیین نامه مزبور از نظر شورای محترم نگهبان مورد تأیید باشد، فعالیت اقتصادی بر طبق آن فی نفسه اشکال ندارد.(همانگونه که از این سوال و جواب برمی آید، نظر رهبری تبعیت از نظر شورای نگهبان است. از آنجایی که فعالیت بازاریابی شبکه ای براساس آیین نامه وزارت صنعت مجاز است و مسیر قانون گذاری را از مسیر مجلس طی نکرده، به تصویب شورای نگهبان نرسیده است.).....+1395 .

***بزرگداشت آیت‌الله‌ سید محسن حکیم در عراق + تصاویر+1395 .

***گزارشی از همایش بزرگداشت آیت‌الله سید محمد هادی میلانی(ره) مرزبان سترگ اندیشه اسلامی+همایش بزرگداشت مرجع فقید شیعه، مرحوم آیت‌الله سید محمدهادی میلانی با حضور جمعی از مراجع عظام تقلید و علما؛ حضرات آیات شبیری زنجانی، مکارم شیرازی، سبحانی، علوی بروجردی، استادی، اعرافی، مقتدایی، حسینی بوشهری، میلانی، ری شهری، رضازاده، سیدان، قاضی‌زاده، رجایی شاهرودی، حسینی زنجانی، شیرازی، مسعودی خمینی، رجایی خراسانی، سعیدی و دیگر علما و نمایندگان بیوت مراجع از جمله حجت‌الاسلام مَروی نماینده رهبر معظم انقلاب(امام خامنه ای) و نیز حسین فریدون دستیار  (و برادر) رئیس جمهور(دکتر حسن روحانی)، در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) قم برگزار شد....+1395 .

***آیت‌الله میلانی؛ از موضع جانشین رهبری در جنبش تا کناره گیری+آیت‌الله میلانی یکی از استوانه‌های علم و سیاست در دوره پهلوی دوم است. از نقطه نظر علمی، دوران تحصیل و تدریس وی در نجف، تا زمان استقرار در مشهد و داشتن کرسی تدریس در سطح درجه یک، و تا پایان عمر، مرجع و معلمی مقبول و شناخته شده است. از نقطه نظر سیاسی، وی با کوله باری از تجربه‌های سیاسی عراق، وارد ایران شد و در جریان جنبش انقلابی سال ۱۳۴۱ و پس از آن تحت رهبری امام خمینی، قدرت مندانه وارد میدان مبارزه گردید. در تمام این سالها تا اوائل دهه پنجاه، تکیه گاهی استوار برای انقلابیون بود ...زمانى که نخستین صداهای اعتراض روحانیت به رهبری امام در قم آغاز شد آیت‌الله میلانى با قدرت تمام وارد میدان مبارزه با شاه شد. این نکته بسیار مهمی بود که می‌توانست انقلاب را در سطحی وسیع‌تر مطرح کند. مواضع آیت‌الله میلانی چنان قاطع و انقلابی بود که بر اساس اسناد و مدارک برجاى مانده باید گفت، در مسائل مبارزاتى و موضع‌گیرى‌هاى سیاسى، آیت‌الله میلانی، پس از امام، نفر دوم به حساب مى‌آمد...این زمان، امام مشتاق بود تا آیت‌الله میلانى به قم بیاید. به نقل از شیخ على تهرانى، وى و آقاى‌هاشمى رفسنجانى از طرف امام مأموریت یافتند تا این پیشنهاد را با ایشان در میان بگذارند اما آیت‌الله میلانى رها کردن حوزه مشهد را که به دست او رونقى یافته بود، به مصلحت ندانست.... +حجت الاسلام رسول جعفریان اصفهانی......+1395 .

***فقه ما وابسته به کلامی است که بحران زده است/ حجت الاسلام محمدتقی سُبحانی+فقه ما وابسته به کلام است و کلام ما دچار بحران است تا کلام یعنی الهیات جامعه قرآنی، در مدرسه اهل بیت، تفسیر و بازتفسیر نشود، نمی‌تواند فقهی با‌هاضمۀ یک فقه نظام‌مند تولید کند. در سال‌های اخیر شاهد ترمیم و پر کردن شکاف میان سنت و تجدد هستیم، اما مشکلی که در اینجا وجود دارد، تلاش‌ها در نقطۀ خلأ انجام می‌شود و تلاش‌هایی از جنس سازمانی و سیستماتیک نیست. احساس خطر می‌شود که نکند تلاش‌ها، سرپلی برای بازگشت‌های جدی‌تر و سهمگین‌تر به سنگر سنت شود.طبیعی است ما در آغاز پرکردن این خلأ، تجربه‌ها و دانش‌ها و متدولوژی‌های دیگران را ببینیم و فرا بگیریم؛ اما بعد از آنکه این روش‌ها و دانش‌ها را آموختیم، چه اتفاقی می‌افتد؟ اگر قرار است این خلأ با این ابزارها پر شود، این ابزارها عمدتاً برخواسته از فرهنگ رقیب است. تازه اولین سؤال این است که بین موجودیت ما و عقبۀ معرفتی سنتی ما چه پیوندی برقرار خواهد شد؟ می‌گویند در اقتصاد، سیاست، سیاست‌گذاری فرهنگی، مطالعات راهبردی و مطالعات آینده پژوهی در حال پیشرفت هستیم، اما عقبه معرفتی این مطالعات کجاست؟ چه کسی در حوزه، این ریشه‌ها را پیوند می‌زند و آنها را بر اساس نیازها بازسازی می‌کند؟.....فقه ما هنوز فقه فردی است که البته در شرایط خودش درست بوده و برای سنت‌گرایی ما پاسخ‌گو بوده است؛ اما کسی که ادعا می‌کند قرار است در حوزۀ مدیریت اجتماعی دخالت کند، اول باید نظام معرفتی را بازسازی کند؛ آن هم بازسازی روشمند و معقول و مبتنی بر حجت....ما سه حوزه داریم: مبانی، دانش‌های پایه و دانش‌های کاربردی. اگر کسی بنشیند، مسأله، موضوع و نظام را از یک دانش غربی بگیرد و بعد بخواهد شروع کند از این، فتوا دربیاورد و با چهار روایت در مدیریت و اقتصاد، دانش بسازد، راه به جایی نمی‌برد...+1395 .

***دعوت مجدد نماینده آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی از دکتر مجتهد شبستری برای مناظره+این مناظره می‌‌‌توانست تا حدی اصلاح مورد نظر شما را عملی سازد، زیرا در این قبیل مناظره‌‌ها، افکار، عقاید دو طرف مطرح و مخاطبین خود به قضاوت و گزینش می‌ پردازند. علاوه بر آن جناب عالی از این آیه برداشت کرده ‌اید که تنها راه اصلاح جامعه (که لغو نیست) مناظره با مراجع عظام تقلید است. دکتر محمد محمدرضائی نماینده آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی، در نامه‌ای به دکتر محمد شبستری مجددا از ایشان جهت مناظره دعوت کرد. متن نامه در پی می‌‌آید: باسمه تعالی حضور محترم جناب آقای دکتر محمد شبستری (دام عزه) با اهداء سلام و درخواست توفیق الهی . احتراماً بدین وسیله آخرین پیام و دعوت به مناظره را خدمت جناب عالی اعلام می‌دارم. در صورت پذیرش مناظره، این فرصت، مغتنم بود که مبانی فلسفی و کلامی قرائت جدیدتان از کتاب و سنت، مورد ارزیابی نقادانه قرار می‌گرفت، و از این طریق به نقایص احتمالی، آگاه و سپس به اصلاح و ترمیم آنها همت می‌ گماشتید. شما که براساس دیدگاه هرمنوتیکی خود، “هیچ قرائتی را از دین، قطعی الانطباق نمی‌دانید و معتقدید که هیچ کس نمی‌تواند بگوید قرائت من قطعی الانطباق با قرائت پیامبر و ائمه است”، در عجبم که با این معیار شکاکانه، چگونه با قرآئت مراجع عظام تقلید (دامت برکاتهم) از دین مخالفت می‌‌‌ورزید و تنها قرائت خود را از دین ، انسانی و اخلاقی و سازگار با قرائت پیامبر و ائمه می‌‌‌دانید و از مسلمات تاریخ شیعه به زعم خود سخن به میان می‌آورید.....+1395 .

***تأمّلات مُلا احمد نَراقی در باب «ولایت فقیه»/ قلمرو امور حِسبِیَّه تا کجاست؟+آیت‌الله شیخ عباس کَعبی عضو مجلس خبرگان رهبری و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم : مرحوم نراقی دو دلیل ذکر می‌کند برای اختیارات فُقها که ولایت فقیه بعد از ائمه(ع)، همان ولایت رسول الله (ص) است؛ اول، اجماع. سپس ادعا می‌کند که این از مُسلَّمات بوده و بالاتر از اجماع است و بعد از آن مجموعه روایات را ذکر می‌کند...مُحقِّق نراقی در کتاب عَوائِد الاَیّام، عائِدَه ۵۳، درصدد بیان وظیفه فقها در عصر غیبت است و می‌فرماید: آنچه فقیه نسبت به آن اختیار دارد و وظیفه‌اش است، دو امر مهم است؛ امر اول :  کُلُّ ما کانَ لِلنَّبِیِّ وَ الاَئِمَّةِ «اَلَّذینَ هُم سَلاطینُ الاَنامِ وَ حُصُونُ الاِسلامِ» فِیهِ الوِلایَةُ وَ کانَ لَهُم ، فَلِلفَقیهِ اَیضاََ کَذلِکَ اِلّا ما اَخرَجَه ُ الدَّلیلُ : هر آنچه که پیامبر (ص) و ائمه اطهار (ع) که سلطان خلائق هستند و حاکم بر خلائق هستند و دِژهای مُستحکم اسلام هستند، ولایت دارند و جزء وظایف رسول الله (ص) و ائمه اطهار (ع) است، همان وظیفه را فقیه در عصر غیبت دارد مگر اینکه دلیل خاصّی بیاید بعضی از اختیارات ائمه (ع) یا رسول ‌الله (ص) را استنثاء کند؛ مثلاً جهاد ابتدائی در عصر غیبت وجود نداشته باشد (با دلیل خاصّ) اما اگر دلیلی نداشته باشیم، اطلاقات و عمومات ادلّه جهاد و ولایت فقیه، همین ولایت فقیه در عصر غیبت را اقتضا خواهد کرد.پس مطلب اول این است که اختیارات ولی فقیه همان اختیارات رسول الله (ص) و ائمه اطهار(ع) است. همان‌طور که رسول الله (ص) در رأس دولت بودند، ولی فقیه هم در رأس دولت است و مشروعیت نظام اسلامی ناشی از ولایت فقیه است...+1395 .

***حل نزاع مِثلی-قِیمی پول اعتباری در سایه موضوع‌شناسی /حجت الاسلام علی نعمتی+متأسفانه عمده تلاش‌های پژوهشی و اجتهادی در حوزه پول و بانکداری اسلامی صرفاً معطوف به حل مسئله ربا – اعم از ربای قرضی و معاملی – بوده است. فراتر از این، مرور این پژوهش‌ها، خواننده را به این نتیجه می‌رساند که تصور محققان این عرصه بر این بوده که ریشه هرگونه معضل پولی و بانکی را باید در مسئله ربا جست. حال‌آنکه ربا یکی از دو بال و دو رکن نظام پولی و بانک مدرن است و رکن دیگر و بلکه مهم‌تر آن «خلق پول و اعتبار» است. یکی از این مسائل که به نظر می‌رسد به‌اشتباه تلاش شده است با غور در ادله ربای معاملی و باب صرف راه‌حلی برای آن یافت شود، مسئله جبران کاهش ارزش پول اعتباری و بحث مثلی یا قیمی بودن پول اعتباری است. تطویل و معرکه آرائی که در بحث مثلی یا قیمی بودن اسکناس و پول‌های اعتباری به وجود آمده است، حاکی از بن‌بستی پژوهشی است که به‌نوبه خود ناشی از عدم موضوع شناسی صحیح آن است.......با این توضیحات، طبق حکم اولی، نمی‌توان جبران کاهش ارزش پول اعتباری (که نوعاً در شرایط تورمی روی می‌دهد) را تجویز کرد؛ زیرا این پدیده، یک پدیده طبیعی در نظام اقتصادی نبوده و خود معلول نقض برخی احکام شرعی اقتصاد است؛ و در ثانی، تجویز جبران کاهش ارزش پول باعث وخیم‌تر کردن اوضاع و تخریب بیشتر نظم پولی اقتصاد می‌گردد. چنانچه با استناد به قیمی بودن پول هر طلبکاری قدرت خرید روز پول خود را مطالبه کند در عمل پول دو کارکرد از سه کار ویژه اصلی خود را از دست داده است: وسیله سنجش ارزش و ذخیره ارزش بودن. افزون بر این، تجویز جبران، خود می‌تواند منجر به تشدید و شتاب گرفتن تورم گردد. بالطبع این عدم تجویز به معنای دست روی دست گذاشتن نیست، بلکه موضع و فتوای فقیه متجزی در اقتصاد در این مسئله متوجه دولت و سیاست‌گذاران پولی کشور است.+1395 .

***مسائل کلان نظام و رسالت حوزویان+حجت‌الاسلام مجتبی الهی خراسانی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد بخشی از درس خارج فقه امر به معروف خود را به مسئله ۹ دی و وظایف آحاد جامعه و علی الخصوص حوزویان در قبال دفاع از اصل حاکمیت اسلام اختصاص داد .....+1395 .

***بررسی الگوی خلافت داعش از منظر جریان‌ها‌ی سَلَفی+نیازی به انتقادات درون شیعی نسبت به خلافت داعش و جریان‌ها‌ی سلفی نداریم؛ چرا که خود جریانات سلفی انتقادات جدی به آن دارند، اما لازم است که نگاه درجه دوم به خلافت داشته باشیم تا درک دقیق تری از خلافت داعش داشته باشیم. نشست علمی «نقد و بررسی الگوی خلافت داعش» با ارائه بحث توسط حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سیدمهدی علیزاده موسوی رئیس پژوهشکده حج و زیارت و نقادی دکتر فراتی برگزار شد. در ابتدای این نشست دکتر شیخ حسینی، دبیر این نشست به مقدمه شکل گیری داعش در جهان اسلام پرداخت..+1395 .

***انتشار جلد سوم «اصول فقه نوین»+سومین جلد کتاب «اصول فقه نوین» تألیف آیت‌الله محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی از سوی انتشارات مجمع الفکر الاسلامی منتشر شد. مؤلف در این جلد از کتاب به قسمت دوم قواعد خاصۀ دلالت وضعی لفظی که قواعد خاضۀ دلالت در هیئات است پرداخته است.  آیت‌ا‌الله اراکی بیان داشته که هیئات بر سه قسم هستند :1- «هیئات مفردات»، 2- «هیئات مرکبات ناقصه» 3- و «هیئات مرکبات تامه». ...+1395 .

***سنت‌های فراموش شده «مرجعیت»+در مرجعیت همیشه یک نوع گریز از نشستن در این منصب وجود داشته اما حالا گاهی وقت‏ها احساس می‏شود که یک نوع رقابت برای احراز این مصدر به چشم می‏خورد. حجت‌الاسلام‌ مسعود ادیب عضو هیأت علمی دانشگاه مفید در گفتگویی به تبیین «جایگاه مرجعیت و سنت های فراموش شده» پرداخته و اظهار می‌کند: درباره مرجعیت یک شکل و صورت و یک لُب حقیقت داریم. در لب حقیقت، مرجعیت عبارت است از رجوع عامه مردم یا به تعبیری مردم فاقد شرایط علمی استاندارد به عالمان واجد شرایط علمی استاندارد یا به تعبیر رایج رجوع جاهل به عالم است. این رجوع اختصاصی به روزگار ما ندارد و حتی در عصر حضور ائمه (ع) هم اتفاق افتاده است، یعنی در مواردی خود ائمه اطهار (ع) مردم را به عالمان و فقیهانی از شاگردان و اصحاب خودشان ارجاع می‏دادند و این یک سنت بسیار جاافتاده‏ اسلامی و شیعی است که یک ریشه عقلانی هم دارد یعنی اختصاصی به مسلمان‏ها ندارد بلکه در همه جای دنیا عاقلان و اندیشمندان مردم را در مسایل تخصصی به متخصصین ارجاع می‏دهند....+1395 .

***نقش‌ مثبت و منفی «فتوا» در بروز و یا مهار خشونت+حجت الاسلام احمد مُبلِّغی عضو مجلس خبرگان رهبری با تاکید بر نقش‌های مثبت و منفی نوع فتوا در بروز و یا مهار خشونت گفت: افراط گرایی جدا از برخی از فتواها نیست، برخی از فتواها در بروز خشونت نقش دارند. ...+1395 .

***در جمهوری اسلامی به دنبال فقه هستیم یا تفقه ! +به طور کلی قانون اساسی ما در اصول اولیه «تفقه» را اصل قرار داده است ولی در اصول جزئیه «فقه» را جایگزین کرده است؛ پس ما در جمهوری اسلامی در قانون اساسی تعارض داریم که به دنبال فقه بوده‌ایم یا تفقه.چهارمین نشست راهبردی فقه تمدن ساز با موضوع «حکم حکومتی و قانون‌گذاری در جمهوری اسلامی ایران» با حضور حجت‌الاسلام دکتر جلیل مُحبی، عضو مرکز مطالعات حقوقی مجلس و جمعی از نخبگان حوزه و دانشگاه برگزار شد.محبی در ابتدای این نشست با طرح این سؤال که ما در جمهوری اسلامی به دنبال فقه هستیم یا تفقه و فرق فقه و تفقه در چیست، اظهار داشت: تفقه به معنای روش و عملکرد است، در وضعیت موجود، ما جامعه را با فقه اداره می‌کنیم و هرچه پیش می‌رویم حرکت ما از اداره فقهی به سمت اداره تفقهی است. وی در ادامه افزود: اصل ۲ قانون اساسی بسیار خوب نگاشته شده است و حتی گمان بر این است که نویسنده آن با نویسنده اصل ۷ یا ۵۷ و اصول دیگر متفاوت باشد؛ اصل ۲ قانون اساسی به تعریف جمهوری اسلامی و متد مدیریتی آن می‌پردازد....+حجت‌الاسلام دکتر جلیل مُحبی، عضو مرکز مطالعات حقوقی مجلس.....+1395 .

***حُجِّیّت دو بَیِّنَه مُتعارض در مدلول مشترک+اگر دو بینه در مدلول مطابقی خود، با یکدیگر تعارض کنند، آیا نسبت به مدلول التزامی مشترک‌شان حجیت دارند یا خیر؟؛ یادداشت ذیل به بررسی این موضوع می پردازد....مثلا اگر بینه‌ای شهادت داد که زید أعلم است و بینه دیگر شهادت داد که بکر أعلم است آیا این دو بینه نسبت به نفی أعلمیت از خالد حجیت دارد؟ ......+عباس نوری؛ مرکز فقهی امام محمدباقر(علیه‌ااسلام)+1395 .

***«مرجعیت پدر» مانع و یا زمینه ساز «مرجعیت پسر» نیست+اگر پسر مرجعی خصوصیاتی از لحاظ علمیت، تقوا، مدیر و مدبر بودن و سایر جهاتی که در کتب فقهی نوشته شده را داشته باشد بِالطَّبع به مقام مرجعیت هم می‌رسد همانگونه که در طول تاریخ سابقه داشته است مانند مرجعیت مُلّا مهدی نراقی و فرزندش ملا احمد نراقی که پسر از لحاظ فضل کمتر از پدر نبود و کتاب «مستند الشیعه» که یکی از کتب معتبر فقهی شیعه است را نوشت. ....ایشان(مرحوم آیت‌الله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی) فوق العاده فرد قانعی بودند، هیچ وقت دنبال این نبودند که تغییر و تحول خاصی در وضعیت زندگی و معیشت خود به وجود بیاورند، من بارها به ایشان عرض می‌کردم که یک وسیله‌ای برای منزل لازم است و اجازه دهید که آن را تهیه کنم، اما ایشان می‌فرمودند که لازم نیست، هدفی که شما دارید با وسیله قدیمی هم تامین می‌شود و احتیاجی به تهیه وسیله جدید نیست.....ایشان تاکید می‌کردند آنچه در میان علمای سلف وجود داشته و متاسفانه اخیرا به فراموشی سپرده شده یا به آن اهمیت داده نمی‌شود، این است که علمای سابق در دوره‌های مختلف کتاب‌هایی می‌نوشتند و مسایلی را مطرح می‌کردند که با مسایل فقهای سابق آنها متفاوت بوده است، در حقیقت مسایل نویی مطرح می‌شد و این مسایل نو، مسایل مردم بوده چرا که علما با مردم ارتباط داشتند و وقتی می‌دیدند مساله جدیدی در حوزه دین پیش می‌آید، خودشان را موظف می‌دانستند که پاسخگو باشند لذا آن مسایل را مطرح و پاسخ آن را بیان می‌کردند، اما این روزها به دلیل فاصله‌ای که از نظر نیاز و افکار، میان روحانیت و مردم افتاده، پاسخگویی روحانیت کمرنگ شده؛ امروز باید به همان سنت سلفی که در بین روحانیت وجود داشت، برگردیم و روحانیت خود را پاسخگوی مسایل روز مردم بداند و پاسخگو باشد.+حجت‌الاسلام علی موسوی اردبیلی+1395 .

***پیشنهاداتی برای ترویج «زکات»+نماینده ولی‌فقیه در استان فارس گفت: مجموعه‌ دستگاه‌های فرهنگی وابسته به ستاد جمع‌آوری زکات در سراسر کشور تمثیلات قرآنی درباره زکات را جمع‌آوری کنند و در قالب فیلم‌نامه‌های کوتاه که قابل پذیرش و تحمل برای جوانان و مردم باشد منتشر کنند.   آیت‌الله اسدالله ایمانی، نماینده ولی‌فقیه در استان فارس، در نشست روحانیان ستاد جمع‌آوری زکات استان فارس، گفت: اگر آیات کریمه قرآن را مورد توجه قرار دهیم می‌بینیم که مسأله زکات به عنوان یک تکلیف لازم و ضروری که حکومت باید از مردم بگیرد مطرح است.....+1395 .

***بنده را در نفی یا اثبات خواندن «فلسفه» قرار ندهید/ یک ریال از وجوهات ایران را قبول نمی‌کنم+اینکه آیا امروز طلاب فلسفه بخوانند یا خیر؟ بنده را در نفی یا اثبات قرار ندهید؛ ولی خود آقایان و حوزه علمیه قم می‌دانند که چه مقدار برای طلاب مفید است و چه مقدار را نخوانند./ وجوهات ایران با کمک آقا سید جواد شهرستانی برای امور حوزه‌ها، مشکلات آنان و مستمندان می‌رسد و بنده به این امور رسیدگی و اهتمام دارم.آیت‌الله شیخ عباس محفوظی گیلانی از علمای حوزه علمیه قم در سفری به کشور عراق ضمن زیارت ائمه معصومین(ع) در عَتَبات عالیات با مراجع تقلید شیعه، حضرات آیات سیستانی، حکیم، فیاض و بشیر نجفی دیدار کرد. ....حضور در بیت حضرت آیت‌الله سیستانی یکی از این دیدارها بود که این مرجع تقلید ضمن خوش آمدگویی و آرزوی قبولی زیارات خطاب به آیت‌الله محفوظی، اظهار داشت: ان شاءالله منش، رفتار و سلوک شما برای حوزه‌های علمیه نافع باشد و طلاب جوان از آن سرمشق و الگو بگیرند....حضرت آیت‌الله سیستانی در ادامه این دیدار ضمن انتقاد از حرکت طلاب جوان به سمت زندگی اعیانی، خاطرنشان ساختد: ما در مدرسه علمیه فیضیه که کمبود امکانات داشت، تحصیل کرده و به همراه هم حجره‌ای ام با سماور حلبی که امروز فکر نمی‌کنم در ایران باشد، به زحمت چای درست می‌کردیم...معظم‌له در پاسخ به سؤال یکی از همراهان آیت‌الله محفوظی که آیا شما فلسفه را خدمت مرحوم «إیسی» خوانده‌اید و امروز هم خواندن آن را جایز می‌دانید یا خیر؟ تصریح کردند: بله؛ بنده شوارق و مقداری از اسفار را خدمت مرحوم إیسی خواندم؛ البته ایشان در ابتدا مشهور نبودند؛ بلکه بعدها معروف شدند؛ همچنان که صاحب معالم در مقدمه این کتاب آورده که باید علم منطق خوانده شود که لازمه اعتقادات است و در علم کلام مدخلیت دارد. آیت‌الله سیستانی ادامه دادند: اما اینکه آیا امروز طلاب فلسفه بخوانند یا خیر؟ بنده را در نفی یا اثبات قرار ندهید؛ ولی خود آقایان قم و حوزه علمیه قم می‌دانند که چه مقدار برای طلاب مفید است و چه مقدار را نخوانند.....ایشان ابراز داشتند: امروز حوزه علمیه همانند نهال است و متأسفانه اشخاصی که استعداد خوبی داشته و می‌توانند برای آینده حوزه مفید باشند، جذب نهادها و مؤسسات شده و هدر می‌روند....حضرت آیت‌الله سیستانی با گرامی داشت یاد و خاطره اساتید عرفانی، همچون آیت‌الله میرزا حسینقلی همدانی، ملا فتحعلی سلطان آبادی، سید جمال الدین گلپایگانی و سید احمد کربلایی، خاطرنشان ساختند: بنده ۶۷ سال قبل وارد نجف شده و سید جمال الدین گلپایگانی حال مساعدی نداشت که بخواهد تدریس کند؛ ولی به محضر او رسیده؛ ایشان را دیده و دارای مقامات و کمالات بوده است....پس از سخنان حضرت آیت‌الله سیستانی، آیت‌الله محفوظی بیان داشت: آیا حوزه امروز در نجف و قم می‌تواند مثل ملا فتحعلی سلطان آبادی، ملا حسینقلی و سید احمد کربلایی تحویل دهد؟ همین ملا فتحعلی سلطان آبادی وقتی عده‌ای از علمای اصفهان به محضر او رسیدند که بروند خدمت میرزای شیرازی در سامرا، «ملافتحعلی گفت؛ شما از اصفهان آمده‌اید و می‌خواهید نامه به محضر میرزا ببرید و محتوای نامه‌ای که در جیب شماست، این مطالب است» علمای اصفهان تعجب کرده که نامه را تمام و کمال بدون دیدن، خوانده است.....+1395 .

***گفتگوهایی پیرامون «حقوق خانواده»+کتاب «حقوق خانواده: چالش‌ها و راهکارها» به قلم فرج الله هدایت‌نیا عضو هیات علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد. کتاب یادشده گفتگوی گروهی از پژوهشگران داخل و خارج کشور پیرامون مباحثی از حقوق خانواده می‌باشد....+1395 .

***بررسی ساختارهای اصولی پیشین با تأکید بر ساختار شیخ انصاری+باید گفت پس از شیخ(مرحوم شیخ مرتضی انصاری) نوعی امتناع معرفتی و عقیم شدن در بعضی از ابواب اصول، رخ داده است؛ مانند همان اتفاقی که پس از صَدرُالمُتألِّهین در فلسفه روی داد. اگرچه بزرگانی مانند آخوند خراسانی، محقق اصفهانی و شهید صدر طی عمر پربرکتشان در حوزه علمِ اصول منشأ آثار بسیار مهمی شده‌اند ولی قلّه شیخ آن‌چنان بلند است که هر کوهنوردی نمی‌تواند به آن دست پیدا یابد....آثار فراوانی در تاریخ علم اصول ما پدید آمده‌اند که بعضی از آنها نسبت به آثار دیگر، ساختار متفاوتی داشته‌اند. کتاب «اَلذَّریعَةُ اِلَی اُصُولِ الشَّریعَةِ-ازسیّد مُرتضی عَلَمُ الهُدی» نخستین اثر جامع اصولی ما به شمار می‌آید (البته بعد از تذکره شیخ ، که خلاصه‌ای از آن در اختیار ما قرار دارد)، ساختاری متفاوت با آنچه در اصول عامّه رایج بوده طراحی کرده است. پس از او (سید مرتضی عَلَمُ الهُدی) ، شیخ طوسی، شاگرد ایشان، «اَلعُدَّةُ فِی اُصُولِ الفِقه» را نوشت که هرچند شباهت ساختاری بسیاری با«اَلذَّریعَة» دارد و از آن تأثیر پذیرفته است ـ به‌گونه‌ای که در حد دو سه صفحه از کتاب اَلذَّریعَه عیناً در«اَلعُدَّة» آمده است ـ ولی نسبت به آن ساختار متفاوتی دارد. با این حال تا زمانی که شهید ثانی «تَمهیدُالقَواعِد» را ننوشته بود تحول چشمگیری در ساختار علم اصول رخ نداد. زبُدةُ الأُصُول شیخ بهایی نیز تغییر اساسی در ساختار علم اصول پدید آورد، به‌گونه‌ای که ابتکار تفکیک مَبادی به نام مسائل از شیخ بهایی ثبت شده است. در زمان اوج اخباری‌گری، مرحوم فاضل تونی بُشرَوِی با نگارش «اَلوافِیَه» در سال ۱۰۷۱ «ه.ق» ساختار جدیدی را پیشنهاد داد و در آن بخش عقلیِ اصول را از غیر آن تفکیک کرد. علّامه محمد باقر وحید بهبهانی نیز در کتاب‌های «اَلفَوائِدُ الحائِرِیَّةُِ العَتیقَةُِ» و «اَلفَوائِدُ الحائِرِیَّةُِ الجَدیدَةُِ» ساختار متفاوتی ارائه کرد.«اَلاُصُولُ الاَصلِیَّةُ» از علامه شُبَّر و ««مَفاتیح‌ُالاُصُولِ»» از سیدمحمد مجاهد، فرزند سیدعلی طباطبائی، نیز ساختارهای کاملاً متفاوتی داشتند......+حجت الاسلام استاد علی اکبر رشاد(متولد1335«ه.ش» در تهران)+1395 .

***حوزه‌های قانونگذاری اجراپذیرترین «فتوا» را انتخاب کنند+حجت‌الاسلام  دکتر مهدی مهریزی، یکی از فعالان جدی در حوزه حقوق زنان است که محتوای علمی دقیق و مفیدی در این زمینه تولید کرده است. او در یکی از مقاله‌های خود، تفاوت‌های فقهی میان زنان و مردان را تا ۱۷۰ مورد برشمرده و هر کدام از این زاویه که به سود مردان یا زنان بوده، بررسی کرده است....حجت‌الاسلام مهدی مهریزی، استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه دین در گفت وگو با شفقنا با اشاره به دسته‌ای از قوانین در ایران که تفاوت‌هایی میان زن و مرد قایل می‌شود، اظهار کرد: به ویژه در قانون مدنی ایران، اینگونه قوانین کم نیستند. سال‌ها پیش در یک سخنرانی و مقاله این موضوع را بیان کردم که ادبیات قانون مدنی ما، ادبیاتی مردسالارانه است؛ جمله‌ای که واقعا درست است. مرد هروقت که بخواهد، می‌تواند زن خود را طلاق دهد، مرد می‌تواند چنان کند و …؛ این ادبیات مردسالارانه تا حدود بسیاری در قوانین مدنی ما وجود دارد. او با بیان اینکه این قانون مدنی عمدتاً متکی بر فقه امامیه است، گفت: این تفاوت‌های بین زن و مرد در فقه امامیه هم وجود دارد. این موضوع هم جای انکار ندارد. در مقاله‌ای دیگر درباره تفاوت‌های فقهی زن و مرد به این مساله اشاره کرده ام که در فقه ما حدود ۱۷۰ مورد تفاوت بین زن و مرد وجود دارد و این تفاوت‌ها را تفاوت‌های به نفع زن و به نفع مرد دسته بندی کرده ام. تفاوت‌هایی که به نفع مرد و الزامی هم هست ، نه از مستحبات، حدود 60 مورد است. در فقه ما تفاوت‌هایی بین زن و مرد از جمله در دیه، ارث، شهادت در محکمه، ازدواج، تمکین و مسایلی از این قبیل وجود دارد و در آن جای تردیدی نیست....+1395 .

***بررسی احتمالات پیرامون مرجعیت شورایی+آیت‌الله اعرافی با اشاره به اینکه در خصوص مسأله دوم که مرجعیت به حقیقی و حقوقی تقسیم می‌شود گفت: در این مسأله چهار احتمال وجود دارد که عبارتند از: «عدم جواز افتای شورایی»، «جواز افتای شورایی»، «وجوب و بی بدیل بودن افتای شورایی»، و «تفصیل در مسئله».  آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‎های علمیه و امام جمعه شهر مقدس قم در هشتمین جلسه درس خارج «اجتهاد و تقلید» که با حضور فضلای حوزوی در ماه مِهر تحصیلی(96-95) در مدرسه عالی دارُالشّفای قم برگزار شد به مسأله مرجعیّت شورایی پرداخت. وی در ابتدای جلسه به تقریر مسأله سیره عقلا در اعتبار اکثریت پرداخت و گفت: سیره‌ عقلا در فضاهای علمی این است که عالمان یک علم به گفتگو و تبادل‌نظر می‌پردازند و این مشورت برای این است که به یک نتیجه واحده‌ای رسیده و یا حداقل اکثریت آنها به یک نتیجه‌ی مشترکی دستیابی پیدا کنند و همان نظر هم معتبر دانسته می‌شوند. در واقع همان چیزی که اکثریت بعد از مُباحثات به آن دست یافتند، همان مبنای عمل می‌شود....اولین سؤالی که به مجتهدین مربوط می‌شود این است که آیا صاحب‌نظران و متخصصان، در میان خود بایستی مشورت، رایزنی، تبادل‌نظر و مباحثه کنند یا ضرورتی ندارد؟ یعنی اینکه آیا می‌تواند خودش گوشه‌ای نشسته و نظری بدهد یا اینکه بایستی کلام‌های مختلف را ببینید و بسنجد؟ چه در مقام شناخت حکم و چه در موضوع شناسی......(تداول فتوای شورایی در جوامع غیر شیعی) این نمونه در جوامع غیر شیعی بیشتر متداول است و الآن هم در خیلی از کشورها همین را ملاحظه می‌کنید که یک شورایی وجود دارد که جمعی در آنجا وجود دارد و آن‌ها نظر می‌دهند. فرض بگیرید شورایی که در ترکیه است که جمعی فتوا می‌دهند. در سفر قبلی ما این افراد ۱۶ نفر بودند که با یک سازوکاری انتخاب می‌شوند و فتوای مورد عمل مردم نظری است که از این جمع ۱۶ نفری بیرون می‌آید....+1395 .

***نگاهی به مقالات شماره جدید فصلنامه «پژوهش‌های فقهی»+فصلنامه علمی- پژوهشی «پژوهش‌های فقهی» (دوره ۱۲، شماره ۳، پاییز ۱۳۹۵) در جهت انعکاس جدیدترین یافته‌های فقهی اساتید برجسته حوزه و دانشگاه به جامعه علمی، به صاحب امتیازی پردیس فارابی دانشگاه تهران، مدیرمسئولی دکتر سید محمود میرخلیلی و سردبیری دکتر محمد رسول آهنگران چاپ و منتشر شد. «نقدی بر صاحب جواهر پیرامون نحوۀ محاسبه فاضل دیۀ قاتلان قصاص‌شده در قتل عمد»، «مطالعۀ تطبیقی وضعیت زوجۀ غایب مَفقُودُالأثر در فقه مذاهب خمسه»، «تحلیل فقهی و حقوقی مالیت استقلالی اوراق بهادار»، «تحلیلی بر حجّیت خبر ثقه در موضوعات با تأکید بر دیدگاه سید احمد خوانساری».....+1395 .

***ادلّه وجوب تلاش برای تأسیس «حکومت اسلامی»+اگر به ابواب مختلف فقهی مراجعه کنیم، از طبیعت ابواب فقهی در می‌‌آید که اسلام دین اجتماعی– سیاسی است و اگر ما در ظرف حکومت، اسلام را اجرا نکنیم خیلی از احکام اسلام معطل می‌‌شود و احکام اسلامی بدون حکومت قابل اجرا نیست...چهارمین نشست علمی «حکومت دینی و کارآمدی آن» با سخنرانی آیت‌الله شیخ عباس کَعبی اهوازی خوزستانی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری،  با حضور جمعی از طلاب و اساتید حوزه علمیه در مرکز تحقیقات حکومت اسلامی دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری برگزار شد.....+1395 .

***غایت‌گرایی فقه شیعه بستری برای پاسخگویی به مسائل جدید+رویکرد «ملاک محور» یعنی کشف و تبیین اهداف و غایت فقه به شکل عام ، این از مکانیزم‌هایی است که فقه اسلامی را در پاسخ‌گویی و مواجهه با مسائل جدید توانمند می‌کند و مجموع این ظرفیت‌ها تحت عنوان کلیدی «اجتهاد» مطرح می‌شوند . لغت‌شناسان معتبر عرب واژه فقه را در لغت به معنای مطلق فهم علم آورده‌اند؛ اما در اصطلاح می‌توان گفت فقه مجموعه گزاره‌هایی است که مستند به منابع معتبر اسلامی شامل قرآن و سنت بوده و حکم شرعی را برای انسان مکلف بیان می‌کند ....+1395 .

*** همه مَباحِث اصول فقه ثمره دارند، چون اصولی اند!+حجت‌الاسلام مرتضی اسکندری، استاد قدیمی سطوح عالی حوزه علمیه مشهد، چند سالی است به تدریس خارج فقه نیز می‏پردازد. سال‏ها حضور در درس اصول و فقه مرحوم آیت‌الله فلسفی و ارادت دیرینه به مرحوم سیّد محمود مجتهدی در کنار تبحّر در تاریخ و ادبیّات، وی را به فقه پژوهی ذوالفنون بدل کرده است. او اگرچه از ترویج کنندگان مکتب آیت‌الله سیستانی و شهید صدر است، لکن با تغییر کتب درسی و کاهش حجم مباحث اصول، آنچنان موافق نیست. مُدیر مرکز فقهی ائمّه اطهار مشهد، تمام مَباحِث ساختار فعلی اصول فقه را دارای ثمره می‏داند. ....بحث مسائل بی‌ثمر علم اصول، یکی از مسائلی است که امروز اذهان را به خود مشغول داشته. البته بی‌سابقه هم نیست، در کلمات نویسندگانی، مؤلفینی این نکته دیده می‌شود. از دیرباز این مسئله مطرح است. لکن نکته‌ای که باید نسبت به آن دقت کنیم این است که یک وقت مسئله‌ای اصولی است، یعنی ضابطه، قاعده اصولیه بر آن صدق می‌کند. یک وقت نه، یک مسئله فلسفی یا کلامی است، داخل در علم اصول شده است. نزاع سر چیست؟ سر این کتاب‌های اصولی که تدوین شده که مخلوط است با بعضی از مسائل فلسفی، کلامی و مباحث دیگر؟ یا نزاع سر آن مسئله‌ای است که ضابطه قاعده اصولی بر آن صدق می‌کند. حالا سؤال من این است، کسانی که می‌گویند بحث‌های بی‌ثمر در علم اصول زیاد است، نقص‌هایشان کتب اصولی است، این طبیعی است که یک سری از مسائل فلسفی و کلامی به این کتاب‌ها، راه پیدا کرده که به علت‏های آن اشاره خواهم کرد. اگر ضابطه، قاعده اصولیه بر مسئله‌ای صدق کند، اصلاً بی‌ثمر بودن معنی ندارد. یعنی چی؟ ضابطه قاعده اصولیه بنابر آنچه که مشهور بوده در میان قدما است آنچه که در طریق استنباط واقع می‌شود، حال اگر چیزی در طریق استنباط واقع شود، یا ممکن است واقع شود، دیگر این بی‌ثمر بودن چه معنی دارد؟ بگوییم این ثمره دارد یا ندارد؟ این هم قابلیت دارد که در طریق استنباط حکم کلی الهی قرار بگیرد، و بگوییم این بی‌ثمر است؟....+1395 .

***هر چه می‌گوییم دیرکرد وام حرام است، ترتیب اثر نمی‌دهند!!!+آیت‌الله شیخ حسین نوری همدانی گفت: گرفتن دیرکرد وام حرام و رباست، ولی متأسفانه هر چه می‌گوییم، کسی ترتیب اثر نمی‌دهد...+1395 .

***فقه فضای مَجازی به‌صورت فقه پویا تبیین شود+دکتر رسول جلیلیعضو شورای عالی فضای مجازی در دیدار اعضای ستاد برگزاری همایش فضای مجازی پاک با آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی ضمن تأکید بر ضرورت توجه به فضای مجازی در عرصه‌های گوناگون، گفت: دغدغه اساتید و دوستان حاضر، فقه وب و فقه فضای مجازی است. دکتر رسول جلیلی افزود: گرچه فضای مجازی و فضای حقیقی خیلی تفاوتی ندارد اما جامعه جهانی  و جامعه ما درگیر مسئله فضای مجازی هستند و اساتید دلسوز دانشگاه‌ها از مراجع و بزرگان می‌خواهند که فقه فضای مجازی را به‌صورت فقه پویا تبیین کنند.....+1395 .

***رویکردهایی که انرژی زیادی از ظرفیت‌های سیاسی حوزه گرفت+بعد از انقلاب تصور می‌کردیم که جمهوری اسلامی نیازمند یک نظریه مستحکم در باب مشروعیت سیاسی است، البته این تحلیل درست بود؛ اما ما دو دهۀ اول انقلاب، وقتمان را مصروف تبیین مبنای این مشروعیت کردیم، ما نیازی نداشتیم این همه وقتمان را صرف این بحث کنیم؛ مثلاً خیال می‌کردیم اگر این نظریه را خوب تبیین نکنیم حکومت دینی در ایران از دست می‌رود. دکتر عبدالوهاب فراتی عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و همکار علمی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در باب بررسی گزارش نهایی طرح «نحوه فعالیت احزاب و گروه‌های سیاسی» می‌باشد. از او مقالات فراوانی و کتاب‌هایی چون: اندیشه سیاسی امام خمینی، اندیشه سیاسی سید جعفر کشفی و ‎انقلاب اسلامی چالش‌ها و بحران‌ها به چاپ رسیده است. مصاحبه‌ای که در ادامه می‌آید، حاصل گفتگوی رسای اندیشه با دکتر فراتی در محل کار ایشان است. سال‌های قبل از انقلاب اساساً چیزی به عنوان مطالعات سیاسی یا دانش سیاسی در فضای حوزه و روحانیت نداشتیم. بسیاری از این اسامی که امروزه روی زبان ماست، مثل عنوان فقه سیاسی، فلسفه سیاسی، کلام سیاسی و اخلاق سیاسی ارتباطی به ادبیات سال‌های قبل از انقلاب ندارد.در آن دوران، گفتگوهای طلاب یا حوزویان درباره سیاست سه ویژگی مهم داشت: اول اینکه اگر بحثی در مورد سیاست درمی گرفت، بیش از آنکه ذیل عنوانی به نام دانش سیاسی باشد، تحت عنوانی با نام مباحث سیاسی مطرح می‌شد. مباحث سیاسی، مباحثی بود که هر از چند گاهی پیرامون برخی از موضوعات سیاسی در حوزه درمی‌گرفت و بیشتر هم خصلت سنتی داشت؛ به این معنا که روحانیون یا عالمان ما در امتداد مباحث سنتی شان در فقه یا کلام و فلسفه به مباحثی برمی‌خوردند که ذاتاً سیاسی بود و مجبور بودند آراء پیشینیان یا نظرات خویش را نسبت به این موضوع بیان بکنند؛ مثلاً در مکاسب مجبور بودند از انواع و اقسام حکومت‌ها بحث کنند و بگویند حکومت یا جائر است یا جائر نیست. حکومت جائر هم در واقع سه دسته بود: جائر مخالف، جائر موافق و جائر کافر.....حضرت امام خمینی «ره» در کتاب ولایت‌فقیه تصریح می‌کند چیزی که من در باب حکومت فقیه می‌گویم حرف من نیست، پیشینیان نیز این را گفته اند. فقه که فربه‌ترین دانش در تمدن اسلامی است و فلسفه و کلام در حاشیۀ آن قرار دارد، واجد مباحث و ساختار و احکام سیاسی متعددی است که در سنت‌های پیشین هم وجود داشته؛ اما امام و یا برخی از فقهای قبل از امام در مشروطه از آن لایه‌برداری می‌کنند....+1395 .

***مبانی و اصول فقهی حاکم بر سیاست خارجی+توجه به فقه اساسا به معنای مخالفت با تفکرات مدرن که به عقل بهای زیادی می‌دهند نیست/ «جمهوری اسلامی» اصلی ترین گزاره فقه سیاسی کشور است/ هیچ اندیشه‌ای به اندازه اسلام به جمهوریت، آراء و نظر مردم و خرد جمعی نخبگان جامعه میدان نداده است/ ارتباط بین فقه و سیاست می‌تواند مصلحت و منافع ملی را از منظر دین به درستی تئوریزه کند+نشست تخصصی «مبانی و اصول فقهی حاکم بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مرتضی جوادی آملی، دکتر دهقانی فیروزآبادی و دکتر ساداتی نژاد، ۱۵ دی‌ماه در محل سالن ارس دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امورخارجه ....+1395 .

***باید فقه را از «تقابل» به «تعامل» کشاند+ نشست علمی «حوزه و بایسته‌های دیپلماسی مذهبی» به همت پژوهشکده مهدویت و آینده‌اندیشی مسجد مقدس جمکران با حضور اساتید، طلاب و فضلای حوزوی و دانشگاهی + در این نشست علمی  حُجَج‌اسلام  ابوالقاسم علیدوست، ابوالحسن نواب و احمد رهدار به ارائه بحث پرداختند. همچنین در این نشست ضمن بررسی موضوع اصلی، کتاب جریان‌ساز اطلس رهبران (اهل سنت) نیز مورد نقد و بررسی اساتید قرار گرفت. +(وقتی هدفی به‌عنوان مواجهه تمدنی تعریف می‌شود، باید اصول فقه را ترمیم کرد و فقه را در آن‌چه مربوط به مواجهه تمدنی مربوط می‌شود تکان داد؛ باید فقه را از فقه تقابل به فقه تعامل کشاند. این، هم وظیفه‌ی مراجع و فقهاست و هم وظیفه‌‌ی طلاب. ) .....+1395 .

***دکترشَوقِی ابراهیم عَلّام بار دیگر به عنوان «مُفتی مصر» انتخاب شد+جلسه هیأت علمای مصر  ریاست اَحمَد اَلطَّیِّب شیخ اَلاَزهَر تشکیل شد و نتایج بررسی فعالیت‎های شیخ شَوقِی عَلّام مُفتی این کشور در ۴ سال گذشته طی پیامی اعلام شد. لازم به ذکر است که شوقی علام طبق نظر کارشناسان فعالیت‎های بسیاری در ۴ سال گذشته در دارالافتای مصر به ویژه در مورد مبارزه با اندیشه افراطی و تکفیری داشته است....+1395 .

***پنج خطر و آسیب‌ افراط گرایی مذهبی در جامعه+رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی با اشاره به خطر و آسیب‌های افراط گرایی مذهبی بیان کرد: انجام و تعمیق مطالعات دانش بنیان پیرامون افراط گرایی، مبارزه با این پدیده را تسریع و تعمیق، دامنه‌های آن را وسعت و نقش آن را پر کیفیت می‌نماید. حجت‌الاسلام احمد مُبلِّغی عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در یادداشتی تحلیلی پیرامون موضوع «همایش علوم انسانی و دینی و افراط گرایی» آورد: حقیقت این است که در میان دانش‌هایی که باید بر اساس آن‌ها افراط گرایی را بررسی نمود، سه دانش جامعه شناسی، روابط بین الملل و دانش فقه از اهمیت بیشتری در این خصوص برخوردار هستند....+1395 .

***تسلط استاد واعظ زاده بر فقه؛ علت موفقیتش در تقریب مذاهب بود+پژوهشگر علوم قرآنی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس و شاگرد مرحوم واعظ‌زاده با بیان اینکه هر دو طرف شیعه و سنی بر تسلط استاد واعظ‌زاده به فقه اذعان داشتند، گفت: استاد به خاطر تسلطی که به فقه و سایر علوم داشت، در زمینه تقریب مذاهب بسیار موفق و تأثیرگذار عمل کرد. +میزگرد «بررسی شخصیت علمی آیت‌الله محمد واعظ‌زاده‌خراسانی»، از علمای بزرگ جهان اسلام و نخستین دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی به همت ایکنای خراسان رضوی در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد....در این میزگرد علیرضا غفرانی، پژوهشگر علوم قرآنی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس و شاگرد مرحوم واعظ‌زاده با اشاره به سابقه ورود این عالم ربانی به دانشگاه گفت: در قبل از انقلاب که دانشگاه با هدف مقابله با حوزه وارد ایران شد، مرحوم واعظ‌زاده به همراه مرحوم آشتیانی و مکارم و چند نفر دیگر به این نتیجه رسیدند که لازم است الهیات و معارف اسلامی را وارد دانشگاه کنند، در آن زمان رابط بین حوزه و دانشگاه شهید دکتر بهشتی بود و مرحوم واعظ‌زاده از ایشان اجازه گرفت که آیا لازم است وارد دانشگاه شویم، دکتر  بهشتی هم در پاسخ گفته بود من به شما توصیه می‌کنم حتما وارد این عرصه بشوید....+1395 .

***دو اشکال اساسی در جایگاه سازمانی شورای فقهی بانک مرکزی+حجت‌الاسلام سیدعبّاس موسویان عَجَب شیری آذربایجانی رئیس شورای فقهی بانک مرکزی با انتقاد از حفظ نقش تشریفاتی این شورا در لایحه اصلاح قانون بانک مرکزی به رغم تأکیدات رهبری بر لزوم تقویت جایگاه شورا در این بانک هشدار داد: اداره کردن کشور با حرام‌های الهی، افتخاری برای کشور ندارد..... +1395 .

***نظر آیات مکارم شیرازی و نوری همدانی درباره «عقیم‌سازی زنان و مردان مُعتاد کارتن‌خواب»+حضرات آیات ناصر مکارم شیرازی و حسین نوری همدانی در پاسخ به استفتائی «عقیم‌سازی زنان و مردان معتاد کارتن‌خواب» را جایز ندانستند +در پی اظهارات برخی مسوولان درباره عقیم‌سازی معتادان متجاهر کارتن‌خواب جمعیت طلاب انقلاب اسلامی در استفتایی از مراجع عظام حکم شرعی این اقدام را جویا شدند. متن استفتا و پاسخ حضرات آیات ناصر مکارم شیرازی و شیخ حسین نوری همدانی بدین شرح است: باسمه تعالی .
سَلامُُ عَلَیکُم وَ رَحمَةُ الله . در روزهای اخیر برخی از مسئولان مبارزه با مفاسد اجتماعی اعلام کرده‌اند که در میان هزاران کارتن‌خواب در تهران، برخی زنان بی‌سرپرست وجود دارند که کارشان، فرزندآوری و فروش آن‌ها است. وجود این افراد علاوه بر ایجاد مشکلات اجتماعی و بهداشتی متعدد، موجب رواج اعتیاد و فحشا می‌شود. مسئولین برای حل این معضل، بجای برخورد عقلانی، جامع و مبنایی، طرح “عقیم سازی زنان و مردان معتاد کارتن خواب” را مطرح کرده‌اند. ...+1395 .

***اجتهادهای متفاوت هرگز نتوانست در رفاقت و محبت خللی وارد آورد+اختلاف نظرها و اجتهادهای متفاوت در برهه‌هائی از این دوران طولانی هرگز نتوانست پیوند رفاقتی را که سرآغاز آن در بَین‌ُالحَرَمَین کربلای مُعَلّی بود به کلی بگسلد و وسوسه‌ خنّاسانی که در سال‌های اخیر با شدت و جدیت در پی بهره برداری از این تفاوت‌های نظری بودند، نتوانست در محبت شخصی عمیق او (مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی) نسبت به این حقیر خلل وارد آورد. متن کامل پیام تسلیت رهبر انقلاب اسلامی(حضرت آیت الله العُظمی امام سید علی خامنه ای) در پی ارتحال آیت‌الله‌ شیخ اکبر هاشمی رفسنجانی بدین شرح است:بسم الله الرحمن الرحیم . انّا لله و انّا الیه راجعون .با دریغ و تأسف خبر درگذشت ناگهانی رفیق دیرین، و همسنگر و همگام دوران مبارزات نهضت اسلامی، و همکار نزدیک سالهای متمادی در عهد جمهوری اسلامی جناب حجت‌الاسلام والمسلمین آقای حاج شیخ اکبر‌هاشمی رفسنجانی را دریافت کردم. فقدان همرزم و همگامی که سابقه‌ی همکاری و آغاز همدلی و همکاری با وی به پنجاه و نه سال تمام می‌رسد، سخت و جانکاه است.....هوش وافر و صمیمیت کم‌نظیر او در آن سالها، تکیه‌گاه مطمئنی برای همه‌ی کسانی که با وی همکار بودند به ویژه برای اینجانب به شمار می‌آید.....با فقدان‌هاشمی اینجانب هیچ شخصیت دیگری را نمی شناسم که تجربه ای مشترک و چنین دراز مدت را با او در نشیب و فرازهای این دوران تاریخ ساز به یاد داشته باشم....غفران و رحمت و عفو الهی را برای وی از صمیم قلب تمنا می‌کنم و به همسر گرامی و فرزندان و برادران و دیگر بازماندگان ایشان تسلیت عرض میکنم ...+1395 .

***«فِقهُ المَصلَحة» در گفتگو با آیت‌الله شیخ اکبر هاشمی رفسنجانی بَهرَمانی+ باید مصلحت- قبل از ورود به دلایل مصلحت- از نظر عقلانی و تحلیلی تشخیص داده شود و حتی تشخیص مصلحت یکی از اصول مهم اجتهادی است که می‌خواهد مکمل خاتمیت باشد. آیت‌الله هاشمی رفسنجانی طی گفتگویی، به جایگاه مصلحت در فقه و حقوق اسلامی همچنین جایگاه این نهاد در جامعه، ضرورتهای تشکیل مجمع تشخیص مصلحت وکارکرد آن در مواجهه با تحولات و چالش‌های سیاسی اشاره کرد که  مشروح این گفتگو بدین شرح است : اگر از پایه نگاه کنیم، فرض بر این است که دین اسلام، دین خاتم است و بعد از آن دینی نیست. پس باید اجتهاد مکمل خاتمیت باشد. نمی‌توان گفت الان که جامعه اسلامی این همه گسترش یافت، براساس همان قوانین صریح اسلامی که در صدر اسلام و در جامعه محدود جزیره‌العرب عمل می‌شد، اداره شود. جامعه اولیه اسلام یک جامعه پیچیده نبود. در زمان پیامبر(ص) یک جامعه عشایری کوچک بود. خود پیامبر(ص) هم ۱۳ سال اول بعد از بعثت را در مکه بودند که غیر از کلیات به احکام نمی‌پرداختند. در ده سال اقامت ایشان در مدینه، قرآن کریم سراغ احکام رفت. قبل از آن در حد کلیات بود که مثلاً می‌فرمودند: نماز بخوانید. حتی درباره تعداد رکعات و مواقع نماز هم بحث است که بعضی‌ها می‌گویند در آخرین سال حضورشان در مکه و بعضی‌ها می‌گویند در مدینه مشخص شد و عده‌ای هم می‌گویند در معراج تعیین شد. می‌خواهم بگویم کاملاً مشخص نیست.احکام اولیه حتی در عبادات در حد کلیات گفته شده بود. روزه و خمس هم این‌گونه بودند که وارد جزئیات مسائل اجرایی آنها نشده بودند. بنابراین اگر منظور از خاتمیت دین اسلام این باشد که قرار است همان قواعدی که توسط پیامبر(ص) آمده، تا قیامت و بدون اجتهاد ادامه پیدا کند، طبعاً معنایش این است که نباید مسلمانان و علمای اسلامی وارد بسیاری از زمینه‌ها شوند. مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و علمی فراوانی است. الان در کتب قانون کشورها مسائل زیادی است که هر روزه بر حجم آنها افزوده می‌شود. مطمئناً خیلی از مسائل در زمان صدر اسلام نبوده و اگر هم بود، ضرورت اجرا نداشت....+ 1395 .

***تَأَمُّلات فقهی شیخ سیاست‌ورز+آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به فقهِ عقلانی می‌اندیشید.+سید هادی طباطبایی+التفات بر اقتضائات زمانه در فقه اسلامی، ذهن و ضمیر آیت‌الله هاشمی را به خود مشغول داشته بود. هاشمی با این نگاه به فقه بود که بر گوهر عقلانیت تأکید می‌کرد و دستاوردهای نوین را در اجتهاد نیز دخیل می‌دانست .قبای سیاست چنان بر هاشمی رفسنجانی راست آمده بود که رویکردهای علمی و فقهی‌اش کمتر مورد توجه قرار گرفت. وی از ۱۴ سالگی به قم رفته و به تحصیل علوم دینی پرداخته بود. نمی‌شد که در محفل آیت‌الله‌العظمی بروجردی زانو زده باشد، انفاس امام خمینی بر جانش نشسته باشد، از محضر حضرات آیات محقق داماد، گلپایگانی و شریعتمداری بهره برده باشد، اما دستی در فقه نداشته باشد.شیخِ سیاست‌ورز، در فقه هم به تأملاتی پرداخته و به گره‌گشایی‌هایی نائل آمده بود. آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به فقهِ عقلانی می‌اندیشید. بسنده‌کردن بر نص را برنمی‌تابید و بر این باور بود که پیامبر مکرم اسلام نیز بر پایه‌ی عقل خود بسیاری از اعمال را به انجام می‌رسانید. به تعبیر او: پیامبر (ص) نیز به غیر از وحی، بر اساس عقلانیت و تشخیص خودشان در مفاهیم و محتوا اجتهاد می‌کرده‌اند. پیامبر(ص) در مصادیق هم به مشورت با افراد متعدد می‌پرداخته و حل مشکلات را طلب می‌کرده است .‎ هاشمی رفسنجانی همین مبنای رفتاری پیامبر را بر می‌گرفت و اذعان می‌کرد که پایه‌ی اجتهادات امروزین نیز می‌باید بر پایه‌ی عقل و تفکر سامان پذیرد....وی در سخنان خود بارها بدین نکته اشراف می‌داد که انبیاء آمده‌اند تا گنج‌های عقلانیت را که در ویرانه‌ها خوابیده و انسان‌ها از آن‌ها استفاده نکردند استخراج کنند؛ در کلمات ائمه(ع) و فقها با صراحت می‌بینیم که عقل را در کنار رسالت می‌گذارند. وی با این سخن، اذعان می‌داشت که حاکمیت اسلامی نیز می‌باید عقلانیت زمانه را برگیرد و با فقه اسلامی منطبق سازد.‏..+مرحوم آیت الله حاج شیخ اکبر هاشمی رفسنجانی بَهرَمانی+1395 .

***پیام‌های مراجع و علمای اعلام در فقدان «مجتهد مبارز انقلابی» آیت الله حاج شیخ اکبر هاشمی رفسنجانی بَهرَمانی +1395 .

***طلبه با نوار گوش کردن مُلّا نمی‌شود+آیت‌الله سبحانی با بیان این که اگر طلاب می‌خواهند نظام را حفظ کنند باید واقعا ملا باشند، گفت: طلاب برای موفقیت باید از استراحت خود بکاهند و رنج مطالعه و تحصیل بکشند تا بتوانند بار امانت را به دیگران برسانند. +آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی  در درس خارج خود که در مسجد اعظم قم برگزار شد، با اشاره به داستانی از حضرت امام خمینی «ره» گفت: تابستان سال ۱۳۳۱ حضرت امام به شهر مَحَلّات رفته بودند. از ایشان پرسیدم که تابستان در محلات چه می‌کردید، ایشان فرمودند که یک ساعتی برای مردم درس اخلاق می‌گفتند و تعریف می‌کردند که از صبح زود قالیچه ای در حیات می‌انداختند و کتاب و نوشته‌ها را می‌آوردند و مشغول مطالعه بودند و هر زمان خسته می‌شدند شروع به نوشتن درس‌ها می‌کردند.استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم با بیان این که چنین فردی می‌تواند فقیهی شود که کشور را عوض کند، اظهار داشت: اگر این ملایی و سواد نبود دیگران زیر بار ایشان نمی‌رفتند، یکی از دلایل موفقیت ایشان علم و دانش فراوان ایشان بود. اگر طلاب بخواهند بدون همت و تلاش و حضور نامنظم در کلاس‌ها درس بخوانند آخوند ده هم نمی‌شوند، اما اگر می‌خواهند نظام را حفظ کنند باید واقعا ملا باشند، این امانت الهی که علمایی بزرگی همچون آیت‌الله بروجردی، آیت‌الله گلپایگانی و آیت‌الله خویی به ما سپرده اند را باید مراقبت کنیم. آیت‌الله سبحانی با بیان این که برخی می‌گویند اگر در درس شرکت نکنیم با نوار درس را گوش می‌دهیم، ابراز داشت: کسی با نوار گوش کردن ملا نمی‌شود، ملا باید درس بیاید و هیأت و کلمه استاد را ببیند و حلقه حلقه مطالعه و مباحثه کند....در گوشه و کنار واقعا انسان‌هایی هستند که خوب کار می‌کنند، طلاب برای موفقیت باید از استراحت خود بکاهند و رنج مطالعه و تحصیل بکشند تا بتوانند بار امانت را به دیگران برسانند.+1395 .

***ابعاد فقهی ‌وام‌های خانوادگی؛ کارمزد غیرواقعی، ممنوع+اگر بانک‌ها ۴ درصد کارمزد دریافت می‌کنند؛ واقعاً ۴ درصد هم هزینه دارند و خیلی این عدد دور از واقعیت نیست. ولی اداره یک صندوق کوچک یا برگزاری یک جلسه برای قرعه کشی به اندازه ۴ درصد خرج ندارد و اگر کارمزد بیش از حد واقعی دریافت شود، شرعاً اشکال دارد. ....حجت‌الاسلام  دکتر سیدعباس موسویان عَجَب شیری آذربایجانی ، عضو شورای فقهی بانک مرکزی در گفت و گو با خبرنگار صبح نو درباره صندوق‌های خانوادگی می‌گوید: صندوق‌های قرض الحسنه با نیت‌های خیر و برکات زیادی تشکیل می‌شوند اما متاسفانه تا جایی که می‌دانم بانک مرکزی و نهادهای قانونی دیگر برنامه‌ای برای کمک و ساماندهی این صندوق‌های قرض الحسنه ندارند. این عضو شورای فقهی بانک مرکزی درباره برخی شبهات شرعی در فعالیت این صندوق‌های خانوادگی می‌گوید: چند نکته باید در راه اندازی و مدیریت این صندوق‌ها رعایت شود تا هرگونه شبهه شرعی برای شرکت در این صندوق‌ها برطرف شود. مساله اول این است که مبلغ وام‌ها نبایستی کم و زیاد شود و به صورت پلکانی وام پرداخت شود.وی ابراز می‌کند: برخی صندوق‌ها به دلیل زمان طولانی دوره وام و به جهت اینکه می‌خواهند اعضای حاضر در صندوق ضرر نکنند؛ اعلام می‌کنند که در طول دوره وام میزان وام را زیاد می‌کنند؛ مثلاً نفر اول ۵ میلیون وام دریافت می‌کند و نفر بعدی صدهزار تومان بیشتر وام می‌گیرد و به این ترتیب نفرات بعدی نیز به صورت پلکانی وام بیشتری می‌گیرند که این نحوه توزیع وام شرعاً اشکال دارد و همه وام‌ها باید به یک میزان پرداخت شوند.+1395 .

***ترکیب شورای فقهی نظارت بر عملیات بانکی بدون ربا تعیین شد+وکلای ملت ترکیب شورای فقهی برای حصول اطمینان از اجرای صحیح عملیات بانکی بدون ربا در نظام بانکی کشور و نظارت بر عملکرد نظام بانکی را مشخص کردند.....براساس این گزارش در ماده ۱۸ این لایحه آمده است: برای حصول اطمینان از اجرای صحیح عملیات بانکی بدون ربا در نظام بانکی کشور و جهت نظارت بر عملکرد نظام بانکی و اظهارنظر نسبت به رویه‌ها و ابزارهای رایج، شیوه‌های عملیاتی، آئین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها، بخشنامه‌ها، چارچوب قراردادها و نحوه اجرای آن‌ها از جهت انطباق با موازین فقه اسلامی، شورای فقهی در بانک مرکزی با ترکیب زیر تشکیل می‌شود: *پنج فقیه (مجتهد متجزی در حوزه فقه معاملات و صاحب‌نظر در مسائل پولی و بانکی) *  رئیس‌کل (معاون نظارتی) بانک مرکزی * یک ‌نفرحقوقدان آشنا به مسائل پولی و بانکی و یک اقتصاددان(هر دو با معرفی رئیس‌کل بانک مرکزی)  * یک نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با اولویت آشنایی به بانکداری اسلامی با انتخاب مجلس (به‌عنوان ناظر) *یکی از مدیران عامل بانک‌های دولتی به انتخاب وزیر اقتصاد +و چند تبصره .....+1395 .

***علامه بهبهانی به ما جرأت داد تا در مَباحِث رجالی مقابل گفتمان غالب بایستیم+مرحوم علامه محمد باقر وحید بهبهانی (معروف به وحید بهبهانی)همان‌ گونه که شدیداً اخباری‌ها را به نقد می‌‌کشد، با اصولیین هم به همین اندازه برخورد می‌کند. ایشان با صاحب مدارک (سید محمد بن علی موسوی عامِلی ۹۴۶-۱۰۰۹ق) و بحث عدالت فقهی راوی به شدت مقابله کرده و این بحث را نپذیرفته است. حجت‌الاسلام  سید حسن موسوی بروجردی، رئیس مُؤسسه دارُالتُّراث نجف اشرف و کتابخانه علامه مجلسی قم، ضمن بیان کاربرد حدیث در فقه به نوآوری‌های علمای شیعه از نقش حدیث در استنباط مسائل سخن گفت که در پی می‌آید....+1395 .

***نگاهی به آراء و اندیشه آیت‌الله سید کمال حیدری+به باور سید کمال، وجود تعداد زیادی از روایات جعلی در میراث روایی شیعه و سنی سبب شد که عقلانیت موجود در جهان اسلام، نه عقلانیت قرآنی، بلکه عقلانیت روایی باشد.+آیت‌الله سید علی میلانی؛ فقیه ۶۸ ساله متولد کربلا و مقیم قم که دغدغه‌اش مَباحِث اعتقادی شیعه بوده است، در سایت اینترنتی خود درباره آیت‌الله سید کمال حیدری؛ فقیه ۶۰ ساله متولد کربلا و مقیم قم که دغدغه او هم سال‌ها دفاع از اعتقادات شیعی بوده، نوشته است: افکار وی مردود است. آقای میلانی تنها مجتهدی نیست که در نقد سید کمال حیدری وارد صحنه شده است. برخی مراجع دیگر  بیانیه‌هایی صادر کردند و  به ردّ آرای جنجالی سید کمال حیدری پرداختند. ....سید کمال از طریق سیمای جمهوری اسلامی به شهرتی فراگیر رسیده است. وی حدود یک دهه در شبکه ایرانی «الکوثر» در دفاع از عقاید شیعیان سخن می‌گفت و وهابی‌ها را به چالش می‌کشید. مدیران شبکه کوثر معتقد بودند که برنامه‌های سید کمال تأثیرات عمیقی در جهان اسلام گذاشته و موجب گرایش اهل سنت به شیعه شده است. آن‌ها از عمق اثرگذاری این برنامه در عربستان سعودی سخن می‌گفتند. تا این‌که در ماه رمضان سال ۹۲ سید کمال حیدری جمله‌ای بر زبان آورد که چالش عمیقی در محافل شیعی و حوزوی علیه وی ایجاد کرد: «من ادعا می‌کنم که بسیاری از میراث روائی شیعه از کَعب‌ُالاَحبارها و یهودیان و نصرانی‌ها و مَجوس‌ها به ما رسیده است!!!».....این جمله و بازتاب‌های گسترده آن، سید کمال را به مسیری انداخت که سایت وی، آن را «حرکت اصلاحی علامه سید کمال حیدری» می‌خواند و برخی رسانه‌های عرب‌زبان از آن به‌عنوان یک انتفاضه علیه برخی اعتقادات شیعی یاد می‌کنند. از آن سال موجی در سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی عرب‌زبان به راه افتاد که: «یکی از علمای شیعه اعتراف کرده که شیعه، یک مذهب اسلامی نیست و ریشه یهودی و مجوسی و نصرانی دارد»....در این میان واکنش مدیران شبکه کوثر و برخی سایت‌های اصولگرای داخلی هم قابل توجه بود. آنها ضمن دفاع از سید کمال و موجه‌دانستن سخنان وی، از «نگرانی شیعیان جهان» نسبت به تعطیلی برنامه سید کمال سخن گفتند و مدیر شبکه نیز گفت: «سید کمال الحیدری ده سال در الکوثر ماهیت وهّابیّت را افشا می‌کرد و این اعتراضات تأثیری در قطع برنامه نداشته است». وی وعده داد که این برنامه با رویکرد جدیدی به فعالیت خود ادامه خواهد داد؛ وعده‌ای که با شتاب سید کمال در پروژه فکری جدیدش محقق نشد. او بدین نتیجه رسید که همچون غرب، ما نیز برای پیشرفت جامعه، باید از «اصلاحات دینی» به سبک «مارتین لُوتر» آغاز کنیم. البته تعبیر سید کمال، اصلاح فهم دینی است...+1395 .

***جنجال در مصر بر سر خطبه‌های نماز جمعه+تصمیم وزیر اوقاف مصر مبنی بر تنظیم خطبه‌های نماز جمعه در برنامه چند سال آینده میان محافل دینی این کشور جنجال به پا کرده است . به گزارش پایگاه اینترنتی اَلشَّرقُ الاَوسَط چاپ لندن، تصمیم محمد مُختار جمعه وزیر اوقاف مصر مبنی به تنظیم خطبه‌های نماز جمعه این کشور در برنامه‌ای برای پنج سال آینده و ارائه این طرح به عبد الفَتّاح اَلسِّیسی رئیس جمهوری مصر در بین علمای اَلاَزهَر و وزارت اوقاف جنجال‌آفرین شده است.... +1395 .

***ارزیابی اخلاقی «فقه» و «حقوق خانواده»/ در فضای خانواده قواعد حقوقی باید به حداقل برسد+هرچند میان حقوق و اخلاق اسلامی تلازمی نیست، ولی تنافی میان این دو نیز دور از انتظار است. شریعتی که صاحب آن برای تکمیل مکارم اخلاق مبعوث شده است، چگونه ممکن است احکام و قواعد غیراخلاقی تشریع کند؟ نشست علمی نقد و بررسی «ارزیابی اخلاقی فقه و حقوق خانواده» از سوی حلقه تخصصی مطالعات زن و خانواده با همکاری مرکز مطالعات بینا رشته‌ای پژوهشگاه فرهنگ و‌اند‌یشه اسلامی، با حضور اساتید برجسته حوزوی و دانشگاهی در سالن فرهنگ این پژوهشگاه برگزار شد..حجت‌الاسلام  فرج الله هدایت‌نیا استاد حوزه و دانشگاه و عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و‌اند‌یشه اسلامی به عنوان ارائه دهنده بحث، و حجت‌الاسلام  علی محمدی جورکویه استاد حوزه و دانشگاه و رئیس پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و‌ اند‌یشه اسلامی و حجت‌الاسلام  فاضل حِسامی عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و‌اند‌یشه اسلامی در جایگاه نقاد حضور داشتند. همچنین حجت‌الاسلام حمیدرضا شاکرین پژوهشگر حوزه منطق فهم دین و زهرا امینی مَجد عضو هیأت علمی دفتر مطالعات و تحقیقات زنان نیز از ناقدان بحث بودند و نیز حجت‌الاسلام پیروز ، دبیری علمی نشست را عهده دار بود.....اصل دهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران  بر ابتنای تمام قوانین و مقررات خانواده بر پایه اخلاق و حقوق تأکید کرده است.... عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و‌اند‌یشه اسلامی با تصریح بر اینکه قواعد حقوقی نباید در تقابل قواعد اخلاقی باشد، یادآور شد: انتظار می‌رود که در فقه اسلامی مسأله‌ای مغایر با ارزش‌های اخلاقی خانواده نباشد و نیز انتظار می‌رود قوانین و مقررات خانواده غیراخلاقی نباشند؛ خوشبختانه حقوق خانواده اسلام و جمهوری اسلامی ایران با ارزش‌های اخلاقی هماهنگ است، البته برخی مسائل یا فتاوی در ساحت فقه خانواده با ارزش‌های اخلاقی ناسازگار به نظر می‌رسند.....+1395 .

***«علم اصول» راحت و ارزان به دست نیامده/ نباید «میراث علمی» را سبک بشماریم+ آیت‌الله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم : ما اگر نتوانیم علم مربوط به استنباط و قوانین استنباط را محکم کنیم ضربه به استنباط می‌زند و اگر ضربه به استنباط بزند به دین ضربه وارد می‌شود. نقد کردن بسیار خوب و پسندیده است که باید به درستی صورت بگیرد ولی نباید نقد ما حالت هوچی گری به خود بگیرد...دین اسلام، دین مظلومی است که هر کسی به خود اجازه می‌دهد در هر سطحی در مسائل دینی اظهارنظر کند ، درحالی‌که در علوم دیگر این‌چنین نیست....در علوم دینی بسیاری به خود اجازه می‌دهند اظهارنظر کنند بدون اینکه مایع علمی و پختگی لازم در آن فن را داشته و درس کافی را خوانده باشند.....یکی از خطرناک‌ترین روش‌ها این است که عده‌ای آدم‌های غیرمتخصص و ناپخته، با دانشی‌اند‌ک در یک علم، بخواهند آن علم را نقد کنند.... اینکه عده‌ای از افراد ناپخته‌ها، باسواد‌ اند‌ک در مورد علم اصول نظر می‌دهند ظلم بزرگی است و دیگران باید بدانند اگر این راه ادامه پیدا کند راه بدعت‌ها باز می‌شود....در گذشته حتی کتاب برای مطالعه نداشتیم و برای به دست آوردن یکی از کتاب‌های معمولی حوزه باید ماه‌ها صبر می‌کردیم تا نوبت به ما برسد تا آن را برای مدتی مطالعه کنیم.....امروز خداوند متعال نعمت‌های بسیاری مانند نظام اسلامی، فرصت مطالعه، منابع، کتاب، امنیت و ابزارهای پیشرفته را به شما ارزانی داشته است و باید از آن‌ها به بهترین شکل استفاده کنید.....این جریان‌ها، علمی نیستند بلکه جوسازی‌هایی هستند که می‌خواهند به هویت حوزه حمله کنند.+1395 .

***جریان‌شناسی «فقه» و ضعف روش‌شناسی در حوزه / حجت الاسلام اَحمَد مُبلِّغی+آن‌قدر حوزه در بحث روش شناسی ضعیف است که اگر کسی حرف شاذی بگوید، سریع به او اقبال می‌شود و او شاخص نوآوران حوزه می‌شود، حال آنکه صرف ارائه فتواهای شاذ ارزشی ندارد چون ممکن است اساساً برای برخی خروج از فقه را در پی داشته باشد.......مرحوم مطهری از آن دسته افرادی بود که حرف‌های جدید فقهی بسیاری گفته است حتی تحول در موضوع را قبل از اینکه امام بگوید ایشان گفته بود، منتهی امام به صورت اصولی و نظریه کامل مطرح کرد و این یعنی همان فقه سنتی پویا....+1395 .

***بررسی «قواعد فقهی عمومی اموال و مُعامَلات»+در این کتاب سعی شده است مهم‌ترین مسائلی که فقیهان به ویژه معاصرین در مورد هر قاعده مطرح کرده‌اند‌ و به باب اموال و معاملات نیز مرتبط است، تبیین گردد و مهم‌ترین اقوال در هر مسئله، همراه با استدلال‌ها و نقدهای آن‌ها تقریر و بررسی شود...کتاب قواعد فقهی عمومی اموال و معاملات به قلم سیدحسین میرمعزی از برای سطح سه (کارشناسی ارشد) و سطح چهار (دکتری) رشته فقه اقتصادی، از سوی مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر اَلمُصطَفی(ص) وابسته به جامِعَةُ المُصطَفَی العالَمِیَّةِ، منتشر شد....+1395  .

***اجتهاد، انقلاب اسلامی و تمایزآفرینی در الگوی فقه سیاسی شیعه/ بهمن دهستانی+فقه سیاسی شیعه باوجود رهاوردهای گران‌مایه در دوره معاصر همچون نظریه نفیس ولایت‌فقیه همچنان از برخی کاستی‌ها در رنج است و ساحت‌های نپیموده متعددی دارد که طبعاً این وضعیت زیربنایی تأثیر و نمود خود را در روبنای اداره جامعه و نظام به اشکال گوناگون نشان می‌دهد....در متن پیام تسلیت رهبرِ حکیم انقلاب(امام خامنه ای) برای مرحوم آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی آمده بود: «اختلاف‌نظرها و اجتهادهای متفاوت در برهه‌هایی از این دوران طولانی هرگز نتوانست پیوند رفاقتی را که سرآغاز آن در بَین‌ُالحَرَمَین کربلای مُعلّی بود به‌کلی بگسلد و وسوسه‌ خنّاسانی که در سال‌های اخیر با شدّت و جدیت در پی بهره‌برداری از این تفاوت‌های نظری بودند، نتوانست در محبت شخصی عمیق او نسبت به این حقیر خِلَل وارد آورد». +«اختلاف‌نظر»، «اجتهاد متفاوت» و «تفاوت نظری» عناصری است که در این بیان توسط مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی پیرامون عالی‌ترین کانون «قدرت» در نظام اسلامی ابراز می‌گردیده و درعین‌حال به اذعان رهبر فرزانه نتوانسته در روابط متین سیاسی در سطوح کلان نظام خللی ایجاد نماید. مسئله‌ای که در نظر این قلم توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی به رسمیت شناخته‌شده است...حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بیانات خود در رابطه با اهمیت اجتهاد برای انقلاب اسلامی می‌فرمایند: («اساس انقلاب، مثل خود اسلام بر احکام ثابت و احکام متغیّر استوار است. یک سلسله احکام، تغییرناپذیر است؛ یک سلسله احکام در شرایط گوناگون تغییر پیدا می‌کند. انقلاب هم همین‌طور است. اجتهاد، خصوصیتی است که این امکان را به یک مسئول می‌دهد تا بتواند به اقتضای شرایط، روش‌ها و راه‌ها و تاکتیک‌های درست را انتخاب کند. البته انتخاب روش و اجتهاد برای پیدا کردن روش نو و مناسب، کار مجتهد است». بیانات رهبر انقلاب درسالگردارتحال حضرت امام خمینی(ره) ۱۳۸۱/۳/۱۴)...+1395 .

***ساختار فعلی اصول فقه، «نظام ساز» نیست+بحث از کارآمدی ساختار فعلی دانش اصول فقه، چندی است که به بحث روزانه حوزویان تبدیل شده است. برخی ساختار فعلی را کارآمدترین ساختار می‌دانند و پاره‌ای نیز چاره را در تحوّل می‌انگارند. گفتگوی «شبکه اجتهاد» با حجت‌الاسلام دکتر علیرضا پیروزمند، قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم در رابطه با تناسب ساختار فعلی دانش اصول فقه با نظام سازی فقهی است و اینکه آیا ساختار موجود می‌تواند به نظام سازی منجر شود یا خیر؟ نقاط ضعف کنونی ساختار دانش علم اصول فقه را در چه اموری می‌دانید؟ ....+1395 .

***مراسم ترحیم آیت‌الله شیخ اکبرهاشمی رفسنجانی بَهرَمانی با حضور علمای مشهد در حرم رضوی(ع)+1395 .

***نیم‌نگاهی به مقالات شماره جدید فصلنامه «حکومت اسلامی»+شماره ۷۹ فصلنامه علمی- پژوهشی «حکومت اسلامی» ویژه اندیشه و فقه سیاسی اسلام، وابسته به دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، با مدیرمسئولی سیدمحمود‌‌ هاشمی شاهرودی و سردبیری سیدهاشم حسینی بوشهری به همراه چکیده عربی و انگلیسی در ۱۹۰ صفحه منتشر شده است.....+1395 .

***«جَستارهای رِجالی» آیت‌الله شیخ محمد مهدی شب زنده‌دار منتشر شد+«کتاب کافی شریف»، «کتاب مَسعَدَةِ بن صَدَقَه» و «کتاب تفسیر علیّ بن ابراهیم» جَستارهای رجالی آیت‌الله شب زنده‌دار است که شامل مَباحِثی درباره راویان، کتب قدما و مبانی علم رجال می‌باشد. ارزیابی و شناخت اعتبار روایت معصومین(علیهم‌السلام)، غالباً متوقف بر بررسی سندی آنهاست. این مهم، با تسلط بر علم رجال حاصل می‌شود که آن نیز جز به ممارست و رجوع مکرر به کتب و اقوال رجالیون به دست نمی‌آید. برخی فقهاء بر اساس تسلطی که بر مباحث و مبانی رجالی دارند، در ضمن درس‌هایشان به بررسی اقوال رجالیون درباره میزان وثاقت راویان احادیث، کتب قدماء و مبانی ایشان می‌پردازند. یکی از اساتیدی که در سالیان اخیر به این امر اهتمام داشته، آیت‌الله محمدمهدی شب زنده‌دار استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و از فقهای شورای نگهبان می‌باشد....+1395 .

***پاسخ حجت الاسلام استاد شهیدی به نقد شدن مَباحِثش، چه تفاوتی با سایرین داشت؟/ حجت الاسلام مُصطفی دُرّی+به همین سادگی! نه کسی را متّهم کرد، نه برافروخت، نه تکبّر ورزید و نه آشفته شد. اشکالی مطرح شد و او به سان همیشه، لختی درنگ کرد و پاسخ داد. نه مسجدی ضرار شد، نه کسی جنایتکار گردید، نه حوزه را ملتهب کرد و نه سؤالی بی‌پاسخ ماند. - فعّالیّت‌هائی که اخیراً یکی از مؤسّسات آموزشی قم، در راستای تنقیح و پالایش علم اصول از مباحث بی‌ثمره انجام داده است، واکنش‌های مختلفی را در میان اساتید و طلّاب به دنبال داشته است. این فعالیت‌ها به برگزاری نشست‌های متعدّد تحت عنوان «زوائد علم اصول» محدود نشده، بلکه یادداشت‌هایی نیز در نقد مباحث مطرح شده در دروس برخی اساتید به نام نگاشته شده است. واکنش‌های اساتید به این تلاش‌ها امّا متفاوت بوده است. برخی برای حلّ محذور بی‌ثمره بودن برخی مباحث، رسالت دانش اصول را صرفاً بیان قواعد حلّ مسائل در فقه نداسته، بلکه پاسخ به شبهات مختلفی که در دین وجود دارد و لو که ثمره‌ای در فقه نداشته باشد را نیز از اهداف تدوین این دانش انگاشته‌اند. ایشان با پذیرش بی‌ثمره بودن برخی مباحث نظیر حقیقت شرعیه و مقدّمه واجب، رسالت این مباحث را پاسخ به شبهاتی می‌دانند که اگرچه اثری را به لحاظ نتیجه فقهی به دنبال ندارد، لکن به هر حال، از آنجا که لازم است این شبهات در یکی از دانش‌ها پاسخ داده شوند، این دانش را محمل مناسبی برای پاسخ به آن‌ها می‌پندارند.....طرفدار تقریب مذاهب(آیت الله محسن اراکی) نیز با «جنایتکار» خواندن برگزارکنندگان این همایش‌ها، عمل آن‌ها را ضربه‌ی بزرگی به پیکره‌ی حوزه‌ی علمیّه نامید. او البتّه توضیح نداد که چه‌طور می‌توان با مذاهب دیگر دوستی کرد و در نماز، به اقتدایشان نشست، امّا با چند طلبه شیعه اثنی عشری که هر نشستشان را با سخنان رهبرشان آغاز می‌کنند، نمی‌توان حتّی گفتگو کرد، دوستی که دیگر جای خود دارد!!...+1395 .

***تأثیر نسخـه‌ شناسـی در فرایند اجـتـهاد+تا حد امکان از تصحیح اجتهادی پرهیز کنیم تا اینکه بر متن اصلی روایت تحفظ صورت گیرد، به جهت اینکه در برخی موارد یک کبری کلی و قاعده کلیه منوط به نسخه است و تحفّظ بر متن اصلی در نسخه‌شناسی و تصحیح متون بسیار حائز اهمیت است.در ادامه سلسله نشست‌های علمی مدرسه فقهی امام محمدباقر(ع)، بیست و هفتمین نشست علمی با موضوع «تأثیر نسخه‌شناسی در فرایند اجتهاد» با حضور حجت‌الاسلام علی فاضلی در این مدرسه برگزار گردید......حجت‌الاسلام فاضلی در ابتدای سخنان خود، تحفظ بر متن اصلی در نسخه‌شناسی و تصحیح متون بسیار حائز اهمیت دانست و گفت: در برخی موارد استنباط یا عدم استنباط یک کبری کلی منوط به تعبیر به کار رفته در روایت می‌باشد؛ به عنوان مثال در برخی موارد اینکه در روایت از فاء یا واو استفاده شده باشد، بسیار حائز اهمیت است کما اینکه در روایات مطرح شده در بحث استصحاب، اصولیون استنباط قاعده کلی استصحاب را به جهت به کار رفتن واو صحیح دانسته‌اند (... وَ لاتَنقُضِ الیَقینَ بِالشَّکِّ)و لذا در موارد تصحیح لازم است دقت کافی صورت گیرد و تا حد امکان از تصحیح اجتهادی پرهیز شود تا اینکه بر متن اصلی روایت تحفّظ صورت گیرد.... 1395 .

***مشکلات فقهی بازاریابی شبکه‌ای هنوز حل نشده است+گزارش کارشناسی شورای نگهبان در موضوع بازاریابی شبکه‌ای، بر قانون‌گذاری برای آیین‌نامه این شرکت‌ها در مجلس شورای اسلامی تأکید شده است و تائید فقهی مقام معظم رهبری را منوط به همین موضوع دانسته است. در هفته‌های گذشته رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی حامی شرکت‌های‌ بازاریابی شبکه‌ای سعی در القا این موضوع داشتند که مشکلات فقهی بازاریابی شبکه‌ای رفع شده است و دیگر مراجع تقلید با عملکرد این شرکت‌ها مشکلی ندارند. این اتفاق بعد از آن افتاد که شورای نگهبان بند «ب و ج» ماده اول آیین‌نامه اجرایی چگونگی صدور و تمدید پروانه کسب و نحوه نظارت بر افراد صنفی در فضای مجازی و ماده ۱ دستورالعمل تأسیس و نحوه فعالیت و نظارت بر شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای را غیر مغایر با موازین شرع اعلام کرد و این فضا به وجود آمد که بعد از این اتفاق مقام معظم رهبری از نظر فقهی اشکالی به این موضوع وارد نمی‌دانند.چراکه پیش‌تر مقام معظم رهبری طی حکمی شرعی بودن بازاریابی شبکه‌ای را مشروط به نظر اعضای شورای نگهبان اعلام کرده بودند .اما در این موضوع دو نکته مغفول مانده قابل توجه است که به تفصیل به آن می‌پردازیم : .....

***انتشار کتاب «مشروح مذاکرات شورای نگهبان سال 1392 ........+1395 .

***غنای در رساله‌های عملیه با بحث غنا در خارج فقه متفاوت است+حجت الاسلام علی ریاحی گفت: در بسیاری از موارد، غنایی که علما در رساله‌های عملیه نقل کرده‌اند، با غنایی که در خارج فقه بحث می‌شود، متفاوت است+حجت‌الاسلام علی ریاحی، استاد حوزه، طی یادداشتی که در مجله «عصر اندیشه» شماره‌ی دی‌ماه ۹۵ منتشر شده، با اشاره به اینکه بسیاری از فقهای دوران معاصر بر این نظر هستند که موسیقی فی‌نفسه حرام نیست گفت: از همین رو، افرادی مانند امام خمینی و مقام معظم رهبری(امام خامنه ای) و جمع کثیری از فقها بعضی از انواع موسیقی و حتی موسیقی‌سازی را حلال برشمرده‌اند....طبق نظر اسلام، لطمه روحی یا جسمی به بدن، مکروه است و حتی در مواردی حرام هم شمرده می‌شود. موسیقی هم از این قاعده کلی مستثنی نیست؛ مثلا کسی که شنیدن موسیقی‌های غمناک او را دچار افسردگی و اندوه فراوان می‌کند و حتی گاهی منجر به خودکشی می‌شود، این نوع موسیقی برایش حرام است، اما شاید همین موسیقی حزن‌انگیز برای فرد دیگری لطمات روحی و جسمی نداشته باشد و بر همین اساس برای این فرد حرام تلقی نمی‌شود. از طرفی هیچ یک از فقهای ما استفاده از طبل، سنج و بعضی دیگر از آلات موسیقی را در دسته‌های عزاداری امام حسین(ع) و مجالس این چنینی فی‌نفسه حرام نمی‌دانند، مگر موجب گناه، فساد و یا آزار دیگران شود. پس نمی‌توان از احکام فقه موسیقی این نتیجه را گرفت که ذات موسیقی حرام است. یکی از مسائلی که در فقه موسیقی مطرح می‌شود، این است که آیا «دفع افسد به فاسد» مجاز است یا خیر؟ دفع اَفسَد به فاسِد در تمامی موارد مجاز نیست. باید دید افسد چیست و چه تاثیراتی دارد و فاسد چیست و چه تاثیراتی می‌گذارد و یا اینکه آیا شرایط اضطرار یا ضرورت بر آن بار می‌شود یا خیر؟ در این خصوص متشرعین ما باید بتوانند تشخیص دهند چه نوع از موسیقی حرام و چه نوع آن حلال است. برخی از فقها معتقدند غنا حرام است، اما قبل از آنکه حرام و حلال بودن غنا مشخص شود، باید به یک تعریف جامع و درستی از این کلمه رسید. در بسیاری از موارد، غنایی که علما در رساله‌های عملیه و یا استفتائات نقل کرده‌اند، با غنایی که در خارج فقه بحث می‌شود، متفاوت است. در رساله‌های عملیه و استفتائات، غنا برابر حرام و مانند آن است و وقتی می‌گویند موسیقی غنایی، یعنی موسیقی حرام، در حالی که در بحث‌های علمی، تعریف فرق می‌کند..امام خمینی در کتاب مکاسب، ۲۲ تعریف از غنا ارائه کرده و در نهایت به این تعریف رسیده است که «غنا عبارت است از صدای انسان که رقت و حسن ذاتی داشته باشد و می‌تواند برای افراد ایجاد طرب کند.» پس غنا تنها شامل صدای انسان می‌شود و صدای سازهای متعارف را نمی‌توان غنا دانست و اگر کسی دایره و تنبک زد و به نظر حرام آمد، نباید گفت موسیقی غنایی حرام است. یکی از دلایل متفاوت بودن فتاوای فقها، تفاوت در تعاریف است. در مباحث فقه استدلالی غنا و موسیقی، با عنایت به روایات معتبری که در این زمینه وجود دارد و همچنین نظر اهل لغت، باید گفت معادل فارسی غنا، همان چیزی است که معمولا ما به عنوان خوانندگی می‌شناسیم، یعنی تقریبا همان نظر امام خمینی. حال خوانندگی شامل فرم و محتواست، فرم، همان دستگاه و گوشه است و محتوا شعری است که خواننده می‌خواند. حال با توجه به اینکه خوانندگی حلال و حرام دارد، غنای حلال و حرام نیز داریم. به عبارت دیگر غنا فی‌نفسه حلال است و البته در بعضی موارد حرام هم می‌شود....+1395 .

***«تجربه بانکداری بدون ربا در ایران» کتاب شد+کتاب «تجربه بانکداری بدون ربا در ایران» در گروه نظام‌ها و مطالعات انقلاب اسلامی مرکز پژوهش‌های جوان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با هدف تبیین بانکداری اسلامی و به دور از ربا منتشر شد. «بانکداری و مالی اسلامی» دانش نوپایی است که متفکران بانکداری اسلامی درباره ابعاد گوناگون آن به کاوش پرداخته‌اند. امروزه توسعه این موضوع، افزون بر ابعاد نظری، در مقام عمل و تجربه نیز، رشد فراوانی داشته است که خود ضرورت توجه بیشتر به ابعاد و مسایل آن در فضای علمی کشور را آشکار می‌کند. “تجربه بانکداری بدون ربا در ایران”به دنبال تبیین بانکداری اسلامی در فضای تجربی و چارچوب‌های رایج ایران است که در آن، مسایل مهمی مانند اصول و ضوابط بایسته انطباق بانکداری با شریعت، نظارت شرعی و غیره بیان شده است....تجربه بانکداری بدون ربا در ایران اثر مشترک حجت‌الاسلام والمسلمین سید عباس موسویان و حسین میثمی از نه فصل تشکیل شده است... +1395 .

***فقها باید در فتوا دادن به تقیه سیاسی ائمه (ع)دقت کنند/ تقیه سیاسی از مسائل حکومتی است+بر اساس نظرات فقهی آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در جلسه بیست ویکم تا بیست و چهارم خارج فقه نکاح در سال تحصیلی ۹۴ ـ ۹۵، تقیه را به دو دسته فردی و سیاسی تقسیم می‌شود که با توجه به کثرت تقیه سیاسی توجه به آن برای استنباط از اهمیت بالایی برخوردار است.....+1395 .

***در حکومت اسلامی هر فقیهی حق قضاوت ندارد/ تأثیر زمان و مکان در فتوا از باب تزاحم است+از مرحوم حاج احمدآقا شنیدم که امام فرمودند: اگر این آهنگ را رادیوی جمهوری اسلامی پخش کند، اشکالی ندارد، امّا اگر همین آهنگ را کشور دیگری پخش کند، حرام است. مرحوم حاج احمدآقا به بنده گفتند: ما نفهمیدیم چرا؟ ولی امام این‌گونه می‌فرماید. آیت‌الله شیخ محمدمهدی شب زنده‌دار استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و از فقهای شورای نگهبان در گفتگویی با «نشریه خط » از چیستی فقه حکومتی و ضرورت پرداختن به آن در حوزه علمیه سخن می‌گوید و معتقد است باید مسائل فقه حکومتی در حوزه حل شود و اگر این کار انجام نشود، ممکن است به تضعیف حکومت بینجامد....+1395 .

***نخبگان کشور ایرادات اعلامیه جهانی حقوق بشر را مطرح کنند+عضو جامعه مدرسین گفت: با توجه به ایرادات اساسی اعلامیه جهانی حقوق بشر پیشنهاد می کنم، کارگروهی از سوی وزارت امورخارجه با همکاری محققین حوزه و دانشگاه برای بررسی این موضوع مهم تشکیل شود. آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی در دیدار رئیس مرکز حقوق بشر و تنوع فرهنگی جنبش عدم تعهد که در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) قم برگزار شد اظهار داشت: ما چهار سال پیش در این مرکز فقهی سلسله نشست‌های علمی در نقد اعلامیه جهانی حقوق بشر برگزار کردیم، تعجب می‌کنم، چرا با وجود این همه نواقص و کاستی و مبانی خلاف آموزه‌های دینی، ایران و خیلی از کشورهای اسلامی این اعلامیه را پذیرفته و ملتزم به آن شده‌اند ؟!!!....+1395 .

***کتاب‌شناسی: اَلذَّریعَةُ اِلَى اُصُول‌ِالشَّریعَةِ+تألیف «اَلذَّریعَة» نقطه عطفی در تاریخ فقه و اصول امامی به شمار می‌رود. از یک سو، تدوین این اثر آن هم به دستِ دانشمندی جامِعُ الاطراف و مُتنفِّذ چون سیِّد مُرتضی عَلَمُ الهُدَی فقیه و مُتکلِّم نامور امامى قرن چهارم و پنجم ، به خودی خود گامی مهم در شکل‌گیری و هویت‌یافتن اصول فقه امامیان بود. از این رو، اَلذَّریعَة چه در میان فقهای امامی و چه از جانب فقیهان مذاهب مختلف اهل سنّت بسیار اقبال یافت....+1395 .

***کاریزماتیک بودن رهبری باید از نظر فقهی و جامعه شناختی مورد پژوهش قرار گیرد+رئیس کمیسیون حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: کاریزما بودن در مساله رهبری را باید مورد بازکاوی قرار داد و طبق فرهنگ شیعه بحث کاریزماتیک بودن متعلق به امام عصر(عج) می‌باشد که بواسطه مشروعیت دینی که رهبران نظام اسلامی داشته‌اند این ویژگی در آنها مشاهده می‌شود.- حجت‌الاسلام  حمید پارسانیا در نشست علمی «رهبری در دوره استقرار و دوره تثبیت» اظهار داشت: کاریزما از یک فضای فرهنگی و دینی ما برگرفته شده است و باید متناسب خودش بررسی گردد....کاریزماتیک بودن در فرهنگ و ارزش‌های ما با یک مبانی عقلانی از سطوح عقلانیت و وجوهی مانند اجتهاد شکل می‌گیرد و موضوع ولایت فقیه که در سایه عشق به امام زمان(عج) به وجود می‌آید در همین مسیر نمّو دارد....+1395 .

***حوزه، عقلانیت، مدیریت و فهم «سید مرتضی» را می‌خواهد+«سید مرتضی» قائم به عقل بود و امروز نیز حوزه، عقلانیت، مدیریت و فهم «سید مرتضی» را می‌خواهد تا بتواند خود را اداره کند./ کسی که تنها نقل کننده نظرات دیگران باشد، دَلّال علم است، فقیه کسی است که نظریه پرداز و صاحب نظر باشد. - آیت‌الله جوادی آملی در دیدار جمعی از مسئولان و مدیران مرکز خدمات حوزه‌های علمیه که در بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء برگزار شد، در بخشی از سخنان خود، با تاکید بر شناسایی طلاب نخبه و مستعد و حمایت از آنها بیان داشت: گرچه حفظ نظام بر همه ما واجب است، اما این واجب کفایی است، حیف است یک طلبه فاضل که می‌تواند استاد خارج شده و فقیه باشد، برای تامین عائله خود وارد کارهای اجرایی شود.یک طلبه فاضل و با استعداد، مسئولیت دارد تا در حوزه بماند و خلاء مرجع و استاد را در آینده پر کند و وظیفه ما این است که این طلبه فاضل را تامین و بورسیه کنیم تا وارد کارهای اجرایی نشود، چرا که اساس حیات حوزه به مراجع و اساتید است. حضرت آیت الله جوادی آمُلی مدیریت «سید مرتضی (ره)» در حوزه علمیه نجف را یادآور شد و بیان داشت: خروجی نجف مدیون مدیریت و عقلانیت «سید مرتضی» است، وقتی ایشان زعیم حوزه علمیه نجف شد، ابتدا وقف کردن را یاد مردم داد که وقف می‌تواند برای تربیت شاگردان و تامین کتاب و لوازم التحریر طلاب هم باشد، در گام بعدی با شناسایی طلاب نخبه، آنها را بورسیه کرد به این طریق توانست شیخ طوسی‌ها را تربیت کند......«سید مرتضی» قائم به عقل بود و امروز نیز حوزه، عقلانیت، مدیریت و فهم «سید مرتضی» را می‌خواهد تا بتواند خود را اداره کند.+حجت‌الاسلام سید حسن ربّانی رئیس مرکز خدمات حوزه‌های علمیه...+1395 .

***گپ‌و‌گفت صریح با دکتر عیسی‌نیا درباره استقلال حوزه و کتاب جدیدش+دکتر رضا عیسی‌نیا گیلانی رودسری  عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگی اسلامی، در گفتگویی با «مُباحَثات» از کتاب جدیدش با عنوان «استقلال حوزه علمیه و دولت جمهوری اسلامی ایران» و مسائل پیرامونی آن سخن گفته است.... بنده در حدود ۱۲- ۱۰ سال است که با گرایش جامعه‌شناسی سیاسی درباره‌ی روحانیت تحقیق می‌کنم. در پژوهشکده ما – پژوهشکده علوم و اندیشه‌های سیاسی وابسته به پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی – سه گروه وجود دارد: گروه فقه سیاسی، گروه فلسفه‌ی سیاسی و گروه علوم سیاسی. در گروه علوم سیاسی چهار قلمرو پژوهشی وجود دارد: قلمروی پژوهشی انقلاب اسلامی، قلمروی جمهوری اسلامی ایران، قلمروی روحانیت و قلمروی جهان اسلام. ما در بحث روحانیت یک کلان‌پروژه را تحت عنوان جامعه‌شناسی سیاسی روحانیت در جمهوری اسلامی ایران تعریف و هدف و ضرورت آن را تعیین کردیم. پس از آن‌که اهداف مشخص شد، فعالیت‌های علمی را هم مشخص نمودیم. پس از فعالیت‌های علمی نیز به بحث برنامه‌های اقدام یا برنامه‌هایی که می‌توانیم انجام دهیم پرداختیم. موضوعات یا زیرپروژه‌هایی نیز در این پروژه تعریف کرده بودیم؛ مواردی مانند نقش مورد انتظار از روحانیت در جمهوری اسلامی ایران، تاریخ روحانیت در ایران معاصر، فقها یا مراجع تقلید و نظام سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، رهبری روحانیت در مقابله با جریان‌های فکری ـ سیاسی در جمهوری اسلامی اعم از دینی و غیردینی، ضرورت تحول در نظام آموزش سیاسی در حوزه‌های علمیه‌ی قم در جمهوری اسلامی ایران، عوامل مؤثر در مناسبات روحانیت و قدرت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، روحانیت و بازار در جمهوری اسلامی ایران و مواردی از این دست.......شخصی نزد آقای فلسفی می‌رود و می‌گوید: شما که قبلاً بسیار اعتراض می‌کردید؛ چرا اکنون اعتراض نمی‌کنید؟ آقای فلسفی نزد امام(ره) می‌رود و می‌گوید: «عده‌ای از روحانیون آمده‌اند و می‌گویند: چرا شما که در دوران طاغوت آن‌مقدار زبان برنده داشتید، اکنون این‌طور نیستید؟ من به ایشان پاسخ دادم که آن زمان مشخص بود که آن‌ها زیر پرچم یزید هستند و ما زیر پرچم امام حسین(ع) و حضرت رسول(ص). اکنون چطور است؟ آن‌ها و ما زیر کدام پرچم هستیم؟». سپس امام(ره) فرمودند: «احسنت؛ بهترین راه همین است و همین را ادامه بدهید».....من در یک مقاله‌ای آورده‌ام که مخالفان، یا ناقد اصل نظام و یا ناقد عملکرد نظام هستند. اگر ناقد اصل نظام باشند، امام(ره) می‌گوید مساوی با کفر است؛ یعنی کافر است و کافر  هم که تکلیفش مشخص است. اگر منتقد عملکرد نظام باشند، این بحث مطرح می‌شود که مخالفت با عملکرد نظام چه مقدار به مصلحت است؟ روحانیت و حوزه این مصلحت‌ها را می‌سنجد و جرأت صحبت‌کردن ندارد.....+1395 .

***تحلیل اندیشه‌ فقهای معاصر شیعه پیرامون موسیقی حلال و حرام/ حجت الاسلام سیدمحمد مهدی رفیع‌پور+آیا اساسا تقسیم موسیقی مجاز به موسیقی مطلوب و متعالی و موسیقی عادی دارای مبنای فقهی است یا خیر؟ آیا با عمومات می‌توان به استحباب و بلکه وجوب کفایی تولید آثار هنری فاخر در راستای اهداف والای دینی فتوا داد، یا این کار امکانپذیر نیست؟ آیا انسان معاصر نگاهش به مقوله موسیقی همانند انسان سنتی است یا این نگاه تغییر کرده و در صورت دوم آیا این مسئله تحولی در استنباط احکام آن ایجاد می‌کند یا خیر؟+بررسی «مسئله موسیقی»، جهات مختلفی دارد: جهت هنری، جهت فقهی، جهت عرفانی، جهت فلسفی، جهت روانشناختی، جهت روان درمانی و جهت فرهنگی و اجتماعی، در هر یک از این جهات باید متخصصان مربوط اظهار نظر کنند و مجموع این نظرات است که تکلیف این مسئله تاریخی و پرطرفدار را به سامان می‌رساند..محور بحث در این نوشتار «نوازندگی» است. صرفنظر از دانش موسیقی که علم به الحان و نغمات آوایی موزون است، موسیقی دو معنی دارد: عام و خاص، در معنای عام شامل هر صدای موزونی با هر منشاء است، اما در معنای دوم تنها شامل اصوات موزونی می‌شود که از الاتی چون نی و تار و پیانو تولید شده باشد که بحث ما تعریف دوم است. در متون رسمی و سنتی فقه امامیه موسیقی مطرح نیست و یا نسبت به آن سکوت شده، آنچه مهم است بحث آلات نوازندگی مانند تار و تنبور است که برخی از آن به عنوان آلات لهو و لعب یاد کرده‌اند. در فتوای علمای معاصر که غالبا معتقد به تفصیل میان حرمت موسیقی نامناسب و موسیقی مناسب هستند، کارکردهای غیرلهوی هم به تدریج مورد توجه قرار گرفته است. از جمله: موسیقی حماسی، سرود ملی، سرود انقلابی، موسیقی ملایم که آرامبخش اعصاب است. آهنگ‌های ورزشی، با اینکه این آهنگ‌ها نسبتا تند بوده و برای گرم کردن افراد به کار می‌رود، مارش نظامی، موسیقی برای عزا و موسیقی فکری یا به تعبیر دیگر «معنی‌دار» که منتقل کننده اندیشه و دیدگاه صحیحی باشد. با این اساس نباید موسیقی را با لهو و لعب مساوی بدانیم، هر چند که شاید کارکرد عالب آن لهو و لعب باشد...+1395 .

***بازدهی شورای فقهی بانک مرکزی به عملکرد اعضای آن بستگی دارد+حجت‌الاسلام محمد رجایی باغسیایی، نماینده مجلس نهم گُناباد و بَجَستان از استان خراسان رَضَوی و عضو کارگروه اصلاح قانون عملیات بانک بدون ربا و عضو سابق کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار کرد: بخش اصلی بازدهی شورای فقهی بانک مرکزی به عملکرد اعضای این شورا بستگی دارد و اگر افرادی انتخاب شوند که دغدغه حذف ربا از نظام بانکی را داشته باشند اجازه عملکرد غیرشرعی در نظام بانکی را نخواهند داد.....+1395 .

***ادبیات فقهی حقوقیِ مناسب  ، مقدمه پیشرفت زیست‌فناوری است+دکتر محمود حکمت‌نیا دبیر علمی همایش فقه مهندسی ژنتیک و محصولات تراریخته با بیان این‌که عدم سیاستگذاری و تصمیم‌گیری صحیح به عقب‌ماندگی در فناوری منجر می‌شود گفت: ایجاد ادبیات فقه و حقوق مهندسی ژنتیک مقدمه پیشرفت این فناوری است....+1395 .

***مأخذشناسی بیانات رهبر انقلاب(امام خامنه ای) در موضوع «فقه حکومتی»+عناوین و موضوعات ذیل، محصول کاوشی مختصر در بیانات مقام معظم رهبری (امام خامنه ای)می‌باشد که همگی پیرامون فقه حکومتی می‌باشد.حجت‌الاسلام یحیی عبداللهی پژوهشگر مرکز علوم نوین اسلامی(معنا) و محقق در زمینه مباحث فقه حکومتی یادداشتی را در باب مأخذشناسی بیانات مقام معظم رهبری در موضوع «فقه حکومتی» در اختیار وسائل قرار داده است تا علاقه‌مندان و پژوهشگران  «فقه‌ حکومتی» در این زمینه بتوانند با بهره برداری از عناوین و سرفصل‌ها، پژوهش‌های خود را سامان داده و گامی در راستای ترویج و تبیین این حوزه برداشته شود.... +1395 .

***مهاجرت نخبگان از منظر «فقه سیاسی» بررسی شد/ خروج از جامعه ولایی نوعی شرک است+خروج از جامعه ولایی، شرک در طاعت و جزو گناهان کبیره است. نکته قابل توجه این است که مقام معظم رهبری (امام خامنه ای) هم در یک سخنرانی از مهاجرت نخبگان با عنوان «تَعَرُّبُُ بَعدَ الهِجرَةِ» یاد کردند که لازم است احکام اوّلیّه شرعی آن تبیین گردد...سومین کرسی ترویجی پژوهشگاه فقه نظام با ارائه حجت‌الاسلام مجید رجبی، نقد حجت‌الاسلام دکتر علی رضائیان استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم و دبیر علمی حجت‌الاسلام مهدی جعفرزاده، در جمع فضلای حوزه و دانشگاه برگزار گردید.....حجت‌الاسلام مجید رجبی افزود: با توجه به آیات مختلف قرآن همچون آیه «قَالُوا أَلَمْ تَکُنْ أَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَهً فَتُهَاجِرُوا فِیهَا .سوره نساء آیه 97» و آیه «یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ أَرْضِی وَاسِعَهٌ فَإِیَّایَ فَاعْبُدُونِ . سوره عنکبوت آیه 56.» فرد در صورتی که نتواند دین و ایمان خود را حفظ کند، واجب است که مهاجرت کند و در صورتی که مهاجرت نکند، قطعا کار حرامی کرده است که مواخذه می‌شود.....+1395 .

***گزارش تصویری/ نشست بررسی «خدمات متقابل دین و سینما»+نشست علمی «خدمات متقابل دین و سینما» با مشارکت حوزه هنری خراسان و اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، 30 دیماه، با حضور جمعی از فرهیختگان حوزوی و فعّالان عرصه هنر و سینما برگزار شد. در این نشست که به مناسبت برگزاری دهمین جشنواره فیلم کوتاه دینی رویش برگزار گردید، حجت‌الاسلام  مجتبی الهی خراسانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد، استادیار دانشگاه باقرالعلوم(ع) و عضو هیئت علمی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، دکتر محمد علی رجبی دوانی، پژوهشگر فلسفه هنر و زیبایی شناسی و رئیس اسبق بنیاد سینمایی فارابی، شهریار بحرانی، کارگردان مطرح سینمای ایران و سید محمد حسینی مُدرِّس و مُنتقد سینما به ایراد سخن و نظر پرداختند ....+1395 .

***گزارش تصویری/ نشست «توان سنجی فقه در مهار پیامدهای روند رو به گسترش اجتناب مالیاتی»+فقه‌های مضاف به‌عنوان دانش‌های نوپیدایی که می‌توانند در کاربردی شدن فقه سهم به سزایی ایفا کند چندی است مورد توجه اندیشمندان و محیط‌های علمی قرار گرفته است. فقه اقتصاد یکی از این دانش‌های مضاف است که نیازمند تلاش‌های جدی عالمان حوزوی و دانشگاهی است. از این رو، اولین نشست علمی از سلسله نشست‌های تخصصی «فقه و اقتصاد» با عنوان «توان سنجی فقه در مهار پیامدهای روند رو به گسترش اجتناب مالیاتی» از سوی گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده تمدنی اسلام تمدنی، با ارائه استاد دکتر ناصر الهی عضو هیأت علمی گروه اقتصاد و معاون پژوهشی دانشگاه مفید، با حضور رئیس پژوهشکده اسلام تمدّنی.... در 30 دی 95 در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد ...+1395 .

***دکتر محمد علی رجبی دوانی : مراتب دین، روشنگر مفهوم سینمای دینی خواهد بود/ الهی‌خراسانی: سینمای دینی مفهوم واحدی ندارد+دکتر رجبی می‌گوید مفهوم شناسی دین و مراتبش روشنگر مفهوم سینمای دینی خواهد بود و از این‌سو حجت‌الاسلام الهی خراسانی معتقد است سینمای دینی مفهوم واحدی ندارد و می‌‌تواند طیف وسیعی از فیلم‌ها و تفکرات سینمایی در این قلمرو جای بگیرد. نشست تخصصی «خدمات متقابل دین و سینما» با مشارکت حوزه هنری خراسان و اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی،  30 دی‌ماه 95، با حضور جمعی از فرهیختگان حوزوی و فعّالان عرصه هنر و سینما برگزار شد....در این نشست تخصصی که به مناسبت برگزاری دهمین جشنواره فیلم کوتاه دینی رویش برگزار گردید، حجت‌الاسلام  مُجتبی الهی خراسانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد، استادیار دانشگاه باقرالعلوم(ع) و عضو هیئت علمی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، دکتر محمد علی رجبی دوانی ، پژوهشگر فلسفه هنر و زیبایی‌شناسی و رئیس اسبق بنیاد سینمایی فارابی، شهریار بَحرانی، کارگردان مطرح سینمای ایران به ایراد سخن و نظر پرداختند و دبیری جلسه به عهده سید محمد حسینی ، مُدرس و مُنتقد سینما گذاشته شده بود...(بحرانی به نام تعریف فیلم دینی) :در کشور کمتر کسی همانند شهید مرتضی آوینی به عمق ماجرا پرداخت. پس از انقلاب ما دچار بحران تعریف فیلم دینی بوده‌ایم و همواره به این موضوع به چشم یک چالش نگاه می‌کنند.....+1395 .

***پنج اثر فقهی راه‌یافته به مرحله نهایی جایزه کتاب سال+کتاب‌های زیر به مرحله نهایی این دوره از جایزه کتاب سال راه یافتند: ۱- «بررسی فقهی فرمانبرداری و  نافرمانی مدنی»، تالیف  سیدجواد وَرَعی، قم:  پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سمت. ۲- «روش شناسی حکم»، تالیف  محمد عرب صالحی، قم: پژوهشگاه علوم و اندیشه اسلامی. ۳- «انتخابات از نگاه فقه»، تالیف  روح الله شریعتی،  قم: پژوهشگاه علوم و اندیشه اسلامی. ۴- «مَناط ُ الاَحکام»، تالیف مولا نظرعلی طالقانی تحقیق جواد فاضل بخشایش علی اوسط ناطقی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. 5-تَکمِلَةُ الدُّرُوسِ الشَّرعِیَّةِ»، تالیف  سیدجعفر بن اَحمَد مَلحُوس حُسَینی، تحقیق  گروه مُحقِّقان، مشهد: بنیاد پژوهش های آستان قُدس رَضَوِی...+1395 .

***قواعد اصولی نسبت به قواعد لغوی متمایز است+آیت الله شیخ مُحسن اراکی استاد برجسته حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه مَباحِث علم الفاظ باید به عنوان یک علم مستقل و دخیل در استنباط مورد توجه قرار گیرد، گفت: ویژگی مَباحِث لغوی بحث در مورد قواعد صحت کلام بوده و قواعد اصولی نسبت به قواعد لغوی متمایز است. - آیت‌الله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در نشست علمی «اصول فقه» از سلسله نشست‌های علمی کنگره نکوداشت آیت‌الله بروجردی، با بیان اینکه در نظر بزرگان دینی مَباحِث الفاظ اصول دارای دو ماهیت اصولی و غیر اصولی است، اظهار کرد: بر اساس نظرات برخی از علما ، مَباحِث اصولی پیرامون اثبات حجت بر فقه بوده و بر اساس نظر برخی دیگر از علما ، مباحث الفاظ اصول ، لغوی است...او با بیان اینکه مباحث علم اصول از مباحث الفاظ شروع شده است، گفت: قدیمی‌ترین مباحث در این علم مباحث امر و مقاصد است؛ اینکه اهل اصول این مباحث را جز اصول دانسته نشان می‌دهد که موضوع علم اصول نزد تدوین کنندگان این علم دلیل بر علم فقهی بوده و قواعد آن دخیل بر استنباط است...آیت‌الله اراکی در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: بر اساس تعاریف آیت‌الله بروجردی اصول عبارت از علمی است که قواعد حجت بر فقه را مورد بررسی قرار می‌دهد که بر اساس این تعریف مباحث الفاظ در گروه مَبانی احکام تقسیم‌بندی می‌شود اما برخی روایات متفاوت نسبت به این تعریف از قول آیت‌الله بروجردی نقل می‌شود که مورد نقد قرار می‌گیرد.....+1395 .

***نظریه خَلّاقانه ‌مرحوم آیت‌الله بروجردی در عرصه مراتب احکام+حجت‌الاسلام  سید صادق محمدی رئیس انجمن اصول فقه حوزه :  آیت‌الله بروجردی(ره) بیان کردند که شی اگر بخواهد دارای مراتب باشد باید ذات شی در جمیع مراتب حضور داشته باشد که این مطلب ظریف و بی‌نظیر است... اولین دیدگاهی که در زمینه مراتب حکم مطرح شده است، دیدگاه چهار مرتبه‌ای مرحوم آخوند است که شامل اقتضا، انشا، فعلیت و تَنجُّز است...رئیس انجمن اصول فقه حوزه بیان کرد: امام راحل و بسیاری از محققین با تفاسیر متفاوت، مراتب حکم را دو مرتبه می‌دانند؛ امام راحل بیان می‌کنند که مرتبه اَلاِقتِضاء و تَنجُّز از مراتب حکم نیست؛ اقتضا مرتبه ملاکات و علت غایی حکم است.......+1395 .

***آیا فقه شیعه حاشیه‌ای بر فقه اهل‌سنت است؟+مرحوم آیت‌الله بروجردی در این موضوع نظریه خاصی داشته‌اند که آثار بسیاری در مقام استنباط و اجتهاد دارد/ اینکه اسم آن حاشیه بر فقه سنی گذاشته بشود، خیلی تعبیر خوبی نیست/ فقه شیعه در دوران امام باقر و امام صادق (عَلَیهِمَاالسَّلام) مرحله اوج را طی کرده است. پیش نشست علمی کنگره نکوداشت آیت‌الله بروجردی(ره) با حضور علمای اعلام و اساتید حوزه علمیه قم در سالن اجتماعات کتابخانه آیت‌الله بروجردی در صحن جوادالائمه(ع) حرم مطهر حضرت معصومه(س) برگزار شد.در این نشست علمی آیت‌الله سید محمدجواد علوی طباطبایی استاد عالی‌رتبه حوزه علمیه قم درباره مکتب و روش فقاهتی آیت‌الله بروجردی(ره) سخن گفت که گزارش آن را در ادامه می‌خوانید . مطلبی از مرحوم حضرت آیت‌الله بروجردی رضوان‌الله‌علیه نقل می‌شود که ایشان فقه شیعه را حاشیه‌ای بر فقه سنّی می‌دانستند! طبعاً ظاهر این کلام قابل قبول نیست چون شکل‌گیری و تدوین فقه سنّی به وسیله ائمه اربعه اهل تسنن است و فقه شیعه در دوران امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام) مرحله اوج را طی کرده است.....+1395 .

***چرا برخی با رویکرد مُقارَن در فقه، مخالفند؟!! + حجت الاسلام سید مُنذِر حکیم مؤسِّس و مُدیر گروه فقه تخصصی  خانواده جامِعةُ المُصطَفَی العالَمِیَّةِ ... : در ابتدا باید به این نکته توجه نمود که ما با اهل سنت اشتراکات فراوان و اختلافاتی جدّی داریم که بنده از آن مشترکات و اشتراکات، به «فِقهُ الوِفاق» و از اختلافات ، به «فِقهُ الخِلاف» تعبیر می‌کنم. فِقهُ الوِفاق دربردارنده مواردی است که در فقه مذاهب اهل سنت و فقه شیعه مورد اتّفاق و پذیرش همگان است، ولی فِقهُ الخِلاف در بردارنده موارد اختلافی فَریقَین است. به باور ما، اگرچه باید به هر دو پرداخته شود، ولی زیر ساخت مَباحِث فقهی را مُحکَمات فقه -که در «فِقهُ الوِفاق» دیده می‌شوند- تشکیل می‌دهد. به دیگر سخن، نمی‌شود به فِقهُ الخِلاف بدون توجه به فِقهُ الِوفاق پرداخت ..... +1395 .

***از جریان‌شناسی تَطَوُّرات  و تحوّلات حوزه و الزامات دانشی تا رشد فقه‌های مُضاف+برنامه زاویه به موضوع حوزه و وضعیت و کارآمدی آن در دوران جدید پرداخت. زاویه با این رویکرد به سراغ موضوع رفت که بررسی کند که آیا حوزۀ امروز به سنّت گذشته وفادار مانده یا تحوّلات جدیدی به اقتضای زمان در آن رخ داده و بزرگان معاصر حوزه به کدام سنّت حوزوی تعلّق دارند؟+مهمانان زاویه حجت‌الاسلام سیدابوالحسن نوّاب مؤسس و سرپرست دانشگاه ادیان و مذاهب و حجت‌الاسلام  علیرضا پیروزمند قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم بحث  زاویه را کارشناسی نمودند.-صلواتی مُجری و کارشناس برنامه سوال خود را با اشاره به دیدار دسته‌جمعی برخی فضلا و اساتید با آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در خرداد سال ۹۲ آغاز و گفت در آن مراسم آیت‌الله شیخ عبدالله جوادی آملی عنوان کرد که ما روحانیون با مردم ارتباط زیادی نداریم حتی در قم چه برسد به کل کشور‏، و همواره مشغول نوشتن و تدریس هستیم و به مردم توجه نداریم در حالیکه مردم ستون سیاست هستند و در چنین حالتی نباید انتظار داشت که آنها حرف ما را گوش یا به ما مراجعه نمایند، سپس چنین سوال کرد: آیا از سنت فعلی حوزه انتظار ظهور بزرگانی همچون مطهری و بهشتی هست یا با توجه به تخصصی شدن دانش‌ها چنین انتظاری ناممکن یا نامطلوب است؟!!!....حجت الاسلام نوّاب در پاسخ به زنده بودن و پویایی خاص حوزۀ علمیه در بین ادیان و مذاهب زندۀ ‌جهان اشاره و گفت: هیچ مذهبی به اندازۀ‌ تشیع حوزۀ ‌علمیۀ پویا ندارد و ارتباطات تشیع در طول تاریخ خشک و علمی نبوده بلکه بعد از تاریخ غیبت کبری گسترش یافت که البته آغازگر اصلی تعلیم و تربیت خود ائمه (ع) بودند و ایشان همواره در دسترس عموم مردم بودند و عادی‌ترین مردم نیز به راحتی قادر بودند به نزد ایشان رفته و سوالات خود را بپرسند و این روند توسط علمای شیعه هم ادامه یافت و به ارث رسید و همواره در طول تاریخ تشیع علما علیرغم مقام والای علمی در خدمت و دسترس تودۀ ‌مردم بوده‌اند....نواب گفت: حوزه را باید زمانی و مکانی بررسی کرد زیرا با اقبال و ادبار مواجه بوده و به ظهور دولت‌های تشیع در جهان از جمله اَدارِسَه (اِدرِیسیُّون و فرمانروایان عَلَوی) در شمال آفریقا‏ (مَراکِش)، فاطمیون مصر، ‌همدانیان سوریه و آل بویه در ایران و سپس صفویه و انقلاب اسلامی اشاره و گفت:‌ هرگاه علما مورد اقبال حاکمان بودند از فرصت استفاده و خود را به مردم نزدیک می‌کردند تا از وجودشان بهره‌مند گردند و وقتی حاکمیت با علما درگیر بوده وضعیت فرق داشته‏‏‌، مثلاَ‌ وضعیت زمان رضاشاه با دوران بعد از انقلاب یکی نبوده و برای نمونه حائری(مرحوم شیخ عبدالکریم حائری) در زمان رضاشاه قصد داشت با چنگ و دندان حوزه را حفظ کند و سپس به حوزۀ‌ کنونی اشاره کرد که مُشوِّق بخش دانش است و با توجه به تخصصی شدن علوم لزوماَ‌ کسی مثل مطهری که عالِم به علوم مختلف فلسفه و تعلیم و تربیت و غیره بود نیز تقسیم شده و مطهری‌ها داریم که هر یک در یک بخش از دانش روز مهارت و استادی دارند و قصد حوزه هم تربیت متخصصان است و در پاسخ به سوال صلواتی که پرسید آیا حوزۀ ‌کنونی با توجه به تخصصی شدن علوم ظهور چنین بزرگانی را ممکن یا مطلوب می‌داند؟ گفت:‌ نه ممکن و نه مطلوب است!....+1395 .

***جمع‌آوری کتب «شیخ یوسف القَرضاوِی» در مصر+وزارت اوقاف مصر کتب مروج تفکرات افراط‌گرایانه و تألیفات «شیخ یوسف محمد قَرضاوِی» را از مساجد و کتابخانه‌های این کشور جمع‌آوری کرد... اداره اوقاف استان «سوئز» مصر در این بازرسی‌ها موفق شد ۳۵۰ کتاب مروج افراط‌گرایی را در مساجد این استان کشف و ضبط کند.....+1395 .

***آسیب شناسی قانون گذاری در نظام جمهوری اسلامی ایران+از میان رویکردهای مختلف که در زمینه قانون گذاری مطرح شد تنها رویکردی که می‌تواند در عصر حاضر مبنای قانون گذاری قرار بگیرد، رویکرد کسانی است که ضمن پرهیز از افراط و تفریط‌های رویکردهای دیگر، نگرش نظام مند به دین، اصول گرایی در حوزه فهم دین و توسعه گرایی در حوزه تحقق دین، تکامل در روش اجتهاد و تجدید نظر در روش علوم را موردتوجه قرار داده اند و در دیدگاه آنان همه تلاش‌ها در جهت پی ریزی تمدن نوین اسلامی سامان می‌یابد+خلاصه‌ای از کتاب «فقه و قانون گذاری، آسیب شناسی قانون گذاری در نظام جمهوری اسلامی» توسط ابرهیم شفیعی سروستانی..... مهم ترین بایسته‌های کاربردی و اجرایی توانمندسازی فرآیند قانون گذاری در نظام جمهوری اسلامی عبارت است از: 1- شناخت دقیق تر موضوعات و مصادیق احکام شرعی 2- توجه به شرایط زمانی و مکانی اجرای احکام شرع 3- توجه به اصول و قواعد کلی مورد نظر شرع 4- توجه به تأثیر حکومت بر احکام شرع 5-توجه به نقش زمان و مکان در موضوعات احکام شرعی 6-توجه به تبعات اجتماعی ـ اقتصادی اجرای احکام 7- توجه به کارآمدی احکام شرعی 8-توجه به پیوستگی و ارتباط نظام مند معارف دین 9- توجه به کاراترین فتاوا به هنگام اختلاف آراء 10- توجه به قواعد، فنون و روش قانون گذاری 11-ایجاد سامانه مناسب برای تدوین و گردآوری علمی قوانین 12-مبتنی کردن قوانین بر پژوهش و تحقیق 13- تدوین سیاست‌ها و خط مشی‌های کلان 14-ایجاد سازوکارهای لازم برای آسیب شناسی قوانین 15-ایجاد تعادل در بهره گیری از حقوق بیگانه....+1395 .

***انتشار کتاب «فقه و حقوق قراردادها» اثر جدید حجت الاسلام استاد ابوالقاسم علیدوست اَبَرکوهی یزدی+کتاب «فقه و حقوق قراردادها» اثر جدید استاد ابوالقاسم علیدوست در دو مجلد که به «ادله عام روایی» و «ادله عام قرآنی» قراردادها پرداخته، به‌تازگی از سوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی چاپ و روانه بازار نشر شده است... +1395 .

***جای خالی کرسی مَباحِث «فقه شهر و شهرنشینی» در حوزه علمیه مشهد+چرا در حوزه علمیه مشهد، هیچ درس استدلالی و نظری حول مباحث فقه و شهر نداریم؟ این در واقع ضرورت بسیار دو چندان و مضاعفی است که شایسته است  فقه پژوهان، فقیهان و مدرسین خارج به این چالشی که الان شهر مشهد و هویت حرم مطهر رضوی دچار آن است، بپردازند. بحث فقه شهر و شهر نشینی رویکرد جدیدی در فقه است که نیازمند تحلیل و پژوهش است؛ بلند مرتبه سازی پیرامون حرم مطهر رضوی و تخریب بافت فرهنگی، امروز دغدغه علما و صاحبنظران و مردم مشهد شده است...اینکه ضرورت بلند مرتبه سازی با چه ضابطه‌ای انجام شود و دیدگاه فقه در این رابطه چیست؟ مباحثی است که باید به آن پرداخته شود.+گفتگو با حجت‌الاسلام علی الهی خراسانی، محقق و مدرس سطح عالی حوزه علمیه مشهد....+1395 .

***نقش «فقه و اصول» در تبیین جایگاه علوم انسانی اسلامی+نظریه پرداز حوزه علوم انسانی و اسلامی با بیان اینکه اصل اسلامی سازی علوم انسانی واژه‌ای نا مفهوم است، گفت: باید با کنکاش کافی در فقه و اصول فقه به تبیین جایگاه علوم انسانی اسلامی دست پیدا کرد -آیت‌الله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در هشتمین روز از نخستین دوره کارگاه‌های اسلامی سازی علوم انسانی که در مجتمع آموزش عالی امین برگزار شد، با اشاره به جایگاه علم اصول در اسلامی سازی علوم انسانی اظهار داشت: کلمه «اسلامی سازی» دارای ابعاد مختلفی است ولی به هرحال برای فهم بهتر باید چند واژگان تبیین شود تا چارچوب بحث مشخص شده و زمینه برای کارهای بعدی فراهم شود.....+1395 .

***حکم شرعی محصولات تَراریخته با استفاده از «اَدِلَّه لا ضَرَر»+حجت الاسلام ابوالحسن حسنی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان این‌که در مسأله محصولات تراریخته حکم دولت با حکم مکلف متفاوت است، گفت: نمی‌توان گفت که چون مصرف این محصولات جایز است تولید و توزیعش هم جایز است....+1395 .

***نگاهی دین‌پژوهانه به فراخوان مُجتهد شَبَستری + دین‌پژوهی به مثابه دانشی مدرن، رهیافت‌هایی به دین را سرلوحه کار خود دارد که در مجموع برای دینداری کسی که به امر دین پژوهی مبادرت می‌کند، پیامدهایی(مثبت و منفی) دارد. شکل‌گیری دانشگاه ادیان و مذاهب قم با موضوع‌محوری «دین‌پژوهی» به توسط جمعی از درس‌خوانده‌های حوزوی (روحانیون) بی‌تردید، یک پدیده بی‌نظیر در حیات حوزه‌های علمیه است. از زمان پایان یافتن نزاع اصولی – اخباری و حاکمیّت مطلق اصولی‌ها بر فضای حوزوی تا به امروز، «استدالال‌گرایی‌» به معنای مراجعه به عقل و علم (ساینس) (science  به معنای علم و دانش و معرفت) در حوزه مطالعات دین و دینداری، تنها در قالب برشمردن عقل به عنوان یکی از منابع چهارگانه استنباط احکام مطرح بوده است. امروزه مهمترین کاربردی که عقل به معنای استدلاگرایی، در قلمرو بررسی دین و دینداری، می‌تواند داشته باشد، خِرَدورزی دین‌پژوهانه با رهیافت‌های خاص خود است.......مدعای این قلم این است که تقاضای مناظره و تقاضای خواندن مقالات توسط افرادی در مرتبه بعد از مرجعیت که توسط محقق گرامی آقای مجتهد شبستری صورت گرفته است چیزی بیرون از ساختار کلی حوزه نیست؛ یعنی گفتگویی میان متن و حاشیه در حوزه است که باید روزی صورت گیرد. مدعای دوم این است که چنین مواجهه‌ای حاکی از وقوع تحولات ژرف (sea change) نا پیدا در درون ساختار حوزه است که به تغبیر جامعه‌شناختی از «تمایزپذیری» (differentiation) در ساختار حوزه خبر می‌دهد...اینکه باید منتظر بود و دید که آیا «متن» روزی «حاشیه»ها را کلا خواهد زدود یا با «حاشیه»ها به گفت‌وگو می‌پردازد. آینده مراکز دانشگاهی و پژوهشگاهی در یک تعامل دوسویه است. در درون ساختار حوزه باید به تعامل با «متن» همت گمارند و به «کنش ارتباطی» که به تولید «‌گفتگو» بینجامد، بپردازند. در بیرون از ساختار حوزه، این «حاشیه» باید واسطه دانشگاهیان و «متن» حوزه شوند تا دو طرف درک بهتری از هم حاصل کنند. +باقر طالبی دارابی، عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب-دین آنلاین  +1395 .

***نقش قضایای تاریخی در نگرش و استنباط فقیه+اطلاع بر تاریخ است که مجتهد را در موردی وادار به صدور فتوا، و در موردی دیگر وادار به سکوت و استنکاف از إصدار حکم و فتوا می‌نماید. اطلاع بر تاریخ است که مجتهد، شرایط موجود را منطبق بر شرایط زمان سیدالشهدا(ع) ارزیابی می‌‌کند... + کتاب «فقاهت در تشیع؛ نگرشی در مبانی اجتهاد و شرایط افتاء» توسط سید محمدمُحسن حسینی‌طهرانی نگاشته و توسط انتشارات مکتب وحی منتشر شد. مولف این اثر (فرزند علامه طهرانی) مَباحِث این کتاب را سابقا در خاتمه کتاب «اجتهاد و تقلید» مرحوم آیت الله سید محمدحسین حسینی طهرانی مطرح نموده بود که به علت اهمیت موضوع با اضافات جدیدی بصورت مستقل به چاپ رسانده است.....نویسنده در این کتاب، اولین شاخص از شاخص‌های اجتهاد و استنباط را «اطّلاع بر تاریخ اسلام و چهارده معصوم(ع)» می‌داند و می‌نویسد: «یکی از منابع و لوازم استنباط، اطّلاع بر تاریخ اسلام و چهارده معصوم(ع)می‌باشد؛ مخصوصاً تاریخ فقه، در نگرش مجتهد به کیفیّت استحصال ملاکات و مناطات احکام نقش بسزایی دارد. مجتهدی که صرفاً در دروس فقه و اصول شرکت کرده و اوقات خویش را به تحقیق و تدقیق در آنها سپری نموده، ولی از تاریخ اسلام و حوادث و قضایای واقعه در دوران رسول خدا و ائمّۀ هدیٰ (صلوات الله علیهم أجمعین) اطّلاعی ندارد، مانند دانشجویی است که چند سال در دانشگاه، دروس اقتصاد و معماری خوانده امّا خود به اماکن و موارد عملیِ ظهور اقتصاد و معماری نرفته و از کیفیّت داد و ستد و خصوصیّات أبنیه و عمارت‌های مدوّنۀ در کتب، سر در نمی‌آورد؛ و یا مانند دانشجویی که سال‌ها به تحصیل دروس طب اشتغال داشته است ولی برای یک‌ بار پای او به بیمارستان و کلینیک و مراکز درمانی و بیماران نرسیده است.....تاریخ، مجتهد را در ادراک عینی و شهودی ملاکات احکام، قوی و نیرومند می‌سازد و او را همراه با حوادث و قضایای متعدّده به پیش می‌َبرد و حضور عینی و حسّی او را در تمامی دوران برقرار می‌سازد؛ چنانچه امیرالمؤمنین(ع) خطاب به فرزند برومندش امام حسن مجتبی(ع) در وصیّت‌نامۀ حاضِرَِین (نامه 31 از نهج البلاغه فَیضُ الاسلام ص906)چنین می‌فرماید: «و سِرْ فی دیارِهِم و آثارِهِم، فَانظُرْ فیما فَعَلوا، و عَمّا انتَقَلوا، و أینَ حَلّوا و نَزَلوا! فَإنَّکَ تَجِدُهُم قَدِ انتَقَلوا عَنِ الأحِبّهِ، و حَلّوا دیارَ الغُربهِ. و کأنّکَ عَن قَلیلٍ قَد صِرتَ کَأحَدِهِم؛ فَأصلِح مَثواکَ، و لا تَبِعْ آخِرَتَکَ بِدُنیاکَ. (نهج البلاغه (عبده)، ج ۳، ص ۳۹٫) «در دیار و آثار گذشتگان بیندیش (چه به‌واسطۀ دیدن و مشاهدۀ خانه‌های مخروبه و آثار باقیمانده و مساکن فرو ریخته، و چه با مطالعه در تاریخ آنها و قرائت کتب و آثار به جای مانده از ایشان)،  پس در کار و کردار آنان نیک تأمّل کن، و به یاد آور که از کجا نقل مکان نمودند و به چه سرا و جایگاهی فرود آمدند (از منازل رفیع و کاخ‌های مرتفع و باغ‌های سرسبز نقل مکان نموده، به قعر خاک و درون قبر مأوا گزیدند)!.....+1395 .

***جدیدترین استفتائات مطابق با فتوای رهبر معظم انقلاب(امام خامنه ای)+سؤال : استفاده از پودر ژلاتین که عموما از خارج کشور وارد می‌شود چه حکمی دارد؟  ج. حلیت و حرمت ژلاتین دایرمدار موادی است که از آنها تهیه می‌شود؛ ژلاتین گیاهی حلال است و ژلاتین تهیه شده از استخوان حیوان‌های حلال گوشت که ذبح شرعی نشده اند حلال است و اما ژلاتین تهیه شده از پوست حیوان حلال گوشت که ذبح شرعی نشده، نجس و حرام است و ژلاتین تهیه شده از اجزای حیوانات حرام گوشت حرامند؛ و در هر صورت اگر ژلاتین دارای قسم حلال و حرام باشد و شما ندانید آنچه می‌خواهید بخورید از کدام قسم می‌باشد، محکوم به حلیت است.+سؤال :کسی شک میکند که این سجده ای که الآن رفت، سجده اول او بوده یا دوم، وظیفه او چیست؟ ج. اگر بعد از سجده و قبل از تشهد یا قبل از قیام رکعت بعد، شک کند که یک سجده انجام داده یا دو سجده، باید یک سجده دیگر انجام دهد.+1395 .

***«فقه»ی که هست و «تمدّن»ی که نیست!/ علیرضا اسدی+1395 .

***گزارشی از نشست امام موسی صدر «فـقیـه صلـح»+امام موسی صدر نماینده شیعه تمدنی در دوران معاصر است؛ اهمیت و ارزش او در این است که به لوازم این مبانی انسان‌شناسی که برگرفته از مکتب اهل بیت (ع) است، اعتقاد راسخ دارد. امام موسی صدر در جایی می‌گوید گاهی با نجنگیدن باید شجاعت انقلابی خود را نشان داد. - سومین نشست پیش مقدماتی همایش بین‌المللی «نقش ادیان در اخلاق صلح، عفو و دوستی» با موضوع «فقیه صلح» به‌منظور بررسی آثار، آرا و اندیشه‌های امام موسی صدر، 28 دی 95 با حضور و سخنرانی حجت‌الاسلام  دکتر محمد جعفر محلاتی استاد دانشگاه اُبِرلین ایالات متحده آمریکا (دانشگاه و کالِج oberlin در اوهایو «یکی از ایالات شرقی آمریکا»)، دکتر عبدالله نصری عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی و دکتر محمد مهدی جعفری استاد بازنشسته دانشگاه شیراز، با دبیری علمی حجت‌الاسلام  دکتر سعید رحیمیان در دانشکده شهید رجایی دانشگاه فرهنگیان فارس در شیراز برگزار شد....+حجت الاسلام دکتر سعید رحیمیان : وقتی می‌گوییم صلح، نباید بلافاصله کلمه سازش به ذهن ما متبادر شود. البته کلمه سازش در زبان فارسی مقوله بدی نیست، اما متاسفانه بار منفی پیدا کرده است. صلح با مقاومت منافاتی ندارد و همین عدم منافات است که لزوم بررسی و تبیین اندیشه‌های امام موسی صدر در زمینه صلح را ضروری می‌سازد. امام صدر هم بنیانگذار جنبش امل یعنی «مقاومت» بود تا به شیعیان در لبنان هویت بخشید و هم بنیانگذار صلح بین فرقه‌های مختلف در لبنان. لبنان در آن زمان دیگ هفت جوشی از فرقه‌ها و ادیان مختلف بود که ایشان به بهترین وجه ممکن مدیریت کرد....+1395 .

***تحوّل خواهان، متن آموزشی بنویسند تا عیارشان مشخّص شود!+حجت‌الاسلام حمید درایتی، علاوه بر اشتهار به داوری مسابقات کشوری و بین‌المللی حفظ قرآن و نهج‌البلاغۀ، از اساتید به نام خارج فقه و اصول حوزه علمیّه مشهد است. تأسیس سایت «شیعه سِرچ» به همراه تدوین درس‌نامه رسائل و کفایةُالأصول (که این دومی به چاپ نیز رسیده است)، بخشی از این تلاش‌هاست. استاد، خسته از بی‌توجّهی مدیران و کم‌کاریِ فضلای حوزه در عرصه تولید متن درسی، از بایسته‌های تحوّل در متون آموزشی و متن درسی معیار گفت. به باور او، تحوّل در متون آموزشی اگرچه امری لازم است، لکن وقتی داعیه‌داران تحوّل، هنوز متنی را به عنوان جایگزین کتب فعلی به نگارش درنیاورده‌اند، هم صحبت از تحوّل بی‌فایده است و هم نمی‌توان نسبت به برتری یا کاستی متون جایگزین نسبت به متون فعلی، به درستی قضاوت کرد. به نظر ایشان، راه حلّ مطلوب در شرایط فعلی، چیز دیگری است......+1395 .

***پلاسکو و آوار شبهات فقهی/ لزوم پاسخ به فروع فقهی محتمل بر حوادث+ضَمان نسبت به خسارت‌های حقیقی و حقوقی، نقش فقهی دولت، مالکان و مدیران این بازار کلان گوشه‌ای از پرسش‌های قابل تأملی است که جامعه و نهادهای گوناگون، نیاز به پاسخ صریح و شفاف نسبت ‌آن‌ها دارند...متن زیر یادداشتی از حجت الاسلام حسن مولایی مدیر مسئول خبرگزاری حوزه است که در ادامه می‌خوانید؛ بیش‌از ۲۰ شهید، افزون بر ۱۰۰ مصدوم، ۱۵۰۰ میلیارد تومان برآورد اولیه خسارت مالی، از بین رفتن حدود ۶۰۰ واحد تجاری و تولیدی، تمرکز قوای کشور و مسئولان و دستگاه‌های کلان بر این موضوع، سنگینی بسیار مطالبات و ادعاهای مطروحه مالی، بخشی از چالش‌هایی است که در فاجعه پلاسکو و رخدادهایی این‌گونه رخ می‌نماید.....+1395 .

***سیستم بانکی توان اجرای قوانین «بانکداری بدون ربا» را ندارد+نشست علمی «موضوع‌شناسی پول و چالش‌های فقهی آن» با حضور دکتر پرویز داوودی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و حجت‌الاسلام  دکتر محمد اسماعیل توسلی عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و جمعی از فضلا و اساتید حوزه و دانشگاه در سالن امام خمینی(ره) مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد....+1395 .

***«فقاهت در تشیّع»، نگرشی در مبانی اجتهاد و شرایط افتاء+کتاب «فقاهت در تشیع» با محوریت نگرشی در مبانی اجتهاد و شرایط افتاء به قلم سید محمدمحسن حسینی طهرانی...+1395 .

***هویت دروغین شیعه لندنی را بر ملا کنید+آیت‌الله شیخ حسین نوری همدانی در دیدار آیت‌الله محسن اراکی، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و منوچهر متکی، معاون بین الملل مجمع جهانی تقریب....+1395 .

***«اجتهاد» سرآغاز محقق شدن فقه تمدن ساز+حجت‌الاسلام ‌ محمدحسین ملک‌زاده استاد حوزه علمیه قم در نشست علمی «جایگاه اجتهاد در تمدن سازی اسلامی» که در مسجد مدرسه علمیه حقانی....+1395 .

***گستره ولایت فقیه و حریم خصوصی شهروندان+نشست علمی «گستره ولایت فقیه و حریم خصوصی شهروندان» به همت گروه فقه سیاسی انجمن مطالعات سیاسی حوزه، اداره همکاری‌های علمی و پژوهشی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و دبیرخانه کرسی‌های نظریه پردازی، نقد و مناظره، با ارائه حجت‌الاسلام  سیدسجاد ایزدهی و نقد حجج اسلام روح الله شریعتی و سیدکاظم سیدباقری چندی پیش در انجمن مطالعات سیاسی حوزه برگزار گردید....+1395 .

***امام خمینی (ره) مسئله دولت ـ ملت را با «ولایت فقیه» حل کرد+حجت الاسلام حمید پارسا نیا رئیس قطب بنیادهای نظری و نظام متقن علوم انسانی دفتر تبلیغات اسلامی....+1395 .

***خلأ اندیشه فقهی نظام‌مند در مواجهه با اجتناب مالیاتی/ ضرورت آینده پژوهی در فقه+اولین نشست علمی از سلسله نشست‌های تخصصی «فقه و اقتصاد» با عنوان «توان سنجی فقه در مهار پیامدهای روند رو به گسترش اجتناب مالیاتی» از سوی گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده تمدنی اسلام تمدنی، با ارائه استاد دکتر ناصر الهی عضو هیأت علمی گروه اقتصاد و معاون پژوهشی دانشگاه مفید، با حضور رئیس پژوهشکده اسلام تمدنی، اعضای هیأت علمی، استادان و فضلای حوزه علمیه، ۳۰ دی‌ماه ۹۵ در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد.....+1395 .

***دلائل مخالفین و موافقین تشکیل حکومت در عصر غیبت+پنجمین نشست علمی «حکومت دینی و کارآمدی آن» با سخنرانی آیت‌الله شیخ عباس کَعبی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری،  با حضور جمعی از طلاب و اساتید حوزه علمیه در مرکز تحقیقات حکومت اسلامی دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری برگزار شد....+1395 .

***«جُستارهای فقهی اصولی» به دیگر فصلنامه‌های علمی پژوهشی پیوست+فصلنامه «جُستارهای فقهی اصولی» موفق به دریافت رتبه علمی – پژوهشی از کمیسیون نشریات علمی مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه شد....+1395 .

***امکان «وحدت فقهی» دور از دسترس نیست+از نظر امام موسی صدر وحدت جامعه اسلامی زمانی شکل می‌گیرد که وحدت فقهی تحقق یابد و امکان وحدت فقهی نیز دور از دسترس نیست. امام صدر فقه را تئوری زندگی انسانی از گهواره تا گور می‌داند. او اختلاف‌ها را در مرحله نظریه رحمت تلقی می‌کند، چرا که اعتقاد داشت این اختلاف‌ها به پویایی فقه می‌انجامد....+مولوی نذیراحمد سلامی، از مدرسان دارالعلوم زاهدان و عضو مجلس خبرگان رهبری+1395 .

***شرکت‌های هِرَمی باطل و غیر شرعی است/ گُلدکوئیست لباس عوض کرده است+آیت الله ناصر مکارم شیرازی...+1395 .

***پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه جمادی الاولی ۱۴۳۸ قمری+1395 .

***ایذاء غیر مُعتَنابِه نمی‌تواند ملاک جواز مهندسی ژنتیک حیوانات باشد+حجت‌الاسلام محمدرضا جباران، عضو هیأت علمی گروه اخلاق اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی ....+1395 .

***تأکید مدیرحوزه‌های علمیه بر «توسعه اجتهاد منظومه‌ای»/ ایستایی فقه، بی‌معناست+آیت الله علیرضا اعرافی.....+1395 .

***فقه شیعه در هیچ برهه‌ای از تاریخ تعطیل نبوده است/ بر مرجعیت علمی اهل‌بیت(ع) تأکید کنیم+آیت‌الله بروجردی می‌فرمود فقه شیعه از زمان حضرت باقر(ع) که شروع شده تا کنون ادامه داشته و چنین نبوده که یکی دو قرن اصلا فقیه نداشته باشیم. فقه شیعه در هیچ برهه‌ای از تاریخ تعطیل نبوده و دائما رو به پیشرفت بوده تا رسیده به زمان ما. فقه شیعه به عنوان اعتراض به اهل سنت شروع شد....+مرحوم آیت‌الله علامه شیخ محمد واعظ زاده خراسانی شاگرد برجسته آیت‌الله بروجردی و استاد باسابقه دانشگاه فردوسی مشهد...+1395 .

***هجدهمین همایش «کتاب سال حوزه» در قاب تصویر+1395 .

***نگاهی به برگزیدگان آثار فقهی هجدهمین «کتاب سال حوزه»+1395 .

***هفت آسیب مهم در پژوهش‌های حوزوی/ مُغلَق نوشتن افتخار نیست+آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در همایش کتاب سال حوزه از هفت آسیبی سخن گفت که می‌تواند گریبان پژوهش‌های حوزوی را بگیرد و تاکید کرد که حاکمیت فرهنگ غربی در نوشته‌های حوزویان صحیح نیست...حضرت آیت‌الله ناص مکارم شیرازی در هجدهمین همایش کتاب سال حوزه که در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد، با اشاره به این که همایش کتب سال حوزه علمیه بسیار پربار و فعال و بالنده است و حوزه برای آثار فرزندان خودش ارزش و قیمت قائل است، اظهار داشت: برخی می‌گویند طلاب در حوزه چه می‌کنند که وقتی ببیند در سال بیش از ۸۰۰ عنوان کتاب برای شرکت در همایش کتاب سال ارائه می‌شود و در نهایت حدود ۴۰ کتاب انتخاب می‌شود که در آن به نیازهای تمدن اسلامی توجه شده است متوجه می‌شوند ما حوزه بالنده‌ای داریم و طلاب خط علمای گذشته را در پیشرفت اسلام و مکتب اهل بیت(ع) ادامه می‌دهند و یکی از مصارف وجوهات نیز برای همین مسأله است......آیت‌الله مکارم شیرازی با بیان این که قرآن به قلم قسم یاد کرده است، ابراز داشت: قلم سابقا یک تکه چوب نی بوده است ولی همین قلم به قدری مقام پیدا می‌کند که خداوند در سوره قلم به آن قسم یاد می‌کند و نون هم اشاره به دواتی است که رنگ را از آن می‌گرفتند و بعد خداوند بحث عقلانیت را به دنبال این قسم ذکر می‌کند که نشان می‌دهد قلم و پژوهش با عقل رابطه مستقیم دارد....+1395 .

***دو طرح نیازسنجی پژوهشی حوزه رونمایی شد+ در حاشیه هجدهمین همایش کتاب سال حوزه در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) با حضور حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی ، آیات اعرافی، غروی....+1395 .

***نیازمند تربیت «مجتهدان رجالی» هستیم/ حوزه قم در معرفی آیت‌الله بروجردی کوتاهی کرده است+آیت‌الله رضا استادی در در نشست علمی رجال، پیش نشست کنگره نکوداشت آیت‌الله بروجردی با عنوان «شُکُوه مرجعیت» که در کتابخانه مسجداعظم برگزار شد گفت: پس از قرن ۶ و ۷ که ابن طاووس و مرحوم علامه، تقسیمات چهارگانه احادیث را مطرح کردند این مساله  از آن تاریخ در کتب، رواج پیدا کرد..... آیت‌الله بروجردی پس از حضور در قم تحول خاصی ایجاد کردند؛ بحث رجالی را در حوزه قم جا انداختند؛ همه متفقند که آیت‌الله خویی نیز تحت تاثیر ایشان بوده‌اند؛ زیرا این بحث در آن زمان مورد توجه کسی نبود ولی همه را متوجه اهمیت رجال کردند.... باید تکلیف خود را مشخص کنیم آیا برای خود کار می‌کنیم یا برای خدا؛ اینکه کارها پولی شده است، حرف مشکلی است؛ چرا باید همیشه به دنبال پول برای انجام کارها باشیم، زیرا اساس کار بزرگان ما روی اخلاص و اخلاق بوده است.+آیت الله علیرضا اعرافی : بسیاری از مباحثی که آیت‌الله بروجردی به خصوص در حوزه رجال داشتند، بسیار دقیق است و از مطالعه افکار ایشان استفاده‌های فراوانی می‌بریم....آیت‌الله بروجردی علاوه بر اینکه در ابعاد مختلف علومی چون رجال، اصول، فقه و مباحث اجتماعی و مدیریتی عمیق و فکور بودند برای هر کدام از این علوم صاحب مکتب بود زیرا عمیق بودن یک مسئله است و داشتن مکتب مسئله دیگر....افکار آیت‌الله بروجردی در قم به عنوان جایگاه ایشان به خوبی امتداد پیدا نکرده در حالی که می‌بایست مجموعه افکار منظم این مرجع فقید شیعه در حوزه مورد توجه جدی قرار گیرد....+1395 .

***به فتوای رهبری توجه نمی‌شود/ ترویج موسیقی جایز نیست+آیت‌الله شیخ محمد یزدی در ابتدای درس خارج فقه خود با اشاره به برگزاری جشنواره موسیقی فجر اظهار داشت: وزارت ارشاد در بحث موسیقی همیشه به فتوای مقام معظم رهبری(امام خامنه ای) اشاره می‌کند، اما آنها به بخش خاصی از فتوا استناد می‌کنند. در حالی که متن فرمایش رهبری این است که چون حلال و حرام مخلوط است و در حقیقت مثل ابزار مشترک است، بنابراین ترویج موسیقی جایز نیست.+1395 .

***ثبوت و پارسانیا از «حکومت اسلامی در برابر پرسش‌های آخوند خراسانی» می‌گویند+این ادعا که آخوند خراسانی، صاحب کتاب مهم کفایه و رهبر دینی نهضت مشروطه، مخالف حکومت اسلامی و روحانیون باشد، بسیاری را دچار ابهام و سؤال کرده است. این ادعا برگرفته از گفت‌وگوی منسوب به آخوند با شاگردش میرزای نائینی است که شاگرد جوانش آقابزرگ تهرانی ناظر آن بوده است. +نشست «حکومت اسلامی در برابر پرسش‌های آخوند خراسانی - این نشست با بحث و گفت‌وگوی حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حمید پارسانیا، استاد دانشگاه تهران و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و استاد علی‌اکبر ثبوت، پژوهشگر تاریخ و فلسفه اسلامی ...+1395 .

***«متون فقه جزایی؛ حدود، قصاص و دیات» منتشر شد+کتاب «متون فقه جزایی؛ حدود، قصاص و دیات» به قلم دکتر احمدرضا توکلی استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد و دکتر حامد رستمی نجف آبادی دکترای فقه و مبانی حقوق و مدرس دانشگاه، از سوی انتشارات خرسندی منتشر شد...+1395 .

***گزارش تصویری/ سلسله نشست‌های علمی «شُکُوه مرجعیت-آیت الله بروجردی»+آیت الله شیخ رضا استادی+آیت الله علیرضا اعرافی+حجت الاسلام سید صادق محمدی....+1395 .

***بازشناسی مناسبات «فقه و اخلاق»+به قلم محمد هدایتی...+1395 .

***مبانی حاکمیت و الگوهای دولت در فقه معاصر شیعه+ نشست «مبانی حاکمیت و الگوهای دولت در فقه معاصر شیعه» با سخنرانی حجت‌الاسلام‌ داود فیرحی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران چندی پیش در مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برگزار شد....+1395 .

***ورود به مسائل مستحدثه، کار هر فقیهی نیست/ چرایی اختلاف نظر فقها در کیفیت نظارت فقیه بر حکومت+حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قائینی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، محققی پرتلاش و از شاگردان و تربیت یافته‌گان مکتب اصولی مرحوم آیت‌الله خوئی است. او متولد نجف است و در سال ۶۶ به علت فشارهای رژیم بعث صدام، عرصه را برای رشد علمی مناسب نمی‌بیند، به ایران عزیمت کرده و مدتی در درس مرحوم آیت‌الله میرزاجوادآقا تبریزی حاضر می‌شود و به تدریس سطوح عالی فقه و اصول می‌پردازد و مدتی است که به تدریس خارج فقه و اصول نیز اشتغال دارد. استاد قائینی علاوه بر تدریس در تألیف و تصنیف نیز موفق بوده و چند رساله علمی در زمینه مسائل فقهی جدید به چاپ رسانده است. ...+1395 .

***حوزه علمیه قم و مسئله «تقریب مذاهب»/ حجت الاسلام احمد مُبلِّغی+1395 .

***«خمس»، سهمی برای شکوفایی+کتاب «خمس، سهمی برای شکوفایی» نوشته حجت‌الاسلام  شیخ غلامعلی نعیم‌آبادی (نماینده ولی‌فقیه و امام جمعه بندرعباس) از سوی انتشارات سروش نعیما منتشر شد. این کتاب از سه فصل «خمس در آیات و روایات، فلسفه و آثار خمس و احکام خمس» تشکیل می‌شود...+1395 .

***مساجد سیاست‌زده به ضرر حکومت و دین است+حضرت آیت‌الله سید موسی شُبَیری زنجانی در دیدار حجت‌الاسلام  شیخ محمد جواد حاج علی اکبری رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد کشور ، بر ضرورت دور نگه داشتن مساجد از سیاست زدگی تاکید کرد و گفت: اگر مساجد به وظایف اصلی خود عمل کنند برای حکومت هم بهتر است+1395 .

***سایت «مشاور فیلم» با هدف ساماندهی مشاوران فیلم و سریال دینی افتتاح شد+با حضور حجت‌الاسلام  سعید روستا آزاد، معاون فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، دکتر ابوالقاسم اسدی زاده و مشاوران مذهبی فیلم و سریال... اباذر جعفری، رئیس اداره اطلاع رسانی و تبلیغ نوین معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی به معرفی سایت مشاور فیلم و امکانات آن پرداخت ..+1395 .

***ثبت‌نام کارگاه آموزشی و پژوهشی «فلسفه علم اصول» در مشهد+1395 .

***از ارتقای جایگاه «مرجعیت شیعه» تا الگویی برای توسعه مَباحِث دینی+حجت الاسلام نجف لک‌زایی: آیت‌الله بروجردی به مساله رهبری و مرجعیت یک نگاه کاملاً راهبردی داشت. برخی به دنبال این امر هستند که آیا آیت‌الله بروجردی به مساله ولایت‌فقیه اعتقاد داشت یا خیر، ولی اگر کسی عملکرد ایشان را مشاهده کند دیگر جایی برای این بحث‌ها باقی نمی‌ماند+حجت الاسلام سیدصادق محمدی+آیت‌الله سیدمحمدجواد علوی بروجردی ....+1395 .

***شرح و تبیین «نظریه خطابات قانونیه» امام خمینی(ره)+کتاب «شرح و تبیین نظریه خطابات قانونیه امام خمینی(ره)» به همت معاونت پژوهشی دفتر نمایندگی موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) در قم منتشر و در دسترس علاقمندان قرار گرفت. ...+1395 .

***کتاب «فقه و قانون‌گذاری» در بوته نقد قرار گرفت+جلسه نقد و بررسی کتاب «فقه و قانون‌گذاری، آسیب‌‌شناسی قانون‌گذاری در نظام جمهوری اسلامی» با حضور ابراهیم شفیعی سروستانی مؤلف کتاب، آیت‌‌الله عباس کعبی، دکتر سیداحمدحبیب‌نژاد و حجت‌الاسلام دکتر جلیل محبّی برگزار شد....+1395 .

***«اندیشه‌های فقهی ارث و وصیت» مکتوب شد+کتاب «اندیشه‌های فقهی ارث و وصیت؛ ترجمه و تحقیق باب الفرایض و الوصایا از کتاب الخلاف شیخ طوسی» به ترجمه و تحقیق سید محسن قائمی و محمدلری‌نژاد از سوی انتشارات خرسندی منتشر شد. ...+1395 .

***با منطق اسلام از نرخ‌های سود بانکی نمی‌توانیم دفاع کنیم/ هر صوری بودنی به معنی ربوی بودن نیست+حجت‌الاسلام  دکتر سید عباس موسویان عَجَب شیری آذربایجانی  سراسر وجودش دغدغه مهمی است با موضوع پیوند مفاهیم و مقولات دانش اسلامی با علم اقتصاد. او هم تجربه سال‌ها تحصیل در رشته‌های دینی را دارد و هم عمر خود را به مطالعات اقتصادی اختصاص داده است. موسویان راه نجات و پیام حیات‌بخش اقتصاد امروز ایران را فقط و فقط اقتصاد مقاومتی می‌داند و روی تولید ملی تاکید بسیاری دارد+1395 .

امام خمینی«ره» به اصالت و حفظ شأن روحانیت معتقد بود/ حساسیت‌های امام نسبت به روشنفکران دینی+آیت‌الله محمدعلی گرامی قمی از شاگردان و یاران دیرین امام راحل و نیز از مدرسین خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم....+1395 .

***مراجع تقلید و اساتید بزرگ هم از «تورّم اصول» نالانند+حجت الاسلام سید صمصام الدین قوامی+مرحوم آیت‌الله فاضل لنکرانی چندین مرتبه، متذکر شده‌اند که علم اصول متورم شده است. اصطلاح تورم، کلید راهگشایی است که مراجع و بزرگان آن را پذیرفته‌اند که علم اصول‌فقه بیش از حد تورم کرده است....+1395 .

***سه دلیل عقلی بر ضرورت حاکمیت ولایت فقیه در عصر غیبت+آیت‌الله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه حوزه علمیه قم....+1395 .

***«طلاق شفاهی» بازهم در مصر مساله ساز شد+در مساله طلاق شفاهی بحث بر سر این است که طلاق با اجرای صیغه طلاق توسط زوج واقع می‌شود یا اینکه لازمه جدا شدن زن و مرد این است که صیغه طلاق توسط قاضی اجرا شود؟البته باید توجه داشت که یکی از علل مطرح شدن این مساله در مصر، علاوه بر جنبه فقهی و دینی آن، ازدیاد آمار طلاف در مصر می‌باشد به گونه‌ای که آمارهای کشور مصر نشان می‌دهد در پنج سال اخیر ۴۰ درصد از ازدواج‌ها به طلاق منجر شده، تا جایی که عَبدُالفَتّاح اَلسِّیسی رئیس جمهور مصر نیز در تماسی با شیخ اَلاَزهَر از وی خواسته تدابیری بیندیشد تا طلاق توسط مردم اجرا نشود و فقط توسط کسانی اجرا شود که اذن شرعی داشته باشند.....+1395 .

***مراجع به میدان آمدند، اکنون نوبت مردم است/ حجت الاسلام علی نعمتی+زمانی -نه چندان دور- بود که اگر طلبه اقتصادخوانده‌ای قصد بیان احکام شرعی بانک را در منبر خود داشت، به علت سکوت سنگینی که بر این فضا حاکم بود، یا در صحت یافته‌های عینی خویش تردید می‌کرد و یا احساس می‌کرد بیان حقایق بانکی موجب اختلال نظام و از دست رفتن اعتماد مردم به حکومت اسلامی می‌شود! اما به فضل الهی چند سال و ماهی است که به همت برخی دغدغه‌مندان اقتصاد اسلامی و دیگر پیگیران طرح بازنگری در قانون عملیات بانکی بدون ربا، این سکوت شکسته شده و مراجع بزرگوار تقلید نیز با جدیت در حمایت از این اصلاحات از واقعیت ربوی نظام بانکی‌مان پرده برداشته‌اند. عجیب این‌جاست که برخی مسئولان ارشد بانکی در این میانه فقیه شده و مدعی سازگاری عملیات بانک‌ها با موازین شرع و ناواردی مراجع معظم تقلید شده‌اند، تا آن‌جا که از حجت‌الاسلام دکتر مصباحی‌مقدم خواسته‌اند آیت‌الله جوادی آملی را توجیه کند که در خصوص سیستم ربوی بانک‌ها موضع‌گیری سفت و سختی نفرمایند!...پذیرش حقیقت، اگرچه تلخ است، اما شرطی است لازم برای حرکت در مسیر تغییر و اصلاح. همین نظام پولی فاسد است که کوهی از معضلات و مفاسد اقتصادی را برای جامعه ما به ارمغان آورده است: تورم، رکود، تعطیلی صنایع، بیکاری جوانان، ثروتمندتر شدن اغنیا و فقیرتر شدن فقرا، و … . اقتصاددانان پول را به مثابه خون در شریان‌های نظام اقتصادی می‌دانند. اگر خون فاسد شد، تمام پیکر به فساد و تباهی کشیده می‌شود. اگر ما مدعای اقتصاد اسلامی داریم، و اگر به دنبال اقتصاد مقاومتی هستیم، بدون یک نظام پولی اسلامی و سالم، این شدنی نیست.متأسفانه، در ادبیات اقتصاد مقاومتی وجوه کم‌اهمیت‌تری (همچون دوری از اسراف و لزوم صرفه‌جویی مردم) پررنگ شده و وجوه اساسی و بنیادینی همچون پول و بانک مغفول مانده است....اکنون که مراجع بزرگوار تقلید به میدان آمده و از جایگاه خود برای اصلاح بانکداری، امری که کرارا مورد مطالبه رهبری بوده است، آبرو گذاشته‌اند، نوبت مردم است که با آگاه شدن از این مفسده عظمی اصلاح نظام بانکی و تطبیق آن با موازین شرع و عقل را به یک مطالبه ملی، پرطنین و قدرتمند بدل کنند؛ باشد که بساط ربا هرچه زودتر از جامعه ما جمع گردد. به قول حضرت آیت‌الله جوادی آملی حفظه الله، گزینه نظامی خداوند روی میز است.+1395 .

***مجمع تشخیص مصلحت نیازمند حکم و موضوع‌ شناسی با روش اجتهاد جواهری است+اینکه حضرت امام فرمودند زمان و مکان در حکم مؤثرند، در خصوص احکام اضطراری موضوع نیست، بلکه زمان و مکان، موضوع سازی می‌کنند به همین جهت مجمع تشخیص مصلحت نظام به دو بخش اجتهاد در خصوص موضوع و دیگری شناخت حکم آن بر اساس روش اجتهاد فقه جواهری نیازمند است. ....+حجت‌الاسلام  سید عبدالمجید اِشکَوَرِی، عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) و استاد حوزه و دانشگاه...+1395 .

***نگاهی به «مأخذشناسی وقف»؛ اثر شایسته تحسین کتاب سال حوزه+«مأخذشناسی وقف» تمامی نوشتارهای موجود درباره «وقف» را که شامل ۶ هزار و ۲۹۳ مدرک به‌صورت کتاب، مقاله، پایان‌نامه و نسخه خطی، به زبان فارسی و عربی و اردو تا پایان سال ۱۳۹۳ خورشیدی است در شش قالب عنوان اثر، نویسنده، سال انتشار، زبان، نوع اثر، مکان نگهداری و موضوع ارائه کرده است. ...کتاب «ماخذشناسی وقف» تالیف حجت‌الاسلام دکتر سیداحمد سجادی جَزّی که به همت موسسه خانه کتاب منتشر شده، در هجدهمین همایش کتاب سال حوزه به‌عنوان اثر شایسته تحسین معرفی شد....+1395 .

***حذف یک مبحث از علم اصول نیاز به بررسی و تضارب آراء دارد+حجت‌الاسلام  سید حمید جزایری، رئیس دفتر تدوین متون آموزشی حوزه با بیان این که نباید به صراحت حکم به زائد بودن علمی داد، این مساله را نیازمند تضارب آراء دانست و سیر تحول در حوزه‌های علمیه را مثبت ارزیابی کرد. +1395 .

***«مُرابَطَه»، تنها از دولت اسلامی نیست بلکه از بلاد اسلامی است+مرابطه در اصطلاح قرآن کریم یعنی مرزبانی از سنگرهای ‌ایدئولوژیک اسلام، مرزبانی از باورها و ارزشهای اسلامی به همراهی رهبر جامعه اسلامی. اما در اصطلاح فقهی، مرابطه، مرزبانی فیزیکی و دیده بانی صِرف است؛ یعنی باید یک عده در مرز وظیفه دیدبانی را برای جلوگیری از نفوذ دشمن بر عهده بگیرند و در صورت نفوذ، اعلام بکند تا بشود با آن‌ها مقابله کرد. .....+ آیت‌الله شیخ عباس کعبی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری....+1395 .

***پژوهشی در مفهوم و حکم «مُفسِد فِی الاَرضِ»+مقاله حاضر تقریرات درس خارج آیت‌الله سیّد محمّدرضا مدرّسی طباطبایی یزدی در خصوص بررسی موضوع، درک حدود، مقدار گسترش و حکم «مفسد فی الارض» می‌باشد که به قلم یکی از شاگردان ایشان (حجت‌الاسلام سید حامد طاهری )تنظیم شده است.+1395 .

***آداب المُتَغَیِّرین! / حجت الاسلام مُصطفی دُرّی +تغییر چه در ساختار دانش اصول باشد، چه در متون آموزشی و چه در ساختار سیاسی و اجتماعی، آدابی دارد. بی‌رعایت این آداب، یا تغییر محقّق نمی‌شود و یا ابتر می‌ماند....+1395 .

***مرحوم نائینی بین دولت جدید، ملیت ایرانی و مذهب تشیع آشتی برقرار کرد+مرحوم نائینی می‌گوید عبور از سلطنت به دوران مدرن، منع شرعی ندارد بلکه با حمایت شرعی نیز مواجه است. او دولت‌های سلطنتی را دولت نمی‌بیند و معتقد است که ذات دولت، امانتی است و از ابتدا مشروطه بوده است؛ بنابراین مرحوم نائینی بین دولت جدید و ملیت ایرانی و مذهب تشیع آشتی برقرار می‌کند....+حجت‌الاسلام  داوود فیرحی ...+1395 .

***بررسی فقهی-فرهنگی حضور زنان در ورزشگاه‌ها؛ راهبردها و راهکارها+ اهمیت این موضوع به سبب این است که مساله حضور زنان در ورزشگاه‌ها از جنبه‌های مختلفی قابلیت تاثیرگذاری بر فضای عمومی و نیز وجهه بین‌المللی کشورمان را دارد....+1395 .

***کارستان امام خمینی و ورود فقاهت شیعی از حاشیه به متن+حجت‌الاسلام  داوود مهدوی زادگان عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ....+1395 .

***علی جمعه رئیس کمیته فقهی اَلاَزهَر مصر شد+1395 .

***شهید صدر در انقلاب و تحقق آن موفق نبود/ امام(ره) هیچگاه ادعای عصمت نکرد+شهید صدر معتقد بود قبل از انقلاب باید کادرسازی کنیم اما امام خمینی معتقد بود باید به هرشکلی انقلاب کنیم بعدا کادرها ساخته می‌شود؛ تجربه امام خمینی به نتیجه رسید اما تجربه شهید صدر به نتیجه نرسید گرچه امروز همین نیروهای حِزبُ الدَّعوَه قدرت را در عراق در دست دارند اما شهید صدر در انقلاب و تحقق انقلاب موفق نبود....+آیت‌الله ‌شیخ هادوی تهرانی در جلسه تفسیر سوره انبیاء...+1395 .

حمید پارسانیا: نزاع مشروطه و مشروعه بر سر ولایت فقیه نبود/ ثبوت: عدم باور آخوند به حکومت اسلامی در عصر غیبت+حجت‌الاسلام پارسانیا با بیان این که در زمان مشروطه علما درباره اصل تشکیل ولایت فقها مخالفتی نداشتند بلکه درباره امکان اجرا و مصادیق حرف داشتند، گفت: آخوند خراسانی ولایت فقیه را قبول داشته، ولی درباره شدن یا نشدن آن نظر متفاوتی داشته است. این در حالی است که به اعتقاد اکبر ثبوت، آخوند اعتقادی به حکومت اسلامی در عصر غیبت نداشته است. ...+1395 .

***ارائه یک هزار و ۲۵۴ راه محرمیت در مؤسسه آشیانه پرتو مهر نبوی+مؤسسه فرهنگی هنری آشیانه پرتو مهر نبوی با هدف مشاوره دینی و فرهنگی در امور فرزندخواندگی و فرزند پذیری و پاسخگویی به سؤالات محرمیت در قم آغاز به کار کرد. حجت‌الاسلام حسن عالمی طامَّه، مؤلف کتاب «بررسی راه‌های محرمیت از دیدگاه فقه امامیه» در گفت وگو با رسا از از راه اندازی مؤسسه فرهنگی هنری آشیانه پرتو مهر نبوی با هدف پاسخگویی به سؤالات محرمیت و فرزندخواندگی در قم خبر داد.مسؤول مؤسسه فرهنگی هنری آشیانه پرتو مهر نبوی که خود از استادان و پژوهشگران حوزه علمیه قم است، خاطرنشان کرد: یکی از اهداف این مؤسسه ارائه بیش از یک هزار و ۲۵۴ راه محرمیت برای از بین بردن و ریشه کن کردن موضوع حَرَج واقعی بین فرزندخواندگان و فرزندپذیران است.....عالمی طامه اظهار داشت: در این حوزه، هزار و ۱۱۶ راه محرمیت برای فرزندخوانده و فرزندپذیران و بستگان آنان از راه شیردادن، عقد‌ و ترکیب عقد و رضاع در حوزه‌های مختلف مطرح شده است.....+1395 .

***احکام پوشاک و بررسی راهکارهای حمایت از تولیدگران داخلی+بیست و چهارمین جلد از مجموعه فقه و زندگی با عنوان «احکام پوشاک»( به قلم محمود صادقی) از سوی نشر معروف با همکاری پژوهشکده امر به امر معروف و نهی از منکر منتشر شد....+1395 .

***بررسی فقهی تعارض خواست اکثریت و اقلیت در نظام اسلامی+حجت‌الاسلام نصرالله سخاوتی... +1395 .

***حکومت اسلامی نمی‌تواند بدون نقد باشد+حجت‌الاسلام علی عباسی در همایش ملی فقه حکومتی در موسسه امام خمینی(ره) ...+1395 .

***اعمال قدرت حاکمیت بدون پشتیبانی مردم بی‌معناست/ مشروعیت در برپایی حکومت کفایت نمی‌کند+آیت‌الله شیخ محسن اراکی در سومین نشست فقه حکومتی که در سالن اجتماعات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) قم ....+1395 .

***در مسائل اقتصادی به «فقه اهل سنت» توجه کنیم+در مسایل اوراق بهادار و مسایل مالی باید به فقه اهل سنت نیز نظر بیندازیم و پس از ملاحظات آنها فقه تشیع را نیز وارد کنید تا به این نتیجه برسیم که چگونه آنچه به منبع وحی متصل است چه درجه‌ای از کمال را دارا است....آیت‌الله سید محمدعلی علوی گرگانی در دیدار مدیران سازمان بورس و اوراق بهادار در بخشی از سخنان خود گفت: آیت‌الله العظمی بروجردی در روش فقهی خود دارای یک مبنای خاصی بود؛ ایشان بر این عقیده بود که فقه شیعه در کنار فقه اهل سنت است... +1395 .

***انواع تفکرات مرجعیت دینی در برابر نهاد ولایت فقیه+چهارمین کرسی ترویجی پژوهشگاه فقه نظام با موضوع «تعامل عالمان دینی با نظام اسلامی»، در سالن همایش‌های این پژوهشگاه در قم برگزار شد. این کرسی به هدف نقد و بررسی مقاله علمی عبدالوهاب فراتی، عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه با موضوع تعامل عالمان دینی با نظام اسلامی برگزار شد که حجت‌الاسلام غلامرضا بهروزی لک، عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم و حجت‌الاسلام علی صالحی منش از پژوهشگران پژوهشگاه فقه نظام به نقد این مقاله پرداختند.....+1395 .

***«پژوهشنامه متین» در ایستگاه 72 .+«تبیین جایگاه مقتضیات زمان و مکان در فرآیند اجتهاد»، «بررسی دیدگاه امام خمینی(ره) پیرامون منشأ حجیت قطع» و «بررسی ابتکارات فقهی سید مصطفی خمینی در باب بیع» از جمله مقالات منتشر در آخرین فصلنامه متین می‌باشند. +1395 .

*** مرحوم نائینی مشروطه را نظام ایده‌آل نمی‌دانست/ هنر امام خمینی (ره) بازخوانی فقه بدون افتادن در ورطه التقاط بود+حجت‌الاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی(امروز ۱۴ بهمن ماه در همایش فقه حکومتی که با موضوع نقش مردم در نظام اسلامی)...+1395 .

***اگر همه ادبیات امام خمینی (ره) را جست‌وجو کنید، یک بار واژه‌ی مقبولیت را پیدا نمی‌کنید!+بحث مشروعیت و مقبولیت که در اواخر دهه‌ی ۶۰ تا اوایل دهه‌ی ۷۰ مطرح شد، اساساً یک انحرافی در بحث‌ حکومتی در ایران به وجود آورد. شما اگر همه‌ی ادبیات امام(ره) را جست‌وجو کنید، یک بار واژه‌ی مقبولیت را پیدا نمی‌کنید. این خطایی بود که در بحث مشروعیت و مقبولیت، توجیهی از حکومت دینی درست شد....جلسه نقد کتاب «گونه‌شناسی فکری سیاسی حوزه علمیه قم» با حضور مؤلف ارجمند دکتر عبدالوهاب فراتی بیستم دی‌ماه ۱۳۹۵ در دفتر سایت مُباحَثات برگزار شد...+1395 .

***ساختار پیشنهادی مُحقق اصفهانی از ساختار شهید صدر متقن تر است!+آیت‌الله سیدمحمد حسینی زنجانی، فرزند مرحوم آیت‌الله سیّد عزّالدین حسینی زنجانی است. او با فوت پدر و بازگشت به مشهد، درس فقه و اصول خودرا دوباره برپا کرده است. در این میان، ارادت قدیمی او، بسان پدرش، به محقّق اصفهانی، موجب شده تا علاوه بر دروس روزانه خود، تدریس نهایۀالدرایه را نیز به صورت اختصاصی با برخی از شاگردان قدیمی آغاز کند. به همین بهانه، با او از ساختار جدیدی که محقّق اصفهانی درکتاب «بحوث فی أصول الفقه» پیشنهاد دادند و تفاوت‌های آن با ساختار مشهور مرحوم آخوند درکفایه سخن گفتیم.....+1395 .

***اطلاقات مسائل مستحدثه و یک غفلت/ حجت الاسلام سید محمّدعلی حسینی+ در استنباط حکم موضوعات نوظهور و مستحدث، معمولا دست فقیهان، خالی از نصوص است؛ لذا غالبا احکام شرعی را در لابه‌لای اطلاقات و عمومات و قواعد فقهیّه می‌جویند و هرگاه این تلاش به نتیجه مطلوب نرسد، دست به دامان اصول پر برکت عملیه می‌شوند. نکته مهمّ امّا در انطباق مقدّمات حکمت در تمسّک به اطلاق در این‌گونه مسائل است توضیح اینکه: در مباحث اطلاق، گفته می‌شود که ظهور اطلاقی، نوعی دلالت سکوتی است مبتنی بر ظهور حال متکلم در اینکه در مقام بیان تمام مقصود خویش (البتّه نسبت به این حکم) هست و هر آنچه در مراد جدّی‌اش دخیل است را با همین خطاب بیان می‌کند. پس آنچه را بیان نکند، حقیقتا اراده نکرده است. به عبارت دیگر، ظهور اطلاقی، بر پایه یک قیاس استثنائی با این مقدّمات شکل می‌گیرد:.....+1395 .

***خاطرات شنیده نشده از سال‌های تدریس امام خمینی(ره)+ پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی خاطراتی از حضرت امام خمینی و تدریس ایشان در قم منتشر کرده که به شرح زیر است:......+1395 .

ترجمه و تبیین «دُرُوسُُ فِی عِلمِ الاُصُولِ ۲» به قلم حجت الاسلام استاد محسن غَرَویان+کتاب «دروس فی علم الاصول ۲» نوشته شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر با ترجمه و تبیین حجت الاسلام استاد محسن غرویان از سوی انتشارات دارالفکر راهی بازار نشر شد.....+1395 .

***نسبت «فقه» با ساحت‌های مختلف جامعه در گفتگو با حجت الاسلام محسن اَلویری...+1395 .

***آیا می‌‌توان خمس را جانشین مالیات قرار داد؟!!+هر حکومتی نظام تأمین اجتماعی دارد که برای رفع فقر در جامعه بناشده است و همچنین هر نظامی مسائل آموزش عالی و مصالح عالی کشور را داراست و خمس نیز مانند مالیات ناظر به همه اینها است. دومین جلسه از سلسله نشست‌های علمی- تخصصی «تاثیر خمس بر اقتصاد اسلامی» با عنوان «تفاوت خمس با مالیات و نگاه به سیر تاریخی و فقهی خمس»  در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم برگزار شد...در این جلسه حجت‌الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم، دکتر حسن سبحانی و حجت‌الاسلا والمسلمین احمدعلی یوسفی لاهیجی گیلانی به تفاوت‌های خمس با مالیات و نگاه به سیر تاریخی و فقهی خمس پرداختند..........+1395 .

***«مردم» و «حکومت اسلامی» در‌ اندیشه سیاسی علامه طباطبایی صاحب تفسیر اَلمیزان+«کتاب مردم و حکومت اسلامی در ‌اندیشه سیاسی علامه طباطبایی» نوشته حجت‌الاسلام مهدی امیدی و جمعی از اعضاء گروه پژوهشی فلسفه سیاسی موسسه امام خمینی (رحمةُ الله علیه) در سال 1395  تألیف شده است ....+1395 .

***حجت‌الاسلام غلامعلی معصومی‌نیا، عضو هیئت‌علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی : اشکالاتی بر مصوبه مجلس درباره شورای فقهی بانک مرکزی+عضو هیئت‌علمی دانشگاه خوارزمی اظهار کرد: در این مصوبه مجلس مشکلاتی وجود دارد که اولا تا وقتی‌که ساختار بانک‌ها درست نشود، وجود شورای فقهی ممکن است بعدها به مستمسکی برای ناکارآمد جلوه دادن فقه تبدیل شود. اگر ابتدا ساختار بانکی را درست نکنیم، وجود شورای فقهی اثر و کارکرد خود را ندارد +1395 .

***نقطه قوت ما در جهان اسلام «اصول فقه» قوی است+آیت الله شیخ محسن اراکی استاد دروس خارج حوزه علمیه قم  با انتقاد از کسانی که در صدد تضعیف اصول فقه هستند گفت: حمله به اصول فقه، حمله به کیان حوزه است؛ نقطه قوت ما در جهان اسلام اصول فقه قوی ماست. -- آیت‌الله محسن اراکی دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در مراسم تودیع و معارفه رئیس جدید پژوهشگاه مطالعات تقریبی که در سالن همایش‌های این مرکز برگزار شد به اهمیت توجه به مسئله پژوهش در عرصه تقریب پرداخت و گفت: وحدت و تقریب مهمترین مسئله کنونی جهان اسلام است و تقریب باید دغدغه همه دستگاه‌های کشور باشد. .... +1395 .

***«خانواده» و ساختار نظام حقوقی در ایران+شماره ۴۹ فصلنامه علمی، فرهنگی و اجتماعی زنان «حَورا»، با آثار و گفتارهایی از صاحب‏نظران و کارشناسان علوم انسانی با عنوان «خانواده و ساختار نظام حقوقی در ایران» در ۷۴ صفحه و به قیمت ۷هزار تومان از سوی مرکز تحقیقات زن و خانواده در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفت....+1395 .

***نگاهی به حواشی تقریرنویسی از دروس آیت‌الله‌ شیخ حسین وحید خراسانی+آیت‌الله وحید  خراسانی شخصاً در جلسه درس روز ۲۹ فروردین ۱۳۹۵ تأکید کردند: «....آقایان باید بدانند تقریر این مَباحِث، مطلقاً آنچه به ما نسبت داده می‌شود در مطالب، در دروس، اگر مهر و امضای ما نباشد، اصلاً اعتبار ندارد و هر کس آثار ما را چاپ کند بدون اجازه ما، در درس فَدَک، در درس فقه، از فُسّاق قطعی است. این هم حکم شرعی‌اش»....+1395 .

***«نظریه ترتب» و «مجسمه و نقاشی» دو اثر متفاوت آیت‌الله شیخ علیرضا اعرافی+کتاب «نظریه ترتب و خطابات قانونی» نخستین جلد از سری بحث‌های اصول فقه و کتاب «مجسمه و نقاشی» از سری بحث‌های فقه هنر، تقریرات درس خارج آیت‌الله اعرافی، به همت سیدنقی موسوی و احمد عابدین‌زاده از سوی مؤسسه نشر اشراق و عرفان منتشر شد. ....+1395 .

***اگر فرهنگ پذیرش اختلاف، نهادینه شود به «تقیه» نیازی نخواهد بود+آیت الله شیخ حسن اَلصَّفّار تشخیص موقعیت تقیه بستگی به زمان و مکان و شرایط سیاسی و اجتماعی دارد. امروزه بسیاری از آزادی‌های دینی، فکری و بیان افکار تأمین می‌شود. البته بعضی از جوامع اسلامی هنوز گرفتار سخت‌گیری در آرا و نظرات هستند و نظر مخالف را تحمل نمی‌کنند. سزاوار است فرهنگ اختلاف نظر و آزادی فکر و تحمل نظر مخالف در این جوامع ترویج و نهادینه گردد. --آیت‌الله شیخ حسن اَلصَّفّار در سال ۱۳۷۷ هجری قمری در شهر قَطیف واقع در عربستان سعودی به دنیا آمد. او سطوح عالی فقه و اصول را در شهرهای قم، تهران، نجف و کویت پشت سر گذاشت. پس از آن تاکنون در شهر قطیف به سخنرانی، امامت جمعه و تألیف کتاب و مقاله مشغول است. یکی از دغدغه‌های او برقراری آرامش و صلح اجتماعی است و بدین غرض بیش از ده اثر در اثبات نظریه‌ی همزیستی و راهکارهای برقراری آن نگاشته است. او همزیستی را اصلی ریشه‌دار در فقه می‌داند....+1395 .

ثبت قاعده «اِختِصاصُ اَلجُزئِیَّة» به عنوان اولین نظریه رسمی در حوزه‌های علمیه+قاعده «اِختِصاصُ اَلجُزئِیَّةِ وَ الشَّرطِیَّةِ بِغَیرِ القاصِرِ وَ المُضطَرِّ» به عنوان اولین نظریه رسمی در حوزه‌‌های علمیه به نام حجت الاسلام  استاد محمد قائینی  ثبت شد....این نظریه در راستای عمل به منویات مقام معظم رهبری(امام خامنه ای) در خصوص برگزاری کرسی‌‌های نظریه پردازی، با موضوع: «اِختِصاصُ اَلجُزئِیَّةِ وَ الشَّرطِیَّةِ بِغَیرِ القاصِرِ وَ المُضطَرِّ»از سوی انجمن اصول فقه حوزه برگزار شده بود....+1395 .

***بانک‌ها دست از رباخواری بردارند/ مردم پول‌شان را به بانک‌ها ندهند+آیت‌الله شیخ حسین نوری همدانی....+1395 .

***مصلحت در فقه سیاسی شیعه مبنای «حکم حکومتی» است+حجت‌الاسلام سید کاظم سید باقری، استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ اسلامی...+1395 .

***برجسته‌ترین درس‌آموز مکتب آیت‌الله خویی/ دکتر هادی انصاری+آیت‌الله میرزا علی فلسفی، یکی از برجسته‌ترین درس آموزان مکتب آیت‌الله خوئی است که پیوسته تقریرات درس وی را می‌نوشت و استاد گاه خود با قلم خویش، مهر تائیدی بر پایان آن می‌نهاد یا کسانی را که مباحث مکتوب فقهی او را می‌خواستند به جزوه‌های آن شاگرد برجسته اش ارجاع می‌داد. همین ویژگی‌های علمی و مراتب فضل و کمال بود که سبب شد هنگام بازگشت آیت‌الله فلسفی به تهران، اجازهٔ اجتهادی از سوی مرجع بزرگ شیعه حضرت آیت‌الله خوئی به نام وی صادر شود....+1395 .

***تمایز مُثبَتات «مُستَصحَب» از مُثبَتات «اِستِصحاب»+حجیت یا عدم حجیت اصل مثبت هر چند عنوانی عام است، اما به طور خاص در بحث استصحاب مطرح شده است. پرسش در این بحث این است که آیا اصل عملی دارای اثر شرعی به واسطه امر عادی یا عقلی، حجت است یا نه؟...+1395 .

***انتشار جلد سوم کتاب «مَدارِکُ فِقهِ أَهلِ السُّنَّةِ عَلَی نَهجِ وَسائِلِ الشِّیعَةِ»+«مَدارِکُ فِقهِ أَهلِ السُّنَّةِ عَلَی نَهجِ وَسائِلِ الشِّیعَةِ» کتابی است با موضوع حدیث فقهی که به جمع‌آوری و تحقیق روایات اهل سنت و آثار صحابه، تابعین و فقهای آنها در دو قرن اول هجری می‌پردازد. محور پژوهش در کتاب «مَدارِک» بر کتاب شریف «وَسائِلُ الشِّیعَةِ إِلَی تَحصیلِ مَسائِلِ الشَّریعَةِ» است که در آن مجموعه روایات امامیه در تمامی فروع فقهی جمع‌آوری شده است....کتاب «مدارک فقه أهل السنه» در کنار کتاب «وسائل الشیعه» قرائن بی‌شماری را در اختیار فقهای شیعه قرار می‌دهد تا با بهره‌گیری از آن، ظرافت‌های حدیثی مکتب اهل بیت (ع) و دقت‌های فقهی موجود در روایات اهل بیت (ع) در مقام استدلال فقهی روشن‌تر شود. از نتایج علمی این پژوهش جامع می‌توان به: دستیابی به فهم دقیق تر نسبت به احادیث و متون رسیده از اهل‌بیت علیهم السلام با التفات به روشن شدن فضای صدور روایات و فرهنگ رایج در زمان ائمه اطهار (ع) اشاره نمود. همچنین برخی شبهات کلامی علیه شیعه نیز که اکثر آنها پایه و اساس صحیحی نداشته و از آنها تنها به عنوان ابزاری در راستای اختلاف‌افکنی میان مسلمانان بهره‌برداری شده است، در ضمن این پژوهش علمی برطرف می‌گردد.دو جلد اول کتاب «مدارک فقه أهل السنه» به مباحث «کتاب الطهاره» از ابواب فقهی اختصاص یافت و جلد سوم آن به «کتاب الصلاه»؛ در حقیقت جلد سوم مدارک اولین بخش از «کِتابُ الصَّلاه» است که به تازگی منتشر شده است.برای مدارک فقه أهل السنه علی نهج وسائل الشیعه ۲۰ جلد کتاب در نظر گرفته شده است و جلد اول این کتاب شامل نیمی از مباحث کتاب طهارت از ابواب فقه است. جلد سوم کتاب «مدارک فقه أهل السنه علی نهج وسائل الشیعه إلی تحصیل مسائل الشریعه» به زبان عربی توسط حجت‌الاسلام سید محمدکاظم طباطبایی با همکاری محمود کریمیان و سید محمدحسن حکیم از گروه فقه و حقوق پژوهشکده علوم و معارف حدیث تألیف شده ....+1395 .

***اگر خواهان ایجاد کرسی فقه‌ شیعه در اَلاَزهَر مصر هستید، به کرسی فقه اهل‌سنت در قم تن دهید+اصولا تعامل دو سویه است، یا باید حوزه وارد تعامل نشود و اگر وارد تعامل شد باید به اقتضائاتش تن بدهد. از اصلی ترین اقتضائات تعامل این است رابطه نباید یک جانبه باشد، اگر شما خواهان برگزاری کرسی فقه شیعه در الازهر مصر شدید به همان اندازه باید کرسی فقه اهل سنت را در قم بپذیرید. -- حجت‌الاسلام  احمد مُبلِّغی استاد حوزه علمیه قم و رئیس سابق دانشگاه مذاهب اسلامی..... +1395 .

***مجموعه مقالات فقه سیاسی و انقلاب اسلامی+1395 .

***مبانی فقهی اقتصادی توزیع ریسک (مُخاطَرَه) در بازارهای مالی+کتاب «مبانی فقهی اقتصادی توزیع ریسک (مخاطره) در بازارهای مالی» به قلم حجت‌الاسلام والمسلمین محمدکاظم بکتاش از سوی انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی منتشر شد. ...+1395 .

***فقهاء به موضوعات جدید روابط بین‌الملل مجددا بیاندیشند+اگر فرض بگیریم که همه فقها بر تقسیم بندی دارُ الاِسلام و دارُ المُهادَنَةِ و دارُ الکُفر اجماع دارند، این سوال مطرح می‌شود که الان محدوده دار الاسلام کجاست؟ چه کشورهایی از نظر فقهی عضو دار الاسلام هستند؟ و محدوده دار الکفر و دار المُهادَنه کجاست؟ و چه کشورهایی را دقیقا در بر می‌گیرد؟....نشست تخصصی «فهم روابط بین‌الملل از منظر فقه روابط بین‌الملل شیعی»، ٢٠ بهمن‌ماه توسط گروه اسلام و روابط بین‌الملل دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه برگزار گردید. در این نشست، حجت‌الاسلام والمسلمین سید علیرضا حسینی از حوزه علمیه قم، دکتر حسین سلیمی، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی و دکتر سید محمد ساداتی نژاد، رئیس گروه اسلام و روابط بین‌الملل دفتر مطالعات وزارت خارجه سخنرانی کردند.... +1395 .

***اثبات حکومت دینی از راه تحلیل گزاره‌های شریعت+معاون فرهنگی اجتماعی حوزه علمیه خراسان گفت: گزاره‌های شریعت کمال ذاتی دارند و چیزی از زندگی فردی و اجتماعی بشر نیست که در این گزاره‌ها مورد غفلت واقع شده باشد .--حجت‌الاسلام علی اکبر نوایی، در کرسی نظریه پردازی که امروز پنجشنبه ۲۱ بهمن در مدرسه علمیه عالی نواب مشهد برگزار شد، با اشاره به آیه «وَمَا کَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِینْفِرُوا کَافَّهً فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَهٍ مِنْهُمْ طَائِفَهٌ لِیتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَلِینْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَیهِمْ لَعَلَّهُمْ یحْذَرُونَ» (توبه/ ۱۲۲)، محور اصلی نظریه خود را اثبات حکومت اسلامی از طریق گزاره‌های شریعت معرفی کرد....+1395 .

***اکبرنژاد: بحث مشتق، نه تنها راهگشا نیست بلکه رهزن است/ غرویان: آیا شما تمام موارد را فحص کامل کردید؟!!+حجت الاسلام محمد تقی اکبر نژاد تبریزی: اگر فرض کنیم در اصول مشتق نداریم، آسیبی به فقه نمی‌زند، بلکه فهم فقهی را روان می‌کند. بنده معتقدم علما در مواردی چون به مشتق اعتنا کردند، آیات و روایات را بد فهمیدند. بحث از مشتق، نه تنها راهگشا نیست بلکه رهزن است. +نهمین نشست «بررسی زوائد علم اصول» با حضور حجت‌الاسلام  محسن غرویان و حجت‌الاسلام  محمدتقی اکبرنژاد به نقد و نظر درباره‌ مساله‌ مشتق اختصاص یافت.+حجت الاسلام محسن غرویان در ابتدای سخنان گفت: تحول با امر و نهی صورت نمی‌گیرد و لازم است که مسیر طبیعی تحول طی شود. برپایی این جلسات هم مسیر آن است. کسی بگوید «حوزه متحول شو»، اتفاقی نخواهد افتاد. چنانچه اگر بتوانیم با امر و نهی غنچه‌ گلی را شکوفا کنیم، با امر و نهی هم حوزه متحول می‌شود. در این جلسات هم باید آداب مناظره و اخلاق علمی رعایت شود.....وی با معنا کردن فقه به تکلیف یابی در زندگی گفت: شهید صدر قائل به اشتغال عام است؛ یعنی انسان از تولد تا مرگ مقرون به تکلیف است و با تلاش حجت شرعی و تکلیف را پیدا کنیم. به دیگر سخن، اشتغال یقینی، برائت یقینی می‌طلبد. قرآن می‌فرماید:إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلًا(سوره اِسراء آیه 36) حجت از هر طریقی که باشد، باید آن را بشناسیم؛ خواه عقلی باشد یا نقلی، علم حضوری باشد یا حصولی؛ بنابراین فحص از دلیل تا یاس از دلیل بر ما لازم است. شیخ الرئیس می‌گوید: کُلُّ ما قَرَءَ سَمعَکَ فَذَرهُ فِی بُقعَةِ الاِمکانِ . هر حجتی که احتمال می‌دهی که تکلیفت را از آن طریق بشناسی، برو به سمتش...غرویان با ذکر مثالی برای فایده داشتن مساله‌ی مشتق گفت: آیت‌الله‌ جوادی در تفسیر آیه‌ی «وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ‌»(سوره آل عمران آیه169) می‌فرمایند: از بحث مشتق اصولی می‌توان در تفسیر «احیاء» استفاده کرد. «حَیّ» مشتق است. کسی که بمیرد، غیر متلبس به حیات می‌دانیم اما خداوند با ملاک دیگری آنها را احیاء می‌داند. ملاک تلبس و انقضاء چیست؟ ملاک تلبس و عدم تلبس فرق می‌کند. نگاه عرفانی و قرآنی داشته باشیم، منقضی نیست. پس اطلاق حَیّ بر شهیدی که جانش را از دست داده، حقیقی است نه مجاز. اما با نگاه ظاهری منقضی شده و مجاز است. این بحث‌ها دقیق است. لذا اصولیان مدققی مثل کمپانی این مباحث فلسفی دقیق را بیان می‌کند. ایشان وقتی بحث دقیق و سنگین می‌شود، در آخر می‌گوید: «فَافهَم یا ذُرهُ لِاَهلِهِ.» یعنی در مَباحِث نباید کسی را محکوم کرد که چرا این بحث‌های عقلی می‌شود. اگر شما اهل دقت نیستید، نباید جلوی کسی را بگیریم که می‌خواهد دقت کند، تکلیفش را بفهمد و عند الله معذور باشد. دقت‌های استاد اکبرنژاد خوب است ولی مذموم دانستن دقت‌های دیگران روا نیست.....+1395 .

***اگر شیخ انصاری سر از خاک بردارد، فقه تجارت الکترونیک و انرژی هسته‌ای می‌نویسد+حجت‌الاسلام  سید حسن وحدتی شُبَیری استاد حوزه و دانشگاه گفت: مکاسب دریاست و می‌تواند پاسخگوی سؤالات باشد؛ اما در ابتدا باید سوال را بفهمیم؛ با واقعیات دنیای امروز آشنا باشیم و حوزه علمیه ما باید در قلب بازار باشد تا با واقعیات روز بازارها آشنا گردد و سپس فتوا دهد+ حجت‌الاسلام  سید حسن وحدتی شُبَیری در ادامه سلسله نشست علمی «نقش اجتهاد شیعی در جهان مدرن» در مدرسه عالی خاتم الاوصیاء قم....+1395 .

***قضات نباید روح عدالت را فداى قانون کنند/ عدالت از مهمترین دغدغه‌هاى شارع مقدس است+در ادامه برگزاری سلسله نشست‌ها و میزگردهای علمی در دانشگاه عدالت، به همت معاونت علمی اداره کل پژوهش، دهمین نشست علمی با موضوع «عدالت» در پرتو نظریات آیت‌الله‌ سید محمود هاشمی شاهرودی با حضور اساتید و دانشجویان و با سخنرانی حجج‌اسلام دکتر محمد حسین بیاتی، دهقانی نیا و الهی خراسانی برگزار شد.....+1395 .

***در شناخت تحولات و آینده حوزه دست پُری نداریم/ ابواب و تخصص‌های جدید در فقه باید مورد توجه باشد+آیت الله شیخ علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه، گفت: ضرورت توجه به روش سنتی نباید ما را از ورود به عرصه‌های جدید باز بدارد، به صورت جدی باید به ابواب جدید پرداخته شود ...+1395 .

***پژوهشی درباره «مردم‌سالاری دینی» از منظر امام خمینی(ره)+کتاب «مردم‌سالاری دینی از منظر امام خمینی(ره)» پژوهشی است که با به‌کارگیری نظریه داده‌بنیاد،  به قلم علی ربانی خوراسگانی از سوی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان منتشر شده است....+1395 .

***بازخوانی ماهیت «حکومت اسلامی» از منظر آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی+مفهوم «حکومت اسلامی»؛ قطع پیوند با جهانیان، حذف دموکراسی از برنامه حکومت و روی آوردن به خشونت و استبداد، آنچنان که برخی پنداشته‌اند نیست بلکه حکومت اسلامی تلاشی سازنده و انقلابی است پویا در جهت تحقق عکس آن....شناخت صحیح اسلام که به گواهی تاریخ پیدایش آن، انقلابی بر ضد ظلم، خفقان و در جهت منافع مردم ستمدیده و رهایی از زنجیر‌های اسارت و پاکسازی محیط از انحرافات فکری و مفاسد اخلاقی و دعوت به توحید و یک پارچگی در همۀ زمینه‌ها است، حاکی از این مسألۀ مهم و کلیدی است که ترویج دیانت بدون اصلاح حکومت امکان پذیر نیست مخصوصاً در دنیای امروز که رسانه‌های عمومی با تأثیر عمیقی که در افکار مردم دارد و همچنین برنامه‌های مربوط به آموزش و پرورش از سطوح پایین تا سطح عالی که در اختیار حکومت‌ها یا عناصر وابسته به حکومت است.....آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی......+1395 .

***نقش «فقه» درشکل‌گیری و تداوم انقلاب اسلامی+فقه و انقلاب+ عباسعلی مِشکاتی سبزواری....+1395 .

*** 144 زن سخنران بر منبر مساجد مصر می‌نشینند+در روند اصلاحات دینی، برای نخستین بار، ۱۴۴ زن برای سخنران مذهبی در مساجد مصر به کار گرفته خواهند شد. به نقل از اَلشَّرقُ الاَوسَط  وزارت اوقاف مصر اعلام کرده است که هدف از اجرای این طرح، گسترش حوزه کار تبلیغاتی و بازنگری در شیوه‌های ارائه تبلیغات دینی برای رویارویی با جریان‌های افراطی است. این تصمیم واکنش‌هایی در زمینه نقش زنان در مساجد را برانگیخته، اما منابع آگاه یادآور شده‌اند که مصوّبه استفاده از سخنرانان زن، نقش گسترده‌ای در یافتن راه‌های تازه برای گفتمان دینی و ترویج اندیشه‌های درست دارد. عَبدُالفَتّاح اَلسِّیسی رئیس جمهور مصر بارها نگرانی خود از روند اصلاحات دینی در کشور را ابراز داشته و نهادهای رسمی دینی را به مقاومت در برابر بنیادهای فکری گروه‌های تندرو فرا خوانده است. ....+1395 .

***اقتصاد دولتی؛ مانع تحقق کامل بانکداری اسلامی در سه دهه گذشته+حجت الاسلام حسن نظری رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه اظهار کرد: در طول بیش از سه دهه گذشته، اقتصاد و نظام بانکی ایران دولتی بوده و همین امر مانع بزرگی بر سر راه تحقق کامل بانکداری اسلامی در کشور است...+1395 .

***کاربرد «قواعد فقه قضایی» در حقوق خانواده در یک کتاب+کتاب «کاربرد قواعد فقه قضایی در حقوق خانواده؛ قاعده بینه، اقرار و ولایت حاکم» به همت دکتر خدیجه مرادی، استادیار دانشگاه رازی و میلاد خدایی، کارشناس ارشد خقوق خصوصی از سوی انتشارات خرسندی راهی بازار نشر شد. ...+1395 .

***تکلیف را یکسره کنید!/ حجت الاسلام محمدرضا زائری+اعلام صریح و علنی نظرات فقهی برخی از مراجع بزرگوار تقلید در مورد کارکرد بانک‌ها بار دیگر این مسئله حساس و مهم را به صورت جدی و برای عموم مردم مطرح ساخت. از سویی خطر ربا و نقش تعیین کننده نظام ربوی در تخریب بنیان‌های اجتماعی چنان است که نمی‌توان به آسانی از کنار این تهدید گذشت و از سوی دیگر شرایط جدید زندگی اجتماعی و روابط گسترده اقتصادی افراد و طبقات مردم با نظام بانکی جدا ماندن از تعاملات بانکی و پرهیز از این موضوع را کاملا غیر ممکن ساخته است...+1395 .

***حوزه نسبت به بانک اسلامی بی تفاوت نباشد/ بایسته‌های بانکداری اسلامی+از حیث نظری و عملی شهید صدر بانک اسلامی را مطرح نمود و در جهان اسلام انعکاس پیدا کرد و دانشمندان اهل‌سنت آن را بارور ساخته، ولی حوزه نجف و حوزه قم این امر را آنگونه که باید دنبال نکردند+حجت الاسلام احمد مُبلِّغی...+1395 .

***روحانی هوشمندِ شیعه در دولت و سیاست عراق+آیت الله سید محمدعلی حسینی شهرستانی ملقب به هبه الدین و معروف به شهرستانی، از علمای قرن ۱۴ق است. او از درس محمد کاظم خراسانی، سید محمد کاظم یزدی و فتح الله شریعت اصفهانی بهره برد. شهرستانی بیش از صد جلد کتاب و رساله در علوم و زمینه‌های مختلف تالیف کرده است. ایشان از هوش واستعداد سرشارى برخوردار بود که خبرگان و صاحب نظرات حوزوى اعتقاد دارند که اگر وى قدم به سیاست وخدمات اجتماعى نمى‌گذارد از مراجع وبزرگان صاحب نام می‌گردید  ولی  ........+دکتر هادی انصاری+1395 .

***تعزیر مالی و جریمه دولتی برای مطالبات غیرجاری در بانکداری اسلامی+مقاله پیش رو که در شماره ۶۴ «فصلنامه اقتصاد اسلامی» به چاپ رسیده، درصدد است با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی و با استفاده از منابع فقه امامیه به بررسی این فرضیه بپردازد که راهکار تعزیر مالی مشتریان متخلف می‌تواند به عنوان روش بهینه مطرح گردد. فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی شماره شصت و چهارم (زمستان ۱۳۹۵)، با صاحب امتیازی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، مدیر مسئولی علی اکبر رشاد و سردبیری عباس عرب مازار در ۱۸۲ صفحه بهمراه چکیده مقالات به زبان انگلیسی و عربی چاپ و منتشر شد. روش رایج برای جلوگیری از مطالبات غیرجاری در نظام بانکی کشور، وجه التزام تاخیر تادیه است. این راهکار به دلیل تحریف عملی ماهیت وجه التزام و مواجهه با اشکالاتی همچون عدم برخورداری از مشروعیت کافی و برخورد با شبهه ربا، بی توجهی به اعسار مشتریان و برخورد یکسان با تاخیرکنندگان، راهکار مطلوبی در زمینه حل معضل مطالبات غیرجاری محسوب نمی‌شود. سوال اصلی مقاله این است که آیا می‌توان در زمینه حل معضل مطالبات غیرجاری به راهکاری دست یافت که ضمن برخورداری از مشروعیت لازم، از کارایی مناسب نیز برخوردار باشد؟ مقاله پیش رو درصدد است با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی و با استفاده از منابع فقه امامیه به بررسی این فرضیه بپردازد که راهکار تعزیر مالی مشتریان متخلف می‌تواند به عنوان روش بهینه مطرح گردد؛ به این بیان که افرادی که با وجود تمکن مالی از پرداخت به موقع بدهی خود امتناع ورزند، محکوم به پرداخت مبلغی به عنوان تعزیر مالی می‌شوند؛ در این روش نظام قضایی که عهده دار مجازات افراد خاطی است، نظام بانکی را متصدی دریافت جرایم می‌نماید. راهکار دوم وضع جریمه دولتی است؛ در این روش دولت بنا بر نظریه مطلقه فقیه حق دارد جهت حفظ مصالح جامعه و نظم مالی کشور، قوانینی وضع نماید و گیرندگان تسهیلات را مکلف به پرداخت به موقع دیون و تعهدات مالی نماید و در صورت تخلف از این وظیفه قانونی، ایشان را مکلف به پرداخت مبلغی به عنوان جریمه نماید. دولت می‌تواند بخشی از تعزیر مالی و جرایم را جهت جبران خسارات وارده به بانک‌ها اختصاص دهد....+1395 .

***بررسی مُدعای اکبر ثبوت نسبت به عدم باور آخوند به حاکمیت سیاسی فقیهان+در سال‌های اخیر، اکبر ثبوت پژوهشگر تاریخ و فلسفه اسلامی مطالبی را (به صورت شفاهی و به نقل از شیخ ‌آقابزرگ تهرانی) به آخوند خراسانی نسبت داده و آن را به صورت‌های مختلف منتشر نموده است. از جمله مطالب مذکور، نقدهایی است به حاکمیت سیاسی فقیهان. نتیجه این نقدها، نه فقط عدم پذیرش انحصار مشروعیت تصرف در امور عمومی و سیاسی به فقیهان، بلکه نادرستی حاکمیت فقیهان (حتی در صورت انتخاب مردم) است! از این رو، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر علیرضا جوادزاده دانش‌آموخته حوزه علمیه قم و استادیار گروه تاریخ اندیشه معاصر مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، در کتابی با عنوان «حاکمیت سیاسی فقیهان از دیدگاه آخوند خراسانی» که توسط موسسه امام(ره) در سال ۱۳۹۱ به چاپ رسیده است، به بررسی و نقد این گزارش‌های مطروحه پرداخته و جعلی بودن آن‌ها را ثابت می‌کند.....+1395 .

***متن خوب بنویسید، خودبه‌خود درسی می‌شود+حجت الاسلام رضا مختاری رئیس مؤسسه کتابشناسی شیعه، اگرچه با تمام وجود، نیاز به تدوین کتب جدید در تمام رشته‌های حوزوی را تصدیق می‌کند؛ امّا از مبالغه‌هایی که به‌زعم وی در رابطه با بی‌ثمر بودن برخی مباحث اصولی انجام می‌شود نیز ناخرسند است. + با توجه به تجربیات حضرت‌عالی در مرکز تدوین متون درسی حوزه، بایسته‌های کتب درسی و آموزشی را در چه اموری می‌دانید؟ -  رضا مختاری: ما در همه زمینه‌ها، همیشه باید کتاب‌های درسی و آموزشی جدید را با توجه به پیشرفت علم و مقتضیات زمانی و علمی تدوین و تنظیم کنیم....+1395 .

***آراء شهید صدر، نظریه یا مکتب؟/حجت الاسلام  رضا اسلامی+شهید صدر در مقدمه کتاب «حلقات‌الاصول»، چرائی ساختار خود و سبب برتری آن بر ساختارهای دیگر و ازجمله ساختار مرحوم آخوند را مطرح می‌کند. مهم‌ترین مشکل کتب رایج درسی پیش ازحلقات، این است که دانش‌پژوهان این عرصه را با نظریات مثل مرحوم نائینی و اصفهانی آشنا نمی‌سازد و در درس خارج، ناگهان با این انظار آشنا می‌شوند؛ درحالی‌که درباره آن آموزش ندیده‌اند. نکته دیگر، نداشتن ترتیب و تنظیم آموزشی است چون در مباحث، تقدیم ‌وتأخیر نابجا پید اشده و تفریق مجتمعات و تجمیع متفرقات شده است...+1395 .

***جلسه شورای مراکز تخصصی فقهی حوزه علمیه قم+بیست و یکمین جلسه شورای مراکز تخصصی فقهی حوزه علمیه قم با حضور آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی و آیت‌الله اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه و مسئولان مراکز تخصصی فقهی در مدرسه تخصصی فقه امام کاظم(ع) تشکیل شد....+1395 .

***انتشار کتاب فتوای هسته‌ای رهبر انقلاب(امام خامنه ای) از منظر حقوق بین‌الملل در آمریکا+در کتاب «فتوای هسته‌ای از منظر حقوق بین‌الملل» نوشته جابر سیوانی‌زاد، تلاش شده برای اولین بار به تمامی «شبهات فقهی و حقوقی» (داخلی و بین‌المللی) با «رویکرد جامع اسلامی (تمامی فرق اسلامی)» در ارتباط با فتوای هسته‌ای و سلاح‌های کشتار جمعی پاسخ شایسته‌ای داده شود....+1395 .

***شاخص‌های شفافیت در حکومت اسلامی+چهل و نهمین شماره از فصلنامه علمی پژوهشی حقوق اسلامی، با مقالاتی از صاحب‌نظران این حوزه منتشر شد. ......+1395 .

***توثیق مشایخ جعفر بن بشیر؛ تقریری از درس اصول حجت الاسلام استاد سید محمدجواد شُبَیری+در مسیر کشف وثاقت راوی، گاه از روایت منقول از امام معصوم (ع) در مدح راوی یا از کلام عالمی رجالی، توثیق راوی کشف می‌شود و گاه با قرائنی عامه توثیق او نتیجه‌ گیری می‌شود. یکی از قرائن عامه توثیق که برخی علما مانند آیت الله سید موسی شُبَیری زنجانی به تبع بزرگانی مانند وحید بهبهانی بدان تمسک کرده‌اند، روایت جعفربن بشیر از راوی است. نجاشی در ترجمه جعفربن بشیر، می‌نویسد: «رَوَی عَنِ الثِّقاتِ وَ رَوَوا عَنهُ» ظاهر این عبارت آن است که تمام مشایخ جعفربن بشیر ثقه هستند. پس در صورتی که وثاقت یکی از مشایخ جعفربن بشیر روشن نباشد، شهادت نجاشی مُثبِت توثیق اوست. محقق خویی(مرحوم آیت الله سید ابوالقاسم خویی) اثبات وثاقت مشایخ جعفربن بشیر را صحیح ندانسته و بر تمسک به شهادت نجاشی، اشکالاتی را بیان کرده است. در این نوشتار، برخی از اشکالات وارد بر اخذ به این شهادت بیان و پاسخ داده خواهد شد و بحث در پاسخ به تمام اشکالات مطرح به نوشتارهای مفصّل تر احاله داده می‌شود. ...+1395 .

***ارجاعات تأمل برانگیز و واکنش پژوهشگاه تخصصی شهید صدر+معاون پژوهشی پژوهشگاه تخصصی شهید صدر با بیان اینکه این عالم شهید هنوز ناشناخته هستند، گفت: برخی از ارجاعاتی که به اندیشه شهید صدر وجود دارد، غیردقیق و گاهی بر خلاف اندیشه ایشان است. -حجت‌الاسلام سیدامید مؤذِّنی، معاون پژوهشی پژوهشگاه تخصصی شهید صدر، در پاسخ به این پرسش که اخیراً مطالب متعددی درباره اندیشه و فعالیت‌های اجتماعی ـ سیاسی شهید صدر در فضای مجازی منتشر شده است، این رویکرد‌های جدید به شهید ‌صدر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ گفت: اصل این‌که در ایران امروز دوباره به آثار شهیدصدر توجه می‌شود مسئله مبارکی است و اگر به دقت ادامه پیدا کند، دستاوردهای مهمی خواهد داشت. البته این اقبال همواره پس از انتشار آثار شهید ‌صدر وجود داشته است. هرچند چون سال‌های زیادی تا قبل از تأسیس پژوهشگاه شهیدصدر هیچ مؤسسه‌ای در ایران متولی نشر آثار شهید صدر نبوده، ترویج اندیشه‌های شهیدصدر در ایران با کندی آغاز شده و هنوز بخش‌های بسیاری از اندیشه ایشان حتی خوانده نشده است....+1395 .

***رسانه ملی و بی توجهی به فتواهای اقتصادی مراجع!+رسانه ملی به خوبی سخنان، توصیه‌ها و فتوای مراجع عظام را در باب مسائل مختلف سیاست داخلی و خارجی، فتنه ۸۸، ۹دی، برجام و … پخش می‌کند اما این شیوه خبرگزینی؛ چهره تک بعدی و سیاسی این بزرگواران را به جامعه ارائه می‌کند و این شائبه را ایجاد می‌نماید که مراجع صرفا موضع گیری سیاسی می‌کنند که قطعا بزرگترین ظلم به فقه تشیع، مسائل اعتقادی مردم و مراجع عظیم الشان می‌باشد. سایت الف در یادداشتی به قلم حسام بابابیگ، با اشاره به موضع گیری‌های اخیر مراجع معظم تقلید در خصوص فساد سیستم بانکی کشور، آورد:“پیش از انقلاب در راهپیمایی‎ها، روحانیان جلو بودند، مردم سه جا را آتش می‎زدند، یکی شراب‎فروشی‎ها، یکی بانک‎ها و سینماها را آتش می‎زدند، بعد از انقلاب شراب‎فروشی‎ها سه قسم شد، یک عده واقعا توبه کردند، یک عده فرار کردند و یک عده رفتند در زیرزمین، بعد از انقلاب سینماها سه قسم شدند، یک عده واقعا توبه کردند، یک عده هم فرار کردند و یک عده هم رفتند به دنبال کنسرت‎های زیرزمینی، بانک‎ها اما همچنان باقی ماندند و رباخواری دارند، ما واقعا حرف خدا را باور نکردیم” “ربا، گناه کبیره‌ است و خدای متعال در هفت جای قرآن نیز از آن انتقاد کرده است… بارها در پاسخ به نامه‌ها نوشته‌ایم که جریمه برای أداء دین رباست؛ اما متأسفانه به این احکام الهی عمل نمی‌شود.”این تنها بخشی از سخنان آیات عظام جوادی آملی و نوری همدانی می‌باشد درباره وجود ربا در نظام بانکی کشور. سخنان و توصیه‌هایی که در این سال‌ها به کرات و توسط مراجع معظم گفته شده است اما متاسفانه آن طور که باید در رسانه ملی منتشر نشده‌اند....+1395 .

***شورای نگهبان در قلمرو مراجع تقلید دخالت نکند/ بازاریابی هِرَمی به یقین حرام است+آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در پاسخ به استفتائی در مورد بازاریابی شبکه‌ای از دخالت شورای نگهبان انتقاد کرد و گفت: تعجب است چگونه شوراى محترم نگهبان در این مسأله که وظیفه او نیست وارد شده و فتوا داده و وزارت صنعت سوء استفاده کرده و بر اساس آن مجوزها را صادر کرده است ؟!!!....+1395 .

***بررسی نزاع فقهی اَلاَزهَر با دولت مصر درباره «طلاق شفاهی»+عالِم اَلاَزهَر مصر تاکید کرد که طلاق شفاهی در فقه مذاهب اربعه اهل سنت اجماعی است و حضور شاهد به هنگام طلاق شرط وقوع طلاق شرعی نیست. -مساله طلاق شفاهی که به تازگی با اجماع حکم اعضای هیأت کبار علمای اَلاَزهَر جایز شمرده شد به موضوع بحث برانگیز و اختلاف آمیزی میان الازهر و حکومت مصر تبدیل شده است. عَبدُالفَتّاح اَلسِّیسی رییس جمهور مصر که چندی پیش در یکی از سخنرانی‌هایش به آمار بالای طلاق در جامعه مصری اشاره کرد، راهکار مقابله با طلاق را ممنوعیت طلاق شفاهی دانست...+1395 .

***جریان‌های سیاسی حوزه علمیه و «انقلاب ۵۷» ایران+تاریخ یکی از منابع هویت هر جامعه است. بازخوانی یکسویه تاریخ معاصر ایران در دهه‌های اخیر باعث شده است مردم و خصوصاً جوانان اعتماد کم‌تری به خوانش‌های رسمی داشته باشند؛ به دیگر‌سخن، به یکی از منابع اصلی هویتی خود کم‌علاقه شده و کم‌تر به آن مراجعه می‌کنند. خوانش رسمی جمهوری اسلامی از روحانیت و حوزه‌های علمیه در تاریخ معاصر ایران، دوگونه روحانی را معرفی می‌کند؛ اکثریت روحانیت که حامی انقلاب هستند و اقلیت روحانیت که درباری و روحانیت غیراصیل هستند؛ اما با رجوع به برخی منابع تاریخی می‌توان اندیشه‌های متکثری از روحانیت در نسبت به مبارزه با شاه یافت که از لابه‌لای این نظریات، به دو گونه‌شناسی اشاره می‌شود....+حجت الاسلام رسول جعفریان.....+1395 .

***ساختار موضوعی فقه تمدن اسلامی/حجت الاسلام  علی الهی خراسانی+1395 .

***طبق اجتهاد شیعه هیچ مسئله‌ای بدون پاسخ نمی‌ماند+تکامل فقه و پویایی اجتهاد شیعه در همین است که به مسائل مستحدثه در ابواب مختلف پزشکی، اقتصادی، قضائی و سیاسی پاسخ می‌دهد. -- آیت‌الله‌ شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی در دیدار با «عمر اواز» استاد دانشگاه آمریکا ....+1395 .

***آشنایی اجتهادی با منابع فقه و علوم انسانی لازمه «فقه نظام‌ساز» است+لازمه‌ فقه نظام ساز این است که صاحب نظرانی وارد این عرصه شوند؛ تا علاوه بر آشنایی اجتهادی با منابع فقه، اطلاعات دقیق و تخصصی از علوم انسانی در رشته مورد نظر خود همچون حقوق، اقتصاد، جامعه شناسی و… داشته باشند و بتوانند از زاویه علم مزبور به بازخوانی کتاب و سنت بپردازند. حجت‎الاسلام محمد جواد اَرَسطا، عضو هیأت علمی گروه حقوق عمومی دانشگاه تهران،  در دیدار با مدیران و اعضای تحریریه پایگاه وسائل از لوازم فقه نظام‌ساز یا جنبه نظام سازی فقه سخن گفت که مشروح آن در ذیل می‌آید....+1395 .

***اهل سنت به رغم داشتن میراث اندیشه سیاسی نتوانسته انقلاب کند+حجت‌الاسلام دکتر احمد رهدار، رئیس مؤسسه فتوح اندیشه....+1395 .

***لزوم تأسیس فنّ «لحن شناسی حدیث» در حوزه علمیه+حجت الاسلام احمد مُبلِّغی استاد خارج فقه حوزه علمیه قم+1395 .

***مستندات یک نظر فقهی فقهای شورای نگهبان+سخنگوی شورای نگهبان در کانال تلگرامی خود با ارائه مستنداتی به تذکر  آیت‌الله ناصر مکارم شیرای درباره شرکت‌های هِرَمی پاسخ داده است. + آیت‌الله‌ مکارم شیرازی در پاسخ به یک استفتاء درباره شرکت‌های هرمی که اخیرا به مؤسسات بازاریابی هِرَمی تغییر نام داده و با همان اهداف به نام شبکه بازاریابی وارد میدان شده و شورای محترم نگهبان به فعالیت آنها جواز داده است، گفت: اولا با پیگیری‌های ریشه‌ای و دقیقی که در این زمینه کرده‌ایم ثابت شده که این کار به یقین شرعا حرام است و «اکثر مراجع محترم تقلید» نیز به حرمت آن فتوا داده‌اند. ثانیا تعجب است چگونه شورای محترم نگهبان در این مساله که وظیفه او نیست وارد شده و فتوا داده و وزارت صنعت سوءاستفاده کرده و بر اساس آن مجوزها را صادر کرده است. انتظار می‌رود شورای محترم نگهبان در محدوده‌ای که قانون اساسی برای آنها معین کرده و ما آن را محترم می‌شمریم، گام بردارد و در قلمرو مراجع ورود نکند. مردم مقلد آنها نیستند، مقلد مراجع خویش هستند و اگر این رویه ادامه یابد، مرجعیت که از ارکان مذهب ما است، به خطر می‌افتد. امیدواریم این تذکر خیرخواهانه را فراموش نفرمایند......اما این موضوع با واکنش سخنگوی شورای نگهبان روبرو شد که در قالب پستی تلگرامی مستندات نظر فقهی شورای نگهبان را ارائه داد. «فقهای شورای نگهبان در پاسخ به نامه‌ای از دیوان عدالت اداری بند ب و ج ماده (۱) آیین نامه اجرایی چگونگی صدور و تمدید پروانه کسب و نحوه نظارت بر افراد صنفی در فضای مجازی و ماده (۱) دستور العمل تأسیسی و نحوه فعالیت و نظارت بر شرکت‌های بازار یابی شبکه‌ای را خلاف موازین شرع ندانستند.»....+1395 .

***فتوای آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی برای رونق مطبوعات+دکتر محمدجعفر محمدزاده از فعالان فرهنگی و معاون سابق مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در یادداشتی نگاه تیزبین مراجع تقلید برای رونق رسانه‌های دینی را قلمی کرده است.....+1395 .

***در زمینه متون آموزشی و استاد فقه مُقارَن، فقیریم!+حجت‌الاسلام  علی رحمانی، مدیر مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی است. مرکزی که سال‌ها پیش اولین رشته اصول و فقه مقارن را در کشور راه‌اندازی کرده است، رشته‌ای که اکنون، سومین دوره خود را پشت سر می‌گذارد. ....+1395 .

***حکم شرعی با مراجع تقلید، بررسی شرعی قوانین با شورای نگهبان+تا کنون موردی نبوده که از فقهای شورای نگهبان مسأله‌ای شرعی پرسیده شود و آن‌ها پاسخ داده باشند، در این جا شورای نگهبان هیچ کاره است، ما یک مورد این کار را نکرده و نمی‌کنیم اما درباره مقررات و قوانین وظیفه داریم که بررسی کنیم که با شرع مخالفت دارد یا خیر.--آیت‌الله محمد مؤمن عضو فقهای شورای نگهبان در نشستی خبری با خبرنگاران، توضیحاتی درباره نظر شورای نگهبان در زمینه فعالیت بازاریابی شبکه‌ای ارائه کرد . این روزها مطلبی در رسانه‌ها منتشر شده است مبنی بر این که شورای نگهبان حق فتوا دادن ندارد و مردم فتاوا و احکام شرعیه را با سؤال از مراجع تقلید به دست می‌آورند و در این مطلب، مسأله ذکر شده از سوی شورای نگهبان در مورد بازاریابی شبکه‌ای را از باب فتوا دانسته‌اند و اعلام کرده‌اند که درست نیست. چون مطلب منعکس شده، توضیحی درباره این مطلب بگویم. نظام قانونگذاری و مقررات نویسی کشور بستگی به شورای نگهبان دارد، به موجب یکی از اصول قانونی اساسی که اصل ۹۱ است می‌گوید به منظور پاسداری از احکام اسلام و قانون اساسی از نظر عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلامی با آن‌ها شورایی به نام شورای نگهبان با ترکیب ۶ نفر از فقهای عادل و آگاه به مقتضیات زمان و مسائل روز به انتخاب رهبری و ۶ نفر حقوقدان که از سوی رییس قوه قضائیه معرفی و با رأی مجلس انتخاب انجام می‌گیرد، تشکیل شده است.یکی از اختیارات، توجه به مصوبات مجلس شورای اسلامی است که نباید با شرع و قانون اساسی مخالفت داشته باشد، درباره مخالفت با قانون اساسی با همه اعضای شورای نگهبان است؛ اما درباره این که با شرع مخالفت دارد یا خیر فقط با فقها است و حقوقدانان در این زمینه نمی‌توانند نظر بدهند.وظیفه مهم و فراگیر شورای نگهبان که در اصل ۴ قانون اساسی ذکر شده، می‌گوید: تمامی قوانین و مقررات مدنی، جزایی، مالی، اقتصادی، اداری، فرهنگی، نظامی، سیاسی و غیر این‌ها باید بر اساس موازین اسلامی باشد و این اصل بر اطلاق یا عموم همه اصول قانون اساسی، قوانین و مقررات دیگر حاکم است و تشخیص این امر برعهده فقهای شورای نگهبان قرار دارد......هر نوع قوانین و مقرات باید بر اساس موازین اسلام باشد و تشخیص این امر بر عهده فقهای شورای نگهبان است.صلاحیت اعلام نظر برای فقهای شورای نگهبان درباره قوانین مجلس و مقررات و حتی نسبت به قوانین زمان شاه که باقی مانده وجود دارد، حتی این مسأله درباره مقرراتی که قانون نبوده و آیین نامه است هم باید فقهای شورای نگهبان بررسی کنند.بر اساس این اصول فقهای شورای نگهبان مسؤولیت قانونی ندارند که از آنها مسأله‌ای شرعی پرسیده شود که حکم خدا چیست ؟ اگر کسی نمی‌داند حکم شرعی مسأله‌ای چیست، این وظیفه بر عهده فقهای شورای نگهبان هم نیست، در این جا مردم باید از مرجع تقلیدی که حکم را ذکر می‌کند، بپرسند. فقهای شورای نگهبان حق این کار را ندارند و خود فقها نیز به این وظیفه ملتزم هستند....تا کنون موردی نبوده که از فقهای شورای نگهبان مسأله‌ای شرعی پرسیده شود و آن‌ها پاسخ داده باشند، در این جا شورای نگهبان هیچ کاره است، ما یک مورد این کار را نکرده و نمی‌کنیم اما درباره مقررات و قوانین وظیفه داریم که بررسی کنیم که با شرع مخالفت دارد یا خیر......+1395 .

***درآمدی بر مؤلفه‌های کارآمدی فقه در اداره جامعه و حل معضلات آن+این کتاب در پی بررسی و تبیین این پرسش اساسی است که آیا فقه سیاسی شیعه، کارآمدی و توانمندی لازم برای حل معضلات اجتماعی و نوظهور سیاسی، در عصر حاضر را دارد؟....کتاب «شُکُوه کارآمدی فقه سیاسی؛ درآمدی بر مؤلفه‌های کارآمدی فقه در اداره جامعه و حل معضلات آن» تألیف سید مهدی فقیهی در ۲۴۸ صفحه، توسط انتشارات زمرم هدایت به چاپ رسیده است...+1395 .

***بانک مرکزی از شورای فقهی استفاده ابزاری نخواهد کرد+عضو شورای فقهی بانک مرکزی اظهار کرد: در مدت ده سالی که از عمر شورای فقهی بانک مرکزی می‌گذرد، ولو این شورا مشورتی بوده است اما هیچ‌گاه بانک مرکزی از شورای فقهی استفاده ابزاری نکرده و تلاش نکرده است که کارهای خود را از این طریق توجیه کند.....+حجت الاسلام دکتر سید عباس موسویان عَجَب شیری آذربایجانی....+1395 .

***افول قدرت و جایگاه اجتماعی مرجعیت؛ پروسه یا پروژه؟+شانزدهم جمادی‌الاول برابر است با سالروز لغو قرارداد رژی (انحصار امتیاز توتون و تنباکو برای دولت انگلیس) در اثر فتوای تاریخی تحریم تنباکو توسط میرزای شیرازی؛ همان نصفِ سطر معروفی که از نظر امام خمینی(ره) مملکت ما را از حلقوم خارجی‌ها بیرون کشید. شاید تا قبل از صدور فتوای تحریم تنباکو توسط میرزا، کمیت و کیفیت قدرت نهاد مرجعیت برای صاحبان قدرت مشخص نبود. موضوع به‌قدری مهم بود که کسی چون احمد کسروی نیز با تمام بغضش نسبت به روحانیت، بر اهمیت آن اذعان می‌کند : «این را می‌توان نخستین تکان در توده ایران شمرد و این اگر چه با دست علما بود و… خود پیشامد اَرجداری به‌شمار است و باید در تاریخ یاد آن بماند». ‏....--فارغ از حواشی و تحلیل‌های پیرامون این رویداد نکته‌ای که این یادداشت می‌کوشد آن را برجسته سازد، طرح مسأله‌ و دغدغه‌ای درباره‌ی چرایی افول قدرت و جایگاه اجتماعی نهاد مرجعیت در زمان حال است. به زبانی ساده، زمانی یک مرجع تقلید آن هم خارج از مملکت، فتوایی نیم‌سطری صادر می‌کند و باعث زیرورو شدن معادلات اقتصادی قدرت‌های استعماری در منطقه می‌شود؛ اما اکنون شاهد آن جایگاه، قدرت و تأثیرگذاری درباره‌ی این نهاد دینی حتی در سطح داخل کشور هم نیستیم. بنابراین مفروض نگارنده در این یادداشت این است که مرجعیت جایگاه و قدرت گذشته‌اش را از دست داده است؛ به‌ویژه پس از آیت‌الله بروجردی قدرت و جایگاه نهاد مرجعیت، با سرعت بیش‌تری رو به افول نهاد. به تعبیر دیگر شاید آیت‌الله بروجردی را بتوان آخرین مرجع از نسل مراجعی برشمرد که با این‌که جایگاهی در ساختار رسمی قدرت نداشتند، اما رأی و نظرشان در روند تصمیم‌گیری‌های سیاسی حاکمان تأثیرگذار بوده است. پرسش این‌جاست که چرا و چگونه به چنین وضعیتی رسیدیم؟......(مرتضی معراجی – مُباحَثات)+.‎1395 .

***تفاوت مصلحت در فقه شیعی با مَصالِح مُرسَلَه اهل سنت+گروهی از اهل سنت مانند اشاعره که اساساً به دلیل انکار تبعیت احکام از مصالح و مفاسد می‌گویند وقتی حکمی از طرف شارع صادر می‌شود آن صدور حکم ایجاد مصلحت می‌کند و مصلحت به خودی خود وجود ندارد؛ در حالی که در فقه امامیه وقتی می‌گوییم که احکام تابع مصالح و مفاسد هستند، یعنی خود آن احکام مصلحت ذاتی دارد و شارع به آن امر دستور می‌دهد...  .....(حجت‌الاسلام  دکتر غلامرضا پیوندی، مدیر گروه فقه و حقوق اسلامی و عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی)....+1395 .

***ناقدان و منکران «ولایت فقیه» بدون مطالعه به نقد می‌پردازند+حجت‌الاسلام  نجف لَک زایی معاون پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی و رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت : بحث از ولایت فقیه در گذشته هم مطرح بوده، حتی فارابی هم که در عصر غیب صغری بوده در این زمینه بحث کرده است.....+1395 .

***تقریر بنیادهای نظری «شیخ جعفر کاشف الغطاء» در سیاست و حکومت+ از مباحث مهمی که در آثار و نوشته‌های فقهای شیعه به‌وفور قابل مشاهده است، ولایت سیاسی فقها در عصر غیبت امام معصوم هست. به دلیل پذیرش “قاعده امامت” در اندیشه سیاسی شیعه و این‌که منبع ومنشاء قدرت امام(ع) اراده الهی و نص آسمانی است؛ و نیز اعتقاد به این اصل که در هیچ زمانی زمین از حجت خداوند خالی نبوده و نخواهد بود، فقها را بر آن داشته است که حکومت‌های موجود را غاصب تلقی کرده و در عین کناره‌گیری یا کوتاه‌دستی آنان از قدرت، همواره نقش اپوزیسیون نظام‌های موجود را ایفا کنند. اما در برخی از برهه‌های زمانی به ‌مقتضای شرایط روز نه تنها شاهد حضور فقها و علما در عرصه سیاست و حکومت هستیم که شاهد تعمیم قلمرو مرجعیت دینی به حوزه مرجعیت سیاسی و اجتماعی توسط آنان می‌باشیم. یکی از این دوره‌های حساس تاریخی آغاز عصر قاجار و پایان یافتن دوران پرتلاطم صفویه است......در میان فقیهان زبده و شاخص این دوره می‌توان به فقهیان برجسته چون شیخ جعفرکاشف الغطا و میرزای قمی اشاره کرد. این دو شخصیت، از نظر شرایط زمانی، برای مذهب تشیع به گونه عموم و برای مملکت ایران با توجه به تسلط قاجاریه بر مملکت ایران وجنگ‌های طولانی ایران و روس، به طور خصوص دارای اهمیت فراوان است....... (محمد عارف فصیحی)....+1395 .

***آیا اهل سنت هم به «تقیه» اعتقاد دارند؟/ تفاوت‌های میان تقیّه و نفاق+حجت‌الاسلام محمد وحیدی استاد حوزه علمیه قم در کتابی با عنوان «فلسفه و اسرار احکام» به بیان برخی از فلسفه احکام دین اسلام از جمله فلسفه «تقیّه» پرداخته است....+1395 .

***مبانی مشروطیت که آخوند وارد کرد و نائینی گستراند، حوزه را عقیم کرد!+...دکتر ابراهیم فیاض دانش آموخته حوزه و جامعه‌شناس در گفتگویی با روزنامه صبح نو عنوان کرده است مبانی مشروطیت که آخوند وارد کرد و مرحوم نائینی گستراند، حوزه را عقیم کرده است و تا امروز حوزه نتوانسته نظریه سیاسی شیعه را استخراج کند....همچنین او معتقد است  حوزه علمیه قم به‌شدت در بحث حکومت، انحطاط فقاهتی دارد....  .....  امام خمینی(رحمه‌الله علیه) هم به سوی شیخ انصاری رفت و آن فقه را ادامه داد که در نهایت ولایت فقیه از آن درآمد و ولایت فقیه معطوف به نقد انقلاب مشروطیت بود که خود امام (رحمه‌الله علیه) متولد سال انقلاب مشروطیت است. یعنی عملاً می‌شود گفت یک قرن زندگی امام(رحمه‌الله علیه) و پروسه‌هایی که انقلاب مشروطیت و بعدش هم انقلاب ملی کردن نفت مرحوم کاشانی و ماجراهای مرحوم مدرس برای امام یک الگویی بود که این را تبدیل به ساختار کند که آن هم ولایت فقیه شد و بعدش هم براساس آن انقلاب کرد و بالاخره جمهوری اسلامی پیروز شد و به میدان آمد.در مجموع باید گفت انقلاب اسلامی ما یک انقلاب رو به جلو بود چرا که ما الگوهای پیشرفت جهانی را تجربه کرده بودیم یعنی الگوی فاشیستی، سوسیالیستی و سرمایه‌داری را دیده بودیم. در انتهای قرن بیستم که انقلاب اسلامی ما یعنی در سال ۱۹۷۹ رخ داد، پست‌مدرنیسم شکل گرفت و نظریه‌پردازان اجتماعی بر همین اساس معتقدند انقلاب اسلامی باعث شد جهان از مدرنیته به سمت پست‌مدرن حرکت کند. از آنجایی که انقلاب اسلامی بر اساس مردم و با محوریت مردم شکل گرفت و هیچ حزب و سازمان‌های چریکی در کار نبودند و همه تظاهرات بر عهده مردم بود، یعنی انقلاب ما مبتنی بر صلح بوده است و حتی مردم به ارتشی‌ها گل می‌دادند؛ الگوی این موضوع هم امام حسین (علیه‌السلام) است که با زن و فرزندان خود به کربلا رفتند که بگویند من مبارزه می‌کنم و مقابل ظلم و فساد تسلیم نمی‌شوم اما به دنبال جنگ نیستم و در پی صلح هستم، ما این را دقیقاً در تظاهرات عاشورا و تاسوعای سال ۵۷ می‌بینیم که وقتی زنان به میدان آمدند کار تمام شد و شاه شکست خورد لذا این مساله بسیار بنیادین است که ما بر اساس نظام صلح‌طلبی مبارزه می‌کنیم نه جنگ‌طلبی و از این رو نتیجه این امر کشت و کشتار بی‌گناهان نخواهد بود و مبنای آن نیز فطرت است چرا که همه انسان‌ها فطرت خدایی دارند و فارغ از هر دینی وقتی مردم، محور واقع شوند عدالت به یک مساله اساسی تبدیل می‌شود چرا که مردم عدالت‌طلب هستند. با توجه به این موضوع عدالت در انقلاب اسلامی ایران نقش محوری دارد. عدالت براساس دو محور است یک عدالت اجتماعی که قسط نامیده می‌شود و دیگر عدالت فردی که تقواست. از این رو قسط و تقوا از ایجاد فساد و ظلم جلوگیری می‌کند و این سیستم عدالت به‌صورت فردی و جمعی پیش‌برنده و تکاملی است که هم عاری از فساد و ظلم است و هم باعث می‌شود آزادی به‌دست آمده از این عدالت مُبتَذَل نباشد بلکه مشارکتی و مردمی باشد......+1395 .

***فتاوای مراجع شیعه اختلافات تشیع و تسنن را رفع کرد+رهبر حزب جمعیت علمای پاکستان گفت: فتاوای امام خمینی (ره)، آیت‌الله خامنه‌ای و آیت‌الله سیستانی موجب شد تا اکثر اختلافات تشیع و تسنن رفع شود. قربانعلی پورمرجان، مدیرکل فرهنگی آسیا و اقیانوسیه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و احسان خزاعی، معاون امور مالی و اداری، با سفر به پاکستان از خانه فرهنگ ایران در لاهور بازدید و در نشستی با حضور یازده تن از مسئولین حزب جمعیت علمای پاکستان (شاخه نیازی) و نیز رؤسای فدراسیون فرهنگی ـ تجاری ایران و پاکستان، دیدار و گفت‌وگو کردند. دکتر امجد چشتی، دبیرکل حزب جمعیت علمای پاکستان (شاخه نیازی) در ابتدای این جلسه گفت: هدف تأسیس و تداوم فعالیت‌های این حزب، گسترش نظام محمدی (ص) و نگهبانی از رسالت و شخصیت رسول‌الله است.او با بیان اینکه حزب جمعیت علمای پاکستان، بزرگ‌ترین حزب سیاسی و مذهبی اهل تسنن در پاکستان است، ادامه داد: مسئولین حزب پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و زمانی که امام خمینی (ره) در پاریس بودند، از ایشان حمایت و از فرامین‌شان اطاعت کردند.امجد چشتی افزود: با اعمال گروه‌های تکفیری مخالف و آن را محکوم می‌کنیم و خواهان گسترش تقریب مذاهب اسلامی و وحدت شیعه و سنی هستیم. همچنین در قبال مسایلی نظیر دفاع از مردم فلسطین، بحث یمن، بی‌احترامی به  قبور بقیع، مبارزه با افراط‌گرایی و … مواضع حزب ما، همسو با جمهوری اسلامی ایران است.همچنین، پیر سید محمد معصوم حسین شاه نقوی، رهبر حزب جمعیت علمای پاکستان (شاخه نیازی) با بیان سخنانی گفت: حمایت امام خمینی (ره) از آرمان فلسطین و اعتراض به مظالم علیه مسلمانان جهان، شعله‌های وحدت اهل تسنن و تشیع را در جهان پرفروغ‌تر ساخت.او افزود: فتواهای آیات عظام از جمله امام خمینی (ره)، آیت‌الله سیستانی، آیت‌الله خامنه‌ای، در خصوص لزوم تقریب مذاهب اسلامی و وحدت مسلمین، موجب شد تا حدود ۹۰ درصد از اختلافات ساختگی فی‌مابین تشیع و تسنن رفع شود.....+1395 .

***مصادیق نه‌گانه نیاز فقیه به علم کلام+عقل حکم می‌کند تکلیف بلابیان، قبیح است. این برائت عقلی است. اما این‌ که این حکم عقل در کجا امضا شده است، بحثی کلامی است.....آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی در بررسی دلایل نیازمندی علم فقه به علم کلام تصریح نمودند: فتوا دادن فقیه بدون استمداد از کلام و به عبارت دیگر استنباط احکام بدون استفاده از علم کلام امکان پذیر نیست. مبانی و پایه‌های فقه متعدد بوده و یکی از آن‌ها علم کلام است.... همانطور که متکلم در فراگیری احکام به فقیه نیازمند است. فقیه نیز برای استنباط، نیازمند آماده سازی یک رشته از مسائل کلامی است... (مسائل کلامی مورد استفاده فقیه ) : 1- لزوم ثبوت تکلیف ... 2- لزوم بعثت انبیاء «ع»... 3- عصمت پیامبر «ص» در تلقی وحی... 4- مصونیّت قرآن کریم از تحریف... 5- مصونیّت سنّت از خطا ... 6- حُجّیّت عقل ... الف- برائت عقلی ... ب- احتیاط ...ج- مُرجِّحات باب تزاحم .... د- ملازمات عقلیه...  ... 7- ملاکات احکام .... 8-  حُجِّیّت قول معصوم «ع»... 9- احکام مُضطرّ...+1395 .

***قمه زنی زخمی بر چهره تشیع+این نوشتار بعد از بررسی سیر و منشأ پیدایش قمه زنی، به تبیین ادله فقهی عدم جواز قمه زنی پرداخته و کوشیده تا ادعاهای مدافعان این پدیده را ارزیابی و نقد کند و به بخشی از آسیب‌های قمه زنی در عرصه‌های مختلف اشاره نماید. کتاب قمه زنی زخمی بر چهره تشیع نوشته محمدعلی افضلی در سه فصل از سوی انتشارات مؤسسه بوستان کتاب چاپ و روانه بازار شد. ...+1395 .

***تجدد، عقب‌ماندگی و مفهوم تمدن در انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی+حجت الاسلام دکتر رسول جعفریان، استاد تاریخ دانشگاه تهران در مقاله‌ای به تشریح بارشناسی اندیشه تمدن اسلامی از مشروطه تا انقلاب اسلامی پرداخته است..... +1395 .

***بررسی «روایات خلافت» در اندیشه اهل سنت+کتاب «بررسی روایات خلافت در اندیشه اهل سنت با تأکید بر روایت «اثناعشریه»» نوشته رحیم اُمَرایِی توسط پژوهشکده حج و زیارت در بهمن ماه ۱۳۹۵ منتشر شد.... +1395 .

***با تغییر نام‌ها نمی‌توان «حرمت ربا» را از بین برد+روزی نیست که نامه‌ای از مردم درباره ربا و دیرکرد سود وام‌ها دریافت نکنیم و هر چه تذکر می‌دهیم ربا حرام است و با تغییر نام‌ها به مضاربه و دیرکرد نمی‌توان حرمت این عمل را از بین برد باز بانک‌ها توجهی نمی‌کنند.... (آیت الله شیخ حسین نوری همدانی)...+1395 .

***الگوی اجتهاد سیستمی برای تولید علم دینی/ دنبال ساختارشکنی در حوزه نیستیم+یکی از لوازم حوزه تمدن‌ساز این است که تحصیل و تدریس و تحقیق در حوزه معطوف به تمدن‌سازی باشد و برنامه و متون درسی حوزه نیز باید ناظر به این وظیفه تدوین بشود، همچنین شاخص و حداقل اجتهاد بر اساس فقه جواهری باید به دست آید. ما به دنبال ساختارشکنی در حوزه نیستیم و نمی‌خواهیم کار جایگزین در حوزه انجام دهیم، بلکه وظیفه خود را کار تکمیلی می‌دانیم...-هفته پنجم از درس‌گفتارهای «طیف‌بندی حوزه علمیه در نسبت با علوم انسانی» با موضوع «الگوی اجتهاد سیستمی برای تولید علم دینی» به همت مؤسسه آفاق حکمت و با سخنرانی حجت‌الاسلام عبدالحمید واسطی در قم برگزار شد....+1395 .

***امکان تغییر دامنه خمس توسط ولی فقیه+ در متون تاریخی قبل از اسلام، در غیر از عرب هم، بحث و کلمه ی خمس داریم ولی یک نحو صدقه بوده است که به فقرا داده می شده است. نوعاً بشر از هر پنج یا ده انگشت، یکی را برای یک مفهوم عالی قرار می داد؛ یا خدا یا کاهن یا… . در روایات ما هم داریم که عبدالمطلب یک کنز پیدا کرد و خمسش را داد. آن خمس یعنی صدقه دادن به فقرا. این نیست که اصل خمس از ایشان باشد کما اینکه برخی تصور کرده اند . گفتیم که در عرب قبل از اسلام مِرباع(چهار یک غنائم که در جاهلیت سهم رئیس قبیله بوده است) داشتیم......بحث خمس در قرآن با عنوان «غنیمت» هست. غنیمت در لغت به معنای خمس نیست بلکه متعارف خارجی در مکه این بوده است که در غنائم دارلحرب به کار می رفته است. در مکه عمده در آمد از راه جنگ بود چراکه مکه وادی غیر ذی زرع است....غنیمت هم در لغت ظاهرا سود و ربح نیست. مقداری از درآمد و سود انسان که ما به الازاء ندارد. به این معنی که : مثلا اگر فرشی را خریدید صد تومن و یک هفته بعد صد و پنجاه فروختید سود هست ولی غنیمت نیست. ظاهر روایت این است که غنیمت چیزی است که ما به الازاء ندارد. مثلا یک هفته غذا خورده است و سی هزار تومن خرج شده است. سی تومن از پنجاه هزار تومن ربح کم می شود و بقیه غنیمت است. این مطلب از شواهد تاریخی و روایات (نه آیات) در می آید. مثلا کل گنج غنیمت نیست. مقداری که هزینه شده است خارج می شود و بقیه غنیمت است. رکاز هم وقتی خمس دارد یعنی پس از اخراج مالی که برای استخراجش شده است بقیه را غنیمت حساب کند و خمسش را بدهد....  ...  این نشان می دهد که لفظ غنیمت مفهوم نسبتا سیّالی دارد. لذا (غیر از بحث غنائم دارُ الحَرب) دو نحوه تصرف می شود کرد :....(آیت الله سید احمد مَدَدی. ایشان در سال 1330 «ه.ش» در نجف اشرف متولِّد شد)....+1395 .

***مستندات فقهی حرام بودن شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای+موضوع درس خارج فقه حضرت‌ آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در سال تحصیلی ۹۶-۹۵ کتاب شرکت است که به مناسبت‌ این موضوع، بحث شرکت‌های نوظهور به میان آمد و استاد در مورد هفت شرکت عمده به مقدار کافی بحث کردند. و از آنجا که بازاریابی شبکه‌ای و هِرَمی در‌این زمان وسعت تازه‌ای یافته و در گوشه و کنار در حال رشد و توسعه است، و متأسفانه وزارت صنعت و معدن روی ملاحضات سیاسی به آنها مجوز داده، و مع الاسف از قرار معلوم بعضی از نهادهای محترم نیز بر اثر اطلاعات نادرستی که به خدمتشان داده شده آن را تأیید کرده، و‌ این مطلب سبب شبهات زیادی برای علاقه‌مندان شده، و از سوی دیگر آنها نیز نوعی شرکت تجاری محسوب می‌شوند، استاد عزیز را (که عارِفاً بِزَمانِهِ هستند) بر آن داشت، که به بحث مستوفی پیرامون شرکت‌های مزبور پرداخته و حکم فقهی آن را بطور شفاف با بیان ادله بیان کرده، و ماهیت واقعی آنها را روشن سازند. مَباحِث ارزشمند استاد در ده بخش خدمت خوانندگان محترم و طالبان احکام اسلام و سلامت اقتصادی کشور عرضه می‌شود. (حجت الاسلام ابوالقاسم عَلیان نژادی) .....اندیشه‌ این مسأله و ریشه‌های اصلی آن به زمان فیثاغورث، که ۶۰۰ سال قبل ازمیلاد حضرت مسیح(ع) می‌زیست، برمی‌گردد. چرا که‌ ایشان آثار و خواص «اعداد تَصاعُدی» را کشف کرد، و اساس شرکت‌های هِرَمی و شبکه‌ای، استفاده از همین مطلب است و به صورت تصاعدی پیش می‌روند .....+1395 .

***چهارده سر فصل مهم در فعالیت دینی فراگیر بین‌المللی+باید میراث مشترک انبیاء را در فضای بین‌المللی به مثابه یک جریان، پیگیری و به آن جنبه‌ای عینی و فعال ببخشیم تا به سالم سازی روابط بشری و معنویت بخشی به انسان‌ها بیانجامد....(حجت‌الاسلام  احمد مُبلِّغی، عضو مجلس خبرگان رهبری،)....+1395 .

***اَلاَزهَر مصر فتواها را در مورد زنان قدیمی دانست+شیخ عباس شومان نماینده الازهر و دبیرکل هیئت علمای بزرگ اَلاَزهَر نماینده الازهر گفت: ما فتواهای قدیمی زیادی در مورد زنان داریم که در روزگار ما کاربردی ندارد و باید این فتاوا مورد بازنگری قرار گیرد و دلیلی ندارد مسلمانان تمام عصور به این فتواها عمل کنند....برخی از موضوعات درمورد زنان در حال بررسی توسط کمیته‌های فقهی هیئت علمای بزرگ است و ما در مورد هر مساله‌ای که به نتیجه برسیم به سرعت آن را به مردم اعلام خواهیم کرد.......+1395 .

***شیخ عبدالرحمن؛ از رهبری معنوی جریان‌های تکفیری تا صدور فتوای ترور انور سادات+با تأمّل در مبانی فکری و اندیشه‌های شیخ عُمَر عبدالرحمن می‌توان دریافت که اندیشه افراطی و برداشت‌های خشونت آمیز وی از آموزه‌های اسلام دستاویزی برای بسیاری از جریان‌های تکفیری شده تا با تکیه بر فتواها و دیدگاه‌های ناصواب او از مفهوم جهاد، خشونت را به اسم اسلام در جهان ترویج دهند و بی‌جهت نیست که او را پدر معنوی جماعت اسلامی و رهبر جریان‌های جهادی تکفیری امروز می‌نامند. ...شیخ عُمَر عبدالرحمن رهبر معنوی جماعت اسلامی مصر پس از مدت‌ها دست و پنجه نرم کردن با بیماری، ... در زندان‌های آمریکا درگذشت....+1395 .

***«منشور روحانیت»؛ آخرین و مهم‌ترین توصیه‌ها و دغدغه‌ها امام خمینی (ره)+امام خمینی(ره): خون دلى که پدر پیرتان از دسته متحجر خورده است هرگز از فشارها و سختی هاى دیگران نخورده است/ آنقدر که اسلام از این مقدسین روحانى نما ضربه خورده است، از هیچ قشر دیگر نخورده است/ طلاب جوان باید بدانند که پرونده تفکر این گروه همچنان باز است......سلام بر حماسه سازان همیشه جاوید روحانیت که رساله عِلمیّه و عَمَلیّه خود را به دم شهادت و مرکب خون نوشته‏ اند و بر منبر هدایت و وعظ و خطابه ناس از شمع حیاتشان گوهر شبچراغ ساخته ‏اند. افتخار و آفرین بر شهداى حوزه و روحانیت که در هنگامه نبرد رشته تعلقات درس و بحث و مدرسه را بریدند و عِقال تمنّیات دنیا را از پاى حقیقت علم برگرفتند و سبکبالان به میهمانى عَرشیان رفتند و در مجمع مَلَکوتیان شعر حضور سروده ‏اند .....+1395 .

*** 30 تصویر متفاوت از ششمین کنفرانس بین‌المللی حمایت از انتفاضه فلسطین+ششمین کنفرانس بین‌المللی حمایت از انتفاضه فلسطین  با سخنرانی حضرت آیت‌الله امام خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی در سالن اجلاس سران، با حضور رؤسای سه قوه در تهران آغاز به کار نمود. در این کنفرانس که ریاست آن بر عهده علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی است هیأت‌هایی از ۸۰ کشور جهان حضور دارند.....+1395 .

***لزوم بازتعریف عدالت در نسبت‌سنجی آن با مصلحت/ آیا می‌توان به نام مصلحت، از اجرای عدالت کوتاه آمد؟+حجت‌الاسلام  سید سجاد ایزدهی، مدیر گروه سیاست و عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ....+1395 .

***متلاشی شدن «حوزه نجف» نتیجه چه بود؟+اگر حوزه نجف متلاشی شد اگر این همه علمای بزرگ در نجف به شهادت رسیدند در نتیجه چه بود؟ مگر در نتیجه سیاست ورزی حاکمین ظالمشان نبود؟ مگر می‌توان خود را از سیاست دور نگه داشت بعد دین را حفظ کرد؟ این چه تفکری است، چگونه می‌توان از سیاست دور ماند و دین را سالم نگه داشت؟.....(بیانات آیت‌الله شیخ محسن اراکی در همایش حوزه انقلابی و رسالت‌های آن)....+1395 .

***فِقه مُقارَن؛ نیازی واقعی، نه تاکتیکی/ حجت الاسلام محمدرضا ملّایی+1395 .

***عدم تمایز احکام اخلاقی و فقهی اسلام از حیث الزام+الزام در گزاره‌های اخلاقی قرآن، مبتنی بر فطریاتی است که با کمک عقل کشف و با اراده الهی اعتبار می‌شوند و از این نظر هیچ تفاوتی با منشا الزام در گزاره‌های فقهی قرآن ندارند+کرسی ترویجی «عدم تمایز احکام اخلاقی و فقهی اسلام از حیث الزام» با ارائه صدیقه مهدوی کنی، با حضور محمود حکمت نیا و دبیری علمی کبری پورعبدالله در پردیس خواهران دانشگاه امام صادق (علیه السلام) برگزار شد.+1395 .

***فقها ابعاد شرعی «خلق پول» را تشریح کنند+دکتر کامران نَدری، عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) و مدیرگروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی  اظهار کرد: با توجه مُستحدثه بودن پدیده خلق پول و اهمیت بسیار آن در اقتصاد کشور، لازم است فقها و حوزه‌های علمیه به میدان بیایند و ابعاد فقهی و شرعی و رابطه آن با ربا را مورد بررسی قرار داده و نتیجه کار را اعلام کنند. ....+1395 .

***در عرصه هنر از «انضباط فقهی» خارج نشویم/ اسلام با هنر شروع می‌شود+ مراسم رونمایی از کتاب «مجموعه مقالات همایش ملی فقه هنر» با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت‌الاسلام ابوالقاسم علیدوست اَبَرکوهی یزدی و دیگر استادان حوزه و دانشگاه، مسئولان و صاحب‌نظران عرصه‌های فرهنگ و هنر در دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی برگزار شد...+1395 .

***فقیه در مقام استنباط باید کل جامعه اسلامی را مورد نظر قرار دهد+در ادامه برگزاری سلسله نشست‌ها و میزگردهای علمی در دانشگاه عدالت، به همت معاونت علمی دانشگاه دوازدهمین نشست علمی با موضوع «اندیشه اسلامی» در پرتو نظریات آیت‌الله‌ سید محمود هاشمی شاهرودی با حضور اساتید و دانشجویان و با سخنرانی حجت‌الاسلام  محمدحسین بیاتی، ریاست دانشگاه و حجت‌الاسلام اکبر فلاح نژاد برگزار شد...+1395 .

***جهان بینی سیاسی مهم‌ترین زیرساخت فقهی حکومت اسلامی است+آیت الله شیخ محسن اراکی....+1395 .

***شورای نگهبان، مرجعیت فتوایی و مرزهای قدرت/حجت الاسلام  علی الهی خراسانی+وظیفه شورای نگهبان تطبیق امور ثابت شریعت بر امور متغیر است؛ چرا که شورای نگهبان ابزار حاکمیتِ شریعت برای شرعی شدن قوانین عرفی است. به‌بیان دیگر شورای نگهبان حق جعل قانون ندارد. -- به نظر می‌رسد اصطلاح «ثابت و متغیر» به‌عنوان یک مبنای مُصرَّح جهت حضور فقه شیعه در امور سیاسی و اجتماعی، به اندیشه مُحقِّق نائینی در کتاب «تَنبیهُ الاُمَّةِ وَ تَنزیهُ المِلَّةِ» بازمی‌گردد . البته تفکیک دو حوزه امور ثابت - متغیر در متن فقه از دیرباز وجود داشته است....+1395 .

***بررسی «فقه اینترنت و فضای مَجازی»/ مهار و سالم سازی فضای مجازی وظیفه «حکومت» است....(حجت‌الاسلام  علی نهاوندی در نشست علمی «فقه اینترنت و فضای مجازی» که در ساختمان انجمن‌های علمی حوزه علمیه برگزار شد...)...+1395 .

***فقه توانایی تطبیق با همه زمان‌ها را دارد/ برخی میراث اصولی را بدون کاربرد می‌پندارند+حجت‌الاسلام  عبدالحسین خسرو پناه،رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران گفت: حوزه‌ای که امام خمینی (ره) در منشور روحانیت در نظر دارد، حوزه‌ای است که برای اداره جامعه و مسائل روز حرف برای گفتن داشته باشد...+1395 .

***گزارشی از مراسم رونمایی کتاب «فقه هنر»+مراسم رونمایی از کتاب «مجموعه مقالات همایش ملی فقه هنر» با حضور آیت‌الله مقتدایی، آیت‌الله محمد جواد فاضل لنکرانی، حُجَج‌الاسلام ابوالقاسم علیدوست و سید محمد حسین نوّاب و جمعی از اساتید فقه و هنر در مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) قم برگزار شد.....+1395 .

***دارندگان «ولایت» در فقه متفاوت‌اند/ بعد از انقلاب منظور از «ولایت فقیه»، ولایت بر زعامت بوده است+حجت‌الاسلام محمد جواد اَرَسطا با بیان اینکه بعد از انقلاب منظور از ولایت فقیه، ولایت بر زعامت بوده است، به بررسی دو معنا برای اصطلاح ولایت مطلقه پرداخت - حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد ارسطا در چهارمین جلسه از دوره آموزشی مبانی ولایت فقیه که در مرکز همایش‌های غدیر برگزار شد، اظهار داشت: یکی از مباحث قانون اساسی، مسأله ولایت فقیه است؛ یک تصور ابتدایی از آغاز انقلاب درباره ولایت مطلقه وجود داشت که می‌گفتند ولایت مطلقه، مطلقه است و ولی فقیه موظف نیست در چارچوب قانون اساسی حرکت کند و ولی فقیه هر موقع مصلحت تشخیص دهد، می‌تواند طبق قانون اساسی تصمیم نگیرد و اصل یا اصولی از قانون اساسی را تعطیل کند؛ می‌گفتند ولایت فقیه بر قانون اساسی است یا در قانون اساسی؟ اگر بر قانون باشد، قانون ارزش خود را از دست داده و شناور خواهد شد؛ قانون برای ضابطه مند شدن امور وضع می‌شود...عضو هیات علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران گفت: اگر گفته شود که ولی فقیه در قانون اساسی است، مسأله‌ای در خصوص مطلقه بودن ولی فقیه پیش می‌آید که چه طور مطلقه‌ای است که باید در قانون اساسی باشد؛ مشکل جمع بین نگاه فقهی و حقوقی آن است؛ راه حلی برای این منظور بین ضابطه مند بودن ولایت فقیه و اطلاق ولایت از طرف دیگر باید مطرح باشد...در تعریف ولایت گفته شده است که ولایت عبارت است از اختیار اداره امور یک یا چند نفر توسط شخص دیگر، به گونه‌ای که مصالح آنها را تأمین کند؛ بنابراین ولایت یک مفهوم طرفینی است که یک طرف، دارنده ولایت که به اصطلاح ولی نامیده می‌شود و طرف دیگر افراد تحت ولایت هستند؛ دارندگان ولایت در فقه متفاوت اند که اعم از پدر، فقیه، قاضی، مادر در امر حضانت فرزند، عدول مؤمنین در اداره امور حسبیه هستند....ولایتی که فقیه دارد دارای مراتب متعددی است که برخی این مراتب را به ۷ و بعضی دیگر تا ۱۰ مرتبه تقسیم کرده اند؛ مراتب ولایت فقیه عبارت اند از ولایت فقیه بر افتاء، قضاء، اخذ وجوهات شرعیه و مصرف آن در مصارف معین، اجرای مجازات‌های اسلامی، امور حِسبِیَّه، موضوعات، امور عرفیه، تقنین(قانون گذاری)، اموال و انفس در امور شخصیه، زعامت و رهبری جامعه اسلامی.....+1395 .

***تشخیص موضوعات مُستَنبَطَه، شأن مرجع اَعلَم است+تذکر بی‌سابقه یک مرجع تقلید به شورای نگهبان، مبنی بر عدم دخالت در کار مرجعیت، حادثه‌ای غیرمنتظره در مجامع فقهی و حوزوی بود. در این رابطه، با آیت‌الله شیخ محمدعلی گرامی قمی، از اساتید باسابقه در حوزه علمیه قم گفتگو کردیم. او در این گفتگو، نظرات جالبی را در دفاع از مرجعیت بیان کرد. به نظر حضرت‌عالی، به‌طورکلی، موضوع‌شناسی احکام، از شئون مرجعیت است یا شورای نگهبان یا عامه مکلفین؟ آیت‌الله گرامی: موضوعات دو دسته هستند. یک دسته از آن‌ها صرفاً عرفی است و به فقیه ربطی ندارد و هر کسی باید خودش تحقیق کند. حتی اگر فقیه نظری داد، برای مُقلِّد، اثری ندارد، بلکه اگر نظر مقلد برخلاف آن شد، مقلد باید به نظر خودش عمل کند. در موضوعاتی مثل تشخیص حد ظهر شرعی که موجب وجوب نماز ظهر می‌شود، تشخیص این‌که ظهر شده است یا ظهر نشده است، بسته به نظر خود مکلف است. در اینگونه موضوعات، هر چیزی هم که مرجع بگوید، اعتباری ندارد و اعتنائی به حرف وی نمی‌شود. دسته دوم موضوعات، موضوعات مُستَنبَطَه است. موضوعات مُستَنبَطَه، موضوعاتی است که فقیه می‌بایست از خلال ادلّه، آن‌ها را استنباط کرده و برای مکلفین بیان کند. مثلاً اینکه نماز به چه معناست و اجزاء و شرایط آن چه چیزهایی است، در زمره موضوعات مُستَنبَطَه قرار می‌گیرد. ازآنجا که بیان حُدود و ثُغور موضوعات مُستَنبَطَه به‌عهده شارع است، لذا فهم مراد شارع نیز کار فقیه است.....+1395 .

***«فقه»ی که هست و «تمدّن»ی که نیست!/ علیرضا اسدی+1395 .

***دشمن درصدد از بین بردن قدرت مرجعیت است/ مراجع در زندگی شخصی از خمس استفاده نمی‌کنند+حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی با اشاره به اینکه مراجع تقلید در زندگی شخصی از خمس استفاده نمی‌کنند، اظهار داشت: زندگی بنده بر محور حق تألیف کتاب‌هایم است، بنده ابدا کاری به خمس نداشته و ندارم.....حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید در همایش بین المللی خمس و نقش آن در تعالی فرهنگی جامعه که در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد، همایش خمس را مهم خواند و گفت: مردم مسائل و سؤالات پیچیده‌ای درباره خمس دارند که در این گونه همایش‌ها باید برای آن‌ها تبیین شود ، از طرفی دشمنان تبلیغات سوئی درباره مسأله خمس دارند که باید تبیین شود. ... تمام احکام شرع تابع مصالح و مفاسد است، تعجب است چگونه جمعی از برادران مسلمان منکر تبعیت احکام از مصالح و مفاسد هستند، خمس هم فلسفه‌ای دارد که باید مشخص شود، اگر فلسفه آن به خوبی تبیین شود بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.+1395 .

***«خمس» پشتوانه مهم حرکت سیاسی اسلام است  ....  (آیت الله علیرضا اعرافی)+1395 .

***علمای کابل خواستار وضع مقرراتی برای صدور «فتوا» شدند+علمای کابل در دیدار با رئیس اجرایی دولت وحدت ملی افغانستان، خواستار وضع مقررات در خصوص صدور فتواهای دینی در کشور شدند.  به نقل از رسانه‌ها، عالمان دینی شهر کابل ضمن ابراز حمایت قاطع از حکومت وحدت ملی، گفته‌اند که برخی چهره‌ها با آنکه هیچ آگاهی از دین ندارند ولی فتواهای دینی صادر می‌کنند که خود به نحوی مخدوش کردن چهره دین مقدس اسلام است. بنابراین گزارش، خطبای مساجد کابل از حکومت افغانستان خواسته‌اند که جلو چنین کارها را در کشور بگیرند و برای صدور فتوای دینی، مقرره و قوانین مشخص وضع کند...+1395 .

***اینقدر بر «حرام بودن أخذ دیرکرد» تاکید می‌کنیم تا متوقف شود!!!+حضرت آیت الله شیخ حسین نوری همدانی : روزی نیست که نامه‌ای در زمینه جریمه دیرکرد نداشته باشیم حتی گفته شده چرا این قدر بیان می‌کنید، باید به اندازه‌ای بیان کرد که دیگر این امر صورت نگیرد. ...+1395 .

***نظرات شورای فقهی بانک مرکزی مزاحم منافع بانک‌ها!!! +عضو هیأت علمی دانشگاه قم گفت: بانک‌ها تا زمانی که منافع خود را در خطر ببینند زیر بار مصوبات شورای فقهی نمی‌روند.  حجت‌الاسلام محمدرضا رستمی، یکی از وظایف شورای فقهی بانک مرکزی را نظارت بر اجرای حقیقی عقود تنظیم شده در نظام بانکداری اسلامی دانست و به رسا گفت: کارکنان این شورا باید حقوقدان، اقتصاددان و فقیه بوده و با نظام بانکداری به‌طور کامل آشنا باشند. عضو هیأت علمی دانشگاه قم با اشاره به این‌که برای پیاده‌سازی قوانین اسلامی در یک مجموعه باید اوضاع مساعد باشد، گفت: با توجه به این‌که در کشور ما بسیاری از شرایط اجرای این قوانین وجود ندارد و بیشتر مردم ریسک پذیر نیستند و این در حالی است که عقود اسلامی بر مبنای ریسک‌پذیری پایه‌ریزی شده است.....+1395 .

***نظرات شورای فقهی بانک مرکزی؛ قابل اجرا یا لازم الاجرا ...(حجت‌الاسلام حسن نظری شاهرودی رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه )+1395 .

***بررسی روایی جایگاه خشونت و مدارا در رفتار+رفق و مدارا در روابط اجتماعی در مقابل خُرق و تندی است. رفق و مدارا آیا واجب است یا مستحب؟ در فقه روابط اجتماعی تعبیرات رفق، لِین، مداراه و تعابیر دیگر که در روایات آمده، آیا وجوب را می‌‌رساند؟ ... مَباحِث «اصول و روش‌‌های تربیتی» که توسط آیت الله شیخ علیرضا اعرافی در قالب کرسی خارج فقه، با عنوان «فقه تربیتی» اصل قدرت و استطاعت مربی و متربی (رفق و مدارا) برای طلاب حوزه علمیه قم تدریس می‌گردد ....+1395 .

***ابعاد فقهی عیدی و پاداش‌های پایان سال+اگر در ازای پرداخت‌ پاداش به کارمندان، خوف مفسده وجود داشته باشد؛ به این معنا که سبب شود حقی ضایع یا غیرحقی، به عنوان حق تلقی شود و یا نوبت اشخاص در بهره‌مندی از خدمات رعایت نگردد، پرداخت پاداش و گرفتن آن از سوی کارکنان مذکور نیز شرعا حرام خواهد بود....حجت‌الاسلام  هادی مَزینانی، معاون ضوابط شرعی سازمان سیاسی ـ عقیدتی ناجا، در یادداشتی، به بررسی ابعاد فقهی عیدی و پاداش‌های پایان سال کارمندان و سایر حقوق‌بگیران پرداخته است که متن این یادداشت در ادامه می‌آید:...+1395 .

***جدیدترین استفتائات مطابق با فتوای رهبر معظم انقلاب(امام خامنه ای)+تن سؤال و جواب این استفتائات به شرح زیر است:   ثواب خرید کالای ایرانی س. آیا خرید کالای ایرانی ثواب هم دارد؟ ج. اگر به نیت تقویت مسلمانان و اقتصاد نظام اسلامی انجام شود قطعاً ثواب دارد.   استفاده از کالای خارجی س. حکم خرید، فروش و استفاده از کالای خارجی در صورتی که مشابه داخلی داشته باشد اشکال دارد؟ ج. اگر این کار موجب تضعیف کالای ایرانی و ضرر به اقتصاد نظام اسلامی شود جایز نیست .....   ....+1395 .

***تأملی در «استفتائی» بی‌سابقه!/ سید محمدعلی حسینی+در روزهای گذشته، انتشار یک استفتاء از سوی دفتر یکی از مراجع بزرگوار تقلید (ادام الله ایام عزهم) در مورد بازاریابی شبکه‌ای خبرساز شد؛ استفتائی که حاوی تذکری بی‌سابقه به شورای محترم نگهبان برای تقید این شورا به حدود قانونی و خودداری از ورود به قلمرو اختصاصی نهاد مرجعیت، یعنی افتاء بود. متن استفتاء و پاسخ آن به این شرح بود: «سؤال: اخیراً مؤسسات بازاریابی هِرَمی تغییر نام داده و با همان اهداف به نام شبکه بازاریابی وارد میدان شده و مشغول تخریب جوانان هستند. متأسفانه اطلاعات نادرستی به شورای محترم نگهبان در این زمینه داده شده و آنها فتوا به جواز آن داده‌اند. وزارت صنعت و معدن به گمان اینکه از این طریق شغلی برای جمعی از جوانان پیدا می‌شود و آمار بیکاری پایین می‌آید، متأسفانه مجوزهای متعددی صادر کرده و گروهی از جوانان را گرفتار این شغل کاذب زیان‌بار کرده است. آیا شرکت در این شبکه‌ها شرعاً برای ما جایز است؟ اَدامَ اللهُ ظِلَّکُم-جمعی از طلاب حوزه علمیه» - .  پاسخ : اولاً با پیگیری‌های ریشه‌ای و دقیقی که در این زمینه کرده‌ایم ثابت شده که این کار به‌یقین شرعاً حرام است و «اکثر مراجع محترم تقلید» نیز به حرمت آن فتوا داده‌اند . ثانیاً تعجب است چگونه شورای محترم نگهبان در این مسئله که وظیفه او نیست وارد شده و فتوا داده و وزارت صنعت سوءاستفاده کرده و براساس آن مجوزها را صادر کرده است.....(آیت الله ناصر مکارم شیرازی)....*  این یادداشت درصدد پرداختن به حکم شرعی مسئله بازاریابی شبکه‌ای نیست؛ اما نکاتی در مورد این استفتاء و پاسخ آن به نظر می‌رسند: 1- گرچه کسانی که با جایگاه علمی فقهای شورای نگهبان آشنا هستند، از این سؤال و جواب شگفت‌زده شدند، به‌خصوص که بعضی از این حضرات، نه‌تنها خود صاحب رساله و دارای مقام مرجعیت هستند، بلکه در میان مراجع نیز از اعتبار علمی خاصی برخوردارند. بااین‌وجود، باید پذیرفت که حدود اختیارات شورای نگهبان، ارتباطی به مقام مرجعیت و افتاء این بزرگواران بیرون از شورا ندارد. 2- به‌راستی نسبت میان نهاد فخیم مرجعیت و شورای محترم نگهبان چیست و قلمرو اختیارات هرکدام، محدود به چه حدودی است؟ آیا حقیقتاً شورای نگهبان در این مسئله، از محدوده‌ای که قانون اساسی برای آن‌ها معین کرده خارج شد و وارد قلمرو مراجع شد؟ آیا فقهای شورای نگهبان حق افتاء دارند؟ افتاء را می‌توان به اظهارنظر در مورد قوانین اسلامی، تفسیر نمود و با توجه به قاعده حلیت در فقه و اصل بیست و چهارم قانون اساسی مبنی بر آزادی بیان، می‌توان گفت: به‌طورکلی، اظهارنظر هر فردی مادامی‌که مصداق عناوین محرمه شرعی یا ممنوعه و مجرمانه قانونی نظیر افتاء به غیر علم و نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی نباشد، شرعاً و قانوناً بلامانع است.طبیعتاً مجتهدان و فقیهان حتی اگر جزء مراجع تقلید یا فقهای شورای نگهبان نباشند، در افتاء و ابراز نظر کارشناسانه خود شرعاً و قانونا آزادند. گرچه معمولاً برای مردم، نظرات فقهی که از سوی مراجع تقلید، صادر نشده باشند، اهمیتی ندارند و لذا کسانی که در جایگاه مرجعیت نیستند، معمولاً دیدگاه‌های خود را تنها در محافل درس و بحث و به‌اصطلاح امروزی، کرسی‌های آزاداندیشی مطرح می‌نمایند. البته اظهارنظر در مسائل شرعی باید به‌گونه‌ای صورت گیرد که موجب اِغراء به جهل مکلفین نگردد.....برخلاف آنچه در نوشته‌ای منسوب به یکی از شاگردان همان مرجع بزرگوار منتشر شد، وظیفه شورای نگهبان، تطبیق قوانین با فتاوای مراجع تقلید نیست. بلکه فقهای شورای نگهبان رأساً مطابقت قوانین را با احکام مذهب رسمی کشور، بررسی می‌نمایند. به عبارتی می‌توان گفت: نهادهای حاکمیتی در رفتارهای تشکیلاتی‌شان مقلد شورای نگهبان هستند و کارگروه شش‌نفره فقهای شورای نگهبان، مرجع تقلید دستگاه‌های حکومتی است....+1395 .

***مقاومت اَلاَزهَر در مقابل فراخوان رئیس‌جمهور+نادرند مصری‌هایی که جرئت مخالفت با عَبدُالفَتّاح اَلسِّیسی، رئیس‌جمهور مُستبدّ مصر را داشته باشند. اما روحانیان در مقابل او قد علم کرده و سر به مخالفت گذاشته‌اند. به گزارش اِکُونُومِیست(economist -هفته نامه خبری لَندن-انگلیس)، دو سال می‌شود که داعش منشأ نگرانی، وحشت، خطر، کشتار و نابودی برای تمام جهان شده است. سِیسی از روحانیان مصر درخواست کرده که با جهادگرایان داعشی به مبارزه بپردازند. به گفتۀ سیسی، برای مبارزه با این افراطی‌ها، به یک انقلاب مذهبی نیاز است و اَلاَزهَر که قدیمی‌ترین مرکز آموزشی در جهان اهل‌سنّت است، باید پرچم‌دار این مبارزه باشد. اما روحانیان که سردستۀ آنها «اَحمَد طَیِّب» است، عمدتاً در برابر درخواست سیسی مقاومت نشان داده‌اند. اَلاَزهَر خود را میانه‌رو می‌داند، اما منتقدان می‌گویند این دانشگاه اجازه داده است تندروها کرسی‌های عالی را اشغال کنند و برنامه‌های آموزشی همان برنامه‌های قدیمی و باب‌ میل افراطی‌ها است.... +1395 .

***پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه جمادی الثانیه ۱۴۳۸ قمری+برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … مؤثّرند.....+1395 .

***شورای عالی «افتاء کردستان» آغاز به کار کرد+شورای عالی افتاء استان کردستان  با حضور دبیر شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت کشور، نماینده ولی فقیه در استان، استاندار و جمعی از روحانیان آغاز به کار کرد.  برای اولین بار شورای عالی افتاء استان کردستان متشکل از ۱۴ روحانی تشکیل شد و آغاز به کار کرد. هدف از تشکیل این شورا، مشاوره و حل مشکلات فقهی و شرعی مردم استان است....+1395 .

***«فقیه انقلابی» و «حوزه علمیه انقلابی»+آیت‌الله‌ علی‌اکبر سیفی مازندرانی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: فقیهی که بدون کمترین توجه به شرایط نُه‌گانه ولی امر برای توافقنامه برجام اعلان تبریک و پیروزی بزرگ می‌کند او نمی‌تواند یک فقیه انقلابی بصیر باشد!. - آیت‌الله‌ علی‌اکبر سیفی مازندرانی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با صدور بیانیه‌ای برخی از معیارهای حوزه انقلابی را ذکر کرد. متن این بیانیه به شرح ذیل است: .... +1395 .

***آیا اعتراض مراجع تقلید، بانکداری را اسلامی خواهد کرد؟!!!+38 سال از پیروزی انقلاب اسلامی، و ۳۳ سال از تصویب اولین قانون عملیات بانکداری بدون ربا در جمهوری اسلامی ایران می‌گذرد، اما همچنان دعوای بانکداری ربوی به قوت خود باقی است و گرفتن جریمه دیرکرد از سوی بانک‌ها همچنان مورد اعتراض‌های تند و تیز مراجع تقلید و بزرگان حوزه قرار می‌گیرد. آخرین تحول، تصویب فوریت طرح جامع بانکداری اسلامی بود که آیت‌الله‌ ناصر مکارم شیرازی آن را «بسیار مناسب» دانست و امید آن رفت که همه چیز تمام شود، اما آن طرح همچنان مسکوت مانده است. سال ۱۳۹۵ را باید سال بانکداری بدون ربا و بانکداری بدون جریمه خواند؛ چرا که از ۱۱ فروردین که آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در دیدار با مقامات استانی و شهری قم، دست روی نقطه حساس گذاشت و حقوق کارکنان بانک‌هایی که جریمه دیرکرد می‌گیرند را حرام خواند، برخی فقها و مراجع به تَناوُب سخن از لزوم حذف جریمه دیرکرد گفته‌اند و گاه سخنانی ناشنیده از مراجع تقلید شنیده شده است؛ از آن جمله، آیت‌الله مکارم شیرازی در درس خارج فقه خود تصریح کرد که «بانکداری ما نه‌تنها اسلامی نیست، حتی مَحاسِن بانکداری غربی را هم ندارد !!!»...... +1395 .

***کتاب شناسی «مجموعه مقالات همایش ملی فقه هنر»+حوزه علمیه قم به پشتوانه سالها مجاهدت و تلاش عالمان و فقیهان شیعه، پس از پیروزی انقلاب اسلامی فرصتی دوباره یافت تا به مثابه اتاق فکر جمهوری اسلامی ایران، ابعاد مختلف فرهنگ را با نگاهی تمدن‌ساز بررسی کند و در جستجوی فرهنگ و تمدنی لایق انسان مسلمان به عرصه‌های نوین حیات‌ بشر نظر افکند؛ و هنر یکی از این عرصه‌هاست.از همین‌رو، «مدرسه اسلامی هنر» به عنوان نهادی برخاسته از حوزه علمیه قم به مطالعه میان رشته‌ای در باب علوم انسانی و هنر رو می‌آورد تا بتواند با شفاف‌سازی نسبت میان دین و هنر، به نظام هنری اسلام، براساس آموزه‌های اهل‌البیت(ع) دست یابد....  ....  +مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای : «مژده بزرگی داده شد که حوزه علمیه وارد مقوله مربوط به هنر از منظر شناخت فقهی شده است. روشن است که از حوزه علمیه انتظار است که مبانی اسلامی را در باب موضوع هنر بیان کند؛ اول کشف کند و تحقیق کند و عمق‌یابی کند، بعد هم آن را تبیین کند برای مردم و برای جامعه. این کار خیلی مبارکی است و من واقعا، عمیقا و صمیمانه از همه شماها که به این فکر افتاده‌اید و این کار را کرده‌اید، تشکر می‌کنم. کار را نیمه‌کاره نگذارید و به معنای حقیقی کلمه در فقه هنر واقعا کار کنیم؛ یعنی حقیقتا ملاّی ما بتواند در زمینه هنر، هم در زمینه اصل موضوع هنر به معنای کلی قضیه، هم شاخه‌های متعدد و متنوع هنر، نظر صریح و روشن بدهد. هیچ مانعی هم ندارد که اختلاف‌نظر وجود داشته باشد؛ کما اینکه در همه ابواب فقهی هم اختلاف نظر بین فقها وجود دارد… منتظر می‌مانیم که از نتایج این کار شما استفاده کنیم و ادامه کار شما را شاهد باشیم. «مَنْ سَنَّ سُنَّةً حَسَنَةً فَلَهُ أَجْرُ مَنْ عَمِلَ بِهَا إلى‌ یَوْمِ القِیَامَةِ - الکافی ج 5 ص9»؛ این کار را شما در حوزه راه انداختید؛ ان‌شاءالله بعد از این، آن کسانی که در این زمینه کار کنند و کار مورد مثبت الهی باشد، قطعا اجرش به شما هم خواهد رسید. برایتان آرزوی توفیق می‌کنم».....+1395 .

***زبان فقه رایج تکلیف مدار است، اما فقه با حق و حق مداری سر ستیز ندارد+حجت‌الاسلام  دکتر رحیم نوبهار در اولین جلسه از نشست علمی با موضوع «جلوه‌های حقوق مردم در حوزه عمومی» که در حسینیه مرحوم آیت‌الله‌ موسوی اردبیلی برگزار شد، به طرح بحث در این زمینه پرداخت.... +1395 .

***نوسازی «علم اصول» و سه نکته/ حجت الاسلام رضا اسلامی+1395 .

***چرا تحوّل در ساختار دانش اصول، ناکام مانده است؟+ده سال پیش، مهدی علی‌پور و حمیدرضا حسنی، دو پژوهشگر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، با نگارش مجموعه دوجلدی «جایگاه‌شناسی علم اصول»، اولین گام‌های ایجاد تحوّل در این دانش را برداشتند. این کتاب، هم گفتگوهایی با دانشیان این علم دارد و هم مشتمل بر مقالاتی از این دو پژوهشگر است. در بخشی از کتاب، به آسیب‌شناسی ساختار فعلی دانش اصول‌فقه و نقد تحوّلاتی که در این رابطه انجام‌شده است پرداخته‌شده و پس‌ازآن نیز از بایسته‌های ساختار معیار اصول‌فقه سخن گفته‌شده است. خلاصه‌ای از این دو بخش، در زیر می‌آید. آنچه مسلم است، اصول امروز همان اصولی است که در مکتب شیخ انصاری پدید آمده و رشد یافته است. ازاین‌رو، مباحث رایج در اصول امروز، لُبّ اندیشه‌ها و افکار محققان این رشته، ساختار و تبویبی که اغلب کتاب‌های تخصّصی اصول براساس آن نوشته‌شده و می‌شود و نهایتاً روند غالبی که در درس‌های خارج اصول براساس آن پیش می‌رود، دقیقاً همان است که با پیدایش مکتب شیخ اعظم و دوره جدید رایج شد. بی‌تردید هر علمی درگذر زمان اگر متناسب و همراه بازمان رشد نکند، دچار ضعف و فتور می‌گردد، اصول‌فقه نیز از این قانون مستثنا نیست، ازاین‌رو، نیازمند تحول اساسی و متناسب با نیازهای امروز است........+1395 .

***انتشار کتاب «فقیه آزاده»؛ زندگی‌نامه آیت‌الله سید‌هاشم میردامادی+زندگی‌نامه آیت‌الله سید‌هاشم میردامادی نجف آبادی، پدر بزرگ مادری حضرت ‌آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب به قلم سیدباقر آیت‌ میردامادی و با تلاش مرتضی خواجوند سریوی در ۷ فصل از سوی انتشارات حضور روانه بازار نشر شد....کتاب «فقیه آزاده» به زندگی‌نامه آیت‌الله سید‌هاشم میردامادی نجف آبادی(ره) پدر بزرگ مادری مقام معظم رهبری پرداخته است. کتاب مذکور توسط آیت‌الله سید باقرآیت میردامادی، نماینده آیت‌الله نوری همدانی با همیاری مرتضی خواجوند سریوی طی دو سال تألیف شده است.....+1395 .

***صدور فتوا بر اساس نگاه استقلالی به جنس هنر+آیت الله سید مصطفی محقق داماد عضو هیأت علمی و استاد تمام حقوق دانشگاه شهید بهشتی و عضو پیوسته فرهنگستان علوم ایران در این گفتار،‌ ابتدا به این نکته می‌پردازد که منظور از «فقه ‌هنر»، نباید احکام مربوط به مصادیق و فرمهای خاص هنری (مجسمه‌سازی،‌ موسیقی، شعر و…) باشد، بلکه یک نگاه استقلالی به هنر لازم است که در زاویه نگاه هیچ یک از فقیهان، وجود نداشته است. در ادامه با ارائه تعریفی از جنس هنر، به بیان برخی خصوصیات مشترک در فعل هنر که ممکن است در بردارنده حکم شرعی باشد، می‌پردازد.....+1395 .

***انتشار اولین دانشنامه «آثار فقهی شیعه»+اولین دانشنامه علمی ـ تحلیلی در حوزه کتابشناسی «فقه شیعه» به سرپرستی مسعود امامی عضو هیئت علمی موسسه دائره المعارف فقه اسلامی و دبیر علمی شورای فقهی در مرکز تحقیقات اسلامی مجلس منتشر شد.«دانشنامه آثار فقهی شیعه» جدیدترین اثر مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامی تحت اشراف آیت‌الله سید محمود هاشمی شاهرودی، چاپ و منتشر شد. این دانشنامه محصول کار جمعی از پژوهشگران این مؤسسه به سرپرستی مسعود امامی دبیر علمی شورای فقهی در مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی است.....+1395 .

***اندیشه سیاسی در حوزه‌های علمیه و روند رو به رشد+اگر بخواهیم نگاهی کلان به اندیشه سیاسی در ایران پس از انقلاب اسلامی داشته باشیم باید بگوییم امروز وضعیت اندیشه سیاسی به نسبت دهه شصت اصلا قابل مقایسه نیست؛ چه از حیث نهادهای آموزشی و پژوهشی؛ چه تعداد اعضای هیات علمی و چه مجلات علمی پژوهشی . حجت‌الاسلام  دکتر نجف لک زایی رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در همایش سالانه انجمن علوم سیاسی ایران با عنوان «بررسی وضعیت فکر سیاسی در ایران معاصر» به وضعیت اندیشه سیاسی در حوزه‌های علمیه پرداخت و روند رو به رشد این حوزه دانشی را نسبت به گذشته، امیدبخش ارزیابی کرد ....+1395 .

***جایگاه نسل و نسب در مقاصد شرعیه+به همت انجمن فقه و حقوق حنفی دانشگاه مذاهب اسلامی؛ پنجمین شماره فصلنامه علمی تخصصی «امام اعظم» با مقالاتی چون «جایگاه نسل و نسب در مقاصد شرعیه» و «شرط ضَمان مستاجر در فقه مذاهب» منتشر شد....(به تحقیق محمد رجبعلی)....+1395 .

***مُوسَّع یا مُضیّق بودن وقت نماز جمعه+یکی از مباحث مطروحه در فقه، که مورد کنکاش فقها، و محل اختلاف نظر آنها واقع شده است، مساله وقت نماز جمعه است. در این نوشتار به نحو اختصار به اقوال و ادله آنها در این مساله اشاره می‌شود، و سپس به داوری بین آنها پرداخته می‌‌شود. +اقوال در مساله :  قول اول: قائلین به این نظریه معتقدند وقت نماز جمعه مضیق، و از اول زوال است تا وقتی که نماز جمعه تمام شود. یعنی نمازگزاران باید به محض اینکه زوال شمس محقق شد، نماز را (البته همراه با خطبه‌‌ها و اذان) شروع کنند، و حق تاخیر نماز جمعه را ندارند. این نظریه از برخی از قُدَما مثل ابن زُهره و اَبُو الصَّلاح حَلَبی نقل شده است، و البته برخی از فقهاء معاصر، مثل حضرت امام خمینی«ر.ه» هم به آن معتقد می‌‌باشند.....دلیل این قول روایات متعددی است. مثلا صحیحه زراره: قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ (ع) یَقُولُ إِنَّ مِنَ الْأُمُورِ أُمُوراً مُضَیَّقَهً وَ أُمُوراً مُوَسَّعَهً وَ إِنَّ الْوَقْتَ وَقْتَانِ الصَّلَاهُ مِمَّا فِیهِ السَّعَهُ فَرُبَّمَا عَجَّلَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) وَ رُبَّمَا أَخَّرَ إِلَّا صَلَاهَ الْجُمُعَهِ فَإِنَّ صَلَاهَ الْجُمُعَهِ مِنَ الْأَمْرِ الْمُضَیَّقِ إِنَّمَا لَهَا وَقْتٌ وَاحِدٌ حِینَ تَزُولُ.  و یا روایت محمد بن ابی عمیر می‌‌فرماید: قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (ع) عَنِ الصَّلَاهِ یَوْمَ الْجُمُعَهِ فَقَالَ نَزَلَ بِهَا جَبْرَئِیلُ (ع) مُضَیَّقَهً إِذَا زَالَتِ الشَّمْسُ فَصَلِّهَا.....ظهور این روایات در مضیق بودن وقت نماز جمعه، و لزوم تسریع در خواندن آن بعد از زوال، فی نفسه کامل است. عمده مشکل مخالفین این نظریه اشکالات دیگری است که بر این روایات وارد می‌‌کنند، که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهد شد....+1395 .

***سَبّ در فقه مذاهب اسلامی و موارد جواز آن+مفاد آیات الهی بر حرمت سَبّ مقدسات هر آئین و دین و مذهبی دلالت دارد، و سبّ به آن را سَبّ به مقدسات خود سبّ کننده می‌‌‌داندحجت‌الاسلام مهدی درگاهی پژوهشگر پژوهشگاه بین المللی المصطفی، در نشست علمی «سب در فقه مذاهب اسلامی و موارد جواز آن» که در سالن اجتماعات پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی برگزار شد، تصریح کرد: منطق قرآن و سنت نبوی، بر پایه دلیل و برهان و ترک حربه بی‌‌ حاصل سبّ و دشنام نسبت به مخالفان و معتقدات آنان استوار است. وی در ادامه به آیه «وَ لا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ دُونِ اللهِ فَيَسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَيْرِ عِلْمٍ- سوره اَنعام آیه108» اشاره نمود و اظهار داشت: قرآن کریم با صراحتِ تمام، در آیهء مذکور، از سَبّ و دشنام و به طور کلی ناپاکی در گفتار و زبان نهی کرده و رعایت اصول ادب و عفت و نزاکت در بیان را، حتى در برابر خرافى‌‌ترین و بدترین عقاید (شرک)، به دلالت التزامی، لازم مى‌‌شمارد.....+1395 .

***بررسی فقهی فلسفه ورزی و فلسفه آموزی+مؤسسه فرهنگی اشراق و عرفان، کتاب «بررسی فقهی فلسفه ورزی و فلسفه آموزی» تقریرات درس خارج آیت‌الله شیخ علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه کشور را منتشر کرد.  مؤسسه فرهنگی اشراق و عرفان، کتاب «بررسی فقهی فلسفه ورزی و فلسفه آموزی»، تقریرات درس خارج آیت‌الله علیرضا اعرافی را که به کوشش سید نقی موسوی آماده چاپ شده است، منتشر کرد. این کتاب در چهار فصل سامدندهی شده است....+1395 .

***شورا در فتوا نمی‌تواند نقشی داشته باشد/ قول اَعلَم حُجّیّت دارد+آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم و رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، می‌گوید : معتقدیم که اگر قول اعلم در یک طرف قرار گرفت، اما اکثر افراد شورا فتوای دیگری دادند، باز طبق این مبنا که اعلمیت را ملاک می‌دانیم. همچنین اگر در مقابل این اعلم اکثر معاصرین فتوایی دادند، این امر توانایی ضربه زدن به اعتبار قول اعلم را ندارد.... +1395 .

***ابن تیمیه هیچ آورده‌ای برای اندیشه خلافت ندارد+اگر ابن تیمیه در باب خلافت و رابطه حاکم و مردم تنها ۳۰ صفحه مطلب داشته باشد در رد شیعه و نقد به آن هزاران صفحه نوشته است./ اگر در افکار و اندیشه‌های ابن تیمیه پژوهش و تحقیقی داشته باشید خواهید دید نه تنها خودش بلکه شاگردان و پیروانش چیزی برای گفتن ندارند...(حجت‌الاسلام  مهدی فرمانیان عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب)...+1395 .

***حوزه باید فقه مبارزه با قاچاق کالا را تعمیق دهد+در مبارزه با قاچاق، نیازمند تولید و تبیین فقهی مناسب هستیم و در این حیث، فتوا و حکم حکومتی به عهده مراجع تقلید و رهبر معظم انقلاب می‌باشد، اما در همان پرتو نیز حوزه می‌تواند کار اساسی کند تا فقه مبارزه با قاچاق را تعمیق دهد، خوشبختانه در این عرصه کارهای خوبی هم انجام شده است اما کافی نیست. ....+آیت الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه های علمیه...+1395 .

***خرید و فروش کالای قاچاق در ذهن مردم به عنوان فعل حرام جای بگیرد+موضوع قاچاق هنوز برای مردم به صورت فقهی و فرهنگی به خوبی تبیین نشده است؛ با استفاده از ادله فقهی می‌توان از منظر فقه فردی و حکومتی اثبات کرد که قاچاق جایز نیست، به ویژه که همه مردم می‌دانند استفاده از کالای قاچاق مانع رشد اقتصادی کشور است. آیت‌الله شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی در دیدار رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و هیات همراه افزود: مردم باید به ابعاد فقهی موضوع قاچاق توجه کنند؛ برخی فکر می‌کنند معامله کالای قاچاق تنها یک تخلف از قوانین است و از نظر احکام شرعی مشکلی ندارد.!!!.... +1395 .

***مسئله قاچاق از نظر من یک معمّا است/ با وجود کالاهای بی‌کیفیت، نصایح کارساز نخواهد بود+مبارزه با قاچاق، دارای ابعاد مختلفی است که نخستین آن جلوگیری از ورود و خروج است، باید تولید داخل را قوت ببخشند؛ تولید داخل باید کیفیت داشته باشد؛ وقتی تولید داخل با مارک کشور دیگری تولید می‌شود به این معنی است که مردم هنوز به کالای ایرانی اعتماد ندارند. ..حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در دیدار با رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا گفت: تا زمانی که سه مساله مهم حل نشود، اقتصاد ما به جایی نمی‌رسد. دردهای اقتصادی ما شامل قاچاق، یارانه‌ها و بانک‌ها است، تا زمانی که این مشکلات حل نشود، قطعا رشد اقتصادی در زندگی مردم خود را نشان نمی‌دهد. مُعظّم له بیان کرد: گوش بانک‌ها بدهکار کسی نیست؛ پس از دستوراتی که بانک مرکزی داده، شاهد آن هستیم که این بانک‌ها به حرف کسی گوش نمی‌دهند؛ آنها به بخشش اضافات بیش از ۱۰۰ میلیون نیز گوش نمی‌دهند......+1395 .

***شرح واقعه!/واقعه عبرت آموز + علیرضا اسدی+اینکه متن یک استفتاء و ادعای افتاء شورای نگهبان از سوی پرسش‌کننده، بتواند چنین چالشی را بین تعدادی از فقها و آن‌هم در این سطح ایجاد کند، خود بدون اینکه لازم باشد به دنبال مقصر باشیم، عبرت‌آموز است. هرچند طرفین این بحث به‌اصطلاح شأنشان أجلّ از دامن زدن به مناقشات است و از همین‌رو آیت‌الله مؤمن، از فقهای شورای نگهبان، در پاسخ به «تذکر خیرخواهانه آیت‌الله مکارم شیرازی، در عین ذکر ادله به‌راستی موجهشان و انکار هرگونه افتاء از جانب شورای نگهبان، جانب آیت‌الله مکارم را نیز با اعتراف به «کمال احترام و بزرگواری برای مراجع عظام» نگه می‌دارد؛ اما صِرفِ اخلاق، نمی‌تواند راه‌حلی با ثبات را پیش روی نهد....همچنین در متن افتاء آیت‌الله مکارم و نیز پاسخ آیت‌الله مؤمن، از «مردم» سخن گفته شده است. نزد آیت‌الله مکارم «مردم نه مقلد شورای نگهبان بلکه مقلد مراجع خویش» هستند و در تعابیر آیت‌الله مؤمن «اگر کسی نمی‌داند حکم یک مسئله شرعی چیست، باید از مرجع تقلید خویش بپرسد و شورای نگهبان حق و وظیفه افتاء برای مردم را ندارد». حال باید بپرسیم مسئله‌ای که چالش تعیین قلمرو مرجعیت و شورای نگهبان را پیش کشید، یعنی صدور مجوز شرعی بازاریابی شبکه‌ای مطرح‌شده از سوی وزارت صنعت و معدن، مصداق استفتاء «مردم» از شورای نگهبان است یا چنانکه آیت‌الله مؤمن اشاره کرده‌اند، نظارت و تفسیر قانون نظام صنفی؟ و یا حتی مسئله رجوع یک شخصیت حقوقی دولتی که نهادی رسمی است یا «مردم»؟ این فرض اخیر خود عرصه‌ای وسیع را پیش روی تحلیل می‌گشاید که به‌اجبار ضیق مجال باید به همان مجموعه مقالهٔ پیش‌گفته احاله داده شود. همین مقدار باید دانست که مباحث تفصیلی اجتهاد و تقلید نسبت به اشخاص حقیقی، و اشخاص حقوقی عمومی، می‌تواند کاملاً متفاوت فهمیده شود و نتایج متفاوتی به دست دهد؛ تشبیه این دو سنخ از مقلد و تقلید چندان موجه نیست.....+دهم اِسفَند 1395  .

***«فقه اکبر» توانایی ساماندهی رابطه دین و رسانه را دارد+حجت‌الاسلام احمد طوبایی، مدیر بخش اندیشمندان مرکز پژوهش‌های اسلامی رسانه...+1395 .

***اجتهاد شرط لازم اعضای فقهی بانک مرکزی/ برخی از علل عدم موفقیت شورای فقهی+حجت‌الاسلام مجید رضایی دوانی عضو هیأت علمی دانشگاه مفید قم ....+1395 .

***«اصول فقه تکمیلی» نوشته عزیزالله فهیمی منتشر شد+1395 .

***آزادی بیان، پایه‌ فهم دین و حقانیت شریعت است/ ابراز عقیده راه سالم همزیستی مذاهب اسلامی+ شیخ احمد بَدرُالدّین حَسُون مُفتی اعظم سوریه در گفتگوی مکتوب با بخش عربی «اجتهاد» به سؤالاتی پیرامون «تحقق همزیستی در پیروان مذاهب اسلامی» پاسخ داده است... +1395 .

***آیا حق مقاومت و نافرمانی مدنی در جامعه اسلامی قابل اثبات است؟+مناظره علمی «حق انتقاد در حکومت اسلامی» با حضور حجت‌الاسلام دکتر علی محمدی، استاد حقوق جزا و عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و حجت‌الاسلام دکتر سیدجواد وَرَعی، استاد حوزه و دانشگاه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.در ابتدای این نشست، حجت‌الاسلام وَرَعی گفت: هدف من از حضور در این جلسه این بود که بازخورد کتاب «بررسی فقهی فرمانبرداری و نافرمانی مدنی» که منتشر کرده‌ام را ببینم، جلسات مختلفی هم در نقد این کتاب در شهرهای مختلف برگزار شده است. آنچه بیشتر در جامعه ما در مورد آن حساسیت وجود دارد، حق اعتراض است که آیا در یک جامعه اسلامی که دولت مشروعی تشکیل شده، مردم دارای حق انتقاد مدنی هستند یا نه؟ لذا بر یکی از موضوعات مورد اطلاع جامعه که همین موضوع است، متمرکز شدم.او به تعریفی از نافرمانی مدنی پرداخت و گفت: حق نقد و انتقاد در سیره پیامبر(ص) و امیرالمومنین(ع) و روایات متعددی که در نصیحت زمامدار مسلمین می‌تواند مصادیق مختلفی داشته باشد، دیده می‌شود. یک تعریفی که در ابتدای کتاب در خصوص نافرمانی مدنی مطرح شده را می‌خوانم تا معلوم شود آنچه در این کتاب به عنوان جواز مقاومت و نافرمانی مدنی در دولت اسلامی مطرح شده است بر چه تعریفی تمرکز دارد «نافرمانی مدنی سرپیچی از قوانین، مقررات، سیاست‌ها و تصمیم‌های ناعادلانه یا بر خلاف حق و شرعِ حکومت، با هدف لغو یا تغییر آن بدون نقض اصل و اساس حاکمیت مشروط بر آنکه نقد، انتقاد و اقدامات قانونی به نتیجه نرسیده باشد» یعنی این مرحله جزو آخرین مراحلی است که بعد از طی کردن مراحل نقد و اعتراض و هر نوع اقدام قانونی دیگر به منظور لغو آن تصمیم و قانونی که شخص یا گروهی تصور می‌کنند، ناعادلانه و بر خلاق قوانین و مصالح جامعه است و از روی ناچاری اقدام به نافرمانی مدنی و فراقانونی با هدف لغو آن تصمیم انجام می‌دهند، اما با پذیرش اصل اساسی حاکمیت.او ادامه داد: یکی از کارهایی که در این کتاب صورت گرفته و لازم است انجام شود این است که وقتی این کلید واژه‌ها را بررسی می‌کنیم باید نسبت آنها را با کلید واژه‌هایی که در فقه داریم بسنجیم، کاری که در این کتاب انجام گرفته است مثلا عنوان محاربه که در فرهنگ فقهی ما از کلید واژه‌هایی است که جزو جرایم حساب می‌آید یا “بغی” که به معنای امروزی همان براندازی است و نسبت نافرمانی مدنی با کلید واژه بغی مشخص شده است و در این کتاب نشان داده که این یک عنوان مستقلی است و غیر از کلید واژه‌هایی است که در کتاب داریم.....+1395 .

***طرح «امامت و امارت»، جمهوری اسلامی در مقیاس کوچک+این‌که یک کشور ۸۰ میلیون‌نفری را به فقیه بدهند راحت‌تر است یا  یک روستای ۵۰۰ نفری را؟ اگر آن‌جا ناممکن است، در این‌جا نیز ناممکن است؛ اگر امکان آن در استان نباشد، به طریق اولی در کشور هم ممکن نیست. این‌که یک روحانی فقیه بیاید زمام اقتصاد، سیاست و … همگی را بگیرد؛ چرا این را در قانون اساسی آوردید؟ بنابراین صد را ایجاد کردید؛ ۹۰ هم نزد ماست.حجت الاسلام سید صمصام‌الدین قوامی در دوره کارشناسی، مدیریت صنعتی خوانده است. در سوابق وی، خدمت در سپاه و جهادسازندگی، مدیریت حوزه کرمان، مدیریت مدرسه معصومیه قم هم دیده می‌شود. وی مدیر بنیاد فقهی مدیریت اسلامی است و درس خارج فقه الاداره، اصول فقه الاداره و تفسیر مدیریتی قرآن تدریس می‌کند. هم اکنون او امام جمعه شهرک ۱۴۰هزار نفری پردیسان در قم است که ۴۰ هزار نفر آن را خانواده طلاب تشکیل می‌دهند. او در این شهرک با اجرای طرح «امامت و امارت» به‌دنبال مدینه فاضله اسلامی است. از عملکرد جمهوری اسلامی نگران است و طرح خود را راهگشا می‌داند.......+1395 .

***شاخصه‌های «حجاب و عفاف» در سیرۀ فاطمی+گفتاری از آیت الله ناصر مکارم شیرازی.....+1395 .

***جدیدترین شرح استدلالی بر «شرح لمعه»+«اَلجَواهِرُ الفِقهِیَّةِ فِی شَرحِ الرَّوضَةِ البَهِیَّةِ» جدیدترین شرح استدلالی بر شرح لمعه  در ۲۰ مجلد، همراه با تقریظ استاد سید مُنیر خَبّاز، اثر استاد سید عبدالله الحُسَینی العامِلی از علمای معاصر لبنانی در بیروت چاپ و منتشر شد...+1395 .

***گفتاری در باب فضاهای هفتگانه در طرح مباحث اصولی+تشخیص هفت فضای اصولی : از مَباحِث بسیار ضروری که در حوزه‌های ما کمتر بدان پرداخته‌اند این است که در طرح مباحث اصولی آن‌ها را از چه فضایی بررسی و تحلیل کنیم؟ این بحث بسیار لطیفی است که ما هم تاکنون به این شکل مطرح نکرده‌ایم و اگر به‌درستی بر آن کار شود و ضوابطش استخراج شود به‌تنهایی یکی دو جلد کتاب می‌شود. ما می‌توانیم جمله‌ای از مَباحِث اصول را در فضاهای گوناگون بنگریم که هر فضا شرح و لوازم و ملزومات خودش را دارد. ما با تأمل در کلمات  ، هفت فضا را شناسایی کردیم ... .... (آیت الله سید احمد مَدَدی)....+1395 .

***تا ساختار بانک‎ها اصلاح نشود شورای فقهی کارایی ندارد!!!+حجت‌الاسلام  غلامعلی معصومی نیا، عضو انجمن علمی اقتصاد حوزه علمیه قم....+1395 .

***حفظ وحدت و عقاید شیعی توأمان تحقق یابد+ آیت‌الله سید جعفر سیدان در دیدار اعضای ستاد مردمی اجتماع عظیم عزاداران فاطمی ابراز کرد: مسلمانان باید راه حق را از راه باطل بازشناسند که جریان حضرت زهرا (س) و سیره ایشان در این زمینه بسیار روشنگر و تأثیرگذار است....+1395 .

***ما و فاطمه زهراء سلام‌الله علیها / حجت الاسلام محمدرضا نائینی+1395 .

***غیر از ائمه (ع) کسی حق ندارد بگوید من و همه پیروانم بهشتی هستیم+آیت‌الله سید کمال حیدری+1395 .

***تحلیل گفتمان ولایت‌ فقیه در نظام سیاسی ایران+کتاب «تحلیل گفتمان ولایت‌فقیه در نظام سیاسی ایران»، تألیف فائز دین‌پرست در ۲۶۳ صفحه توسط انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) چاپ شده است....+1395 .

*** آیا عدالت جمیع صحابه قابل قبول است؟!!!+حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی، در مراسم عزاداری حضرت صدیقه کبری (س) در مدرسه امیرالمومنین (ع)، با تسلیت سالروز شهادت ام ابیها س، در بخشی از سخنانش با بیان اینکه دو مشکل باعث شد که انقلاب اسلامی نوپای رسول الله (ص) به دست نااهلان بیفتد، اظهارداشت: نخست عدالت جمیع صحابه و دیگری اجتهاد آنان بود.این مرجع تقلید ادامه داد: اینکه عده‌ای معتقد بودند همه اصحاب پیامبر (ص) عالی هستند، هرکاری می‌کنند درست است، هر سخنی که می‌گویند عین حقیقت است، اینکه اگر کسی ده سال، یک سال، یک ساعت با پیامبر (ص) بوده  جزو صحابه است و صحابه هر چه می‌کند درست است، نگاه و تصور درستی نبود. اینکه احمد بن حنبل می‌گوید کسی که یک ساعت با پیامبر (ص) بوده است، صحابه‌ای عادل بوده و انحرافی ندارد و هر چه گفت باید قبول کرد، آیا قابل قبول است؟.....+1395 .

***نظریه‌پردازی پیرامون آرمان شهر زیارتی در اسلام/حجت الاسلام  احمد مُبلِّغی استاد حوزه علمیه قم، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی و عضو مجلس خبرگان رهبری ....برای تقویت کارکردهای اجتماعی زیارت و ایجاد آرمان شهر زیارتی باید ببینیم چه نقص‌ها و کاستی‌هایی برای تحقق چنین آرمان شهری از نظر حقوقی و تقنینی وجود دارد، آن‌ها را پس از شناسایی، پیشنهاد بدهیم.بکوشیم زیارت را از انزوای حقوقی و تقنینی و از حالت بیرون بودن از دایره فرصت‌های حقوقی کشور خارج کنیم؛ و البته این مهم را با رویکرد نه صرفاً متمرکز بر توسعه اطراف حرم که فراتر، با رویکرد بازآفرینی معنادار شهرهای زیارتی با نگاهی دینی – عصری به انجام برسانیم....+1395 .

***سال و ماه در موضوع احکام و تلفیق در آنها+عباس نوری- مرکز فقهی امام محمد باقر(علیه‌السلام)....+1395 .

***لزوم تشکیل هیئت اندیشه‌ورز برای صدور احکام جدید فقهی+حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلیرضا حسینی، محقق و مدرس حوزه در نشست علمی «اصول و مبانی روابط بین‌الملل از منظر فقه شیعه»....+1395 .

***ویژگی‌های بارز مکتب اجتهادی قم رو به افول است+استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه با برشمردن ویژگی‌های مثبت و بارز حوزه علمیه قم از جمله اخلاق و اعتدال تاکید کرد: متاسفانه ویژگی‌های بارز مکتب اجتهادی قم رو به افول است....حجت‌الاسلام  محمد سروش محلاتی، عضو هیئت مدیره مدرسه فقهی امام خمینی (ره) در همایش «امام خمینی (ره) و مکتب اجتهادی قم» که در مدرسه فقهی امام خمینی (ره) برگزار شد، با اشاره به تعابیر مکتب اجتهادی قم، نجف، سامراء و … گفت: شاید این تعابیر، تعابیر دقیقی نباشد ولی چون اصطلاح شده ما هم آن را به کار می‌بریم  ولی با دقت نمی‌توان گفت تفاوت میان شیوه اجتهاد در قم و سامراء و نجف تا حدی است که بتوان برای آن مکاتب مختلفی تعریف کرد. آن‌قدر تنوع و تکثر در کار نیست، از این رو گاهی به مدرسه تعبیر می‌شود تا این تفاوت کمتر نمود داشته باشد.وی با اشاره به ویژگی‌های حوزه قم و با بیان اینکه مراد از حوزه قم دوره بعد از موسس حوزه است بیان کرد: این حوزه چهار مرحله را سپری کرده است؛ دوره اول دوره تاسیس که نزدیک صد سال از آن می‌گذرد؛ دوره دوم دوره پس از وفات حاج شیخ و دوره زعامت آیت‌الله بروجردی، دوره سوم دوره پس از رحلت آیت‌الله بروجردی است که شاگردان حاج شیخ مانند امام و گلپایگانی و محقق داماد در حوزه نقش داشتند و دوره چهارم نیز دوره شاگردان آیت‌الله بروجردی است که مرجعیت را دارا هستند و ما در سایه آنان هستیم.این استاد حوزه تصریح کرد: برخی برای مقایسه دو حوزه، دو مرجع از آن را انتخاب کرده و به قیاس می‌پردازند در حالی که تفاوت میان دو مرجع و شخصیت فقهی نشان‌دهنده تفاوت میان دو حوزه نیست و حوزه قم را باید در مجموعه‌ای دید که کسانی مانند حاج شیخ عبدالکریم حائری، بروجردی، امام و دیگران در آن قرار دارند.وی ادامه داد: جریان فقهی قم تلاقی سه جریانی است که از قبل نیز وجود داشته است؛ از یک‌طرف حرکتی است که از نجف آغاز شده و به قم رسیده است؛ جریان دوم جریان سامراء است که حاج شیخ متعلق به این جریان بوده است و جریان سومی نیز در شکل‌گیری حوزه قم موثر بوده و آن جریان اصفهان و مکتب اصفهان است که مرحوم بروجردی هر چند در نجف در نزد آخوند درس خوانده بود ولی قبل از آن تحصیل جدی و عمده‌ای در اصفهان داشت و خیلی از مبانی فکری ایشان ریشه در اصفهان داشته است.....سروش محلاتی با اشاره به ویژگی‌های مکتب اجتهادی قم عنوان کرد: ویژگی اول این مکتب ویژگی اخلاقی است؛ مرحوم حاج شیخ عبدالکریم موسس حوزه، اخلاق ویژه‌ای داشت که حوزه متاثر از این اخلاق بوده است؛ کسانی که حاج شیخ را درک کرده‌اند ایشان را در زمینه فضایل اخلاقی می‌پرستیدند.وی با بیان اینکه حاج شیخ تعینات و تشخصاتی در مقام مرجعیت برای خود قائل نبود افزود: با نوکر و خادم خود هم‌سفره و هم غذا بود و با اکثر طلاب در پایین‌ترین مرحله، مزاح می‌فرمود و وقتی کسالت داشت بدون ردا رشته مختصری در سر داشت و در کوچه قدم می‌زد و این فضایل اخلاقی شاگردان شیخ را تسخیر کرده بود. عبای خود را در بغل می‌گرفت و در بازار اراک راه می‌رفت تا فضای تجملی که برخی داشتند شکسته شود؛ این‌ها هویت مکتب قم است و نباید آن را نادیده گرفت لذا معلوم نیست اگر مرحوم حاج شیخ روش دیگری داشت با تاسیس حوزه با آن مشکلاتی که وجود داشت  توفیقی می‌یافت......+1395 .

***مرحوم آیت‌الله فاضل در دفاع از ولایت فقیه لحظه‌ای آرام نمی‌گرفت+آیت الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه های علمیه با بیان این که آیت‌الله فاضل لنکرانی مدافع حریم حوزه‌های علمیه بود، اظهار داشت: این عالم به حوزه، مرجعیت و ولایت فقیه و ارکان دین مردم عنایت خاص داشت و در دفاع از ولایت فقیه لحظه‌ای آرام نمی‌گرفت. +1395 .

***زمینه‌های خشونت در فکر دینی مُعتَزِلَه+حجت‌الاسلام  دکتر رسول جعفریان، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر حوزه دین و تاریخ در همایش «تسامح و مدارا در فرهنگ اسلام و ایران»، که یازدهم اسفندماه در دانشگاه آزاد نجف آباد برگزار شد، به موضوع «چرا معتزله از فهم متساهلانه دینی دور هستند» پرداخت که متن زیر خلاصه آن سخنرانی است.ریشه‌های برخوردهای خشن در تاریخ صدر اسلام، از نظر فکری، به مفهوم و تعریف ایمان و تعریف مفهوم مقابل آن یعنی «کفر» باز می‌گردد. مسأله این است که ایمان چیست و چگونه کسی داخل جامعه مومنین می‌شود یا با انجام چه اعمالی و داشتن به معتقداتی از آن خارج می‌گردد. این بحث با آغاز اسلام و طی بیست و سه سال زندگی پیامبر (ص) در قرآن و طی آیاتی که در باره مومنان و کافران بود، مطرح شد. در قرآن همواره از «مومنان» به عنوان جامعه‌ای یاد شده که برابر آن کفار قرار دارند. در دل این جامعه، به جز مومنان اصیل، فاسقان و منافقان هم زندگی می‌کنند. در تمام این دوره، یک مخرج مشترک از ایمان در ذهن همه مسلمانان بود و آن ایمان به خدا و رسول بود. به مومنان توصیه شد، هر کسی که اسلام را پذیرفت، او را بپذیرند و مسلمان بدانند. فقط یک بار در باره عبدالله بن ابی، منافق معروف، این مسأله یعنی در عین ظاهر اسلامی، بحث نماز نخواندن بر جنازه او مطرح شد که گویی قطعا کافر و به دلیل شدت نفاق از جامعه مومنان خارج است.....+1395 .

***«فقه و حُکمرانی حزبی» فیرحی به نمایشگاه کتاب می‌رسد+حجت‌الاسلام داود فیرحی این روزها کتاب «فقه و حکمرانی حزبی» را در دست انتشار دارد که به گفته وی تا نمایشگاه کتاب سال آتی روانه بازار نشر می‌شود....+1395 .

***جزئیات برگزاری کارگاه‌های همایش ملّی «فضای مَجازی پاک»+همایش ملی فضای مجازی پاک ۱۷ تا ۱۹ اسفندماه در محل سالن همایش‌های غدیر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم...+1395 .

***حُجِّیَّت احادیث فقهی مشترک میان فَریقَین+حجت‌الاسلام سیدمحمدحسن حکیم، دانشجوی دکتری فقه مُقارَن دانشگاه جامِعَةُ المُصطَفَی (ص) العالَمِیَّه قم و دبیر گروه فقه و حقوق در پژوهشکده علوم و معارف حدیث پژوهشگاه قرآن و حدیث نیز می‌باشد. وی همچنین به عنوان برگزیده این دوره از جشنواره پایان‌نامه سال دانشجویی در گروه فقه، علوم قرآن و حدیث نیز معرفی شد.....+1395 .

***آخوند حکومتی بودن الآن یک ارزش است/ مهمترین معیار نقد، انقلابی بودن یا نبودن است+الآن آخوند حکومتی بودن به معنای آخوندی است که مسؤولیت می‌پذیرد، آخوندی که نسبت به مسائل حکومت اعتناء می‌کند و حتماَ یک ارزش است و باید یک ارزش باشد، ولی روحانیت هیچگاه نباید در تشکیلاتی وجیزه گوی یک تشکل یا کسی باشد و از حق و عدل و انصاف به خاطر اینکه اسم خودش پای کار است یا احیاناً منافع کوتاه مدتی در یک موضوع داشته باشد، کوتاه بیاید؛ چنانکه قاطبه روحانیت هم اینگونه نبوده‌اند، به ویژه روحانیانی که با حکومت همکاری بیشتری دارند، غالباَ اینگونه نیستند.....+حجت الاسلام علیرضا پیروزمند ...+1395 .

***ضرورت احیاء و بررسی آثار علمی آیت‎الله‎ بروجردی/ پیش کنگره بزرگداشت آیت‎الله‎ بروجردی برگزار می‌شود+حجت‌الاسلام  سید میرتقی حسینی گرگانی عضو هیئت مدیره انجمن اصول فقه حوزه بر لزوم احیا، بررسی و مطالعه آثار آیت‎الله‎ بروجردی تأکید کرد و گفت: برخی از نظرات ایشان از جمله ارث زوجه کاربرد بسیاری در عصر حاضر دارد که باید روی این مَباحِث به خوبی کار شود.  حجت‌الاسلام  سید میرتقی حسینی گرگانی در نشست خبری پیش کنگره بزرگداشت آیت‌الله بروجردی با اشاره به ویژگی‎های شخصیتی مرحوم آیت‎الله بروجردی گفت: این مرحوم از جمله تیزهوش‎ترین و با زکاوت‎ترین علمای عصر بود که توانست این هوش سرشار را در عرصه‎های علمی و فرهنگی و سیاسی با مواضع خاص خود ساری و جاری کند... +1395 .

***اعتبارسنجی و کاربرد «سیاق» در علم اصول فقه+«جایگاه سیاق در علم اصول فقه» عنوان یکی از پایان‌نامه های سطح سه حوزه علمیه مشهد در رشته تخصصی «فقه و اصول» است که توسط حجت‌الاسلام رضا میهن‌دوست تدوین شده است ....+1395 .

***کسى که ولایت می‌‌کند، فقیه است یا فقه؟+بحث درباره این مطلب است که آیا ولایت با «فقه» است یا «فقیه»؟ یعنى در سرپرستى و ولایت جامعه، کسى که ولایت می‌‌کند، فقیه است یا فقه؟ پاسخ این پرسش، به چگونگى برداشت ما از «ولایت فقه» و «ولایت فقیه» بر می‌‌گردد. آنچه پیش روست مقاله‌ای است که از سخنرانی حجت‌الاسلام  سید محمد مهدی میرباقری استاد حوزه علمیه قم و رئیس فرهنگستان علوم اسلامی در تاریخ ۲۴ اسفند سال ۱۳۷۴، درباره میراث حضرت امام خمینی (ره) یعنی مسأله مهم ولایت فقیه بدست آمده است. از مهمترین موضوعات این بحث، ارتباط گسترده «حکومت»، «فقه» و «حاکم» است....+1395 .

***شَرَفُ الدِّین و شرافت اُمَّت/حجت الاسلام  محمد مروارید+سرزمین جَبَل عامِل، واقع در لبنان امروز، در طول تاریخ اسلام زادگاه و پرورشگاه فقیهان زبده و بنامی همچون شَهیدَین بوده است. «مَتاوِلَه» یا شیعیان جبل عامل نقش پررنگی در تاریخ شیعه ایفا کرده‌اند. عالمان دیارعامل، برهه‌ای از فقه شیعه را به نام خود ثبت کرده‌اند و هجرت آنان به ایران در زمان حکومت صفویان نقطه‌ی عطفی در تاریخ شیعه در ایران بوده است. از جمله‌ی فقیهان عاملی در سده‌ی اخیر دو علامه‌ی پرآوازه یعنی سید عبدالحسین شرف الدین و سید محسن امین هستند که هر دو شخصیتی بزرگ و موفق در تأثیرگذاری بر جامعه‌ی اسلامی بوده اند.....+ شانزدهم اسفند 1395  .

***تأملاتی سی‌گانه پیرامون کیفر ارتداد و مُرتد در فقه اسلامی!!!+ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺷﻨﻘﯿﻄﯽ، ﻣُﻮﺭﯾﺘﺎﻧﯿﺎﯾﯽ ﺗﺒﺎﺭ ﻭ ﻣُﻘﯿﻢ ﺩَﻭﺣﻪ‌ ﻗﻄﺮ ﺍﺳﺖ. ﻭﯼ ﮐﻪ ﺩﺍﻧﺸﻨﺎﻣﻪ‌ ﺭﺷﺘﻪ‌هاﯼ ﻓﻘﻪ، ﺍﺻﻮﻝ، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻭ ﻣﺘﺮﺟﻤﯽ ﺯﺑﺎﻥ‌ﻫﺎﯼ ﻋﺮﺑﯽ، ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﻭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﯼ ﺭﺍ ﺩﺭ ﮐﺎﺭﻧﺎﻣﻪ‌ ﺁﻣﻮﺯﺷﯽ ﻭ ﻋﻠﻤﯽ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ، ﺩﮐﺘﺮﺍﯼ ﺍَﺩﯾﺎﻥ ﺭﺍ اﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﮕﺰﺍﺱ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻫﻢ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺍﺩﯾﺎﻥ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﭘﮋﻭﻫﺶ‌ﻫﺎﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺩَﻭﺣﻪ ﻭ ﺭﯾﯿﺲ ﺩﭘﺎﺭﺗﻤﺎﻥ ﺣﻘﻮﻕ ﻭ ﺍﺧﻼﻕ ﻗﻄﺮ ﺍﺳﺖ. ﺷﻨﻘﯿﻄﯽ ﺍﺯ ﮐﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﻋﺮﺑﯽ ﻭ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ‌ ﻣﺴﺎﯾﻠﯽ ﭼﻮﻥ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻏﺮﺏ ﺍﺳﺖ. ﻋﻤﺪﻩ‌ ﺁﺛﺎﺭ ﻭﯼ ﻧﯿﺰ ﭘﯿﺮﺍﻣﻮﻥ ﺑﺎﺯﺧﻮﺍﻧﯽ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﯼ ﺗﺎﺭﯾﺦ، ﻓﻘﻪ ﻭ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺍﺳﺖ.... + شانزدهم اسفند 1395 .

***احکام مورد نیاز پرستاران در قالب کتاب منتشر شد+کتاب «پرستاری» از مجموعه‌ی فقه و زندگی، مشتمل بر احکام و آداب اخلاقی مربوط به جامعه پرستاران است که به همت حجت‌الاسلام محمدحسین فلاح زاده به رشته‌ی تحریر در آمده است...+1395 .

***نظریه عدم ولایت «جدّ» در امر نکاح+ با توجه به اصل عدم ولایت دیگری بر انسان، مرجع در مواردی که دلیلی بر اثبات چنین ولایتی قائم نشده است، نفی آن است؛ مثلا اگر در أمر ازدواج، دلیلی بر ولایت برادر بر خواهر وجود نداشته باشد، اصل نفی ولایت، لزوم إذن برادر را در ازدواج نفی می‌کند. پنج گروه به اتفاق به وسیله ادله خاصه از این اصل خارجند؛ پدر، جد پدری، وصی پدر یا جد پدری، مَولی نسبت به مملوک و حاکم شرع.علامه حِلّی در مُختَلَف(مُختلف الشِّیعَةِ فِی اَحکامِ الشَّریعَةِ) براساس نسبت این عبارت «اَلوَلِیُّ الَّذِی هُوَ اَولَی بِنِکاحِهِنَّ هُوَ الأَبُ دُونَ غَیرِهِ مِنَ الأَولِیاءِ»، به اِبن اَبِی عَقیل ، او را مُنکِر ولایت «جَدّ» در أمر نکاح دانسته‌ است؛ زیرا ایشان «أب» را فقط به عنوان ولیّ ذکر نموده است . در این نوشتار در دو مبحث انتساب این نظریه به اِبن اَبی عَقیل و مستند این نظریه (برفرض صحت انتساب) مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد...... (علی محمدزاده – مرکز فقهی امام محمدباقر(علیه‌السلام)) ...+1395 .

***آزمون ورودی متمرکز ۱۳ مدرسه و مرکز فقهی حوزه علمیه+ مدارس و مراکز فقهی امام محمدباقر(ع)، ائمه اطهار(ع)، مدرسه عالی خاتم الاوصیا(ع)، امام حسن عسکری(ع)، امام کاظم(ع)، عسکریین(ع)، ولی امر(ع)، شهیدین بهشتی و قدوسی(ع)، دارالهدی، امام علی(ع)، امام رضا(ع)، انوارطاها و مدرسه عالی فقه صاحب الزمان اصفهان به منظور پرورش فقیهان شایسته در سال تحصیلی ۹۷-۹۶ آزمون ورودی خود را به صورت مشترک برگزار می‌‌کنند. ...+1395 .

***مرحوم علامه واعظ زاده خراسانی مایه آبروی «شیعه» بود+حجت‌الاسلام  دکتر عبدالکریم بی‌آزار شیرازی رئیس اسبق دانشگاه مذاهب اسلامی و عضو مجمع جهانی تقریب مذاهب، به مناسبت مراسم نکوداشت مقام علمی مرحوم آیت‌الله علامه شیخ محمد واعظ زاده خراسانی که  در دانشگاه مذاهب اسلامی ...، در یادداشتی شفاهی به تشریح جایگاه علمی مرحوم واعظ زاده خراسانی پرداخت که در ادامه می‌خوانید :  همان‌طور که رهبر معظم انقلاب (امام خامنه ای) فرمودند مرحوم واعظ زاده به معنای واقعی عالمی فرزانه و روشن‌بین بود و پیام ایشان (امام خامنه ای)گویای این مطلب است. روشن‌بینی ایشان هم در حوزه علم بود و هم در حوزه عمل. اولین آشنایی بنده با مرحوم آیت‌الله واعظ زاده خراسانی به اوائل انقلاب برمی‌گردد. آن زمان سمیناری بین‌المللی با موضوع اقتصاد اسلامی در دانشگاه الزهرا(س) برگزار شد که ایشان از مشهد برای کسب تجربیات به قم آمد و بعد از آن سمینارهای متعددی در اقتصاد اسلامی در مشهد تشکیل داد و بنده را دعوت نمود.یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های علمی آیت‌الله واعظ‌ زاده قبل از انقلاب اسلامی، برگزاری کنگره «هزاره‌ شیخ طوسی» در سال 1348 بود که به مدت پنج روز در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد و مقالات آن در قالب کتاب به چاپ رسید که خیلی حائز اهمیت است.زمانی آیت‌الله بروجردی (ره) برای استاد شیخ محمود شَلتوت (شیخ وقت اَلاَزهَرمصر)، «تفسیر مَجمَعُ البیان» – که از مهم‌ترین تفاسیر قرآن کریم شیعی است- را فرستاد و شیخ اَلاَزهَر بعد از مطالعه، آن را بهترین تفسیر جهان اسلام معرفی کرد و دستور چاپ آن‌ را داد و چند نفر از علمای بزرگ الازهر هم پاورقی نوشتند؛ مرحوم آیت‌الله واعظ زاده این تفسیر را در ایران تجدید چاپ کرد و این خدمت بسیار بزرگی بود چون مردم از این تفسیر اطلاعی نداشتند.از دیگر تلاش‌های علمی مرحوم واعظ زاده که گواه سخت‌کوشی ایشان است، آثار فاخر و ماندگار «اَلمُعجَمُ فِی فِقهِ لُغَةِ القُرآنِ وَ سِرِّ بَلاغَتِهِ»، «نُصُوصُ الإِقتِصاد ِ الإِسلامِی» و «اَلمِنهَجُ المَوضُوعِی لِکِتابِ نَهجِ البَلاغَةِ» است.....یکی از فعالیت‌های ماندگار مرحوم آیت‌الله واعظ زاده راه‌اندازی دانشگاه مذاهب اسلامی است و اکنون دانشگاه یک تقریب عملی است و آثار و برکات فراوانی داشته که در آینده ای نه چندان دور، شکوفا خواهد شد....در سمینار‌های بین‌المللی داخلی و خارجی، پخته سخن می‌گفت و می‌دانست در کجا و چگونه باید صحبت کند. در مصر برای علمای اهل‌سنت درباره عصمت اهل‌بیت(ع) صحبت کرده بود تا جایی که مسئله عصمت را برای آنها ثابت کرد و آنها هم پذیرفتند....در بسیاری از نقاط جهان، وقتی قُوَّت علمی مرحوم واعظ زاده را می‌دیدند تحت تأثیر قرار می‌گرفتند. ایشان در همه سفرهایش شیعه را با عظمت یاد می‌کرد و دفاع جانانه‌ای از شیعه داشت. هستند کسانی که بد دفاع کردنشان، شیعه را لگد مال کرده است. می‌توان گفت : مرحوم آیت‌الله واعظ زاده خراسانی مایه آبروی شیعه بود.....+1395 .

 

***فرآیند تحقق فقه عمران و شهرسازی+حجت‌الاسلام  مهدی صَرامی، مسئول مرکز مطالعات راهبردی فقه حکومتی...+1395 .

***بررسی نظام سیاسی اسلام و رهبری دینی در عصر غیبت+پژوهشکده تحقیقات اسلامی با همکاری انتشارات زمزم هدایت، کتاب «نظام سیاسی اسلام و رهبری دین در عصر غیبت» نوشته قدرت الله بهرامی را منتشر کرده است...+1395 .

***فقه ما کجا و فقه آن‌ها کجا !! + آیت‌الله سید علی میلانی، نوه مرحوم آیت‌الله سید محمدهادی‌ میلانی و استاد مشهور خارج فقه و اصول حوزه علمیّه قم است. مقرّر درس‌های فقه مرحوم آیت‌الله گلپایگانی و فقه و اصول‌فقه آیت‌الله وحید خراسانی را البتّه بیش از فقه و اصول، به تألیفات فراوانش در امامت و کلام می‌شناسند. تخصّص توأمان در اصول و فقه و آشنایی با مبانی شیعه و سنّی، بهانه‌ای شد تا با او در رابطه با کارکردهای روش مُقارَن در اصول و فقه با توجّه به مبنای آیت‌الله‌ بروجردی مبنی بر در حاشیه بودن فقه شیعه نسبت به فقه اهل‌سنّت در زمان صدور روایات گفت‌وگو کنیم. عبارات او در نقد روش مقارن، گفت‌وگوی صریح و جذّابی را رقم زد....+1395 .

***معتقدم علم اصول ما تَورَّم ندارد/ عرصه‌های جدید اصول فقه باید پایه ریزی شود+آیت الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه های علمیه....+1395 .

***هیچ علمی در دنیا به اندازه فقه اهل بیت(ع) وسیع و دقیق نیست+آیت الله شیخ حسین نوری همدانی ...+1395 .

***فقه نظامات اجتماعی مستلزم و صورت بندی اصول+لازمه نیل به نظامات جامع و غیر قابل تشکیک، آن است که در درجه اول، رابطه هر یک از این اصول با یکدیگر مشخص شود و ویژگیهای متمایزکننده آنها نشان داده شود. در این صورت، می‌توان به حلّ بسیاری از موارد تزاحم این اصول با یکدیگر دست یافت..-ششمین کرسی ترویجی پژوهشگاه  فقه نظام با موضوع «فقه نظامات اجتماعی مستلزم و صورت بندی اصول (با تأکید بر نظام سیاسی)» در مکان این پژوهشگاه برگزار گردید. دراین جلسه حجت‌الاسلام دکتر قاسم شبان نیا به ارائه نظریه خود در موضوع مذکور پرداخته و حُجَج‌ُالاسلام دکتر سید سجاد و سید یاسر صادقی نیز به نقد این نظریه پرداختند.....+1395 .

***سیدجمال‌الدین اسد آبادی هم پایه‌گذار اسلام سیاسی است و هم نواندیش دینی+سید جمال الدین را می‌توان هم پایه گذار «احیای اسلامی سیاسی» و هم «یک نواندیش» خواند که به موازات قبول مبانی فکری مذهبی، به فکر نوگرایی بود که آن را در چارچوب باز بودن باب اجتهاد خواستار بود....حجت‌الاسلام  سیدهادی خسروشاهی از جمله پژوهشگران پرکاری است که زندگی خود را وقف نشر آثار و افکار اندیشمندانی هم چون سید جمال الدین اسدآبادی کرده. تدوین، تحقیق و نشر مجموعه آثار سیدجمال الدین حسینی (افغانی) در ۱۰ جلد و در بیش از سه هزار صفحه، در ایران و مصر، یکی از خدمات ارزنده ایشان است.... (مرحوم حجت الاسلام سید هادی خسرو شاهی در هشتم اسفند 1398 به علت ابتلاء به بیماری مُسری کُرونا«covid19» به لقاء الله پیوست) ...+1395 .

***گامهای مهم آیت‌الله واعظ زاده در راه پیشرفت اسلام در بیان آیت‌الله شیخ حسین نوری همدانی+آیت‌الله  نوری همدانی در دیدار با رئیس و اعضای هیئت علمی دانشگاه مذاهب اسلامی  به مراسم نکوداشت مقام علمی مرحوم آیت‌الله شیخ محمد واعظ‌ زاده خراسانی پیامی ایراد کرد که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید: آیت‌الله محمد واعظ زاده خراسانی در سال ۱۳۲۸ بعد از اینکه در نجف و مشهد مراحلی از علم را طی کرده بودند، به قم آمدند. اولین برخورد من با ایشان، در کلاس درس آیت‌الله بروجردی بود که ایشان نوشته‌ای را به آقا دادند. روش آیت‌الله‌ بروجردی در سر کلاس این بود که اگر طلبه‌ای نوشته‌ای به ایشان می‌داد، برای احترام و اکرام آن شخص، از ایشان می‌گرفتند و بر بالای منبر تدریس آن را می‌خواندند و توضیح می‌دادند. گاهی هم از نویسنده تقدیر و تکریم به عمل می‌آوردند. آیت‌الله بروجردی این نوشته را خواندند، توضیح دادند، تقدیر و ترغیب کردند....+ هیجدهم اسفند 1395 .

***گزارشی از مراسم نکوداشت مقام علمی علامه  آیت‌الله شیخ محمد واعظ زاده خراسانی...مراسم نکوداشت مقام علمی آیت‌الله حاج شیخ محمد واعظ زاده خراسانی، محقق و متفکر اسلامی معاصر، مؤسس فقید دانشگاه مذاهب اسلامی و نخستین دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، دوشنبه ۱۶ اسفندماه، در محل سالن همایش شهید ماموستا شیخ الاسلام دانشگاه مذاهب اسلامی تهران برگزار شد.. در این مراسم که با حضور جمعی از علما، اندیشمندان، پژوهشگران، دانشجویان و خانواده آن مرحوم برگزار شد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی، تولیت آستان قدس رضوی، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مروی، معاون ارتباطات حوزوی دفتر مقام معظم رهبری، آیت‌الله محسن اراکی، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و مولوی اسحاق مدنی از علمای اهل سنت به ایراد سخنرانی پرداختند.....+1395 .

***گزارش اجتهاد از اجلاسیه «توسعه مَباحِث فقه، نیازها و ضرورت‌ها»+به همت مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، اجلاسیه «توسعه مباحث فقه، نیازها و ضرورت‌ها» با حضور اساتید سطوح عالی و خارج حوزه‌های علمیه  در مدرسه عالی دارالشفا برگزار شد....+حجت‌الاسلام  رحمانی دبیر اجلاسیه  عضو هیئت رئیسه مجمع عمومی جامعه مدرسین +در ادامه این اجلاسیه حجت‌الاسلام  احمد فرخ فال مدیر حوزه علمیه استان قم و رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین، به تشریح مباحث مرتبط، اهمیت و جایگاه توسعه مباحث فقهی در حوزه علمیه پرداخت....+1395 .

***مَوسُوعَةُ أَحکامِ الأَطفالِ وَ أَدِلَّتِها/ قدرت الله انصاری+با مراجعه به فهرست کتابخانه‌ها و نیز با مطالعه کتاب‌شناسی‌های مهم شیعه مانند «الذریعه» و تحقیقات دیگری که به عمل آمد، مشخص شد کتابی جامع و کامل که دربرگیرنده مسائل مختلف مربوط به کودکان باشد به روش فقه استدلالی و به شیوه سنتی حوزوی در فقه شیعه و اهل‌سنت وجود ندارد و فقها مسائل مربوط به کودکان را به‌تناسب بحث‌های فقهی در ذیل مباحث مختلف، پراکنده بیان کرده‌اند. البته در فقه اهل‌سنت، یکی دو کتاب به‌طور مستقل در این موضوع نوشته شده است، مانند «جامِعُ اَحکامِ الصِّغارِ». همچنین اخیراً در فقه شیعه بعضی از محققین، مسائل مربوط به کودکان را جمع‌آوری نموده‌اند مانند احکام ما و کودکان، ولی در آن‌ها، تنها به فهرست برخی از مسائل اطفال اکتفا گردیده است. از سویی دیگر، تخصّصی شدن ابواب مختلف فقه و ارائه مباحث به‌طور منظم، پژوهش بیشتر در مسائل موردنیاز و بااهمیت که به هر دلیل مورد تحقیق قرار نگرفته، خواست صاحب‌نظران فقه بوده و هست. در راستای تحقق اهداف فوق‌الذکر، نگارنده این سطور با اشراف استاد حاج شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی و با همکاری برادران محقق آقایان ۱. محمدجواد انصاری، ۲. ابراهیم بهشتی، ۳. عباسعلی پیوندی، ۴. عبدالحسین جمالی، ۵. علی سعیدی، ۶. سید علی‌اکبر طباطبایی، در مرکز فقهی ائمّه اطهار قم، موضوع احکام اطفال را با نام «مَوسُوعَةُ أَحکامِ الأَطفالِ وَ أَدِلَّتِها» تحقیق نموده که بالغ بر هشت جلد خواهد شد. بحمدالله تاکنون جلد اوّل و دوم آن منتشر شده و جلد سوم و چهارم در شرف نشر و چهار جلد بعدی نیز در آینده‌ای نه‌چندان دور منتشر خواهد شد.....+1395 .

***موضوع شناسی عنصر زمان در «فقه مُعامَلات»....(دکتر محمدتقی مُحبی)+ 19 اسفند 1395 .

***«شُکُوه مرجعیت»؛ مراجع و علمای قم در مراسم بزرگداشت آیت‎الله بروجردی+پیش کنگره بین‌المللی نکوداشت آیت‌الله العظمی بروجردی با عنوان «شُکوه مرجعیت»  ۱۹ اسفندماه 95  با حضور مراجع عظام تقلید و شخصیت‌های برجسته حوزه و بیوت مراجع عظام در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد....+1395 .

***زوایای پنهان زندگی و مِنهَج فکری – سیاسی آیت‌الله بروجردی+پیش کنگره نکوداشت آیت‌الله بروجردی که با حضور حضرات آیات و علما در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد، آیت‌الله شیخ جعفرسبحانی تبریزی به بررسی ابعاد مختلف شخصیتی و علمی و اخلاقی آن مرجع عظام تقلید پرداخت و در ادامه آیت‌الله  سید محمد جواد علوی بروجردی در سخنانی به ذکر جایگاه و اهمیت تفکرات آن مرحوم پیرامون فقه تشیع و همچنین مساله تقریب پرداخت...+حجت‎الاسلام  سید صادق محمدی در آغاز پیش کنگره نکوداشت آیت‎الله‎ بروجردی(ره) گفت: در آستانه پنجاه و ششمین سال رحلت این مرجع بزرگ جهان اسلام قرار داریم که در عرصه فقه و فقاهت صاحب مکتب خاص بودند.....+...آیت‎الله‎ شیخ جعفرسبحانی فرمودند :  از نظر ادبی، ایشان(آیت الله بروجردی) استاد مُسلّم ادب بودند؛ در تمام درسی که خدمت ایشان حضور داشتیم، حتی یک بار نیز کلمه‎ای را بر خلاف قواعد تکلم نمی‌کردند؛ اگر کسی نیز نامه و مکتوبی به ایشان می‌نوشت، مصر بودند که کسی در این مکاتبات مشکل ادبی نداشته باشد....+1395 .

***انتشار دومین شماره دو فصلنامه «مطالعات فقه معاصر» + دانلود+دومین شماره دو فصلنامه تخصصی «مطالعات فقه معاصر» با هدف نشان دادن ظرفیت گسترده دانش فقه و علوم مرتبط در عرصه‌های گوناگون از سوی موسسه مِفتاح کرامت به‌تازگی روانه بازار نشر شد....(با مدیر مسئولی حجت‌الاسلام  سیدجواد وَرَعی محقق و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم )....+1395 .

***حقوق متقابل «مردم» و «حکومت» تبیین و ارائه شود+آیت‌الله عبدالله جوادی آمُلی با بیان اینکه باید حقوق بین مردم و حکومت و وظایف متقابل این دو به روشنی و تبیین و ارائه شود، گفت: که طبق نامه حضرت امیر(علیه السلام) به مالک، مردم را در مقابل نظام، ستونی بدانید که باید این ستون را استوار نگه داشت، هیچ ستونی با موعظه و نصیحت ایستاده نمی‌ماند، باید با تلاش و کوشش این ستون را ایستاده نگه داشت، وقتی این ستون ایستاده باشد هر وزنی را می‌تواند تحمل کند. ....+1395 .

*** آیا وظیفه حکومت  بهشت بردن مردم است یا نه؟+(مسؤلیت اخلاقی حکومت دینی از روح الله شاطری).+این کتاب را می‌توان یک اثر نابِ پژوهشی دانست که از طرفی گسترۀ تحقیقی وسیعی دارد که مجموع هرآنچه که می‌تواند به پرسش اصلیِ این تحقیق مربوط شود را بررسی کرده و از سوی دیگر مبتنی بر مبانی اسلامی و وحیانی است. هنوز هم این سوال وجود دارد که بالاخره آیا دولت وظیفه دارد که مردم را به‌سمت بهشت هدایت کند یا خیر؟! این پرسشی است که از همان سال‌های ابتدایی شکل‌گیری نظام جمهوری اسلامی تا امروز از ابعاد گوناگون و به انحاء مختلف مطرح شده است و معمولاً هم پاسخ چندان محکم و روشنی به آن داده نشده است ...(کتاب «مسئولیت اخلاقی حکومت دینی» نوشتۀ «روح‌الله شاطری» توسط انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی در ۳۵۹ صفحه).+1395 .

***نگاهی به پروژه «روایات سیاسی غُرَرُالحِکَم»+.... گرچه برخی مَباحِث مطرح شده ذیل روایات «غُرَرُالحِکَم»، در اصطلاح امروز، مباحث سیاسی محسوب نشود اما از آنجا که به اداره امور جامعه مرتبط بوده و تدبیر مطلوب امور جامعه را مدّ نظر قرار می‌دهد، لذا می‌توان این روایات را ذیل روایات سیاسی جای داد.....+.   20 اسفند 1395 .

***تقدم حَقُّ الناس بر حَقُّ الله قاعده فقهی و انسانی است+حجت‌الاسلام دکتر رحیم نوبهاراستاد دانشگاه شهید بهشتی به تشریح قاعده فقهی تقدم حَقُّ النّاس بر حَقُّ الله پرداخت و گفت: این قاعده باید در جای جای زندگی فردی و اجتماعی ما ظهور و بروز داشته باشد و در استنباط و استخراج احکام شرعی به آن پایبند باشیم. حجت‌الاسلام دکتر رحیم نوبهار در دومین نشست از سلسله نشستهای علمی با موضوع «جلوه‌های حقوق مردم در حوزه عمومی» که در حسینیه مرحوم آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی برگزار شد، به تبیین ابعاد اجتماعی حق الناس پرداخت.... +1395 .

***نباید درباره سیدجمال الدین اسدآبادی مبالغه کرد+سیدجمال الدین اسدآبادی از چهره‌های نام آشنای جهان اسلام است که فعالیت‌های مصلحانه او در عرصه‌های سیاسی اجتماعی هم در عصر خودش و هم پس از او موثر بوده است؛ او شاگردانی تربیت کرد که توانستند دریچه‌هایی به سوی روشنگری امت اسلام بگشایند. مهر به بهانه سالگرد درگذشت این اندیشمند سیاسی گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام  دکتر مهدی ابوطالبی، دبیر گروه تاریخ اندیشه معاصر مؤسسه آموزشی وپژوهشی امام خمینی(ره) و مؤلف آثاری همچون «تربیت دینی از نگاه امیرالمومنین(ع)»، «ارتجاع روشنفکری پس از انقلاب اسلامی»، «نقش فرهنگ سیاسی شیعه در نهضت‌های معاصر ایران» و «ناکارآمدی علم سیاست غربی در تحلیل نهضت امام خمینی(ره)» انجام داده و نظر او را درباره تاثیرات سیدجمال اسد آبادی بر بیداری اسلامی جویا شده است؛ مشروح این گفتگو را در ادامه می‌خوانید..... +1395 .

***فقه اجتماعی و نقص‌های روش تفقه/ حجت الاسلام قائم مقامی رییس سابق مرکز اسلامی‌ هامبورگ و استاد حوزه و دانشگاه  : در تَفقُّهِ فقهِ اجتماعی در جایگاه مطلوبی نیستیم+«فقه اجتماعی» از موضوعاتی است که با این عنوان، سابقه تاریخی زیادی ندارد و قطعا بدون درک صحیح جامعه و شرایط زمان و مکان امکان‌پذیر نیست لذا فقیه باید درک صحیح از جامعه داشته باشد و مسایل اجتماعی را به خوبی بشناسد تا بتواند فتوایی مطابق شرایط جامعه صادر کند.....+1395 .

***پیشینه روش مُقارَن، به امام صادق(ع) بازمی‌گردد+حجت الاسلام محمدحسین مختاری مازندرانی، زاده ۱۳۴۴ شمسی، در دوازده‌سالگی، دروس حوزه علمیّه را از زادگاه خود، قائم‌شهر آغاز کرد و در ۱۵ سالگی نیز وارد حوزه علمیه قم شد. او پس از اتمام دوره سطح، در دوره خارج، از محضر اساتیدی همچون آیات فاضل لنکرانی، تبریزی، وحید خراسانی، شبیری زنجانی و جوادی آملی استفاده کرد. او پس از اتمام دوره خارج و مدت‌ها تدریس در حوزه و دانشگاه، در سال ۱۳۸۲، جهت ادامه تحصیل راهی انگلستان شد و سرانجام در سال ۱۳۸۶، مدرک دکترای خود در رشته فلسفه غرب (شاخه هِرمِنُوتیک) از دانشگاه دُورهام دریافت کرد....مُختاری می گوید : در وهله نخست باید گفت اگرچه اصطلاح «فقه‌مُقارَن» به دهه‌های اخیر برمی‌گردد ولی موضوع این علم که در گذشته، به «عِلمُ الخِلاف» یا «عِلمُ الخِلافِیات» یا «عِلمُ المُناظَرات» شهرت داشت، عمری هزارساله دارد.امام صادق (ع) موارد اختلاف بیان فقهای مدینه، شام و کوفه را می‌دانست. ابوحنیفه (امام مذهب فقهی حنفی) می‌گفت: «فقیه‌تر از جعفربن‌محمد (ع) ندیدم، زیرا دانشمندترین مردم، عالم‌ترین آن‌ها به موارد اختلاف است».....+1395 .

***اختیارت حاکم اسلامی در وضع احکام مُتغییر با نگاه به احکام زنان+حجت‌الاسلام  حسنعلی علی اکبریان، عضو هیأت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در همایش ملی جنیست و خانواده از نگاه علامه طباطبایی با اشاره به «اختیارت حاکم اسلامی در وضع احکام مُتغییر... با بیان اینکه علامه طباطبایی دایره اختیارات حاکم اسلامی را در وضع قوانین مُتغییر در حیطه احکام مُباح دانسته و بیان کرده که حاکم اسلامی می‌تواند حکم مباح را ممنوع یا مقید کند، گفت: ما معتقد هستیم که مبنای اختیارات حاکم اسلامی در وضع قوانین مُتغییر حتی در حیطه احکام مُباح ، قاعده تَزاحُم است....+1395 .

***تنوع اجتهاد در دولت اسلامی از دیدگاه امام خمینی (ره)+اسلام با مسئله تنوع دیدگاه‌های سیاسی در دولت اسلامی چگونه برخورد می‌کند؟ آیا صاحبان آرای گوناگون، آزادی طرح نظریات خود را در دولت اسلامی دارند؟ آیا ولیّ امر آزادی انتخاب و پیروی از اندیشه‌های مختلف در مورد مسائل عمومی را به توده مردم می‌دهد؟ ضوابط اجرایی که در برابر این واقعیت امت را از لغزش محفوظ می‌دارد چیست؟… از سخنرانی‌ها و اظهارنظرهای مرحوم علامه  آیت‌الله سید محمدحسین فضل الله کتابی تحت عنوان «فقیه و امّت» تالیف شده که تأمّلاتی در اندیشه انقلابی و سیاسی و روش اجتهادی امام خمینی (ره) را مطرح می‌کند. علامه فضل الله سؤال‌های جدّی و مهمی را که امروز هم در سطح جامعه وجود دارد مطرح کرده و درصدد پاسخ گویی به آن برمی‌آید. در ادامه گزیده‌ای از اندیشه‌های این فقیه درباره حکومت اسلامی و رویکرد امام خمینی در انقلاب اسلامی ایران می‌آید:  از لحاظ روش‌ها و راهکارهای علمی حکومت داری ما دو نظریه داریم؛ نظریه‌ای که قائل به جدایی دین از سیاست و حکومت است و نظریه‌ای که مبتنی بر رابطه عمیق دین و سیاست است. در این باره ضروری است که از دریچه مفاهیم و مبادی حکومت اسلامی، تصویر روشنی از نظریه ی ولایت فقیه که دولت اسلامی مشروعیت خود را از آن می‌گیرد ارائه شود.....+1395 .

***تبیین اِستاندارد سازی بانکداری «بدون ربا»+حجت‌الاسلام دکتر سید عباس موسویان عَجَب شیری آذربایجانی، عضو شورای فقهی بانک مرکزی گفت: بانک‌های اسلامی باید به سمت قراردادهای مورد توافق مذاهب اسلامی بروند که نیازهای متنوع مردم را با کمترین هزینه برطرف کند....+1395 .

***حدود ۸۰ درصد اختلاف فتاوا به خاطر تفاوت در موضوع شناسی است+در مورد حدّ قَصرِ نماز حدود ۱۰ فتوا وجود دارد که از ۴۰ کیلومتر تا ۴۸ کیلومتر متفاوت است زیرا واحد اندازه گیری که در روایات با عنوان «مِیل» بیان شده است و هر کدام از فقها مقدار متفاوتی برای آن قائل هستند.  حجت‌الاسلام محمدحسین فلاح زاده اَبَرکوهی یزدی، رییس سابق مرکز موضوع شناسی احکام فقهی، در مرکز فقهی قائم(عج) با اشاره به اهمیت موضوع شناسی و تأثیر آن در اجتهاد اظهار داشت: بسیاری از فقهای بزرگ شیعه به موضوع شناسی احکام پرداخته‌اند، این که برخی می‌گویند تعیین مصداق در شأن فقیه نیست به معنای عدم توجه فقیه به موضوع نیست زیرا اگر موضوع برای فقیه واضح نباشد نمی‌تواند استنباط درستی داشته باشد و حکم مطابق با موضوع را صادر کند....+ 22  اسفند 1395 .

***بررسی ابعاد فقهی- حقوقی افشاگری رسانه‌ای+هر جا که مصلحت اقوی اقتضا کرد که افشاگری کنیم و این مصلحت اقوا با مصلحت حفظ حرمت مومن تزاحم کرد به حکم عقل جانب اَقوَی المَصلَحَتَین را می‌گیریم این مساله از شهید و صاحب جامِعُ المَقاصِد اقتباس شده است...--شصتمین نشست تخصصی معاونت پژوهش مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهم السلام) با موضوع «بررسی ابعاد فقهی حقوقی افشاگری» رسانه‌ای در مؤسسه فقهی ائمه اطهار (علیهم السلام) با حضور حجت‌الاسلام عباس رفعتی نائینی استاد درس خارج فقه رسانه و دکتر حسین رَضی معاون پژوهش برنامه ریزی و نظارت صدا و سیما برگزار گردید. حجت‌الاسلام  دکتر طُوبایی پژوهشگر ارشد رسانه ملی به عنوان دبیر علمی در ابتدای این نشست تخصصی گفت: نظام اسلامی ایران بر پایه ارزشهای دین مبین اسلام و مکتب تشیع بنا شده است. از طرفی ما با حرمت مومن مواجه هستیم. حرمت مومن مانند کعبه است و باید حریم مومن حفظ شود و از طرفی بحث حاکمیت و اداره جامعه اسلامی را برعهده داریم که وظایفی دارد. به ویژه رسانه ملی وظایفی دارد که به نحوی تعارض گونه است اما دراصل تعارضی وجود ندارد.... +1395 .

***نقدی بر مقاله‌ی «مبانی تئوریکِ داعش در فقهِ سنتی»+چندی پیش یکی از دوستان متعهد در تماسی تلفنی با بنده خبر از مقاله‌ای در فضای مجازی داد که مدعای آن هماهنگی فقه شیعه با عمل داعش است. تعجب کردم و خود به مقاله‌ی مربوطه مراجعه کردم. مقاله‌ای بود با عنوان «مبانی تئوریکِ داعش در فقهِ سنتی» از «سیّد محمّد موسوی عقیقی». نویسنده مدعای اساسی‌اش را در این جمله خلاصه کرده است: «این نوشته به دنبال آن است که بگوید مبانی عملی و یا نظریِ داعش برگرفته از۱۲۰۰سال فقهِ سنّتی مصطلح است و چیزِ نوپیدایی نمی‌باشد. قصد منکوب کردنِ دین مبینِ اسلام نیست زیرا فقهِ سنّتی فقط بخشی از نظریاتِ منسوب به اسلام است نه عینِ اسلام لیکن امروزه کسانی فقهِ سنّتی را به دوش می‌کشند که گذشته نظری فقهای مذهب خویش را به بادِ فراموشی می‌دهند. به همین دلیل این مقاله را درباره مبانی علمی و نظری داعش و انطباق آن با فقهِ سنّتی شیعی نوشتم». اما وقتی مقاله را خواندم، آن را دچار خطاهای فاحشی یافتم. به این جهت، به نظرم رسید نگارش نقدی بر آن لازم باشد. البته نقد دیگری با عنوان «مبانی تئوریک داعش در فقه شیعه» نوشته شده است. اما برخی مشکلات اساسی این مقاله در آن نقد نشده بود و ناقد تلاش دارد نکات جدیدی در نقد خود بیان کند.این مقاله از جهات متعددی قابل نقد است و در اینجا سه جهت برای نقد آن انتخاب شده:1- صحت نقل قول‌ها و نسبت‌های داده شده، ۲) مفروضات نویسنده، ۳) توجیه رفتار داعش......(به قلم ابوالحسن حسنی)....+1395 .

***حذف حکم اعدام قاچاقچیان مواد مخدر در مصوبه کمیسیون حقوقی مجلس+ حجت‌الاسلام حسن نوروزی، سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس در گفت‌وگو با فارس، با اشاره به جلسه دیروز کمیسیون گفت: اعضای کمیسیون قضایی در این جلسه و در جریان طرح اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب کردند تا حکم اعدام از مجازات برای حمل مواد مخدر حذف شود......محمدجواد فتحی، نماینده تهران و عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در رابطه با جزئیات همین مصوبه به روزنامه ایران گفت: «بر اساس تصمیم کمیسیون، مجازات اعدام با زندان از ۳۰ تا ۳۵ سال جایگزین می‌شود که البته در مواردی هم جریمه نقدی معادل یک یا ۲ میلیارد ریال به آن افزوده خواهد شد»...وی البته از وجود برخی استثناها در حذف مجازات اعدام خبر داد و این موارد را شامل «قاچاقچیانی که مفسدفی‌الارض شناخته می‌شوند»، «قاچاق مسلحانه مواد مخدر» و «ارتکاب قاچاق مواد مخدر با سابقه قبلی» عنوان کرد....+1395 .

***توسعه مَباحِث فقهی؛ لازمه پاسخگویی به مسایل و نیازهای نوین جامعه+تنی چند از اساتید سطوح عالی و خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با تاکید بر پاسخگویی فقه شیعی به نیازهای جامعه و نظام اسلامی خواستار اهتمام بیشتر در زمینه توسعه مباحث و ابواب فقهی شدند....اهمیت مساله فقه و توسعه مباحث راجع به آن چنان است که ... به همت مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و با حضور اساتید سطوح عالی و خارج فقه حوزه، اجلاسیه «توسعه مَباحِث فقه، نیازها و ضرورت‌ها» در سالن همایش‌های مدرسه عالی دارالشفا قم با سخنرانی آیت‌الله علیرضااعرافی مدیر حوزه‌های علمیه و نیز حجت‌الاسلام فرّخ فال، رئیس مجموع عمومی جامعه مدرسین برگزار شد...+حجت‌السلام محمد قائینی، استاد درس خارج فقه و اصول حوزه ...+حجت‌الاسلام  محمد علی خزایلی، استاد خارج فقه و اصول حوزه...+حجت‌الاسلام علی جوادی نژاد، استاد سطوح عالی حوزه...+حجت‌الاسلام حسن برزگر، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم... +1395 .

***رونمایی از چهار اثر جدید فقهی و حقوقی با رویکرد «مسئله محوری»+کتاب‌های «بررسی فقهی و حقوقی اصل حسن نیت در قراردادها» نوشته علی جعفری، «بررسی فقهی و حقوقی میراث فرهنگی» به قلم سید محسن فتاحی، «اعاده حیثیت و جبران خسارت معنوی ناشی از دعاوی کیفری» به کوشش جواد فخارطوسی و کتاب «درآمدی برمسأله روابط زن و مرد در جامعه اسلامی» به تحقیق علیرضا فجری رونمایی شد...سخنران ویژه این مراسم حجت‌الاسلام  ابوالقاسم علیدوست، استاد درس خارج و رئیس انجمن فقه و حقوق حوزه بود. همچنین در این همایش حُجَج‌اسلام  نجف لک زایی رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و سیف‌الله صَرامی رئیس پژوهشکده فقه و حقوق و حجت الاسلام محمد صالحی‌مازندرانی پژوهشگر پژوهشکده فقه و حقوق به ارائه گزارشی از فعالیت‌های پژوهشکده فقه و حقوق و روند تحقیق و نگارش کتاب‌ها پرداختند....+1395 .

***تبیین «حق تحصیل» و «اشتغال زنان» از منظر فقه و حقوق+در لسان قانون ، اشتغال برای بانوان حق است و مرد نیز عَلَی الاِطلاق نمی‌تواند او را از این حق محروم کند. در بُعد فقهی نیز ما نظریه آیت‌الله العظمی سید علی سیستانی را ترجیح می‌دهیم که خروج زن از منزل شوهر عَلَی الاِطلاق حرام نیست بلکه محدود به مسائل منافات پیدا کردن با اِستِمتاع مرد است که این مسائل فقهی مرز محدودی دارد و گسترده نیست. بنابراین نمی‌توان زن را از حق اشتغال محروم کرد.  دومین نشست تخصصی انجمن علمی دانشجویی مطالعات زنان دانشگاه ادیان و مذاهب با موضوع «بررسی حق تحصیل و اشتغال زنان از منظر حقوق و اخلاق» در سالن امام موسی صدر دانشگاه ادیان و مذاهب با حضور حجت‌الاسلام  دکتر جواد حبیبی تبار عضو هیات علمی جامِعةُ المصطفی و دکتر علیرضا پنداشته پور رئیس شعبه ۲۳۴ مَحاکِم خانواده تهران برگزار گردید.... +23 اسفند 1395 .

***«حق تعیین سرنوشت» مهم‌ترین حق عرصه عمومی+(حق الناس در عرصه عمومی- درس گفتارهای حجت الاسلام دکتر نوبهار)+استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی مهم‌ترین حق‌های مربوط به حوزه عمومی را «حق بر تعیین سرنوشت» دانست و بیان داشت: دولت- ملت از مفاهیمی است که جوامع گذشته نداشتند یا شکل خیلی ابتدایی آن را داشتند اما امروزه از مفاهیمی است که بر استنباط ما از احکام شرعی تأثیر می‌گذارد...-حجت‌الاسلام دکتر نوبهار در سومین نشست از سلسله نشست‌های علمی با موضوع «جلوه‌های حقوق مردم در حوزه عمومی» که در حسینیه مرحوم آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی برگزار شد، سخنان خود را با طرح این سؤال آغاز کرد که آیا حق‌ها ثابت هستند یا حق‌های جدید پیدا می شوند ؟...او در ادامه بیان داشت: انسان در جریان زندگی خود اموری را اعتبار می‌کند که قبلاً اصلاً اعتبار نمی‌کرده است یا چندان که امروز واضح و آشکار است اعتبار نمی‌کرده است، مانند حق کسب و پیشه که در جوامع دارای اقتصاد بسیط وجود نداشته است ولی در زمانه ما به دلیل پیچیده شدن و فنی شدن اقتصاد و تجارت پیدا شده است و برخی مبانی فقهی هم آن را می‌پذیرد. مستاجر امروزه گاه در برابر مالک ادعا می‌کند که مثلاً مغازه شما در سایه کار من، ارزش و آوازه و اعتبار پیدا کرده است و من نسبت به این اعتبار و ارزش باید سهم داشته باشم..نوبهار با بیان این مطلب که در مشروعیت و عدم مشروعیت این حق هنوز بین فقها بحث‌هایی وجود دارد، افزود: همان‌گونه که علامه طباطبایی صاحب اَلمیزان در مقاله گران‌سنگ ادراکات اعتباری یادآور شده‌اند بسیاری از اوقات اعتبارات عُقَلایی بسته به اقتضائات اجتماعی به وجود می‌آید....+1395 .

***جایگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام نباید تضعیف شود+آیت الله شیخ ابراهیم امینی+ 24 اسفند 1395 .

***روش مُقارَن، بدعت وهابّی‌ها را روشن می‌سازد+حجت‌الاسلام شیخ علی کورانی از مُحققین و مؤلفین جهان عرب، سالیانی است در زمینه فقه و اصول و مَباحِث جهان عرب، فعالیت علمی مفصّلّی دارد. با وی در زمینه تأثیرات روش فقهی مُقارَن برای جلوگیری از نفوذ و جذابیت سَلَفِیَّه به گفت‌و‌گو نشستیم. تجربه سالیان حضور در میان اهل سنّت و همچنین مناظرات فراوان او با اهل سنّت، گفت‌وگوی خوبی را رقم زد.+ (سؤال) : به کارگیری روش مُقارَن در استدلالات فقهی آیا می‌تواند فقه سَلَفِیَّه را منزوی کند؟  (پاسخ) : شیخ علی کورانی: ابتدا خیلی متشکریم که به این بحث اهمیت دادید. فقه مُقارَن بحث مهمی است...+1395 .

***عالمان شیعه و صیانت از سرمایه‌های ملی+تاکنون به دلایل مختلف به فعالیت عالمان شیعه در عرصه‌های اجتماعی و به‌ویژه اقتصادی، کمتر توجه شده است و اطلاعات کمتری در این زمینه وجود دارد اما در دوره هجوم نظامی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی غرب در تاریخ معاصر ایران، مدارک درخور توجهی وجود دارد که از نقش موثر علمای شیعه در مقابله با این تهاجم حکایت می‌کند...کتاب «عالمان شیعه و صیانت از سرمایه‌های ملی» نوشته مهدی ابوطالبی، به نقش مهم علمای شیعه در حفاظت از سرمایه‌های کشور پرداخته است....+1395 .

***درسهایی از تاریخ «فقیهان شیعه» منتشر شد+جلد اول و دوم کتاب «درسهایی از تاریخ فقیهان شیعه» با نویسندگی حجت‌الاسلام  محمدحسن ربانی بیرجندی، استاد حوزه علمیه مشهد و عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی از سوی شرکت چاپ و نشر بین‌الملل چاپ و منتشر شد.جلد اول این کتاب به تبیین و تشریح درس‌هایی از زندگی شیخ صَدوق، شیخ مُفید، سید مرتضی، سید رضی، علامه حِلّی، شهید اول، شهید ثانی، مَولی احمد اردبیلی(مُلّا احمد اردبیلی)، شیخ اعظم انصاری، ملامهدی نراقی، شیخ بهایی، شیخ عبدالله مامقانی، علامه محمدحسین طباطبایی صاحب تفسیر اَلمیزان، آیت‌الله مرعشی نجفی، آیت‌الله سید محمد‌هادی میلانی، آیت‌الله میرزا محمد حسن شیرازی، سید رضی الدین علی بن طاووس، احمد بن فَهد حِلّی، علامه امینی، خواجه نصیر الدین طوسی، علامه بحرالعلوم، آیت‌الله شیخ محمد باقر آیتی، امین الاسلام طَبَرسی، شیخ حسن علی نُخُودَکی، میرزا حسین نوری، شیخ عبّاس قمی و آقا بزرگ تهرانی پرداخته است.....همچنین جلد دوم درس‌هایی زندگی احمد فراهیدی، شیخ جعفر شوشتری، امام خمینی، علامه محمد تقی و علامه محمد باقر مجلسی، یعقوب بن سِکّیت، سید اسماعیل حِمیَری، سید محمدتقی خوانساری، اِبن قُولوَیه قمی، محسن فیض کاشانی، محمد حسن نجفی، ابوالقاسم قمی، فخرالاسلام، حاج آقا حسین بروجردی، شیخ طوسی، سید محمد باقر اَستر آبادی، محمد تقی بُهلول، کاشف الغِطاء، عبدالصَّمد عامِلی، شیخ یوسف بَحرانی، حاج آقا حسین قمی، سید ابوالحسن اصفهانی، سید محمد کاظم طباطبایی یزدی، آیت‌الله سید علی خامنه‌ای(امام خامنه ای)، شیخ محمد حسین اصفهانی، سید محمود شاهرودی، شیخ علی کَنِی (مُلّا علی کَنِی)و سید محمدباقر شَفتی رشتی گیلانی تشریح شده است.....+1395 .

***علمای شیعه همواره برای همبستگی مسلمانان تلاش کرده‌اند+آیت‌الله‌ سید موسی شُبَیری زنجانی در دیدار با قائم مقام تولیت حرم اِمامَین عَسکَرِیَّین (علیهماالسلام)، به بیان سیره علمای شیعه برای ایجاد اُلفت میان شیعه و سنی و جلوگیری از اختلاف و تفرقه بین مسلمانان پرداخت و فرمود: علمای بزرگ و تأثیرگذار شیعه در طول تاریخ، همواره تلاش کرده‌اند تا احترام اهل تسنن را حفظ کنند....+ 25 اسفند 1395 .

***«جنسیت» و «خانواده» در نگاه علامه طباطبایی(ره)+نظریه جنسیتی علامه سید محمد حسین طباطبایی صاحب تفسیر گرانسنگ اَلمیزان(ره) که ذیل برخی آیات سوره مبارکه بقره، نساء و نور صورت بندی شده است، مبنای اصلی اکثر مَباحِث و مطالعات اسلامی حوزه زنان و خانواده پس از ایشان می‌باشد. علامه سید محمد حسین طباطبایی(ره) بدون شک بزرگ ترین اندیشمند شیعه در دوران معاصر است که تفسیر اَلمیزان به عنوان جامع ترین اثر علمی ایشان، غنی ترین و مهم ترین منبع فهم قرآن را در اختیار دین پژوهان و محققان علوم اسلامی قرار داده است. از طرفی نیز مطالعات اسلامی در حوزه مباحث جنسیت و خانواده به یقین وامدار آثار و دیدگاه‌های علامه طباطبایی(ره) در این حوزه است.....+26 اسفند 1395 .

***در پرتو پسااسلام‌گرایی، نوعی نایینی‌گرایی جدید در حال رخ‌دادن است+حجت‌الاسلام  سیدعلی میرموسوی دانشیار علوم سیاسی دانشگاه مفید و رئیس دانشکده علوم سیاسی این دانشگاه است. یادداشت حاضر که مکتوب سخنرانی ایشان است در دهمین همایش سالانه انجمن علوم سیاسی ایران با موضوع «وضعیت فکر سیاسی در ایران معاصر»، پس از ویرایش نهایی دکترمیرموسوی، برای انتشار در اختیار «مُباحَثات» قرار گرفت. پسااسلام‌گرایی گذار از برداشت ایدئولوژیک نسبت به دین و در حقیقت واکنشی است به دشواری‌هایی که در تجربه اسلام سیاسی در جوامع اسلامی پدیدار شد. اگر اسلام سیاسی ادعای اصلیش این بود که نظریه‌ای بر پایه آموزه‌ها و تعالیم دینی برای اداره جامعه و حکومت از  اسلام استخراج کند، پسااسلام‌گرایی با جدا کردن دین از ایدئولوژی و با نگاهی غیر ایدئولوژیک به دین در پی تفسیری از اسلام است که پاسخگوی نیازهای انسان مسلمان در جهان کنونی باشد و در این راستا با رویکردی مدنی به دولت به شناسایی دموکراسی و حقوق بشر می‌پردازد. با عنایت به این ادعای پسااسلام‌گرایی، پرسش این‌است که فقه سیاسی به‌عنوان یکی از شاخه‌های اندیشه و دانش سیاسی اسلامی، در با مواجهه با این ادعا دچار چه تحولی شده و چه شاخص‌هایی را تجربه می‌کند؟ ....+27 اسفند 1395 .

***بررسی فقهی ادله عدم مشروعیت جراحی‌های زیبایی+دانش جراحی پلاستیک یکی از دستاوردهای جدید علم پزشکی بوده که به دو گروه روشی «زیبایی و ترمیمی» تقسیم شده است. سؤال محوری این مقاله دربارۀ ادلۀ فقهی عدم مشروعیت جراحی زیبایی است.... هفتمین شماره دوفصلنامه تخصصی «مطالعات فقه امامیه» (پاییز و زمستان ۱۳۹۵)، با شش مقاله علمی توسط جامِعةُ المُصطَفَی العالَمِیَّه چاپ و منتشر شد. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به موضوعات و چکیده مقالات... +1395 .

***جزئیات دو پروژه «مکتب فقهی محقق اردبیلی» و «قواعد اِستِظهار»+«مکتب فقهی محقق اردبیلی» و «قواعد استظهار و کارآیی آن در حل مسائل مستحدثه» دو پروژه علمی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است که قرار است در سال جدید ۹۶ اتمام و به چاپ برسد. ...حجت‌الاسلام حسنعلی علی اکبریان مدیر گروه فلسفه فقه و حقوق در مورد پروژه «مکتب فقهی مُحقِّق اردبیلی»(مُقدّس اردبیلی از علما و فقهای قرن دهم هجری قمری) توضیحاتی ارایه نمود و گفت: این تحقیق در سال ۱۳۸۶ با حجت‌الاسلام  محمد علی سلطانی آغاز شد و در سال ۱۳۹۱ شورای پژوهشی درحدود ۲۲۰ صفحه در پایان کار از ایشان تحویل گرفت......+ 29 اسفند 1395 .

***تقریب فقهی، رهیافت ناتمام / بهمن دهستانی+مذاهب اسلامی در حالی دومین دهه از قرن بیست و یکم را با سرعت پشت سر می‌گذارند که وضعیت پیروان آنان از لحاظ همزیستی بحران های کم نظیری را شاهد است. در حالی که بالغ بر دو قرن اندیشه، اتحاد مسلمانان از عمده‌ترین جریان‌ها و نظریات در محافل اسلامی بوده است. در همین حال با نگاهی از فراز این دو قرن به نظر می‌رسد احساس نیاز به وحدت و تقریب و همگرایی و همزیستی بیشتر میان پیروان مذاهب و بخصوص شیعه و سنی غالبا تابعی از رویدادهای اجتماعی و سیاسی و جنبش‌های برآمده در هر عصر بوده است...+ 30 اسفند 1395 .

***نگاهی به مقالات آخرین شماره فصلنامه «پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی»+چهل و ششمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی» به صاحب امتیازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل و مدیر مسئولی حجت‌الاسلام  حسن قلی‌پور با هفت مقاله علمی به چاپ رسید. شماره جدید فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی» به سردبیری دکتر علی اکبر ایزدی فرد در ۵۰۰ نسخه از سوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل عرضه شد. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به موضوعات و چکیده مقالات ....+ 30 اسفند 1395 .

.....  ....  ....  ....  ادامه دارد ....  ...   ...   ...

 

*****************************

***حوزه دولتی نمی‌تواند رسالت دینی خود را اجرایی کند+ آیت‌الله علی اکبر سیفی مازندرانی....+1396 .

***«مُختصّات شهر اسلامی»، از مسجد و مناره تا تفریح و طلاق+استاد حسن رحیم پور اَزغَدی....+1396 .

***بی‌سلیقگی است که بعضیها در مقابل آداب و رسوم ایستادگی می‌کنند+آیت‌الله سید محمد جواد علوی بروجردی بر همراهی با مردم در عید نوروز به عنوان عید ملی تاکید کرد و گفت: با سنتهای مردم درگیر نشویم این بی سلیقگی است که بعضیها در مقابل آداب و رسوم ایستادگی می‌کنند، که اصلا نوروز از نظر اسلام و ما رسمیت ندارد....تولیت مسجد اعظم قم در آخرین جلسه درس خارج فقه خود در سال ۹۵ با اشاره به فرارسیدن سال جدید شمسی اظهار داشت: ایام عید نوروز است و ایام تعطیلات مربوط آن، آقایان مسافرت تشریف می‌برند پیش خانواده، پدر، مادر و اقوام و …. از قبل هم مرسوم بوده که افراد سعی می‌کنند سال نو را در کنار بزرگترها و خانواده شان باشند. این سنت خوب و حسنه‌ای است، این را نفی نکنید. برای مردم نگوییم این کار جم و جمشید و زردتشت و اینها هست.....+1396 .

***اصل عید نوروز نزد شارع مقدّس امضاء شده است+آیت‌الله شیخ حسین مَظاهری در سخنرانی آخرین جلسه درس خود در سال ۹۵ اظهار داشت: عید نوروز یک عید ملّی است و همین مقدار که نهی از آن نشده، امضاست و ما می‌توانیم عید بگیریم به نام عید ملی و اشکالی هم ندارد.....+1396 .

***شریعت با ظلم، مردم آزاری، اسراف مخالف است، نه با شادی حلال+آیت الله سید موسی شُبَیری زنجانی : اگر کسی گفته شریعت با شادی مخالفت است، اشتباه کرده است. شریعت با شاد بودن به شکل حلالش مشکلی ندارد و بلکه با دورِ هم بودن، میهمانی رفتن و هدیه به یکدیگر دادن و سفر کردن تشویق هم می‌کند. شریعت با ظلم، مردم آزاری، اسراف و این شکل مسائل مخالف است.....+1396 .

 

 

 

 

.....  ....  ....  ....  ادامه دارد ....  ...   ...   ...

 

 

 

 

*****************************

 

***«جهش تولید» باید تغییر محسوس در زندگی مردم ایجاد کند+امام خامنه ای+اول فروردین سال 1399 .

***نگاهی به امکان و امتناع تحقق «دولت اسلامی» در بستر مُدرنیته+پروفسور وائل حَلّاق+یکی از کُتُبی که می‌توان آن را از بحث برانگیزترین آثار سال‌های اخیر در جهان اسلام و خصوصاً جهان عرب به شمار آورد، کتاب «The Impossible State» اثر اندیشمند مسیحی فلسطینی، پروفسور وائل حَلّاق است که تقریباً از سه دهه پیش تا کنون، همواره بر «شریعت اسلامی» تمرکز داشته و آثاری را نیز در این زمینه به رشته تحریر درآورده است.+1399 .

***از «تضمین ضمانت خسارت» تا «مصالحه پول در مقابل پول بیشتر»+استفتائات فروردین ‌ماه ۹۹ مطابق با فتوای مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله امام سیدعلی خامنه‌ای  در عبادات، معاملات و مسائل مُستَحدَثَه+1399 .

***«اَلقاب حوزوی»؛ پرونده نوروزی «شَبَکَه اِجتِهاد» منتشر شد+1399 .

از«الگوی فقهی شادی جامعه» تا «مظاهر فردی شادی در اشخاص»/ حجت الاسلام رضا اسلامی+1399 .

***انتشار هفتمین شماره دوفصلنامه «فقه حکومتی»+1399 .

***تحقق هدف بعثت در جامعه احتیاج به قدرت سیاسی دارد+«جهش تولید» از ابزارهای قدرت است+...اگر کوته‌‌بینی نکنیم به قلّه می‌رسیم+حضرت آیت‌الله امام خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی (صبح روز یکشنبه سوم فروردین1399) در سخنانی زنده و تلویزیونی خطاب به ملت بزرگ و شریف ایران، با درخواست از پروردگار مُتعال برای رفع هرچه سریع‌تر بیماری کرونا از سر ملت ایران و همه بشریت...(سخنان مهم امام خامنه ای در اَیّام کُرونا در سوم فروردین99) +1399 .

***از «علل توصیه به شادی در نصوص دینی» تا «عوامل شادی‌زا در زندگی افراد اجتماع»+حجت الاسلام رضا اسلامی+1399 .

***نگاهی به مقالات اولین شماره دوفصلنامه «نظام ولائی» + دانلود+1399 .

***با محوریت حوزه علمیه، ستاد مرکزی بحران، کمیته مذهبی تشکیل دهد+آیت‌الله علیرضا اعرافی+1399 .

***مجموعه «اسلام سیاسی» و ادعای حَلّ بحران‌های جامعه+نادِرُ الحَمامِی؛ پژوهشگر علوم دینی و از شاگردان عبدالمجید الشرفی+ نادِرُالحَمامِی دکترای زبان و ادبیات عربی+مُؤسسه «مُؤمِنُون بِلاحُدُود»مؤمنان بدون مرز در زمینه نواندیشی دینی فعالیت می کند+سِلسِلَةُ الاِسلامِ السِّیاسِی+1399 .

***پیش‌بینی رُؤیت‌پذیری هلال ماه شعبان 1441 قمری+با محاسبات رایانه ای و معیارهای ریاضی و تجربی+مَبانی فقهی علماء و بزرگان و فقهاء و مراجع عظام+1399 .

***آنچه از منظر اهل سنت ملاک عمل است، اُمّت است/ اعتقادی به دولت-ملت نداریم!+گفتگو با دکتر عثمان سالاری استاد  اهل سنت دانشگاه مذاهب اسلامی+1399 .

***روزه ماه رمضان و ترس از مرض کُرُونا+نکاتی از حجت اسلام استادابوالقاسم علیدوست اَبَرکوهی یزدی(متولِّد 1340 «ه.ش»)+1399 .

***جمهوری اسلامی از سودای تحقق حداکثری دین دست بردارد! +مهدی نصیری محقق و نویسنده و دین پژوه در راستای مَباحِثش در باب عدم امکان تحقق دینِ حدّاکثری در عصر غیبت(حیرت) و تناقضات آن(دولت اسلامی) با دولت مُدرن ، گفتگویی با هفته نامه «صدا» پیرامون دیدگاهش داشته است که بخش هایی از این گفتگو ...تفاوت دین حداقلی من با دین حداقلی روشنفکران در این است که روشنفکران مشکل و مانعیت را در ذات و ماهیت دین‌ می‌دانند، اعم از این که زمان حضور و بسط ید امام معصوم باشد و یا در عصر غیبت؛ اما من مشکل را اولا نه در ذات دین و شریعت بلکه در شریعت و فقه عصر غیبت‌ می‌بینم و ثانیا نه به دلیل بلوغ و کمال تمدنی بلکه به دلیل انحطاط تمدنی، میزان تحقق پذیری شریعت را کاهش یافته‌ می‌دانم و به جمهوری اسلامی توصیه‌ می‌کنم از سودای تحقق دین حداکثری دست بردارد و به حداقلها رضایت دهد ...!!! +1399 .

***کتاب «فقه ورزش» روانه بازار نشر شد+»نوشته مرتضی نجفی و قربان آهنگری را با نظرات علمی آقایان محمود مهدی پور، عزت‌الله معتمد و سید علی یار افشار پور دهدشت+1399 .

***تشخیص مشروعیت بزرگداشت مناسبتهای ملّی، با مجتهد است/ حل معضل بیکاری مهم‌تر از ساخت مسجد است+استاد حاج شیخ فاضل مالکی از شاگردان آیت الله شهید سید محمد باقر صدر و دارای دکترای حقوق از دانشگاه سُوربُن پاریس-فرانسه+1399 .

***نگاهی به اختلافات اعتبار سنجی احادیث از منظر آیت‌الله خویی و آیت‌الله محسنی+علی ظفر یوسفی+1399 .

***کتاب «اجتهاد در اسلام» توسط دارُالاِفتاء دُبَی منتشر شد+1399 .

***هشت مصوّبه کمیته فقهی سازمان بورس در سالی که گذشت+مجید پیره دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار+1399 .

***قبض و بسط کرونایی فقه؛ آثار فقهی کرونا+ حسین سیمایی صرّاف+ویروس کرونا ضمن ایجاد تغییرات در سبک زندگی مردم، بر رفتار مذهبی و دینی آنان تاثیر گذاشته و سؤال‌های زیادی را در حوزه الهیات، اخلاق و فقه برای متدینان و متشرّعان پدید آورده است...+1399 .

*** تضرّع، توبه و توسّل همگانی در یک روز و یک ساعت برای رفع بلا+آیت‌الله شیخ حسین نوری همدانی+1399 .

***پاسخ استاد محمد فاضل لنکرانی در خصوص صِلَه رَحِم مَجازی یا تلفنی+1399 .

***تقوای شیخ انصاری در بیان اشکالات علمی+آیت‌الله سید موسی شُبَیری زنجانی+1399 .

***پاسخ آیت‌الله العظمی سید علی سیستانی به پنج استفتاء جدید درباره ویروس کُرُونا+1399 .

***آیت‌الله سید‌جعفر کریمی درگذشت + نگاهی به حیات علمی، سیاسی و اجتماعی+1399 .

***فیلم/ نقد استاد  ابوالقاسم علیدوست اَبَرکوهی یزدی نسبت به ادعاهای دکتر سروش؛ راه شما یک صفر بزرگ و یک رعد و برق بی باران است+1399 .

***پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب(امام خامنه ای) در پی درگذشت آیت‌الله سیدجعفر کریمی+1399 .

***جُرم‌انگاری شُرب اَلَکُلِ سفید مخلوط با آب+حجت الاسلام محمد حسنی+1399 .

***برگ‌هایی از گنجینه خاطرات حوزه علمیه نجف و قم به مناسبت ارتحالِ«سَیِّدِ کَریم»(آیت‌الله سیدجعفر کریمی)+1399 .

***دروس حوزه علمیه خراسان به‌صورت مَجازی آغاز شد+حجت‌الاسلام والمسلمین سید مصباح عاملی مدیر حوزه علمیه خراسان+1399 .

***نهاد وکالت و چالش‌های آن/ سیداحمد حبیب‌نژاد+1399 .

***رساله حقوق با دستخط منسوب به امام سجاد(ع)+همزمان با پنجم شعبان سال ۱۴۴۱ هجری قمری و روز ولادت حضرت زین العابدین(ع)، برای نخستین بار رساله حقوق امام سجاد(ع) با دستخط منسوب به آن امام همام منتشر شد. رسم الخط این نسخه از رساله حقوق از روی قرآن شماره ۱۶ کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی منسوب به آن حضرت اقتباس شده است. +1399 .

***آیت‌الله بروجردی و فدائیان اسلام+آیت‌الله سید حسین بُدَلا که در قم دبیر ائمه جماعات است از اصحاب فتواى مرحوم آیت‌الله بروجردى بوده و اولین توضیح‌المسائل مرحوم آیت‌الله را ایشان نوشته است سال ۱۳۳۳ ایشان از طرف آقاى بروجردى دو هزار تومان پول براى نواب صفوى آورد و نمایندگان آیت‌الله بروجردى بعد از آزادى مرحوم نواب صفوى در سال ۱۳۳۱ از زندان، به دیدن نواب صفوى در قم آمدند. روزى که آیت‌الله بروجردى قصد مهاجرت از قم داشت فدائیان اسلام از ایشان حمایت کردند+قاسم تبریزی محقق و پژوهشگر تاریخ در گفتگو با ...+  1399 .

***جمهوریت و اسلامیت، تعارض یا تناسب؟+حجت الاسلام استاد محمدجواد اَرَسطا کرمانشاهی(متولِّد 1344«ه.ش»)+1399 .

***برای فقه نظام باید کتاب مُتقنی همانند «جَواهِرُ الکَلام» تهیه شود+آیت الله علی اکبر سیفی مازندرانی+مرکز آموزش و پژوهشی «مَعهَدُ الاِجتِهادِ الفَعّالِ» در قم  تحت اِشراف آیت الله سیفی مازندرانی است+ 1399 .

***ارائه امکانات ویژه کتابخانه‌ها در روزهای کرونایی+1399 .

***نگاهی انتقادی بر دوگانه «حکومت اسلامی» و «جمهوری اسلامی»+یادداشت از عباسعلی مِشکانی سبزواری+1399 .

***حوزه علمیه قم آماده تبادل تجربیات خود با مراکز علمی و دینی جهان است/ کلام وحیانی-عقلانیِ دین، اسیر دو قطبی‌‌‌های ساختگی میان علم و دین نخواهد شد++مدیر حوزه‌های علمیه قم در نامه‌ای خطاب به دکتر احمد الطیب، شیخ الازهر با اشاره به شیوع بیماری کرونا در جهان تاکید کرد: این شرایط بهترین فرصت است تا ضمن ایمان به ذات لایزال مبدا هستی و بازگشت به اصول فطری و انسانی به عنوان کارآمدترین راه‌‌‌ها تبلیغ و ترویج شود. تعالیم تابناک دین خاتم‌‌‌ می‌تواند در این صحنه دشوار منادی و پیشگام باشدآیت الله علیرضا اعرافی+1399 .

***دوره آموزش مَجازی «نظریّه مردم سالاری دینی»+مؤسسه علمی فرهنگی آفاق حکمت و دانشگاه باقرالعلوم(ع)، دوره آموزش مجازی «آشنایی با مبانی نظریه مردم سالاری دینی» را با ارائه حج‌اسلام و المسلمین احمد واعظی، نجف لک‌زایی، حسین جوان آراسته و دکتر محمدرضا مرندی و استاد حسن رحیم‌پور ازغدی، (با اعطای گواهی پایان دوره معتبر) +1399 .

***فقه اسلامی و بازخوانی مفهوم «حقّ» در پرتو «تفکر قانونی»؛ سیری در «گفتمان حق مداری» نزد آیت‌الله سید علی سیستانی+نگاهی به تاریخ علم حقوق و به ویژه دگرگونی معنایی خود اصطلاح «حق» پس از قرون وسطی و در دوران روشنگری بیانگر این نکته است که آدمیان نسبت به «حقوق» خود آگاه شدند، حال آن که ادیان عمدتاً بر «تکالیف» تأکید کرده‌اند. البته این بدان معنا نیست که در دوران کهن یا در ادیان نمی‌توان اثری از حق به معنای مدرن آن یافت، بلکه چه بسا در متون دینی، قانون نامه‌ها ومنشورهای حمورابی و کوروش و …، بحث حق و حکم در فقه و مواردی از این قبیل بتوان مشابهت‌هایی با آنچه در دوران مدرن، حق نامیده می‌شود مشاهده کرد اما به هر حال گفتمان حاکم همواره تکالیف را بیش از حقوق ارج می نهاده است...+حمیدرضا تمدن+حجت الاسلام علی الهی خراسانی+1399 .

***پاسخ آیت‌الله جعفرسبحانی به استفتایی درباره‌ی روزه ماه رمضان در ایام کرونا+1399 .

***مَبانی دینی نظریه مردم‌سالاری در حکومت اسلامی+حجت الاسلام حیدر همتی+1399 .

***تقدس‌زدائی دینی در معرکه کُرُونا/ جدا کردن خدا از متن زندگی، آخرین قطعه از پازِل اندیشه دکتر عبدالکیم سروش(متولِّد25 آذر 1324«ه.ش» در تهران)+ پس از شیوع ویروس کرونا در کشور، دکتر عبدالکریم سروش در مصاحبه‌ای با عنوان «خدا به هر دردی نمی‌خورد!» به مسائلی متعرض شده‌ است که سؤالات و ابهاماتی فراوانی در اذهان پدید آورد. دکتر عباس جوارشکیان، دانشیار و مدیر گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد در گفتگویی به مطالب مطرح شده پاسخ گفته است. نظر به اهمیت موضوع، متن کامل مصاحبه پیش روی شما فرهیختگان گرامی قرار می‌گیرد .+1399 .

***درس خارج فقه مسائل کُرُونا ویروس(covid19) برگزار می‌شود+آیت الله سیداحمد خاتمی سِمنانی(متولِّدهیجدهم اردیبهشت 1339«ه.ش»)+1399 .

***فقیهی ممتاز که دنبال جایگاه علمی دنیوی نبود+مرحوم آیت‌الله سیدجعفر کریمی مسئولیت دفتر استفتائات رهبرانقلاب(امام خامنه ای) + حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مروی، مسئول سابق ارتباطات حوزوی دفترمقام معظّم رهبری امام خامنه ای+1399 .

***از حجره تا بیمارستان+او و همسرش قرار بود ۱۵ اسفندماه ۱۳۹۸ جشن عروسیشان را برگزار کنند اما بدلیل شیوع ویروس کرونا جشن ازدواجشان لغو شد. حالا یک ماه است که او همراه دیگر دوستان و طلاب به صورت جهادی در بیمارستان فرقانی قم به امداد رسانی و پرستاری از بیماران کرونایی مشغول شده‌اند. حجت‌الاسلام غلامعلی بدرلو، نوه شهید غلام حسن بدرلو، طلبه جوان حوزه علمیه و ساکن قم .+1399 .

***در حوزه‌های علمیه، چیزی تحت عنوان شخصیت‌گرایی نداریم!+حجت الاسلام امین رضا عابدی نژاد+1399 .

***برای نجات همه بشریت از کُرونا دعا کنیم+علّامه آیت الله شیخ جعفر سبحانی+1399 .

***پاسخگویی حوزه به نیازهای فقهی و فرهنگی صدا و سیما+حجت الاسلام ابوالقاسم مقیمی‌حاجی+1399 .

***امروز «در خانه ماندن» تکلیف شرعی و ملّی است/ معیار وجود و خوف ضرر است+حجت الاسلام ابوالقاسم علیدوست اَبَرکوهی یزدی+1399 .

***اولین نسخه نرم‌افزار اندرویدی «اِقتِصادُنا» تولید شد+آیت الله شهید محمد باقر صدر+1399 .

***نامه مدیر حوزه‌های علمیه به پاپ فَرانسیس درباره بحران کُرونا+آیت الله علیرضا اَعرافی+1399 .

***حوزه‌‌های علمیه در برابر رُخدادهای ناگوار+حجت الاسلام  علیرضا سبحانی+1399 .

***شهید صدر از ابتدای بلوغ، مجتهد بود و نیازی به تقلید نداشت!/ کتاب «فَدَک» را بخوانید تا به نبوغ ایشان پی ببرید+ آیت‌الله سیدکاظم حائری+1399 .

***کُرونا بهانه‌ای برای بازگشت به خداست/ لزوم اصلاح برنامه تربیتی در مراکز آموزشی+‌آیت‌الله سید محمدتقی مدرسی یزدی+1399 .

***مبنای فقهی حضور فقها در دربار سلاطین+حجت الاسلام احمد رهدار رئیس مؤسسه فُتوح اندیشه+1399 .

***نامه ایران به عربستان برای تعیین تکلیف حجّ+1399 .

***از «تحلیل فقهی حقوقی قراردادهای هوشمند» تا «تدوین کتاب در زمینه بانکداری و مالی اسلامی»+تشریح هفت محور مطالعاتی در پژوهشکده پولی و بانکی+وهّاب قلیچ+1399 .

***به خاطر سخنرانی در حمایت از امام، مورد تقدیر شهید صدر قرار گرفتم+زمانی که حکومت پهلوی امام خمینی را به ترکیه تبعید کرد، من به کویت رفتم و در آنجا در حسینیه مرحوم آیت‌الله سیدعباس مُهری درباره شرایط و وقایع ایران سخنرانی و از امام تجلیل و تمجید کردم. شهید صدر هنگامی که از این موضوع مطلع شدند، آقایان شیخ اخلاقی قمی و سیدنوری اشکوری را نزد من فرستادند و گفتند: می‌خواهم سخنرانی شما در کویت را که در تجلیل از امام صحبت کردید بشنوم. من هم نوار آن سخنرانی را به آنان دادم که به شهید صدر بدهند+مرحوم استاد شیخ محمد ابراهیم انصاری+1399 .

***ناگفته‌های شهید حکیم از سال‌ها مُراوده علمی، اجتماعی و سیاسی با شهید صدر+به مناسبت چهلمین سالگرد شهادت آیت الله سید محمد باقرصدر+1399 .

***تشکیل کارگروه مذهبی در ستاد ملّی مقابله با کُرونا لازم است+حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر نجف لک زایی+1399 .

***گزارشی از نشست شورای فقه معاصر حوزه‌های علمیه/ احصای ۲۰ محور در پاسخ‌گوئی به شبهات و کج‌اندیشی‌ها درباره کُرونا ویروس(covid19)+نشست شورای علمی فقه معاصر حوزه با حضور ‌آیت‌الله علیرضا اعرافی(مدیرحوزه های علمیه) و جمعی از معاونین و مدیران حوزه‌های علمیه+1399 .

***علم و جهاد در زندگی شهیدآیت الله سید محمد باقر صدر+آیت الله محسن اراکی+1394 .

***تحریف دین با استناد به برخی روایات!+ رابطه مشیّت الهی و سرایت بیماری+حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قائنی +1399 .

***شهیدصدر و نوآوری در روش اثبات عقاید+...یکی از آثار نوآورانه علامه شهید محمد باقر صدر «اَلفَتاوَی الواضِحَة» (فتواهای آشکار) است+حجت الاسلام محمد حسین ملک زاده+1399 .

***مُؤلِّفه‌های «جهش تولید» در مبانی اقتصادی شهیدآیت الله سید محمد باقر صدر+بیش از پنجاه سال از نگارش کتاب اِقتِصادُنا می گذرد+محمد حائری شیرازی+1399 .

***مِهر مُضاعف در برابر تندی و غصب!+پاسخ مِهرآمیزآیت الله شهیدسید محمد باقر صدر در جواب نامه تند شیخ علی کورانی +1399 .

***درخواست مراجع از مردم در شب نیمه شعبان+حضرات آیات وحید خراسانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، علوی گرگانی، سبحانی و فیاض به مناسبت فرارسیدن فرخنده میلاد منجی عالم بشریت حضرت ولیعصر (عج) در بیانات جداگانه‌ای از همه‌ی منتظران آن حضرت و دوست‌داران مصلح جهانی خواستند با استفاده از فرصت مغتنم نیمه شعبان و توسل به امام زمان(عج)‌ از درگاه الهی برای رفع بلای کُرونا(covid19) و نجات بشریت دعا نمایند.+1399 .

***درس آنلاین خارج فقه «مهندسی ژنتیک و جنگ بیولوژیک»+آیت الله علی اکبر صادقی رشاد(متولّد1335«ه.ش»درتهران)

***جایگاه اصل کرامت انسانی در اجتهاد شیعی+ آیت الله دکترسیدمصطفی مُحقّق داماد(متولد1324«ه.ش»در قم)

***«اجتهاد»؛ شک در احکام و قواعد فقهی و شرع+کتاب«اجتهاد» به بررسی قواعد فقهی می‌پردازد که به وسیله آن‌ها احکام الهی استنباط می‌شوند و میان مُقلِّد و مجتهد، مشترک هستند، یعنی هر دو می‌توانند از این قواعد استفاده کنند. قاعده فقهی «شَکُّ الکَثیرِ الشَّکِّ» هم یکی از این قواعد است که از کتاب «اَلقَواعِدُ الفِقهِیَّةِ» اثر آیت الله سیدحسن موسوی بُجنوردی، مورد بازخوانی و تحلیل فقهی قرار گرفته است+1399 .

***تأسیس حکومت دینی را با ظهور پیوند نزنیم/ توان ما در جامعه‌سازی محدود است+نباید امر سیاسی و تأسیس حکومت دینی را در دوران غیبت در صورت امکان با مسئله ظهور پیوند بزنیم!!+مهدی نصیری دامغانی (متولد 1342 «ه.ش»در دامغان)-روزنامه نگار و نویسنده-مدیر مسؤل هفته نامه صبح+1399.

***کُرُونا یک آزمون و اِبتِلاء برای مردم و دولت‌هاست+ احساس نیاز بشریت به مُنجی، بیشتر از هر زمان دیگر+ در ماه رمضان با رزمایش کمک به فقرا به امام زمان (عج) اِبراز اردت کنیم+رهبر معظم انقلاب اسلامی در خجسته عید نیمه‌شعبان و میلاد حضرت بقیت‌الله‌الاعظم ارواحنا فداه در سخنان زنده و تلویزیونی خطاب به ملت شریف ایران، احساس نیاز عمیق و گسترده بشریت امروز به منجی را در طول تاریخ کم‌سابقه خواندند و با تأکید بر معنای حقیقی و سازنده انتظار یعنی «امید و اعتقاد به گشایش و فرج و تحرک و اقدام برای دستیابی به آینده روشن» افزودند: ملت ایران در آزمون بیماری اخیر خوش درخشید و رفتار و نظم عمومی آن در به‌کار بستن توصیه‌ها خوب است البته زندگی برای برخی قشرهای ضعیف با سختی در حال گذران است که مسئولان باید برنامه های کمک به آنها را هرچه سریع تر و بهتر ... اجرا کنند+مقام معظّم رهبری حضرت آیت الله العُظمی امام خامنه ای+1399 .

***دغدغه‌های آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی  دربارۀ آسیب‌های اجتماعی در سال 1398 .+  1399 .

***ایراد فقهی به وام عمومی قرض الحسنه یارانه بگیران+یک کارشناس فقهی بانکی با بیان اینکه  اگر تسهیلات یک میلیون تومانی بدون رضایت طرفین باشد شرط قرارداد رعایت نشده است، گفت: باید بستری فراهم شود که کسانی که تمایل به دریافت تسهیلات یک میلیون تومانی را ندارند، بتوانند اعلام کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکترسید عبّاس مُوسویان، درخصوص چارچوب شرعی تسهیلات یک میلیون تومانی دولت که با نرخ سود 12 درصد قرار است به 23 میلیون خانوار پرداخت شود، به فارس گفت: اطلاعات من از این تصمیم دولت زیاد نیست و باید یک مقدار دقیق‌تر بررسی کرد+1399 .

***ضمانت اجرا برای پژوهش‌های علوم انسانی، ممکن نیست/ مبنای قانون گذاری باید فتوای فقیه حاکم باشد+حجت الاسلام دکتر محمود قیّم زاده+1399 .

***بررسی نسبت «ماهیّت» و «منابع» روحانیّت تشیّع با «خُرافات»+اخیرا کلیپی از دکتر عبدالکریم سروش منتشر شده که در آن روحانیت در همۀ ادیان از جمله روحانیّت تشیّع را متّهم به خُرافه زایی کرده؛ و از منابع مرجع ایشان از جمله کتاب بِحارُ الاَنوار – علیرغم تجلیل از شخصیّت عالم و محقق علامه مجلسی ره- به عنوان منبع خرافات یاد نموده است!!!. لذا از کار یکی از مجتهدین که به زعم او با گزینش اجتهادی اخبار بِحار، مُجلّدات آن را از ۱۱۰ جلد به ۳ جلد تقلیل داده تجلیل و احتمال می‌‌دهد چه بسا اخبار صحیح بحار از همین هم کمتر باشد!!! ...+ محمدحسین کمالی+1399 .

***نظر آیت‌الله محمد جوادفاضل لنکرانی در مورد روزه گرفتن در دوران کُرُونا+...در برخی روایات وارد شده است که : [وَ فِی الفَقیهِ عَن اَبِی عَبدِاللهِ «ع»- وَ فِی رِوایةِ حَریزِِ عَن اَبِی عَبدِاللهِ«ع»] اَلصّائِمُ اِذا خافَ عَلَی عَینَیهِ مِنَ الرَّمَدِ اَفطَرَ : روزه دار چنانچه خوف و ترس درد چشم به سبب روزه داشته باشد باید افطار کند+تَفسیرُ الصّافِی ج1 ص 219- مَن لایَحضُرُهُ الفَقیهُ ج2 ص 132) .  + 1399 .

***جزئیات فراخوان آثار پژوهشی حوزه علمیه خراسان اعلام شد+1399 .

***«حاشیه» بودن فقه شیعه بر فقه عامّه «در حاشیه»+شاید بحث برانگیزترین نظر درباره نسبت فقه شیعه با فقه اهل سنت، این عبارت از ‌‌آیت‌الله سید حسین بروجردی(ره) است که: «فقه شیعه، حاشیه‌‌ای بر فقه عامه است». گاه ظاهر این عبارت موجب شده است تا برخی همچون ‌‌آیت‌الله سید علی میلانی انتساب این عبارت به ایشان را نادرست بدانند و این نظر خود را به نقلی از ‌‌آیت‌الله صافی گلپایگانی مستند کرده‌اند (گفتگویی منتشر شده در شبکه اجتهاد به تاریخ ۱۸ اسفند ۱۳۹۵؛ ظاهراً منظور ایشان شیخ لطف‌الله صافی گلپایگانی است که البته خود ایشان در مصاحبه‌‌ای چاپ شده در کتاب چشم و چراغ مرجعیت به توجه ایشان به فقه عامّه و تسلّط اعجاب آور بر آن اشاره کرده اند) . آنگاه شأن ایشان را اجلّ از این دانسته اند که چنین جمله ای بگویند زیرا : فقه ما کجا و فقه آنها کجا؟!!! بنا براین در نگاه ایشان اگر چنین انتسابی هم درست باشد لابد همراه با قرائنی بوده که حذف آن ها کلام را از موضِعش مُنحرف ساخته است !+1399 .

***فتوای آیت‌الله العظمی  سید علی سیستانی درباره حُکم روزه رمضان در سایه شیوع کُرُونا+1399 .

***انتشار چهار کتاب جدید با رویکرد فقهی- اقتصادی+1399 .

***واکاوی مفهومی «نظم عمومی» و «حفظ نظام»+مقاله دکتر سید محمدمهدی غَمامی+به بهانه محدودیت‌های دولت برای شهروندان در پی شیوع ویروس کرونا، مقاله دکتر سید محمدمهدی غمامی، استادیار دانشگاه امام صادق(ع) با عنوان «واکاوی مفهومی «نظم عمومی» و «حفظ نظام» که در پنجمین شماره دوفصلنامه فقه حکومتی منتشر شده، مورد توجه قرار می‌گیرد. +1399 .

***اجازه صرف نصف سهم امام(ع) برای کمک به آسیب‌دیدگان از بیماری کُرُونا+آیت الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی+1399 .

***اِلزامات و بایسته‌های «جهش تولید» از منظر آیت‌الله ناصرمکارم شیرازی+1399 .

***سیر و ساختار دروس فقه مُهندسی ژنتیک+آیت الله علی اکبر صادقی رَشاد(متولد1335«هش»در تهران) +1399 .

***فتوای آیت‌الله سید موسی شُبَیری زنجانی درباره روزه ماه رمضان در ایام کُرونا+1399 .

***قواعد اخلاقی، به دینی و سکولار قابل تقسیم نیست!+تعریفی که ما از فقه داریم، خیلی متکفّل آموزه‌های اخلاقی نیست. تعریف فقه اگرچه «اَلعِلمُ بِالاَحکامِ الشَّرعِیَّةِ الفَرعِیَّةِ مِن اَدِلَّتِهَا التَّفصِیلِیَّةِ» است ولی در عمل، بیشتر به احکام الزامی و غیراخلاقی پرداخته است!!! به نظر می‎‌رسد دانش فعلی فقه، مُتکفل اخلاق نیست  ، ولی در واقعیت خلاف این اتفاق افتاده تا جایی که می‌شود گفت فقه عملا قواعد اخلاق را هم در نوردیده و پاره‌ای از بحث‌های اخلاقی را هم مورد توجه قرار داده است+گفتگو با حجت الاسلام علی شفیعی+1399 .

***مُروارید علم و عمل و مرزبان زاهد+بمناسبت سالروز درگذشت آیت‌الله حاج میرزا حسنعلی مروارید از علما و مدرّسان طراز اول حوزه علمیه مشهد+....برجسته ترین استاد ایشان ، عالم ربّانی و استاد معارف قرآنی و وَحیانی ، مرحوم آیت الله میرزا مهدی اصفهانی بود ....+... قبر شریفش در «رَواق دارُالسُّرور» حرم مُطهر امام رضا «ع» است + 1399 .

اَلاَزهَر مصر ، حُکم جواز دفن دسته‌جمعی اَموات کُرُونایی را صادر کرد! +1399 .

***پذیرش طلاب سطح عالی در مدرسه فقهی آل یاسین(ع)+مدرسه فقهی آل یاسین(ع) تحت اشراف آیت‌الله محمدمهدی شب‌زنده‌دار برای دوره سطح عالی در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ طلبه می‌پذیرد+...هدف اصلی تأسیس این مدرسه، زمینه سازی تربیت مجتهد فقیه تراز نظام اسلامی شیعه و سیاست مدرسه نیز ارائه الگویی کارآمد در تربیت طلاب علوم دینی اعلام شده است+ 1399 .

***فتوای آیت‌الله سید محمّد علیّ عَلَوِی گرگانی درباره وام یک میلیونی دولت+آیت‌الله علوی گرگانی در پاسخ به استفتایی پیرامون وام یک میلیونی دولت با سود ۱۲ درصد گفت: چون این وام به عنوان بهبود وضعیت معیشتی مردم است، لذا در قالب عقود مضاربه، مشارکت و وکالت قرار نمی‌گیرد و دریافت سود از آن شرعاً جایز نیست.لازم به تذکر است که عقد جُعاله را در این نوع وام ها قبول نداریم . +1399 .

***فرصت‌ها و چالش‌های فراروی فِقه در شرایط کُرُونا و پَساکُرُونا+حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مُبلِّغی رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با بیان اینکه ویروس کُرُونا فرصت‌ها و چالش‌هایی را فراروی فقه گشوده است، گفت: شناخت و فعال کردن ظرفیت‌های فقهی، می‌تواند تهدیدات را تضعیف و یا اِمحاء، و فرصت‌ها را به حرکتی در جهت تعالی اجتماعی از حیث دینی و افزایش عمق تجربه فقهی، تبدیل کند...+1399 .

***اِستِفتاء از آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی درباره روزه ماه رمضان در زمان شیوع کُرُونا+آیت‌الله مکارم شیرازی، از مراجع تقلید، به سؤالی درباره روزه ماه مبارک رمضان در دوران شیوع کُرُونا پاسخ داد....+1399 .

***«هادی نامه»؛ ارج‌نامه مقام علمی و فرهنگی حجت الاسلام سید هادی استاد خسروشاهی+ارج‌نامه مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین سید‌هادی خسروشاهی با عنوان «هادی نامه» با مقالاتی از اساتید و اندیشوران، به کوشش حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان تهیه و منتشر شد+1399 .

***نظر دارُالاِفتای مصر درباره‌ روزه نگرفتن پزشکان معالج بیماران کُرونا+1399 .

***نظر آیت‌الله محمد جواد  فاضل لنکرانی در مورد ماهیّت وام یک میلیون تومانی دولت به یارانه بگیران+رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار گفت: وام یک میلیون تومانی دولت به یارانه بگیران با سود ۱۲ درصد ربا نیست !+1399 .

***نامه فرهنگستان علوم پزشکی به مَراجع و مسئولین در مورد روزه در شرائط کُرُونایی+1399 .

***روزه‌داری تأثیری در ابتلا به «کُرونا» ندارد+رئیس مؤسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی حوزه علمیه گفت: روزه‌داری تأثیری در ابتلا به کرونا در افراد سالم ندارد و مؤمنان می‌توانند با کم کردن تردد و ماندن در منزل، احتمال ابتلای خود به این ویروس را تا حد قابل توجهی کاهش دهند.+حجت‌الاسلام  محمدحسین فلاح‌زاده عضو دفتر استفتائات رهبر معظّم انقلاب و رئیس مرکز موضوع‌شناسی احکام فقهی در حاشیۀ نشستی که در پژوهشکدۀ تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم(ع) برگزار شد، گفت: در جلسات متعددی که با پزشکان فوق تخصص داشتیم، به این نتیجه رسیدیم که روزه سیستم دفاعی بدن را تقویت می‌کند +1399 .

***اخذ سود در وام یک میلیون تومانی دولت، ربا است/ گرفتن سود از اقشار کم درآمد معنا ندارد!!+حجت‌الاسلام دکتر احمد علی یوسفی لاهیجی گیلانی با اشاره به دریافت سود از سوی دولت در قبال وام یک میلیون تومانی، گفت: اصل این کاری که الان دولت انجام داده است، ظهور عرفی در قرض است و گرفتن بهره ۱۲ درصدی این قرض را تبدیل به قرض ربوی می‌کند و این اشکال دارد. فرمایش آیت‌الله علوی گرگانی کاملا صحیح است و گرفتن این سود اشکال شرعی دارد.+ 1399 .

***نظر هفت تن از پزشکان متخصص، در مورد روزه گرفتن در بحران کُرُونا+ در صورت عدم ابتلا به بیماری هیچ منعی برای روزه‌داری وجود ندارد+متخصصان تأکید کردند: نه تنها روزه برای سلامت و سیستم ایمنی مشکلی ندارد بلکه می‌تواند به‌عنوان یک عامل مؤثر برای سلامتی نیز شناخته شوند و بدون دلیلی پزشکی متقن روزه هیچ ضرری ندارد. حتی از نظر طب سنتی ایرانی در اشخاصی که سالم باشند، یکی از راه‌های تقویت قوای جسمی تقلیل غذا و به عبارتی همان روزه‌داری می‌باشد. +1-دکتر محمد حضوری متخصص تغذیه و معاون عذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی قم2-دکتر جواد خدادادی متخصص عفونی و رئیس بیمارستان کامکار عرب نیای قم3- دکترحامد شفیعی متخصص بیهوشی و رئیس بیمارستان فرقانی قم 4-دکترسیدرضا وکیلی نیا متخصص طب سُنّتی ایرانی 5-دکتر محمود پرهام فوق تخصص غُدَد 6-دکتر احسان شریفی پور متخصص مغز و اعصاب 7- دکتراصغری متخصص داخلی+1399 .

***درخواست آیت‌الله العظمی سید علی سیستانی برای آزادی و لغو حکم زندان اهانت‌کننده به‌ وی+ متن نامه+دفتر آیت‌الله سیستانی در نامه‌ای به دادگاه، نوشت:  آیت‌الله سیستانی(دام ظله) هرگز راضی نمی‌شوند که فردی به دلیل انتشار مطالب حاوی توهین به ایشان مجازات شود.+1399 .

***سرنوشت سه کتاب مهم شیعی؛ امان از دست کاتبان نسخه‌های خطی/ حجت الاسلام سیدحسن موسوی بروجردی+1399 .

***ترک روزه صرفاً به‌دلیل برخی توصیه‌‌‌های عمومی و بدون تحقق خوف واقعی از ابتلا به کُرونا جایز نیست+آیت‌الله محمد اسحاق فیاض +1399 .

***در طلبگی، درس خواندن و کار کردن، قابل جمع نیست/ آیت‌الله سیستانی گفت: عامل از بین رفتن حوزه نجف، صدام نبود، بلکه دوری علما از مردم بود!+حجت الاسلام استاد سید محمد علی اَیازی دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی - استاد دانشگاه مفید قم .+حضرت آیت الله سیستانی فرمودند :... صدّام حوزه را نمی توانست نابود کند اما حَوزَوِیان از مردم فاصله گرفتند و به راحتی صدام توانست حوزه را نابود کند و عدّه ای را به شهادت برساند +1399 .

***درخواست اعلام روز جهانی دعا برای رفع ویروس کُرُونا+حجت‌الاسلام  احمد مُبلِّغی+1399 .

***نظر آیت‌الله سید محمد تقی مدرسی درباره روزه ماه رمضان در شرایط کُرونا+1399 .

***چالش‌‌های جهان اسلام در سال 1398 و بیانات و گفتارها و مواضع روشنگرانه حضرت آیت الله ناصرمکارم شیرازی+1399 .

***انگاره‌های پولطلایی در جهان امروز/ سیدمحمدحسین مُتولِّی امامی+1399 .

***فتوای فقیه، طریقیت محض دارد/ هیچ کسی حق مخالفت عملی با حکم ولایی ولی فقیه را ندارد+حجت الاسلام استاد مهدی‌‌هادوی تهرانی در ادامه تفسیر سوره مبارکه حدید گفت: خداوند در آیه ۲۸ این سوره «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَآمِنُوا بِرَسُولِهِ یُؤْتِکُمْ کِفْلَیْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ وَیَجْعَلْ لَکُمْ نُورًا تَمْشُونَ بِهِ وَیَغْفِرْ لَکُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ» بر لزوم تقوا تأکید فرموده و تقوا هم اطاعت از دستورات خدا و پیامبر (ص)و رعایت حدود الهی است و لازمه این مسئله هم ایمان است ...در امر ولایی حتی اگر یقین داریم که نظر ولی فقیه، اشتباه و خلاف مصلحت است، حق مخالفت عملی نداریم، گرچه می‌توانیم آن را نقد نظری بکنیم+1399 .

***اهمیت و منطق مساله‌شناسی فقه مهندسی ژنتیک/ جنگ شناختی؛ جدیدترین شیوه جنگاوری+درس خارج فقه مهندسی ژنتیک و جنگ بیولوژیک است آیت الله علی‌اکبر رشاد+1399 .

***دولت اسلامی اگر زکات و خمس را از مردم بگیرد نیازی به مالیات ندارد/ مالیات برگرفته از اقتصاد غرب است+آیت الله شیخ محسن اراکی +1399 .

***پاسخ مراکز فقهی کشورهای اسلامی به حُکم روزه رمضان در ایام کُرُونا+1399 .

***عقل‌‌های چهارگانه معطوف به حوزه دین در شرایط ظهور بلاهای طبیعی+عقل معطوف به حوزه دین در شرایط ظهور بلاهای عمومی به چهار نوع عبودی، کلامی، آیینی و رفتاری قابل تقسیم است؛ در شرایط ظهور یک بلای عام همچون کرونا، عقل عبودی در مقایسه با سایر عقل‌‌ها بیشتر در ذهنیت دینی اجتماعی فعال و حاضر می‌شود.+حجت الاسلام شیخ احمد مُبلِّغی عضو مجلس خبرگان رهبری+1399 .

***سازوکار ارائه تسهیلات قَرض‌ُالحَسَنَه به یارانه‌بگیران+ ایرادات شرعی عَجُولانه بود+حجت‌الاسلام  سیدعبّاس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی و نایب‌رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، +1399 .

***یادداشت تولیت آستان قُدس رضوی درباره بازگشایی حرم امام رضا(ع)+حجت‌الاسلام احمد مَروی تولیت آستان قُدس رضوی+1399 .

***دانلود نسخه الکترونیکی کتاب «عصر حیرت»+نسخه الکترونیکی کتاب «عصر حیرت؛ جَستاری کلامی پیرامون حکمرانی فقهی و تمدن سازی دینی در عصر غیبت و سیطره مُدرنیته» به قلم مهدی نصیری منتشر شد.+مهدی نصیری، نویسنده، پژوهشگر و مدیر مسئول فصلنامه اعتقادی ـ معرفتی سِمات است +1399 .

***اصول فقه راه را برای استنباط مسائل علوم انسانی از منابع دین باز می‌کند+حجت‌الاسلام حسن معلّمی با تأکید بر فهم قرآن و دین در پذیرش عقاید و اخلاق می‌گوید: ما نیاز به اصول فقه و قواعدی داریم که بتواند ما را در برداشت مسائل علوم انسانی از منابع دین کمک کند+کتاب اصول فقه جامع از حجت الاسلام حسن معلمی در 600 صفحه .+1399 .

***حکومت از منظر مُتفکرین اِخوان‌ُالمُسلِمین؛ اخوانی‌ها به اندیشه سیاسی حَسَنُ البَنّا(بنیانگذار جمعیّت اسلامی اِخوانُ المُسلِمین مصر) پایبند نیستند! +درحال حاضر ۹۰ سال از تأسیس جمعیت «اخوان‌المسلمین» در مصر و گسترش دامنه حضور این جمعیت در بیش از ۵۰ کشور جهان سپری می‌شود....+1399 .

***سندی مهم از تلاش کاشِف‌ُالغطاء برای اصلاح و نوآوری در حوزه علمیه نجف+(آیت الله شیخ محمدحسین آل کاشف الغطاء نظریّه پرداز در مسئله ولایت فقیه بود) +1399 .

***‌آیت‌الله شُبَیری زنجانی و تبیین نظر ‌آیت‌الله بروجردی درباره فقه عامه+پس از انتشار یادداشت «حاشیه» بودن فقه شیعه بر فقه عامه «در حاشیه»، یکی از خوانندگان به نام «سید حامد خاتمی» متنی را درباره مبنای ‌آیت‌الله شبیری زنجانی نگاشته که نوشته ایشان را عیناً برای مخاطبان به اشتراک می‌گذاریم: «احادیث شیعه به منزله تعلیقه (حاشیه) بر فقه عامّه است»، این عنوانِ یکی از دیدگاه‌‌ها و مبانی منسوب به فقیه والامقام، مرحوم آقای بروجردی است که محقق گرانقدر جناب آقای تمدن در یادداشتی به جمع آوری سخنان ناقلین این مبنا پرداخته بودند. جا دارد به جهت اضافه نمودن برخی شواهد دیگر، به تعابیری از فقیه گرانقدر ‌آیت‌الله شُبَیری زنجانی در همین زمینه اشاره کنیم ...+1399 .

***شش استفتاء از آیت‌الله شیخ حسین وحید خراسانی درباره روزه گرفتن در ایام کُرُونایی+1399 .

***استقلال حوزه؛ آری یا نه؟/ +اخیراً استاد محترم جناب حجت‌الاسلام سیدمحدعلی ایازی گفتگویی با سایت اجتهاد در باب «حوزه و معیشت» و «حوزه و استقلال» داشته است که می‌تواند فتح بابی برای پرونده «حوزه و استقلال» باشد. یادداشت زیر در این راستا تقدیم شده است.+ حجت الاسلام علی شفیعی+1399 .

***حواشی جرم‌انگاری توهین به مراجع+در روزهای گذشته، بیانیه دفتر آیت‌الله‌ سید علی سیستانی در نجف اشرف درباره نارضایتی ایشان از محکومیت قضایی فردی در شهر حله واقع در استان بابِل عراق به جرم توهین به ایشان بسیار خبرساز شده است. تلاش‌ برای اطلاع از هویت فردی به نام «کاظم عبیس عبد» و مطلب توهین‌آمیز وی که گویا در صفحه فَیس‌بوک منتشر کرده، بی‌نتیجه ماند و تنها اطلاعات موجود از او حکمی است که یک دادگاه عراقی ۱۴ آذر ۱۳۹۸ مطابق ماده ۳۷۲ قانون مجازات عراق (مصوب ۱۹۶۹) داده و او را به دو سال زندان محکوم کرده است+1399 .

***فتوای رهبر انقلاب(امام خامنه ای) درباره حُکم روزه ماه مبارک رمضان در شرایط کُرُونا+1399 .

***قائلین به تَعارُض فقه و اخلاق، نه اخلاق را می‌شناسند و نه فقه را! +فقه یا دین در قالب فقه در صدد است تا برای کلیه رفتار و اعمالی که از انسان صادر می‌شود حکمی را بیان نمایند و طبیعتاً با این نگاه فقه شامل احکام اخلاق و تمام گزاره های اخلاقی و کلیه آنچه که مربوط به تعیین چارچوب و محدوده رفتار انسانی است می شود +دکتر محمدرسول آهنگران، عضو هیئت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران+1399 .

***عرصه خصوصی شهروندان در نظام اسلامی به چه میزان است؟+حجت الاسلام سید کاظم سیدباقری+1399 .

***برگزاری دروس خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان به صورت مَجازی+ حجت‌الاسلام علی عابدی، مسئول اداره آموزش سطح ۴ مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان+1399 .

***اعلام تاریخ حلول ماه رمضان در کشورهای اسلامی+1399 .

***کاوشی درباره حُکم شرعی سودهای فعلی بازار سرمایه+بزرگ شدن حجم مُعامَلات و رشد کاذب ارزش بازار بدون اینکه رشد تولید در شرکت مرتبط صورت گیرد دارای چه حکمی است؟ - حسین عیوضلو، مدیر گروه اقتصاد سیاسی دانشگاه امام صادق(ع) در یادداشتی به حکم شرعی سودهای فعلی بازار سرمایه واکنش نشان داد و نوشته است: یکی از اصول مُسلّم تشریعی اقتصاد اسلامی اصل تَبَعیّت نُموّ از اصل است. ترجمه این اصل مُسلّم شرعی در نظام پولی و بانکی به این است که لازم است بخش اسمی اقتصاد با بخش واقعی اقتصاد متناسب باشد...+1399 .

***توجه به خواست مردم در جهت پایایی نظام است/ تمایزات وجه جمهوریت در نظام مردم‌سالاری دینی+با وجود ناکارآمدی‌ها ولی امتداد وضعیت مردم‌سالاری دینی برای پایایی نظام، ارزش بیشتری دارد تا اینکه در کوتاه مدت بخواهیم بخشی از بدنه نظام را از مردم جدا کنیم و مصلحت آنها را بر خواست مردم ترجیح دهیم. اینکه در جمهوری اسلامی این‌قدر بر انتخابات و حمایت رهبری از منتخب مردم تأکید می‌شود، به همین واسطه است.... +حجت‌الاسلام دکتر سیدسجّاد ایزدهی، عضو هیئت علمی گروه فقه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی و مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلام+1399 .

***شهید صدر تلاش کرد که دروس ولایت فقیه امام خمینی ادامه و بازتاب یابد+یکی از شاگردان مشترک امام خمینی و شهید صدر به نام شیخ علی اسلامی، این جزوه‌ها را به درس شهید صدر آورد و بین طلبه‌های درس ایشان تقسیم کرد و نسخه‌ای را هم به ایشان داد. شهید صدر نسخه را در مقابل جایگاه تدریس خود گذاشتند. فردای آن روز که برای درس فقه خدمت ایشان رفتم، دیدم یکی از طلاب به نام شیخ مُحی‌ِالدّین که سنّ بالایی هم داشت، نزدیک شهید نشسته و جزوه را برداشته و مطالعه می‌کند. بالاخره به استاد گفت: «این را به من بدهید!» شهید صدر در جواب گفتند: «به شرط اینکه مطالعه کنید ، مالِ شما باشد...+ استاد سیدعبدالهادی حسینی شاهرودی فرزند زنده‌یاد آیت‌الله سیدمحمد شاهرودی و نواده آیت‌الله سیدمحمود شاهرودی است. وی در دوران جوانی از شاگردان و اصحاب شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر بوده و از سیره آن بزرگ خاطراتی فراوان دارد....+1399 .

***حرمت خوانندگی زنان از جنسیت نیست/ خوانندگی زنان سریع‌تر به اضلال و لَهو و لَعِب کشیده می‌شود+استاد سطح عالی حوزه با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب(امام خامنه ای) مُضِلّ و لَهوی بودن را دو شرط اصلی برای حرمت خوانندگی و موسیقی ‌چه زن و چه مرد می‌دانند، گفت: حرمت خوانندگی زنان به خاطر زن بودن نیست و جنس، موضوعیتی ندارد. +حجت‌الاسلام مصطفی دُرّی، استاد سطح عالی حوزه علمیه قم و استاد دوره‌های مَشقِ اجتهادِ حوزه، به بحث خوانندگی زنان و حکم شرعی آن اشاره کرد و به «ایکنا » گفت: میان مراجع معظم نظرات مختلف است؛ آیت‌الله سیستانی و رهبر معظم انقلاب(امام خامنه ای)، برای زن خصوصیتی قائل نیستند، بلکه مُطرِب و مُضِلّ بودن صوت و خوانندگی را حرام می‌دانند، چه اینکه این صوت از مردان باشد یا از زنان یعنی زن و مرد بودن تأثیری در حرمت ندارد.+1399 .

***دینداری نباید به مناسک فروکاسته شود/ دینداری در رمضان کرونایی+حجت‌الاسلام پارسانیا گفت: نباید دینداری به سویه مناسک و آئین‌های بیرونی آن فروکاسته شود و بلکه نسبت آن با باطن دینداری هم دیده شود.+وبیناری (سمینار آنلاین یا وِب آنلاین) با موضوع «دین‌داری اجتماعی در رمضان کرونایی» با حضور حجت‌الاسلام پارسانیا و تقی آزاد ارمکی و با حضور جمعی از صاحب نظران و علاقه مندان با دبیری علمی قائمی نیک روز پنجشنبه مورخ ۲۸ فروردین ۹۹ به همت گروه مطالعات فرهنگی اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، دانشگاه باقرالعلوم (ع) و پژوهشکده مطالعات اسلامی و تبلیغ (باقرالعلوم ع) برگزار گردید...+1399 .

***نظر رهبر انقلاب(امام خامنه ای) درباره آغاز ماه رمضان امسال/ شنبه اول ماه رمضان است؟+حجت‌الاسلام  علیرضا مُوحِّدنژاد کارشناس رُؤیت هلال و دبیر علمی ستاد اِستِهلال دفتر مقام معظم رهبری نظر ایشان را برای آغاز ماه مبارک رمضان امسال بیان کرد …+بر پایه این گزارش طبق نظر کارشناسان ایرانی و خارجی، امکان رؤیت هلال با چشم مسلح و غیرمسلح در غروب پنجشنبه در ایران بسیار بعید است و طبق فتوای مقام معظم رهبری و آیت‌الله سیستانی، اول ماه مبارک رمضان شنبه 6 اردیبهشت  1399 خواهد بود.+1399 .

***پروژه فکری «شهید صدر» در دوره بهاره مدرسه آفاق++نظریّه مِِنطَقَةُ الفَراغ  شهید صدر+ در میان چهره‌های برجسته حوزه‌های علمیه در دهه‌های اخیر، آیت‌الله شهید سید محمدباقر صدر، یکی از ممتازترین و شگفت‌انگیزترین آنهاست و به تعبیر مقام معظم رهبری بی‌شک یک نابغه و یک ستاره درخشان است. هم‌زمان با ایام سالروز شهادت آیت‌الله سید محمدباقر صدر، مدرسه آفاق حکمت بسته آموزش مجازی خود را با عنوان «پروژه فکری شهید صدر(ره)» ارائه کرده است+در این درس‌گفتار که در دو قسمت ارائه می‌شود حجت الاسلام سید امید مؤذِّنی معاون پژوهش پژوهشگاه شهید صدر(ره)؛ شاخصه‌ها و پروژه فکری شهید صدر را تبیین می‌کند.+حجت الاسلام استاد سید محمد مهدی میرباقری+استاد محمد حسین ملک زاده+استاد علی الهی خراسانی+استاد مجتبی الهی خراسانی+دکتر علی سعیدی++دکتر عادل پیغامی+1399 .

***انتشار کتاب سه جلدی «رِجالُ الشَّیخِ الأَنصاری»+به منظور از سرگیری احیای میراث خطّی که پیوسته در مَخازِن و طبقات کتابخانه‌ها حبس شده و یا در معرض آسیب هستند، مرکز «تُراث کربلاء» به زودی کتابی سه جلدی «رِجالُ الشَّیخِ الأَنصاری»را منتشر خواهد کرد+این مرکز که وابسته به بخش امور معارف اسلامی و انسانی آستان قُدس عبّاسی است، بزودی کتاب «رِجالُ الشَّیخِ الأَنصاری»تألیف شیخ مرتضی بن محمد أمین ألانصاری (۱۲۱۴-۱۲۸۱ قمری) را با تحقیق دکتر شیخ حسین حَلیبان منتشر خواهد کرد. این کتاب در سه جلد تهیه شده و مرکز «تُراث کربلاء» آن را بررسی و ثبت کرده است.+1399 .

***تجربه‌های عضو شورای تقویم مُؤسِّسه ژِئُوفیزیک برای استخراج اوقات‌شرعی+حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی سهرابی یکی از اساتید برجسته نُجوم در ایران+1399 .

***نظر آیات نوری همدانی و عَلَوی گرگانی درباره روزه ماه رمضان در ایام کُرُونا+1399 .

***مدرسه آنلاین رَمَضانِیَّه «فقه سلامت» برگزار می‌شود+سلسله نشست‌های «فقه سلامت» در شبهای ماه مبارک رمضان(سال 1441 هجری قمری)، به همّت هیئت اندیشه ورز دین، سلامت و سبک زندگی حوزه علمیه خراسان با حضور اساتید محمد قائنی، محمد عندلیب همدانی و حسین شوپائی به صورت آنلاین برگزار می‌شود. ... +1399 .

***بررسی حکم فقهی و علمی روزه‌داری در ماه مبارک رمضان+به‌منظور بررسی و تعیین حکم فقهی و علمی روزه‌داری در ماه رمضان امسال(1441 هجری قمری - 1399 «ه.ش») که هم‌زمان شده با ایام شیوع بیماری کُرُونا، نشست مشورتی با حضور اساتید فقه پزشکی چون حجت الاسلام  استاد محمد قائینی(استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم) و اساتید متخصص دانشگاه علوم پزشکی مشهد به همّت هیئت اندیشه‌ورز دین و سلامت معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان برگزار شد.  در این نشست دو ساعته نظرات متعددی پیرامون حکم فقهی و علمی روزه‌داری در ایام شیوع کُرُونا از سوی کارشناسان دینی و علم پزشکی مطرح شد که برآیند این نظرات بر عدم تداخل روزه‌داری با سلامت افراد غیر بیمار (سالم) دلالت داشت  و در خصوص افراد بیمار به‌ویژه مبتلایان به بیماری‌های زمینه‌‌ای (از جمله دیابت، نارسایی کُلیوی، قلبی و …) نیز تأکید شد که روزه گرفتن منحصراً با نظر پزشک متخصص انجام شود. در این نشست همچنین، بر مرطوب نگه‌داشتن سیستم تنفسی بدن از طریق نوشیدن میزان کافی مایعات (حداقل ۸ لیوان آب) و استفاده از بخور سرد در محیط منزل و محل کار، در ایام ماه مبارک رمضان تأکید شد. ...+ حجت الاسلام دکتر سید محمود طباطبایی مسؤل نهاد رهبری دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت : موضوع شیوع کُرُونا به‌عنوان مهم‌ترین چالش جدی کشور در هفته‌‌‌های اخیر بود. طی روزهای گذشته در فضای عمومی و رسانه‌ای کشور سؤالات متعددی در رابطه با روزه‌داری مطرح و برخی استفتائات در رسانه‌ها منعکس شد که بعضاً ابهاماتی را برای جامعه دینی کشور ایجاد کرد و متأسفانه شاهد حاشیه سازی‌‌‌هایی از سوی شبکه‌های معاند نیز بودیم که در صدد ایجاد دو قطبی سازی و ایجاد تعارضات اعتقادی در کشورمان بودند که با همراهی خوب جامعه متدینین و عقلانیتی که در فضای جامعه دینی ما بود نه تنها مسئله تعارض رفتارهای دینی با توصیه‌‌‌های بهداشتی اتفاق نیفتاد بلکه شاهد پیشگامی مجموعه‌های دینی در اجرای توصیه‌های بهداشتی پزشکی و پزشکی نیز بودیم.+ دکتر توکل افشار استاد گروه ایمونولوژی و آلرژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد : «رعایت بهداشت، تقویت سیستم ایمنی بدن و کنترل بیماری» سه اصل مهم درمورد بیماری‌های واگیردار است که التزام به آن‌ها در تمام ایام سال و از جمله ماه رمضان توصیه‌‌‌ می‌شود و‌‌‌ می‌تواند کمک کننده در ایجاد شرایط ایمن و سالم برای افراد جامعه باشد....+1399 .

***هم‌اندیشی مُتخصصان فقه و علوم پزشکی درباره روزه‌داری در ایام کُرُونا برگزار شد+حجت‌الاسلام ‌‌‌‌ مجتبی کلباسی رئیس موسسه موضوع شناسی احکام فقهی+ حجت‌الاسلام ‌‌‌‌ سید حسین نخلی کارشناس و پاسخگوی مسائل شرعی دفتر مقام ……معظم رهبری(دامَ ظِلُّهُ)+حجت‌الاسلام سید محمد طاهری مسئول نهاد رهبری در دانشگاه علوم پزشکی قم+حجت‌الاسلام حجت‌‌‌‌الله بیات کارشناس و معاون علمی موسسه موضوع شناسی احکام فقهی+حجت‌الاسلام امیر بهاء‌‌‌‌الدین علائی‌‌‌‌نژاد کارشناس و مدیر گروه علمی ویژه موسسه موضوع شناسی احکام فقهی+حجت‌الاسلام سیدجواد موسوی کارشناس و پاسخگو به مسائل شرعی دفتر مقام معظّم رهبری-امام خامنه ای-(دامَ ظِلُّهُ)+حجت‌الاسلام ‌‌‌‌ سید محمد تقی محمدی کارشناس و پاسخگوی مسائل شرعی مرکزملی پاسخگویی به سوالات شرعی و حرم مطهر.+جناب آقای دکتر سید حسن عادِلی معاون آموزش دانشگاه علوم پزشکی قم و مسئول کمیته آموزش کُرونا+ جناب آقای دکتر محمود پرهام فوق تخصص غُدد داخلی و متابولیسم+جناب آقای دکتر جواد خدادادی متخصص بیماری‌‌‌‌های عفونی و رئیس بیمارستان کامکار قم+ جناب آقای دکتر جمشید وفایی‌‌‌‌منش فوق تخصص گوارش+ جناب آقای دکتر رضایی مدیر گروه اخلاق پزشکی+سرکار خانم دکتر اصغری فوق تخصص ریه+سرکار خانم دکتر حیدری مُتخصِّص پزشکی اجتماعی و رئیس دانشکده سلامت و دین...+1399 .

***بیانیه مؤسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی در مورد روزه امسال+حجت‌الاسلام محمدحسین فلاح‌زاده اَبَرکوهی یزدی+«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»(سوره بقره؛ آیه ۱۸۳)+1399 .

***ولایت فقیه به مثابه تئوری برای عمل اجتماعی ـ سیاسی/حجت الاسلام احمد رَهدار+1399 .

***پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه مبارک رمضان ۱۴۴۱ قمری در ایران و جهان+1399 .

***انتظار رؤیت هلال در غروب پنجشنبه را نداریم/ شنبه آغاز ماه مبارک رمضان («1441 ه.ق»)+حجت‌الاسلام  علیرضا مُوحِّدنژاد، عضو ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری+1399 .

***آیا فقه با علوم انسانی، ناسازگار است؟+حجت‌الاسلام دکتر احمد دیلمی دانشیار دانشگاه قم و استاد حوزه،+1399 .

***فلسفه سیاسی شهید صدر برای حکمرانی خوب/ حجت الاسلام مجتبی الهی خراسانی+چندی است مفهوم حکمرانی در ادبیات علمی رشته‌های علوم سیاسی، مدیریت و جامعه‌شناسی رایج شده و در مطالعات اقتصادی و حقوقی نیز به کار گرفته می‌شود. مفهوم حکمرانی(Governance) هم‌خانواده با با مفهوم حکومت (Goverment) اما متفاوت از آن است. حکمرانی به جای تمرکز بر دولت، قدرت را در داخل و خارج از اقتدار رسمی و نهادهای حکومت و در قالب سه رکن: «حکومت»، «بخش خصوصی» و «جامعه مدنی» جریان می‌دهد. به علاوه شالودۀ حکمرانی، فرآیند تصمیم‌سازی و اجرای تصمیمات است که مشخص می‌کند چگونه سه بازیگر یادشده با اولویت‌ها و سلایق متفاوت، به هماهنگی می‌رسند. سازمان ملل متحد حکمرانی را چنین معرفی کرده است: «حکمرانی مجموعه‌ای از اقدامات فردی و نهادی، عمومی و خصوصی برای برنامه‌ریزی و اداره مشترک امور است، و فرآیند مستمری از ایجاد تفاهم میان منافع متفاوت و متضاد است که در قالب اقدامات مشارکتی و سازگار حرکت می‌کند، و شامل نهادهای رسمی و ترتیبات غیررسمی و سرمایه اجتماعی شهروندان است».....+1399 .

***بیست و دومین همایش «کتاب سال حوزه» فراخوان شد+حجت‌الاسلام ابوالقاسم مُقیمی‌حاجی،‌ دبیر بیست و دومین همایش کتاب سال حوزه گفت: همایش کتاب سال حوزه با هدف شناسایی کتاب‌ها و نویسندگان برتر حوزوی و معرفی آن‌ها به جامعه علمی، همچنین تشویق و حمایت از نویسندگان کتاب‌های برتر حوزه و ارتقای سطح پژوهش‌های دینی و حوزوی برگزار می‌شود..+1399 .

***فتوای آیت‌الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی درباره روزه در ایّام کُرونا+1399 .

***کشورهایی که جُمُعَه را اوّل ماه رمضان اعلام کرده‌اند (رَمَضانُ المُبارَک 1441 «ه.ق»)+1399 .

***اصطلاح«فقه کرونا» و آسیب‌ شناسی آن/ تقریر مَناسِکی و قالبی از دین چالش‌برانگیز است+حجت‌الاسلام  علی شفیعی مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی گفت: برخی گمان می‌کنند کرونا توانسته دستگاه جدیدی را ایجاد کندکه عنوان آن را فقه کرونا گذاشتند. این بازی با مفاهیم است که به مصلحت دستگاه فقاهت فقیهان و آموزه‌های دینی نیست. وقتی گفته می‌شود «فقه کرونا» یعنی گویا این واقعه آن قدر در منابع ما بازتاب داشته است که ظرفیت طرح آن در حد یک فقه مضاف تعریف کنیم که این امر به گمان من جای اینکه به نفع دستگاه فقاهت باشد، به ضرر آن است...+1399 .

***اجازه آیت‌الله ناصرمکارم شیرازی به صرف نیمی از سهم امام(ع) برای نیازمندان در شرایط  شیوع کُرونا+1399 .

***تحلیلی انتقادی بر کتاب عصرحیرت/ مقصود نصیری از تمدن تراز دین چیست؟! +کتاب «عصر حیرت» اثر مهدی نصیری، دارای محتوایی بسیار چالش برانگیز و در عین حال مهم و حیاتی است که می‌بایست مورد تأمل و نقد و بررسی متفکران دینی قرار بگیرد. - مهدی نصیری با کتاب تازه خود می‌گوید اثر غیبت ، حَیرَت است و عصر غیبت نمی‌تواند ظرف تحقق دولت و جامعه و تمدن تراز اسلام باشد و مراجعه به فقها مانند تیمم بدل از وضو است. پس امکان تحقق تمدن اسلامی در حد مطلوب وجود ندارد. همچنین نظریه «مشروط بودن ظهور به تحقق تمدن و جامعه سازی اسلامی» را رد می‌کند ....+رضا کریمی+1399 .

***حکم واضح فقهی را پیچیده نکنیم+یکی از مباحث معروف در فقه اسلامی رفع حکم شرعی در صورت خوف ضرر است. این حکمی شخصی است و خوف خود فرد در نهایت تعیین کننده است که واجب شرعی را بجا بیاورد یا خیر. صد البته که قول کارشناس می‌تواند طریقی برای ایجاد خوف یا رفع خوف در افراد باشد. لذا شرع می‌گوید در این موارد نظر کارشناسان معتبر طریقیت دارد نه موضوعیت. نکته مهم دیگر این است که نباید دچار تساهل و تسامح شویم. به این معنا که ممکن است مجموعا با شنیدن نظر مُتخصصین به این نتیجه برسیم که خوف خطر و بیماری وجود ارد اما چه بسا می‌توان با اتخاذ تدابیری منشأ آن خوف را برطرف نمود. مثلاً برای برخی بیماران کلیوی تجویز می کنند که حتما در وعده سحری نوشیدنی‌های خاصی مصرف شود و حتی المقدور فعالیت‌های بدنی و غیره را کم کرد. پس حواسمان باشد همانطور که برای فهم خوف باید به کارشناس رجوع کرد برای رفع آن نیز بایستی به دنبال راهکار باشیم و نظر اهل فن را جویا شویم. در موضوع بیماری اخیر(بیماری کُرونا یا «covid19») نیازی به صدور فتاوای جدید نیست زیرا فقه متضمن بیان کلیات احکام است و در تشخیص مصادیق باید به عُرف جامعه و نظر کارشناسان هر رشته مراجعه نمود.-در این مورد نیز حکم کلی واضح و بدون اختلاف است. اختلاف در مصادیق و تشخیص اندازه و میزان خطر و احتمال خوف از بیماری است که وظیفه آن بر دوش پزشکان مجرب است که بازگو کردند...+حجت‌الاسلام علی تبریزی- هفته‌نامه شما+1399 .

***آیت‌الله شیخ ابراهیم امینی به لقاء‌الله پیوست + گذری بر حیات علمی و سیاسی+1399 .

***پایگاه تخصصی «احکام، اوقات شرعی و استهلال ماه مبارک رمضان» راه‌اندازی شد+1399 .

***مرحوم آیت‌الله سید نورالدین اشکوری، پرتویی از مردم‌داری و آرمان‌خواهی شهید صدر بود+دکتر محمد علی آذر شب(دکتر محمدعلی آذرشب در سال ١٣٢۶ش. در کربلا به دنیا آمد)/دکتر آذر شب به مناسبت اولین سالگرد رحلت آیت الله اشکوری در گفتگویی مطرح کرد : مرحوم آیت‌الله سید نورالدین اشکوری می‌گفت: هر کس که نزد من بیاید، او را به آقای خامنه‌ای ارجاع می‌دهم+1399 .

***«نصیحت در فقه سیاسی شیعه» مکتوب شد+علی شیرخانی مؤلف کتاب نصیحت در فقه سیاسی شیعه در مورد این اثر به مهر گفت: این اثر چهارمین جلد از مجموعه مجلدات فقه سیاسی است. جلد اول با عنوان بیعت در فقه سیاسی در سال ۱۳۸۷ منتشر شد. در این اثر این بحث که بیعت عهد یا ایقاع است بحث شد. همچنین در دوره معصومین به چه معناست و در دوره غیبت به چه معناست و… مورد واکاوی قرار گرفت .وی افزود: در جلد دوم زن در فقه سیاسی شیعه نوشته شد. در این اثر جایگاه زنان در جامعه اسلامی دارد و آیا می‌تواند حاکم بشود یا خیر مورد بحث قرار گرفت. در جلد سوم نظارت در حکومت مورد بررسی قرار گرفت، اینکه قالب‌هایی در بحث نظارت وجود دارد یا خیر؟ در این اثر امر به معروف و نهی از منکر مفصل به صورت عقلی و نقلی بررسی شده است .این استاد دانشگاه اظهار کرد: در جلد چهارم خیرخواهی برای حاکمان با توجه به روایت‌های متعدد مورد بررسی قرار گرفت .+1399 .

***عالم پارسا؛ درنگی در زندگی و اندیشه آیت‌الله شیخ ابراهیم امینی از میلاد تا اجتهاد+1399 .

***روزه ماه رمضان؛ واجبی بی‌بدیل بر افراد توانا+نقدی بر مُدّعِیات امیر حسیت تُرکاشوند+ عبدالله عصمتی+اخیراً نوشته‌هایی در فضای مجازی منتشر شده که نویسنده آن، آقای امیرحسین ترکاشوند، مدعی شده است که روزه ماه رمضان ناسخ روزه سه روز در هر ماه مسلمانان بوده و لذا می‌توان با توجه به شرائط فعلی که بعضی روزه ماه رمضان را مضر به دستگاه ایمنی بدن می‌دانند، به آن حکم منسوخ مراجعه نمود؛ زیرا منسوخ به‌طور کامل نسخ نشده، بلکه به تغییر زمان‌ها قابلیت مستند قرار گرفتن را دارند! نویسنده پا را فراتر گذاشته و چنین ادعا نموده است که حتی روزه ماه رمضان نیز وجوب تعیینی بر قادران نداشته، بلکه عدل و جایگزین دیگری دارد که انفاق و تأمین خوراک نیازمندان است!!....از آنجا که راقم این سطور، این کلمات را مشحون از اغلاط و لعب به آیات قرآن کریم می‌داند، در صدد است تا پاسخی به این مدعیات بدهد تا هم جامعه مسلمان را از این آفت و بدعت مصون بدارد، وهم عیار مدعیان فهم را مشخص کند. با توجه به اینکه نویسنده فوق‌الذکر مدعی این است که فهم او مستفاد از آیات قرآن کریم است، مناسب می‌بینم که در ابتدا سه آیه محوری در رابطه با روزه را، بدون هرگونه جهت‌دهی و نگاه به اقوال و انظار بررسی کرده و سپس وارد نقد کلمات آقای ترکاشوند شوم؛ پس کلام خود را در سه محور تنظیم می‌کنم: آیاتی که محور سخنان نویسنده مزبور قرار گرفته، آیات ۱۸۳ تا۱۸۵  سوره مبارکه بقره است که خداوند کریم در آن آیات، از اصل وجوب روزه بر مسلمانان پرده برمی‌دارد که این سنت نسبت به پیشینان نیز بوده است و بعد آن را منحصر در ایام خاصی می‌کند که ماه رمضان بوده و احکامی را نیز نسبت به آن مطرح می‌فرماید. ابتدا متن این آیات را مرور می‌کنیم:یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ ﴿۱۸۳﴾ أَیَّامًا مَعْدُودَاتٍ فَمَنْ کَانَ مِنْکُمْ مَرِیضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّهٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَرَ وَعَلَى الَّذِینَ یُطِیقُونَهُ فِدْیَهٌ طَعَامُ مِسْکِینٍ فَمَنْ تَطَوَّعَ خَیْرًا فَهُوَ خَیْرٌ لَهُ و آن تَصُومُوا خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿۱۸۴﴾ شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ وَمَنْ کَانَ مَرِیضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّهٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَرَ یُرِیدُ اللَّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَلَا یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ وَلِتُکْمِلُوا الْعِدَّهَ وَلِتُکَبِّرُوا اللَّهَ عَلَى مَا هَدَاکُمْ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ﴿۱۸۵﴾....+1399 .

***کلاس آنلاین بحث «صلاه مسافر» استاد فاضل لنکرانی+1399.

***نکته‌هایی درباره خاطرات آیت‌الله امینی؛ چهره‌ای که همیشه فرهنگی و علمی ماند+1399 .

***دوازدهمین شماره دوفصلنامه «مطالعات جنسیت و خانواده»+دوازدهمین شماره دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «مطالعات جنسیت و خانواده»، به صاحب امتیازی مرکز تحقیقات زن و خانواده و مُدیر مسئولی محمدرضا زیبایی‌نژاد منتشر شده است. در این شماره مقالاتی با عناوین «امکان سنجی عدالت جنسیتی در نظریه‌های عدالت: فیلسوفان غربی در قرن بیستم» به قلم فریبا علاسوند؛ «بررسی انتقادی دیدگاه علامه طباطبایی درباره زن در گذر تاریخ» نوشته محسن اَلویری؛ «مبدأ هستی در الهیّات فِمِینیستی و حکمت صدرایی» به قلم مهدی شجریان و احمد واعظی...+1399 .

***آیت‌الله شیخ ابراهیم امینی، نویسنده اخلاق و تربیت+1399 .

***اِستِهلال؛ تجلی وحدت عملی+1399 .

***انتشار شماره جدید فصلنامه صدرا با پرونده «معماری و سبک زندگی اسلامی»+فصلنامه تخصصی علوم انسانی اسلامی صدرا شماره ۳۰ و ۳۱ (دریک مجلد) با مدیر مسئولی حجت اسلام والمسلمین رضا غلامی و سردبیری امیر سیاهپوش در ۳۴۸ صفحه منتشر شد+1399 .

***حجت الاسلام دکتر داودفیرحی معتقد است: انسان عصر انتظار نه انسان رادیکال و پرخاشگر است و نه در جستجوی احکام حداکثری شریعت و نه منزوی و ناامید است؛ انسان عصر انتظار انسانی فروتن با امکان سامان حداقلی زندگی است که در این عصر، تساهل و مدارا بر او حاکم است چون دوران حیرت و تقیّه است و هرچه قدر تلاش کند گوشه ای از نظم ناتمام خواهد ماند. انسان در این دوره بر ممکنات عقل و فطرت خودش تکیه می‌‌کند و تا جایی که می‌‌تواند جامعه را می‌‌سازند، جامعه سازی او هرچند نباید مخالف شرع باشد ولی شرعی هم نیست چون شرعی بودن پیامدهایی دارد که انسان عصر انتظار نمی تواند آن را پیش ببرد . نشست علمی مجازی «انسان عصر انتظار» به همت خبرگزاری رسا، پایگاه تخصصی فقه حکومتی وسائل، کارگروه دانشگاهیان ستاد هماهنگی‌های فعالیت‌های مهدوی کشور و مرکز تخصصی مهدویت عصر روز پنجشنبه چهارم اردیبهشت  ماه 99 برگزار شد....حجت‌الاسلام  دکتر داود فیرحی استاد دانشگاه تهران در این نشست علمی به عنوان ارائه دهنده بحث پیرامون انسان عصر انتظار به بیان دیدگاه‌های خود پرداخت و نظریات چهارگانه این حوزه را مورد بحث و بررسی قرار داده و حجت‌الاسلام  مجتبی کلباسی رئیس مرکز تخصصی مهدویت و حجت‌الاسلام  دکتر غلامرضا بهروزی لَک استاد حوزه و دانشگاه نیز به عنوان نقّاد بحث‌های ارائه شده از سوی حجت‌الاسلام  فیرحی پرداختند......+1399 .

***فقیه مُصلح و انقلابی؛ سیری در زندگی براساس کتاب خاطرات+آیت‌ﷲ شیخ ابراهیم (حاجی) امینی متولد ۱۳۰۴ در نجف‌آباد اصفهان است. آن طور که آیت‌ﷲ امینی در خاطراتش اشاره می‌کند، نجف‌آباد شهری مذهبی و طلبه‌پرور بوده است و همین فضا باعث علاقه ایشان به تحصیل دروس حوزوی شد. در آغاز راه طلبگی در فروردین ۱۳۲۱ به قم آمد(ص۵۲) اما به دلیل فشار اقتصادی و قحطی شدیدی که در آن سال‌ها به دلیل اشغال ایران توسط متفقین ایجاد شده بود(ص۵۴) تصمیم به ادامه تحصیل در حوزه اصفهان گرفت.+1399 .

***بررسی صدق «سفر معصیت» در ایام شیوع کُرونا+در زمان بیماری‌های مسری مثل «کرونا» نه به نحو «موجبه کلی»‌ می‌توان گفت هر سفری «سفر معصیت» است و نه به نحو «سالبه کلیه»‌ می‌توان گفت هیچ سفری «سفر معصیت» نیست.... حجت‌الاسلام  سید صدرا‌ هاشمی در گفتگو با پایگاه نشست دوره‌ای اساتید به بررسی صدق «سفر معصیت» در ایام شیوع کرونا پرداخت.... و در بیان فرض اول گفت: کسی که قطعا مبتلا به «کرونا» باشد و غرضش از مسافرت این باشد که دیگران هم مبتلا شوند، بدون تردید به اتفاق همه فقهاء سفر چنین شخصی «سفر معصیت» است البته بعید است چنین فردی در بین مردم عادی وجود داشته باشد؛ مگر مُحتَکِران امکانات درمانی، که هیچ بوئی از انسانیت نبرده اند....+1399 .

***مسئله اول ماه و «رؤیت هلال» در سرزمین‌های اسلامی+هدف این نوشتار توضیح ملاک‌های فقهی و احیاناً نجومی ـ فقهی مربوط به تشخیص «شب اول ماه» نیست و همچنین در پی بررسی این ضابطه نیستیم که رؤیت باید با چشم غیرمسلح باشد یا آنکه رؤیت با چشم مسلح هم از مصادیق رؤیت است و می‌تواند معتبر باشد، یا اینکه اصولاً ملاک، «تولد ماه» است، اگرچه دیده نشود. مسئله مورد بحث نوشتار این است که در اکثر قریب به اتفاق موارد، اول ماه در ایران با اول ماه در کشورهایی که با دقت و با چشم غیرمسلّح به استهلال می‌پردازند، یکسان است. از جمله آنها «مراکش» و «عمان» است....جهت روشن‌تر شدن موضوع، مناسب است به مسئله دیگری اشارت رود. مغربیان همچون سایر شمال افریقایی‌ها «مالکی» مذهب هستند. در فقه مالکی نمازگزار می‌تواند دست بسته «تکتّف» نماز بخواند و یا دست باز «اسدال». آن گونه که عالمان و غیرعالمان مغربی می‌گفتند نمازگزاران تا اواسط دهه نود پیوسته دست‌باز نماز می‌خواندند و اصولاً عرف دینی‌شان چنین بود، ضمن آنکه پادشاه و بسیاری از عالمان برجسته آنان این چنین نماز می‌خواندند. اما از زمانیکه ماهواره‌های عربی نمازهای جماعت در مسجدالحرام و مسجدالنبی را پخش کردند بسیاری از مردم دست‌بسته نماز گزاردند، صرفاً به این دلیل که کیفیت نمازی که در این دو مسجد اقامه می‌شد از نظر آنان اعتبار بیشتری داشت تا آنچه خود و پدرانشان انجام می‌دادند. در ذهن آنان “تقدّس” این دو مسجد به اعتبار یافتن کیفیت نماز نمازگزارانش منجر شده بود.... در مورد تشخیص اول ماه بعضاً با سفرای کشورهای اسلامی صحبت می‌کردم و عموماً از کم‌وکیف مسئله اطلاعی نداشتند. در بین آنان سفیر «عمان» فرد مطلعی بود. نام او «فارسی» بود و پرسیدم این نام به چه معنا است و گفت این از «فارس» است و ما اصلاً ایرانی هستیم. وی فردی محترم و متدین بود. خانواده و همسرش هم چنین بودند و اینکه قبل از مأموریت در مغرب چندسالی به عنوان دیپلمات در سفارتشان در تونس خدمت کرده است و می‌گفت علی‌رغم مصونیت‌های دیپلماتیک، دختر وی که محجبه بوده نمی‌توانسته به دانشگاه برود؛ چرا که رفتن به دانشگاه برای خانم‌های با حجاب ممنوع بود. نقل این داستان به ایام قبل از سقوط بن علی مربوط می‌شود...... به هر حال در مورد تشخیص اول ماه می‌گفت در مناطق مختلف – اگر اشتباه نکنم کشور به چهل منطقه تقسیم شده بود – افرادی تعیین شده‌اند که مسئولیت استهلال را دارند. گزارش‌های آنان به پایتخت می‌آید و با توجه به این مجموعه «مجلس افتاء» رأی خود را صادر می‌کند. از معدود کشورهایی که پیوسته روزهای ماه‌های قمری‌اش با ایران مطابقت دارد، همین عمان است، حال آنکه سایر شیخ‌نشین‌ها غالباً و بلکه همیشه تابع تقویم عربستان هستند. ملاک از نظر اینان نیز رؤیت با چشم عادی است+1399 .

***بانوی مُجتَهِدَه قرن(یادبود سی و پنجمین سالگشت درگذشت بانو مُجتَهِدَه امین اصفهانی)+دکتر هادی انصاری+بانو سیّده نُصرت بَیگُم امین اصفهانی معروف به بانو امین صاحِب تفسیر مَخزَنُ العِرفان در سال 1265 شمسی (1308«ه.ق») در اصفهان چشم به جهان گشود. نَسَبش با سی واسطه به امام عَلیّ بن الحسین زین العابدین (ع) می‌رسد. از چهار سالگی به فراگرفتن قرآن و از یازده سالگی به تحصیل زبان عربی پرداخت. با اینکه در پانزده سالگی ازدواج کرد، هرگز همسرداری و تربیت فرزندان، او را از تحصیل علم بازنداشت. در بیست سالگی به تحصیل فقه و اصول، تفسیر و علم حدیث پرداخت، بزودی به حکمت و فلسفه و در پی آن به عرفان روی آورد. علی‌رغم تمام مشکلاتی که در آن دوران برای تحصیل بانوان مُتدیّن وجود داشت، در چهل سالگی به دنبال سال‌ها تلاش شبانه‌روزی، به اخذ درجه اجتهاد نائل آمد....+1399 .

***مسائل فقهی بازگشایی مساجد و مشاهد مشرفه و نحوه برگزاری نمازهای جماعت+موسسه موضوع شناسی احکام فقهی در بیانیه‌ای مسائل فقهی بازگشایی مساجد و مشاهد مشرفه و نحوه برگزاری نمازهای جماعت در شرایط فعلی را با توجه به فتاوای مراجع تبیین کرد.بیش از دو ماه است که به سبب شیوع بیماری کرونا مراکز معنوی اجتماعی مسلمانان در اکثر کشورهای اسلامی و در کشور عزیزمان ایران به توصیه مسئولان اجرایی و بهداشتی کشور، به روی مؤمنان و مشتاقان بسته شده است. مردم نیز از باب وظیفه قانونی و شرعی، محرومیت از عبادت در مساجد و زیارت مشاهد را تحمل کردند؛ ولی برای بازگشایی این اماکن مقدس لحظه شماری می‌کنند و با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان انتظار آنان بیشتر شده و مسئولان امر نیز در پی راه حلی برای این مشکل هستند.از این رو مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی حوزه علمیه، بر اساس وظیفه ذاتی خود پس از بررسی ملاک‌های شرعی و فتاوای مراجع عظام تقلید، موضوع شناسی مسأله را طی جلساتی با کارشناسان فقهی، پزشکی، تبلیغی و صاحب‌نظران و همکاری دفتر مقام معظم رهبری، معاونت تبلیغ حوزه علمیه، دفتر مطالعات پژوهش‌‌ها و ارتباطات حوزویِ مرکز رسیدگی به امور مساجد، دبیرخانه انجمن‌‌های علمی حوزه علمیه، ستاد ملی مبارزه با کرونا، دانشگاه علوم پزشکی و ستاد ترویج احکام دین، مسائل فقهی مرتبط را با عنایت به فتاوای مراجع معظم تقلید و مراعات احتیاط به شرح ذیل اعلام‌ می‌دارد: 1- مراعات دستور العمل‌‌های ابلاغی از مراجع ذیصلاح برای نحوه بازگشایی مساجد و اماکن مذهبی لازم و ضروری است . 2-  نماز خواندن با ماسک و دستکش اشکال ندارد و خللی به نماز وارد‌ نمی‌کند. 3- برای ورود به مسجد مستحب است انسان با وضو باشد؛ لذا با توجه به توصیه‌های بهداشتی، مؤمنین در منزل وضو بگیرند و مُهر، تسبیح، سجّاده و کتاب دعای مورد نیازشان را همراه داشته باشند. 4- سجده بر سنگ اشکال ندارد. لذا چنانچه به جهت مراعات مسائل بهداشتی وسهولت در شستشوی آن، در برخی مساجد به جای تربت، سنگ‌‌های مخصوص در اختیار نمازگزاران قرار گیرد، می‌توان بر آن نیز سجده کرد. 5-  ....(حجت‌الاسلام محمد حسین  فلّاح زاده اَبَرکوهی یزدی رئیس موسسه موضوع شناسی احکام )+1399 .

***باید مسئله رجوع به مرجعیّت جمعی مورد توجه جدّی قرار بگیرد/ وقتی که اقتصاد یک کشور می‌خواهد بر اساس فقه اداره بشود “اَلاَحوَط” نمی‌تواند پاسخگو باشد!!+گفتگو با حجت الاسلام استاد سید محمود مدنی مُدیر جامعةُ الزَّهرا +1399 .

***آیت‌الله امینی و احیای «اندیشه و فقه سیاسی»/ حجت الاسلام سیدجواد وَرَعِی+1399 .

***گسترهٔ حُکم حکومتی در تنظیم خانواده+با توجه به اینکه مسئله جمعیت تنها مسئله شخصی و خانوادگی نیست، بلکه دارای تأثیرات اجتماعی است؛ از این‌رو حاکم می‌تواند با توجه به محدوده مصالح اجتماعی در این مسئله دخالت کند. وظیفه حاکم اسلامی در خصوص جمعیت، در درجه اول، زمینه‌سازی اجرای احکام اسلامی و فراهم ساختن امکانات لازم برای تربیت آحاد افراد جامعه است؛ زیرا طبق فرمایش رهبر مُعظّم انقلاب(امام خامنه ای) بسیاری از مشکلات، ناشی از سبک غلط زندگی است نه کمبودهای اقتصادی. در مرحله بعد وظایف حاکم دخالت در موارد خاص مطابق مصلحت جامعه و جعل قوانین برای تقلیل یا تکثیر جمعیت است ... +حجت الاسلام مُحرَّم آتش افروز+1399 .

***کاربَست سه قاعده فقهی برای حلِّ تعارُض «اقتصاد» و «سلامت» در دوران کُرُونا+حجت الاسلام مهدی پور حسین پژوهشگر فقه اسلامی ضمن اشاره به سه قاعده راهگشا برای حلّ تعارض میان اقتصاد و سلامت در دوران کُرونا، تصریح کرد: این طور نیست که در هر شرایطی اهمیت جان انسان از اهمیت مسائل اقتصادی بیشتر باشد، چراکه اگر نظام اجتماعی تحت تاثیر قرار گیرد، بسیاری از خانواده‌ها دچار مشکلاتی نظیر فقر و فلاکت می‌شوند....+ قاعده مساله ضَرَر (قاعده لاضَرَر وَ لاضِرارَ فِی الاِسلامِ)  - قاعده اَهَمّ و مُهِمّ- قاعده ترجیح منافع جامعه بر منافع فرد .... +1399 .

***فصلنامه فقه ۱۰۰ تایی شد + دانلود مقالات+صدمین شماره فصلنامه علمی- پژوهشی «فقه» به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مدیر مسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالرضا ایزدپناه و سردبیری حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی منتشر شد. ...+1399 .

***اشکالات میراث حدیثی در گذشته و حال/ حجت الاسلام سیدحسن موسوی بروجردی+1399 .

***برای تصویب طرح جدید بانکداری از رهبری مایه نگذارید! +اشکالات اساسی طرح+اعضای کمیته پولی و مالی اسلامی حوزه علمیه، در نامه‎ای به حجت‎الاسلام دکتر حسین‌زاده‌بحرینی، رئیس کمیته پولی و بانکی کمیسیون اقتصادی مجلس، به تصویب طرح بانکداری اسلامی هشدار داده و نکاتی در انتقاد از آن مطرح کردند...طرح بانکداری اسلامی، چند سالی است در مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است. ... یکی از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس، از موکول شدن بررسی این طرح به مجلس یازدهم خبر داد، اما برخی از اعضای کمیته پولی و مالی اسلامی حوزه علمیه کسب اطلاع کرده‎اند که برخی از نمایندگان اصرار دارند در این ایام پایانی مجلس، این طرح را به تصویب برسانند، لذا در نامه‌ای به حجت‎الاسلام حسین‌‎زاده بحرینی نکاتی را در زمینه این طرح و لزوم ممانعت از تصویب آن یادآوری کرده‌‎اند. طرح بانکداری اسلامی، چند سالی است در مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است. هرچند روز گذشته یکی از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس، از موکول شدن بررسی این طرح به مجلس یازدهم خبر داد، اما برخی از اعضای کمیته پولی و مالی اسلامی حوزه علمیه کسب اطلاع کرده‎اند که برخی از نمایندگان اصرار دارند در این ایام پایانی مجلس، این طرح را به تصویب برسانند، لذا در نامه‌ای به حجت‎الاسلام والمسلمین حسین‌‎زاده بحرینی نکاتی را در زمینه این طرح و لزوم ممانعت از تصویب آن یادآوری کرده‌‎اند .متن نامه‎ای که در اختیار ایکنا قرار گرفته به شرح زیر است: بسم الله الرحمن الرحیم . حضور محترم حجت‌الاسلام والمسلمین آقای دکتر محمدحسین حسین‌زاده بحرینی، رئیس کمیته پولی و بانکی کمیسیون اقتصادی سلامٌ علیکم .استحضار دارید که کلیات «طرح بانکداری جمهوری اسلامی» در اواخر آذر ۱۳۹۸ با تلاش‌های جنابعالی و همکارانتان در مجلس شورای اسلامی تصویب شد. در روزهای اخیر از برخی نمایندگان خبری کسب شد مبنی بر اینکه تلاش می شود در این ایام پایانی مجلس دهم این طرح برای تصویب نهایی به صحن ارائه شود.با تکیه بر سابقه آشنایی و ارادتی که بین ما و شما هست و با توجه به فروتنی و ظرفیت تحمل انتقاد و حوصله‌ای که در حضرت عالی سراغ داریم، به عنوان برادران شما، چند نکته را درباره طرح جدید بیان می‌کنیم و انتظار داریم که به عین عنایت در نوشته ما بنگرید و اگر بین خود و خدا سخنان ما را حق یافتید در روش و تصمیم خود تجدیدنظر کنید و در تصویب این طرح با محتوای فعلی، در روزهای پایانی مجلس دهم شتاب نکنید تا فرصت مقتضی برای اصلاح اشکالات آن فراهم شود. شما خود در مجلس یازدهم حضور دارید و در آینده می‌توانید با فراغ خاطر به کمک نمایندگان محترم، اشکالات طرح را به دقت بررسی و برطرف کنید.جناب آقای بحرینی، ما منکر این نیستیم که شما و دیگر طراحان محترم طرح جدید بانکداری، برای تهیه آن زحمت زیادی کشیده و نیت خیر داشته‌اید و انگیزه شما در تحمل مرارت تحقیق و تدوین این طرح طولانی، رفع مشکلات نظام بانکداری کشور و مدد رساندن به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران بوده است، بلکه اشکال و انتقاد ما درباره حاصل کار شما، یعنی آخرین نسخه طرح بانکداری می‌باشد که اکنون محور کار است و چنان چه به صورت قانون درآید، نظام بانکداری ایران در چند دهه آینده به شدت تحت تأثیر آن خواهد بود. به ما حق بدهید که دغدغه نقاط ضعف و اشکالات اساسی این طرح را داشته باشیم و در جهت اصلاح آن بکوشیم.در حال حاضر پیدا است که نیروی محرکه برای تصویب طرح بانکداری، تعداد انگشت شماری از نمایندگان مجلس هستند و شما در این میان نقش اصلی را دارید. برخی از اعضای محترم شورای فقهی بانک مرکزی که همفکر و حامی شما هستند، در حال حاضر نماینده نیستند که در مجلس پای کار باشند. در شرایط کنونی اگر جناب عالی این گونه با جدیت موضوع را پیگیری ننمایید، این طرح در این دوره مجلس به تصویب نهایی نمی‌رسد. در نتیجه، عمده مسئولیت طرح بر عهده جناب عالی است و فردا باید در پیشگاه خداوند تعالی و مردم، مسئولیت به تصویب رساندن این طرح را با اشکالات و نقائص فراوان به گردن بگیرید. دوره نمایندگی مجلس، مانند دیگر مقامات دنیایی زود خواهد گذشت و تبعات اعمال شما همیشه با شما خواهد بود.گله داریم چرا حضرت عالی علی‌رغم انتقادهای شدید مراجع و اقتصاددانان حوزه و دانشگاه، میدان اصلاح مواد طرح را چنان تنگ گرفته‌اید که با وجود درخواست‌های زیادی که شده، محققان و کارشناسان مستقل بانکداری اسلامی که خلاف نظر شما را دارند، نتوانسته‌اند در کمیسیون اقتصادی مجلس حاضر شوند و موارد اشکال را به صورت حضوری برای نمایندگان محترم توضیح دهند. اکنون این طرح که روزگاری ادعا می‌شد اجماع علما و نخبگان اقتصادی را با خود به همراه دارد، تبدیل به طرح یک نفره‌ای شده است و تنها شما هستید که درباره آن تصمیم نهایی را می‌گیرید. از اظهارات نمایندگان موافق طرح آشکار است که غالب آنان فرصت نکرده‌اند متن آن را درست مطالعه کنند و بیش‌تر بر اساس اعتماد به جنابعالی به کلیات آن رای داده‌اند.در چند ماه گذشته به دلیل درگیر شدن ذهن نمایندگان محترم مجلس با مسئله انتخابات و سرکشی به حوزه‌های انتخابیه و رقابت‎های انتخاباتی و پس از آن بیماری عالم گیر کرونا که باعث تعطیلی مجلس شد، فرصتی برای مطالعه متن طولانی و تخصصی طرح جدید بانکداری برای نمایندگان وجود نداشت، از سوی دیگر دولت و بانک مرکزی هم که یک طرف ماجرا هستند و نظرات کارشناسان آن‌ها می‌تواند در رفع مشکلات طرح راهگشا باشد، درگیر مشکلات خود هستند، لذا زمان کنونی برای اصلاح و تصویب نهایی این طرح پیچیده و پر از ایراد مناسب نیست. شما نباید با پافشاری بی مورد بر موضع خویش، به هر قیمتی شده این طرح را به تصویب نهایی برسانید که فرجام آن پشیمانی و شرمساری خواهد بود.اکنون چند نکته را به حضرت عالی یادآور می شویم و سپس بعضی اشکالات اساسی طرح را بیان می‌کنیم، به این امید که نوشته ما را دقیق مطالعه فرمایید و در تصمیم خود تجدید نظر کنید......+1399 .

***نقشه راه توسعه علوم اسلامی با نگاه به بلاهای انسانی و پیامدهای آن+حجت‌الاسلام  احمد مُبلِّغی عضو مجلس خبرگان رهبری و استاد خارج فقع حوزه علمیه قم  با اشاره به وظایف حوزه‌های علمیه در توسعه و تعمیق علوم اسلامی در مرحله پساکرونا گفت: یکی از دانش‌های اساسی که باید گسترش آن برای مرحله پساکرونا مورد توجه حوزه‌های علمیه قرار بگیرد، فقه است، این دانش تحت عناوینی همچون فقه بیماریهای واگیردار، یا فقه بلاهای عام و فراگیر و یا فقه بهداشت عمومی قابل ردیابی و پیگیری است. +1399 .

***از «استفاده قرص زیر زبانی در هنگام روزه» تا «ناتوانی از ادای کفاره افطار عمدی»+پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی امام سید علی خامنه ای 13 استفتاء جدید ویژه اردیبهشت‌ماه 99، مطابق با فتوای حضرت آیت‌الله خامنه‌ای را منتشر کرد.پ+1399 .

***تحلیل فقهی- حقوقی مُبادله ارزهای قابل استخراج در اقتصاد اسلامی+در این تحقیق سعی شده است با استفاده از روش‌‌های تاریخی، بنیادی و توصیفی ابعاد فنی، اقتصادی ارزهای مجازی تبیین شود، سپس بر اساس روش‌های معتبر فقهی اعم از فقه معاملات و فقه نظام مبتنی بر چارچوب اقتصاد اسلامی، حکم مبادله با ارزهای مجازیِ قابل استخراج (مانند بیت‌‌کُوین) مورد تحلیل قرار گیرد. به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و انجمن اقتصاد اسلامی ایران، شماره ۷۷ فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی (دوره ۲۰، بهار ۱۳۹۹) در ۳۰۰ صفحه به سردبیری حجت‌الاسلام دکتر سیدعباس موسویان عَجَب شیری آذربایجانی منتشر شد.....+1399 .

***اولویت‌بندی گونه‌های امنیت از دیدگاه فقه و حقوق/ در تَزاحُم بین سلامت و اقتصاد مردم، کدامیک مقدم است؟+به نظر می‌رسد در تزاحم بین مراتب و موضوعات مختلف امنیت، بالاترین امنیت را، امنیت ارزش‌های اخلاقی بدانیم یعنی مرجع امنیت را ارزش‌های اخلاقی بدانیم که حتی جان افراد نیز فدا می‌شود تا آن ارزش‌های اخلاقی در جامعه انسانی ثابت و پابرجا باقی بماند... حجت‌الاسلام  دکتر محمدجواد اَرَسطا عضو هیئت‌علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران، مدرس و رئیس دانشگاه باقرالعلوم(ع)......+1399 .

***استاد مطهری؛ یک مصلح اجتماعی با خاستگاهی دینی/ محسن اسماعیلی+مطهری را به عنوان یک روحانی و اسلام شناس برجسته، به عنوان یک فیلسوف و متفکر ژرف اندیش، به عنوان یک استاد و نویسنده نمونه و به عنوان‌های دیگری از این قبیل شناخته‌ایم. اما شناخت او به عنوان یک مصلح اجتماعی، نیاز مغفولی است که به دو دلیل ضرورت مضاعفی یافته است. نخست آنکه مطهری از معدود متفکرانی است که مورد قبول و اقبال قشرهای متفاوت اجتماعی و طیف‌های مختلف فکری است و نظر صائب، نیت خالص و قدرت نظریه پردازی او را همگان پذیرفته و تحسین کرده اند.دیگر آنکه با گذشت سه دهه از تجربه برپایی نظام سیاسی بر مبنای تفکر دینی، نیاز به بازاندیشی در گذشته برای حرکتی پرشتاب تر و صحیح تر در آینده جای تردید ندارد.نگاهی به آثار و کارنامه پربرکت این شهید بزرگ نشان می‌‌‌دهد که می‌‌‌توان او را به عنوان یک مصلح اجتماعی که اتفاقا از خاستگاه دین به همه چیز نگریسته است، مورد مطالعه قرار داد و از آثار مکتوب و شفاهی و از مهم ترین سیره عملی و رفتار اجتماعی او الگوی مطمئنی برای خود ساخت....+1399 .

***فقه در چشم‌انداز شهید مطهری/ محمدحسن نجفی+فقه، درخورِ جایگاهی که دارد باید از چنان رشد و بالندگی برخوردار باشد که بتواند همپا، بلکه پیشاپیش حرکت شتابان زندگی انسان امروز حرکت کند و هر آن، افق‌های جدیدی را فرا روی خواهندگان و آرزومندان بگشاید و پاسخ‌گوی انبوه نیازهای فردی و اجتماعی باشد. دانشی که فلسفه وجودی خود را روشن کردن تکلیف یکان یکان، چه در زندگی فردی و چه زندگی اجتماعی می‌‌‌داند، و (فعل مکلف) محور تمامی پژوهش‌ها و بررسی‌های اوست، نمی‌‌‌تواند از دگردیسی‌های پرشتابی که برگرداگرد (فعل مکلف) تنیده است، چشم بپوشد.این جایگاه ، عالمان دین و فقیهان روشن‌اندیش را مُتعهد می‌‌‌سازد، تا به پیشباز مسائل نو پیدا بروند و با رودررویی با هر گزاره و مسأله جدید، بابی تازه بگشایند و با همان دقت، وسواس و نکته‌سنجی‌های پیشینیان به اجتهاد و استنباط بپردازند، تا پیوند فقه و زندگی را جلوه‌گر سازند و توانمندی فقه شیعه را در پاسخ‌گویی به نیازهای انسان امروز، پاس دارند.متأسفانه با آن که، امروز هم نیازها و هم توانایی‌ها و شرایط خود را بر فقه و فقیهان عرضه داشتند، ولی بین آن جایگاه و این رسالت، فاصله بسیار است.استعدادها، توان‌ها، دقت‌ها و نکته‌سنجی‌ها، پیش‌تر، به بخش‌ها و مسائلی از فقه متوجه می‌‌‌شوند که یا به کلی مورد نیاز نیستند و یا نیاز نخست جامعه امروز ما نیستند. اگر چاره‌ای اندیشیده نشود، گذشت زمان این فاصله را بیش‌تر کرده و سرانجام، فقه را، که پس از سال‌ها انزوا با زحمت‌ها و خون دل‌های فراوان، به صحنه جامعه آمده، دوباره به انزوا می‌‌‌کشاند و در گوشه حجره‌ها، زمین‌گیر می‌ساز‌د. اینجاست که درنگ در افکار و اندیشه فقیهانی که درد دین داشته و دغدغه اصلی آنان رساندن فقه به جایگاه اصلی خویش بوده است، ضرورت می‌‌‌یابد.بی‌گمان شهید مطهری، از انگشت شمار فقیهانی است که اندیشه برابرسازی فقه با نیازهای زمان، آنی از حیات علمی و تحقیقی او جدا نشده است.....شهید مطهری با تیزبینی، سی سال پیش، رشته‌ای شدن فقه را ضرورت صد سال اخیر می‌‌‌دانست.....+1399 .

***«رویکردهای فقهی» به قلم احمد واعظی منتشر شد+مراد نگارنده از رویکردهای فقهی نوع نگاه و تصوری است که از کلیت فقه و رسالت و وظیفه فقه و فقها وجود دارد و اختصاص به باب یا مسئله خاص ندارد و در واقع از سنخ نظریه‌پردازی کلان درباره فقه است. این سه رویکرد اصلی، به لحاظ سابقه و قدمت تاریخی، یکسان نیستند. برخی از آن‌ها جدید و فاقد سابقه روشن تاریخی در فقه شیعه است و محصول بازاندیشی در ماهیت فقه و اجتهاد سنتی از یک‌سو و اقتضائات دنیای جدید و تحولات محتوایی جدی در عرصه مناسبات و روابط اجتماعی از سوی دیگر است....گفتنی است، کتاب «رویکردهای فقهی (فقه فردی، فقه نظام‌های اجتماعی، فقه حکومتی)» به قلم حجت‌الاسلام  دکتر احمد واعظی از سوی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در بوستان کتاب چاپ شده است....+1399 .

***موضوع پول، چگونه در فقه استنباط می‌شود؟/ حجت الاسلام سیدمحمدحسین مُتولّی امامی+موضوع برخی از احکام شرعی، کلمه‌هایی است که معنایی خاص دارند. معنایی که شارع خود آن‌ معنا را به وجود آورده و با خصوصیاتی که دارد، پیش از این در شرایع پیشین سابقه نداشته است. از این‌گونه موضوع‌ها می‌توان نماز و روزه و زکات را نام برد. این‌گونه از موضوعات احکام را «موضوعات مُختَرَع شرع» می‌نامند. در مقابل این نوع از موضوعات، موضوع‌هایی قرار می‌گیرند که در آن‌ها شارع کلمه‌‌ای را با همان معنای لغوی یا عرفی خودش، موضوع حکم شرعی قرار داده و هیچ تصرفی در معنای آن نکرده است. برای این قبیل موضوعات، نمونه‌هایی فراوان مانند مانند فقیر، نفقه و أرض را می‌توان ارائه کرد. به این موضوعات که قسیم موضوعات مُختَرَع شرع هستند، «موضوعات عرفی» گفته می‌شود.موضوعات عرفی ممکن است موضوعاتی ساده و بسیط و ساده‌فهم «موضوع عرفی غَیرمُستَنبَط» باشند؛ چنان که ممکن است موضوعاتی پیچیده و دشوارفهم و تخصصی «موضوع عرفی مُستَنبَط» باشند. بنابراین این موضوعات، به ۲ دسته ساده فهم و تخصصی تقسیم می‌شوند....به نظر می‌رسد «پول» نیز از موضوعات مُستَنبَط فقهی ‌باشد؛ چراکه با وجود عرفی‌بودن موضوع «پول»، سؤالاتی در حاشیه آن مطرح می‌شود که نمی‌توان بدون پاسخ فقهی و تحلیل اجتهادی از آن‌ها گذشت.+1399 .

***چیزی با عنوان نگاه مردانه در احکام و فتاوا وجود ندارد/ اقتدارگرایی همیشه منفی نیست!/ عدم مشروعیت ولایت زنان، به جهت اَخذ به قدرمُتیقّن از ادله نیست+تنها ملاکی که باید بدان توجه کرد این است که مواردی که از باب ولایات است بر اساس ادله‌ تعبدی ،  زنان نمی توانند مسئولیت های سنگینی که ناشی از ولایت است را بر عهده بگیرند مثلا آن جایی که جنگ است، آنجایی که قضاوت است، آنجایی که دفاع است، یا مسائل انتظامی است این موارد یک سری اقتضائاتی دارد که با روح زن و زن بودن سازگار نیست و باید توجه داشت که این نظر را نمی توان نگاه فمنیستی به زن پنداشت+...در اسلام و عقاید اسلامی چیزی با عنوان نگاه مردانه در احکام و فتاوا وجود ندارد و متاثر از این نیست. اولاً این مطلب را متذکر می‌شویم که در احکام فقهی اسلام، حکمی تحت عنوان شرط بودن مردان در تَولّی امر  فتوا وجود ندارد و فقیه می‌تواند زن باشد و این مسئله انحصاری مردان نیست......+حجت الاسلام دکتر سید حسن وحدتی شُبَیری+1399.

***تعبیر «ارتباط صمیمانه» علامه طباطبایی با طرفداران دربار ظلم عظیم است+ در سال‌های اخیر شبهات متنوعی در نسبت علامه طباطبایی و انقلاب اسلامی مطرح گردیده است، پروژه‌‌ی مصادره یا تصرف علامه‌‌ی طباطبایی حلقه‌ای از کلان‌پروژه‌‌ای است که می‌کوشد تا نشان دهد که غالب نخبگان فقهی، فلسفی، کلامی با امام خمینی و نظریه‌ی ولایت فقیه مخالف بودند و نظریه‌‌ی امام فاقد پشتوانه‌‌ی علمی، عقلانی و نخبگانی است. حضور همه‌جانبه‌‌ی خیل عظیمی از شاگردان علامه‌ی طباطبایی در انقلاب اسلامی مانع مهمی برای این تصرف و مصادره بوده است. نه فقط شاگردان علامه بلکه داماد او (شهید قدوسی) که یکی از ارکان نهضت فکری، سیاسی معاصر بود و مدرسه حقانی که خالصانه در خدمت انقلاب قرار گرفت و با محوریت شهیدین بهشتی و قدوسی دستگاه قضای انقلاب اسلامی را سامان بخشید. ‌‌اما امروز که رفته رفته فاصله‌‌ی سنی نسل ما با علامه و شاگردانشان بیشتر و بیشتر می‌شود دشمن زمان را مناسب دیده تا تصویری غیر واقعی از علامه طباطبایی ترسیم نماید و با کمک فضای مجازی و شبکه‌‌‌های اجتماعی بر صفحه‌‌ی ذهن و دل جوانان ما جای دهد. +در گفتگو با آیت الله سید محمد خامنه ای : علامه پیشرو فرهنگ‌سازی برای انقلاب بود+پس از فوت آیت‌الله بروجردی و به سبب وجود اقتضائات لازم برای حرکت انقلابی و نهضت سیاسی و دینی، حرکت امام‌خمینی(ره) آغاز شد و علامه پیشرو فرهنگ‌سازی برای انقلاب بود. منشأ این حمله‌ها به علامه، سریره سیاسی مبعوث از دلارهای دشمنان این انقلاب است تا چهره حقیقی یکی از دو بزرگوار، یعنی امام خمینی(ره) یا علامه طباطبایی و یا هردو را مخدوش نمایند....+1399 .

*** 60 اثر علمی از «سید مرتضی» در حال آماده‌سازی و چاپ+ 60 اثر علمی از ابوالقاسم علی بن حسین بن موسی، ملقّب به علم‌الهدی و مشهور به «سید مرتضی» توسط پژوهشگران بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در دست آماده‌سازی و چاپ است . بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در حال آماده سازی ۴۰ اثر از آثار سید مرتضی و ۲۰ اثر پیرامون اوست؛ ۴۵ اثر از این آثار به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی آماده چاپ و ۱۵ اثر نیز در دست اقدام است...+1399 .

***نامه تاریخی آیت‌الله سید محسن حکیم به شاه ایران درباره فلسطین+آیت‌الله سید محسن حکیم (ره) سالها پیش در نامه‌ای خطاب به محمد رضا شاه پهلوی از او خواسته بود تا در قضیه فلسطین دخالت، و از فلسطینیان در برابر متجاوزان صهیونیستی حمایت کند.+ عکس . +متن کامل نامه آیت‌الله ‌ سید محسن حکیم(قُدِّسَ سِرُّهُ) به نقل از شفقنا شرح زیر است: جناب آقای محمد رضا پهلوی شاهنشاه ایران . سلام علیکم و رحمة الله وبرکاته . قطعا حضرتعالی از جزئیات حوادث مصیبت بار دیار مقدس فلسطین و ویرانی‌هایی که یهودیان و دشمنان اسلام و مسلمین در آن به بار آورده اند، باخبر شده اید. در حالی که از حکام و سران مسلمان می‌خواهیم که براساس وظیفه اسلامی خود در قبال این مصیبت اسفناک موضع گیری کنند، در عین حال بویژه از حضرتعالی امید می‌رود که به امور رسیدگی کنید و به قضایای اسلامی و مشارکت فعال در پشتیبانی از برادران مسلمانتان در سرزمین‌های مقدس فلسطین علیه متجاوزگران و حفظ حقوق مشروعشان اهتمام بورزید و پتانسیل‌ها و ظرفیتهایتان را در راه پیروزی این کشور اسلامی به کار بگیرید. از اخیرا اظهارات مقامات مسئول ایرانی درباره این مصیبت که در آنها از برادران مسلمان خود پشتیبانی وحمایت کرده بودند، باخبر شدیم و موجبات تقدیر و دعای ما را فراهم آورد اما امید بیشتر ما به شما، اتخاذ مواضع مقاومتر و تلاش مستمر در راستای پیروزی اسلام و مسلمین در این نبرد را ایجاب می‌کند. خداوند ما و شما را در هر آنچه که صلاح دنیا و آخرت در آن قرار دارد، موفق گرداند. وَالسَّلامُ عَلَیکُم وَ رَحمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ +1399 .

***حمله بیولوژیک حتی با کفار خلاف نظر اسلام و قبح ذاتی دارد+حمله بیولوژیک نوعی غَدر و خیانت است که در اسلام ممنوع و حرام می‌باشد. از یک سو، علامه حلی در قواعد الاحکام بیان می‌کند: «غَدر» حتی با کفّار خلاف نظر اسلام است و قبح ذاتی دارد. چهارمین هم‌اندیشی علمی فقه بررسی دیدگاه فقه اسلامی نسبت به حمله بیولوژیک / علت گرایش دولت‌ها به حمله بیولوژیک نظام‌ساز با موضوع «کرونا و چالش‌های الهیّاتی، سیاسی و حقوقی»، به همت مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) برگزار شد.در این نشست مسلم ملکی، پژوهشگر علوم سیاسی به تحلیل و بررسی فقهی و حقوقی حمله بیولوژیک پرداخت. وی گفت: شاید در ذهن خیلی از افراد این مسأله مطرح باشد که احتمالاً ویروس کرونا یک حمله بیولوژیکی است. حالا فارغ از اینکه ویروس کرونا یک حمله بیولوژیکی بوده یا نه، قصد داریم به صورت کلان موضوع حمله بیولوژیکی را در سطح کلی و عام‌تر از دیدگاه حقوق بین‌الملل و نظام فقه اسلامی مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم.وی با اشاره به سابقه این حمله نوشت: حمله بیولوژیکی یک مسأله یا موضوع مستحدثه نیست. زیرا اقدام «سولون» فرمانروای آتن در ۶۰۰‌سال قبل از میلاد با استفاده از ریشه‌های گیاهی در جوی آب کوچکی دشمنانش را گرفتار بیماری (Helleborus) و اسهال نمود. همچنین در حدود ۳۰۰‌سال قبل از میلاد مسیح آلوده کردن شهرها با اجساد حیوانات، توسط سربازان یونانی از دیگر روش‌های ابتدایی حمله بیولوژیک بوده است. اما امروزه، چون استفاده از عوامل بیولوژیک نسبت به گذشته خیلی توسعه یافته و به ابزاری آسان و مناسب برای اقدامات بیوتروریستی تبدیل شده است لذا مسأله گسترش قلمرو و فراگیری آن هم افزایش پیدا کرده و در اولویت موضوعات روز حقوقی و فقهی قرار گرفته است.....از دیدگاه قوانین و فقه اسلامی رعایت حقوق انسان‌ها و حق حیات و ارزش‌های اخلاقی مورد توجه است و استفاده از هر سلاح بیولوژیکی بر هر شکلی که باشد و افراد بی‌گناه و غیرنظامی را هدف قرار دهد، حرام بوده و استفاده از آن جایز نیست. چراکه در حمله بیولوژیک ممکن است به ریخته شدن خون هزاران انسان بی‌گناه منجر شود که با تعبیر سفک دماء سازگاری دارد و به لحاظ ایجاد فساد حداکثری تهی از مشروعیت و حرام است.+1399 .

***کتاب «بررسی فقهی و حقوقی توبه» را برای ماه رمضان بخوانید+کتاب «بررسی فقهی و حقوقی توبه» حاصل دو سال تحقیق و مطالعه بی وقفه جلیل اَلماسی است که در راستای استفاده از منابع دست اول فقهی و غیره تلاشی پیگیر داشته است و در ۳۰۶ صفحه توسط انتشارات میراث فرهیختگان روانه بازار نشر شده است.+حجت‌الاسلام مُحسن قنبریان، مدیر انتشارات میراث فرهیختگان....+1399 .

***تعیین قیمت فطریه و کفاره روزه به تفکیک استان‌ها و ارائه به رهبر انقلاب + جدول قیمت‌ها+1399 .

***برگزاری نماز جمعه این هفته در ۱۵۷ شهر/ بازگشایی مساجد ۱۳۲ شهرستان+معاون سازماندهی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور اعلام کرد: پس ازگذشت بیش از دو ماه وقفه به علت شیوع کُرونا، هفته جاری نماز جمعه در ۱۵۷ شهر کشور با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برگزار می‌شود. به نقل از پایگاه اطلاع رسانی وزارت کشور، حجت‌الاسلام  علی نوری با اعلام این خبر در ششمین نشست کارگروه ارزیابی رسانه‌ای مدیریت بیماری کُرونا در وزارت کشور که به ریاست دکتر علی آقامحمدی و با عضویت مدیران و نمایندگان رسانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی برگزار شد، افزود: برپایی نمازجمعه در شهرهای یادشده بر اساس مصوّبه امروز ستاد ملی مدیریت کُرونا صورت می‌گیرد و ما امیدواریم هر هفته، مردم شمار بیشتری از شهرهای کشور شاهد برپایی دوباره نماز جمعه باشند....+1399 .

***شهید مطهری؛ طرّاح خُطوط بنیادینِ اندیشه اقتصادِ اسلامی+شهید آیت‌الله ‌‌مرتضی مطهری(ره) از اندیشمندان فاخر و کم نظیر در دوران معاصر بود. شخصیتی جامع، عالمی ژرف اندیش و متفکّری عمیق بود که تسلط وی بر معارف قرآن و اهل بیت (ع) بر احدی پوشیده نیست. یکی از ابعاد علمی این شهید والا مقام، پرداختن به دانش اقتصاد و اقدام به نظریه پردازی جهت تشکیل نظام اقتصادی در اسلام و حکومت اسلامی است. به مناسبت ایام سالگرد شهادت این شهید والا مقام (12 اردیبهشت روز معلّم)، پایگاه وسائل در گفتگویی با دکتر عادل پیغامی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) به جایگاه شهید مطهری در اقتصاد اسلامی، پرداخته است. این استاد حوزه و دانشگاه بیش از ۲۷ سال است که آثار شهید مطهری را مورد پژوهش قرار داده و نسبت به اندیشه ایشان مسلط است.  دکتر عادل پیغامی گفت: متاسفانه به دلیل اینکه در حوزه و دانشگاه، مَباحِث فلسفی اقتصاد جایگاهی ندارد، آن لایه‌ای از اندیشه‌های شهید مطهری که فلسفه اقتصادی اسلام را در دنیای معاصر با مقتضیات زمان و مکان فعلی، برای انقلاب اسلامی تدوین شده است، مورد توجه قرار نگرفته است. آنچه که ما از شهید مطهری انتظار داشتیم و این انتظار به غایت انجام شده و هیچ نقصی در آن نیست، طراحی خطوط پایه‌ای و بنیادین اندیشه اقتصادی است که سئوالات بنیادینی که امثال آدام اِسمیت در اقتصاد پاسخ دادند، شهید مطهری پاسخ دادند....+1399 .

***موضوع‌شناسی فجر صادق و تعیین وقت نماز صبح/ وقت نماز صبح؛ ۸ دقیقه پس از اذان اعلامی است+موسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی در سه نوبت در فصول مختلف سال، با حضور منجمان، اعضای ستاد استهلال و فضلای حوزه علمیه قم در اوقاتی که مانعی مثل ابر و غبار در افق نبوده و مکان‌هایی که نور شهر و روستا یا تردد خودروها وجود نداشته، در فاصله حدود ۶۰ کیلومتر بیرون شهر قم با دقت تمام مساله را بررسی ونتیجه آن را با تعیین زمان دقیق بجا آوردن نمازصبح اعلام کردند+..پژوهشگران «موسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی» با حضور با حضور برخی از مُنجّمان و اعضای ستاد استهلال و همراهی قریب به ۱۵ تن از فضلای حوزه علمیه قم در تحقیقی با عنوان «موضوع‌شناسی فجر صادق و تعیین وقت نماز صبح»، نتیجه آن را با تعیین زمان دقیق بجا آوردن نمازصبح اعلام کردند .. در گزارش موسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی آمده است: یکی از مقدمات پراهمیت نماز که شناخت دقیق و مراعات آن واجب است، مساله اوقات نماز است که تاثیر قطعی در صحت نماز دارد، چرا که خواندن همه نماز پیش از وقت، هرچند از روی جهل به حکم یا موضوع یا سهو و غفلت باشد، باطل است؛ و بعد از وقت، -حتی اگر لحظه‌ای گذشته باشد- قضا خواهد بود.ولی از آنجایی‌که برخی از مکلفان نسبت به اذان صبح دچار تردید شده و از محضر رهبر معظم انقلاب اسلامی و برخی مراجع دیگر تقلید (دامت برکاتهم) استفتا کرده‌اند و آن بزرگواران نیز پس از تحقیق موضوعی مساله، نظر مبارک خود را اعلام فرموده‌اند: «که برای روزه‌داری و نماز، احتیاط کرده و از ابتدای شروع اذان صبح اعلامی از سوی صداوسیمای محل، امساک کرده و از مبطلات روزه پرهیز کنند و برای بجا آوردن نماز صبح، دقایقی صبر کنند تا مطمئن شوند وقت نماز صبح فرارسیده است».در سال جاری چون بسیاری از مومنان و حتی دفاتر برخی از مراجع معظم تقلید مساله را جویا شدند، توجه مومنان را نسبت به مراعات همان احتیاطی که از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی و برخی دیگر از مراجع تقلید توصیه‌شده است، جلب می‌نماید: یعنی برای روزه‌داری از ابتدای اذان صبح امساک کرده و از مبطلات روزه پرهیز کنند و برای بجا آوردن نماز صبح، «۸ دقیقه از اول اذان» صبر کنند، اما نسبت به وقت اذان مغرب و افطار روزه، اذان اعلامی صداوسیما کافی است و تفاوت قابل‌ملاحظه‌ای مشاهده نشده است.....+.1399 .

***«مکتب فقهی مُحَقِّق اردبیلی» مکتوب شد+کتاب «مکتب فقهی محقق اردبیلی» از فقهای شیعه امامیه در قرن دهم هجری که پس از شهید ثانی مرجعیت و ریاست تامه شیعه را در نجف بر عهده داشت، به همت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به زیور طبع آراسته شد .کتاب «مکتب فقهی محقق اردبیلی» توسط حُجَج‌اسلام محمدعلی سلطانی و دکتر سیدعلی حسینی در گروه فلسفه فقه و حقوق پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه گردیده است. کتاب حاضر حاصل چند سال تحقیق در آرای فقهی و دیدگاه‌های فرافقهی فقیه وارسته و ژرف‌نگر محقق اردبیلی (ره) است....+1399 .

***مَشروعیّت را به نصب الهی می‌دانم و مقبولیّت را به پذیرش مردم/ گزینش مردم شرط مقبولیت است نه مشروعیت - از سیره آیت‌الله ‌‌بروجردی ولایت فقیه را استفاده می‌کنیم+هنگامی که قانون اساسی را می‌نوشتیم گفتیم که اگر در میان مراجع یک مرجعی باشد که دارای چنین شرایطی باشد و مردم به صورت خودکار و خود جوش او را پذیرفته باشند احتیاج به گزینش و انتخاب نیست و اما اگر چنین نباشد، یک نوع گزینش مردم شرط است، به خاطر مقبولیت نه مشروعیت. الان هم خبرگان چنین نقشی دارد....آیت‌الله شیخ جعفرسبحانی تبریزی در باب ولایت فقیه به صراحت تأکید دارد که قائل به نظریه امام خمینی (نظریه نصب) هست، اهمیت این موضوع از آن جهت است که برخی، این مرجع محقق را در زمره طرفداران نظریه انتخاب قرار داده‌اند. به باور آیت‌الله ‌‌سبحانی شبهاتی که با ظاهر فقهی و کلامی نسبت به مساله حکومت اسلامی و ولایت فقیه مطرح می‌گردد صرف نظر از بضاعت اندک علمی ناشی از فضای مسموم تبلیغاتی و ضعف‌های شخصیتی است. آنچه در ادامه می‌خوانید گفتگوی پژوهشگران مرکز تحقیقات علمی حکومت اسلامی با آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی است که معظم‌له در این گفتگو به برخی از شبهات و سوالات در مورد ولایت فقیه پاسخ دادند. با این حال مهمترین بخش این مصاحبه، شفاف سازی نظریه سیاسی «آیت‌الله ‌‌سبحانی» است.....+1399 .

***کاشف‌‌الغطاء و مسئله فلسطین، ابعاد و راهکارها+کاشف الغطاء در جغرافیای دینی، فلسطین را قلب جهان اسلام و قدس را امانت خدا در دستان مسلمانان می‌‌دانست که باید حفظ شود. از نگاه وی صهیونیسم زائیده استعمار است. او حلّ مسئله فلسطین را در گرو توجه حقوق بشری و جهانی به موضوع فلسطین، بیداری امّت اسلامی، بازگشت به هویت اسلامی، بسیج امّت اسلامی و اتحاد دولت‌های عربی و اسلامی و دوری از استعمارگران می‌‌دانست...+1399 .

***نمایه مقالات کارآمدی فقه+در این نمایه مقالات، تلاش می‌شود مقالاتی که از زاویه‌ای به کارآمدی فقه می‌پردازند نمایه شوند.+1399 .

***نشست تخصصی مَجازی «کُرونا و زیست فقهی» برگزار می‌گردد+در نشست تخصصی مجازی «کُرونا و زیست فقهی»، حجت‌الاسلام مجتبی الهی خراسانی (رئیس میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی)، حجت‌الاسلام رضا اسلامی (عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی)، حجت‌الاسلام دکتر مهدی ابراهیمی (عضو هیات علمی گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی مشهد) و حجت‌الاسلام مصطفی دری (استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم) به ارائه بحث می‌پردازند....+1399 .

***روش‌شناسی تفریع فروع فقه زیست ‌فناوری و تفصیل مسائل آن+آنچه پیش‌روی خوانندگان قرار دارد، سلسله مباحثی است برگرفته از دروس خارج فقه آیت‌الله علی اکبر رشاد که تحت عنوان «فقه مهندسی ژنتیک و جنگ بیولوژیک» (فِقهُ التِّکنُولُوجِیا اَلحَیَوِیَّةِ وَ الحَربُ البِیُولُوجِیَةُ)،[اَلحَربُ البِیُولُوجِیَةُ هِیَ الحَربُ الَّتِی تُستَخدَمُ فِیهَا الفِیرُوساتُ وَ الجَراثیمُ وَ الأَوبِئَةُ المُفتَعَلَةُ] هفت صبح روزهای زوج، در مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضای تهران ارائه می‌شود. این دروس به‌صورت برخط (آنلاین) از طریق شبکه ایشیا (مدرسه فقاهت) قابل دریافت است....+1399

***نمایه کتاب‌های کارآمدی فقه+ در این نوشتار، کتابهایی که در آنها به نحوی به کارآمدی فقه پرداخته شده‌ نمایه شده‌اند.+1399 .

***نگاهی به مقالات شماره ۱۸ «جُستارهای فقهی و اصولی»+جدیدترین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و مدیر مسئولی مجتبی الهی خراسانی و سردبیری حسین ناصری مقدم منتشر شد....+1399 .

***سومین جلد از کتاب «قواعد فقهی» در باب قضاء منتشر شد+ نوشته حجت‌الاسلام  سید ابراهیم رئیسی...+1399 .

***نقش امام حسن(ع) در فرآیند تکاملی انقلاب نَبَوِی/ عباسعلی مِشکانی سبزواری+1399 .

***فصول بیست‌گانه‌ فقه مهندسی ژنتیک+حجت الاسلام استاد علی‌اکبر رشاد در ششمین جلسه درس خارج فقه مهندسی ژنتیک به تبیین روش شناسی فقه زیست فناوری و فصول بیست گانه فقه مهندسی پرداخت.....+1399 .

***نقش مردم در نظام اسلامی ویترینی نیست/ امنیت سیاسی؛ حق بدیهی مردم در نظام اسلامی+حجت‌الاسلام  بهرام دلیر نَقَدَه ای، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ....+1399 .

***جامعۀما، در اندیشه و آثار شهید صدر+کتاب «جامعه ما در اندیشه و آثار شهید سید محمدباقر صدر» نوشته سید منذر حکیم و با ترجمه مسعود فکری توسط انتشارات سروش منتشر و راهی بازار نشر شد..... +1399 .

***تنوع واژگان یادکرد صلح امام حسن (ع) و دلالتهای آن/ حجت الاسلام مُحسن اَلویری+1399 .

***تضادی که روشنفکری دینی بین فقه و اخلاق ایجاد کرده، هر دو را از کار می‌اندازد/ تا به فقه بی‌توجهید، همه نوگرایی‌ها متوقف است/ غفلت از فقه باعث شده روشنفکران در تله ادبیات بدعت بیفتند...+حجت‌الاسلام  دکتر داود فیرحی استاد دانشگاه تهران....+1399 .

***مروری بر مقالات بهار و تابستان ۹۹ «پژوهش‌های فقهی»+«بررسی دیدگاه امام خمینی درباره مُرسَلات فقهی شیخ صدوق»، «چرایی عدم ابلاغ وجوب خمس درآمدها (اَرباح مَکاسِب) در زمان پیامبر اکرم(ص)»، «نقد و بررسی مبانی فقهی دیدگاه مشهور در مفهوم‌شناسی عدالت فقهی»، «از فقه ادله تا فقه علل»، « نگاهی نو به حکم فقهی «جهاد زن» و « پژوهشی فقهی و حقوقی در مبانی تعمیم حکم سَبُّ النَّبِی«ص» بر غیر نبی» از جمله مقالات اخیر شماره بهار و تابستان ۹۹ فصلنامه «پژوهش‌های فقهی» است....(به صاحب امتیازی پردیس فارابی دانشگاه تهران، مدیرمسئولی دکتر علیرضا محمدرضائی و سردبیری دکتر محمد رسول آهنگران)...+1399 .

***دانشکده‌ای ماندگار در حافظه تاریخی نجف اشرف.../ دکتر هادی انصاری+1399 .

***سیر تدوین و تَطوُّر صحابه نگاری+ نوشته حجت‌الاسلام  محمدرضا هدایت پناه (عضو هیئت علمی گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم)...+1399 .

***پذیرش پژوهشگر و کارشناس علمی در پنج رشته فقه تخصصی نظام ساز+مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) تهران در رشته‌های فقه السیاسه، فقه القضاء، فقه التکنولوجیا الحیویه (زیست فناوری)، فقه التربیه و فقه الملکیه الفکریه، پژوهشگر و کارشناس علمی می‌پذیرد. ...+1399 .

***درباره مراسم دعا و نماز در اماکن مقدس تابع نظر ستاد ملی مبارزه با کُرونا هستم/ امکان حضور در مراکز دینی را به وسیله کسانی بررسی کنید که به اهمیت دعا واقفند+مقام معظّم رهبری حضرت آیت الله امام خامنه ای در تاریخ 21 اردیبهشت 1399  در ارتباط تصویری  با ستاد ملّی  مبارزه با کُرونا  که رئیس جمهور دکتر حسن روحانی  و وزیر کشور عبدالرضا رحمانی فضلی و وزیر بهداشت دکتر سعید نمکی  و استانداران 31 استاد و سرلشکر محمد باقری حضور داشتند بعد از استماع گزارشات فرمودند : ....  .....  یک سؤال بی‌پاسخی وجود دارد در مورد مراسم دعا و نماز و عبادت؛ من البتّه هیچ پیشنهادی را در مورد مساجد و مراکز دعا و مانند اینها به ستاد ملّی ارائه نمیکنم؛ یعنی من تابع نظر کارشناسی و تشخیص کارشناسی ستاد ملّی هستم منتها توصیه‌ام این است که بررسی این مورد را به کسانی بدهید که اهمّیّت حضور دعا و توسّل و مسائل معنوی را به معنای واقعی کلمه درک کرده باشند، اینها بررسی کنند مسئله را و تصمیم‌گیری کنند؛ هر چه تصمیم‌گیری کردند، بر عهده‌ی من و همه‌ی مردم است که بر طبق آن تصمیم‌گیری‌ها ان‌شاءالله عمل بشود. ...+1399 .

***ضعف‌های ‌مدیریتی در بحران کُرونا ربطی به فقه ندارد/ ابعاد انسانی مهمتر از عادات مَناسکی است/ در شرایط فعلی چالش فقه، چالش فرهنگ فقه است+حجت الاسلام مجتبی الهی خراسانی استاد درس خارج فقه حوزه علمیه مشهد گفت: آنچه در بحران کُرونا بروز کرده است چالش مدیریتی و تدبیری است که در یک پاندمی ضعف مدیریتی در پزشکی و امور مساجد وجود دارد. باید پروتکل‌هائی برای باز بودن مساجد طراحی شود و این ربطی به فقه ندارد، اینها ضعف‌های تدبیر است که نیاز به توسعه آموزش‌های فردی است.  نشست تخصصی مجازی «کُرونا و زیست فقهی» با حضور حجت‌الاسلام  رضا اسلامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، حجت‌الاسلام  مجتبی الهی خراسانی، استاد درس خارج فقه حوزه علمیه مشهد، حجت‌الاسلام مهدی ابراهیمی، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد و حجت‌الاسلام  مُصطفی دُرّی، مدرس سطع عالی حوزه علمیه قم به همت گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد.....+حجت الاسلام رضا اسلامی : .... از عجایب روزگار است که برای نخستین مرتبه در تاریخ تشیع حرم امام رضا (ع) بسته شده است، مجوز این امر چیست؟ توجیه فقها چیست؟ حکم اولیه، ثانویه یا حکم حکومتی یا از باب تزاحم است؟ مردم درباره این موضوعات سئوال دارند. نقش نظام اسلامی، دولت دینی و حاکم شرع برای مقابله با بحران اجتماعی که بر اثر بیماری به وجود آمده است چیست؟....+1399 .

***هم‌اندیشی وجوه انجام مناسک حج در حالت اضطراری+در پی شیوع ویروس کرونا، به ‌منظور بررسی احتمالات مختلف در خصوص انجام مناسک حج در حالت اضطراری، نشستی با حضور نمایندگان دفاتر مراجع عظام تقلید و نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت در قم برگزار شد.در این نشست که نمایندگانی از دفاتر آیات عظام جوادی‌آملی، حائری، حکیم، سبحانی، سیستانی، شبیری‌زنجانی، صافی‌گلپایگانی، مکارم‌شیرازی، نوری‌همدانی و وحید خراسانی حضور داشتند، درباره وجوه مختلف فقهی برای انجام مناسک حج تمتع در شرایط فعلی تبادل‌نظر شد.....+حجت‌الاسلام‌ سیّدعبدُالفَتاح نوّاب، سرپرست حجاج ایرانی.....+1399 .

***اگر حاکمیت از حجاب کوتاه بیاید، فردا باید زیر بار بی‌اخلاقی‌های بیشتری برود+حجت‌الاسلام محمدرضا زیبایی نژاد رئیس مرکز تحقیقات زن و خانواده گفت: اینکه حجاب نماد زن انقلابی است باعث می‌شود که هر کس انگیزه مقابله با انقلاب دارد، سراغ حجاب می‌رود و فردا اگر حاکمیت از بحث حجاب کوتاه آمد، به منزله شکست انقلاب قلمداد می‌شود و من این سخن را به رهبر معظم انقلاب(امام خامنه ای) عرض کردم. ایشان به بنده حاشیه زدند که گویا تصور کردید که ما حجاب را به امری نمادین تبدیل کردیم، در حالی که جریانات چپ، حجاب را به امری نمادین تبدیل کرده‌اند که شکست حجاب را به مثابه شکست انقلاب قلمداد کنند؛ من بعد از مطالعه درباره این موضوع به این نتیجه رسیدم که حق با رهبر معظّم انقلاب است....+حجت‌الاسلام  محمدرضا زیبایی نژاد در نشست «نقش کُنشگران فمینیسم بر وضعیت حجاب در ایران» که در مرکز تحقیقات زن و خانواده برگزار شد، با بیان اینکه نخستین چالش انقلاب اسلامی بعد از پیروزی، حجاب بود، عنوان کرد: امام خمینی (ره) در صبح ۱۵ اسفند در فیضیه این را یادآور شدند که زنان باید با حجاب اسلامی به محیط کار بروند......در ۱۷ اسفند تعدادی از دانشجویان علیه حجاب اجباری تحصن کردند و در روز بعد هم ادامه پیدا می‌کند که تعداد این افراد طبق گزارش‌ها قریب به ۸ هزار نفر بود....برخی از شخصیت‌ها مانند آیت‌الله طالقانی در ۱۹ اسفند‌ماه به فلسفه حجاب پرداخت و در نهایت بیان کرد که قرار نیست حجاب توسط حکومت اجباری شود، در روز بعد امام این بحث آیت‌الله طالقانی را تایید کردند، اما توجه‌ها را به فلسفه حجاب جلب کردند، اما اینگونه منعکس می‌شود که امام گفتند حجاب اجباری نیست !!.....+1399 .

***علم فقه برای اجرا وضع شده، نه پستوی خانه/ تمام ابواب حقوق در شریعت اسلامی مورد توجه قرار گرفته است/ اشکالات مُحسن کَدیور پشتوانه علمی ندارد+حجت‌الاسلام دکتر سید ابراهیم حسینی ضمن پاسخ به چالش‌های نسبت فقه و حقوق مطرح کرد: برخی به غلط می‌گویند «علم فقه همراه با علم اخلاق برای تنظیم عملی زندگی مومنانه پیش بینی شده است …». روشن است که در حکومت اسلامی قانون برای تنظیم روابط اجتماعی است، نه پستوی خانه و زندگی مومنانه. یعنی علاوه بر زیست مومنانه در بُعد فردی، جامعه باید اسلامی باشد و قوانین اسلام، برای جامعه سازی اسلامی شود. آیا کسی می‌تواند وجود قوانین اجتماعی را انکار کند؟ بنابراین زندگی مومنانه فقط در بُعد فردی منحصر نمی‌شود بلکه مهم‌تر از آن، بُعد اجتماعی است..... +1399 .

***رویکرد امام موسی صدر به خمس فقهی نیست/ خمس؛ گامی در جهت ارتقای اجتماعی+امام موسی صدر معتقد است که وقتی همه جامعه در خدمت انسان است، انسان نیز باید در خدمت جامعه باشد که این را با بحث ایمان تقویت می‌کند. در نتیجه باید حق جامعه با ادای خمس پرداخت شود. بنابراین پرداخت خمس وظیفه‌ای است که برای ارتقای اجتماعی باید آن را مورد توجه قرار دهیم.  پانزدهمین جلسه تفسیر قرآن امام موسی صدر با ارائه شریف لک‌زایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، شب ‌گذشته، ۲۰ اردیبهشت‌ماه، به صورت مجازی برگزار شد و یکی از موضوعات مطرح شده در این جلسه بررسی نگاه تفسیری امام موسی درباره مسئله خمس و نقش آن در ایجاد اعتدال در جامعه بود که در ادامه متن آن را می‌خوانید؛ ....  امام موسی صدر امام بحث فقهی نمی‌کند و این نیز قابل توجه است که تقریباً هیچ بحث فقهی ندارد. فقط در حد کلی اشاره می‌کند و همان نگاه اجتماعی را پیش می‌گیرد. ایشان به آیه ۴۱ سوره انفال اشاره می‌کنند که می‌فرماید «وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیلِ إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا یَوْمَ الْفُرْقَانِ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَاللَّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ». آیه در مورد غنیمت‌هایی است که در بدر نصیب مسلمانان شده است. خمس بر دو چیز تعلق می‌گیرد؛ یکی بر سودی که نصیب انسان می‌شود و بهره‌ای که از فعالیت اقتصادی نصیبش می‌شود و یکی هم غنیمتی که در جنگی کسب می‌شود....... +1399 .

***ساختارشناسی شرکت‌های سهامی از منظر فقه+حجت‌الاسلام  حمید درایتی، استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد ...+1399 .

***اندر باب ولایت، عقلانیت و کُرونا/+حاشیه ای بر فرمایشات مقام معظّم رهبری (امام خامنه ای ) در خطاب به ستاد ملّی کُرونا +..... علی محمدی+1399 .

***فراخوان مقاله فصلنامه کتاب نقد «آینده‌نگاری تمدنی جهان پَساکُرُونا»..+دکتر حسین رمضانی رییس مرکز مطالعات پیشرفت و تمدن وابسته به پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی...... +1399 .

***پیش نیازهای موضوع شناسی احکام/ بهنام طالبی طادی+1399 .

***گزارشی از مواجهه مراجع تقلید، حوزه‌های علمیه و روحانیت با مسأله کُرونا+1399 .

***ظرفیت‌های فقه موجود در زمینه «نظریه حقوق عمومی اسلامی»+به همّت مرکز پژوهشی مبنا، اولین نشست تخصصی نظریه دولت اسلامی برگزار شد. در این جلسه که با ارائه نظریه، توسط حجّت الاسلام دکتر محمدجواد اَرَسطا، دانشیار گروه حقوق دانشگاه تهران و استاد درس خارج حوزه علمیه قم صورت گرفت، سایر اساتید حاضر در جلسه به نقد مَباحِث مطرح شده و ارائه نظرهای خود پرداختند.  در ابتدای این نشست دکتر محمد تقی دشتی مدیر مرکز پژوهشی مبنا، به ضرورت نظریه پردازی در زمینه دولت از دیدگاه اسلام پرداخت و بیان داشت: نظریه دولت، امری است که بر خلاف غرب هنوز در بین اندیشمندان مسلمان به طور جامع و همه جانبه به آن پرداخته نشده است. هر چند در گذشته زحماتی در این زمینه انجام شده ولی ناتمام رها شده است؛ لذا تشکیل سلسله نشست‌های نظریه دولت که همواره جزء دغدغه‌های مرکز پژوهشی مبنا بوده است در سال جاری با حضور اساتید محترم حوزه حقوق عمومی در اسلام برگزار‌ می‌گردد و نهایتا در سال آینده به یاری خداوند همایش ملی یا بین المللی نظریه دولت در اسلام برگزار خواهد شد. در ادامه، حجت‌الاسلام  دکتر محمد جواد ارسطا به بررسی ظرفیت‌های فقه موجود در زمینه «نظریه حقوق عمومی اسلامی» پرداخت و سخنان خود را در این جلسه به بیان مقدمه تحلیلی این نظریه اختصاص داد که مشتمل بر دو بخش نکات مقدماتی و استخراج ظرفیت‌های فقه موجود است.وی در بخش نخست به بیان پاسخگو بودن اسلام به نیازهای فردی و اجتماعی، ظرفیت‌های فقه موجود برای پاسخگویی به مباحث حقوق عمومی و همچنین مبانی اکتشاف و توسعه پاسخگو بودن اسلام در زمینه حقوق عمومی پرداخت..... («امور حِسبِیَّه» به عنوان اولین ظرفیت....) .......  باید به این امر توجه کرد که بر خلاف تصور رایج، حکم حکومتی، همانگونه که برخی از فقهای معاصر به آن اشاره کرده‌اند، مختص به موارد ضرورت نیست و شامل هر گونه تصمیمی است که برای تدبیر امور جامعه صورت‌ می‌پذیرد. در ادبیات فقهی ما نیز به همین دلیل از آن به با تعابیری مانند احکام تدبیری، احکام تنفیذی و اجرایی و احکام نظامیه یاد شده است.......+1399 .

***نقدی بر «تعیین وقت نماز صبح» از سوی مُؤسسه موضوع شناسی احکام که توسط حجت الاسلام محمد حسین فلاح زاده اداره می شود .../ محمد ذکاوت صفت+1399 .

***پیام آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی تبریزی به مناسبت لَیالی قَدر+آیت‌الله سبحانی ضمن بیان فضیلت و اعمال شب‌های قدر به مساله کُرُوناویروس (covid19) اشاره کرده و بیان می‌کند: هرچند بشر به وسیله گناهانی که کرده و خون‌هایی که می‌ریزد، تا حدّی مستحق چنین مؤاخذه است اما دعا کنیم خداوند مَنّان از گناهان بشر بگذرد و رحمت خود را بر همه بفرستد. ....+1399 .

***فقه کارآمد، باید برای حیات دنیوی هم برنامه داشته باشد....+گفتگو با حجت‌الاسلام دکتر محمود قیوم‌زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد ساوه و مدرس حوزه ....+1399 .

***در آستان شبهای قدر+قدر به چه معنا است؟ .... «قدر» در لغت به معنای اندازه و اندازه گیری است و «تقدیر» نیز به معنای اندازه گیری و تعیین‌‌ می‌باشد.(۱) معنای لغوی تقدیر در سخنی از امام رضا(علیه السلام) نیز به کار رفته و بدان اینگونه اشاره شده است: «تَقْدِیرُ الشَّی‏ءِ مِنْ طُولِهِ وَ عَرْضِه»(۲)؛ (اندازه گیری هر چیز اعم است از طول و عرض آن)......+تهیه و تحقیق: پایگاه اینترنتی آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی+1399 .

***موارد جنایت عمد، شبه عمد و خطای محض در انتقال کُرونا+حجت‌الاسلام علی محمدی جورکویه، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی  به بررسی حقوقی انتقال ویروس‌های واگیر مانند کرونا پرداخت و گفت: در برخی موارد، این انتقال، جنایت عمدی، در برخی موارد شبه عمد و در برخی موارد خطای محض است.....+1399 .

***معتبرترین اعلامیّه حقوق بشر+یکی از اسناد مهمّ افتخار جامعه‌ اسلام مخصوصاً تشیع، عهدنامه امیرمؤمنان علیه‌السّلام به مالک اشتر علیه الرحمه است که پس از قریب به هزار و چهارصد سال، همچنان معتبرترین اعلامیه حقوق بشر است...... +نوشتاری از آیت الله شیخ لطف الله صافی گلپایگانی+1399 .

***دِراساتُُ فِی فِقـهِ الرِّبـا+کتاب «دِراساتُُ فِی فِقهِ الرِّبا فِی عَشَرَةِ فُصُولِِ مِن اَحکامِ المُعامَلاتِ وَ البُنُوکِ» اثر استاد سید اصغرناظم‌زاده قمی به همت بوستان کتاب چاپ و روانه بازار نشر شد. «دِراساتُُ فِی فِقهِ الرِّبا فِی عَشَرَةِ فُصُولِِ مِن اَحکامِ المُعامَلاتِ وَ البُنُوکِ»به قلم حجت‌الاسلام  سید اصغر ناظم‌زاده قمی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم به‌تازگی از سوی مُؤسسه بوستان کتاب کتاب منتشر شد.  استاد ناظم‌زاده قمی در این اثر «معنای ربا در لغت و قرآن و ادیان گذشته»، «چگونگی تشریح ربا در اسلام»، «ادلّه حرمت ربا در قرآن»، «سنت و اجماع»، «شبهات وارده در شدت عقوبت ربا و جواب آنها»، «اقسام ربا»، «مُستَثنَیات ربا»، «قرض لا ربوی»، «احکام بانک‌ها و معاملات متداول در آن» و… را تبیین و بررسی کرده است.....+1399 .

***فقاهت علوی زمینه‌ساز عقلانیت امّت اسلامی ...../ حجت الاسلام محمدحسین مختاری+1399 .

***جاریِ شب قدر +شب‌‌‌ها و روزها ـ به لحاظ حقیقت ذات ـ یکسانند و به لحاظ تعلّق به خالق، در فضیلت، برابر. اما گاهی به لحاظ متعلّقی شریف، شبی، قدرِ کلان می‌بیند و بر صدرِ زمان می‌نشیند. از آن پس، رنگ تیره‌‌ی شب، که تمثال سیاهی و تباهی بوده، از رنگ سپیده‌‌ی صبح، برتر می‌شود و سَلَامٌ هِی حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ. یکی از مهمترین، بلکه مهمترین شب سال، «شب قدر» است. اهمیت این شب به حدی است که در لسان خالق، از هزار ماه برتر دانسته شده (خَیرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ) .....+محمد بَنَکی+1399 .

***دانلود کتاب «هادی نامه»؛ ارج‌نامه استاد خسروشاهی+این ارج‌نامه به کوشش حجت‌الاسلام  رسول جعفریان (استاد تاریخ و رئیس کتابخانه دانشگاه تهران) به زیور طبع آراسته شده است ...+1399 .

***بنام عقل ، به کام اخباری گری+انقلاب معرفتی وحید بهبهانی ، به رغم آن که در ظاهر، در نقد یک جریان قدیمی با عنوان اخباری گری بود، و اما فی الواقع، تلاشی برای باز کردن مسیر برای سازگاری بیش از پیش دین با امر دنیا و عرف بود. دقیقا همین نکته بود که بسیاری از اخباری‌ها را نگران می‌کرد، نگران این که علم اصول، در حال از بین بردن اصل شریعت است. در اینجا ، مروری بر رساله «آدابُ المُتَعلِّمین» یا حُجَّت بالغه شورش بر ضدِّ انقلاب معرفتی وحید بهبهانی ازمحمد ابراهیم بن محمد خلیل استرآبادی از علمای دوره ناصری (رساله‌ای از دوره ناصری) داریم که هرچند اساس آن در دفاع از عقل است، اما در باطن، در جهت کاستن مقام عقل، در حد یک خدمتگزار ساده برای شرع قابل فهم برای اخباری ها است ، عقلی که از نگاه اخباری ها محترم است اما هیچ استقلالی از خود ندارد…/ حجت الاسلام رسول جعفریان+1399 .

***آیا سود پرداختی به سهام داران بورس، حلال است؟+حجت الاسلام دکتر سید عبّاس موسویان عَجَب شیری آذربایجانی عضو شورای فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار درباره مسائل شرعی سود سرمایه گذاری در صندوق‌های (ETF) توضیحاتی را ارائه کرد. دکتر سید عباس موسویان عضو شورای فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، درباره مسائل فقهی سود حاصل از خرید و فروش سهام صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) اظهار کرد: از نظر مراجع تقلید خرید و فروش سهام دو شرط دارد. شرط نخست این است که کالاهای تولیدی در آن شرکت از مسیر حرام تولید نشده باشد و شرط بعدی اینکه شرکت سهامی،  دارای سود رَبَوِی نباشد. وی ادامه داد: سرمایه گذاری در بورس دو روش است. در نوع اول آن افراد سرمایه گذار تنها به دنبال نگهداری و سودآوری سهام خود هستند ولی در نوع دوم افراد سهام را خرید و فروش می‌کنند و به دنبال کسب سود کوتاه مدت هستند که این مسئله احکام و ضوابطی دارد که سرمایه گذاران باید آن را رعایت کنند. وی معتقد است که سرمایه گذاری در بورس، به شرطی که ضوابط شرعی آن رعایت شود بهترین نوع سرمایه گذاری در کشور است و از نظر او در شرکت‌های بورسی کشور ما دو شرط ذکر شده ( مسائل شرعی) در معاملات رعایت می‌شود. این مقام مسئول در پایان در خصوص سود معاملات صندوق‌های ETF گفت: سود معاملات صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) در بورس حرام نیست. سرمایه گذاری و سودگیری از بازار سرمایه در صورتی که خلاف قانون نباشد، به خودی خود اشکال ندارد و بدون شک مسئولان بورس با موازین شرعی به پرداخت سود مشغول اند. گفتنی است؛ چندی پیش برخی از مراجع تقلید از ابهام سود پرداختی توسط بورس به سهام شرکت‌های حاضر در صندوق ETF سخن گفته بودند. لازم به ذکر است که یکی از شواهد شرعی بودن معاملات و پرداخت سود در بورس، شراکت سهام دار در سود و زیان معاملات است...+1399 .

***سنت‌های تاریخی در قرآن کریم+محور اصلی در این گفتارهای تفسیری سنت‌های تاریخی در قرآن کریم است که شهید صدر به‌ژرفا و فراگیری شگفتی به آن می‌پردازد، اما این کتاب بیش از آنکه کتابی درباره سنت‌های تاریخی باشد، درواقع بیانگر روشی نو و بی‌سابقه برای تفسیرِ موضوعی است که شهید صدر خود آن را روش استنطاق نامیده است؛ روشی که او با پی‌ریزی آن سطح پژوهش‌های علمی در این عرصه را به مرحله‌ای جدید وارد می‌کند. کتاب «سنت‌های تاریخی در قرآن کریم» گفتارهایی تفسیری از استاد شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر است. وی این درس‌ها را پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و بنا بر ضرورت‌های پیش‌آمده در عرصه سیاسی‌اجتماعی عراق و جهان اسلام ارائه کرد. شهید صدر دو روز در هفته (سه‌شنبه و چهارشنبه) درس خارج فقه خود را تعطیل کرد و به‌جای آن به موضوع تفسیر قرآن کریم پرداخت. هدف از این سخنرانی‌های عمومی تقویت ارتباط رهبری دینی و مردم و ایجاد زمینه آگاهی‌بخشی و روشنگری از سوی مرجعیت بود. اساتید و طلاب حوزه‌های علمیه و همچنین عموم مردم از این سخنرانی‌ها استقبال کردند و نوارهای آن به‌شکلی بی‌سابقه تکثیر و در میان مردم منتشر شد.....+1399 .

***گام دوم و نسل جوان در ششمین شماره فصلنامه حوزه+ششمین شماره فصلنامه تحلیلی ـ انتقادی حوزه با صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، و مدیرمسئولی دکتر سید عباس صالحی و سردبیری حجت‌الاسلام عبدالرضا ایزدپناه به‌تازگی منتشر شد. فصلنامه تحلیلی‌ـ ‌انتقادی حوزه «مجله حوزه»، (دوره شماره ۶ و از پیاپی۱۸۱) ویژه حوزه‌های دینی، با عنوان «نماد روشن‌فکری حوزوی» با صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با محتوای مقالات، گفت‌وگو و پرونده ویژه «گام دوم و نسل جوان» چاپ و منتشر شد. مقالات: این شماره با سخن مُدیرمسئول، سید عبّاس صالحی با عنوان «گام دوم انقلاب و تمدن نوین اسلامی» آغاز و مقالاتی با عناوین «الگوی گذار عصر غیبت در بیانیه گام دوم، به قلم عبدالوهّاب فراتی»، «حوزه در تراز انقلاب، اثر سیدسجّاد ایزدهی»، «توازن «حوزه‌های علمیه» با تمدن نوین اسلامی / نیم نگاهی به بیانیه گام دوم انقلاب، نگاشته محمدجواد مصطفوی» و چالش‌های «مرجعیت روحانیت در گام دوم، به قلم فاضل حسامی» منعکس شده است.همچنین در پرونده «گام دوم و نسل جوان حوزه»، مقاله «بیانیه گام دوم؛ نظریه دولت و روحانیت؛ طلاب جوان و طرحی برای فردا» از سوی محسن جبارنژاد به نگارش درآمده است. «نسبت سنجی بیانیه گام دوم و طلاب جوان در گفتگو با رضا عیسی‌نیا و «میزگرد: بیانیه گام دوم و طلاب جوان» از دیگر مطالب این پرونده می‌باشد«کنش‌گری روحانیت در انتخابات و تکثر نقش آن‌ها، در گفتگو با رضا اسلامی» .....+1399 .

***برگزاری دروس فقه پزشکی در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)+سلسله دروس فقه پزشکی با تدریس حجت الاسلام استاد  محمد قائینی هر روز از ساعت ۱۴ الی ۱۵ به صورت آنلاین برگزار می‌شود. حجت‌الاسلام سید جواد حسینی خواه، معاون پژوهشی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، با اعلام این خبر گفت: بحث فقه پزشکی به همت و تلاش گروه پژوهشی فقه پزشکی و گروه آموزشی تخصصی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار خواهد شد. وی گفت: حجت‌الاسلام  محمد قائینی به عنوان یکی از اساتید مُتخصص در بحث فقه پزشکی برای تدریس این عنوان درسی انتخاب شدند...+1399 .

***برگزاری آنلاین کنگره بین‌المللی قُدس شریف با حضور میهمانانی از ۱۸ کشور جهان+رئیس کنگره بین‌المللی قُدس شریف با بیان اینکه این کنگره با حضور سخنرانانی از ۱۸ کشور به صورت مجازی و با پیام آیت‌الله العُظمی حسین نوری همدانی در بستر اینترنت و به صورت مجازی برگزار می‏‎شود، اظهار کرد: قدس و مسجدالاقصی نماد اسلام و تمدن اسلامی محسوب می‌شود. لذا دفاع از قدس به همه امت اسلامی مربوط است و البته با منافع ملی همه کشورهای اسلامی گره خورده است.  آیت‌الله علیرضا اعرافی، در نشست خبری کنگره بین المللی قدس شریف که در ساختمان معاونت بین الملل دفتر مقام معظم رهبری (امام خامنه ای) برگزار شد، گفت: کنگره بین المللی قدس شریف روزهای ۲۹ و ۳۰ اردیبهشت ماه امسال از ساعت ۱۸ تا ۲۰ به وقت ایران و ۱۶.۳۰ تا ۱۸.۳۰ به وقت مکه، به مدت ۲ روز و به صورت مجازی و با نرم افزار adobe connect و پخش زنده از طریق آدرس اینترنت live.alabaster.ir اِینستاگرام، فَیس‌بُوک و یُوتُیُوب است. ....وی با بیان این که شرکت‌کنندگان در این کنگره بین‌المللی، شخصیت‌های علمی، فرهنگی و سیاسی از کشورهای مختلف جهان هستند، ادامه داد: سخنرانانی از کشورهای ایران، پاکستان، عراق، فلسطین، بنگلادش، کانادا، تایلند، سیرالئون، بحرین، اندونزی، سوریه، آمریکا، انگلستان، تالیند، لبنان، آفریقای جنوبی، نیجریه و ماداگاسکار در کنگره سخنرانی خواهند کرد.....+1399 .

***شاخصه‌های منظومه فقهی نظام خانواده+نشست «تدوین فقه نظام اجتماعی مشخصه‌های منظومه فقهی نظام خانواده اسلام با محوریت خانواده»+ در ادامه سلسله نشست‌های گفتمان علمی – مَجازی ماه مبارک رمضان مرکز تحقیقات اسلامی مشهد (وابسته به دفتر آیت‌الله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی)، با سخنرانی حجت‌الاسلام  سید مُنذِر حکیم، رئیس پژوهشکده اَلذُّرِّیَّةُ النَّبَوِیَّة و مدیر گروه فقه خانواده «جامِعَةُ المُصطَفَی العالَمِیَّةِ» به صورت مجازی برگزار شد....+1399 .

***دفتر علامه فضل‌الله: یکشنبه آینده در لبنان عید فطر است+1399 .

***عرضه سهام در قالب ETF مشکل شرعی ندارد/ توصیه به تازه‌واردها به بورس+حجت‌الاسلام حسن نظری درباره عرضه سهام دولتی در بورس در قالب ETF اظهار کرد: این موضوع و به ویژه بلوکه شدن پول مردم به مدت دو ماه از منظر شرعی مشکلی ندارد، بلکه برای ساماندهی شرکت‌های مشمول این صندوق‌هاست. لذا تا زمانی‌که امکان و خرید و فروش آن‌ها فراهم شود، باید این پول‌ها بلوکه باشد. حجت‌الاسلام حسن نظری، عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار و شورای فقهی بانک مرکزی، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره مسائل شرعی مرتبط با عرضه اموال دولتی در بورس و همچنین صندوق‌های ETF پرداخت.....+1399 .

***چالش‌های جدید حقوق فرزند پذیری+کتاب «چالش‌های جدید حقوق فرزند پذیری» در سه بخش به قلم مریم صیّادی (مُدرِّس دانشگاه) به‌تازگی از سوی نشر «پرپروک» خمین به چاپ رسیده است...+1399 .

***پاسخ استاد شیخ محمد جواد فاضل لنکرانی به نسبت‌های ناروا به فقه امروز+چطور ما می‌توانیم بگوئیم فقه مُرده؟ مگر مرگ فقاهت امکان دارد؟ مرگ فقه مساوی با مرگ دین است.......+1399 .

***اعلام میزان و مبلغ زکات فطره سال ۹۹ از سوی مراجع تقلید 1399 .

***آیا تحولات اخیر بازار بورس با موازین فقهی انطباق دارد؟+ حجت‌الاسلام غلامعلی معصومی‌نیا عضو شورای فقهی بورس و استاد حوزه و دانشگاه گفت : نمی‌خواهیم بگوییم بورس قمار است، اما حاکمیت فضای موجود در بورس شباهت زیادی به این پدیده دارد. قمارباز با پذیرش ریسک بالا با سودای درآمد بادآورده اقدام می‌کند و این روحیه در فضاهای هیجانی نیز نمود پیدا می‌کند. آیا این وضعیت مطلوب اسلام است؟ آیا این عاقلانه است؟ مقصر اصلی این جریان مردم نیستند بلکه کسانی هستند که مُروِّج این مسایل هستند. ..…+1399 .

***معرفی نرم‌افزار مجموعه آثار شیخ صدوق و شیخ کلینی+1399 .

***چرا این همه به «فقه» حمله می‌شود؟/‌ حجت الاسلام هادی سروش+بی‌مهری‌ها به فقه محدود به این روزها نیست؛ هزار سال پیش غزالی گفت: فقه از علوم معنوی و اُخروی نیست و یک دانش دنیوی است. و امروز آمده‌اند و می‌گویند؛ «فقه نه تنها از علوم اخروی نیست بلکه از علوم دنیوی هم نیست چون اساسا بی‌فائده است»! و گفتند؛ «فقه با تکنولوژی و ساختار زندگی فردی و اجتماعی سازگار نیست و برخی احکامش دارای قبح اجتماعی است و امروز مردم را به بی‌دینی فقهی کشانده»! و سخنانی از این دست که همواره می‌خوانیم و می‌شنویم. ...…+1399 .

***فقهِ بدون اخلاق، اصلاح‌گر جامعه نیست+حجت‌الاسلام  محمدصادق کاملان عضو هیئت علمی پژوهشکده اندیشه دینی معاصر با بیان اینکه جامعه امروز ما با وجود افزایش مناسک دینی به شدت دچار بی‌اخلاقی است، گفت: باید برگردیم و مردم را به اخلاق و صفای باطن به جای کمیّت‌گرایی در مناسک دعوت کنیم.....+1399 .

***تعلیقه‌ای بر یادداشت اخیر استاد رسول جعفریان/ سید محمد حسینی+یادداشتی با عنوان «به نام عقل به کام اخباری گری» از جناب آقای دکتر رسول جعفریان در سایت شبکه اجتهاد منتشر شد که به معرفی رساله‌ای با نام (آدابُ المُتعَلِّمین یا «حُجّت بالغه» از محمد ابراهیم بن محمد خلیل استرآبادی) می‌پرداخت. نویسنده محترم در مقدمه‌ای به نسبت طولانی مُتعرِّض تاریخچه‌ی نزاع اصولی اخباری و زمینه‌های فکری و معرفتی آن شده است که خالی از لغزش‌هایی نیست . از همین رو کوتاه نکاتی چند را متذکر می‌گردم: ۱. نزاع اخباری و اصولی را در قالب چالش‌های عصر حاضر تعریف و تبیین نمودن ناشی از یک پیش‌داوری است....+1399 .

***خانواده و اخلاق جنسی؛ آخرین اثر منتشر شده استاد شهید مرتضی مطهری+1399 .

***عرضه رایگان نرم افزار جامع الاحادیثِ همراه+1399 .

***ساختارهای ماهُوِی فقه اخلاق حکومتی+روش فقه اخلاق باید تثلیثی باشد یعنی یا انجام می‌دهیم یا ترکش می‌کنیم و یا مشکوک است که مجرای احتیاط است. منبع نیز همان گستره حُجَج الهیه است که از پیامبر (ص) شروع می‌گردد و تا فرد عاقل ادامه می‌یابد.  در ادامه سلسله جلسات فقه گروه فقه اخلاق حکومتی مُؤسسه فُتوح اندیشه؛ نشست علمی و آنلاین «ساختارهای ماهُوِی فقه اخلاق حکومتی» با ارائه حجت‌الاسلام  مجتبی صانعی کرمانی، استاد سطح عالی حوزه قم برگزار شد.  مجتبی صانعی کرمانی با اشاره به فلسفه وجودی فقه اخلاق، بیان کرد: خاستگاه فقه اخلاق، فقه ربوبی است ...+1399 .

***آینده‌پژوهی فقهی ضرورتی انکارناپذیر است/ عدم توجه به موضوع آینده‌پژوهی، مُنجرّ به فاصله گرفتن مردم از متن دین می‌شود....+حجت الاسلام احمد مُبلِّغی+1399 .

***آیت‎‌الله خامنه‌ای آزادی فلسطین را واجب دینی و شرعی می‌دانند+آیت الله علیرضا اعرافی مُدیر حوزه‌های علمیه و رئیس کنگره بین المللی قُدس شریف در افتتاحیه نشست کنگره بین المللی قُدس شریف که به صورت زنده از فضای مَجازی پخش شد، گفت : از زمان پیروزی انقلاب اسلامی و تاسیس جمهوری اسلامی در ایران در سطح رهبری و دولت و ملت، مُنادی دفاع از حقوق ملت فلسطین هستیم و این خواسته ما برخاسته از مبانی و اعتقادات و فقه اسلامی است که بر لزوم یاری مظلوم و ایستادگی در برابر ظالم تصریح دارد و قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز بر آن تاکید کرده و ما نیز تاکید می کنیم که مسئله فلسطین دو راه حل بیشتر ندارد که هر دو مبتنی بر واقعیت و منبطق بر تعالیم دین و مبانی بین الملل و کرامت ملت‌های آزاده است.... از لحاظ علمی نیز تا کنون بیش از ۲۰۰۰ رساله دانشگاهی در سطح کارشناسی ارشد و دکترا و صدها کتاب و مقاله در زمینه‌های مختلف دینی و سیاسی و فرهنگی و بین المللی در زمینه دفاع از حقوق ملت فلسطین نوشته شده است......+1399 .

***تاکید فقه بر ضرورت پیگیری پرونده رُبودن امام موسی صدر در دستگاه دیپلماسی/حجت الاسلام  احمد مُبلِّغی خُرَّم آبادی لُرَستانی+ موضوع امام موسی ‌صدر موضوعی زنده و فعال است و جامعه، دولت و نظام، مسلمانان و به‌خصوص شیعیان از جوانب مختلفی به آن چشم دارند و بسیار حائز اهمیت است .....+1399 .

***نگرانی و دغدغه‌های امام خمینی(ره) نسبت به سرنوشت امام موسی صدر+ امام خمینی : ....  راجع به آقای صدر ما از آن وقت که نجف بودیم و این قضیه واقع شد تا وقتی که پاریس رفتیم و بعد هم به ایران آمدیم، دنبال این قضیه بودیم. آقای صدر در ایران متولد شده است و ایرانی است، با من سوابق زیاد دارد....(صحیفه امام، ج‏۷، ص: ۱۹۹) .... + (سید موسی صدر«امام موسی صدر» در سال ۱۳۴۷ ق (۱۳۰۹ ش) در عصر حکومت رضاخان در قم به دنیا آمد. پدر وی آیت‌الله سیدصدرالدین صدر عالِمی نامدار و از از مَراجِع ثَلاث پس از آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی بود) .... +1399 .

***حقیقت مُستحبات؛ تَسامُح در اَدِلَّه سُنَن با رویکردی بر نظر امام خمینی «ره» رساله دکتری سرکار خانم زُهرَه خانی+کتاب حاضر در سه بخش فراهم شده است. بخش اول: کلیات؛ در این بخش مفهوم تسامح و قاعده تسامح تبیین می‌شود. بخش دوم: نقد و بررسی ادله قاعده؛ در این بخش به ادله موافقان و مخالفان این قاعده پرداخته شده است. بخش سوم: پیامدها و آثار قاعده؛ در این بخش آثار سوئی که در نگاه جزئی به نابسامانی استنباط در تعیین حد و مرز این قاعده می‌انجامد و در نگاه کلی به آسیب‌هایی که در حوزه اجتهاد و اجتماع به وجود می‌آید تبیین می‌شود ....در بررسی دلالت اَخبار مَن بَلَغَ، احتمالاتی که در تفسیر این روایات وجود دارد، برشمرده می‌شود. سپس، در مقام اثبات، آرای علمای اصول در سه مرحله تبیین نظر، استدلال صاحب نظر و نقد دیدگاه ، تدوین می‌گردد. در این میان، نظر مشهور که همان مفاد قاعده تسامح است، به چالش کشیده می‌شود. نظر «امام خمینی» مبنی بر تشابه مُفاد اَخبار مَن بَلَغ با جُعالَه مورد بحث قرار می‌گیرد. در این بخش به موازات روایات شیعه، اَخبار اهل تسنن: حدیث جابر ابن عبدالله انصاری، احادیث اَنَس‌بن مالِک، حدیث اِبن عُمَر مورد نقد سَنَدی و دلالی قرار می‌گیرد....+1399 .

***میزان فطریه و کفاره سال ۹۹ از سوی رهبر مُعظَّم انقلاب(امام خامنه ای) اعلام شد+مبلغ زکات فطره برای سال ۱۳۹۹ شمسی مطابق سال ۱۴۴۱ قمری، بر مبنای قیمت گندم، مبلغ ۱۰ هزار تومان است و  همچنین، مبلغ کَفّاره یک روز قضای روزه با عذر شرعی، مبلغ ۳ هزار تومان و کَفّاره یک روز قضای روزه عمدی، مبلغ ۱۸۰ هزار تومان است...+1399 .

***واکاوی فقهی حج در شرایط خطر و بیماری‌های مُسری+حجت‌الاسلام  محمد قائنی استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم ضمن بیان پیش‌فرض‌هایی از انجام یا عدم انجام مناسک حج تمتّع در شرایط شیوع بیماری به بررسی استطاعت و تمکّن مکلّفان در هریک از موارد پرداخت.  حجت‌الاسلام  محمد قائنی، استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و نویسنده کتاب «اَلمَبسُوطُ فِی فِقهِ المَسائِلِ المُعاصَرَةِ : اَلمَسائِلِ الطِّبِّیَّةِ»  ۲۹ اردیبهشت‌ماه در نشست علمی مرکز تحقیقات اسلامی مشهد که به صورت مجازی برگزار شد، با اشاره به پیش‌فرض‌های موجود در رابطه با استطاعت و یا عدم استطاعت مکلّفان برای انجام مناسک حج در شرایط شیوع بیماری کُرُونا و مسئله ابتلای عده‌ کثیری از مکلفان گفته  است که این سؤال مطرح است که با فرض احتمال ابتلا به این بیماری، وظیفه مُستطیعان در رابطه با حج چه خواهد بود؟ وی ادامه داد: مسائل مختلفی وجود دارد، اولاً باید بدانیم در این شرایط حج بر مکلف واجب است یا خیر و آیا در این شرایط انجام حج مُجزی است و یا اینکه کیفیت ادای مناسک چگونه خواهد بود و بحث وظایف مکلف از مسائل مهم امروز است.…اگر حکومت سعودی مانع برگزاری حج شود، یکی از شروط استطاعت افراد برای حج منتفی می‌شود، اما اگر حکومت سعودی مانع نشود مسائل دیگری مطرح می‌شود، با فرض ابتلاء به بیماری با احتمال صحیح، تکلیف حج از فرد ساقط می‌شود، عدم بیماری مانع از فعل و سلامت فرد از شرط لازم برای استطاعت است و بدون آن تکلیفی نیست.....+1399 .

***هنر در قلمرو موضوعات فقهی/ کم‌توجهی به موضوع‌شناسی فقهی هنر و هنرها+ اولین نشست از سلسله نشست‌های فقه تخصصی با موضوع «نقد روش موضوع ‌شناسی سنتی تَعیُّنات هنری» با ارائه حجت‌الاسلام‌  مهدی داودآبادی و نقد و داوری حجت‌الاسلام  محمد عشایری‌ مُنفرد در قالب «وبینار» در روزهای پایانی اردیبهشت 99 از سوی مُؤسسه فُتوح اندیشه برگزار شد...+1399 .

***مُوسایی در صدر جامعه و مردم/‌ هادی انصاری+ امام موسی صدر در ۲۵ رمضان ۱۳۹۸هجری قمری برابر با ۱۳۵۷ هجری شمسی در لیبی ربوده شد؛ در حقیقت می‌‌توانم بگویم ربودن او توسط قذافی دست نشانده و خون‌خوار استعمار زدگان عرب و دست‌نشاندگان منطقه‌‌ای صهیونیست‌ها صورت پذیرفت، داغی بر دل شیعیان و نه بلکه تمامی مسلمانان و مسیحیان آزاده لبنان و نه‌تنها لبنان، بلکه خاورمیانه و تمام آزاداندیشان و بلند پروازان فکری و اندیشه‌‌ای جهان گذارد. امام موسی صدر وابسته به گروهی خاص همچون حوزه و شیعه و مسلمان نبود. اندیشه‌ها و دیدگاه‌های اسلامی و انسانی او که برگرفته از اندیشه‌های اسلام حقیقی، اسلامی که پیامبر راستین اسلام (ص) و خاندان برحقش، یعنی امامان معصوم (علیهم‌السلام)، ندای آن را سر داده و از بیاناتشان تاکنون، رهروان حقیقی آن بزرگان بهره برده و می‌برند، بود. امام موسی صدر حرکت خود و اندیشه فراگروهی و مذهبی و دینی خود را، از لبنان آزاداندیش و در میان طوایف مختلف مذهبی و دینی، که از ادیان مختلف تشکیل گردیده بود، آغاز نمود....+1399 .

***تاریخ عید فطر در مصر اعلام شد/ دعوت عربستان از شهروندان برای استهلال ماه شوال+1399 .

***خانواده از دو جنس تشکیل می‌شود نه یک جنس!/حجت الاسلام  ابوالقاسم علیدوست اَبَرکوهی یزدی+.....مطابق اصل دهم از اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: حاکمیت موظف است همه قوانین و برنامه ریزی‌های خود را در جهت آسان کردن تشکل خانواده، پاسداری از قداست آن و استواری روابط خانوادگی بر پایه حقوق و اخلاق اسلامی سوق دهد‌...در برخی خبرها آمده بود: ۱۵ می‌‌روز جهانی خانواده است و سازمان ملل همچنان خانواده را واحد اصلی جامعه میداند. خبر خوبی است لکن جناب سازمان ملل و دیگران باید بدانند که خانواده از دو جنس تشکیل میشود نه یک جنس!!.....+1399 .

***نواندیشی دینی، اخلاق و فقه: نقدی بر یک پروژه فکری+نواندیشی دینی گفتمانی است که با رویکردی غیرسکولار، به اعتبار فقه سیاسی و اجتماعی قائل است؛ و سعی می‌‌کند قرائتی عقل محور، مردم سالار (دموکراتیک) و حقوق بشری از دین به دست دهد. طبق این تعریف، مرزبندی این گفتمان با گفتمان‌های دیگر- همانند گفتمان سنتی، سنت گرایی، بنیادگرایی، اسلام سیاسی، و بالاخص گفتمان روشنفکری دینی- مشخص می‌‌شود. گفتمان نواندیشی دینی در ایران با متفکرانی همچون حجت‌الاسلام‌  دکتر داود فیرحی شناخته می‌‌شود، اندیشمند و نویسنده پرکاری که آثار زیادی را به رشته تحریر درآورده است. هدف این نوشتار رویکردی انتقادی به گفتگوی مجازی ایشان (با انجمن اندیشه و قلم) است: انتقاد یک نواندیش دینی به نواندیش دینی دیگر!..... +(دکتر سید صادق حقیقت).....+1399 .

***نقد فقهی و حقوقی لایحه منع خشونت علیه زنان+در ششمین نشست هم‌اندیشی معاونت امور زنان با دانشگاه مُفید، خشونت علیه زنان از منظر فقهی و حقوقی مورد بررسی قرار گرفت و یکی از ایرادات وارده به لایحه تأمین امنیت زنان در برابر خشونت، مُجازات محور بودن آن بیان شد. جلسه هم‌اندیشی معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری، ، با موضوع بررسی فقهی و حقوقی خشونت علیه زنان با همکاری مرکز مطالعات حقوق تطبیقی دانشگاه مُفید به صورت مَجازی برگزار شد. در این جلسه که ششمین نشست از نشست‌های هم اندیشی است، ابتدا سرکار خانم معصومه ابتکار، معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، اظهارامیدواری کرد این نشست‌ها تداوم داشته باشد و گفت: آماده حمایت از استمرار این نشست‌ها و موضوعات مرتبط تخصصی با این نشست‌ها هستیم و شورای فقهی و حقوقی معاونت آمادگی دارد از محتوای این نشست‌ها به عنوان سند پشتیبان برای لوایح و مَباحِث حقوقی زنان و کودکان استفاده کند....+حجت‌الاسلام حسین جعفری، استادیار دِپارتَمان حقوق دانشگاه مُفید...+حجت‌الاسلام حسین بُستان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به عنوان سخنران اصلی نشست به نقد لایحه منع خشونت علیه زنان پرداخت ....+حجت‌الاسلام مهدی مهریزی....+محمدمهدی مِقدادی، عضو شورای علمی مرکز مطالعات حقوق تطبیقی دانشگاه مفید...+حجت‌الاسلام سید محمد علی  ایازی....+1399 .

***به احتمال قوی «یکشنبه» عید فطر است+حجت‌الاسلام علیرضا مُوحِّدنژاد عضو ارشد ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری(امام خامنه ای) گفت: به احتمال قوی، یکشنبه چهارم خرداد 99 ، اول ماه شوال و عید فطر است.....+1399 .

***علمای شیعه و حمایت فقهی و سیاسی از فلسطین+اشغال فلسطین در ایران انعکاس گسترده‌‌ای یافت و حوزه‌ها و علمای شهرهای گوناگون ایران در برابر این فاجعه به خروش در آمدند. عالمانی مانند آیت‌الله کاشانی، آیت‌الله بروجردی، امام خمینی، نواب صفوی، آیت‌الله طالقانی، علامه طباطبایی، آیت‌الله گلپایگانی، آیت‌الله نجفی مرعشی، آیت الله علامه شهید مرتضی مطهری و… در اعتراض به این مسئله کوشش‌ها نمودند که برگ‌هایی از آن را می‌خوانید....+1399 .

***استقرار ۲۰۰ گروه اِستِهلال در سراسر کشور/ مهارت و ویژگی‌های علمی گروه‌های رصد...+اول خرداد  1399 .

***سه استفتاء جدید رهبر انقلاب(امام خامنه ای) درباره زکات فطره+1399 .

***شرایط رُؤیَت هلال ماه شوّال/ دلیل چالش رصد ماه در سال جاری+علی ابراهیمی سِراجی عضو کمیته علمی ستاد اِستِهلال استان تهران با اشاره به رؤیت پذیری ‌هلال ماه شوّال گفت: رصد ماه شوّال امسال با چالشی روبرو است.  علی ابراهیمی سِراجی در خصوص رؤیت پذیری هلال ماه شوّال به مِهر گفت: هلال ماه شوّال در شامگاه سوم خرداد ماه 99 قابل رؤیت است ولی به راحتی نمی‌توان آن را دید. کارشناس نجوم گفت: برای رصد ماه همیشه باید اول منتظر لحظه مُقارَنَه ماه و خورشید باشیم که در ساعت ۲۲:۰۹ دقیقه بامداد شب دوم خرداد اتفاق می‌افتد؛ از این زمان به بعد ماه وارد آسمان شامگاهی می‌شود...+1399 .

***پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه شوال ۱۴۴۱ قمری در ایران و جهان.....+1399 .

***فلسطین و عالمان اسلامی/ حجت الاسلام مجتبی الهی خراسانی....+1399 .

***چند نکته در مورد بِحارُ الأنوار+محمد باقر ملکیان- کاتبان....+1399 .

***شورای فقهی به ابعاد کلان مسأله بورس توجه ندارد+دکتر عادل پیغامی، استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع).... +1399 .

***راهبردهای آزادی قدس/ عرصه جهاد در همه سرزمین‌های فلسطینی گسترش یابد/ مبارزه برای آزادی فلسطین «جهاد فی سبیل اللّه» است+هفت توصیه مهم  امام خامنه ابی در خصوص ادامه جهاد بزرگ و مقدس در برابر مستکبرین و ویروس منحوس اسرائیل +سخنرانی امام خامنه ای به مناسبت روز جهانی قُدس.... +1399 .

***مجموعه فقهی علامه «کاشف الغطاء» به‌ زیور طبع آراسته شد+مجموعه فقهی علامه محمد الحسین آل کاشف الغطا (قدس سره) در ۲۷ جلد توسط مرکز احیای آثار اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم چاپ و منتشر شد... موسوعه علامه کاشف الغطاء در سه مجموعه کلامی، فقهی و متفرقات در مرکز احیای آثار اسلامی وابسته به پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در حدود ۶۰ مجلد توسط محققان مرکز احیا در حال انجام است. مجموعه کلامی موسوعه علامه کاشف الغطاء در ۱۴ جلد، دی ماه ۱۳۹۶ منتشر و در اختیار علاقمندان قرار گرفت....+1399 .

***کشور‌هایی که عید فطر را روز یکشنبه اعلام کردند....+1399 .

***احکام و آداب مربوط به پرداخت فطریه+حجت‌الاسلام  محمدحسین فلاح زاده، کارشناس مطرح مسائل فقهی : بعضی از علما، دادن فطریه به بی‌نماز را صحیح نمی‌دانند. در عین حال گروهی از علما هم عقیده دارند که انتقال دادن فطریه از یک شهر به شهر دیگر صحیح نیست. یعنی هر کسی باید فطریه اش را به فقیران شهر خودش بپردازد....+1399 .




.....  ....  ....  ....  ادامه دارد ....  ...   ...   ...

 

****************************************

*** موضوعات و عناوین فقهی و اقتصادی و اعتقادی و سیاسی و تحلیلی شبکه اجتهاد+مشهد مقدس+تنظیم توسط استاد سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+رجوع کنید به سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی لشت نشایی+http://hakim-askari.rozblog.com/post/639 .+کلیک کنید .


*** موضوعات و عناوین فقهی و اقتصادی و اعتقادی و سیاسی و تحلیلی شبکه اجتهاد+مشهد مقدس+تنظیم توسط استاد سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+رجوع کنید به سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی لشت نشایی+http://hakim-askari.rozblog.com/post/639 .+کلیک کنید .


*** موضوعات و عناوین اخلاقی و تربیتی و اجتماعی و اعتقادی و حدیثی+پایگاه اندیشوران حوزه+آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی


*** عناوین و موضوعات اخلاقی،تربیتی ، اجتماعی، سیاسی...+وبلاگ نسیم معرفت+آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی

 

*** مطالب حضرت آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی گیلانی+http://hakim-askari.rozblog.com/post/623 . +کلیک کنید

 

***کتابخانه اینترنتی آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی ....+کلیک کنید

 

*** تفسیر سوره کهف توسط آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+ بر اساسِ «متنِ عربی کتابِ اَلمیزان جلد 13.علامه طباطبایی»+سایت سعادت میرقدیم ها+کلیک کنید  +

http://saadatmirghadimha.rzb.ir/post/8 .

 
***مقصوداز رَحِم دربحث لزوم ووجوب صِلَه اَرحام چیست؟+آیت الله محمد جوادفاضل لنکرانی+با اصلاحات  و حواشی  و اضافات توسط : آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی+http://hakim-askari.rozblog.com/post/628 .+کلیک کنید .

 

***چراآیت الله بروجردی درباره اعدام نوّاب صفوی و...توسط شاه کاری نکرد؟!!!+آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+http://nasimemarefat.parsiblog.com/Posts/5136/ .+کلیک کنید .

 

***چراآیت الله بروجردی درباره اعدام نوّاب صفوی و...توسط شاه کاری نکرد؟!!!+آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+http://nasimemarefat.parsiblog.com/Posts/5136/ .+کلیک کنید .


***نقد کتاب بررسی راه‌های مَحرمیّت از دیدگاه فقه امامیه+کتاب بررسی راه های مَحرمیّت از دیدگاه فقه امامیّه به قلم حجت الاسلام حسن عالمی طامَّه+[فَإِذا جاءَتِ الطَّامَّةُ الْکُبْرى‌ *یَوْمَ یَتَذَکَّرُ الْإِنْسانُ ما سَعى‌ «سوره نازعات آیه 34 و 35»]....این کتاب اما گرفتار ضعف‌ها و خطاهای قابل توجه و گاه غیرقابل گذشت شده است....+حجت الاسلام سید ضیاء مُرتَضَوِی+1395 .+http://ijtihadnet.ir/%d9%86%d9%82%d8%af-%da%a9%d8%aa%d8%a7%d8%a8-%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d8%b1%d8%a7%d9%87%e2%80%8c%d9%87%d8// .+شبکه اجتهاد+کلیک کنید .


**** آیاامام حسین(ع)برضدایرانیان وشیعیان ایرانی سخن گفته است؟!!!+آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی گیلانی+سایت حکیم زین العابدین عسکری گیلانی لشت نشایی +http://hakim-askari.rozblog.com/post/637 .

 

*** موضوعات و عناوین اخلاقی و تربیتی و اجتماعی و اعتقادی و حدیثی+پایگاه اندیشوران حوزه+آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی


*** عناوین و موضوعات اخلاقی،تربیتی ، اجتماعی، سیاسی...+وبلاگ نسیم معرفت+آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی

 

*** مطالب حضرت آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی گیلانی+http://hakim-askari.rozblog.com/post/623 . +کلیک کنید

 

***کتابخانه اینترنتی آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی ....+کلیک کنید

 

*** تفسیر سوره کهف توسط آیت الله سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی+ بر اساسِ «متنِ عربی کتابِ اَلمیزان جلد 13.علامه طباطبایی»+سایت سعادت میرقدیم ها+کلیک کنید  +

http://saadatmirghadimha.rzb.ir/post/8 .

 

***موتور جسجوی امین | موتور جستجوی پرسش و پاسخ دینی+http://aminsearch.com/ .+کلیک کنید .


***موتور جسجوی امین | موتور جستجوی پرسش و پاسخ دینی+http://aminsearch.com/ .+کلیک کنید .

 

 

 

 



 

 

 



 










 

 

 


موضوعات مرتبط: حکیم عسکری,علما و روحانیت+طلاب و فضلاء,
برچسب‌ها: ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,